Katalog

29 ,4Ğt/S7ÖS İPPO * * * * HABERLERİN DEVAMI CUMHURÎYET/19 KÖRFEZ KRİZİ...KÖRFEZ KRİZİ... KÖRFEZ KRtZt...KÖRFEZKRİZİ... KÖI Fırafın Suları... (Baştarafı 1 Sayfada) Barajın govde ınşaatının tamamlanması dolayısıyla oncekı gun düzenlenen törende Cumhurbaşkanı Ozal şöyte dıyordu * "Ortadoğu, suyu ve tarımı kısıtlı bır bölge Ama Turkıye ıçın bu boyle değıl Evet, petro- lumuz belkı yok, ama suyumuz var, toprak- lanmız var, çalışkan ınsanlarımız var " Su petrol Bu yoreye gelınce ınsan, ıkısını de duşun- meden edemıyor Ortadoğu bugun tarıhının en buyuk buna- lımlarından bırını yaşıyor Nedenı petrol Yarınlarda ıse kavganın temelınde suyun yatacağını ongorenler çoğunlukta Ve Orta- doğu'nun en buyuk su kaynaklarının ustün- de oturan ulkeye gelınce, bunun ad' Turkı- ye Başbakan Akbulut, 'Suyu komşularımız ıçın bır sılah olarak kullanmadık, kullanmaya- cağız" dedı Ama "reelpolıtıka"n\n acıma- sızlığını bılenler açısından, bu sözlerın ge- çerlılığının de bır sınırı var kuşkusuz Daha beş altı ay once Irak'la Surıye'nın 'Turkıye suyumuzu kesıyor ' dıye, Islam dün- yasını nasıl ayağa kaldırmaya çalıştıklarını anımsayınca, GAP'ın ve onun en onemlı uru- nu olan Atatürk Barajı'nın dış polıtıkadakı an- lamı belırgınleşıyor Tören alanının hemen arkasında uzayıp gıden, çağla yeşılı rengındekı baraj golunun kıpırtısız suları, Ortadoğu polıtıkasında onemlı rol oynamaya adaylığını koymuştur Fırat ve Dıcle'nın sulan Guneydoğu Anadolu Projesı'yle (GAP) duzene sokuldukça, btr yandan Turkıye'nın ekonomısı guçlenecek ote yandan Ortadoğu'da ulkenın ağırlığı da- ha da artacak Atatürk Barajı'nın arkasında bırıkmeye başlayan Fırat suları, bu durumun haber- cısıdır # Turkıye'nın bolgedekı ve Batı dunyasında- kı ağırlığını arttırmak ıçın Körfez krızı altın- dan bır fırsat Cumhurbaşkanı Ozal'a göre Orneğın, ABD Dışışlerı Bakanı Baker'ın Ankara'ya geldığınde askerı helıkopterler ıçın acıklamtş olduğu 1 2 mılyar dolarlık Exımbank kredısı, bu fırsatın kullanılışına bır ornek sayılabıhr Sayın Özal oyle duşünuyor Bu orneklerın arttırılmasını ıstıyor Bu fırsattan azamt ölçude yararlanmanm yollarından bırı de Sayın Ozal'a gore Kor- fez'e sembolık bır Turk bırlığı gondermek Bu konuda henuz bır karar yok Ama Cumhur- başkanı, böyle bır jestın Turkıye açısından yararlı olacağı kanısında Yaklaşımı şöyle ozetlenebılır — Turkıye ambargoya katılmakla nasıl ol- sa Irak'ın karşısındakı cephede yer almış ve "bırnevı' taraf olmuştur O yuzden artık Kor- fez'e asker de gönderse, fazla değışen bır şey olmayacaktır! Cumhurbaşkanı Özal'ın bu konuda şımdı- lık Başbakan Akbulut'la anlaştığı soylene- mez Sayın Akbulut da ozunde böyle duşun- mekle bırlıkte, bugun ıçın asker gönderme- nın gerekmedığı göruşunde Cumhurbaşkanı ıle Başbakan'ın gene şım- dılık kaydıyla pek anlaşamadıkları bır nokta daha var Meclısın hukumete vermış oldu- ğu "şartlı savaş /znı"nın, "şartsız yetkı"ye dönuşturulmesr Saytn Ozal'a gore parlamentodan bu yet- kının alınması hukumetın hareket serbestı- sını genışletecek Sayın Akbulut ıse bugun ıçın boyle bır yetkıyı gereklı görmuyormuş gn bı davranıyor Yarın ne olur bılemeyız Edındığımız ızlenım odur kı, Meclısten da- ha önce hukumetın alamadığı "şartsız yetkı" ıçın Cumhurbaşkanı Özal bastırmaya devam edecek Neden? Sayın Özal'a gore dünya, bugün artık "En buyuk ABD, ondan bûyuk yok'" denebılecek bır doneme gırmıştır Körfez knzı, ABD ıle bır- lıkte —ve tabtı Batı'yla bırlıkte— davranmak ve kendını kanıtlamak bakımından altından bır fırsattır Turkıye ıçın, 'vazgeçılmezlığı'nı boylece kanıtlayabılecektır Özal'a gore Ve Cumhurbaşkanı, bu "fırsat"\an yarar- lanmak ıçın çok şeyı göze almaya hazır bır kararlılık ıçınde gözuküyor Dıkkatı Ikı hafta ıçınde dort gun Sayın Özal'la bır- lıkte olduk Bırçok kez sorulu yanıtlı —ve de ıçtenlıklı— soyleşıler yaptık kendısıyle Körfez krızıyle ılgılı yonelışlerınde yer yer fazlasıyla gozu karalık var Çoğu kez bırçok konuda yaptığı gıbı, bıraz acelecı ve ılerısını çok fazla kestırmeksızın, hızlı gıtme eğılımırv de Havalandırmak ıçın büyük bır heyecanla çaba sarf ettığı uçağın, havalandıktan