Katalog

ÇUMHURÎYET/12 EKONOMİ 29 AĞUSTOS 1990 DÖVİZ KÜRLARI 28AteSTDS1990 Oftvıan Cinsi 1 A6D Oolan 1 B AKran Markı 1 Avustralya Dotan 1 Avusturya $ilini 1 Belçika Fraıgı 1 Danimarîa Kronu 1 RnMarkkası 1 Fransn Frangı 1 Hollanda Ftorini 1 IsveçKronu 1 Isviçıe Frangı 100 Italyan Lireti 1 JaponYeni 1 Noneç Kronu ISttfün 1 S.Arabtstan Riyal Oftvu Alış 2685.62 . 1733 56 2238 19 246.39 84.43 453.38 735.99 517.06 1538.42 470.50 2102.58 234.65 18.74 447.97 5235.88 716.12 Dûvo Satış 2691.00 1737 03 2242.68 246.88 84.60 45429 737 46 518 10 1541 50 471 44 2106.79 235.12 18 78 448.87 5246.37 717.56 Etektif Alış 2682.93 1731.83 2200.14 246.14 82 99 448.85 723.48 516.54 1536.88 465 80 2100.48 230.66 18.55 443.49 5230.64 703.95 Etek» Satş 2699.C7 1742.24 2249.41 247.62 84.85 455.65 73967 519.65 1546.12 472.65 2113.11 235.65 18.83 450.22 5262.-1 719.71 S 1 5491 Alman Markı İ 5 1939 FrFrangı $ 1 7457 Hol.Rorini $ 1.2772 Sws. Frangı $ 1144.52 1ta) Lireti 1143.32 Japcn Yenı $ 3.7502 S.Arab Rıyalı £1.9495$ ALTIN GÜMÛŞ Cumtıuriyet Heşat 24ayar«m 22ayarMKk 900 ay» Bûrnû? Vtfoltank Artm ZiratAttnı MBank» 1 Ons $ Tl Intntaım Ort Alış 227 000 270000 34.050 30.350 477 193.000 195.000 388 50 Faıa m = Satış 232 000 280.000 34.150 33.800 504 195 000 196 500 393.50 57.93 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABODoları Batı Alman Marta bviçre Frangı Hotlanda Ftoriıi ingüz Stertoıi Fransc Frangı 100 Italyan Lireti SA.Kyali Oöva Int. (S) = Alı$ 2692 1738 2093 1535 5230 515 232 iştemyok 2691.00 Satış 2697 1743 2098 1540 5270 520 235 Işlem yok BORSADA İŞLEMLER Mal T^otü Akbmk Akçintflto Ata* AlvinHoldbig Altaş Ansbokı Cam Arçtfik Asetsan AyfB Aymr Bofa Ctmento Bns ÇanMdeÇiramt) ÇcBı Hatat Çtgfltt MnyiMS Çinva C Dektm Öemirt>ank Denef Cam OavıHoMng Dogusın E.SısıYaonm Etaaaba»llat Egeanakk Ege Endustn EgeGûDıt ErakSıgorta EnlQ HofcSnQ Erciyıs nracriık EregiDC Fransfcank Gsntaş (BU) Geotf-Yttr Gsrtontjd GttraFab GfeeyBncMt mmUsdF KntttiB İMtrm bnrO.C izocam KMraan Kav KepezEtaktrik KocHoMng KbçYaMm Konfca KcramT» Kâytas tMauTHum Marclın dmftnto Mant MarımnM. OM Mn. SanM Mvtoı ttuat NBttunk NMHoMng OkanTatott rjmuksa Otean PEGFTOBo PeOom PınarSut PmvEnkgraEt PnarSu PlnjrUn RrMS pw»m M * SaMıYtpnl* Sntnl Hoklııo Shs S4ksa(BU| Tam Sıgoıta Te«salbanl Teleta; Te2san T.GarantiB T.b Bınk. (B) T.b Bank. (A) T.b Bv*. (0 ToprakUOH T.Semens T Şqe Cam T.Snaı K Bank. TD Mfcun T Tuborg Votal Yasaş (BÜ) YatHK-Bank. Yûnu IHta aMac İBDaiabt--. Ûno* se- ars tepaa 510O 12500 4550 30000 28500 2150 6500 19000 4300 28500 10600 14000 an» 7000 «600 aaoo 190000 6400 24500 9200 5250 91X 9900 12750 33000 590O0 24500 7700 6000 2800 4350 26000 10100 6600 5900 11000 9100 1650 9700 6300 2250 27000 1400 22O0O 4950 14250 14000 41000 18250 5050 85O0 2850 11750 45000 3800 3950 9200 900 2250 2900 4100 1250 3800 23000 8500 2560 4900 675 1700 5700 6000 560 5200 3800 36000 35000 12000 16250 6600 6600 15500 9000 5300 26500 500000 9100 7800 42000 15500 4100 10200 4500 13250 4000 8500 4350 -.7.İ2U25 Bugünkü enıtşfc 5600 12000 5000 31500 30000 7100 20750 4200 29500 14750 10400 7700 7200 700» 26500 8900 5000 10000 10400 14000 36000 64000 26500 8500 6400 2950 4500 10750 7100 6100 10500 1750 10400 6900 2300 29500 1500 24000 5400 15250 15250 44500 20000 5500 9300 3050 12250 4000 9400 900 24S0 3000 4300 1200 4150 25000 9000 2900 5100 725 1750 5600 6100 5600 3950 41500 38500 13000 12500 5300 17000 8600 5400 29000 500000 10000 7600 46000 17000 4500 11000 12750 4300 8800 4750 Bugûnkû si yCieek 5600 12500 5000 31500 31000 7100 20750 4350 29900 15250 10*00 7700 7409 7000 