Katalog

BEN OA.NKL24 Yani derhal, yanı hemen, yani anında1 .. PAMUKEANK Cumhuriyet67. Yd; Sayı: 23698 Kurucusu; Yunus Nadi 800 TL. <KDY İMO 14 Ağustos 1990 Salı Batı Körfez'e büyük yığınak yapıyor. ABD, 'dur' emrine uymayacak gemilere ateş açılacağını duyurdu Irak'a fiili ablukaSADDAftTA TEPKI Öneriye ret yanıtı Saddam'ın Kuveyt'ten çekilmek için one sürdüğü şartlar İsrail'de "ucuz propaganda" olarak nitelenirken, Mısır basını Saddam'ın dünya ve Arap kamuoyunu yanıltmaya çahştığını bildirdi. 14. Saytada YANBUDA PETROL DOLDURMASIISA IZIN YOK Irak tankeri engellendiSuudi Arabistan'ın Yanbu petrol terminaline doğru ilerleyen Irak'a ait El Kadisiye tankerinin Riyad tarafından kıyıya yaklaştınlmadığı bildirildi. İtalya'dan gelen tankerin limana Irak'tan pompalanan petrolu doldurmak için yanaştığı bildirildi. Yanbu terminali, Suudi Arabistan'ın batısında, Kızüdeniz'in kıyısında. 14. Sayfada 'Amaç petrol çıkışını önlemek' Başkan Bush gazetecilerle yaptığı sohbette "Gemileri durdurma kararırmzın Güvenlik Konseyi'nin karan ile uyum içinde olduğuna inanıyoruz. Önemli olan Irak'tan petrol çıkışını önlemektir" dedi. 'Yasal temelimiz var' Dışişleri Bakaru Baker da ABD'nin bir abluka uygulamakta olduğu yolundaki soruyu yanıtlarken, "Şu anda gemileri önlemek için yasal temelimiz ve bunu yapabilecek gücümüz var" diye konuştu. BM 'abluka' kararı almadı Genel Sekreter Cuellar, BM'nin Irak'a karşı "ambargo" kararı almadığını, buna ancak Güvenlik Konseyi'nin karar verebileceğini söyledi. Cuellar "Abluka kelimesi BM açısından iyi bir terim değil" dedi. Yığınak büyûyor ABD Körfez'e gönderdiği 4 uçak gemisi ve bol miktarda askeri malzemenin yanı sıra bölgeye yeni uçaksavar füzeleri ve savaş uçakları yollayacağını açıkladı. Bölgede şu anda 9$.savaş uçağı bulunuyor. 14. Sayfada OzALDANSADDAM'A Sağı solu belli değilAmerikan NBC televizyonunun sorularım yanıtlayan Turgut Özal, Türkiye'nin Irak'la çatışmaya girme olasılığı konusundaki bir soru üzerine, 'Şu an tahrrün yapmak çok guç. Saddam'ın yanhş yapma olasıhğına karşı biz de önlem almak zorundayız' dedi. 3. Sayfada SAFA GİRAY. BİZE SALD1RAN OLURSA, BİZ DE KARŞILIK VERİRİZ 11. Sayfada IRAK Türkiye'ye tehdit yok'Irak Enformasyon Bakanı Latif Nusayif, Irak resmi haber ajansı INA'ya verdiği de- meçte, 'Türkiye'yi düşman olarak görme- diklerini' söyledi. Nusayif, zaman zaman Irak'ın Türkiye'ye saldıracağı yolunda haber- ler almmaktadır, ancak biz Türkiye'ye saldır- mak için hiçbir neden göremiyoruz' dedi. Irak'ın Ankara Büyükelçisi Tarık Abdülcab- bar Cevat ise Irak'ın Türkiye için tehdit oluş- turduğu iddialanrun 'Amerikan ajitasyonun- dan ibaret' olduğunu söyledi. 