Katalog

22 OCAK 1991 EKONOMİ CUMHURİYET/13 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABDDotn Sat Alman Marta Snçra Frangı HoOanda ftorim İngib Steftıni Franse Frangı lOOhalyanüreti SARıyaH Avusturya $ihnı Dövn Int ($) = Altş 3030 2020 2395 1780 5950 590 2G5 750 284 Sakş 3040 2030 2405 1790 6000 595 270 760 288 2996 AITIH 6ÛMÛŞ Cumhunyet Reşat 24 ayar alteı 22 ayar Mez* 900 ayar gûmûş VaMbank Attm ZkaatAMmı HakAHm 1 Ons J 247.000 270.000 37.150 33.100 450 205.000 206 000 204.000 378.15 Satş 253.000 285.000 37.250 36.600 485 210.000 211000 209 000 380 00 Tl Ort Faa(*) = 64 99 90'da kredüer "patladı* • ANKARA (ANKA) — Yü başında 30 trilyon 403 milyar lira olan mevduat bankalannın kredileri 51 trilyon 385 milyar liraya yükseldi. Cari rakamlarla yüzde 69"Iuk bir artışı gösteren bu gelışme, 1990 yıhnda yüzde 49.2 olarak gerçekleşen yıllık enflasyon dikkate alındığında reel anlamda yüzde 13.2'lik bir artış olduğunu gösteriyor. Vadeli tasarruf mevduatının 25 trilyon 192 milyar liradan yıl sonunda 36 trilyon 563 milyar liraya yükselmesine rağrnen enflasyon artışı dikkate alındığında reel olarak yüzde 2.7 azaldığı belirlendi. Gümrüklü magazalar • ANKARA (UBA) — Gümrük hattı dışı olarak adlandınlan gümrüklü satış mağazalannda 328 milyon marklık satış gerçekleşti. Maliye ve Gümrük Bakanlığı'nın bu satışlarda elde ettiği vergi geliri ise 31 milyar liraya ulaştı. Maliye ve Gümrük Bakanlığı'ndan alınan bilgiye göre Ankara'daki mağazalarda 119 milyon 100 bin mark, tstanbul'daki mağazalarda ise 208 milyon 489 bin marklık satış gerçekleşti. Bursa'ya Dünya Bankası kredisi • BURSA (AA) — Dünya Bankası'nın, altyapı çalışmalarında kullanılması için Bursa'ya 160 milyon dolarlık kredi sağlanmasına olumlu cevap verdiği bildirildi. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Teoman özalp, krediyle ikinci Doğancı Barajı, mevcut su şebekesi ve kanalizasyon şebekelerinin ıslahı, su depolan, atıksu tasfiye tesisleri, kanalizasyon ve atık arıtma tesisleri, yağmur drenaj ve çöp sahası yaptırılacağını söyledi. Fonlarda devlet tahvili ağırlıkta • ANKARA (ANKA) — Menkul kıymetler yatırım ortaklıkları toplam portföyleri içinde devlet tahvilinin payı 1990 sonunda bir önceki yü sonuna göre büyük bir artış göstercrek yüzde 58.6'ya yükseidi. Bir önceki yıl sonunda devlet tahvilinin payı yüzde 10.4 oranında olmuştu. Söke LJnyit 6 aç- kapa' oldu • tZMİR (ANKA) — Maden grevinin başlamasıyla üretimi durdurulan, ancak işletmede çalışan 750 işçinin tepkisi üzerine geçen günlerde yeniden üretime başlayan Söke Linyit'te, dünden itibaren yeniden üretime ara verildi. SHP Aydın Milletvekili Hilmi Ziya Postacı, Söke Linyit tşletmesi'nin özel sektöre devri için oyun içinde oyun sergilendiğini iddia ederek "Her biri 7 metre kalındığındaki 4 yeni damann bulunmasından sonra işletmenin bir açılıp bir kapatılması anlamlıdtr" diye konuştu. CDoğııbirlik'in borcu 9 milyar • GAZİANTEP (AA) — Merkezi Gaziantep'te bulunan Güneydoğu Tarım Satış Kooperatifleri Birliği'nin zeytin