26500 9400 5000 10000 loeoo 14000 36000 64000 26500 8500 6600 3000 4900 11000 7200 6100 11500 1800 10600 6900 2350 29500 1900 24000 54» 15500 15250 44500 20000 5500 3300 3100 12750 4200 10100 950 2450 3190 4500 1300 4150 25000 9300 2550 5100 7 * 1800 6000 6600 5700 3950 41500 38500 13000 12500 5300 17000 8600 5500 29000 500000 10000 8000 46000 17000 4903 11000 13250 4300 3300 4750 ...AtT.n N*>: 447M* Bugûnkû kapam; 9600 12500 5000 31500 31000 7100 20750 4350 29500 14750 10400 7700 7400 70O0 26500 9400 5000 10000 10500 14000 36000 64000 26500 8SO0 6600 3000 4500 11000 7100 6100 10500 1900 10400 6900 2350 29600 1500 24000 9400 19900 15250 44900 20000 5500 9300 31» 12900 4200 10100 925 2490 3100 4300 1200 4150 25000 9300 2550 5100 725 1750 """'MOO 6600 400 5700 3950 41500 38500 13000 12500 5300 17000 8600 9500 29000 900000 10000 8000 46000 17000 4500 11000 13250 4300 9200 4750 a Işlem muan 8300 57400 224940 10000 164900 3910 27270 112490 200 241370 13250 3*196 102207 14540 23509S 2050 600 50400 4100 19000 13920 2200 •1000 43200 3000 3000 696493 23000 800 44500 1'5200 3O700 10600 19400 12950 7700 412 TIS29 17250 26898 3643 31569 M120 400 1G4300 58850 3400 37900 666100 66O0 3900 433O0 8200 2700 5200 151900 7-3750 3900 81050 '4400 3600 6500 45000 145200 9460 19691 5000 2OD 700 10314 800 352790 14200 213 357560 20750 2000 8140 10600 14662 1064600 15600 12S2BS0 9200 Mnkaca Sâ AttJSTOS 1IM En ;ok sAz yapalan fiy 5600 12250 5000 31500 31000 7100 20790 4250 29500 15000 10400 7700 7400 7000 2650O 9400 5000 10000 10800 14000 36000 64000 26500 8500 650C 3000 4500 11000 7100 6100 11000 1750 10100 6900 2350 29500 1500 24000 5400 15900 15250 44500 20000 5500 9300 3100 12750 4100 10100 929 2450 3150 4490 1300 4190 2S0O0 9300 2500 51M 725 1750 5900 5600 5700 3950 415O0 38900 13000 12500 5300 '7000 8600 5500 29000 500000 10000 7900 46000 17000 4500 11000 13000 4300 9300 4750 AOırlıka ort fiy 5600 12132 9000 31500 30962 71X 20750 4254 29900 14873 10400 7700 7387 7000 26500 9212 5000 10000 10729 14000 36000 64000 26400 8900 6506 2983 4500 10997 7110 6100 10985 1769 10598 6900 2346 29900 1500 24000 5400 15492 15250 44900 20000 5500 9300 3093 12699 4105 10094 924 2490 3115 4426 1267 4150 25000 9248 2500 5100 725 1751 5900 6437 5697 3950 41500 38500 13000 12500 5300 17000 8800 5494 29000 500000 10000 7837 46000 17000 4500 11000 13015 4300 9232 4750 •fc 74.I19.M1.250 31» YATIRIM Kabku M|es) a * Iş Yatınm-1 Iş Yatmm-2 Iş Yatınm-3 Iş Yatınm-4 k Yannnve Merfon-1 interfon-2 İnterfon-3 lnteffbn-4 İktfsat Yat-1 İktjsat Yat-2 iktisat Yat-3 ikfeatYaM iktisat Atılım Fon Garanti Yatınm-1 Garanti Yatınm-2 Garanti Yatnm-3 Garanti YainrrM Esbank Fon-1 Esbank Fon-2 Esbank Fon-3 YKB Yat. Fonu YKB Sektor Foo YKBHİsseFon YKB KamuFon YKBükrtFon YKBKarmaFon YKBDovizFon YKB Kaprtal F. YKB AkW F Vataf Fon-1 Vakıl Fon-2 Vakrf Fon-3 Vataf Hisse Vakrf Dünya Fon Vakıf Fon-6 FONLARI m*j 1307B7 140389 09.1089 17.01 S0 04.0630 19ÜOB7 14.1257 27.02S9 070A89 1&0957 10.0259 08.02.89 28.02.89 11.1259 221087 iaoas9 12.0230 30.0530 iaiw 31.1059 11U7â0 02.1157 070358 07.03B8 07.0358 07.0358 07.0358 02.0159 19.0630 1906.90 09.0588 24 0459 18.1059 22.03.90 260330 14.0630 Dişbank Mavi Fon '284648 OşbankBeyaz nşbankPEmte Tûtfln Fon Mitsui Fon-1 Mitsuı Fon-2 Rrtans Fon-1 Finans Fon-2 Finans Fon-3 FııansFon-4 2ra*t Fort-1 Ziraat Foo-2 TJraat Başak Fon Ziraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon Pamuk Hısse Embk Fon-1 Fjrtak Fon-2 lmpex Fon-1 lmpe< Hisse TobankFon SCımer Fon Oeniz Fon Ege Fon Kakmma Fon-1 Oennr Fon .Tariş Fon 1O0459 2&OG30 04.0758 15.0758 