Katalog

5 EYLÜL 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13 KftRFEZ KRİZİ...KÖRFEZ KK İZİ,,. KÖKFEZ KJ Kriz,enflasyonu da etkiledi Ağustos ayında arka arkaya yapılan iki petrol zamnundan yalnızca birinin endekslere yansıdığı dikkate ahrunca, eylül endeksinin, ikinci petrol zammı ve bağlı zincirleme zamlarla sıçrayacağı tahmin ediliyor. Ekonomi Servisi — Enflasyon- da Körfez bunalıraının ilk etkisi görüldü. Temmuz ayında binde 9 gerileme gösteren enflasyon, ağus- tos aymda yüzde 2.5 arttı. Ağus- tos ayında arka arkaya yapüan iki petrol zammından yalnızca birinin endekslere yansıdığı dikkate alı- nınca; eylül endeksinin, hem ikin- ci petrol zammı, bem de bu zam- ma bağlı zincirleme piyasa zarn- lannın etkisiyle büyük bir sıçra- ma göstereceği tahmin ediliyor. Enstitünün belirli dönenüerde fi- yat toplaması nedeniyle, ayın 25'inden sonra yapüan zamlar en- dekslere yansımıyor. Devlet tstatistik Enstitüsü (DİE), ağustos ayı toptan ve tüke- tici eşya fiyat artışını yüde 2.S ola- rak açıkladı. Geçen yılın aynı ayında tüketici fıyatlan yüzde 3.5, toptan fiyatlar yüzde 2.8 orarun- da artış göstermişti. DtE'nin açık- lamasına göre ağustos ayı itibany- la son bir yıllık fiyat artışı tüketi- ci endeksinde yüzde 54.8, toptan eşya endeksinde ise yüzde 45.9 ol- du. Geçen yılın aynı döneminde tüketici fıyatlan yüzde 65.6, top- tan fiyatlar ise yüzde 73.6 artış göstermişti. Ağustos ayı başlangıç olmak üzere 12'şer aylık dönemierin kı- Tüketici fiyatlarıyla yıllık enflasyon (%) S2JI 948 89OCAK MART MAYIS TEMMUZ EYLÜL KASIM 90 OCAK MART MAY1S TEMMUZ AĞUSTOS yaslanmasıyla hesaplanan yıllık ortalama artış bu yıl tüketicide yüzde 61.6, toptanda yuzde 59.2 olarak gerçekleşti. Yılın ilk 8 ayın- daki fiyat artışı ise tüketicide yüz- de 29.3, toptanda yüzde 26.8 ola- rak he&aplandı. Kamu kesimindeki toptan eşya fiyat artışını yüzde 4.7, özel kesim toptan eşya fiyat artışını ise yüz- de 1.7 olarak hesaplayan DtE'ye göre ağustos ayındaki sektör ba- zında en yüksek toptan eşya fiyat artışı yüzde 3.2 ile imalat sanayi- inde oldu. Ağustos ayında tarım- daki fiyat artışı binde 7'de kalır- ken madencilik sektöründe yüzde 2.6, enerji sektöründe yüzde 2.4 olarak gerçekleşti. Ay onasında yapılan ilk akaryakıt zammıru kapsayan toptan eşyafiyatendek- sine göre alt sektörlerde en yük- sek fiyat artışı yüzde 12 ile bak- lagillerde, yüzde 9 ile canlı hay- vanda, yüzde 8.8 ile su ürünlerin- de ve yüzde 7.9 ile kiraya ve pet- rol üninlerinde oldu. Sebze ve meyve toptan fîyatla- rının yüzde 3.1 orarunda gerile- di,geçen ay diğer tarla ürünleri yüzde 3 oranmda ucuzladı. Ağus- tos ayında aynca tahıllar yüzde 1.6, hampetrol yüzde 3.2, gıda, iç- ki, tütün, yüzde 2.3, tekstil yüzde 1.9, orman ürünleri yüzde 2.4, kâ- ğıt ürünleri yüzde 3.1 ve elektrik yüzde 1.7 zamlandı. Ağustos ayı itibanyla son 12 aylık dönemde, tanm kesimi enflasyonu yüzde 68.5 olurken enerji sektörü fiyat artışı yüzde 64.9, imalat sanayii Enflasyon Panoraması (% 3 Aksa işçisi hastanede • YALOVA (Cumhurivet) — Yalova'da kurulu Aksa'da işten çıkartılan 69 işçinin başlattıklan ölüm orucu ile fabrikada çalışan 500 işçinin başlattıklan vardiya bitimınden