Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10 EYLÜL 1990
Ege'nin
ihracatı düştü
• İZMİR (AMtA) — Ege
Bölgesı'nden bu yılın ılk 7
ayında yapılan çeşıtlı ûrun
ıhracatı, geçen yılın
eşdönemıne göre azaldı Bu
yıl Ege*den 622 mılyon
dolarhk ıhracat
gerçekleşırken, geçen yılın 7
ayında yapılan ıhracattan
sağlanan dovız gırdısının
657 mılyon dolar olduğu
açıklandı Ihracatta en
buyuk gerdeme zeytm ve
zeytınyağı ıle tutunde
görulurken, en önemlı artış
ıse hazır gıyım ve
konfeksıyon ıle kuru ve yaş
meyve ıhracatında oldu
Zonguldak'a
1.5 milyar
• ZONGULDAK
(Cumhunyet) — Memur ve
ışçüennm maaşlannı 3
aydır odeyemeyen
Zonguldak Beledıyesı tller
Bankası'ndan 1 5 milyar lıra
borç para aldı Beledıye
Başkanı Yuksel Aytaç, bın
180 ışçının toplusozleşme
hakları olan 5'er mılyon
lırayı ödeyemedıklennı
behrterek aldıklan parayla
memur ve ışçılere bırer
maaş ve ışçıye >arım
ıkramıye odeyeceklerını,
kalan para ıle de belde
hızmetlerını yerıne
getıreceklennı söyledı.
SSCB'de
Tiirk inşaatları
• ANKARA (ANKA) —
Sovyetler Bırlığı'nde Türk
müteahhıtlerının ustlendığı
ılk ınşaat projelerı
tamamlanarak bu hafta
ılgılı Sov>et kuruluşuna
teslım edıldı Baytur
fırmasının Karadenız'deki
Pıtsunda ve Azar
Denızı'ndekı Mohaçkale'de
yapımını gerçekleştırdığı beş
yıldızlı ıkı tunstık sağhk
merkezı, 28 eylulde
duzenlenecek resmı törenle
açılacak
İşsizlik sorunu
• ANKARA (AA) —
Devlet Planlama
Teşkılatı'na (DPT) gore
ışsızük, "önem arz eden
bır sorun olmaya devam
edıyor" denıldı DPTnın
hesaplamalarına göre
1980'de yuzde 11 6 olan
ışsızlık oranı 1981'de de bu
duzeyını korudu Ancak
1982'de yuzde 11 7, 1983'te
yuzde 12 l'e tırmandı 1984
yılında yenıden yuzde 11 8'e
gerıleyen ışsızlık oranı
1985'te yuzde 11, 1986'da
yûzde 10 5 ve 1987'de yıizde
9 5'a duşerken bu tanhten
sonra yenıden yukselme
eğıhmıne gırdı Işsızlık
oranı 1988'de yuzde 9 8,
1989'da ıse yuzde 10 4'e
çıktı
Eczacıbaşı
gigortacılıkta
• ANKARA (ANKA) —
tlaç ve toprak urunu
alanında Turkıye'nın önde
gelen firmalanndan
Eczacıbaşı, bu kez de
sıgoıtacılık sektörunde
faalıyet gostermek uzere
şırket kurdu "Esı
Eczacıbaşı Sıgorta
Acentalığı Anonım Şırketı"
adıyla kurulan şırkette
gruba bağh DASA Dağıtım
ve Satış \ Ş 270 mılyon
hrayla yuzde 90 oranında
pay aldı Dığer ortaklar,
Eczacıbaşı Holdıng,
Eczacıbaşı Yatırım Holdıng,
Fınsan Sınaı ve Tıcarı
Yatınmlar ıle tntema,
şırketın yuzde 2 5 oranında
7 mılyon 500 bıner lıralık
hıssesıne sahıp oldular
Toyotasa'nın
yönetim kurulu
• ANKARA (ANKA) —
Japon Toyota fırması ıle
Sabancı Holdıng arasında
Türkıyede vılda 200 bm
otomobıl uretmek amaayla
kurulan Toyotasa'da
yönetim kurulu başkanlığı
ve genel mudurluğe
Sabancılar getınldı Şırketın
yapılan yonetım kurulu
toplantısında Sakıp Sabancı
yonetım kurulu
başkanlığına seçıhrken