201059 20.0359 2O0759 tai259 2O0330 091059 144230 144230 200690 01.1159 08 0130 020190 28.0630 22.0130 184730 02.0230 04.0530 28.0330 124230 1&0430 04.0530 06.05.90 07.05.90 1106.90 *** 10500 2O000 1O0O0 1O0O0 10000 10.661 9360 9.959 11.200 9.764 9506 9396 9.890 10.000 9376 9.731 10437 9336 10319 10.000 10.000 10477 9.785 9.713 9.795 9.693 9528 9.294 10.000 9542 10000 48.279 10.444 9.994 9574 1O0O0 10057 20558 10.011 11421 40000 10.000 9346 9356 10428 9358 1O100 10400 10.000 10.000 11397 10357 10724 10469 10.000 10.000 10.086 9362 10400 10405 10508 1O000 10000 10.006 10.000 Nnfcy 56326 37.479 14335 12560 11.C37 41284 37197 19476 17399 35.738 29566 13.798 13385 12.455 43.236 20609 11454 11358 43318 14553 10344 40379 32540 53698 32436 27568 32 237 15.378 10667 8.299 32.432 83760 15302 10436 11.485 10538 29.255 38582 10714 31379 116.240 14.231 19.411 16512 14040 11229 16520 12.413 12.784 11.169 16321 13418 16776 11359 U495 10544 12567 9390 11.756 13243 13353 11416 11542 11198 10395 28AĞUST0S Bagûnka 0 fegeri 56.400 37548 14352 12577 11.049 43334 37.241 19500 17521 35.765 29568 13535 13374 12528 43305 20682 13519 11.459 44.085 14.629 10422 41441 32591 54.473 32071 27300 32.303 15.401 10688 8.483 32.469 83551 15320 10635 11591 10611 29.289 38.629 10726 31.417 116370 14.244 19434 16633 14055 11341 16642 12450 12.799 11.186 16396 11095 16555 11.465 13513 10557 12883 9563 11.773 13257 13365 11416 11558 11.208 11.009 1990 (*) 013 018 011 013 011 012 012 012 -099 0.08 001 027 -O08 059 0.16 035 1.23 059 038 052 075 015 0.16 1.46 011 011 020 015 0.20 2.22 011 011 012 131 092 069 012 012 0.11 012 011 003 0.12 013 0.11 1.00 0.74 030 012 0.15 046 059 0.47 033 013 012 012 291 014 011 009 0.00 014 009 013 KÖRFEZ KRİZİ...KÖRFEZ KRİZİ... KÖRFEZ RRİZİ...KÖ Dış kaynakarayışıyoğunlaştı Hazine5,KamuÖrtaklığı2 milyardolararıyor. Aranan dış kaynaktoplam 10milyardolar BİLAL ÇETİN ANKARA — Ödemeler den- gesi cari işlemler hesabının önemli ölçıide açık verdiği bir or- tamda patlak veren Körfez krizi, Türkiye'yi ek dış kaynak arayışı- na yöneltti. Hazine, krizin doğu- rabileceği olası gelişmelere karşı- lık S milyar dolar uygun koşullu dış kredi arıyor. kamu Ortaklığı tdaresi de, Cumhurbaşkanı Tur- gut Özal'ın büyük önem verdiği otoyol projelerinin hızlandınlma- sı için 2 milyar dolarlık bir dış kredi arayışına çıkıyor. Böylelikle sadece bu iki kalemden elde edil- mesi amaçlanan dış kaynak tutan 7 milyar doları buluyor. Ayrıca Hazine ve diğer kurumların ya- pacağı normal borçlanmaJarla bu rakamın 10 milyar dolara ulaşa- bileceği hesaplanıyor. Edinilen bilgiye göre Hazine*nin aradığı 5 milyar dolarlık kredi bugün için acil bir gereksinimden kaynak- lanmıyor. Türkiye bu krediyi bir ölçüde "güvenlik subabı" olarak tutmak istiyor. Konuya ilişkin bilgi veren ilgililer, Turkiye'nin Körfez krizinin bugünkü aşama- sında doğrudan 3 milyar dolar- lık bir ekonomik kayba uğradı- ğını belirterek, buna askeri arnaç- lı gereksinimler için öngörülen 2 milyar dolarlık ek harcamanın da eklenmesiyle 5 milyar dolar raka- mına ulaşıldığını kaydettiler. Gimeş Taner'in ı|örüşHe- lerl Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın "özel temsilcisi" sıfatıy- la geçen hafta sonunda Körfez ülkelerinin liderleriyle görüşme- ler yapan ve Cumhurbaşkanı Özal'm mesajını ileten Devlet Ba- kanı Giineş Taner, söz konusu kredi talebini de Arap liderleri- ne bildirdi. Taner ve beraberindeki heyetin, Suudi Arabistan Kralı Fahd, Ku- veyl Devlet Başkanı El Sabah ve Birleşik Arap Erairiikleri Devlel Başkanı Şe> h Zayed'den genelde "sıcak ilgi" gördükleri, özellikle