sonra yemekhanede bekieme ve açlık grevi eylemleri sürüyor. Fabrika yemekhanesinde altı gündür açlık grevinde bulunan işçilerden Ibrahim Selek, Sami Sedar ve Nejdet Temel'in rahatsızlanarak Yalova Devlet Hastanesi'nde tedavi altına ahndıklan bildirildi. Eylemlerini sürdüren işçilerden bazılannın durumunun ciddi olduğunu, fabrika yönetiminin vizite kâğıdı ' vermediğini ileri süren Nejdet Temel, "Hastaneye kaldınlmadan önce viziteye çıkmak istediğimi fabrika bakım müdürü Adetn Gürbüz'e bildirdim. Bana 'EUerim çok yorgun o nedenle vizite kâğıdını imzalamayacağım' dedi" diye konuştu. Almanlara uçınş hakkı ' • Ekonomi servisi — Alman havayolu şirketi Lufthansa, kış sezonunda Batı Almanya'dan Berlin'e sefer düzenlemeye başlayacak. İkinci Dünya Savaşı sonrası yapılan anlaşmalara göre Alman şirketlerin Berlin'e uçması yasaklanmış, Batı Berlin'e uçuşlar, lngiliz, Fransız ve ABD'lilere, Doğu Berlin'e uçuşlar da Sovyetler'e bırakılmıştı. Son değişikliğe göre Batı Alman kentlerinden Batı Berlin'e sefer düzenleyen Amerikan Pan Am Şirketi, bu hakkı Lufthansa'ya devrediyor. Fındık üıracatı fonıı azaltıldı • Ekonomi Servisi — Dünkü Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu karanyla, ihracatta Destekleme Fonu'na yapılacak kesinti, kilo başına natürel iç fındıkta 60 sentten 40 sente, kabuklu fındıkta ise 32 sentten 20 sente indirildi. ABD, Okyanusya ve Ortadoğu'ya ihraç edilecek çekirdeksiz kuruüzüm için Destekleme Fonu primi kaldınldı. Tütünbank 12 »yt* Y*k DİE tüketici DİE toptan İTO tüketici |T0 toptan İTO ûcretliler G. En (1985 bazlı) 2.5 2.5 3.3 2.4 2.8 29.3 26.8 35.6 20.4 28.3 54.8 45.9 59.6 43.3 61.6 59.2 69.3 59.5 yüzde 38.4 ve madencilik sektörü yüzde 36.8 olarak gerçekleşti. DtE'nin hesaplamalarına göre ağustos ayında tüketici fiyatlann- da en yüksek ârtış yüzde 7.7 ile konut giderlerinde oldu. Gıda harcamalan yüzde 1.5, ev eşyası fiyatlan yüzde 1.7, ulaşım ve ha- berleşme yüzde 4.3 oranında zam- lanırken giyim ve ayakkabı fiyat- ları binde 8 oranında geriledi. DtE'nin seçilmiş baa iller itiba- nyla belirlediği tüketici fiyatlan endeksine göre ağustos ayında fi- yatlar yüzde 7.8'le en fazla Kon- ya'da, en az da yüzde 1 ile Sam- sun'da arttı. tstanbul Ticaret Odası'ndan ya- pılan açıklamaya göre de 1%3 yılı baz alınarak hesaplanan endekste ağustos ayı tüketici fiyatlan yüz- de 3.3, toptan fiyatlar yüzde 2.4 artış gösterdi. 12'şer aylık dönem- lerin kıyaslandığı yıllık ortalama artışı tüketicide yüzde 69.3, top- tanda yüzde 59.5 olarak hesapla- nan İTO, 1985 bazlı yeni endek- sinde de ağustos ayı tüketici artı- şını yuzde 2.8 olarak buldu. tTO- nun 1963 yılı bazlı endeksi dikkate alınarak yapüan hesaplama, ağus- tos ayı itibanyla son bir yıllık dö- nemde lstanbul'un tüketici fiyat artışırun yüzde 59.6, toptan eşya fiyat artışırun ise yüzde 43.3 oldu- ğunu gösteriyor. Cumhuriyet Ege Bürosu'nun haberine göre de tzmir Ticaret Odası ağustos ayı toptan eşya fi- yat artışını yüzde 3.7 olarak açık- ladı. tzmir Ticaret Odası'nın he- saplamasına göre 12 aylık toptan eşya fiyat artışı da yüzde 62.3 ol- du. Demire yılın üçüncü zammı Insaat malzemelerinde fivatlar Eddftyat Ynittrat OrtaUna (1000 TUf)(H01 TUtf)Arb$ (S) hisseleri • Ekonomi Servisi — Tütünbank'm 1000 lira nominal değerli hisseleri, bugünden itibaren 6000 lira fıyatla Tütünbank şubeleri ve İMKB'de satışa sunuluyor. Halka sunulan hisselerin tamamı 45 milyar lira değerinde. Alarko SSCB'de şirket kurdu • Ekonomi Servisi — Alarko Holding, Sovyetler Birliği'nde Amerikan DST ve Sovyet Mostroykomitet şirketleriyle ortaklasa 32 milyon dolar sermayeli bir ortak yatırım şirketi kurdu. Şirket, inşaat işleri ve teknolojisiyle uğraşacak. Kûtûk 840470 Dûz yuvarlak 935-965 Nervürtö 965-990 Profil 1.000-1.150 Köşebent 950-1 050 890-910 5.3 1.020-1.040 8.4 1.040-1.050 6.9 1.070-1.200 5.6 1.015-1.125 7.0 GalVMUU EsM (Tl) Twri (Tl) 0.35 mm 0.40 mm 0.65 mm 0.75 mm 0.85 mm 0.90 mm 2.00 mm 2.300- 2.250 2.050 2.000 1.950 1.950 1.950 2.400 2.350 2.150 2.100 2.050 2.050 2.050 4.3 4.4 4.9 5.0 5.1 5.1 5.1 Lehlm-Altaiııym (kg) Letıım (1. kalıte) 10.000 Lehim (2. kalite) 8.000 Pres. alüminyum 9.500 Alüminyum Levtıa 7.800 11.000 10.0 9.000 12.5 10.070 6.0 8.270 6.0 Ekonomi Servisi — Türkiye Demir Çelik tşletmeleri (TDÇt) Karabük ve tskenderun'- daki tesislerinde ürettiği inşaat demirlerine ve kütük demire yılın üçüncü zammıru yaptı. öte yandan tstanbul'da da inşaat malzemderi ile temel sanayi ürünlerinin işlem gördüğü Salı- pazan ile Perşembepazan'nda lehim, galva- nizli sac ve alüminyum fiyatlan arttı. Karabük muhabirimizin bildirdiğine göre Türkiye Demir çelik tşletmeleri'nin kütük, düz, yuvarlak, nervürlü, profil ve köşebent demir fiyatlanna yuzde 5.3 ile 8.4 oranmda zam yapıldı. Zamlı tarifeden satışlara dttn baş- landı. tstanbul'da ise Salıpazan ve Perşembepa- zan'nda yapılan zamların, Körfez bunahmı nedeniyle akaryakıt fiyatlanna yapılan zam- ların yanı sıra KİT zamlanndan da kaynak- landığı belirtildi. Lehim fiyatlanna yüzde 10 ile 12.5 arasın- da zam yapüırken lehim piyasası çevreleri, ABD Dolan'nın hızlı değer kazanmasının ve uluslararası piyasalarda lehim fiyatlanrun sü- reklı yükselmesinin neden olduğunu sa- vundular. Galvanizli sac fiyatlannda en yüksek oranlı zam yüzde 5.13 ile 0.85 milimetre ve üstün- deki mamullere, en düşük oranlı zam da yüzde 4.35 ile 0.35 milimetrelik ürünlere yapüdı. Galvanizli sac fiyatlannda geçen ay da yüz- de 8.6 ile yüzde 2.9 arasında fiyat ayarlama- sına gidilmişti. Dünya borsalarında alüminyum fiyatlan- nın sürekli değer kazanmasının yanı sıra pet- rol fiyatlanrun da artması sonucu, piyasada işlem gören alüminyum ürünlerine ortalama yüzde 6 oranında zam yapıldı. Piyasa çevre- leri, Kurban Bayramı'ndan bu yana yapılan zammın toplam yüzde 21'i astığıru bildirdiler. Son zamdan sonra türlerine göre en ucuz 8.270 lira ile levha alüminyum, en pahalı ise 12.190 lira ile renkli eloksallı anoloğ alümin- yum oldu. OrtadoğB, tcknolojik araştırma ve yabnmiar sonucu.altemaüf enerji kaynaklanıun kHİIanımı yaygınlastıkça.'aınbar' olarak önemini yiürecek Petrolde sonun başlangıcı 1974 ve 1979'da iki kez petrol şoku yaşayan Batılı ileri sanayi ülkeleri, 1990 ağustosuna kadar geçen şoksuz 11 yıl içinde petrole bir alternatif bulmak konusunda yoğun çaba gösterdi. Ekonomi Servisi — Körfez kri- zi, dünya