Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMÎ 25 EYLÜL 1990 DÖVİZ KURLARI ZSEYlİMm OÖVOTl ûnsı 1 ABODolan 1 BAlman Marto 1 Avustralya Dobn 1 Fransu Frangı 1 Hollan<Sa Ftormı 1 teveç Kronu 1 bnçre Frangı 100falüy 1 JaponYem 1 Nonreç Kronu 1 Sterim 1 SArabcön Rıyalı DAvc 2732 52 1742 68 2276 19 520 43 1546 24 474 56 209068 233.25 2010 450 17 5126 22 728 65 Dövız Satış 2738 00 174617 2280 75 52147 1549 34 475 51 2094 87 233 72 2014 45107 5136 49 7» 11 EMcM 2729 79 1740 94 2237 49 519 91 1544 69 46981 2088 59 229 28 1919 445 67 512109 71626 Efektıf Satıs 2746 21 1751 41 2287 59 523 03 1553 99 476 94 2101 15 234 42 20 20 452 42 515190 732 30 CAFMZIM S 1 5680 Alman Ma/kı $ 5 2505 Fr Frangı S 1 7672 Hol Flonra $ 1 3070 Isv Frangı $ 1171 48 Ital Lıreiı $ 135 95 Japon Yenı $ 3 7501 S Afafc ftyalı C18760S ALTIH6ÛMÛŞ Cumhunyet Resat 24 ayar altm 22 ayar bdedc 900 ayar gümüf ZraatMbru MSamatı 1 Ons S 231000 270 000 34 650 31000 463 189 000 191500 3897 Sahş 235 000 280 000 34 750 34 100 490 191000 192 000 392 75 TL Intertanta Ort Fau (%) 52 17 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABDDotan îatı Alman Marfa svtçre Frangı HoHanda Ftonm ngrtı Stertmı Fransc Frangı 100 Ittyan Lıreb SAftya* Akş 2740 1745 2095 1550 5140 520 231 718 Saftş 2745 1750 2110 1555 5150 523 233 726 DAvız Int ($) 2742 Borsada MatTsMI M&tnk Aba Urto Hottng AmMıCam Aselsan m Bagfe BokJ ömmto Brea ÇanaMale Qmm> CrikHaHt Çkma Çukurma Elektnk Deruf Cam OtvaHottng Ooftuan Dftfcö? Ecacba? Yaünm Eczaa&aşı kaç EgeBnolk EpEnMstn EgtGikn EmekSoorö Enka Hobng Eroyas BnaJık EretfO ÇMk ( k n « ( 8 U ) Good-Yaif G n t n n M GübraFatnMan Gümy BkaaK htsat Rnansal kıfcma i MotoeHston iznnr Dtmr Çaifc tzDcaın Karkmsan Kav Kdebe* Motolya Ktpez Elektnk KoçHoUmg KflçYlfcnm Kortsa Koruma Tarıırt Kdytaş Kutafıya Porselen Malona Tahm Mardın ûmento Maret MarnMns AHmyun Marmans Mart Ot Mensucal Santral Metaş NctHoUng OanTeksU Otm*sa Otosan PegProHlo Pettom PnurSût Puor Enttjre Et PmarSt Pırur Un Pımaş Fttylen Sabah Yaymc*k SmMHoMmg Sartuysan Srfaş Soksa(BU) TamSıgorta T Dtştunlt TekstMank Tdetaş Tezsan T GvantB T*Bar*aa(8) Tb8ank»(A| TlşBankaslO TopnkKİOıt T Semens T SşeCam T SnaıKafcmnu T DemrOftfcum Tütûncute'Bamtas VestfH V.SİŞ Yapı Km* Ban Yunsa İŞİemler 24.09.1990 Emtefcs: 5160.48 fâcaU lafMd tafMui 1 030 000 6000 12 500 4700 31500 31500 7400 21500 4 200 10 500 51000 17 OOO 14 500 6500 0 7000 6 500 15 250 9500 3600 9200 10500 14 250 35 000 71 an 32 000 1O500 1750 0 3 950 8600 11750 6900 8 700 7800 9300 1550 11750 7000 2200 51500 10 200 1600 12 750 5600 14 250 9900 17 750 48 000 20 500 5000 11750 2850 0 12 000 0 2250 925 3550 13 250 800 2300 2300 3 400 1300 4000 29 000 6600 2550 5100 725 2000 6000 6500 6600 7900 5400 59 000 42 000 13 250 13 250 4600 7000 0 6400 0 5 250 32 000 475000 10 200 "700 •• a » t4 500 4350 10000 6300 12 750 2300 7000 4800 1030 000 5700 