Şeyh Zayed'in Turkiye'nin ihti- yaçlan konusunda "her tiiriü >ar- dım ve desleği sağlamaya bazır oldugunu" bildirdiği oğrenildi. Güneş Taner'in. görüşmelerde kriz nedeniyle Türkiye'nin uğra- dığı ekonomik kayıplan soran li- derlere, "Şimdilik göriinen dog- nıdan ve dolaylı ka\ıplann 5 mil- yar dolar oldugunu" söylediği ifade edildi. Edinilen bilgiye gö- re Taner ayrıça, Türkiye'nin bu tutan "soft loan" diye de adlan- dırılan uygun koşullu dış kredi- lerle kapatmayı amaçladığını kaydetti. Verilen bilgiye göre söz konusu 5 milyar dolar, en az 8-10 yılı ödemesiz döııem olmak üze- re 15 veya 20 yıl vadeli olur, faizi de çok düşük tutulursa alınacak. Aksi takdirde mevcut döviz re- zervlerinin 10 milyar doları aştı- ğı bugünkü ortamda normal pi- yasa koşulları ite yüksek tutarda bir dış borçlanma yoluna gidil- meyecek. "Türkiye'nin kriz nedeniyle ug- radığı kayıplan karşılayacaklan" yönünde açıklamalarda bulunan söz konusu üç Arap ülkesinin li- derleri, görüşmeler sırasında Ta- ner'in dile getirdiği 5 milyar do- larlık "soft loan" kredi konusun- da "hemen vtrelira" biçiminde bir yaklaşımda bulunmadılar. Konuyu teknik açıdan kcndi iç- lerinde görüşüp uygun bir formül bulduktan sonra en kısa sürede Türkiye'nin bu istemine yanıt ve- receklerini bildirdiler. Söz konusu 5 milyar dolarlık kredinin bir bö- lümünün Kuveyt Devlet Başkanı El Sabah'ın kişisel servetinden, kalan bölümünün de BAE ve Su- udi kaynaklarından sağlanabile- ceği tahmin ediiiyor. 6 •Mİvoa t4M han petrol Bu arada petrol boru hattının ka- panması sonucu doğan petrol açığı da, Suudi Arabistan ve Bir- leşik Arap Emirlikleri'yle vanlan anlaşmalar sonucu tümüyle ka- patıldı. Devlet Bakanı Taner, Körfez gezisi sırasında 3 milyon tonu Su- udi Arabistan ve 3 milyon tonu da Birleşik Arap Emirlikleri'nden olmak üzere toplam 6 milyon tonluk ham petrol ithalatırun ke- sin anlaşmasını yaplı. OPEC fiyatları üzerinden an- laşma yapılmasına karşın Kör- fez'den gelecek petrolün boru hattı kanalıyla Irak'tan ithal edi- len ham petrole göre taşıma ma- liyetleri nedeniyle daha pahalıya geleceği ifade ediiiyor. Otoyol kredfej Kamu Ortak- lığı Jdaresi, otoyol projelerinin fi- nansmanı için 2 milyar dolarlık bir proje kredisi sağlama haar- lıklarına başladı. Yetkililer, oloyol müteahhitle- rine eskalasyon kararnamesi ge- reğinçe fark ödemelerine başlan- ması üzerine fonun kaynak dar- boğazına girdiğini belirtiyorlar. Edinilen bilgiye göre otoyol projeleri konusu 15 ağustosta Cumhurbaşkanı Özal'a verilen ekonomi brifinginde de gündeme geldi. Brifingde Özal'ın sorusu üzerine Kamu Ortaklığı İdaresi yetkilileri yeni otoyol projeleri için 2 milyar dolar tutarında ek finansmana gerek duyulduğunu bildirdiler. Merkez BankaK Körfez krizinden sonra Hazine, Kamu Ortaklığı İdaresi ve bazı kamu bankaları dış kre- di arayışlarını yoğunlaştınrken, Merkez Bankası'nın ise şimdilik herhangi bir girişimi olmadığı oğrenildi. Merkez Bankası yetki- lileri, bankanın döviz rezervleri- nin altın hariç 6,5 milyar doları bulduğunu ve sürekli olarak da büyüdüğünü belirterek yeni kre- di alınmasının bu aşamada söz konusu olmadığını bildirdiler. 