Katalog

22 OCAK 1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/U Madenciler ytirüdü • BRÜKSEL (AA) — Belçika'nın başkenti Brüksel'de, Türklerin de aralannda bulunduğu 500'den fazla ınaden işçisi yürüyüş yaptı. Geçen senelerde kapatüan Waterschei, Winterslag ve Eisden kömür ocaklarında çalışan ve bu ocaklann kapatılması karan üzerine işlerine son verilen işçiler "bütün sosyal haklannı elde edemediklerini" belirtiyorlar. Göstericiler, son olarak kapatüan maden ocaklarından aynlan meslektaşlanna daha fazla prim ve emeklilik hakkı verildiğini belirterek aynı haklardan yararlanmak istiyorlar. 1983'ten bu yana Belçika'da maden işletmelerinin kapanması nedeniyle yaklaşık 5500 Türk işsiz kalmıştı. Yapılan araştırmalara göre bu işçilerden 4 bini halen işsiz bulunuyor. D.Ahnanyada kalanlar • ATİNA (UBA) — Batı Almanya'ya katılarak tarihten silinen Doğu Almanya ordusundan geriye kalan askeri teçhizatın Türkiye ile Yunanistan'a verileceği bildirildi. Bu konuda bir açıklama yapan, eski Doğu Almanya'nın Savunma Bakanı Rainer Appelmann, "Yunanistan ve Türkiye, Doğu Almanya Halk Ordusu'nun stoklarından _2.1 milyar mark değerinde "askeri teçhizat alacaklar" | dedi. Appelmann, ı Kathimerini gazetesinin i sorusuna verdiği cevapta, I bu karann geçen eylül I ayında alındığını belirtti. ' Sih gruplannda birlik arayışı • ŞANDİGAR (AFP) — | Istihbarat kaynaklan, Sih gruplarının, kanlı çatışmalara son vererek aralanndaki görüş aynlıklarını gidermeye İ çalıştıklanm bildirdiler. Ancak görıişmelerin henuz bir sonuca ulaşamadığı ve gerilla gruplarının arasındaki sürtuşmelerin sürdurdüğü belirtildi. Üst düzeydeki bir istihbarat yetkUisi, Taksal grubunun ! birleşmek için ciddi bir ! çaba içine girdiğini, ancak { birleşebilseler bile aralannda derin ayrıüklar bulunan Sih gruplarının uzun süre nasıl bir arada kalabileceklerini kestiremediğini söyledi. Sudan'da hiikiinıet jdegişikligi i • HARTUM (Reater) — ! Sudan askeri lideri General Omer Hasan El-Bekir, iktidan ele geçirişinin 18. ayında hükümette ikinci i kez değişiklik yaptı. Sudan ! devlet televizyonu lOndurman, 3 bakanın ; değiştirildiğini söyledi. ; Ancak bunun nedeni I konusunda bir açıklama Jyapmadı. Ajanslar, bu ' bakanlardan birisinin ülkenin güney bölgesinden ; bir Hıristiyan olduğunu ve şeriatın uygulanmasına karşı çıktığırun ! duyujduğunu, öteki iki I bakanın ise şeriat [ uygulamasına soğuk • baktıklarırun söylendiğini .duyurdular. Iktidardaki • askeri cunta, Beşir'in ı Sudan'ın esas olarak 'Müslüman olan kuzey j bölgelerinde uygulamayı | vaat ettiği şeriatı yürürlüğe ı koymak üzere bir yasa .üzerinde çalışıyor. ! Tıenanmen | yargılanıyor j • PEKt.N (AP) — ' Dünyanın dikkati Körfez savaşına çevrilirken Çin, 1989'da meydana gelen • Tienanmen olaylarından • beri hapiste tuttuğu bir j öğretim üyesini yargılamaya • başladı. 