ve kırmızı biber üreticilerine 9 milyar 100 milyon lira borcu bulunduğu bildirildi. Birlik yetkililerinden alınan bilgiye göre aralık 1990'da sona eren kırmızı biber alım kampanyasından, birliğin tireticilere 400 milyon lira, 21 Kasım 1990'da başlayan ve halen devam eden natürel zeytinyağı alımlanndan ise 8 milyar 700 milyon lira borcu var. Savaşla gelen îşsizlik V /Körfez savaşı nedeniyle müşteri bulamayan /Oteller çok düşük tarifelerle çalışmaya oteller önlem olarak elemanlarını ^ / başladılar. 50 dolardan satılan kimi odalar azaltıyorlar. Küçük işletmeler doğrudan T 7-10 dolara kadar düşmüş durumda. işten çıkarmaya yönelirken lüks oteller, Ankara, gazeteci ve diplomat trafiği elemanlanna "yıllık izin" veriyor. nedeniyle bir nebze daha iyi dururnda.Ekonomi Servisi — Savaş ne- deniyle müşteri bulamayan otel- ler, önlem olarak elemanlarını azaltıyorlar. istanbul'da genel- likle'Laleli ve çevTesinde yoğun- laşan küçük işletmeler, çalışan- lannı işten çıkartırken aralann- da lüks otellerin de bulunduğu bazı işletmeler, yıllık izin veri- yorlar. Savaş nedeniyle yüzde 20 gi- bi 'çok düşük' bir doluluk ora- nıyla çalıştıklannı söyleyen Hil- ton OteU Müdürü ve TUROB Başkan Yardımcısı Demir Gıi- reJ, "Lüks oteller fiyatlannı in- diriyorlar mı?" sorusunu şöyle yanıtlıyor: "Oteller fiyat indirseler bile, ba kriz nedeniyle bulabilecekleri müşteri sayısı çok kısıtlıdır. Ama çeşitli kış programlan var. Zaten bunlar oldukça indirimli fiyatlardır. ' Piyasanın görünumünü, "Durum içler acısı, oteller boş, böyiık zararlar var" tümcesiy- le çizen tstanbul Otelciler Der- neği Başkanı Niyazi Yaşar ise Laleli ve çevresindeki oteller için şunları söylüyor: "Bir böliimü ktsmi kapatma- ya gidiyor. Bir kısmı personelin yansını işten çıkardı, bazılan ise senelik izinler vererek idare et- meye çalışıyor. Oteller şu anda yüzde 5 ile yüzde 20 arasında bir doluluk oranı ile calışıyoriar. Fî- yatlar ise iyice dıiştü. Herkes ne bulursa onu alıyor. Çok düşük tarifelerte çalışüıyor. Bir yatak oonnalde 50 dolardan satılır- ken, şu günlerde bu fiyat 7-10 dolara kadar duşmüş dunımda. Amaç masrafian karşılamak." Körfez'deki savaşın 'bir an önce bitmesini dileyen' Demir Gürel, "Lüks otellerde eleman çıkartılıyor mu" sorusunu şoy- le yanıtlıyor: "Biz personelimizi şimdiden tatile yollajarak minimumda tutmaya çalışı>oruz. İş gucu şu günlerde duştugü için bir an ön- ce tatil imkânı vererek sezonda- ki yogunlugu azaltma>a çalışı- yoruz." Ankara daha hareketli Ankara'da da oteller sıkmtı- ya düştü. Büyük Ankara Oteli yetkilileri, Körfez savaşı nede- niyle otelin yüzde 25 kapasitey- le çalıştığını belirtirken Anka- ra'nın başkent olması nedeniy- le otellerin İstanbul'dan daha yoğun olduğunu bildirdi. Müş- terilerin yüzde 90'ının diploma- tik trafik nedeniyle gelen kişiler ve yabancı basın mensupların- dan oluştuğunu bildiren Odalar MUdürü İskender Gedeleç, re- zervasyonların büyük ölçüde ip- tal edildiğine dikkati çekti. Bulvar Otel Resepsiyon Şefı Yakup Özdemir ise otelin