kamuoyunda korkulu beklentilere yol açtı: Kepenkleri kapannuş fabrikalar, uzun benzin kuyruklan, kan ve barut kokusu... Tabii ki tüm bunlar şimdilik bazı karamsar tahminlerden ibaret. Irak'm Kuvyet'ten çekilmesi, pet- rolfiyatlannınve dünya ekonomi- sinin eski dengesine kavuşması, Körfez'deki askerlerin evlerine dönmesi daha olası bir senaryo olarak gözüküyor. Ancak ABD- de yayımlanan Fortune dergisine göre Irak'ın Kuveyt'i işgali, ikinci pembe senaryonun gerçekleşmesi halinde bile petrolde "sonun baş- langıcı"nın sinyallerini verdi. Dergide yayımlanan bir incele- mede 1974 ve 1979 yıllannda iki kez petrol şokunu yaşayan Batılı ileri sanayi ülkelerinin, 2 Ağustos 1990'a kadar geçen şoksuz 11 yıl içinde, petrole bir alternatif bul- mak konusunda boş durmadıklan belirtiliyor. İlk elde, ne zaman kaynayacağı belli olmayan Basra Körfezi bölgesine olan bağımlılık azaltılmaya çalışıldı. 70'li yülarda yaşanan ağır şoklardan sonra ye- ni petrol yataklarmın bulunabil- mesi için büyük paralar harcan- AKARYAKIT BAYİLERİ dı, bilim adamlan seferber edildi. . Bütün bu çabalar boşa gitmedi. Meksika'da, Alaska'da, Kuzey De- nizi'nde oldukça verimli petrol ya- takları bulundu. Batüı ulkeler, petrole olan bağımlüıkJanru azalt- mak için önemli projelet üretiyor- lar. tşte, günlük 16.5 milyon va- rillik harn petrol tüketiminin an- cak 9.2 milyon varilini kendi ku- yulanndan sağlayan ABD'nin pet- rol bağımlılığına karşı yürüttüğü mücadeleden birkaç örnek: O a ş n u Amerikan otoyolları- nı dolduran oto ve kamyonlann günlük tüketimi 8 milyon varil. Bu da ABD'nin günlük ham petrol it- halatına eşil. Bu tüketimi kısmak için bazı önlemler devreye sokul- muş, bazılan da proje aşaraasm- da. ilk elde, Rent a Car firmala- rının dışmdaki şirketlerin, otola- Kredili satışa sonEkonomi Servisi — Körfez kri- zinden sonra akaryakıtın iki kez zamlanması ve bunalımın sürme- si halinde yeniden zam göreceği beklentisinin yaygınlaşması akar- yakıt bayilerirün, hatırh müşteri- lerine yaptıklan kredili satışları azalttı. Kimi bayiler kredili satış yöntemini tamamen terk ederken bazılan da ödemelerini aksatan müşterilerini kara listeye almaya başladı. Cumhuriyet Ege Büromuzun haberine göre rafineriden istih- kaklan karşıhğında tahsisle mal alan bayiler peşin para ile yaptık- lan alımlann kredili satışları ola- naksız hale getirdiğini belirtiyor- lar. Ege Büromuza açıklama ya- pan bir yabancı petrol şirketinin bayii Ergiin Tokatlı, son zamlar- dan sonra işletme sermayesi bul- makta zorlandıklarım belirterek şöyle konuştu: "Körfez krizinden sonra son za- manlarda kontenjanla mal alabi- liyoruz. Zaman zaman tahsisle alabildiğimiz malı kimi zaman bu- lamıyoruz. Bu belirsizlik yanında, ağustos ayı başından itibaren akaryakıt fiyatlanna yapılan yüz- de 591uk zam da sıkıntı yaratö. Biz, 300 milyon lira işietme serma- yesiyle işi yünitürken fiyat artışı ekstradan 240 milyon liralık bir mali portre getirdi. Bu parayı ne- reden bulacağız da işlktmeyi dön- düreceğiz? Bir de malı verip pa- rasını bir ay sonra almak cazip de- ğil. Peşin para ile çauşıyonız. Tab- silalta güçlnkler var. O nedenle kredili sataştan vazgeçiyoruz." Bayılerin kredili