35 yaşındaki Liu, ! Tienanmen Meydanı'nda i açlık grevinin örgütleyicisi {olmakla suçlanıyor. Liu'nun j yargılanmasına, tutuklanmasından 20 ay sonra ve BM Güvenlik Konseyi'nin Kuveyt'ten çekilmesi için Irak'a •tanıdığı sürenin dolmasına ı birkaç saat kala başlandı. i Çin Dışişleri Bakanlığı ! yetkilileri, Körfez olaylan {ile yargılamanın başlaması jarasında bir ilişki j bulunmadığını öne sürdüler. î Ancak Liu'nun yakınlan, bu iddiaya inanmanın güç olduğunu söylediler. Çin'de Tienanmen olaylan ile ilgili ! olarak şimdiye kadar 9 kişi ! yargılanmış ve bunlardan .yedisi nispeten hafıf icezalara (2-4 yıl arası hapis) Jçarptınlırken ikisi serbest 'iırakılmıştı. NBC kameramanı Aziz Akyavaş anlatıyor Bagdat yokluk icinde Aziz Akyavaş, müttefık bombardımanının gün geçtikçe sivil yerleşim merkezlerinde yoğunlaştığını, kentte elektrik, su, yiyecek ve benzin bulunmadığını söyledi. ALİ DOĞAN ANKARA — Bağdat'tan en son aynlan yabancı basın men- suplanndan NBC kameramanı Türk vatandaşı Aziz Akyavaş, müttefık bombardımanın "gün geçtikçe sivil yerieşim merkezle- rinde yoğunlaştığını, Bağdat'ın bir yoklar kenti baline geMigini" söyledi. CNN televiz- yonunun Irak yönetiminden sa- vaşın başından beri "birtakım kolayüklar gördügünü" anlatan Akyavaş, Irak Enformasyon Bakanı'mn CNN'e uydu telefo- nunu diğer yabancı TV muha- birleriyle ortak kullanmaları önerisi yaptığını, CNN'in bu- nun üzerine telefon hattının ke- sümesini istediğini belirtti. Bağdat'tan pazar akşamı Ür- dün'ün başkenti Amman'a ge- çen Akyavaş, kendisine telefon- la yönelttiğimiz sorulan şöyle yanıtladı: — Bağdat'tan aynlan en son gazetecilerden birisiniz. Kentte dtırtım nedir? AKYAVAŞ — Bağdafta her HEDEF StVİL YERLEŞİM MERKEZLERİ — Akyavaşın verdigi bUgiye göre Bagdat'ta ilk olarak asteri tesisler, PTT Ue BAAS Partisi binası. Saddam'ın sarayı gibi yerler vnruldn, yer kapalı. Benzin, ekmek yok. Daha doğrusu yiyecek yok. Elektrik ve su kesik. Bağdat tam bir yoklar kenti. Amman'a dön- düğümde beş gün sonra ilk kez yıkanabildim. Içme suyu da yok. Kentin içine gittikçe daha çok bomba düşüyor. İlk günler Bağdat dışındaki havaalanı, as- keri tesisler ile Bağdat'taki PTT binası, elektrik istasyonu, BA- AS Partisi binası, Saddam'ın sarayı, Savunma Bakanlığı gibi yerieri vurdular. Fakat gün geç- tikçe sivil yerleşim yeTİerini vur- maya başladılar. Cumartesi gü- nü bir Cruise füzesi bizim ote- lin çok yakımna, otel persone- linin kaldığı binaya düştü. Hat- ta füzenin bir parçasını yanım- da taşıyorum. Iraklılann hava- da vurduklan bir başka Cruise füzesi gördüm. O da otelin çok yakımna düştü. Bombardıman özellikle yemek saatlerinde yo- ğunlaşıyor, o olmayan yemek saatlerinde... Tam iki lokma bir şey yerken sirenler çalıyor ve herkes sığınaklara iniyor. Her saldın yaklaşık bir saat sürüyor. — Bombardımana Irak uçak- savarlan >anıt venneyi sürduru- yor mu? AKYAVAŞ — Tabii. Kentin her yerinde uçaksavar ateşi açı- üyor. Uçaklar zaten görünmü- yor, sadece seslerini duyuyorsu- nuz. Benim otelin altıncı katın- dan izlediğim hiçbir uçaksava- nn sustuğunu görmedim. — Bağdat halkı nasıl yaşıyor? AKYAVAŞ — Bağdathların bir kısrru kenti terk etmiş. Ka- ianlann büyük çoğunluğu