14. Sayfada TEL Aviv 'Saddam çılgınınteki'tsrail Işçi Partisi Genel Başkam Şimon Pe- res 'geceyarısı banka soyabileceğine inanan çılgının teki' olarak nitelediği Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in artık yolun so- nuna geldiğini savundu ve Avrupa Toplulu- ğu'nun önemli bir halkası olarak gördüğü Türkiye'nin iskele degil, köprü olması gerek- tiğini söyledi. SEMİH iDİTin haberi 14 Sayfada KüVEYT Sürgün başbakan bugün Ankara'da Şeyh Saad, Kuveyt Emiri'nin mesajını bugün Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a verecek. Me- sajda yaklaşık 3 milyar dolarhk maddi des- tek sözü ve Irak'ın denizden ablukaya alın- ması konusunda Türkiye'den siyasi destek is- teminin yer alması bekleniyor. 11. Sayfada BAŞKENTTEN Dolar Güvencesi Bu sabah Ankara'ya gelmesi beklenen sür- gundeki Kuveyt Başbakanı Şeyh Saad'ın Türkiye'ye ambargonun ilk faturası olan 3 milyar dolarm güvencesini getireceği belir- tiliyor. AHMET TAN'ın yazısı 11. Sayfada KÖRFEZ KRİZİ HABERLERİ 3.11.12.13.14. ve 17. Sayfalarda Savaş izni tartışması Siyasi partiler, hukukçular ve meslek kuruluşları Meclis'in kararını değerlendirdi CÜNEYT ARCAYÛREK yazıyor Dönüm Noktası Yetkı izne dönüşse bile anayasaya aykırılık yine söz konusuydu. Kesin sonuç şuydu: Türkiye geleneksel dış politikasından vazgeçmeyecekti. Savaş serüvenlerine hangi taraftan olursa olsun girmeyecekti BM karar verse de Türkiye'nin savaş dışı kalmasındaki yaşamsal gerek, halkın yüzde 80'ini temsii eden muhalefetçe vurgulanmışV.M. Sayfada INONU îlk akla gelen, Sayın Özal'ın anayasada bulunan yet- kisinikullanmaktanvazgeçtiği, bunuhükümetebıraktığı. Ni- çin? Çünkü anayasadabuyetkiyiaçıkça yazdığı için sorum- luluğu var. Anayasada bulunan yetkiyi cumhurbaşkanı kul- lanırsa sorumlu da olur. Anayasada bulunmayan bir yetki- yi kullanırsa sorumlu değil. Özal Meclis'i devreden çıkanyor. BAYKAL Yüzlerce yıl Anadolu insanı Ortadoğu'nun çöllerin- de kurban edildi. Batı dünyasının çıkarları içinbölgede bek- çilik rolü oynamak yanhş olur. İşgal olayı yanhştır, ama sa- dece bizim için değil, dünyanın 179 ülkesi için de yanhştır. • DEMIREL Bizim için Anayasa Mahkemesi'ne gitme durumu zatenyok. Karar da zatenhükümetin ilkgetirdiği şekliyleçık- mamıştır. Verilen izinzatenanayasadahükümetlereverilmiş- tir. Şayet verilenönerge, Türkiye Büyük MilletMeclisi'nden hükümetin getirdiği gibi çıksaydı tam bir felaket olurdu. ERZURUMLUOĞLU Çıkarlarımız ABD'nin çıkarlarıyla öz- deş değil. ABD' nin Kör fez'de bulunmanedeni kendi çıkar- larını korumak. BununTürkyetkililerince çok iyi değerlen- dirilmesi gerekir. Örneğin ABD, bizim Kıbrıs ve Ege konu- lanndaki haklıçıkarlarımızı destekleyici pozisyon izlemiyor. KAZAN Meclis'in dünaldığı karar anayasayaaykırıdır. Hükü- mete savaş ilanı izni veren karar ashnda 'yetki'dir. Sözcük- lere kafayı takmamak lazım. Verilen, izin diye söylense da- hi yetkidir. Meclis'in aldığı karar anayasayı değiştirici nite- liktedir. Hemen Anayasa Mahkemesi'ne götürülmelidir. DlŞlŞLERl Vahim bir hatanın eşiğinden dönüldü. Eğer karar orijinalhaliyleçıksaydılrak'atehditkârbirmesajgönderil- miş olacaktı. Bu haliyle de içeriği boş, amacı belirsiz bir gi- rişim. Tecavüz halinde savaş yetkisi zaten cumhurbaşkanın- daydı. Şimdi izin hükümete geçmiş oldu. 10.