yüz- de 20 kapasiteyle çalıştığını an- latarak, acentelerce yapılan mü- racaatların durması nedeniyle, rezervasyonlarda büyük iptal ve duşüş olduğunu kaydetti. İzmir İzmir'de özellikle çok yıldızlı büyük otellerde doluluk oranlan geriledi. Çok yıldızlı otellerden Büyük Efes'te Halkla Ilişkiler Müdüresi Sema Yazıcıoğlu, ba- zı iptallerin olduğunu, diğer iş- letmeler gibi kendilerinin de sa- vaştan olumsuz yönde etkilen- diklerini söyledi. Yazıcıoğlu, kendilerinin diğer işletmelere göre durumlannın biraz daha iyi olduğunu vurgulayarak "Dolu- luk oranınuz yüzde 40 dolayın- da, bunun yüzde 10'unu yaban- cılar oluşturuyor" dedi. Dört yıldızlı otellerden Etap Pulman Konak Müdürü Türgen Şevki Bulut, olumsuz bir dönem geçirdiklerini, otelde doluluk oranının yüzde 15'e indiğini vur- gularken "Şu anda otelimizde 2'si tsvecli 3 yabana buhınuyor" dedi. Etap Pulman İzmir yetki- lileri de yüzde 30 dolayında do- luluk oranı geçirdiklerini, bunun düşük bir bölümünun yabancı turist olduğunu belirttiler. Petrol 20 dolaran altuıdaEkonomi Servisi — Savaşın beşinci gününde borsalar, petrol fîyatlanndaki düşüşü korurken iyimserlik havası yavaş yavaş si- lindi ve hisse senedi borsalann- da küçük çaplı düşüşler yaşan- dı. Londra'da cuma akşamı Ku- zey Denizi türü hampetrolün va- ril başına fiyatı 19.05 dolardan, New York'ta Amerikan petrolü- nün varil başına fiyatı ise 19.25 dolardan kapanmıştı. Pazartesi günu Tokyo'da iş- lem gören Dubai türü hampet- rol, varil başına 14.65 dolara ka- dar düştü, daha sonra 15.20 do- lara kadar çıktı. Singapur'da ise hampetrolün varili 18.30 dolara kadar düştükten sonra yine yük- seldi ve 19.30 dolara çıktı. Londra Borsası'nda fizik pi- yasada açılışta önce petrolün va- ril fiyatırun 18.75 dolara düştu- ğü görüldü. Daha sonra biraz toparlanan petrol yeniden 19 doların üzerine çıktı. Kâğıt üze- rindeki vadeli piyasada ise pet- rolün cuma gecesi 18.20 dolara düştükten sonra pazartesi günü fizik piyasada olduğu gibi 19.05 dolara çıktığı görüldü. Yalruzca New York'taki petrol piyasalannda petrol 20 doiar ci- varında işlem gördü. Cuma akşamı New York Bor- sası, bir önceki haftaya orania toplam yüzde 5.81 oranında de- ğer kazanarak kapanmıştı. Böy- lece Wall Street, bir haftalık yükseliş rekoru kırmıştı. Dün ise Wall Street seansa de- ğer yitirerek başladı. Tokyo Borsası da geçen haf- tasonunu yüzde 2.44 oranında değer kazanarak kapatmıştı. Nikkei endeksi iyimserliğini yi- tirdi ve bir günde yuzde 1.9 ora- nında değer yitirdi. Ibkyo'nun arkasından açılan Avrupa borsaları da aynı ka- ramsarhk içindeydiler. Londra, Paris ve Frankfurt seansa değer yitirerek başladılar. Bu arada Frankfurt Borsası'nın önunde yapılan barış yanbsı bir gösteri seansın geç başlamasına neden oldu. Dün öğle saatlerinde dolar ve altın fıyatlarında da hafta sonu- na göre önemli bir değişiklik ol- mamıştı. ABD Doları ortalama 1.5045 marktan, altının onsu ise Avrupa piyasalaruıda 379-380 dolardan işlem gordîi. Petrotün savaşı (Londra Borsası) Kuzey Denizi türü ham