son- ra ne olabıleceğı konusunda tse, sık sık ken- dısınde görulduğü gıbı, fazla bır fikn yok san- kı' Kendısını frenlemesının, hem Turkıye hem de kendısı ıçın yararlı otacağını düşûnuyo- ruz Oylesıne bır kıyametın eşığınde dolaşıyo- ruz kı dış polrtıkada, kılı kırk yararak davran- manın yaşamsal önemı var • Ve dış polıtıkayı ıç polıtıkada kullanmak, ANAP'ı dırıltebılmekte payanda yapmak Cumhurbaşkanı özal bu çızgıyı özenle ız- lıyor Körfez krızının yalnız Turkıye ıçın dunya- da değıl, kendısı ıçın de Turk kamuoyunda prım yaptığına ınanıyor Bu duşuncede gerçek payı yok değıl Ama yann ne olur"? Bu soruya bugunden kesın ya- nıt vermek olanaksız Cumhurbaşkanı Özal'ı dun öğleyın Adı- yaman'da ANAP bayraklarıyla suslenmış vı- layet meydanında dınlerken, bu konuyu bır kez daha duşündük Bır cumhurbaşkanının partı bayraklannın artında konuşması yadırgatıcıdır Ama Sayın Özal bu durumu anayasal açıdan da kendı- sıne yakıştırabılıyor "Başkan babalığı" se- vıyor Geçelım Dun sabah Adıyaman'a gelırken otobus- te hukumetın ekonomık polıtıkalarını anlat- tı Bu yıl buyume hızının yuzde 10-10 5 ara- sında rekor duzeye çıkacağını açıkladı Ko- nuşmasını da elınde mıkrofon şöyle bağla- dı "Her şsy tyıye gıdıyor Bara/lar, otoyollar yapılıyor Neden erken seçıme gıtsınler kP Mantığı yok kı bunun " Ozal mantığı ışte bu Anayasaya vs ters de duşse, 1992'ye dek bu mantık böyle ış- leyecek Muhalefet ne dıyor? Ne yapacak? Sorun ışte burada duğumlenıyor Ozal: Niye erken seçim yapsınlar? CUNEYT ARCAYUREK yaz.yor (Baftarafi 1 Sayfada) ker gönderme yetkısını Meclısın "kayrtsız şartsız" Bakanlar kuru- lu'na devretmesını ıstedı Her za- mankı yörrtemlere başvurdu Dış basına verdığı demeçlerie konu- yu yavaş yavaş hem gundeme getırdı hem de kamuoyunu ANAP grubunu hazırlamaya ca- hştı Akbulut, yenı yetkıye gerek ol- madığını 'mevcutları yeterlı gorduğünu' açıktan söyleyerek TO nun gelıştırıp sındırmeye ça- lıştığı olaya karşı çıktı Oysa TO- nun kudretınden kuşku duyma- yanlar 'kaşlarını cattıgında Akbu- lut'un yetkı belgesını ımzalayarak Meclıse sunacağına" ınanıyorlar- dı Bır Akbulut portresı çızılmış- tı Sılık pasıf ve yukarıdan gelen buyruklara hemen boyuneğen bır Başbakan1 Bu nedenle Akbulut'un, TO1 nun ele geçırmeye çalıştığı yenı yetkılere karşı çıkışı' sürprız" et- kısıyaptı Kamuoyunda Çankaya- hukumet arasında "ıhtılaf patlak verdığı" yargısı bırden pekıştı Ne var kı Başbakan, askerlerın, dıp- lomasıyı yonlendıren yüksek bu- VELİEFENDİ HİPODROMU'NDAN FÎKRET DAĞL1OĞLU TAHMİNLER 1 KOŞUF Nurşo(l), P Oyacan (4), S Akçay 3 (3) 2. KOŞU. F Yılmazbey (2), P Atık (1), P Solero (8), S tçıra (7) 3. KOŞL- F Fastrobın (6), P Ye menı (3), P P Bıgboy (7), S Par don (2) 4. KOŞU F Satnbey (5), P Nı han (8), P Beguş (6) S Fırat 16 (3) 5. KOŞU. F Mehh (1), P Işdtı (4), P Dalıda (7), S Nurcan (3) 6. KOŞL: F Buse (6), Mırdasbey (4), P Doğanguneş (2), S Nazba- tur (7) 7. KOŞU: F Canye (13), P Eser- batur (11), P Onurhan (12), P Hatıp (3), S Tolgaer (5) g. KOŞU. F Golden Nugget (3), P Bonsaı (4), P Zeytın (5), S Av rupa (9) Nüfus cüzdanımı, Sıgorta kartımı ve okul kımlığımı kaybettım Hükümsüzdür SÜLEYMAN ÖZER rokratların bu arada hükümette- kı bır avuç sağduyu sahıbı baka- nın göruşlerını paylaşıyor Sade- ce 'tecavüz halınde" değıl, sal- dırının ' ıstıhbar edılmesı" duru- munda sorumluluğu üzerıne ala- rak savaşa gırebıleceğını soylu- yor Kısacası yetkım var dıyor Ama hıç gerekmedığı halde as- ker gönderme gıbı yadsınan ön- lemler ıçın bugun Meclısten yet- kı alınmasına yanlı olmadığını vurguluyor Akbulut'un açıklamaları baş- kentte esen rüzgârların bırden yön değıştırmesıne neden oluyor Oncekı gün TO'nun zorlamasıy- la Akbulut'un yenıden yetkı ıste- meye gıdeceğınden kuşkulanan- lar kaygılananlar, olaya dun baş- ka gozle bakıyorlardı Orneğın Mesut Yılmaz adına konuştuğu bılınen eskı Bakan Mukerrem Taşçıoğlu, Başbaka- nın görüş açısını destekleyen de- meçler verıyor Mesut Bey ın EBU toplantısına gıtmeden önce bır araya geldıklermı değerlen- dırme sonunda ' asker gönder- meyı gerektıren yenı koşullar söz konusu olmadığına göre' bu