Ozdemır Sabancı da genel
mudur oldu Yönetim
kurulu başkan
yarûimcılığına Toyota
firmasından Akıra Yokoı,
şırketın genel mudur
yardımcılığına da Hıromasa
Kubtam getınldıler
TKB'den
Okan'a destek
• ANKARA (AA) —
Turkıye Kalkınma Bankası
(TKB), daha once de
borçlannı erteledığı Okan
Holdıng bunyesındekı Okan
Tekstıl A Ş'nın yaklaşık 20
mılyar lıralık borcunu 3 yılı
ödemesız toplam 5 yıl
erteledı Erteleme planı
uyarınca TKB, şırkete
yüzde 15 payla ortak oldu
EKONOMt CUMHURtYET/13
KÖRFEZ KRİZİ...KORFEZ KRİZİ... KÖRFEZ KRİZİ...KORFEZ KR
Akaryakıtta zam korkusuZam beklentisi bon zammın ham petrol 25 dolarken
hesaplandığım, geçen hafta ıse 31 doları aştığım göz
onune alan bayiler, yeni bir zam bekliyor.
Stokçuluk Yılın ilk yedi ayında bır onceki yılın aynı
donemine gore ortalama aylık yuzde 5 dolayında olan
urun talep artış oranı, ağustosta yuzde 50'ye yukseldı
ANKARA (Cumhuriyet Buro-
su) — Akaryakıt fı>atlanna zam
beklentısının yarattığı talebın kar-
şılanraası amacıyla rafınerüerın
dolum tesıslennde fazla mesaı uy-
gulaması yaygınlaştınldı
Devlet Bakanı Guneş Taner'uı,
bır sure once yaptığı "Akaryakıt
fiyauan eskı ham petrol fıyatla-
nna gore besaplandı, şımdıkı fi-
yaü yansıtmıyor" açıklamasından
sonra voğunlaşan zam beklentisi
rafınenlerde yoğun talebe yol açtı
özellıkle Batman ve Orta Anado-
lu Rafınerısı'nde artan motorın
talebmın karşılanması amacıyla
dolum unıtelerınde çalışma sure-
len uzatıldı Bunun sonucu olarak
da Orta Anadolu Rafınerısı'nde
gunluk 2 bın ton dolayında olan
motonn yukleme mıktarı 2 bın
800 tona cıktı Ancak akaryakıt
bayılennın ıstasyon depolannı sü-
reklı dolu tutma ısteklen nedenıy-
le rafınerüerdekı beklemeler orta
dan kaldırılamadı özellıkle mo-
torınde ortava çıkan yüksek tale-
bın zam beklentisi dışında kaçak
motorın gınşlenrun knz sonrasın
da tamamen durmasından da et-
kılendığı belırtıldı
Curahunyet muhabınrun edm-
dığı bılgıye göre yılın ılk yedı ayın-
da bır öncekı yılın aynı dönetnı-
ne göre aylık ortalama yuzde 5
dolayında olan urun talep artış
oranı ağustos ayında yüzde 50'ye
yukseldı Yetkıhler, talebın yuk
sek olduğu motonnde halen 57
bın tonu Izmıt, 40 bın tonu lznur,
15 bın tonu Orta Anadolu ve 7 bın
tonu da Batman Rafinensı'nde
olmak uzere 120 bın tona yakın
stok bulunduğunu behrttıler
Rafınerı önlennde uzayan kuy
ruklar nedenıyle ortaya çıkan du-
Üçüncü petrol şoku
Ekonomı Servısı —
Uçüncu petrol şokunu ya-
şayan dunya, knzın 40
gunune gergınhk ıçınde gı-
nyor Bush-Gorbaçov nr
vesmın sonuçlan, cuma
gunu pıyasalarda hâlâ 30
doların uzennde ışlem go-
ren petrol fıyatlanmn ka-
dennı belırleyecek
2 ağustos sabahı Ku-
veyt'ın ışgalı, dunyanın
belbbaşlı petrol pıyasala-
rında (Avrupa'da Londra
Borsası, Asya'da Sıngapur
Borsası, Amerıka'da New