petrol (Varil başına doiar) 30 20 Kaynak Intemattond 2 3 4 ; 9 10 11 14 15 16 17 18 Ocak ÂPden 6 savaş jesti' ıımudu Bugün Brüksel'de başlayacak olan AT ile kota görüşmelerinde, Türk konfeksiyon ihracatçıjarı Türkiye'nin Körfez savaşında Batı'ya verdiği büyük desteğin etkili olacağını umuyor. GİAD'ın düzenlediği panelde de Türkiye'nin Batı için öneminin savaş dolayısıyla ortaya çıktığı, AT'ye tam üyeliğin söz konusu olabileceği vurgulandı. tZMtR (Cumhuriyet Ege Bürosn) — Körfez savaşında Turkiye'nin Batı'ya ver- diği önemli destek, çeşitli çevrelerde AT ile ilişkiler konusunda yeni umutların doğma- sına yol açtı. Avrupa Topluluğu ile konfek- siyon ürunlerinde iki yıl uygulanacak ko- talarla ilgili görüşmeler bugün Brüksel'de başlıyor. Konfeksiyon ihracatçıları görüş- melerde Körfez savaşının 'avantajlarını' kullanarak kotalann tümuyle kaldınlmasını isteyecekler, olumlu sonuç alınamazsa yüz- de 35 artışta direnecekler. Körfez savaşının tınnandığı günlere rastlayan görüşmelerde "Türkiye'nin ne denli Batı'nın yanında ol- duğu, Irak'ın Kuveyt'ten çekilmesi için gös- terdigi fedakârlıklar"ın anlatılacağı öğre nildi. AT ile olan ilişkilerde gümrük duvarla- rının ve kotalann kaldırılmasını uzun sü- redir savunduklanru bildiren Ege Haar Gi- VERGİREHBERİ yim ve Konfeksiyon Ihracatçıları Birliği Başkanı Hüdayi Kurt, "Artık buna birçö- züm bulunması zamanı gelmiştir" dedi. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın Körfez krizinin başlamasından bu yana 'ticaretin arttırılması' için devreye gırdiğini anımsa- tan Ege lhracatçı Birlikleri Başkanlar Ku- rulu Başkanı Mustafa Özman da şunları söyledi: "Sayın Turgut Özal, herkese 'Biz yardun degil, iş istiyoruz' mesajı vermeyi sürdnriı- yor. Ama AT direniyor. Körfez savaşının sagladığı birtakım 'avantajlardan' yarar- lanmamız gerekir." Bu arada Genç tşadamlan Derneği'nin dün İstanbul'da düzenlediği "Avrupa Top- luluğu'na Doğru Türkiye" konulu panel- de de aynı konu gür-deme geldi. İKV Baş- kanı Jak Kamhi Körfez krizinin yol açtığı gelişmelerin Türkiye'nin lehine olduğunu vurgulayarak "Türkiye'nin bulunduğu yer son derece önemlidir. Körfez kriziyle bir- likte Türki\e'nin önemi Batı tarafından bir kez daha anlaşılmıştır" dedi. Gazi Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Haluk Günuğur ise şunları söy- ledi: "Türkiye Körfez krizi boyunca Batı'nın kartlanyla oynamıştır. Bence bunun baş- ka bir alternatifı de yoktu. Çok isabetli bir karardır. Türkiye'nin kriz nedeniyle eko- nomik olarak 7-8 milyar dolar kaybı var- dır. Ama politik olarak bu kri/den kârlı çıkmıştır. ÇUnkü Batı Türkiye'ye borclu- dur ve Körfez krizinin avantajı Türkiye'- nin AT'ye tam üyeliği için >eşil ışıktır. Ge- lişmeler Türki>e'yi savaşa dek gotürebilir. Bunun bir diyetinin olması lazımdır. Bu di- yet, Batı için Türkiye'nin AT tam üyeliği- ne alınması olabilir." Hazjrlayarv H. TUrgutAnğ Bildiriiîi paral arı 1 Ocak 1991 gününden itibaren iş hayatında ya resmi daireler, ya da bankalara verümesi gereken ticari