'Yumuşama' borsaya yaradıEkonomi Servisi — Borsa, Körfez krizinin dördüncü hafta- sında hızla yukselmeye başladı. Krizden sonra birinci haftayı dü- şüşle, ikinci haftayı yükselişle, üçüncü haftayı düşüşle geçiren borsa, dördüncü haftada bu dal- galı seyrini bozmadı ve fiyatlar, "Körfez'de savaş dışında çözüm arayışlan"na bağlı olarak yükse- lişe geçti. Günlük yüzde 5*!ik fiyat sını- rının geçen hafta uygulamaya konması ve bunun işlem haemi- ni düşürmesi üzerine borsa yöne- timi, aracı üyelerden gelen öne- riyi dikkate alarak hisse senetle- rinin dörtte uçünde marjı yüzde 10'a çıkardı. Onceki gün alıcılar olmasına karşılık uygulanan yuz- de 5'lik marjdan dolayı fiyatları yetersiz bulan yatırımcıların sa- tışa yanaşmamalan ve tahtaların tıkanması üzerine bu kararın almdığı belirtildi. .Aracı uyeler ise yüzde 5 marj ile lahtaların tıkan- ması karşısında talebin "sokak borsası"na kavdığını ve marjın kaldınlmasıru bu nedenle istedik- lerini belirttiler. 73 hisse senedinde fiyat deği- şim sınınnın yüzde 10 olarak uy- gulanacağını bilenler ve çıkışın süreceği tahmininde bulunanlarm talebiyle birlikte dün hisselerin çoğunda "lavandan" işlem yapıl- dı. İşlem hacminin önceki gün- lere göre yükseldiği ve alışın ya- nında satış taleplerinin de geldi- ği dünkü seansta Erdemir, Çuku- rova Elektrik, Yapı Kredi Banka- sı, T. Iş Bankası C ve Teletaş gi- bi hisselere talep yoğundu. Buna karşılık tavan fiyattan satıcılar da bulundu. Seans başlamadan ön- ce brokerler tahtalar önünde kuy- ruğa girerek alım yazdılar. Bu alım talepleri tavan fiyata gelene kadar satıcılar satışa yanaşmadı- lar. Seansın ilk saatinde hemen hemen tamamen bcş olan tahta- ların satış bölümlerine ancak ikinci saatte "mal" gelmeye baş- ladığı dikkati çekti. Seans sonun- da ise hisselerin çoğunun tek fi- yat üzerinden, "tavandan" işlem gördüğü ortaya çıktı. Borsadaki bu yükselme ile fi- yat endeksi yüzde 8.7 artış kay- detti. Pazartesi gününü 4476 pu- andan kapatan İMKB Endeksi dün 391 puan alarak 48-67 pua- na çıktı. Bu haftanın iki günün- deki yükselişi yüzde 12.5'i bulan endeks, geçen hafta yüzde 15'e varan kaybını büyük ölçüde telafı etmiş oldu. Borsanın bu ytikselişini değer- lendiren bazı aracı üyeler ile bro- kerler. kriz döneminde yüzde 10-15'lik bir kâr marjının yeterli görülebileceğini belirterek küçük yatırımcıların dikkatli olması ge- rektiğini söylediler. Böyle dönem- lerde büyük yatırımcıların "kâğıtta" kalmak yerine paraya geçmek istediklerine dikkat çeken bu uzmanlar, çıkışın ardından fi- yatların "bıçak sırtında" oldugu- nu savundular. Bu arada piyasanın gelişimine süratle ayak uyduran "sokak bor- sası"nda da canlı bir gün yaşan- dı. Dün ve önceki gün fiyatlann genellikle borsa fiyatından yük- sek olduğu ve piyasaya satıcıla- rın da geldiği gözlendi 'Kriz, dengeleri zorlayacak'İş çevreleri, Ortadoğu bunalımının süreç içinde ekonomiye önemli zararlar vereceği görüşündeler. ASO'nun aylık raporunda, krizin bütçe açığını ve enflasyon hedefini zorlayabileceği belirtildi. EBSO Başkanı Yüce ise 1990 program hedeflerinin ve döviz rezervinin tehlikeye girebileceğini söyledi. Ekonomi Servisi — tş çevrele- ri, Körfez krizinin süreç içinde ekonomiye önemli zararlar vere- ceği goruşündeler. Ankara Sana- yi Odası, aylık ekonomik rapo- runda krizin etkilerini inceleye- rek bütçe dengelerinin zorlanaca- ğını belirtti. Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Uğur Yüce be yaptığı açıklamada, Körfez kri- zinin 1990 program hedeflerinde sapmalara yol açabileceğini söy- ledi. İstanbul Sanayi Odası'nın da krizin etkileri konusunda bir rapor hazırladığı oğrenildi. ASO'nun raporunda, enflas- yonun duşme eğilimine gırdiği, ancak bu eğilimin pek uzun sü- reli olmayacağı vurgulanarak şöyle denildi: "Körfez bunalımı petrol fiyallannı yukseltmiş, ma- liyetler artmıştır. Pek yakında yüksek zamlaria bağlanması ih- timali olan kapsamlı toplu iş söz- lesmeleri dolayısıyla ücret mali- yetleri de çok önemli ölçüde ar- tacaktır. Öte yandan Körfez bu- nalımının getirdiği artan askeri harcamalar bütçe