York Borsası) hemen panı-
ğe yol açmış, fiyatlar fır-
lamıştı Aslında, bugune
dek gerçek bır "petrol
yokluğu" sorunu henuz yaşanmadı '
Fıyatlarda ıse 40 gun ıçınde 17 dolardan 30 do-
lara kadar varan urmanmanın ıkı nedenı var" Bın
panık, dığen ıse spekulasyon Irak ve Kuveyt'e
uygulanan ambargo, gunde 4 3 mılyon vanllık
bu- boşluk yarattı Yıne de bu boşluğun tam ola-
Petrolde kriz takvimi
Batı Teksas türu ham petrol (vanl başına dolar)
olarak hıssedılebdmesı ıçın
tuketıcı ulkelenn mevcut
petrol stoklannın tuken-
mesı gerekıyor
Bu arada Petrol thraç
Eden Ülkeler Örgutu
OPEC'ın bazı uyelenmn
uretımlennı arttırma kara-
n almalanna karşın fıyat-
larda beklenen düşuş ger-
çekleşmedı
Ancak panığın, panık-
ten doğan stoklama eğılı-
mı ve talep artışının yanı
sıra spekulasyon da fiyat-
ların yuksek tutulmasma
yol açıyor Belçıka Mahye
Bakanı Hugo Schıltz'ın,
cumartesı gunu bır
açıklama yaparak petrol şırketlerım ham
petrol teshmatını spekulasyon amacıyla yavaş-
latmakla suçlaması, pıyasalarda oynanan
"oyunlara" ışık tuttu Belçıkalı bakan, ambar-
godan bu yana aslında gerçek anlamda bır pet-
rol sıkıntısı yaşanmadığını öne sürdu
A
-J
f
A
I 1
J'ltu
1
/
9 13 20 27 3 10 17 24 31 7
Agustos EyM
rurn Devlet Bakanı Mehmet Ke-
çecıler ve ılgılı kuruluşlarca değer-
lendırıldı Değerlendırme sonun-
da, "veterlı stok var" açıklama-
sı yapılması durumunda, pıyasa-
da "zam gelıjor" beklentısının
daha da artabüeceğı göruşu ağır-
lık kazandı Bu nedenle de şımdı-
lık resmı bır açıklamadan kaçınıl-
ması, daha fazla akaryakıt satışı
ıçın tedbır alınması kararlaştırıl-
dı Bu karar uyarınca rafınenler
de dolum unıtelennde çalışma sü-
resı uzatıldı
Yetkıhler, son akaryakıt zam-
mının ham petrolun vanl fiyatı
24-25 dolar ıken hesaplandığıru,
cuma günu bu fıyatın 31 45 do-
lara yukseldığını anımsatarak pı-
yasada olası gelışmelerın gözlen-
dığıru söyledıier Turkıye'de pet
rol ve akaryakıt ıle ılgılı çevrele
nn yaptıklan değerlendırmeye go-
re Bush Gorbaçov arvesınden
sonra da Körfez krızmdekı belır
sızlığın sureceğı ızlenımı pıyasala
ra hâkım olursa petrolun vanl fi
yatı kısa sürede 40 dolara yakla-
şacak Sorunun kısa sürede çözü-
rau konusunda bu- ışaret behrmesı
durumunda fiyatlar aşağıya çekı-
lecek Bu ıkı olasılığa göre de haf-
ta ıçınde yem akaryakıt fiyatlan-
nın belırlenmesı ıçın kesın karar
venlecek Bugunku ham petrol fı
yatlanrun devamı yönünde ızle
rum kesmlık kazanırsa akaryakı
ta yüzde 30 dolayında zam bu
hafta kesmlık kazanacak
Ege Buromuzun habenne göre
AJıağa Rafinensı'nde tanker kuy-
ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI
GÜZEL ANKARA PROJESİ
BÜFE TİPLERİ TASARIM YARIŞMASI
Guzel Ankara Projesı Bufe Tıplerı Tasarımı Ankara Buyukşehır Beledıye
Başkanlığı nca 12 09 1990 Çarşamba gununden tîıbaren yanşmaya