evle- rinden ve sığınaklanndan çıkmı- yorlar. Cumartesi sabahı ara- bayla kentte bir tur attun. Ge- nellikle askerler görünüyor so- kaklarda. Az sayıdaki sivilin de çoğunun elinde valiz, kent dışı- na çıkmanın yolunu anyorlar. Tek tuk açık kttçfik manavlar gördüm. Bir iki kişi meyve sa- tın alıyordu. Hastanelerde çok YUNANISTANBASINI sayıda yarah sivil var. — Halkın bombardımana tepkisi nasıl? AKYAVAŞ — Halkın Bush'a karşı buyük tepkisi var. "Bu iş Bush'un başının albndan çıktı" diyorlar. Korku içinde bir an önce bombardımanın bitme- sıni bekliyorlar. Saddam Hüse- yin'e güveniyorlar. Ordulanna ve kendilerine güveniyorlar. En büyük dayanaklan, "Biz gurur- lu ve kahramanız. Sonuna ka- dar savaşınz" diyorlar ve uzun dönemde ABD'nin kaybedece- ğini söylüyorlar, kara savaşını bekliyorlar. — Irak hiikümeti sizce neden difer yabancı basın mensupla- nnın ülkeyi terk etroesini ister- ken CNN'e izin verdi? AKYAVAŞ — Genel hava- dan çıkardığrm, bizim kendi can güvenliğimiz için aynlmamızı is- tediler. CNN başından beri Irak hükümetinden birtakım kolay- lıklar gördu. 4 telli telefon (uy- du telefon) hattı var. Buna baş- langıçta CNN dışmda biz NBC, CBS, ABC gibi Amerikan tele- vizyonları olarak başvurduk, ama bir tek CNN için kabul et- tiler ve böylece CNN 24 saat At- lanta ile görüşebildi. Bunun bir nedeni CNN'in 24 saat haber yayını yapan bir TV olması. Ama daha önemlisi, CNN ha- berleri montaj yapmadan geçi- yor. Iraklılar bundan çok hoş- laruyorlar. Çünkü montaj onlar için yonımu değiştirmek gibi bir şey. Montaj yapıhnca yorum değiştirilir inancındalar. Türkiye Körfez Savaşı'na bulaştıHaber Merkeri — Körfez savaşında 'Türkiye baglantısı' Batı ülkeleri baş- kentlerinde en güncel konulardan biri haline geldi. tncirlik hava üssünden Irak'a yönelik Amerikan uçakları çıkış- larının yapılmasına dikkatlerini çeviren Batı başkentlerinden Atina'da gazeteler manşet üstü haberlerinde, "tncirlik Üs- sü'nden havalanan uçaklar Bağdat'ı bombahyoriar" başhğını attılar. Fransız basını da Incırlik'in kullanıl- ması üzerine, "Türkler'in Bağdat'tan gelecek misUleme hareketlerine hedef olabileceklerinden" söz ediyor. İngiliz basını da Türkiye'den 2. cephe olarak söz ediyor. Alman basını ise 'Cumhur- başkanı Özal'ın Inciriik'in kullanıldıgı gerçegini yalanladıgı"nı belirtiyor. Yunanistan Atina'dan Stelyo Berberakis'in bildir- dığine göre dün Yur.anistan'da yayım- lanan gazeteler, İncirlik Üssü'nün ABD uçaklanna acılmasıyla biıükte Türkiye'- nin Körfez savaşına 'bulaştıgY haberini manşet üstünden verdi. Bu haberlerde İncirlik'ten havalanan uçaklann Bağ- dat'ı bombaladıklanna dikkat çekilirken Israil'den başka Turkiye'nin de Irak'ın "hedeflerinden biri haline geldigi' vur- gulanıyor. Bu arada Irak'ın olası bir saldınsın- da, "NATO'nun 5. maddesinin yürür- lüğe girecegi ve Yunanistan'ın da oto- matikman bu savaşa katılmak zorunda kalabilecegi"nden söz ediliyor. Hukü- met sözcüsünün, Yunanistan'ın bir NA- TO Uyesi olarak "üzerine düsen yüküm- Inlükleri yerine