12250 4650 31500 30 000 7 200 20 500 4 150 11250 48 000 16 250 13 250 6100 0 6700 6100 14.500 9000 3400 9100 (0 000 14 000 34 500 «1000 32 000 9750 1650 0 3950 0 11750 6 700 8500 7900 9300 1500 11750 6600 2 150 51000 10 000 1500 12 500 5400 13 750 9800 17 500 24 000 19 500 4800 11250 2800 15 750 11500 0 2 150 950 3 750 12 750 775 2350 2 250 3200 1300 3800 26 500 6300 2500 5 000 725 1750 5900 6 100 0 7500 5100 57 000 41000 13 250 13 250 4300 7000 0 6000 0 5600 32 500 0 10 500 7500 26 000 25 000 4200 9800 0 12 000 2150 7 700 4500 1 030 000 6200 12 500 4700 32 000 31000 7300 21000 4200 11250 55 OOO 16 750 14 500 6300 0 6800 6300 14 500 9300 3600 9300 10 250 14 250 35 000 73 000 33 500 9750 1750 0 4150 0 12 250 6900 9000 8100 9700 1550 12 250 6 700 22O0 54 000 10 000 1700 12 750 5500 14 000 9900 18 000 25 500 20 500 4900 11500 2800 15 750 11750 0 2200 975 3 750 13 250 800 2350 2400 3500 1 350 4000 28 500 6400 2550 5000 725 1750 5900 6200 0 7 700 5500 60 000 42 500 13 250 13 750 4800 7000 0 6000 0 5600 32 500 0 10 750 7600 26 000 25 500 4400 10000 0 12 750 2 150 S 100 4800 1030 000 5900 12 500 4650 31 500 31000 7300 20 500 4200 11250 55 000 17 750 14 500 6100 0 6700 6200 14 500 9300 3600 9000 10250 14 000 35 000 70 000 33 5» 9750 1700 0 4 150 0 12 000 69» 85» 81» 97» 15» 12 0» 66» 22» 53 0» 10 0» 1700 12 5» 54» 14 »0 9900 18 000 24 000 20 0» 4800 11250 27» 15 750 115» 0 2150 975 3750 12 750 8» 2350 2300 34» 1350 4000 27 000 63» 2550 50» 725 1750 59» 61» 0 7500 5 100 57 000 410» 13 250 13 750 4 750 70» 0 6 000 0 5600 32 5» 0 10 750 7600 26 000 25 000 42» 9900 0 12 0» 2250 7700 4600 0 57» 12 250 4650 315» 30 0» 7 1» 200» 4 150 11250 55 0» 16 250 14 250 0 0 67» 6 1» 0 90» 35» 90» 100» 14 »0 34 5» 70 0» 33 5» 0 1650 0 39» 0 11750 66» 84» 79» 9 000 15» 11750 66» 2150 53 »0 95» 17» 12 500 5300 14 0» 9900 17 750 23 5» 19 500 48» 11 »0 26» 15 750 115» 52 »0 2150 950 3750 12 750 775 2350 2250 3350 13» 3900 26 5» 6300 2500 0 725 19» 0 61» 0 7500 0 57 »0 410» 12 750 13 250 4350 6 7» 0 0 0 56» 32 5» 500 0» 10 750 75» 25 500 25 0» 4 150 98» 37» 0 2 150 76» 46» 1 0300» 5800 12 5» 47» 32 0» 310» 72» 21 0» 42» 0 0 16 5» 14 5» 6 1» 77» 69» 62» 14 5» 93» 38» 92» 10 250 14 250 35 0» 71 »0 0 9750 17» 26» 4 150 89» 12 »0 69» 85» 81» 0 1550 12 250 67» 22» 54 0» 10 250 0 12 750 54» 14 250 10400 18 0» 24 0» 20 0» 49» 11250 2 7» 0 11750 0 22» 975 0 13 0» 8» 0 23» 3400 1350 4 150 27 »0 64» 2550 50» 750 0 59» 62» 67» 76» 57» 58 000 415» 13 250 13 750 4 750 70» 64» 6 000 0 0 0 0 0 0 26 0» 0 4250 10 000 0 12 0» 22» 78» 4650 YATIMM FOHLARI MEYlft.1990 Çfe* Çfa* BtaU (*» l£ Yaimm-î İYâönm-3 iş Yatmm-4 ş lnterfon-1 lntarton-2 lnterton-3 inteffon-4 fktsatYat-1 Iktjsat Yat-2 Iktjsat Yat-3 ikusat Vaı-4 Iktsat Atılım Fon Garartı Yatınm-1 Gararitj Yatmm-2 Garamı Yattnnv3 Gararrtı YaüfirTv-4 Esbank Fon-1 Esbank Fon-2 Esbank fon-3 YKBYat Fonu YKBSeMflr Fbn