çıkanlmıştır Yarışma ıkı aşamalıdır Yanşmanın bınna aşaması 12 11 1990
Pazartesı gunu sona erecektır
JÜRİ
Danışman Jüri
KARAYALÇIN Murat
BADEMLI Racı R
AKIN Nacı
PALANDOKEN Bendevı
KESKINKIUÇ Recep
Asli Jüri Üyeleri
ASATEKIN Mehmet
ENER Ersan
ERTEN Alı Nejat
IÇMEU Murşıde
MUTAF Guner
Uyeleri:
Ankara Buyukşehır Beledıye Başkanı
Ankara Buyukşehır Beledıyesı Imar Daıresı Başkanı
Ankara Buyukşehır Beledıyesı Emlak Istımlak ve
Işletmeler Daıre Başkanı
Turkıye Bakkallar ve Bayiler Federasyonu Başkanı
Ankara Umum Gazete Satıcıları Derneğı Başkanı
Y Mımar-Endustn Tasarımcısı (O D T U)
Endustn Tasarımcısı (O D T U )
Endustrı Tasarımcısı ( N.S P )
Prof Ressam-Grafık Tasarımcısı (C S A D)
Y Mımar-tndustrı Tasarımcısı (O D T U )
Yedek Jüri Üyeleri
SAYIN Hakkı Ismaıi Mımar (O D T U )
KILIÇ Asuman Mımar (A D M M A )
KIBAR Nılgun Mımar ( A D M M A )
Raportörler
ESENGIL Aysun
BENGISUN DURUKAN Seron
ÇIÇEK Zekı
Mımar (ED DMM A)
Mımar (ADMMA)
Mımar (ADMMA)
Raportör Yardımcısı
AKYAR Serpıl Daktılograf
ODULLER
30 000 000 TL
25 000 000 -TL
1 Odul
2 Odül
3 Odul
5 Adet Mansıyon
20 000 000 -TL
75000000-TL (15000 000x5)
Bu yanşmaya aıt şartnameler 12 09 1990 tarıhmden ıtıbaren Ankara Buyukşehır
Beledıyesı İmar Daıresı Başkanlığı Millı Müdafaa Caddesı No. 8 Kızılay -
ANKARA adresmden 75 000 -TL karşılıgmda almabılır Şartname satın
almayanlar yanşmaya katılamazlar
ruğu her geçen gun buyuyor
Turkıye'nın her voresınden gelen
tankerler gunler boyu beklemek
zorunda kalırken, rafınerı yetkı-
lılen uretımm en ust duzeyde ger-
çekleştığını, ancak talepte yığüma
olduğunu söyledrier
Rahat alım yapabılmek ıçın
Alıağa'yı seçen tankercıler sıkışıp
kaldılar Kırıkkale'dekı Orta
Anadolu Rafınensı'ndekı uretım
duşuşu, Batman Rarmensı'ndekı
motonn sıkıntısı sonucunda ytız-
lerce tankerın Alıağa Rafinensı'-
ne gıtmesı büyuk bır yığılmaya
neden olurken yetküüer Kırıkka-
le Rafenırısı'nın tam uretıme geç-
meden sıkışıklığm ötüenemeyece-
ğını söyledıier
Normal zamanda kuyruklann
hıç denecek kadar az olduğunu
belırten Alıağa Rafınensı yetkılı-
len yığılmanın her geçen gun art-
tığını, her gün 450-500 tankerın
kuşatması altında bulunduklannı
öne sürdûler
PETKtM'de ureumın durduğu
yönünde haberlenn sürmesı uze-
nne Cumhunyet muhabırırun so-
rulannı yanıtlavan PETKİM Ge-
nel Mudüru Faruk Yagız, uretı-
mın önceden planlanmış bakım
nedenıyle durduğunu belırterek
şöyle konuştu
"Alıağa Rafinensı nafta ıhüya-
nmızı tam olarak karşılıyor Bır
sıkıntı soz konusu değıl Önceden
programladıgımız bakımlar yapıl-
dığı ıçın bazı unıtelerde uretıme
bır sure ara venlmıştı Bakımı bı-
ten unıteler tekrar çalışmaya baş-
ladı Lsteük bır sıkınü durumun-
da ham madde alacak baglantıla-
nmız var "
Narenciye ihracatı
"ATrekabete