getirecegini" açıklama- sı Yunanistan'ın savaş halinde Türkiye'- ye yardım edeceği biçiminde yorumlan- mıştı. Ancak, "Kıbns Türk işgali alündayken" gerekçesiyle doğan şıddetlı tepkiler üzerine hükümet yeni bir açık- lama yaptı ve Turkiye'nin saldınya uğ- raması durumunda "O zamanki verile- re göre karar alacagını" duyurdu. Fransa Parıs'ten Sabetay Varol'un bildirdi- ğine göre Fransız gazetelerinden 'Le Figaro' Turkiye'nin "tncirlik Üssü'nün kulbuuimasından sonra savaşa doğnı yol aldıgını" öne sürerek "Türkler, Bağ- dat'tan gelecek misilleme hareketlerine hedef olacaklannı biliyorlar. Kamuoyu- nun bir bolümıi Cumhurbaşkam'nın sa- vaş istedigi inancında, Özal'a atfedilen görüşe göre müttefikler yanında savaşa girmek. savaştan sonra galiplerin müza- kere masasında bir sandalye sahibi ol- mak için tek koşul" diyor. Dilek Zaptçıoglu'nun Berlin'den ver- diği habere göre tsrail'in Bonn Büyükel- çiliği Incirlik'e Israil uçaklanmn indiğı yolundaki iddialan yalanladı. Bu arada Bonn'da yapılan krız oturumlarında da Almanya'nın NATO çerçevesinde Türkiye'ye asker yollayıp yollamayacag) tartışüıyor. İngiltere Londra'dan Edip Öymen'in haberine göre 'Daily Telegraph' gazetesi "Türk hukümeti. gelişmelerden korkan ve öf- kelenen kamuo>una Turkiye'nin de sa- vaşa katıldıgım açıklamayı reddediyor. ABD Savunma Bakanlığı kaynaklan ise Turkiye'nin de kuşkulandığı gibi İncir- lik ve diger ortak savunma uslerinin Irak'a knzeyden saldınnak amacıyla ikind bir cephe oterak açıldtgını belirtti" dedi. Batılı ülkelerşüpheli gördükleri İranlı ve Iraklıları sınır dışı ediyor Dünyada terörkorkusu Fransa 12, Hollanda 4, Füipinler de 1 diplomatı terörist saldırılarla ilişkileri oldukları iddiası ile sınırdışı etti. Irakh Dış Haberler Servisi — ABD öncülüğündeki uluslararası gü- cün Irak'a savaş açması Üzerine terör örgütlerinin faaliyetlerinin artacağı yolundaki endişe karşı- sında dünyada alınan güvenlik önlemleri sürüyor. Hatta gözal- tına almalar ve sınır dışı etme- ler de gündeme gelmeye başla- dı. Avusturya'da 10 İranlı, terö- rist saldırılar planladıkları ge- rekçesiyle gözaltına alınırken Fi- lipinler'de bir Iraklı diplomat, ABD kütüphanesine düzenlenen saldınya kanştığı iddiası üzeri- ne sınır dışı edildi. Hollanda'da da Irakh diplomatın ülkeyi ter- ketmesi istendi. Fransa'dan da 12 Irakh diplomat sınırdışı edil- di. lngiltere'de "gözle göriin- roeyen" önlemler alınırken ttal- ya'da, İsrail ve ABD elçilikleri- nin bulunduğu sokaklarda kuş uçurtulmuyor. Körfez savaşuun patlaması ile terörist saldmnm olacağı yolun- daki endişeler nedeniyle alınan sıkı güvenlik önlemleri, ardın- dan tutuklamalan da getirdi. AA'nın haberine göre Avustur- ya'da yaklaşık 10İranlı terörist saldın planladıklan gerekçesiy- le gözaltına alındı. Avusturya'da 10 dolayında tranlının terörist saldın planla- dıklan şüphesi üzerine gözaltı- na ahndığı bildirildi. Avusturya tçişleri Bakanı Franz Loescnak, dün yaptığı açıklamada, "Son 24 saat içinde belgelerde tahri- fat yapmak ve benzeri