YKBHsseFon YKBKamuFon YKB Ukrt Fon YKBKarmaFon YKB Dâaz Fon YKB Kafttal F YKBAMrf F Valaf Fon-1 Vakrf Fon-2 Vakıf Fon-3 Vakıf Hısse Vakrf Dûnya Fon VatafFon-6 Oışbank Mavı Fon Dışbank Beyaz Dısbank Pembe Tutun Fon Mıtsuı Fon-1 Mıtsuı Fon-2 Rnans Fon-1 Fîjıans Fon-2 Rnans Fon-3 FinansFon-4 Zraat Fon-1 Zraat Fon-2 Zıraat Başak Frjrı Ziraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon PamukHsse Emlak Fon-1 Emiak Fon-2 - Impen Fon-1 Impa Hısse Tobank Fon Sümer Fon Oena Fon Ege Fon Kalkınma Fon-1 Dermr Fon Tans Fon OnakFon Turkbank Fon 13C757 140339 0910.89 170130 040630 190937 141257 2702B9 070839 100289 08.02-89 28.02£9 111239 221087 100339 12.02.90 30.0590 311039 110790 021137 070338 070338 070338 070338 070338 02 0139 190&90 190690 090538 24.0439 181039 220390 260390 14 0630 28.0638 100489 280630 040738 150738 201039 200339 200739 181239 20.0330 091039 14 0230 140230 20.0630 011139 080130 020190 280630 22 0130 180790 02 0290 040530 2803.90 120230 1E0430 040590 060590 070590 110630 270830 03.0990 10300 20.000 10.000 10000 1O000 10661 9360 9359 11200 9764 9306 9596 9390 10.000 9976 9731 10437 9336 10319 10.000 1O000 10477 9785 9713 9795 9693 9328 9294 1O000 9542 10000 48279 10444 9994 9874 10000 10057 20558 10011 11021 40000 10.000 9946 9356 10428 9358 10100 10000 10.000 1O0O0 11397 10357 10724 10469 10000 10000 10086 9962 10000 10405 10308 10000 10000 10006 10000 10000 10000 58.426 38319 15.478 U243 11402 44543 38324 20067 18342 36.623 30067 14 241 14366 12375 44623 21365 14.101 12089 45375 15148 10304 42591 33548 59651 32326 28666 33.186 15.730 11009 8541 33365 86.078 15722 11741 11575 11306 3Ü146 39370 11035 32337 119738 M656 19975 17117 14426 11493 17738 13034 11242 11620 16975 13B23 17557 12131 13925 10386 11222 10222 12099 13333 »688 11745 11916 11490 11347 10274 10246 58692 39035ı 15538 13288 11444 44696 38461 20138 «.407 36.753 30.165 14 298 14419 12394 44 781 21672 14.077 12A48 45.429 15.143 10315 42 744 31658 59371 31034 28764 31321 15.779 11044 8542 33478 86360 15772 11605 11643 11282 30243 40005 11.070 32 454 120144 14 700 20044 17176 14473 11499 17658 13040 11289 11675 17002 11627 17571 12103 11972 10928 11264 10154 12137 11677 11731 11786 11960 11528 11390 10309 10264 046 030 039 034 037 034 038 035 035 035 033 040 037 -141 035 003 -017 •034 012 -O03 010 036 033 037 033 034 041 031 032 001 034 033 032 -116 059 -021 032 034 032 036 034 030 035 034 033 005 •045 005 035 047 016 003 008 -023 034 039 032 •037 031 032 031 035 037 033 038 034 018 Gorbaçov ekonominin patronu SSCB Başkanı Mihail Gorbaçov, Sovyet Pariamentosu dunku oturumunda jine bir zafer kazandı. nun Yüksek Sovyet, SSCB Başkanı Gorbaçov'a "ekonomik kaosu aşmak" için istemiş olduğu olağanüstü yetkileri verdi; ekonomik reform konusunu ise yeni bir "uzlaşma plam" hazırlanması için 15 ekime erteledi. lirleyebilecek, piyasa ekonomi- sine geçiş sürecinde