ıçe- rıktekı bır ısteme katılmayı uygun görmedıklerını soyluyor ' Hıçbır neden ya da uluslararası yenı ko- şul olmadan Meclısın daha on- cekı kararını değıştırmeye yönelmenın' Baykal'ın tanımladı- ğı gıbı "Meclısın burnunu surtme hesabına" dayandığını başka sözcüklerle açıklıyor Hasan Celal Guzel de aynı yargıları paylaşıyor "Ne değıştı kı asker göndermeye uzanacak yenı yetkılerı Meclıs hükümete versın' dıye soruyor Bu ıkı gelış- me muhalefet partılerı dışında ANAP grubuna da sağduyunun egemen olmaya başladığınıgös- tenyor Akbulut'tan sonraTOsı- yasette nefer saydığı ıktıdar mıl- letvekıllerınden de ters tepkıler alıyor Daha onemlı nokta, son dav- ranışıyla Akbulut, bır anda ılk kez ANAP grubundakı hızıplerı yanı- na çekıyor, bır çeşıt bırleşme sağlıyor Yenı yetkılerden TO'nün tü- muyle vazgeçıp geçmedığı, kın derecesıne varan ınadını kınp kır- madığı kuşkusuz hâlâ geçerlı so- ru TO'nun 1 eylül Meclıs konuş- masıyla başlatmaya ısteklı oldu- ğu yenı yetkı oyununun hıç de- ğılse şımdılık ertelendığını göz- leyenlere -hatta ınananlara- rast- lanıyor Belkı on, on beş gün son- ra Akbulut u ıkna ederek yıne bıldığını okuyacak dıyenler çıkı- yor Bütun bunlara karşın Başba- kan'ın son tutumunu onaylayan bakanlann yüreklerınde kımı kuşkular fılızleniyor Geçen haf- tadan duyurulmuş, Bakanlar Ku- rulu'nun bugün toplanması ola- sı Bır bakan, ' Şayet hükümete TÖ başkanlık ederse''" dıye baş- lıyor soze, "yenı yetkı tezkeresı- (Baftarafi 1. Sayfada) anons edüen ANAP'ın 7 mületve- kıh yuhalanarak protesto edıldı özal Şanlıurfalılara banş önerır- ken, buyükşehır statulüğü, stad yum, Harran Ünıversıtesı, altya pı ve su sorunlarında çozum vaa- dınde bulundu Cumhurbaşkanı ve berabenndeküer kentten a>rıl- dıktan sonra RP'lı Beledı>e Baş kanı Halıl tbrahım Çelik'ın yar- dımcısı ıle özel kalem müdurü, nıılletvekıllennın yakınlannca dö- vulduler Geceyı Atatürk Barajı tesısle- rınde geçıren Cumhurbaşkanı, dün sabah Adıyaman'a gıderken otobüste gazetecılerle sohbet ettı ve erken seçım konusuna defındı özal, ekonomık jpdışın "fevkala- de iyi" olduğunu anlatırken, "Y«- ni aslında Irak'ı çok rahal besleriz" dedı özal, bu gazetecı nın "Dannn bu kadar iyı ıse er- ken seçûne gidihr mi" sorusuna şu karşılığı verdı "Yok erken seçun falan. Her şey iyiye gıdıyor. Barajlar, otoyollar yapılıyor Her geçen gun başlan- mış olan eserier teker teker devreye firiyor. 1991 yılı sonunda Edırne- Ankara olovolu da ayıtafak. O za- man neden erken seçıme gıtsınler? Diyeceğım şu kı gelişmeler gayet muspet tabü. Butun bunlar ınsan- lar tarafmdan, >-atandaşlar tara- hndan da gorulecek Daha olum- In şeyter var Çok daba buyuk de- ğişiklikler olacak. Onnn ıçin ace- le etmesine gerek yok." özal, söyleşı sırasında ekono- mıde bu yıl büyümenın rekor du- zeye çıkacağını, yuzde 10 ıle 10 5 arasında gerçekleşeceğını açıkla- dı Ilk altı aylık tahmınlere göre tanmın yüzde 11, sanayırun de yüzde 10 oranında büyümesının hesaplandığinı belırten özal, "pet- rol krizının ekonomiyı nasıl etldleyecegi" konusunda bır soru- ya da "Tabıı petrol knzının, da- ha dogrusu Körfez krizının onu- mnzdekı aylarda nasıl tesır edece- ğinı tahmın etmek kolay bir ha- dise degü... Gerçı onu da nazan iübare aldık dediler" dedı ANAP şarkıları özal, oncekı gece baraj tesısle- nnde dınlenmeyı tercıh ederken Akbulut, Şanburfa ANAP tl Baş kanı Ceial Koseoghı ve Merkez tl- çe Başkanı Seyfi Eyupogju'nun çocuklannın sünnet törenlenne katıldı Kösecık köyünde yapılan sünnet duğününde 7 çocuğun kır- velıgını yapan Akbulut, çoculda- ra bırer Cumhurıyet Altını taktı Akbulut daha önce yola çıka- rak Petek otobüsü ıle Adıyaman'a geldı Akbulut'un gazeteulerle bırhkte bulunan özal'ın otobüsü- ne "bu kez" de bınmedığı görul- dü Akbulut ve ÖzaTı taşıyan oto- büsler yol boyunca su ve ış ısteyen köylülerce durdunıldu Akbulut'u karşılayan köylalenn özal'a ıthaf edüen pankartlar ve özal ıle Ata- türk'ün resımlennı taşıdıklan göz- lendı. Baa vatandaşlar Akbulut'a, "özal yok mu, nerede" dıye sor- dular Adıyaman'a gınşte özal'ın bu- lundugu otobüs "Betek"ın önüne geçtı ve Cumhurbaşkam halkı