eylemler- den dolayı 10 dolayında tranlı- nın gözaltına alındığını" söyle- di. Loeschnak, "Aynca bu kişik- rin terörist saldırılara hazırian- dıklanna ilişkin belirtiler var. Bunlann ne oldugu ve saidırıyı ne zaman >apmayı planladıkla- n soruşturma konusudur" dedi. Kronenzeitung gazetesi ise ke- sin sayılan açıklanmayan bu ki- şilerin tran yönetimine muhalif olan ve Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'i destekleyen bir grubun üyesi olduklaruu ileri sürdü. Gazete, bu kişüerin üze- rinde sahte pasaportlar, 15 bin dolar kadar çeşitli ülkelere ait para ve bir miktar uyuşturucu bulunduğunu belirtti. Londra'dan Edip Emil Öy- men'in bildirdiğine göre tngilte- re'nin başkentinde bir terör ola- süığına karşı büyük güvenlik ön- lemleri ahndı. "Gözle göriınmeyen" önlemler özellik- le metro ve tren istasyonları iie havaalanlannda silahlı polisler ve askeri birlikler şeklinde göze çarpıyor. Görünmeyen önlemler ise polisin karayolları ve mey- danlardaki video gözlem şebe- Savaşan füzeler Irak'ın israile ilk sakJınsında, konvansiyonel başlıklı sekiz Scud füzesi kullanıldı. Scudlar Hayfa'yı ve Tel A i vurdulai— Irak: Scud Uzunluk 11.25 m Çap 850 mm Rampa ağtrhğı 6370 kg Itıcı gûç: Sıvı yakrt Menzıl 650 kın Hedef şaşırma payr 450 m cıvarında Başlık: Ktmyasal ya da 150 haiık taHMRayonei başitk Irak: Samlar Hava savunma btrlitden 20 tabur SA-2 'Guidelıne 1 (120 rampa) 25 tabur SA-3 'Goa' (100 rampa) Kara kuvvetten 100 SA-6 'Gaınful' 50 SAr8 Gecko 100 SA-9 Gastan' 60SA-13 •Gopter 13Roland AMX-30 IOORotand-2 Harete*. karadan haraya a&hyor, yûksckteU ya da ortt yûksekftMa hedefleri vuruyot SUUDI Dahran ARABİSTAN Irak'ın Scud fûoiennt imha için krtanMı Rotasını radar ışını ile sapöyor. Unjnluk: 5J1 m Çap. 41 cm 8aşhk. Yûteek tonaftı panayıcı Ittci BÛÇ. Katı yakıt Havadan atılan antı- radar füze Vlerden havaya honuşJandınlmıs top ve ruze radar sıstemtefini saptayıp yok ediyor. 1 operasyon aşaması Yüksel(yor ve hedefi saptarker paraşütû açıyor Uzunluk. 4 2 m fc 200 kg Oenızden atılan Cruise fûzeleri. uak hedeflere kapasıtesi yüksek İlk saldından bu yana 100 adet hriatıMı Uzıınluk: 6.4 m Çap 53 cm Makıne 275 kg tûrbınfi ıtıcı Menal 2500 km Normal hi2 Saatte 885 km Başlık NOkleer ya da yüksek tonaılı patlayıcı Dış Haberler Servisi — Müttefiklerin hava akınlanyla başlayan Körfez savaşında en önemli muharebelerden birisi de füzeler arasında cereyan ediyor. İlk günlerde Irak'ın elinde bulunan Sovyet yapısı Scud füzelerinden söz ediliyordu. Irak'ın Suudi Arabistan'a ateşlediği Scud'lann havada Amerikan Patriot füzeleri tarafından imha edilmesinden sonra Patriot'lar "füzeleri havada vnrabilen dünyadaki tek silali" olarak ün kazandı. Bu arada Basra Körfezi'ndeki Amerikan donanmasından ateşlenen ve Cruize başlıkları taşayan Tomahawk'lar "isabet gücü en yüksek silah" olarak öne çıkmaya başladı. ABD Genel Kurmay Başkanı General Colin L. Powell, denizden ateşlenen Cruize füzeleri için "isabet güçlerinden çok memnunum" dive söz ediyor. kesi ile sağlanıyor. Roma'dan