olanak
tanısın"
İZMİR (Cumhunyet Ege Buro-
su) — AT ve ABD'de knzden za-
rar gören ulkelere yardım konu
su tartışılırken Türk narenciye ıh
racatçılan ve üretıcüen, bu konu-
da somut bır talebı gündeme ge-
ardı Ihracatçılar, Avrupa Toplu
luğu'nun bu yıl Turk narenciye
urunlenne, kendı uretıalenm ko-
rumak amaayla öteden berı uy-
guladığı 'fark gıderıcı' vergının
kaldınlmasım ıstıyorlar
Körtez knzıyle bırlıkte özdhkle
Akdenız Bölgesı'ndekı narenciye
urününün Ortadoğu ülkelerıne
pazarlanma olanağı kalmadığını
vurgulayan Ege Yaş Sebze Mey
ve thracatçıları Bırlığı Yönetim
Kurulu Başkanı İzzel Unıncu şun-
ları söyledı
"Bu urunun bır kısmı ıç pıja-
sada degerlendırılecek Ancak
onemlı bır bolumu de \vrupa'va
ihraç edılmeve çaltşılacak Bu du-
nımda Avrupa'va satılacak urun-
lerde rekabet nedenıvle bır fıjat
duşuşu gundeme gelebılır. Avru-
pa Toplulugu ıse kendı u>esı olan
ulkeien korumak amaayla duşuk
fıjalla gelen urunlere 'fark gıde
rıcı vergı' uyguluyor Eğer bu yıl
da 'fark gıdencı vergı' gundeme
gelırse çok ciddı sorunlar yaşa-
mr."
Mersm Ihracatçılar Bırlığı Baş-
kanlar Kurulu Başkanı tsa Oner
de bu yıl Avrupa Topluluğu'nun
fark gıdencı vergı uygulamasının
geçen yıllara oranla çok daha bu
yuk sorunlara yol açabıleceğıne
dıkkat çektı
TZOB Başkanı Osman Özbek
ıse DPT'ye konuyla ılgılı olarak
başvuruda bulunulduğunu açıkla-
dı Turkıye'nın Ortadoğu ülkele-
rıne yaptığı yaş sebze meyve ıhra
catında narencıyenın önemlı bır
payı olduğunu vurgulayan Özbek,
Körfez knzı nedemyle bu Dazann
kapandığını sOyledı
Memurun
'miting
eylemi'
İslanbul Haber Servısı — Ka-
mu kuruluşlannda çalışan me-
murlann dun Çağlayan'da yap-
mak ıstedıklerı mıtıngın Istanbul
Valılığı'nce yasaklanmasım pro-
testo eden yaklaşık 150 kışılık bır
grup Ermnonu Meydanı'nda yu-
nıyuş yaptı IETT otobus plat
formlannın onünde başlayan yu-
ruyuş Galata Koprusu gırışıne ka-
dar surdu "Savaşa hayır", "Sen-
dıka hakkımız, soke soke alınz",
"İşce memur el ele genel greve"
şeklınde sloganların atıldığı yuru-
yuşte, göstenaler daha sonra el-
lenndekı afiş ve pankartlan ata-
rak dağıldılar Öte yandan Mıtıng
Duzenleme Komıtesı bır de basın
toplantısı duzenledı Istanbul Ta
bıp Odası'nda yapılan basın top-
lantısında yapılan açıklamada,
"Valiliğın bu tasarrufunu yargıya
goturecegız, Bolge tdare Mahke-
mesı'ode dava edecegız" denıldı
Daha sonra açıklamada şu göruş-
lere ycr verıldı "Sendıkal Haklar
Mıtingı'nın yasaklanması yasal
degıldır. Yasaklaraa gerekçelen
subjektıflır Bır mıtıngın kamu va-
ranna olup olmadıgı suç unsuru
taşıyıp taşımadığı. yasalara ıtaat-
sızlik veya tahnk unsuru ıçenp
ıçermedıgı mıtıng gerçekleşmeden
nasıl anlaşılabılır'' Kaldı kı mı-
üngde boyle bır durum oluştugun-
da, gereklı onlemlerı almak vali-
liğın gorevıdır."