işlemle ilgili belgelerin Damga Vergileri miktan yeniden arttırıldı: Mal i m m belgeleriM (TL) 1. Bilanço tablosuna 9.300 2. Kâr ve zarar tablosuna 4.600 3. İşletme hesap özetine 4.600 4. Serbest meslek kazanç bitdirimine 4.600 1. Kurumlar Vergisi 4.600 2. Yıllık Gelir Vteraisi 2.300 3. Muhtasar 1.500 4. Münferit 400 5. Geçici Vergi 400 6. Vergi İade 400 7. Katma Değer Vergisi 400 8. Damga Vergisi 400 9. Emtok Vergisi : 400 m Emlak Alım Vergisi 400 11. Taşıt Alım Vergisi 400 12. Bina inşaat Vergisi 400 1a Veraset ve İntikal Vergisi 400 14. Banka ve Sigorta Işlemleri 400 15. Motorlu Taşıt Vergisi .'. 400 1a Hizmet Vergisi 400 17. İlan ve Reklam vergisi 400 18. Eğlence Vergisi 400 19. Akaryakıt Tûketim Vergisi 400 20. Yangın Sigorta 400 21. Gümrük Gifiş Vergisi 400 22. Gümrük Çıkış Vergisi 400 2a TV satışı bandrolu 400 24. Boş video ve ses kaseti 400 25. Şeker stok 400 26. Akaryakıt stok 400 27. Liste (postanelerce gümrüğe veriien her birim için) 400 28. Ve benzeri diğer beyannamelere 400 Bu bildirimlere ya damga pufu yapıştırılır ya da ilgili yerlere makbuz karşılığı odenir. (RG 26.12.1990} î Bağ-Kur primi Yeni bütçe yılı dolayısıyla memur maaş katsayısımn 320'den 352'ye çıkanlması, ayhk Bağ-Kur primlerini de yüzde 10 arttır- dı. Her ay bankaya, postaçekine ya da il müdürlük veznesine ödemnesi gereken ayük Bağ-Kur primlerinin 1.1.1991'den itiba- ren uygulanacak yeni prim ödeme tablosu: T U K E T I C İ G O Z U Y L E Btsa- Gte- mk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 360 420 480 540 600 660 720 780 840 900 960 1020 1270 1520 1770 2020 2270 2520 2770 3020 3270 3520 3770 4020 Tl 12a720 147.840 168.960 190080 211.200 232320 251440 274560 295.680 31&800 337520 359.040 447.040 535.040 621040 711.040 799.040 887.040 975.040 1.061040 1.151.040 1.239.040 1327.040 1.415.040 Avfak 25344 29568 31792 38.016 42.240 46.464 50688 54.912 59.136 61360 67584 71308 89.408 107.008 124.608 142.208 159308 177.408 195.008 212.608 230208 247308 265.408 281008 15.206 17.741 20275 22310 25344 27.878 30.413 32547 35.482 38.016 40550 41085 51645 64.205 74.765 85325 95385 106.445 117.005 127565 138.125 141685 159.245 169305 MERAL TAMER Tüketici örgütleniyor K32 40550 47.309 54.067 60826 67.584 74.342 81.101 87.859 94.618 101376 108.134 114393 143.053 171 213 199373 227.533 255.693 283353 312.013 340.173 368333 396.493 424.653 452313 — Sağlık hizmetlerinin uygulanmaya konulamadığı illerde yal- nızca yaşhlık primi ödenir. Giriş ya da basamak yükseltme keseneği: 1-12. basamaklann gelir dilimlerinin 1/4'ü kadardır, her basamak yükseltmede öde- nir. 13-24. basamaklarda ise giriş keseneği ödenmez. — Basamak yükseltme farkı: l'den 12.'ye kadar 21.120 lira, 12'den 24.'ye kadar ise 88.000 lira ödenir. Tüketicilerin hak arama yolunda son yıllarda giderek artan çaba ve ilgisi, Tüketi- ciyi Koruma Derneği iie somutlaştı. 