yeni devlet organlan oluşturabilecek, karar- namelerle ülke ekonomisine yön verebilecek. Gorboçov'a tanınan bu yetkiler, 31 Mart 1992 tarihi- ne kadar geçerli olacak. Gorbaçov, oylamadan önce yaptığı 10 dakikalık konuşmada "Sizden karariı ve kesin davran- manızı istiyorum. Bn öneriyi destekleminia istiyonım. Bana vereceghüz yrtkflerin, büyttk bir sonımhılııkla nygntanaragmdan knşkunaz olmasın" dedi. Böylece Sovyet ekonomisinin geleceği konusunda çok önemli bir gücü elinde toplayan Mihail Gorbaçov, dün Yüksek Sovyet'te yapılan ekonomik refonn prog- ramı tartışmalannda da ağırlığı- nı koyarak, istediğini kabul ettirdi. Dün sabah toplanan Sovyet- ler Birliği Pariamentosu, ekono- Ekonomi Senisi — Sovyetler Birliği Pariamentosu, dün Dev- let Başkanı Mihail Gorbaçov'a ulkedeki "ekonomik kaosu aş- mak ve toplumsal dözeni koru- mak amacıyla", istemiş olduğu olağanüstü yetkileri verdi. Yük- sek Sovyet, aynca, SSCB'nin "ilkesel olarak" serbest piyasa ekonomisine geçişini onayladı; ancak, radikal ve hızlı bir dönü- şumû reddederek, ülkede bir sü- redir tartışılan çeşitli program- ların uzlaştınlmasından yana karar aldı, bu uzlaşmanın sağ- lanması da 15 ekkn tarihine er- telendi. Dün toplanan Yüksek Sovyet, 36 aleyhte, 41 çekimser oya kar- şıhk 305 oyla, Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov'a geniş yetki- ler verdi. Bu yetkilere göre, Gor- baçov, SSCB bütçesinin hazırla- nıp uygulanmasını denetimi al- tına alacak, fıyat ve ücretleri be- mik reform programlannı tartış- tı. On iki gün önce, Rusya Fe- deratif Cumhuriyeti'nin onayla- dığı ve 1 ekimde yürürlüğe gir- mesi beklenen iktisatçı ŞaUdm'in radikal 500 gün programı üe bu- na muhalefet eden SSCB Başba- kanı Nikoiay Rijkov'un daha uzun bir geçiş süresi öngören ve devletin merkezi denetimine da- ha fazia ağırlık tanıyan "ıhnüı" görüşleri, tartışmanın odak noktasını oluşturdu. Ancak Gorbaçov'un dün, yeniden tavır değiştirdiğı gönlldü. Gorbaçov, geçen hafta, başbakanını des- teklemekten vazgeçerek, Rusya Cumhunyeti'nin kabul ettigi Şa- talin'in plamndan yana ağırhğmı koymuş, ekonomı danışmanla- nndan Aganbegyan'a yeni bir plan hazırlatmıştı. "Derlel baş- kanmın planı" olarak büinen bu yeni program, hemen hemen tü- müyle 500 gün planına benziyor, yahıızca Sovyet merkezi hükü- metine daha geniş yetkiler tanın- masını öngörüyordu. Ancak dünkü Yüksek Sovyet toplantısında, Gorbaçov kürsü- yegderek"B«beMrleylda5am«- da, bötİB Kâçterimizi Mricştir- OMÜyiz. Piyaaa ekoooaıUae ge- çebilmek İçin, bitön ilkedc tek bir prognunm ynrüriüie gkmcsi gereldyor" dedi ve yeniden, Baş- bakan Rijkov'un önerilerini de içeren yeni bir program hazır- lanması gerektigini belirtü. Gor- baçov'un bu teklifi tartısmalara yolaçö. Serbest pryasaya hızlı ve radikal geçişten yana milletvekil- leri, tepki göstererek, Rijkov'un görüşleriyle 500 gün planının n7İayıma7 okJuğunu bir kez da- ha