dengesini sar- sacaktır. Bu olumsuzluklar, da- ha önce vanlacağı timidi taşınan yüzde 54'lük enflasyon hedefinin bir miktar aşılacağı beklentisini getirmektedir." Ege Büro- muzun verdiği habere göre, EB- SO Yönetim Kurulu Başkanı Ugur Yüce ise Körfez krizinin hükümetin bütçe dışı öngörülme- yen harcamalar yapmasına yol açabileceğini, bu durumun büt- çe açığını arttınp para basımı yö- nünde baskı yaratabileceğini be- lirtti. Yüce şöyle dedi: "Resmi çevrelerin gorüşü, kı- sa vadede krizin maliyetinin maksimuın 5 milyar dolara ula- şacagı ve bu kaybın dıs dünya- dan tcmın edilebilecegi yönünde- dir. Bu değerlendirme daha çok var olan durumu esas almakta ve bunda 11 milyar dolara ulaşan döviz rezervimiz de elkili olmak- tadır. Diger yandan var olan dö- viz rezervinin 3 milyar dolarlık bölümünün kaynağına ilişkin be- lirsizlik bulunmakta ve bu kay- nagın Ortadoğu olabileceği düşü- nülmektedir. Bu paranın Türki- ye'den çıkmaya karar vermesi, ciddi sorun yaratacaktır." Bu arada Bursa Büromuzun verdiği bilgiye göre Bursa Tica- ret ve Sanayi Odası'nda da Kör- fez krizi tartışıldı. BTSO eski Başkanı Mutlu Uraz, tekstilin can daman olan Bursa'da krizin etkileri konusunda bir rapor ha- zırlanarak hükümete sunulması- nı önerdi. Uraz, AT'nin de bir sı- cak savaş durumunda Türkiye'- nin gösterdiği destek karşılığın- da tekstil kotalarını kaldırması gerektiğini belirtti. BTSO Yöne- tim Kurulu üyesi Türker Çilingir ise kriz sırasında Batı'yla özdeş- leşen Türkiye için AT'ye tam üyelik açısından iyi bir fırsat doğduğunu belirtti. BTSO Baş- kan Vekili Tank Güney de "Bu- rası Birleşmiş Milletler Meclisi değil" diyerek üyeleri uyardı ve krizin Bursa ekonomisine verece- ği zararları ve önlemleri içeren bir raporun hazırlanarak gerek- li mercileTe iletileceğini söyledi. Üç sendika: Dayanışma için birlik Çelik-İş, Özdemir-İş veOtomobil-İş sendikaları, dayanışma amacıyla birleşmeyi gündeme getirdiler. Çelik-İş Sendikası'mnyetkisinin Çalışma Bakanhğı'nca düşürülmesi, Özdemir-İş'le Otomobil-lş'i bu sendikayı desteklemeye yöneltti. Çelik-İş ve Otomobil-İş başkanlan, Özdemir-İş'le birleşebileceklerini açıklarken, Özdemir-İş de bu çağrıyı olumlu karşıladığını belirtti. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Çelik-tş Sendikası'nın işkolu yetkisinin Ça- lışma Bakanlığı tarafından düşürülmesi, metal işkolundaki üç sendikanın birleşme konusunu yeniden gündeme getirdi. Ba- ğımsız Çelik-tş Sendikası Başkanı Metin Türker, Hak-İş'e bağlı Özdemir-İş Sendi- kası ile birleşebileceklerini söyledi. Özdemir-lş Başkanı Mehmet Aras'da Çelik-tş ile koşulsuz ve eşit şartlarda bir- leşebileceklerini dile getirdi. Otomobil-tş Başkanı Celal Özdoğan ise gerekirse Özdemir-tş ile kendilerinin de birleşebile- ceğini söyledi. Çelik-İş Sendikası'nın, Ankara İş Mah- kemesi'nde işkolu yetkisinin düşürülmesi- ne karşı açtığı davanm reddedilmesi, Çelik- tş'i yeni arayışlar içine soktu. Reddedilen dava ile ilgili Yargıtay'a başvuran Çelik-İş Sendikası'nın Başkanı Metin Türker, Yar- gıtay kararını beklerken, birleşme konu- sunda Özdemir-tş Sendikası ile temas ku- racaklannı da bildirdi. özdemir-lş Sendi- kası Başkanı ile daha önce yaptıkları gö- rüşmede "her iki sendikanın birieşmesi" konusunda ilke kararına vardıklarını an- latan Türker, bir birleşme halinde "Çelik- tş" adının korunması gerektiğiru belirtti ve olası bir birleşmede yeni sendikanın adı- nın "Özçelik-tş" olabileceğini kaydetti. Özdemir-tş Sendikası Genel Başkanı Mehmet Aras da, eğer bir birleşme gün- deme gelirse, bunun Özdemir-tş çatısı al- tında olabileceğini, çünkü Çelik-İş'in şu anda