1 yıl bo- yunca Cumhuriyet ga- zetesinde birlikte ça- lıştığımız arkadaşımız Ayşe Akman'ı yılba- şında tüketicinin ko- runması mücadele- sinde bir başka cep- hede uğraş vermek üzere uğurtadık. Kadıköy Emniyet Amirliği'nden 9.1.1991 sayılı yazısıy- la hayata geçen Tü- keticiyi Koruma Der- neği'nin 16 kurucu üyesi arasında bizim köşemizin okurlan da var. Örneğin bir ayak- kabı sorunu nedeniy- le bize basvuran Prof. özer Göçmen, bir konfeksiyon firmasıyta ilgili şıkâyetıni yayım- ladığımız Canan Big, diyabet hastalanna yönelik ithal malı be- sin maddelerinin gelişigüzel satılmasıyla il- gili olarak yetkilileri uyarma çabasında olan Maide Selen... Ve kuruluşunun hemen ar- dından üye sayısı 200'e çıkan derneğe katı- lan diğer Cumhuriyet okurlan... Hepsi iş-güç sahibi, hak arama konusunda mücadele et- me bilincine ulaşmış, bu mücadele sürecin- de arkadaşımız Ayşe Akman'la gazetemiz aracılığıyla bağ kurmuş kişiler. Şimdi bu bi- rikimlerini diğer tüketiciler için kullanmak üzere kolları sıvamışlar. Her girişim başlangıcta umutlarla doludur. Tüketiciyi Koruma Derneği üyeleri de şu gün- lerde yoğun bir çalışma içindeler. Dernek Başkanı Ayşe Akman'dan öğrendiğimize gö- re 15 Mart Dünya Tüketici Günü ile birlikte kamuoyu önüne çıkacaklar. Nasıl diye sorar- sanız... "Mavi Nokta"larla... "Mavi Nokta" Isıanbul'un her ılçesinde ulaşım ve alışveriş akışının kesiştiği büyük merkezlerde kurulacak bir kiosk (gazete ki- osklannın benzeri). ilkı Kadıköy İskele Mey- dam'nda 15 mart günü açılacak. Bu kiosk- larda gönüllü ev hanımları, öğrenciler ve emekliier, sabah 09.00 akşam 19.00 arasın- aa vardıyalı olarak tüketicıye hizmet verecek- ler. Bu hızmetlerin başında tüketici şikâyet- lerinin değerlendirilmesi geliyor. Dernek üye- si olsun ya da olmasın isteyen bu kiosklar- dan alacağı şikâyet bildirim formlarına ken- di sorununu yazarak Mavi Nokta'ya bıraka- cak. Bu arada sorun o sırada acil çözüm ge- rektiriyorsa kiosktaki görevli tüketicinin be- lediyeyie ya da zabıtayla bağlantı kurmasını sağlayacak. Ayşe Akman'ın anlattığına göre "Mavi Nokta"nın verecegi bir diğer hizmet, kioskun ön cephesine asılacak ılan panolanyla Tüketiciyi Koruma Demcfi Başluuu Ay- şe Akman Yeni kurulan Tüketiciyi Koruma Derneği, her ilçede açacağı "Mavi Nokta"larla tüketici şikâyetlerini değerlendirecek. Firmaların tüketiciye karşı olumlu ya da olumsuz davranışlarım ilan panolarında teşhir edecek. tüketiciye olumlu ya da olumsuz davranan üretici ve satıcı firma- iarı teşhir etmek ola- cak. Tüketici şikâyet- lerini anında bılgisa- yara girecek olan der- nek yetkilileri, söz ge- lişi bir TV ya da deter- jan firmasıyla ilgili bil- giler hemen hemen aynı noktalarda topla- nıp belirgin bir üretici davranışı ortaya çıkar- sa, bunu ilan panola- nnda tüketiciye du- yuracak. İlk olarak İstanbul- un tüm ilçeterinde açı- lacak olan "Mavi Nokta'Marın ikinci aşamada Türkiye'nin her iline yayılması amaçlanıyor Kadıköy, Acıba- dem Caddesi, Mu- zaffer Bey Ap. No: 15/10 adresinde faali- yet gösteren derneğe bilgi alabilmek için 339 SS 22 numaralı telefonla başvurabilmek mümkün. Derneğin üyelik aidatı aydı 3 bin lira. Ayşe Akman'a "Derneğe üye