satış yapmak- tan vazgeçmeleri konusunda bil- gi veren Türkiye Akaryakıt Bay leri Petrol ve Gaz tşverenleri Sen- dikası (TABGtS) yetkilileri, akar- yakıtfiyatlannayapılan son zam- lardah sonra bayilerin petrol al- mak için çok daha büyük miktar- da para bağlamak zorunda kal- dıklanna işaret ederek kredili sa- tışların bayileri zorladığını söyle- diler. Yetkililer, bu durumdan özellikle resmi kuruluşlara kredi- li saüş yapan Petrol Ofisi bayüe- rinin etkilendiğini belirttiler. Shell şirketinin Bakırköy bayi- si Ayhan Hepiş, veresiye sattıkla- n akaryakıtın parasını tahsil etme- den yeni zamlar geldiğini vurgu- layarak "Kaü satıcı olsak hemen miişterilerimize yazı gönderip, ve- resiye mal vermeyecegJmizi büdi- ririz, ama bunu yapanuyornz. Pi- yasada çok rekabet var" dedi. nnda benzin yerine doğal gaz kul- lanmaya teşvik edilmesi düşünü- lüyor. İkinci olarak, benzinli motorla- nn daha yüksek randımanla çalış- masının sağlanması konusunda araştırmalar yapılıyor. Şu anda galon başına 14 mil yapabilen oto- lann bir galon benzinle 28 mil ya- pabilmesine çahşüıyor. Bu proje- nin de günlük ham petrol tüketi- mini 2 milyon varil düşüreceği he- saplanıyor. Ulaşım konusunda üçüncü ön- lem de vergilerle ilgili. Galon ba- şına ttalya'da 3.08, Japonya'da 1.62 dolar vergi alınırken, Ame- rikalılann ödediği para sadece 27 sent. Akaryakıt vergilerinin 20 yü boyunca her yü 5 sent arttınlarak tasarrufun teşvik edilmesi de hü- kümetin petrol konusundaki ön- lemleri arasında yer ahyor. Sama>i: tthal petrole olan ba- ğımhlığı azaltmak için bazırlanan projelerden biri de fabrikalarda doğal gazın daha yaygın olarak kullanılması. American Gas As- sociation adlı şirketın Kanada'dan doğal gaz taşıyan bir boru hattı projesiyle 5 yıl sonra günde 1.3 milyon varillik tasarruf yapüma- sı planlanıyor. ^JMılııı eaerjb Amerikalı nükleer fizikçiler şu sıralarda da- ha verimli ve daha güvenli reak- törler yapabilmek için araştırma- lar yapıyorlar. Nükleer enerji da- ha güvenli olarak kullanıma gir- diğinde ve gerçekte üretilecek olan elektrikli otolann, nükleer enerji depolayan istasyonlarda şarj edi- lebilmesi sağlandığında problem- lerin büyük ölçüde halledüeceği- ne inanılıyor. Şu anda, ABD'nin toplam enerji ihtiyacımn yüzde 7.2*si nükleer reaktörlerden sağla- nıyor. Bu oran diğer bazı ülkeler- de ise şöyle: Isveç yüzde 31.6, Fransa yüzde 29.7, Tayvan yuzde 15, Batı Almanya yüzde 12.6, Ja- ponya yüzde 11.1 T Ü K E T İ C İ G O Z U Y L E MERAL TAMER Vaat çok, hizmet yoközellikle hizmet sek- töründe temel bir aksak- hk var. Bankalardan se- yahat acentelerine, uçak ve şehirlerarası otobüs şirketlerine kadar her önüne gelen reklamlar- da bol keseden vaatler- de bulunuyor. Ama iş uygulamaya geldi mi ba- kıyorsunuz ki size veri- len hizmetin kalitesiyle vaat edilen arasında dağlar kadar fark var. Siz belli bir hizmetin karşılığmı alacaksınız diye sizden istenen para- yı ödemişsiniz. Ama o hizmetin yansını bile alamadığmız halde he- sap sorabileceğiniz bir merci yok. ömeğin Ankarah okurumuz Ayhan Yıldızel. Ankara Otogarı'ndan Balıkesir'e gilıuek üzere bilet almış. Ancak Balıkesir yolcusu az diye oto- büs kaldırmamışlar. Ayhan