-11. Saytateria HÜKÜMET KRİZİ SON ANDA ÖNLENDİ 'Yetki' nasd Hzin' oldu?İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYÂ Savaş, Domates, Biber Savaş izninin ANAP içinde yarattığı çatlağı, bir başka deyişle çalkantıyı saptamaya çalışırken iki gerçek çıkıyordu ortaya: Birincisi sayılan 60'ı bulan ANAP mılletvekillerinir) "Yeter buraya kadar" çıkışları, ikincisi enflasyonun gider&k tırmanacağı. Kimi ANAP milletvekiileri savaş hali izninin ne olup olmadığının ayrımında değiiier. 10. Sayfada ANAP grubunun büyük bölümünün ve bazı bakanların "karşı oy kullanacakları" tehdidinde bulunmalan, önerinin reddedilmesi olasılığını ortaya çıkardı. MesutYılmaz"llk biçimde ısrar edilseydi hükümet krizi çıkardı" derken, Bakan Dinçerler "Meclisin sağduyusu önünde saygıyla eğiliyorum" diye konuştu. Keçeciler'in görüşü "Aceleyle maksadı aşan bir tarzda kaleme alınmış. Tashih ettik" oldu. 10. Sayfada YETKİLİLER: TURLAR İPTALOLABİIİR Tiıriznıde dalgalanmaMeclisin hükümete savaş izni vermesinden sonra Türkiye'nin krizdeki konumunu daha aynntıh öğrenmek isteyen yurtdışındaki acenteler, Türkiye'de iş yaptıkları turizm şirketleriyle "yoğun" telefon görüşmelerine başladı. Camel Tur'dan Esat Yalçın "îptaller gelmeye başladı" derken, Duru Turizm yetkilileri "îşin başından beri yurtdışındaki müşterilerde huzursuzluklar var" diye konuştular. Körfez'deki krizin Türk turizmini ciddi biçimde tehdit ettiğini söyleyen TÜRSAB Başkanı Bahattin Yücel, "Gerginlik böyle sürerse Türkiye'ye yönelik turlarda iptaller olabilir. Habur'da bir asker havaya ateş açsa peşpeşe iptaller başlayabilir" dedi. SADDAM HAYRANLARI — Irak Devlet Başkanı Saddam Hn- 'Cihad' içln yörüdü. FiUstinliler Arap topraklannın kurtanlmasını sevinin son açıklaması Ürdiin'deki Filistinliler tarafından coşku ve Korfez'deki Amerikan biıiiklerinin geri çekilmesim de istiyor- ile karşılandı. Ürdnn'nn kuzeyindc Nefrek kentinde bin kişi lar. (Fotograf: Reuter) Saddamcı *Şahinler', Mübarekçi 'Ilımlılar' ve Tarafsızlar'... Arap dünyası üçparçaArap dünyası liderliğindekı yarış giderek Irak liderinin lehine dönüyor. Kuveyt'in işgali ile kendisini bir anda kriz diplomasisinin merkezinde bulan Mübarek, Kahire zirvesine kadar başarıyla göturdüğü yarışı, Saddam'ın "Cihad" ve "îsrail, işgali altında tuttuğu topraklardan çekilsin" savının zamanlamasıyla geriden izlemeye başladı. FATtH M.YILMAZ KAHtRE — Irak'ın Kuveyt'ı işgali ile Basra Körfezi'nde ortaya çıkan kriz, Arap dünyasını geri donülraez bir parçalanmanın eşiğine getirdi. Arap ülkeleri, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Miibarek'in çabaları ile toplanan Kahire ZHrvesi'nden sonra da kendüerini tam anlamıyla bir kutuplaşmanın eşiğinde buldular. Bir yanda başmı Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in