olmanın ne gibi avantajı var" diye soruyoruz: "Biz tüketici sorunlanna çözüm getfrirken bunlar der- negimizin üyesi mi degil mi diye bakmıyo- ruz. Böyle bir ayrım söz konusu olamaz. Ama dernegimize üye olanlar, kendi bas- larına bir sorun geldiğinde Tüketici Der- neği'nin üyesiyiz diyerek sorunlarını da- ha kolay çÖzdükterini, bu çercevede ken- dilerini güvencede hissettikterini söylü- yorlar. Belki bu bir avantaj olabilir" yanıtı- nt veriyor. Biraz da dernek başkanını tanıtalım. 1944 doğumlu Ayşe Akman, ABD'de Norvvood Norfolk Central Hkjh School'un ardından Ro- ma'da İtalyan filolojisinde yüksek öğrenimi- nı tamamlamış. İş hayatına THY'de başlayan ve o yıllarda sendıka işyeri temsıtcisi olan Ay- şe Akman, 24 yıllık iş hayatında Kartartepe Mensucat'ta ihracat müdürlüğü, OTİM'de ih- tisas sergileri müdürlüğü yapmış. Her girişim başlangıcta umutlarla doludur demiştik. Biz, yıllardan beri tüketicinin ken- di haklarına sahip çıkabilmesi için güçlü ör- gütlere sahip olması ve bir baskı grubu oluş- turmasının gereğine inananlar olarak bu der- neğin başarıya ulaşmasını yürekten istiyoruz. Başlaı ıgıcta iyiniyetle kurulan derneklerin za- man içinde çıkarcı çevreler tarafından çeşit- li yönlere çekildiklerıni de hepimiz biliriz. Bu nedenle bu adımın atılmasındakı başarı, kuş- kusuz Ayşe Akman ve arkadaşlarınındır. An- cak derneğin büyümesi ve saygın-güçlü bir örgüt haline dönüşmesi siz tüketicilerin bu örgütlenmeye ne kadar sahip çıkacağınıza bağlıdır. Bu filizi yeşertmede hepimize gorev ve sorumluluk düşmektedir. T Ü K E T İ C İ N İ N S E S İ Hırsızın sattığı otolar Ben 11 Mart 1990 tarihli Cumhuriyet Dergi'deki köşe- nizde mektubu yayımlanan Beyoğlu Tel Sokak'taki açık otoparkta Murat-Şahin mar- ka otosu çalınan okuyucu- nuzum. Araba bulunduğu za- man sizleri haberdar edeceği- mi vaadetmiştım. Arabam, ça-. lındığı tarihten tam 10 ay son- ra Adanada bulundu. Adana polisınin telefonuyla bunu öğ- rendik Arabam, otoparktan çalındıktan kısa bir süre son- ra hırsızlığı yapan şebekenin önceden hazırladığı sahte pla- ka ve gerekli evraklarla dona- narak Adana'ya götürülmüş. Elebaşı. çaldığı otoları kolay- lıkla Adana'da satabiliyormuş. Rahatça kazanç sagladığı bu meslek bir olayda tersıne tep- miş ve şebekenin patronu hapsi boylamış. Böylelikle be- nimkıyle birlikte 7-8 oto eski sahiplerine geri verildi. Bu arada arabaları hırsızdan sa- tın alanlar, müthış zarara uğ- ramışlar. Arabalann trafiğe gi- dip sıcılı ıncelenmeden yapı- lan noter satışlarında hataya düşmek çok kolay sanırım. Benim arabamı hırsızdan sa- tın alan kişi, tüm evrakların sahte olduğunu anlayamamış. O kadar başarılı taklit edilmiş kü. Sayın Tamer, şu anda ara- baya kavuştuk. Ama benim 1 yıl evvel uğradığım maddi za- rara şu anda başka biri uğra- mış durumda. Bunun ne de- mek olduğunu çok iyi biliyo- rum ve sizin köşeniz aracılığıy- la diğer tüketicileri uyarmak is- tiyorum. Telih Ünlüsan/İstanbul Taksttli sabşta aksama Eşimin evlilik yıldönümü ar- mağanı olarak düşündüğü Bosch