yetki barajının alunda bir sendika gö- rünümünde oldugunu dile getirdi. Aras, eşit şartlarda ve koşulsuz birleşme- den yana olduklarını Çelik-İş'e aktardık- larını da ammsatarak, "Ancak Özdemir-tş, Hak-tş'in kurucusudur. Hak-İş'ten ay.nl- ması mümkün değildir" dedi. Otomobil-tş Sendikası Genel Başkanı Celal Özdoğan da, hiçbir şart ileri sürme- den, Türk Metal Sendikası tehlikesine karşı metal işkolunda birliği sağlamak gerekti- ğini vurgulayarak şunları söyledi: "Bugünden bir politika belirlememiz ge- rekiyor. Biz de Özdemir-tş çatısı alunda birleşme önerisini kabul edebiüriz. Ancak üç sendika başkanı en yakın zamanda bir araya gelmeli ve metal işkolunda birliğin nasıl sağlanacagına karar vermelidir. Üç sendika başkamnın bir araya gelmesi, ta- bana da bir mesaj verecektir." UNUTULAN GREVLER Grevde 500 gün AHMET KLRT Aylardır ücretsiz grev yaptıklarını unut- tuğumuz sadece Kartal Ekmek Fabrikası işçileri mi? Türkiye'de etkili, işvereni cay- dırıcı, kamuoyunun ilgisini çeken grevler pek olmuyor. Oysa aylar süren, unutulan pek çok grev var. Ansa işçisi yarın grevde 500. gününü dolduruyor. 26 günden bu ya- na da gruplar halinde açlık grevi yapıyor. Türkiye'nin tek ilaç hammaddesi üreten antibiyotik fabrikasımn işçileri 17 nisan- da başlattıklan grevden aylar sonra 29 ha- ziranda işverenin aldığı tasfiye kararı şo- ku ile karşı karşıya kaldılar. tşveren Noter kanalıyla işçilere gönderdiği fesih ihbarna- melerinde, şirketin iflasırun önlenmesi için tasfiyeye tabi tutulması zorunluluğunun doğduğunu biliyordu. 132 işçiye gelen ya- zılarda işçinin varsa ihbar ve kıdem tazmi- natı haklarının da ancak şirket mal varlı- ğı satılarak paraya dönüştürülmesinden sonra ödenebileceği belirtiliyordu. Aylarca ücretsiz grev sürdüren, öncesinde çok düşük ücretle çalışmış işçiler, değil söz- leşme imzalanması ve işbaşı yapma umu- du, eski ücretleri ile tazminat ve diğer ala- caklarını da alamama gibi bir tablo ile kar- şı karşıya kalıyorlardı. Ansa işçileri siyasi iktidarın, kamuoyu- nun duyarsızlığını kırmak, içinde bulun- dukları çıkılmaz duruma bir çıkış yarata- bilmek umuduyla, grevin üzerine açlık gre- vi eylemlerini katmışlar. Fabrika önünde- ki bitmez tükenmez grev nöbetlerine, sen- dikada gruplar halinde sürdürülen açlık grevi eylemlerini eklemişler. Fabrikamn kuruluşundan beri çalışan Nuri Özdemir (41), Sefer Okumuş (53), Halim Abay (42), Hasbi Ancan (42), Yu- suf Mehmetoğlu (50) ile 7 yıllık işçi Cemil Sanca (30) Ansa işvereninin yasal olmayan bir tasfiye kararı aldığını belirterek "Hu- kukçulardan aldıgımız bilgilere göre yasa- lar bizden yana. Bu nedenle geç de olsa hakkımızı alacagız. Kuruluşundan beri ça- lıştıgımız fabrikamn bu duruma düşmesi en çok bizleri üzüyor. Her zaman en dü- şük ücretle çalıştık. Habur'la gelen işsizlik dorukta ERGUN AKSOY DİYARBAKIR — Irak'ın Kuveyt'ı işgal ve ilhak etme- sinden sonra Ortadoğu'da başlayan kriz sürerken 6 ağus- tosta BM'nin ambargo kararı doğrultusunda Habur sınır kapısının araç trafiğine kapa- tılması, E-24 karayolu güzer- gâhında bulunan ilçeleri güç durumda bıraktı. Ekenomik gelirleri büyük oranda sınır ti- caretine dayanan ilçelerde iş yerleri birer birer kapanırken hemen her gün iki üç ailenin başka kentlere göç ettiği bil- dirildi. Belediye başkanlan, çözüm istemiyle ilgili bakan- lıklara ve Başbakan Yıldırım Akbulut'a rapor gönderecek. Cizre Belediye Başkanı Haşi- mi Haşimi, ekonomik kriz ne- deniyle ortaya çıkan durumu yerel yetkililerle göruştüğünü, belediye meclisini olağanüstü toplantıya çağırdığını beline- rek şöyle dedi: "Irak'a arabargo karann- dan sonra