vurguladılar. Ancak sonuç- ta Yüksek Sovyet, bu konuda da Gorbaçov'u onayladı ve Reuter- in verdiği bilgiye göre, 36 aleyh- te, 60 çekimser oya karşıhk 283 oyla, yeni bir "uztasma piıaı" hazırlanmasına, Gorbaçov'un seçeceği milletvekilleri ve ekono- mistlerden oluşacak bir komhe- nin bu işle görevlendirilmesine, bu komitenin de 15 ekime kadar calışmalarını tamamlamasma karar verdi. Böylece ekonomik refonn konusu, bir süre daha er- telenmiş oldu. Sovyet 4 ekonomi kıırmayları 9 Ekonomi Servisi — Sovyetler Birligi'n- de perestoryka ve piyasa ekonomisene geçiş kavramlarının tartışılma^ başlan- masıyla birlikte, yaşları 30 ıle 50 arasın- da değişen bazı iktisatçılar ön plana geç- tiler. Sovyetler Birliği Başkanı Gorbaçov ve Rusya Cumhuriyeti Başkanı Yeltsın, eko- nomik politikalarını bu "kurmaylar"ın çahşmalarına göre biçimlendiriyor. Herkesin adını yakından bildiği Şala- lin, Petrakov, Buniç, Tikhonov gıbi "ra- dikal reformcu" iktisatçılar, şu anda par- lamento uyesi. Yaşamlanna once yalnız- ca profesyonel iktisatçı olarak başlayan bu kişiler, perestroyka dönemiyle birlikte politikaya girdıler. Bunlann arasında önemli görevlerde bulunanlar da var. Moskova Belediye Başkanı Gavril Po- pov, aynı zamanda "Voprosy Ekonomiki" (Ekonomi Sorunlan) adlı bir dergi çıkartıyor. Eskiden Moskova Plekhanov Enstitüsu'nde profesör olan VUentin Fedorov ise Sovyetler Berliği- nin Uzakdoğu bölgesindeki Sakhalin Stanislav Şalalin Adası'ndaki yerel hükümetin başında bulunuyor. Fedorov, adayı, bir "serbest bölgeye" dönuşturmek istiyor. Rusya Başkan Yardımcısı Ruslan Kasbulatov da aynı enstituden yetişmiş bir iktisatçı. Rusya Cumhuriyeti Maliye Bakanı 32 yaşındaki Boris Fedorov ile Şatalin prog- ratnının mimarlanndan 36 yaşındaki Leonid Abalkin Grigoriy Yavlinski de "Sovyet jöntfirkleri" olarak adlandınlan reform- cu ekonomistlerin onde gelen isimlerin- den sayılıyor. Boris Fedorov, daha once Sovyet merkez bankası Gosbank'ta gö- revliyken perestroyka dönemiyle birlik- te bu görevinden aynldı. Yavlinski ise es- kiden Sovyet Çalışma Sorunları Komi- tesi'nin bir uyesıydi. Aslında, bu iki örnekten de anlaşıldı- ğı gibi şimdi serbest piyasadan bol bol söz eden bu iktisatçılann çoğunluğu, ilk gençlik yıllarını, universiteler ve devlet dairelerinde merkezi planlamanın en et- kin olduğu Brejnev döneminin "parlak gençleri" olarak geçirdiler. Aralannda, o sıralarda, şimdi savunduklan görüşleri ortaya atanlar pek az. Bunlardan birı, daha 1970'lerde Pravda'nın bir "piyasa soşyalisti" olarak nitelediği Gorbaçov'- un ekonomi danışmanlarından Nikoiay Petrakov. Sovyet Başbakanı Nikoiay Rij- kov'un başlıca ekonomi danışmanı ka- bul edilen ve "ılımlı" ya da "mubafazakâr" diye adlandırılan Leo- nid Abalkin'in geçmişi de aslında Şata- lin ve diğerlerinden farklı değil. Perest- roykanın başlamasıyla birlikte adını du- yuran Gorbaçov'un danışmanı Abel Aganbegyan da aynı