EKONOMİ NOTLARI
OSMAN ULAGAY
Ekonomimiz Körfez
Krizine Fena Yakalandı
Turkıye'de ekonomıye yon verenler, zaten rısklı bır uygulamay-
la ekonomının lyıce hızlandığı bır yılda enflasyonu aşağı çek-
meye çalısırken Körfez krızı ne yakalandılar Körfez knzı' söz
konusu rısklerı buyuk ölçüde arttırırken uygulanmak ıstenen se-
naryonun başarı sansını da onemlı olçude tehlıkeye düşurmuş
oldu
Bu senaryonun başanya ulaşması ve buyümenın hızlandığı
bır ortamda enflasyonun aşağı çekılebılmesı ıçın en önemlı ko-
şullardan bın Turk Lırası nın gucunü korumasıydı Bu sağlana-
bıldığı takdırde
• TL'den kaçış ve dovız spekülasyonu olmayacaktı
• Genel olarak ıthalat ve özel olarak sanayının ıthal gırdılerı
faila pahalanmayacak, gırdı malıyetlerınden başlayan zıncırle-
me fıyat artışlan gundeme gelmeyecektı
• Kur polıtıkasmın yanı sıra düşürülen gûmrük vergılerı ve fon-
ların da etkısıyle ucuzlayan ıthalat artacak ve bu suretle ıç pıya-
saya mal arzı artarken dış rekabet unsuru, ıç pıyasada aşırı fı-
yat artışlannı da onleyecektı
• Izlenen kur polıtıkası ihracatı ozendırıcı değıl caydırıcı etkı
yaptığı ıçın ıç pıyasaya potansıyel mal arzını arttırıcı yönde bır
ek etkı yapabılecektı
• Türk Lırası'nın değer kaybının sınırlandırılması, dış borç ode-
melerı ve kur farkı hesabının TL karşılıklarını da sınırlandıraca-
ğı ıçın kamu kesımıne bunlardan gelen yük de azalacak ve ka-
mu açığı uzerınde olumlu etkı yapabılecektı
Son bır yıl ıçınde tum bu etkenler devreye sokulabıldığı ıçın
enflasyonun tırmanışı durdurulabılmış, enflasyon bır olçude de-
netıme alınabılmıştı
Ancak bu senaryonun başarısı açısından krıtık olan bır nokta
vardı Ithalat artar ve ıhracat duraklarken ve dolayısıyla Turkı-
ye'nın dş tıcaret açığı hızla buyurken Turk Lırası'nın gücünü ko-
ruması nasıl sağlanacaktı9
Bır kere Turkıye nın son yıllarda buyuk bır sıçrama kaydeden
turızm gelırlerı vardı Kur polıtıkası gerçı turızmı de olumsuz et-
kılıyordu ama net turızm gelırının gene de artacağı ve yılın bu-
tununde 8 milyar dolara tırmanacağı anlaşılan dış tıcaret açığı
nedenıyle oluşacak dovız açığının kapatılmasında onemtı rol oy-
nayacağı duşunuluyordu
Ikmcısı Turkıye özellıkle Ortadoğu ülkelerıne sunduğu çeşıt-
lı hızmetlerden petrol boru hatlarından ve naklıyecılıkten hatırı
sayılır dovız gırdılerı sağlıyordu
Uçuncusu Turkıye nın ışçı dovızı gelırlerı vardı
Dorduncüsü, Türkıyede doğrudan yabancı sermaye yatınm-
ları gıderek artıyordu
Beşıncısı ve kısa vadede belkı de en önemhsı Turkıye hatırı
sayılır mıktarda kısa vadetı dış parayı kendıne çekme şansına