se- lamladı Cumhurbaşkanı özal, bu sırada otobüsun ön tarafında elın- de mıkrofonla Adıyamanlılara "merhaba" iıye seslendı Bu ara- da arkadan gelen Başbakan Ak bulut da Petek otobüsunden Adı yamanlıları selamladı Akbulut- un Adıyaman'a gınşınde Petek otobüsunden Mehter marşlan ça- lındı özal ıse Adıyaman vılayet önünde Harbıye marşıyla karşı- landı Adıyaman'a gınşte Başba kan Akbulut ıçın 5, Cumhurbaş- kanı özal ıçın de 6 koyun kurban edıhrken, Özal'ın Adıyaman valı- hk bınasuun önüne getışı sırasın- da 15 koyun daha kesüdı Valılık bınasında Akbulut'tan sonra yaptığı konuşmada, GAP' tan en fazla yararlanacak ıllenn başında Adıyaman'ın geldığıru be luterek "Bir zamanlar bır fabn- kava razıydımz, şımdı 23 tane yapılıyor" dedı "Adıyaman'a ADah çok seyler vermiş. Ama bunlann venlmesi kâfi değıl Petrol vermış, ama sız çıkarmazsanız yenn alünda kalır" dıyen Özal, petrol aramalannın hızlandınlmasıyla Adıyaman'a ra- finen de kurulacağını bıldırdı özal ve Akbulut daha sonra Kâhta'da Karakuş petrol bölgesı ne geçtıler Burada TPAO petrol arama, sondaj ve uretım faalıye- tıyle ılgılı olarak Devlet Bakanı Mehmet Keçecüer ve TPAO Genel Müdurü özer Altan'dan bılgı al dılar Cumhurbaşkanı özal'a Devlet Bakanı Mehmet Keçecıler tarafm- dan bır anı plaketı sunuldu Baş- bakan Ytldınm Akbulut ıle bır ara konuşan Cumhurbaşkanı özal, bolgedekı petrol kuyulannda da ıncelemelerde bulundu özal ve Akbulut daha sonra Şanlıurfa'ya döndüler Hüküraet meydanında özal konuşmaya baş- lamadan önce Erkal Zenger, tak- dım konuşmasını yaparken bölge- nın 7 ANAP mıUetvekılım tanıt maya başladığı sırada kabalalık- tan yoğun "yuh" seslen yükseldı Bu sırada kürsüde bulunan nııllet- vekıllen Necatı Akıncı, Cenap Gnrpınar, Mnstafa Demir, Bahri KarakecUi, Bıılent Öncel, Murat Batnr ve Osman Doğar yogun protestolarla karşılaştılar ZengeT, "Şanhnrfalılann geleneksel hoş- gönısuyle davranın" uyansına rağmen, meydandakılenn tepkısı uzun süre davem ettı Yuhlar ara- sında mdletvekıllen kürsuden vı- layet bınasına doğru kaçarlarken, kalabalıgın arkasında bulunan mılletvekıh Bülent öncel'ın yakın- lan protestoculan tartakladı Po- lıs, göstencılerden bazılannı göz- altına aldı Bu gelışmeler üzenne Başbakaö* Akbulut konuşma yapmaktan vazgectı, ancak özal'ın yanında kürsüde yer aldı Özal, konuşma sında olaylara değınmedı, ancak mılletvekıllenne yönehk tepkının gerekçesı sayılan bazı ıstekler ko- nusunda vaatlerde bulundu. özal, Şanhurfa'nın altyapı sorununu halletmek ıçın ellennden gelenı yapacaklannı, kente su getırecek- lennı söyledı ve "Urfa 2^ milyon- luk buyuk bir şehir olacak. tkri- de boyuksehir statnsnııe kavnşa- cak. Urfa'ya Harran L'nnersıtesi kurulacak. 20-30 bın kışüık yeşıl bir stadyuma kısa surede kavuşa- cakanız. Bnyuk bır bavaalanı da kuracagız. Bizden sonra gelenle- re de cnmhurbaşkanı bunlan söy- lenuşti deyın" dıve konuştu Halka, "Bırlığınızı beraberliği- nizı sakın bozmayın, sıvası endi- şelerie sakın bırbınnıze gırmeyin. Btrtigjnıze bembertıginıze sıkı sa- nlın, sahip oldnğonoz degerlenn kıymetinı bıtan. Hamdedin" dıye seslenen Cumhurbaşkanı özal, Türkıye'nın güçlenmesınden yana olduklanm sözlenne ekledı Türkı ye'nın savaşlann ıçınden geldığı- nı, sa\aşların yıkıntılannı çok ıyı bıldığını dıle getıren özal, bu ko- nuda şunları söyledı "Suurianmudald komşularunı- za bır bakın, her bınnin çeşıtlı sı- kıntılan var. Turkıye gehşiyor. ts- ükrar ıçınde buyuyor. Bu çok onemlı, bu cumhunvetten bu ya- na sulh ıçınde vaşıyornz, sulhnn nlmctlennı ıyi bıhyoruz Kımse Turkıye'ye yan gozle bakmasın ıs- tıyonız. O yuzden sılahlı kuvvet- lenmızın modernızasyonu ıçın ça- hşıyoruz. Turkıvemızın gelişmesı, buyumesı ıçın çalışıyoruz." Havaalanında kavga Konuşmadan sonra özal ve be- rabenndekıler havaalamndan An- kara'ya dönerken olaylar yıne sür- dü ANAP mılletvekıllerı Cenap Gurpınar, Bulent Oncel ve Murat Batur. RP'lı Beledıye Başkam tb- rahim Halıl Çelik'ın yakını, Bele- dıye özel Kalem Müdurü Huseyin ÇeUk ıle tartıştılar RP'h başkamn "provokasyonoyla keodilennin yuhalatünldıgını" söyleyen mıllet- vekıllerı ve yakınları, önce Hüse- yın Çelık'ı