kuşaktan. Hatta Aganbegyan ile Şatalin, arka arkaya Sovyet Bılimler Akademisi başkanlığı yapmış iki iktisatçı. SSCB BilimlerAkademisi Dünya Sosyalist Ekonomileri Enstitüsü Başkanı Prof. Kuprianov: Reformlara psikolojik baskı varEkonomi Ser\isi — Türk işadamları Sovyetler Birliği ekonomisindeki son ge- lişmeleri, SSCB'nin onde gelen iktisat- çılarından biri olan Bilimler Akademisi Dunya Sosyalist Ekonomileri Enstitusu Başkanı Prof. Dr. Aleksey Kuprianov- dan dinlediler. ISO'nun düzenlediği "SSCB ve Dogu Avrupa Ülkelerindeki Ekonomik Re- formlar ve Turkiye ile tşbirligi tmkfinlan"konulu uluslararası sempoz- yomda konuşan Kuprianov, işadamlan- nın soruları uzerinde yaptığı açıklama- larda, Sovyet halkının "özel olan her şe> kötiıdür" kavramıyla biçimlendiğıni ve şimdi özel mülkiyete dönme çabalannın bu psikoloji nedeniyle sekteye uğradığı- nı anlatarak Gorbaçov'un toprak refor- mu konusunda referandum yapılması fikrinin, tarımda hasat zamanına rast- laması nedeniyle ekonomik kayba neden olacağını savundu. Kuprianov, çeşitli ul- kelerle ikili ilişkilere giren cumhuriyet- lere de değınerek cumhuriyetlerin özgür- luğunun şu an için kâğıt uzerinde kaldı- ğını, Turk işadamlannın cumhuriyetlerle ilişki kurarken iki kez düşunmeleri ge- rektiğini vurguladı. Kuprianov, ulkesinde mayıs ayından bu yana suren ekonomik program ara- yışlarını anlatarak, bugune kadar öne sü- rulen program taslaklarının değerlendir- mesini yaptı. Kuprianov, mayıs ayında Başbakan Rijkov tarafından Sovyet Par- lamentosu'na sunulan, ancak kabul gör- meyen 'ekonomik programı "l'inci senaryo" olarak nıteleyerek bu progra- mın "merkezi planlamayla serbest piyn- sanın melezi" olarak nitelendirilebilecek bir ekonomik sıstem ongörduğunu soy- ledı. Kuprianov, "Planh sosyalist piya- sa ekonomisi" olarak adlandırılan bu es- ki senaryonun cumhuriyetlerin bağımsız- lık sürecini gözardı ederek SSCB'nin ta- mamını tek bir piyasa kabul etmesinın eksiklik olduğunu vurguladı. Rusya Cumhuriyetı Başkanı l'inci se- naryonun Sovyet Parlamentosu'nda red- dedilmesinden sonra Yeltsin'in ortaya at- tığı "500 gun programı"nın ikinci senar- yoyu oluşturduğunu bildiren Kuprianov, bu planı şöyle anlattı: "Makro ekonomik dengenin kurulma- sı için 1 ekimde başlavucak ilk 100 gun- de, bankacılık, şirketlerin halka açılma- sı, tiıketimin kısılması, temel ihti>aç maddelerinin karneye bağlanması. işsiz- lik yardımı fonu kurulması gibi husus- lar için kanıınlar çıkarılacak. 100'uncıi gunle 250'nci gun arasındaki ikinci saf- hada, vergi ve butçe reformu ile ozelleş- tirme, anti tekel kannnlannın çıkanlması düzenlemeleri yapılacak. 250'nci giınle 400'üncu gun arasında, piyasa mekaniz- ması işleme>e başlayacak, sosyal amaçlı düzenlemelere gidilecek ve fiy^tlar uze- rindeki devlet kontrolii kaldmlacak. 