sahıptı Bu paranın Turkıye'ye akması ıçın kur ve faız arbıtrajıy-
la sağlanan avantaıa konvertıbılıte güvencesı de eklendığınde
bu olay gerçekleşebılırdı Istanbul Menkul Kıymetler Borsa-
sı'ndakı hızlı tırmanış da yabancı fonları ülkeye çekme açısın-
dan ek bır ozendırıcı olabılırdı
Bütun bu faktörler hesaba katıldığında Turkıye nın hızla bü-
yüyen dış tıcaret açığına rağmen kısa vadelı dövız dengelermı
tutturabılmesı ve Turk Lırası nın değerını yapay önlemierle de-
ğıl pıyasada koruyabılmesı mumkun olabılıyordu Nıtekım bunu
yaşadık ve gorduk Bu sayede söz konusu senaryo bır noktaya
kadar uygulanabıldı ve ekonomının yuzde 10 dolayında bır bü-
yümeye erıştığı ortanda enflasyon da bır olçude denetım altına
alınabıldı
Bu senaryonun zaten rısklı olan yanı buyuk olçude kısa va-
delı dış sermaye gırışlerıne dayalı bır senaryo olması 'Körfez
krızı nın bu senaryonun başarı sansını neden azalttığı ıse mey-
danda
Şu aşamada rakamlarle konuşmak yanıttıcı olabılıyor, ama bu
knzın oncelıkle petrol fıyatları nedenıyle Turkıye nın ıthalat fatu-
rasım kabartacağı ve ıhracat kayıplarına neden olacağı kesın
Turızm gelırlerının ve dığer hızmet gelırlerının cıddı darbeler ye-
mesı olasılığı yuksek Işçı dovızının nasıl etkıleneceğını kestır-
mek olanaksız, ama olumlu etkılenmesı pek olası değıl Yaban-
cı sermayemn doğrudan yatınmları ıçın de aynı şey soylenebılır
O halde ış donup dolaşıp krıtık değışkende, yanı kısa vadelı
dış sermaye hareketlerınde duğumlenıyor Özellıkle knzın Tur-
kıye'nın yanıbaşında bır sıcak savaşa dönüşme olasılığının art-
ması halınde ekonomik avantajlara tamah ederek Türkıye'ye yö-
nelmış hareketlı ya da sıcak paranın bu kez guvence arayışı
ıçınde baska yerlere yonelmesı çok şaşırtıcı olmamalı Buna kar-
şılık knzın savaşsız atlatılabılmesı ve Turkıye'nın bolgenın en ıs-
tıkrarlı ulkesı olarak ımajını guçlendırmesı halınde Turkıye ye yenı
kaynak glrışı bıle soz konusu olabılır
Bırıncı olasılık ağır basar ve Turkıyeden dışarı bır sermaye ha-
reketı başlarsa TL'nın değerını korumak ve uygulanan senar-
yoyu başanya ulaştırmak herhalde çok zor olur Ikıncı olasılığın
gercekleşmesı halınde ıse duruma bıraz daha lyımser bır göz-
! 'ukle bakabılırız
ŞİRKETLERDEN HABERLER
• LINK BILGISAVAR tıcarı
uygulama paket programları
Koç-Unysıs U6000 sensı
bılgısayarlarını da portfoyune
kattı
• PARSAN MAKİNA Parçaları
Sanayu, anten kuvvetkndıncı,
dağıtım santralları ve telsız
ımalaıçısı Elsa Elektronık
Sanayıı'nın yuzde 21 33
hıssesını satın aldı
• KOMİLİ HOLDİNG'ın