sonra da araya gıren Beledıye Başkan Yardıması Meh- met Canbazlar'a saldırdılar. Olay sırasında agn ve burnu kan ıçin- de kalan Cambazlar polıs tarafın- dan goturuldu. Bu arada Beledı- ye Başkam Çelık'ı dt "olumle tehdıt" ederek küfürler savuran aynı grup, polıs tarafından alan dan uzaklaştınldı Havamn ıyıce gergınleşmesı uzenne bır saat ka- dar polıs korumasında tutulan RP'h Başkan daha sonra koruma altmda evıne göturüldü ANAP mılletvekıllen kente hızmet etme- melde suçlanıyorlar ANAP Şanhurfa H Başkanı Ce- lal Koseogln, nıılletvekıllennın yu halanmasını Çelik'ın beledıyede çalışan ışçılerle gerçekleştırdığım öne sürdu Başkan Çelık de, Cum- huriyet'e söz konusu ıddıalan red- dederek "Vatandaş hıssiyaünı dı- le getinnış. Pazar gunö sezon acı- hşında da aynı milletveklllerine tepkı gostermıştı Fakat bonu yi- ne bıze mal ettıler Provokasyon içınde olsavdım. ışçılenmızle Bo- zova yoluna gıtmezdım. Vatandaş- lan da Atatürk Barajı'na goturen 17 beledıye otobusunn ANAP için seferbcr eünezdim" dedı IZMIR'den HİKMET ÇETJNKAYA Irak'la Işte bu kuşku sarsıyor kımıle- rını Olası sıyasal gelışmelerden kaygılanıyorlar Akbulut'un dıren- mesınden bır ıkı gün sonra TO bu yolu seçer mı'' O zaman bu hareketın ANAP'takı lıderlık ya- nşında Akbulut'un adını sıldığı anlamına geleceğını söytüyoriar Hükümete başkanlık ederek TÖ yenı yetkı'yı geçırebılır, ama bakanlar böylece Akbulut'un ıpı- nı TÖ ıle bırlıkte çekmış olmaya- caklar mP Bu türdenyetkıyı ve- rerek bütün kudretın TO'de oldu- ğunu bır kez daha kanıtlayıp gö- ruş ve düşuncelerının tersıne onurlarını TO'ye teslım ettıklerı- nı kabul etmeyecekler mı' Kışı- lıksızlığın sılıkiığın, boyuneğmış- lığın sımgesı durumuna düşme- yecekler mı9 Newsweek dergısının dûzenle- dığı ankette ABD halkının yüzde 8O'ı 'sıcak savaşa hayır' dıyor Ambargoda ablukada kalınma- sını ıstıyor ABD yönetımının ız surucüsu TÖ ıse Aman asker gonderelım, savaş başladı baş- lamak uzere, ortada pasta var, ateşın ıçınde olalım" dıye dene- me ustune deneme yapıyor San- kı savaş tutkusuyla günübırlık sarsılıyor 1 eylul Meclıs konuşmasında yetkı ıstemınden söz edeceğı yaygınlaşan TO'ye Akbulut'un karşı çıkışıyla tansıyon dün bır öl- çude düşuyor Yetkıden söz etse ya da etmese muhalefetın o gun nasıl davranacağında güncel tar- tışmalar sürüyor DYP tanımadı- ğı, seçımıne karşıçıktığı, çağn- sına uymadığı TO konuşurken Meclıste bulunmamayı ana ılke olarak kabul ettı SHP'de aynı eğılımlerın varlı- ğından ıkı gundür söz edıyoruz Ne var kı SHP,TO'densonra mu- halefet lıderlerıne söz verılmesı koşuluyla Meclıs'te bulunabıle- ceğı hesaplan yapıyordu Mectıs Başkanı Erdem, bıze 'tuzük ge- reğı bu ıstemın olanaksızlığım" açıkladı Yenı ıçtuzuktekı 1 eylül gunlerı cumhurbaşkanlarından sonra grup başkanlarına söz hakkı vermeyı öneren madde ge- çerse, muhalefetten gelen ıstemı ılende karşılayabıleceklerını söy- ledı Olası olan DYP gıbı SHP'nın de TÖ'yu Meclıste ANAP grubuy- la baş başa bırakması Zaten dınleyıp de oğrenecek ne var kı?TO,pastadan pay al- mak savıyla bızı savaşa surükle- meyı ıstıyor Ulus ıse bır kez daha TO'ye ' Hayır' dıyor (Baştarafı 1. Sayfada) petrol değerlerındekı yükselme- nın kaçımlmaz artışlar getırece- ğını vurgularken şöyle dıyor — Ocak-hazıran dönemı ıtıba- rıyla yılın ılk yarısında 3 mılyar 883 mılyon dolar düzeyındekı açığın yılın ıkıncı yarısında da- ha da tırmanması kaçımlmaz ola- caktır Bır süre önce Ortadoğu ülke- lenne ıhracat yapan küçük ve or- ta boy şırket yetkılılerı Ankara'- nın yolunu tutmuşlardı Ankara - dan elı boş dönen ıhracatçılar şımdılerde kara kara düşünüyor- lar — Savaş rüzgârı, hukumetın Körfez bunalımındakı acelecı tu- tumu bızlerı perışan ettı Antalya Mersın yoresınde yaş sebze ve meyve toplayan Urdun- lu alıcılar çoktan ulkeierıne don muşlerdı Bu arada yaş sebze ve meyve fıyatlarında sunı bır artış gözlenmeye başlanmıştı Tam bu sırada Sarıgöl ve Ala- şehır ovasından Suudı Arabıs- tan'a yapılan yaş uzum ıhracatı da bırden kesılmıştı Üretıcı san- cılı dışsatımcı şımdı ne yapa- cağız ' dıye duşuncelıydı TIR ışletmecılerı ellerı kolları bağlı beklerken