Yüdızel ile birhkte Bahkesir'e gidecek di- ğer yolculan Bursa arabasına bindirmişler. Bur- sa'da ise bir aktarma falan yapılmamış. Herkes yeniden para verip başka bir otobüsle ve gecike- rek Balıkesir'e gitmiş. Beterin de beteri var. Ömeğin; tstanbullu okurumuz Krymet Tırişog- lu'nun uzun bayram tatüi için günler önceden al- dığı bilete rağmen otobüsün hiç ortada olmaması. Neden diye sorduğunuzda "Uçaklar bile iptal oloyor, fazla yolca olmadıgı zaman iki uçak bir- leştiriliyor. Otobiisler neden iptal olmasın" gibi bir yanıt alabiliyorsunuz. tstanbullu okurumuz Gökhan Dedeoğlu ise mektubunda Asya-Tur adlı seyahat acentesiyle çıktığı Avrupa turunda "vaat edilenlerle" "gerçekler" arasındaki farkı sıralıyor. Üstelik mektuptan anlayabildiğim kadanyla Dedeoğlu daha önce de aynı fırmayla çeşitli turlara çıkmış ve memnun da kalmış. Eğer aksaklık bir kereye mahsussa, firma sahibinin müşteriden özür di- leyerek bu aksaklığı kısmen de olsa telafi yolu- na gitmesi ve daha sonraki seyahatleri için yine Asya Tur'a gelmesini sağlaması gerekmez mi? Ama öyle olmamış. Okurumuz sorumlu bir tüketici olarak seya- hatten döndükten sonra Asya Tur'a mektup ya- zarak otobüsle 15 günlük Nice-Venedik turun- da aksayan noktalan bildirdiğj halde tatmin edici bir yanıt alamamış. Okurumuzun haklı olarak dile getirdiği aksak- lıklar şu noktalarda toplanıyor: • tlanlarda vaat edilen Mitsnbishi marka "liiks maraton", buzdolaplı, kahve makineli ve tuva- letli otobüs yerine, kol- tuk aralan oldukça dar bir Mercedes 302 ile se- yahat etmek zorunda kalınması. • Otobüste yer tespiti için yapılan çekilişte Gökhan Dedeogln ve eşine yer kalmadığı için otobüs personeline ay- rılması gereken en arka sırada oturmak zorunda bırakümalan. Bu neden- le armağan olarak dağı- tüançantalar ilk sıradan başlanarak dağıtüdığı için, vaat edilen çanta- nın da verilmemiş olma- sı. • Gezi boyunca her sabah hareket saatinin 30-40 dakika geciktnesi. • Gezinin Fransa sınınna gelindiğinde rehberin Fransa vizesi bulunmadığı için uzun süre Fran- sa sımnnda bekletilme. Bu arada yardımcı şo- föriin de vizesinin olmadığımn anlaşılması. Sı- nırda uzayan bekieme sırasında Fransızca bilen bir yolcunun neden bekletildiklerini öğrenmeye çalışması sonucu durumun yolculara anlatılma- sı ve sonuçta rehber ve yardımcı şoför sımrda bı- raJalarak çok gecikmeli Fransa'ya girilmesi, Fransızca bilen yolcunun yardımıyla gidüecek otelin aranmasına rağmen uzun süre bulunama- ması. Sonunda bir taksi çevrilerek taksinin reh- berliğinde otele vanlması. Okurumuzun ilettiği bu konular hakkuıda As- ya Tur'un sahibi tbrahim Bezci ile görüştük. Her soruya verilecek bir yanıtı vardı. Mitsubishl ye- rine Mercedes otobüs için "Ne yapalım, cahştı- ğımız firma bue başka bir otobüs yoUamışsa suç bizim mi" dedi. Çantalan sorduk, "Avrupa'ya rura çıkan, bir cantayı almış-almamjş çok ma önemii" dedi. Rehberi sorduk, "O tura asü ÇH kacak rehberin bir yakmı öldü, oımn içia yeriac başkası gitti" dedi. Ardından da, "Sea haagi a- fatla bunlan sornyorsnn, avnkat mısın, sava mısın" diyerek bizi tersledi. Daha sonra tstanbul Turizm Bölge Mndnri Yalçın Mamnk ve TÜRSAB Başkam Bahattia