desteğıyle duzenlenen
geleneksel Mengen Aşçılar ve
Tunzm Festıvah 8-9 eylül
tarıhlerı arasında yapılacak Bu
yıl 9'uncusu duzenlenecek olan
festıval, Turk mutfağını
yaşatmak, zengınleştırmek
amacını taşıyor
• ECOLE Halkla Ilışkıler
Ltd Ştı hızmete gırdı Fılız
Acar Buyuksönmez ve Bulent
Guven tarafından kurulan yenı
şırket, Gayrettepe'dekı
bınasında faalıyet gosterecek
• AYDIN PAZARLAMA'nın
Genel Muduru Nadır Patır,
dört vılda 11 bın Cıtızen
yazıcının Turkıye'dekı
kullamcıya hızmet verdığını
belırttı
• YUZYIL-NEKPA'mn
temsılalığıru yaptığı, üst
düzeyde yönetıcı yetıştıren
Pıtman College'm sahıbı Mark
Pıtman ve Henley College'ın
dekanı Ian Credland, Turkıye'yı
zıyaret ettı
• ANKARA StGORTA AŞ'mn
genel mudurlüğune Hasan
Yurdakul atandı 1940'da
Istanbul'da doğan Yurdakul,
Robert Kolej ve ABD'de eğıtım
gördu Bır dönem bazı tngılız
sıgorta şırketlennın ve
Lloyds'un Turkıye temsılcılığıru
de yapan Yurdakul, Marmara
Ümversıtesı Bankacılık
Ensıtutusu'nun kuruluş
çalışmalannda yer aldı
• ULUSLARARASI Endustn
ve Tıcaret Bankası, Morgan
Guaranty, Bank of Amenca,
Bankers Trust, Bank of Tokyo,
Commerzbank ve Umon Bank
of Fınland tarafından
oluşturulan brr konsorsıyumun
onculuğunde 50 mılyon dolarhk
bır sendıkasyon kredısı elde
ettı
• SOCOTEC Avrasya Gözetme
Kontrol ve Laboratuvar
Servıslen Ltd Şırketı
faalıyetme başladı Merkezı
Pans'te bulunan Socotec S A'ya
bağh olan kuruluş, ıthal ve
ıhraç mallarında gozetım ve
kalıte kontrol hızmetlerı verecek
• INTERVISIUAL
ADVERTISING şırketının
hazırladığı "USSR Yearbook"
başlıklı dış tıcaret rehberı, 2
yılda toplam 8355 Sovyet tıcan
kuruluşunu Batılı şırketlerle
buluşturdu Rehberın Turkıye
temsılcılığını May Danışmanlık
şırketı vapıvor
DÖVİZ KURLARI
Oovızın
Cınsı
1 A8D Doları
1 B A.man Markı
1 Avustralya Oolar
1 Avusturya Şılını
1 Belçtka Frang
1 Danımarka Kronu
1 Fın Markkası
1 F ansız Frang
1 Hollanda Ftoraıı
1 Isvec Kronu
1 Isvıçre Frang
100 Italyan Lıretı
1 Japon Yenı
1 Kuveyt Dınarı
1 Stertın
1 S Arab stan Rıyalı
Oovız
AJıS
2668 65
1623 96
2097 03
230 95
78 82
427 32
695 42
484 29
1442 44
448 59
1892 26
22198
18 10
9193 38
4840 94
711 58
Dövız
Satış
2674 00
1627 21
2101 23
231 41
78 98
428 18
696 81
485 26
1445 33
449 49
1896 05
222 42
18 13
921180
4850 64
713 01
10 EYLÜL 1990
Elektf
Alış
2665 98
1622 34
2061 38
230 72
77 48
423 05
683 60
483 81
1441 00
444 10
1890 37
218 21
17 91
9037 09
483610
699 48
EfekBf
Satış
2682 02
1632 09
2107 53
232 10
79 21
429 46
698 90
486 72
1449 67
450 84
1901 74
223 09
18 19
9239 44
4865
1
9
715 15