Nilgün Cerrahog- la'nun bildirdiğine göre Avru- pa'nın coğrafi açıdan Arap dün- yasına en yakın ülkesi olan ttal- ya'da terör korkusu dinmiyor. Hafta sonunda başkent Roma'- da telefonla 300 bomba ihbarı yapıldı. Büyük mağazalar, ha- ber ajansları ve gazetelere yapı- lan bomba ihbarları Romalıla- ra korkulu dakikalar yaşattı. FUipinler'de dün bir Iraklı diplomat önceki günlerde mey- dana gelen bir saldın ile ilişkisi olduğu gerekçesiyle sınır dışı edildi. Hükümet, Irak Elçiliği Birinci Sekreteri Mnvaffak El Aai'nin 72 saat icinde ülkeyiierk etmesini kararlaştırdı. önceki gün ABD kütüphanesine bir bombalı saldın düzenknmiş, bir Iraklı ölmüştü. Hollanda hukümeti de dün yaptığı bir açıklamada dört Iraklı dıplomatla şoförlerinin 24 saat içinde ülkeyi terk etmeleri- ni istedi. ABD Dışişleri Bakanlığı, Tay- land'daki yabanalann terörist saldınlanndan kendilerini koru- malanm sürdürmesini istedi. Başkent Bangkok'ta, Batıh elçi- lik binalan sıkı koruma altın- dayken bazı yabancı elçiliklerin güvenlik gerekçesiyle kapatıldı- ğı duyuruldu. Dilek Zaptçıoglu'nun Berlin- den bildirdiğine göre Almanya- da protesto gösterileri haftanın başlamasıyla nicelikte azalma .gösterse de sürüyor. Sosyal de- mokratlar, Yeşiller ve Alman Sendikalar Birliği, Körfez'deki savaşa son verilmesi için sürek- li çağn yapıyorlar. Fransa, Irak'ın Paris büyü- kelçih'ğinden 12 kişi, 32 kişilik aileleri ile birlikte dün sınırdışı edildiler. Hükümetin 30 Iraklı- yı daha sınırdışı edeceği bildiril- di. Paris Büyükelçisi Abdiil Rezzak el Haşimi'nin görevini sürdurdüğü belirtildi. Yunanistan'da son üç gün içinde Arap ülkeleri vatandaşı elliden fazla kişinin "terör şüp- hesiyle" gözaltına alınarak sor- gulandıkları bildirildi. Polis, iki Iraklı ve iki Ürdünlünün cumar- tesi günü sınırdışı edildiklerini hatırlatarak yedisi Iraklı 13 ki- şinin de önumüzdeki günlerde sınırdışı edilerek büyük bir ola- sılıkla Libya'ya gönderilecekle- rini belirtti. İTİPOLİTİKADA SORUNLAR ERGUNBALa Mantık Olmaz... • İncirlik Üssü'nden Amerikan uçaklanmn Irak'ı bombala- masını, açık konuşalım hazmedemiyoruz. Önce duygusal yönden rahatsız ediyor bizi. Irak'ın üzeri- ne binlerce, on binlerce ton bomba yağıyor. Her yandan sı- kışmış durumda. Ve Türkiye, "fırsattan istifade, bir tane de ben vurayım" dercesine, İncirlik'ten Amerikan uçaklanmn Irak'ı bombalamasına izin venyor. Oysa Türklerin geteneği bambaşka. Mertlik, zayıfa vurma- mak, ucuz zaferlere itibar etmemek gibi değer ölçüleri, yüz yıllardır bu toplumun insanları ile kaynaşmış. 900 küsur yrt sonra hâlâ Malazgirt Zaferini kutlayan, Alpaslan komutasın- daki Türk ordusunun, iki kat kalabalık Bizans ordusunu boz- guna uğratmasını anımsayan. Preveze'de Barbaros'un ken- dinden kat kat büyük Hıristiyan donanmasını darma dağın etmesinin heyecanını 450 küsur yıl sonra hâlâ yaşayan bir toplumun üyesi iseniz, istediğiniz kadar geçmişteki askeri za- ferlerle şişinmenin ilkel bir şey olduğuna, asıl önemli zafer- lerin toplumun ilerlemesi için yapılan