çektiği 'Şahinler', diğer yanda Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in çevresinde toplanan 'ılımlılar' ve gunler geçıikçe 'Şahinler'e yaklaşan 'tarafsular' içinde gruplaşan Arap Birliği uyesi 21 ülke, krizin de etkisiyle birbirlerine karşı butun kozlannı oynamaya çalışıyorlar. Korfez krizi öncesinde de Saddam Hüseyin ve Husnu Mübarek arasında var olan Arap dünyası liderliği yarışı, giderek Irak lideri lehine dönüyor. Kuveyt'ın (Arkası Sa. 17, Sü. 4'de) Ambargodan Ablukaya... lrak'ı saran çember gitgide daralıyor. Kör- fez'deki askeri yığınağını olağanüstü boyut- lara tırmandırmayı sürdüren ABD, çok önem- li bir adım daha atarak Irak'a karşı, adını koy- maksızın, fiilen abluka uygulamaya başladı. Buna göre artık Irak'a giden ve Irak'tan çı- kan tüm gemilerin yolu Amerikan savaş ge- mileri tarafından kesilecek. Amenkan yönetimınden bir yetkili, The VVashıngton Post gazetesine yaptığı açıkla- mada, "Körfez'de durmak istemeyen gemi- lere hangi ülkeden olurlarsa olsunlar ateş açılacağını" söyledi. ABD'nin Irak'a karşı bir abluka uygulama- sına mı geçtiği yolundaki bir soruyu ise Dı- şişleri Bakanı Baker şöyle yanıtladı: "Şöy/e d/ye/ım: Şu anda gemileri önlemek için yasal dayanağımız ve bunu yapabilecek (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) HASAN CEMAL • Buttoculara tutuktama Pakıstan 'da yeni kurulan geçicı hukümet Benazir Butıo taraftarlarını tutuklamaya başladı. 3. Sayfada • Uçan Hollandalt Harry Kupfer'in yönettiğı "Uçan Hollandalı" operası ulkemızde daha önce sahnelendi. 4. Sayfada • Elvis Presley'i anarken Elvis Presley'in olumunün 13. yılı nedenıyle hazırlanan program TV-l'de ekrana geliyor. 4. Sayfada • Doğa'nın düşü Raziye "Razi.ve" fılminin çekımleri | yarın Babakale'de başlıyor. Filmin başrollerinde Engin Cezzar, Yasemın öymen ve Oğuz Tunç oynuyorlar. Filmin yönetmem Yusuf Kurçenli 5. Sayfada • G.Saray'da sürtüşme Başkan Alp Yalman ile Teknik Direkto* Mustafa Denızli Watson'un transferı konusunda birbirlerine ters duştüler. Watson, Simovıç'in jübile maçında forma gıyecek. Sporda • Beşiktaş dört köşe Sezona TSYD Kupası ile gıren geçen yılın şampıyonu Siyah Beyazlılar yatta kupa yemeği yediler. Sporda • Yataktan kalk, biyoritmine bak Biyoritm uzmanları bazı günlerimızm niçin kötiı, bazılannm niçin iyi olduğu konusuna açıklık getiriyorlar. Arka Sayfada • Çevreyi vakıf koruyacak Çevreden sorumlu Devlet Bakanı Vehbı Dinçerler 73 ılde çevre koruma vakıflan kurulması talimatım verdi. Vakıflara 23 miyar 700 mılyon yardtm yapılacak. Arka Sayfada fiOZI FM UGURMUMCU NATO'nun İçi ve Dışı Neler oluyor? Ne olacak; ABD'nin Ortadoğu'daki çıkarları dün olduğu gibi bugün de çeşitli siyasat olaylarta gıztenerek korunu- yor. Bu çıkarlar için dün olduğu gibi bugün de çeşitli stra- tejiler ve teorıler oluşturuluyor. Bu teorilerden biri "Eisenhower Doktrini" olarak bilinirdi. (Arkası Sa, 17, Sü. 7'de)