Katalog

21 TEMMUZ 1990 EKONOMI CUMHURİYET/13 TÜSİAD'a soruşturma • Ekonomi Servisi — Türk tşadamlan ve Sanayiciler Derneği (TÜSİAD) hakkında Dernekler Yasası'na muhalefetten dolayı hazırlık soruştunnası başlatıldı. Sonjşturmayı başlatan Şişli Cumhuriyet Savahğı'nın Ankara'da bir gazetede yayımlanan bir haberi ihbar kabul ettiği, bu haberde TÜSÎAD Başkanı Cem Boyner'in "erken seçim yapılması gerektiği" yolundaki bir açıklamasının ve derneğin siyaset yaptığı biçimindeki iddialann yer aldığı öğrenildi. Şişli Cumhuriyet Savcılığı, Dernek Başkanı Cem Boyner'i pazartesi günü ifade vermeye çagırdı. Borsada rekor • Ekonomi Servisi — Istanbul Menkul Kıymetler Borsası, yeni bir rekor kırdı. 6 aylık bilançolann iyi çıkacağı beklentisiyle bayram sonrasından beri yükselme trendinde olan IMKB endeksi, dünkü işlemler sonunda 4 bin 424 puana yükseldi. Haftaya 4 bin 344 puanla giren tMKB endeksi, çarşamba günü 4 bin 400 puan smınnı aşmış, perşembe günü ise 4 bin 320 puana gerilemişti. Dünkü işlemlerde Eczacıbaşı Yatınm, Köytaş ve Makina Takım hisseleri "tavan" fiyattan alıcı buldu. Loııdra Borsası'na IRA bombası • LONDRA (AA) — Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda bu sabah bir bomba patladı, patlamanın ardından da yangın çıktı. Binanın patlama öncesinde ihbar üzerine boşaltılmış olması nedeniyle ölen ya da yaralanan olmadığı sanılıyor. Saldınnm IRA tarafından düzenlediği bildiriliyor. SSCB'ye borsa • MOSKOVA (AA) — SSCB'de 1930'dan bu yana ilk menkul kıymet borsası kuruhnası için girişimlerde bulunuldu. SSCB'nin özel Postfactum Haber Ajansı'nın haberine göre Moskova Ticaret Borsası ile yeni kurulan bir dizi ticari bankadan oiuşan Moskova Bankacılık Birliği, Menkul Kıymetler Borsası kurulması için niyet mektubunu imzaladılar. Moskova Belediye Meclisi, inşaat malzemeleri ve ileri teknoloji ekipmanlan gibi sıkıntısı çekilen mallann dağıtımuun düzene sokulması için baziran ayında Ticaret Borsası Vurulmasına karar vermişti. .iCöprülerden rekor gelir • ANKARA (AA) — Istanbul Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinden bu yıbn ilk altı ayında 137 milyar 967 milyon lira gelir elde edildi. Köprii ve otoyollardan bu yıl 200 milyar liranın üzerinde gelir sağlanması bekleniyor. Haziran ayı sonu itibariyle İstanbul Boğaziçi Köprüsü'nden geçen araçlardan 71 milyar 864 milyon lira gelir sağlandı. Kredi stoku • ANKARA (ANKA) — Kredi stoku 15-22 haziran günleri arasında 831 milyar lira artarak 47 trilyon 736 milyar liraya ulaştı. Kredi stokundaki bu artış, mevduat bankalannın kredilerindeki büyük artıştan kaynaklandı. Mevduat bankalannın kredileri bir hafta içinde 942 milyar lira birden artarak 22 haziran tarihi itibariyle 39 trilyon 112 milyar liraya yükseldi. Mekke'ye tünel • ANKARA (AA) — Merkezi Ankara'da bulunan Ünal Akpınar İnşaat Firması, Suudi Arabistan'ın Mekke kentinde yeni bir yeraltı tünelinin yapımı için bu ülke yetkililerine öneride bulundu. Firma, geçen günlerde Mekke de, hac sırasında meydana gelen >laydan sonra, yeni bir tünelin yapımının gündeme gelmesi üzerine bu işe talip oldu. Bursa metrosu • BURSA (UBA) — Bursa hafif rayh toplu taşım sistemi çalışmaları tam gaz sürüyor. "Kent içi ve yakın çevre ulaşım ve toplu taşım fizibilite etüdü" olarak isimlendirilen proje için firma teklifleri 31 ağustos günü verilecek. Kamyonda pazar yarışı /Kamyon satışlarındaki canlanma üretici - /firmaların da pazardan pay kapma yanşını ^/hızlandırdı. İbrahimTathses'li televizyon • reklamlarıyla atağa geçenBMCpazarın yüzde 35'inielindebulunduruyor. Satışlan BMC'ye göre son zamanlarda duraklayan Otosan da şimdilik aynı paya sahip. Üçüncü Chrysler ise pazarın yüzde 23'üne hâkim. ğ Bu yılın ilk yarısında toplâm 8 bin 622 /kamyon üretildi.Geçen yılın aynı ^^döneminde üretim 5 bin 349 adetle sınırlı • kalmıştı. Buna göre kamyon üretimindeki artış yüzde 61 oldu. Kamyon üreticileri traktörde olduğu gibi pek çok ailenin "ekmek teknesi" sayılan kamyon için de ucuz, düşük faizli kredi sağlanmasını istiyor. . EStN SUNGUR Kamyon satışlarındaki canlan- ma üretici firmaların pazardan pay kapma yarışını hızlandırdı. "Söylüyim mi?", "Söyle" slogan- lanyla son birkaç aydır televizyon ekranlanna konuk olan, tbrahim Tathses'li kamyon reklamlan fir- malar arasındaki rekabeti alabil- digine kızıştırdı. Iran-Irak savaşuun bitmesi ile karayolu taşımacıbğırun yenıden gözde meslek haline gelmesi ve in- şaat sektörünün çok hızlı olmasa da faaliyetini sürdürmesi, "ekraek teknesi" kamyonlara talebi arttır- dı. Tüm otomotiv sektöründe kendini hissettiren hareketlenme- den de etkilenen kamyon piyasa- sında BMC, Otosan ve Chrysler pazann yüzde 93'ünü karşılarken, Otomarsan yüzde 7 oranındaki pazar payı ile dördüncü üretici ko- numunda bulunuyor. Geçen yıla göre yüzde 61 oranında üretim ar- tışı olan kamyon pazarında Oto- san'la çekişen BMC, mart ayından bu yana sürdürdüğü reklam kam- panyası ile haziran ayı satışları, yüzde 35 olan pazar payının da- ha yükselmesine yetmedi. Haziran satışlarında duraklama görülen Otosan'ın da yüzde 35'lîk pazar payında ilk yarı yılda değişiklik olmadı. Sektörün üçüncü büyük üreticisi olan Chrysler pazardan yüzde 23 oranında pay aJıyor. Otomotiv Sanayii Derneği'nin rakaralarına göre yılın ilk yansın- da 8 bin 622 kamyon üretildi. Ge- çen yılın ilk yarısında 5 bin 349 adet olan üretime göre artış yüz- de 61 olarak hesaplandı. Televizyona reklam vererek kamyon üreticileri arasında yanş başlatan BMCnin basın danışma- nı Aykul Bilgen. reklam kampan- yası ile kendi ürünlerini tanıtıp, imaj yaratmayı amaçladıklarını belirterek, "Bunda başanlı oldu- ğımuzıı satışlardaki artıştan anlıyonız" dedi. Bilgen, BMCnin pazar payını arttırma yolunda emin adımlarla ilerlediğini kayde- derek, şöyle konuştu: "Biz teievizyonda, böyle bir ma- lımız var. Gelin bunu alın dedik. tlk kez televizyona kamyon rekla- mı vererek önculiık eltik. Bizim açügunız yoldan diger üreticilerin de yüriıyecegini sanıyoruz. Çiin- ktt gercekten önümüzdeki giinler- Kamyon üretimi (6 aylık) Rnaaiar BMC Chrysler Karsan Otokar Otomarsan Otosan Otoyol TOE MAN AOS K.kaayo — 118 - - 269 - 1548 - - 1301 1867 1251 — - 380 1877 — 3 5 - 1630 1122 287 204 - 1373 335 — - — V de şiddetli bir rekabet olacaktır. Hepimiz pazardan pay kapmak için birbirimizi zoriayacağız." Reklam kampanyalannın kam- yon satıslarında ilave talep yarat- mak bakımından çok etkili olma- dığını savunan Chrysler Genel Mudurü Erdem Bektaş, fiyatı 70 milyon liradan başlayıp 150 mil- yon liraya kadar çıkan böylesine pahalı bir malın satışında teknik özelliklerinin reklamdan ağır ba- sacağını söyledi. Kamyon satısla- rında mevsimsel dalgalanmalann olduğunu hatırlatan Bektaş, söz- lerini şöyle sürdurdü: "Kamyon satışlan eyiiU ayından sonra canlanmaya başlar. Bir de ilkbaharda inşaat sezonu başladı- ğında artar. Onun dışında kalan aylarda özellikle temmuz - ağus- tosta çok düşiiktiir. Bu zinciri kı- racak herhangi bir gelişme göre- miyorum. tnşaat seklöründe cid- di bir hareketlenme vok. taşıma- cılıgı besleyecek tanmsal üıün ar- tışı da dtnurucu duze>de degil. Kamyon üretiminin konjonktürel etkilerden kurtanlması için ber şeyden önce kamyon alımının kre- di ile desteklenmesi gerekir. İş ma- kinesi olan traktore dıişiık faizli kredi veriJdigi gibi, birçok alle için ekmek teknesi olan kamyon için de ucuz kredi sağlaomalı. Aynca inşaat sektöründe ekonomik öm- riinii doldurmuş kamyonlann kul- lanılması engeUenmelidir." Otosan