Bulaşık Makinesi için MİLPA'nm açtığı kampanyaya 16.10.1990 târihinde katıldım. Gerekli evrakları ye peşinat olan 326 bin lırayı İş Bankası Yıldız Posta şubesine yatır- dım. Bulaşık makinesinin 7 kasımda ya da en kötü ihtimal- le kasım ayı içinde elimizde olacağını düşünmüştük. Peşi- natı yatırdıktan bir hafta son- ra senetler ve satış sözleşme- sinin gelmesi gerekiyordu. ilk hafta ses çıkmadı. Defalarca telefon ettikten sonra 20 ka- sımda. yani bir ayı aşkın bir zamandan sonra senetler ve sözleşme nihayet elime geçtı. Ben ilk taksidi yatırıp makine- min teslimini beklerken 15 Aralık 1990 günü MİLPA'dan arandım ve benim başvuru- mun işleme dahi konmadığını öğrendim. Şimdi sormak isti- yorum: 1- Bu sorumluluk kime ait, hesabı kim verecek? 2- Madem evraklarda yan- Itşlık vardı, neden her şeyin yolunda gittiği söylendi. Ne- dense ödediğim ilk taksit elle- rine geçtıği halde yanlışlık an- laşılmamış ve para kabul edil- miştir. 3- Kasım teslimınin taksidi ve peşinatı 326 bin lira. Aralık teslimınin ise 259 bin liraydı. Aylardan ocak. Ben hâlâ ma- kinemi alamadıysam, niçin ka- sım teslimine girip daha fazla para ödemek zorunda bıra- kıldım? Emine Babek/İstanbul KJkurumuz bulaşık makinesini önceki gün teslim aldı. Olayı araştınrken okunımuzun kendisine geç ulaşan senet ve satış sözleşmesini aldıktan sonra ilk taksidi yatırdığına ilişkin banka makbuzunu MİLPAya göndermediği ve ikinci gecikmenin bu nedenden kaynaklandığı ortaya çıktı. Ancak okurumuz banka makbuzunu zamanında göndermış olsaydı da teslimat aralık ayından önce olamayacaktı. URETICIYE TEŞEKKUR Yenî Karamürsel'e teşekkür Yaklaşık 6 ay önce Yeni Karamürsel İzmir mağa- zasından bir çanta aldım. Fakat 5 ay hiç kullanma- dım. Aralık aytnda kullan- mak gereğini duyduğum- da, işimin çok acil olduğu bir anda fermuar kapandık- tan sonra tekrar açılmadı. Seyahatten döndükten sonra hemen ertesi günü Yeni Karamürsel'i telefon- la aradım. Bana "Çantayı hemen getirin, yenisiyle değiştiririz" dediler. Çan- tayı götürdüm, bana yeni bir tanesini alabileceğim gibi değişik bir model de seçebileceğimi söylediler. Neticede önemsiz bir fark verip başka bir çanta al- dım. Teşekkürter. Alpaslan Ersoy/İzmir ATEKS üzmedi 6 ay önce Pangattı'daki bir satıcıdan aldığım PRESTIGE marka teflon kaşık, bir süre sonra pas- lanmaya başladı. Kaşığı al- dığım satıcıya götürdüğüm- de "Kaşık yanlış kullanıl- mış" dediler. Bir süre tar- tıştıktan sonra ithalatçı fir- ma ATEKS'in telefonunu alabildim. ATEKS'ten Ka- mil Bey, "Kaşığı EFOR'a (satıcı firma) geri verin, eğer ellerinde varsa yeni- sini alın. Ben kendilerine gelince yenlsini temin edeceğim" dedi. Ancak kaşığın yenisi EFOR'da da yoktu. Uç hafta bekledik, sorunu çözemeyince yeni- den ATEKS'i aradık. Bu kez Raymond Bey, üretici firma olan PRESTIGE'in kaşığı görmesi gerektiğini söyledi. PRESTIGE'in ad- res ve telefonunu verdi. Durumu oraya bildirdiği- mizde ertesi gûn evime ka- dar gelerek aynı kaşığın bir başka modelini bana verdi- ler. Fulya-Flkret tanbul Uluğ/ls-