400'üncü günden sonraki istikrar safha- sında ise para dolaşımında ve fiyat kont- rolünde istikrar saglanacak." Kuprianov "Demokraıik Rusya" tara- fından uygulanacak olan ikinci senaryo- nun, yabancı sermaye girişine sıkı sıkı- ya bağh olduğunu kaydederek yabana sermayenin nıblenin konvertibl olmama- sı ve Sovyetler BirliğTndeki bürokrasi ne- deniyle çekingen davrandığını söyledi. Kuprianov ulkesinde fazla reklamı olma- makla birlikte tartışılan üçüncü senar- yonun da Ortodoks Marksistler tarafm- dan ortaya atılan merkeziyetçi model ol- duğunu söyledi. Petrol 40 dolara yükseldi Ham petrol varil fiyatı 10 yıldan beri ilk kez 40 dolara ulaştı. Ekonomi Servisi — Ham petrolün spot fiyatı 10 yıl- dan beri en yüksek düzeye ulaşarak 40 dolara çıktı. En son 1980 arahğmda bu rakama ulaşan Kuzey Deni- zi tflrü ham petrol dün Londra borsasmda varil ba- şına 40.35 dolardan işlem ördü. New York'U ise ka- sım teslimi Batı Teksas pet- rolünün fiyatı cuma gününe göre 3.32 dolar artışla 38.70 dolara yükseldi. Uzakdo- ğu'da (Singapur Borsası) Dubai petrolü, 31.80 dolarla kapandı. Bu arada ABD'de benzin fiyatlan tüm zaman- lann en yüksek düzeyine çıktı. Bir galon benzin (3.784 litre) 1.38 dolara sa- Uhnaya başladı. Bu rakam temmuz sonunda 1.18 do- lardı. Dünya piyasalan bu haftaya büyuk bir panik içinde girdiler. Bu panikte Saddam Hüseyin'in gerekir- se tum petrol kuyulannı ha- vaya uçurabileceği yolunda- ki sözlerinin etkili olduğu beürtildi. New York Borsa- sı'nda Dow Jones endeksi bu yılın en duşük düzeyine inerek 2.461.14 puana geri- ledi. Bütün Avrupa borsala- n da puan yitirdîler. Lond- ra Borsası'nda FT endeksi de son 20 ayın en düşük dü- zeyine indi. Tokyo Borsası ise bu felaketten ulusal tatil günü nedeniyle kapalı oldu- ğu için kurtuldu. Borsalann düşüşüyle bağlantılı olarak dolar da Avrupa para birim- leri karşısmda geriledi. Türk-Iş'ten savaşa karşı uyarı Türk-İş Başkanlar Kurulu, savaşa girilmesine karşı olduğunu, gerekirse her türlü eyleme başvurulaca- ğını açıkiadı. ANKARA (Cumburiyet Bü- rosu) — Turk-lş Başkanlar Ku- rulu'nun dunku toplantısında, Körfez krizinden toplusözleşme görüşmelerine değin "mucadeleci" bir turum takın- ma kararına varıldı. Başkanlar Kurulu'nda, Türk-tş'in, Türk- iye'nin Körfez krizinde gereksiz bir savaşa girmesine karşı oldu- ğu belirtilerek sıcak bir savaş hali doğduğu takdirde işçilerin her türlü eyleme başvurabile- cekleri göruşüağırlık kazandı. Türk-lş Başkanlar Kurulu toplantısının başlangıcında ko- nuşan Genel Başkan Şevket Yıl- maz, Körfez krizindeki tutum- dan Cumhurbaşkanı Turgut özal'ın sendikalara karşı yö- nelttiği suçlamalara, siyasi ikti- dar ile yapılan birkaç zirvenin hiçbir sonuç getirmemesine de- ğin birçok konuyu eleştirel bir dille ifade etti. Yümaz, "tşimiz zordur, bu nedenle bu toplan- tmuz önemüdir. Sıkıntrian gide- recek önerilerimizin dikkate ılmımnna karşıanda yeniden mücadeleU bir döneme giriyo- nız. Bûtıin arkadasJanmın bu mücadele için hazırhklı olmala- nnı