Cizre ölu bir ilçe görünümüne büründü. tşyer- lerinin büyük bölümü kapan- dı. İşsizlik had safhada, endi- şe içindeyiz. Önlem almaya gücümüz yetmiyor. Sorunun çözümü için başta Başbakan Yıldınm Akbulut olmak üze- re ilgili bakanlıklara kapsamlı bir rapor göndermeyi karar- laştırdık. Durum kısa bir sü- re daha de\Bm ederse herkes Cizre"yi lerk eder." Silopi Belediye Başkanı Ne- şet Öktem de, "Başbakan baş- la olmak üzere ilgili yeriere aynnlılı bir rapor gönderece- ğiz. Ortaya çıkan bu durum nedeniyle devletin bölgeye in- mesi gerekir. Aç insan her şe- yi yapar. Bu durum nereye ka- dar sürecek?" dedi. Kızıltepe Belediye Başkanı Hamil Çelikde Başbakan Akbulut'a rapor gönderme kararı aldıklarım söyledi. Genel Müdürümüz Nadir Sanşeker, An- sa'ya talebeyken geldi. Birlikte çalıştık. Ça- lıştıgımız sürece en kötü hareketlerine da- hi manız kaldık, ama hiç sesimizi çıkar- madık. Şimdi ise yaptığı açıklamalarında 'Bu işçiyle çalışılmaz' diyormuş. Kurulu- şundan bugüne kadar büyük fedakârlık- larla çalışmış işçiler olarak Ansa'yı bizler yukselltik. Ancak ortaklar arasındaki an- laşmazlılüar biz işçilere mal edildi." Gazetemizin önünde toplanan memurlar kendilerine sendika hakkı tanınmamasını pro- testo ettiler. (Foloğraf: tygar Gurkan) Kamu çalışanları miting için başvurdutstanbul Haber Servisi — Çeşitli kamu kuruluşlarında çalışan memurların sendi- kalaşma girişimlerini sürdurmek için oluş- turduklan, "Kamu Çalışanları Sendikal Haklar Koordinasyon Kurulu" İstanbul'- da 9 eylülde miting yapmak için valiliğe başvurduğunu açıkladı. Açıklamada me- murlara grevli, toplusözleşmeli sendika hakkı tarunmasının çağdaş'olmanın en te- mel gereklerinden biri olduğu vurgulana- rak, "Sendikal hak mücadelemizi daha da ilerîye sıçratmayı hedefliyoruz. Temmuz- dan bu yana hak arama mücadelemizde çe- şillı onuellerle kar^ılaştık. Çok sayıda ar- kadaşıınız görevden alındı ya da başka yer- iere sürüldü. Ancak biz yılmadık ve yılmayacagız" denildi. Bursa Belediyesi'nde yetki Hizmet-İş'in tş-Sendika Servisi — Bur- sa Anakent Belediyesi'nde Türk-tş'e bağlı Belediye-tş ile Hak-tş'e bağlı Hizmet-İş sen- dikaları arasında 3 yıldır sü- ren yetki davası dün sonuçlan- dı. Bursa İş Mahkemesi top- lusözleşme yetkisini Hizmet- tş Sendikası'na verdi. • istanbul Pendik'te Üstay Medical Gereçler Sanayi'nde Petrol-tş Sendikası'ndan top- lusözleşme yetkisi almasına karşın, işverenin masaya otur- mayıp üç sendika üyesini işten çıkarması üzerine, dün üretim durduruldu. İşten çıkanlan üç işçi de fabrika önünde açlık grevine başladıiar. Petrol-tş Sendikası yöneticilerinden alı- nan bilgiye göre işyerinde ça- lışan 161 işçiden 108'i geçen nisan ayında sendikaya üye ol- dular. Petrol-İş, toplu sözleş- me yetkisi için Çalışma Ba- kanlığı'na başvururken sendi- kalaşrnayı öğrenen işveren, "işten atanra" diye baskı ya- parak ve işyerine noter getire- rek işçilerin sendikadan istifa etmesini sağladı. Bir süre son- ra toplusözleşme yetkisi alan Petrol-lş, 70 kişiyi yeniden sendika üyesi yaparken, işve- rene de toplusözleşme görüş- mesi için çağn yaptı. Ancak bu çağrıya yanıt vermeyen iş- veren, geçen hafta 3 sendika üyesini işten çıkardı. Bunun üzerine işçiler önceki gün ye- mek boykotu yaptılar ve iş ya- vaşlattılar. • Galeria'da temizlik, tek- nik ve genel hizmetleri yürü- ten Ataköy Servis A.ŞÎde, Belediye-İş Sendikası'nm ör- gütlenmesinin ardından işten çıkartılan 31 işçiden üçü dün Galeria önünde açlık grevi yapmak istediler, ancak polis tarafından engellendiler. Ata- köy Servis A.Ş!de çalışan işçi- ler de yemek boykotu yaparak işvereni protesto ettiler.