katkılar olduğuna ina- nın, yine de ezilmekte, dayak yemekte olana "bir tane de ben vurayım" felsefesi sızi rahatsız eder. ister istemez, "Benim tarihim, geçmişim, geleneklerim, yapım buna uygun değil" diye düşünürsünüz. Şöyle deniyor: NATO üyelerinin bûyük bölümü harekâta katılıyor. Türkiye harekâtın nasıl dışında kalır? Bu savaşa gerçek anlamı ile katılan iki NATO ülkesi, ABO ile İngiltere'dir. Diğerleri fırsatçı, oportünıst, kaypak bir tutum içinde, 'dostlar alışverıste görsün' havasındadırlar ABD'nin savaşın ilk günündeki hava saldırısının başarılı olması üze- rine Fransa, birliklerini Amerikalı komutanın emrine verme- yi kabul etmiş, İtalya ise çarptşmaiara katılmıştır. Kuveyt'i bom- balamaya gönderdiği sekiz uçaktan yedisi 'hava muhalefetinden' ötürü geri dönmüş, biri ise düşmüştür. Fransa Cumhurbaşkanı François Mirterrand'ın, bazı çev- relerde biraz fazla heyecan uyandıran Körfez için bartş pla- nı da aslında daha çok Fransa'nın çıkariarına ve Ortadoğu1 da söz sahibi olma amacına yönelikii. Arkadaşımız Şebnem Atiyas, New York'tan gönderdiği haberde "Fransızlar, Mitter- rand planının şansı olmadığını kendüeri de biliyorlar. BM'deki Fransız diplomatları, özel sohbetlerde Mitterrand planının da- ha çok propaganda amacı taşıdığını söylemekten çekinmiyorlar" diyordu. Almanya derseniz, adamlar, bırakın Körfez'deki harekâta katılmayı, "Türkiye fazla faal olmaya başladı. Sonunda bizi savaşa sürükleyecek" diye kaygılanıyorlar. Ana muhalefet partisi sosyal demokratlar, Turkiye'nin Amerikan uçaklanna Irak'ı bombalama iznı vermekle "kışkırtıcı" bir tutuma girdi- ğini savunuyor. "Bu durumda Türkiye bir savaşa sürüklenir- se bu, NATO'yu ilgilendirmez" diyor. Özetle, "NATO üyeleri harekâta katılıyor Türkiye dışanda kalamaz" görüşü bize hiç de geçerli gelmiyor. İncirlik'in kullanılmasmdan yana olanların bir diğer görû- şü de şu: Türkiye, hem Batılı olacak hem AT'ye girmeye kal- kışacak hem de Incirlik'i kullandırmayacak. Boyle şey olmaz.' Bu görüşü öne sürenlere şunu sormak gerek: Türkiye Batılı olduğunu yeni mi belirtiyor? Türkiye yıllardır, Batılı olduğunu söylüyor, AT kapısını çalı- yor. Ama kapı yüzümüze kapatılmış durumda. Şimdi Türki- ye, İncirlik'in Amerikan uçaklan tarafından kuHanılmasına izin verdi diye bizi AT'ye mi alacaklar? Türkiye ansızın Batı'nın saygın üyesi mi olacak? O Batı ki Türkiyenin ansızın ileri fırtamasından tedirgin; NA- TO'nun bu yüzden savaşa sürüklenmesinden korkuyor. "" Bu görüşü savunanlar, birkaç ay önce AT, Kıbns Rum Ke- siminin üyelık başvurusunu gündeme aldı diye Avrupa'ya ateş püskürüyorlardı. Turkiye'nin Körfez krizinde yaptığı özveri- ye, Batı'nın bu şekilde karşıhk vermesini "nankörlük" olarak niteliyoriardı. Hiç merak etmeyin, Körfez krizi su ya da bu şekilde bir kez sona ersin, Filistin sorunundan sonra sıra Kıbrıs'a gete- cektir. Bunu Avrupa gündeme getirecek ve Sayın Özal'ın tüm umutlarını bağladığı görülen VVashington da bir süre sonra iç ve dış baskıların etkisi ile Yunanistan'ın yanında yer