uretıcıden dışsa- tımciya dek uzanan çızgıdekı ge- hşmelere tıcaret odaları el koy- mak ıstedı Hemen lısteler goz- den geçırıldı kımın nereye ıhra- cat yaptığı saptandı Mektuplar yazıldı — Sıkıntıya düşen dışsatımcı- lar, taşımacılar bıze başvursun Hükümet Körfez bunahmıyla ılgılenır görunuyordu Her şey unutulmuştu Aslında büyuk ıh- racatçının bır derdı yoktu Onlar 'Bız Ortadoğu'ya çok az ıhracat yapıyorüz" dıyorlardı Açık da dı- ğer ulkelere yapılan dıs satımla nasıl olsa kapanırdı Aslında bır kordovuştü yaşa- nan ANAP ıktıdarı 'Buyuk ba lık kuçuk balığı yer' duşuncesıy- le kuçuk ıhracatçıyı bır anlamda sılkıp atmıştı Cumhurbaşkanı Turgut Özal, o sıralar Turkıye yı 'dunyada bır numara ulke" yapmak ıçın Bush la telefon görüşmesı yapı- yor Suudı Kralı Fahd'la Körfez bunalımını tartışıyordu Turkıye - nın çok küçuk görülen o tarım- sal dışsatım olayı bu yuzden unutuluyordu ANAP ıktıdan "fırsat bu fırsat' dıyerek tarım urünlerının fıyatla- rını da açıkladı Geçen yıla oran- la yüzde 30-35 arasında zam ya- pılmıştı Ne de olsa gundemde Körfez bunalımı vardı bu sayılar da arada kaynayıp gıderdı Anlattıklarımız bırbırıne bağiı tespıh tanelerı gıbıydı Planlı ve programlı gerçekleşıyordu Şımdı üretıcıler ve dışsatımcı- lar Devlet Bakanı Mehmet Keçe- cıler e soruyor — Suudı dostlarımız yaş seb- ze ve meyve alımını durdurdular Körfez bunalımını bahane goste- rıp nıçın Türkıye'den mal almı- yorlar'' Bugune dek sessız kalan sa nayıcı ve ışadamları şımdı ANAP ıktıdarını uyarıyor körfez bunalı- mı nedenıyle Onun ıçın EBSO Başkanı UğurYüce'nın "Ortadoğu krizı- nın ekonomıye etkılerı" konulu açıklaması onemlı Ne dıyor EBSO Başkanı Yu- cei — Krız hukumetın butçe dışı ongorulmeyen harcamalar yap- masına yol açabılecek Bu du- rum butçe açığını arttınp para basımı yönunde bır baskı yara- tabılecektır Bu koşullarda Mer- kez Bankası nın para programı uygulamasına bağiı kalması da güçluk arz edecektır Körfez bunalımının ulke eko- nomısıne etkılerı ne zaman an- laşılacak 7 Uğur Yuce ye gore bellı bır zaman surecı' ıçınde anlaşıla- cak Bunalım sıcak savaşa donu- şurse etkı daha da buyuk olacak Kısaca sıcak savas' ıstemıyor sanayıcı ve ışadamları Böyle bır savaşa Turkıye'nın gırmesıyle şımdılık 5 mılyar dolar olan kay- bın 10-15 mılyar dolara ulaşaca- ğı belırtılıyor Savaş çığlığı atanlara önemle duyurulur Oğlum CEM Deden üzuntuden hastalandı Dedenın evıne dön Deden HASAN KEMENT (Baştarafi 1. Sayfada) Türkıye'den besın maddesı tale- bınde bulunduğunu, ancak eko- nomık ambargo karan nedenıyle bu talebe yanıt venlmedığını be- lırtıyorlar Aynı kaynaklara göre, görüşmede Irak tarafının petrol boru hattırun açılması da dahıl ol- mak üzere yaptınmlann gevşetıl- mestne yönehk bazı önenlerde bu- lunması olasılığı yüksek Irak Pet- rol Bakanı El Çelebı'nın petrol bo- ru hattmın kapalı tutulmasına de- vam edılmesı durumunda, ülkesı- nın Turkıye uzennden petrol sev- kıyatından tümuyle vazgeçebılece- ğını de dıle getıreceğı tahmın edı- lıyor Hükümet kaynaklan, Dev- let Bakanı Işın Çelebı'nın bu ola- sı ıstemlere "olumlu" karşılık ver- mesının bekienmedığını, ancak Bağdat'ın "acil gereksinim doyn- lan bazı besın maddelen ıçın ta- iepte bnlunması duramanda" bu- nun değerlendınlebıleceğını kay- dedıyorlar Edırulen bılgıye göre, bu değerlendırme BM Güvenlık Konseyı'nın tıcan ambargo öngö- ren 661 sayıh kararında, "acil du- rnmlarda yıyecek maddesı, ilaç ve tıbbı malzeme" ıçın getınlen 'is- tısnaı duram" çercevesınde yapı- lacak Irak'm böyie bır ıstemı gun- deme getırmesı durumunda, Turkıye'nın BM Güvenhk Konse- yı'nın olumlu göruşu olmadan bu ülkeye "evet" yanıtı vermesı ıse beklenmıyor Irak'ın Çelebı - El Çelebı görüş- mesıne üışkın ıstemıne Ankara'nm dün aksam saatlennde "olnmlu" yamt verdığı belırtıldı Ancak bu tavır, Dışışlen Bakanlığı'nın pek olumlu olmavan tutumuna karşın aJındı Edırulen bılgıye göre, bakanlık yetkılılen, Irak'ın ıstemı konusun- dakı değerlendırmelennde, böyle bır göruşmenm Turkıye'nın uygu- ladığı ekonomık ambargonun gu- venıhrhğı konusunda baa kuşku- lar yaratabıleceğmı behrttıler Bu göruş hükümet