Yücel'e okurumuzun mektubunu faksla gectik. Asya Tur hakkında soruşturma açıldığııu, firma- ya 'nyan' cezası verildiğini, tekran halinde fir- manın kapatüması yduna gidilebileceğini öğren- dik. Bu arada Gökhan Dedeoğln, hakkım adli ma- kamlar önünde aramaya kararlı görünüyor ve Asya Tur aleyhine dava açmaya hazırlanıyor. bir ev çıktı. Bu nedenle yardımı- nızı rica ediyorum. (Avnkat BERRİN DİRİCAN - İSTAN- BUL) T U K E T I C I N I N S E S I • Desenleri solan nevresim Birkaç ay önce LÎNDA nevre- sin takımı almıştım. Diğer takım- lardan daha pahalı olmasına rağ- men desen ve model olarak de- ğişik bir havası var diye tercih et- miştim. Ancak kullanmaya baş- ladıktan sonra önce yastık yüz- lerindeki desenler yavaş yavaş si- linmeye başladı, derken nevresim ve çarşafta da aynı sUinmeler ol- du. Ambalajın üzerindeki telefo- na güvenerek durumu firmaya bildirmek istedim, ama karşıma LÎNDA fırmasınm tiretim müdüru Sibel Türel'e olayı aktardığımızda defolu nevresim geri alınıp okurumuza yenisi verildi. Bu arada Sibel Tûrel, böyle bir olayla ilk kez karşılaştıklannı ve üretimdeki bu hatanın nereden kaynaklandığım hemen araştıracaklannı bildirdi. • Giysiyi birinci elden almak 26 temmuz günü Bağdat Caddesi'ndeki Premier Yıldız mağa- zasından indirimli fıyatı 115 bin lira olan Titiz firmasına ait bir bluz aldım. Üstelik yanunda bulunan arkadaşımın da almasına ne- den oldum. 28 temmuzda rastlantısal olarak girdiğim Osmanbey 1 deki Titiz mağazasında aynı bluzun 75 bin liraya satıldığım gör- düm. Durumu Premier mağazasına aktardığmıda çok ilgi göster- diler. Kendilerinin Titiz'le birlikte indirime girdiklerini, hatta fi- yatlann Titiz tarafından faksla kendilerine geçüdiğini söylediler. Hemen Titiz'e telefon ederek durumu sordular. Sonra da bana Ti- tiz'in o gün ikinci bir indirime girdiğini, dolayısıyla yapılacak bir şey bulunmadığım belirttüer. Oysa ben Titiz'deki etiketlere baktı- ğımda ikinci kez fiyat indirimi yapılmadığını gayet iyi hatırlıyo- rum. Böylece ben ve arkadaşım 40'ar bin lira karşılığında giysileri ilk elden satm almarun yararı ve araştırma yapmadan alışveriş ya- pıhnaması gerektiğini öğrenmiş olduk. ASUMAN DEMİRCİ- ISTANBUL • Larousse'un eksik ciltlerini anyorum Büyük Larousse ansiklopedi- sini haftalık fasiküller halinde alarak biriktirdim. Sayüar ta- mamlamp da sıra bunlan ciltle- meye gelince eksik ciltler ve fa- siküller bulunduğunu fark ettim. Bunlan aldığım bayiye ve başka bayilere giderek eksikleri lamam- lamaya çalıştım. Fakat hiçbiri bana tümünü tamamlayacağım garantisi vermedi. Eksikleri na- sıl sağlayabilirim? (tLKNUR • SÖNMEZ - İZMİR) Eski cilt ve fasikullerinden bulabıldiklerınizı tzmir'de alın. Geri kalanları da Gelişim Yaymtan Btiyükdere Caddesi APA Ofset arkası Levenı-îstanbul adresinden ödemeli olarak isteyin. tstanbul'a zaman zaman gelenlerdenseniz, Cağaloğlu'nda Klodfarer Caddesi Oğuz Işham no 25'teki satış mağazasına gidın ve eksiklerinizi satm alın. U B E T I C I Y E T E Ş E K K U R • ECA ve ÎPRAGAZ'a teşekkür Henüz bir ay kadar önce tak- tırdığım ECA dedantörün gaz sızdırdığı, evime tüpgaz getiren İpragaz'ın Tunalı Hilmi Şube- si'ndeki eleman tarafından