ala- caktır. İncirlik'in kullandırılmasından yana olanlann bir tezi de şu: Suudi Arabistan, Körfez emirlikleri. Mısır ve Suriye de ABD 1 nin yanında yer alıyorlar. Bu bakımdan, Turkiye'nin Washing- ton'un safında olması bölgedeki Müslüman ülkeleri rahatsız etmez. Tut ki Irak, İsrail'e bir kimyasal füze attı ve İsrail savaşa girdi. Bu takdirde Suriye ve Mısır, İsrail'e karşı savaş ilan et- meseler bile Irak karşıtı ıttifaktan çekilırier... Israil'in safında başka bir Arap ülkesine karşı savaşmak, bu ülkelerin yöne- timleri için intiharolur. Amerikan uçaklan bu ülkelerden kal- kıp Irak'ı da bombalamıyor. En azından "Arkadaş ben bu iş- te yokum" derler, olur biter. O zaman Türkiye ne yapacak? İncirlik üssünden Irak'ı bombalayan ABD ve Irak'la savaş halindeki İsrail'le baş başa kalacak. Hükümet iş o aşamaya geldikten sonra İncirlik'i kapatır mı? Çok kuşkuludur. Son olarak bu savaştan sonra Turkiye'nin Ortadoğu'da ağır- lıklı ve en saygın bir ülke olarak yer alacağı iddiası da hare- ket noktası bakımından bize sakat geliyor. Türkiye'nin kuşkusuz bölgenin en saygın ağııiıklı ülkesi du- rumuna gelme yetenek ve potansiyeli vardır. Biz buna içten- likle inanıyoruz. Ama o aşamaya giden yol, ABD'ye "buyurun paşam" de- mekten geçmez. Şam'agöreAmman savaşı körüklüyor Suriyeden Ürdün'e sert eleştîri Suriye'nin resmi yayın organı Teşrin gazetesinde yayımlanan yazıda, Ûrdün'ün Saddam Hüseyin'in yayılmacı emellerine cesaret verdiği öne sürüldü. Savunma Bakanı Mustafa Talas, Irak'ın İsrail'e yönelik füze saldırısımh, Tel Aviv'in Araplara karşı ciddi bir saldın başlatması için kışkırttığınrsöyledi. Dış Haberler Servisi — Su- riye Savunma Bakanı General Mustafa Talas, Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'i "Mantık dışı davranmakla" suçladı. Suriye'nin resmi yayın organı Teşrin gazetesinde dün yayınlanan bir yazıda da Ür- dün eleştirilerek, Irak'ın yayıl- macı emellerine cesaret veril- diği öne sürüldü. AA'nın bildirdiğine göre Suriye Savunma Bakanı Talas, hiçbir Arap desteği almaksızın İsrail'e saldın düzenleyen Sad- dam Hüseyin'in "Mantık dışı davrandığım" söyledi. As Sa- oura adlı gazetede dün yayın- lanan haberde, Oeneral Talas, Irak'ın İsrail'e yönelik füze saldınlarının, bu ülkeyi Arap- lara karşı ciddi bir saldınya hazırladığını belirtti. Suriye'nin resmi yayın orga- nı Teşrin gazetesinde dün ya- yınlanan bir yazıda da "Irak'- ın çıkarlannı korumak ama- cıyla oluşturuldugu ileri sürii- len Ürdün politikası, Bagdat- lı yöneticileri bu krize bulaştınnıştır" ifadeleri yer al- dı. Ürdün, Suriye'yi Körfez Sa- vaşı'nda Irak'ın yanında yer almamakla suçluyor. Diplo- matik gözlemciler, Şam'ın da- ha önce Amman'a israil tara- fından bir saldırıya uğraması durumunda Ûrdün'ün yanuı- da yer alacagını bildirmiş ol- duğuna dikkat çekiyorlar. Su- riye yönetimi, Israil'in Irak'- ın füze saldınlanna misüleme- de bulunması durumunda, ilk saldıran taraf İsrail olmadığı için tecavüze uğrayan Arap ül- kelerinin yanında yer almaya- cağını açıklamıştı.