uyelenne ve Cum- hurbaşkanı Özal'a ıletüdı Ancak Cumhurbaşkanı'nın "gornşme çağnsının olumlo yanıtlanmasın- da yarar buldojn" ve bu göruşe dayanılarak Devlet Bakanı Çele- bı'ye Bağdat'a gıtmesı taumatı ve- nldıgj öğrenıldı Çelebı'ye bu geasınde, Dışışle- n Ekonomı îhşküer Daıresı Genel Mudürlüğu'nden Necata Utkan eş- hk edecek Görev süresı sona eren Bağdat Büyükelçıa Sönmez Kök- sal'ın yenne Utkan'ın atanması beklemyor Bıhndığı gıbı knzın ılk günlennde Irak Başbakan Bırın- a Yardımcısı Taha Yasın Rama- zan, Ankara'ya gelerek özal'la gö- rüşmüştü G Ö Z L E M UĞUR MUMCU (Baftarafi 1. Sayfada) rettı Buna da "ızm" denıyor Boyle bır saldırı olmazsa hukumet bır tek askerı bıle Su- udı Arabıstan'a gonderemez TBMM'ce Akbulut hukumetıne devredılen Turk Sılahlı Kuvvetlerı'nın yabancı ulkelere gonderılmesı "ıznı", saldırı koşuluna bağlıdır Anayasa bır saldırı koşulunda cumhurbaşkanının da sı- lahlı kuvvetlenn kullanımına tek başına karar verebıleceğı- nı belırtıyor Bunun ıçın de ıkı koşul öngörulmüş Bırıncı koşul, TBMM'nın "tatılde ve ara vermede" olma- sı, ıkıncı koşul da "anı bır saldırı" ıle karşılaşılmasıdır Bu nedenle, TBMM, sılahlı kuvvetlenn yabancı ulkelere gonderılmesı ıznını hukumete vermekle yenı bır hukuksal durum yaratmış değıldır Pekı TBMM ne yaptı? Cumhurbaşkanınca kullanılacak yetkıyı bu kez hukumete de vermış oldu, o kadar' Cumhurbaşkanı "vatana ıhanef suçu dışındakı hıçbır ey- lem ve ışlemınden sorumlu tutulamaz Cumhurbaşkanları sorumsuzdurlar, başbakanlar ıse hukumetlerın alacakları butun kararlardan sorumludurlar Başbakanlar butun eylem ve ışlemlerınden Bakanlar Ku- rulu'nun uyelerı ıle bırlıkte ortak sorumluluk taşırlar Başbakan dıyor kı — Ulkenın bır tecavuze maruz kalacağını sağlam ıstıhba- rat kaynaklan bıldınrlerse savaş ılan ederım Kımdır bu "sağlam ıstıhbarat kaynakları?" Dıyelım kı MIT Dıyelım kı askerı ıstıhbarat Dıyelım kı Korfez'de asker bulunduran devletlerın ıstıh- barat kaynaklan Bu ıstıhbarat kaynaklan demek "Savaşa maruz kalabılırsınız" derlerse Akbulut, sorumluluğu uzenne ala- cak ve savaş ılan edecektır Sayın Akbulut'un kahramanlık turkulerını andıran bu ko- nuşması çok dokunaklıdır, ancak bu konuşma, Turkıye Cumhurıyetı'nın ne gıbı tehlıkelerle karşı karşıya olduğunu da gostermeye yetmektedır Başbakan bakın ne dıyor'' — Onun sorumluluğu benım ve çok açık söylüyorum, ül- ke öyle bırpozısyon altmda kaldığında bır sanıye bıle bekle- mem, varsa bır hesabı ben verınm Bır başbakan savaşa tek başına karar veremez Bu ka- rarı yalnız ve yalnız TBMM verır "Vetkı" TBMM'nındır Bu bır TBMM Akbulut hukumetıne bır saldırı olasılığında sılahlı kuvvetlen kullanma ıznı vermıştır 'Boyle bır saldırı bekle- meden ben sılahlı kuvvetlere tek başına savaş emrı verınm" demek "sağlam" dedığı ıstıhbarat servıslerını TBMM'nın uzerınde gormek olur Bu da ıkı Bır saldırı haltnde sılahlı kuvvetlen kullanma "ıznını" Ak- bulut tek başına değıl, Bakanlar Kurulu kararı ıle kullana- bılır Bu da uç TBMM kararı olmadan Turkıye'yı savaşa sokmak suçtur Bu suç ışlenırse Akbulut 'Ben sorumluyum' dese de de- mese de kendısı ve bu kararı alacak olan Bakanlar Kurulu uyelerı ortak sorumluluk gereğınce sorumlu olurlar Bu da dört Akbulut, hükum-etın yurtdışına asker gönderme ıznı ıle hukumetın 'savaş halı ılan yetkısını" bırbırıne karıştırıyor Bu da beş Erzıncan Beledıyesı Hal Muduru sebze ve meyve alır- fcen bıle 1 tek baştna karar veremez Bu da altı Savaş koşullarının yaşandığı gunlerde cumhurbaşkanı, TBMM'yı olağanüstu toplantıya çağırabılır ve Meclıs bu gun- lerde açık tutulabılırdı. Aytu yetkıyı Akbulut hukumetıya da TBMM Başkanı Sayın Erdem de kullanabılırdı Ne Cumhurbaşkanı ne TBMM Başkanı ne de hukumet bu yetkılerını kullanmadılar Kullanmadıklan ıçın bızler de Akbulut'un tek başına sa- vaş kararı verebılmeyı duşunebıldığı bır 'İıılı re/ım' ıçıne ıtıl- dık Şımdılık olan bu Olacaklar ıse henüz bılınmıyor ŞANLIURFA'DAN (Baftarafi 1. Sayfada) cak bır tablo Saddam konuşuluyor, Sad dam'ın deulığı Saddam bırkaç sa- at uzakta. Sınınn öte yanında. Fü zelenyle, kımyasal sılahlanyla. Konu savaş Karşımızda