ba- na söylendiğinde inanamadım. Çünkü dedantörleri genellikle 2-5 yü gibi sürelerde kullanıyor- dum. ECA Ankara Bölge Müdürlüğü'ne durumu ilettiğimde, gaz sızdırdığı söylenen dedantörün derhal iadesini sağladılar. Kendi- lerine sizin sütununuz aracıhğıyla yeniden teşekkür ediyorum. Bu olay ilginç bir gelişmeyi de beraberinde getirdi. Ben yeni dedan- tör için 38 bin lira ödemiştim. ECA bayisi (Isı Ticaret - Ulus) bun- lann en çok 9 bin liraya satıldığım söyledi. Pekiyi ya benim öde- diğim onca para ne olacaktı? ECA bayisi bana yeni bir dedantör verdi, bunu tpragaz bayisine geri vererek ödediğim 38 bin lirayı alabilecektim. tpragaz bayii "saülan mal geri alınmaz" dediyse de tpragaz Ankara Bölge Müdürlüğü yetkilisinin olumlu yaklaşı- mıyla para tümüyle bana geri verildi. Sayın Meral Tamer, serbest piyasa ekonomisinden bizim anladığımız, herhalde 5 bin liralık bir malırı kimileri tarafından 35-40 bin liraya satılabileceği. Ko- nu güvenlik olunca da insanlar zorunlu olarak bunu o anda satın alıyorlar. tyi niyetli şirket yetkilileri de olmasa, bizler maliyeti dü- şük şeyler için bir dolu para ödeyip duruyoruz. (FAHİRE AKPI- NAR - ANKARA) BİR BAŞARI ÖYKÜSÜ Kabahat işitme cihazında Bedeli çalıştığım bankanın sağlık kuruluşu tarafından ödenen UNTTRON S-H mar- ka gözlük tipi kemik kollu işitme cihazını 22.4.1988 ta- rihinde 538 bin 200 liraya al- dım. Ancak cihaz ilk günden beri işitmemi arttıracak fay- dayı sağlamadı. Aldığım fir- maya geri göturdüğümde yet- kili bayan, anzanın cihazda değil, gözlüğümde olduğunu, gözlüğümün çerçevesi çok ge- niş olduğu için işitme ünitesi- nin kulağımın arkasma ve ke- miğe tam olarak oturmadığı- nı ve bu yüzden yeterli işitme- nin sağlanamadığını belirte- rek gözlüğümün daraltüması- m salık verdi. Bu açıklamaya güvenerek gözlükçüye gittim. Gözlü- ğüm, kulağımın arkasım 2 gün içinde yara yapacak ölçü- de daraltıldığı halde yine du- rum değişmedi. Cihazı aldığım yere ikinci kez gittiğimde aynı bayan gö- revli bu kez kulağıma kaba- hat buldu. Bu tip cihazın be- nim işitme sistemime uygun ohnadığmı ileri süTerek "Baş- ka tür cihaz kullanmanız gerek" diyerek kestirip attı. Aynı cihazı satan bir başka firmaya, Menekşe sokaktaki Hergiin Ticaret'e giderek du- rumumu anlattım. Orada be- nimle çok ilgilendiler. Ahmet Tatarağası adlı bey, "Cihazı- nız bozuk. Bunu hiç açmadan Kanada'ya göndereceğim. 20-25 güne kadar geri gelir" dedi. 8 haziran günü verdiğim cihazun 6 ağustos günü geldi. Cihazı kulağıma taktığım andan itibaren işitmem nor- malleşti. Yani hata ne gözlük- te ne de benim kulağımdaydı. Durumu tespit ettikten sonra borcumun miktanm sorduro. Ahmet Tatarağası, "Borcn- nnz yok, aksine biz öziir di- leriz. 20-25 gün demiştik. Si- zi 2 ay beklettik" dedi. Eve geldiğimde ise cihazın, ona- nm için firmaya tesUm etti- ğim cihaz olmadığını, bana yepyeni bir işitme cibazuun gönderildigini hayret ve se- vinçle gördüm. Bu çok güzel davranışın, hangi konuda oiursa olyın, ti- caretle uğraşanlara örnek ol- masını diliyorum. Sadece ay- nı marka cihazı sattıklan için sorunu ve sorumluluğu seve seve üstlenen Hergiin Tica- ret'e teşekkür ediyorum. Ö. AYKUT BÖLEN YENİŞEHtR-ANKARA