bekliyonım" dedi. Başkanlar kurulunda Yıl- maz'ın bu sözleri üzerine görüş belirten sendika başkanları, "mucadeleci tavrın ne olacağı- m" sordular. Başkanlar kurulu üyelerinin büyük kısmı, "şimdi- ye değin Türk-lş Genel Merke- zi yanlılan ile muhalifler, ayrı ayrı görüş belirtirlerdi, ancak başkanlar kurulunda bu kez he- men hemen tum üyelerin muca- deleci tutum takınılması yönün- de duşünce uretmeleri olumlu bir gelişmedir" değerlendirme- sini yaptılar. Yapılan tartışmalar sonucun- da, başkanlar kurulu şu üç ko- nu uzerinde göruş birliğine var- dı: 1. Herhangi bir savaş hali doğrudan işçileri ve işçi hakla- nnı etkileyecektir. Dolayısıyla Türkiye'yi doğrudan tehdit et- meyen bir durumda sıcak savaş hali doğduğu takdirde, Türk-tş her türlü eylemi gerçekleştirece- ğini, gerekirse işçilerin üretme- yeceğini kamuoyuna açıklama- lıdır. Bu konu Turk-İş Başkan- lar Kurulu'nun bugun yapılacak toplantısında tartışılacak. 2. Körfez krizi yüzunden üst üste çeşitli mallara yapılan zam- lar karşısında işçinin ucreti eri- mektedir. Bunun için ek zam (kayıpların telafisi) için gerekli girişimler yapıhnahdu-. Eğer bu girişimlerden bir sonuç alına- mazsa, başkanlar kurulu, ekim ayı içinde toplanarak bir eylem programı hazırlamalıdır. Gere- kirse konuya ilişkin şube baş- kanlanrun da katılacağı bir top- lantı da gerçekleştirilmelidir. 3. 1990 yıhrun sonlanna sar- kan 300 bine yaklaşan işçinin toplusözleşmeleri konusunda gerek kamu gerekse özel sektör işverenleri kaü bir tutum icinde- dirler. 1990 sonunda yapılacak toplusözleşmeler, 1991 başında yenilenecek ve sayılan 600 bine yaklaşan kamu sektörü işçisini kapsayan toplusözleşmelere ör- nek olacaktır. Bu yüzden 1990 sonunda yapılacak toplusözleş- meler ile 1991 yılının ilk uç ayın- da süreleri biten sözleşmeleri bütünleştirmek için 1991 sözleş- me göruşmelerinin prosedürle- ri öne alınmalıdır. Ayrıca 1991 sözleşmelerinin eşgüdümünü sağlamak için bir komisyon oluşturulmalı ve bu komisyon 15 ekimde bir araya gelmelidir. AKM Fınans Fac«W>g VohlSank. GSDDtşTıant, TûıkEıâmbanli. Gaa* Barius» ve fınans Leasng'ın F ı n a n s D ü n y a s ı n d a Y e n i B o y u t AKTIF FINANS FACTORINGile tanışın! ALACAK Y Ö N E T İ M İ ile, açık hesap sotışlordan doğan alacaklannız Akfif Rnans Factonngtarafındangaranti altına alınsın! TAHSİLAT YÖNETİMİ ile, alacaklannız zamanında Aktif Fınans Factonng larafından tahsıl edilsin! N A K İ T Y Ö N E T İ M İ ile, alıcı için önceden onaylanmış limitdahilinde kestiğiniz faturanın %80'ine kadarlık bolümü anında Akliî Finans Factonng tarafından sıze odensin! Tecrübeli kadrosu, güçlü ortaklık yapısı ve semnayesi ile Aktif Fınans Factonng bu hızmetlen vermeye hazır. Müşteri Temsilcilerimizi arayın, Alacak, Nakit, Tahsılat problemlerinizi çözümleyin! A K T i /•' /•i N A N 5 TACTORING Levent Coddesı No 4-6 1 Leverrt - Istanbul Tel 180 21 72 (3 Hot) Töex. 26 473 Fox 168 13 91