Turkıye Cumhurbaşkam, Turkıye Başba kanı ve üç bakan Onların karşısında da bız gaze- tecıler Cumhurbaşkanı, 'yazıl- masm' söyleşılennden bırısını da- ha yapıyor 'Yazılmasın' derken devkrt sırlan değd konuşulan Baş- ta belkı hatırat yazabıleceğını an- latıyor özal, daha sonra Körfez- dekı son gelışmelerı Aslında Cumhurbaşkanı'nın yaptığı, bılgı- lendırmekten çok, bırhkte duşun- ceoluşturmak Bır anlamda gaze- tecılen de knz masasındakı nicn hazırlık sürecının ıçıne sokmak Gazetecıler soruyor, özal yanıt- hyor Bu arada ağustos böceklen susmak bılmıyor Garsonlar ınce belh bardaklarla demh çay servı- sı yapıyorlar Bulunduğumuz yer, dünyanın en büyuk dört barajından bm olan Ataturk'un şantıyesındekı sosyal tesısler Bardaklann ıçınde dönen çay kaşıklannın çınçını ağustos bö- ceklerını daha da azdınyor öyle kı, özal'ın zaman zaman 'kon- santrasyonu'nu bozuyorlar Cum- hurbaşkanı başını yıldızlara kal dınyor, çevresıne bakınıyor Ağus- tos böceklerınde dur durak yok Gazetecıler kafalannı Cumhur başkam ıle Başbakan arasındakı göruş aynlığına takmışlar Mec- lıs'ten asker gönderme yetkısı ko- nusunda ıkısı ayrı duşuncedeler, sözlennden çıkan sonuç bu Cum- hurbaşkam ıse 'Yanhssınız' dıyor Yamndakı Başbakan'ı tanık gös- tenyor Akbulut, sabahleyın otobuste- kı sözlenm yınelıyor Gazetecıler her sözcuğu, özal'ın artık ezber- ledıklen sözlenyle kıyaslıyorlar Akbulut konuşuyor, yenı cümle- ler göruş aynlığunn yem ıpuçlannı venyor Ama ağzından çıkan ye- nı bır cumle aynlığı süer gıbı olu- yor Gözler özal'a dönüyor özal ağustos böceklenne, yıldızlara, önune getınlıp bırakılan bır yazı- ya yoğunlaşmış Gazetecılenn bu ıfade karşılaştırması tutkusundan sıkılmış gıbı Başbakan'ın sabah- leyın söyledığı 'istahbarat kaynak- larına dayanarak peşın vurmak" kavramı üzenndekı tartışma-söy leşıye Devlet Bakanı Kâmran Inan'ı da dahıl edıyor lnan, dıp- lomat geçmışının bılgısı ve hükü- met üyelığı sıfatıyla konuşuyor Ama gazetecılenn sonılan azala- cagına daha da artıyor Yıldızların altında yapılan, "Cumhurbaşkanı-Başbakan- Bakan kablımlı goruş ayrüıgı yok bnfıngı" böylece sona enyor Petrol kentı Adıyaman'a oto- büsle gıderken özal, bu bır saat- hk yokuluğu değeTİendınyor Mıkrofondan gazetecılere Turkı- ye ekonomısı konferansı venyor. Kalkınma hızında tahmınlenn ötesınde bır atlama yapüdığı muj- desını, önümuzdekı dönemde tek tek devreye gırecek otoyollann, barajların bılançosunu sayıp döküyor Dun gece Körfez söyleşısınde Saddam'a doymuş gazetecıler bu kez onunla ılgılı hıç soru sormu- yorlar Sonılan tek soru "erken seçun" oluyor özal, "erken seçım jok" dıyor Sonra toparlıyor, "Erken seçimj niye yapsınbır?" Ardından yenıden ekonomı, yemden *getişen Tnrldyfc' 8 mılyon tona ulaşan buğday stoklanyla Irak'ı bn- yıl besleyebılecegnnızden söz edıyor Ne kadar uzak durulmak ıstense de Irak'a değınmeden konuşmak zor Petrol bölgesmde "Hedef 55 bın varil gunluk ureüm" yazıh dev pankart altında brıfıng verüıyor Sıcak yapış yapış yorucu Bazıba- kanlarm, yüksek zevatın, bnfın- gı dınlerken başlan öne düşüyor. Sonra özal'a ve gazetecılere yenn dennhklennden fışkıran sıhırh sı- vının nasıl depoya dolduğu göste- nlıyor Turkıye'nın Saddam knzınden sonra kendı petrohlnü çıkarması çok önem kazanıyor Ama bu ko- nuda doğanın Turkıye'ye fazla cö- mert davrandığının ışaretı yok Kaalan kuyular, doldurulan vanl- ler ne ölçude artarsa artsm, pat- layan tüketımı yakalaması çok ama çok zor Akşam sennhğı basarken Şan- lıurfa'da Cumhurbaşkam bır bı- nanın balkonundan halka hıtap edıyor Urfahlarda fazla heyecan yok Çünkü halkın çoğunluğu RP'lı Üstelık Özal'ın balkonda söyledığı sözlerle daha önce ek- randa dınledıklen fazla farklı değıl Şanhurfalılar duygulannı zanf bır bıçımde ortaya koyuyorlar Cumhurbaşkanı onur konuğu ol- duğu ıçın bır şey söylemıyorlar. Ama ne zaman kı ANAP'h nııl- letvekıllennın adlan anons edılı- yor, o zaman avazları çıktığı ka- dar "ynh" çekıyorlar "Yulı"u du- yan mılletvekıllen, özal'ın balko- nundan aen kacıyorlar Bır gece önce Mussorgsld'nın "Çıplak Dagda Bir Gece" bestesı çağnşunı yennı, "Bir S«nidHi Tablolar"a bırakıyordu.