Genel Müdürü Ali İh- san llkbahar da Türkiye'nin her yıl belirli miktarda kamyona ihti- yaç duyduğunu belirterek, otomo- tiv sektöründeki genel canlanma- ya paralel olarak artan satışlann üretici fırrnaları yanıltmaması ge- rektiğini, üreticilerin stokları bü- yütmemeye dikkat etmeleri gerek- tiğini söyledi. llkbahar, bu yıl kamyon satışlannın yılın ikinci ya- rısında yavaşlasa bile geçen yıla göre daha iyi bir düzeyde olaca- ğını sözlerine ekledi. Özelleştinne ilaç gîbiA B D U R R A H M A N YILDDUM Vergi gelirierini arttıramayan hükümet, bütçe açığını azaltma ve enflasyonu düzginlemede özelleş- tirmeye dört eile sanldı. Bütçe açı- ğının yıl sonu hibarıyla tahmin- lerin Üzerine çıkarak 16 trilyona ulaşması olasılığı karşısında, programda olmamasına karşılık Türkiye'nin en büyük ve en stra- tejik kuruluşlannın özeUeştirilme- si gündeme geldi. Cumhurbaşkanı Torgnt Özal'ın talünatıyla bir an önce yapılması istenen Türk Ha- va Yollan ile Tüpraş'ın özelleşti- rilme operasyonu sonbaharda gerçekleştirilecek. özelleştirme- den sağlanan gelirlerin yüzde 70'i bütçeye aktanlıyor. Kamu Ortaklığı tdaresi, THY'nin eylül ayında halka arz yoluyla özelleştirileceğini açıkla- dı. Türkiye'nin en büyük şirketi durumundaki Tüpraş'ın özelleşti- rilmesi de hemen THY'nin ardın- dan gündeme gelecek. OpeTas- yonda, THY'nin danışmanlığını Finansbank, Tüpraş'ın danışman- lığını da tktisat Bankası yapacak^ KOt tarafından belirlenen danış- man firmalar bayram sonrasında göreve başladılar. KOİ yetküüerinden alınan bil- giye göre THY ve Tüpraş'ın özel- leştirilmesi karannı, Bakanlar Ku- rulu tarafından çıkartılan 414 sa- yılı yeni kararnameye göre, KOİ verdi. Yetkililer, bu kararname- ye göre KOl'nin karar vermesinin yeterli olacağına dikkat çekerken, ilerde herhangi bir hukuki sorun doğmaması için özelleştirme ka- rarının şimdiye kadar olduğu gi- bi aynca Yüksek Planlama Kuru- iu'ndan da geçirilmesini sağlaya- caklar. KOİ yetkilileri, THY ve Tüp- raş'ın da Petkim'de olduğu gibi, yine tş Bankası aracılığıyla halka arzedileceğini ve ilk partiden 400-500 milyar liralık bir hisse sa- tışını planladıklannı belirttiler. Her iki kuruluşun da halka arze- Borsa'da 6 aylık karşılaştırma 1990 1989 •şten b9CAİ (mityfl' TL) Topiam -...5.990.5.. Günlük ortalama _ 47.9.. M M nlktan (bin ıM) lopiam 597.252—.53026... Günlük ortalama 4.778 .. Şirkıtterin ptyasa *ej«1 (mNyar TL) 41226 Ryat/kazanç oraw 23.34... T ri (*) _ 2.50... 209.6. ...1.6 ..11.12. ...414 .2925 .4714. .5.40. .9.17. ...874 ...599 .-72.7 Özelleştirme Panoraması 1990 (milyon TL) (*) jştiraklerin borsada satşı 302.000 İştiraklerin tialka arzı 343.300 Petkim'in halka arzı 398 168 Toplam , 1.033.468 (*) İştirakler: Arçelik, BoKı Çimento, ÇelikHalat, Çukurova Elektrik, ErrJemir ve Kepez Elektrik dilmesinden sonra borsada işlem görmeye başlayacağını belirten yetkililer, THY hisselerinin de dış borsalarda satışırun düşunuldüğü- nü bildirdiler. öte yandan, Petkim hisseleri- nin sonbaharda dış borsalarda ya- pılacak satışlanndan ise 200 mil- yon dolarlık bir gelir bekleniyor. KOl'den alınan bilgiye, satışa çıkartılan Turban için teklifler alındı. Tekliflerin değerlendiril- mesinin ardından Turban bu ay sonu veya ağustos başında özel- ieştirilecek. Turban'dan sonra 4 çimento fabrikası daha satışa çı- kartılacak. Çitosan'a bağlı Ada- •a, Mardin, Ünye ve Konya Çi- mento fabrikalarının halka arzı ağustos ayı sonunda gerçekleşti- rilecek. Yine borsadaki talebe gö- re Arçelik, Bolu Çimento, Çelik Halat, Çukurova Elektrik, Erde- mir ve Kepez Elektrik hisselerin- den oiuşan iştirak hisselerinin ikinci pani satışı yapılacak. Yılbaşından bu yana I trilyon 33 milyar liralık satış yapan KOt, yıl sonuna kadar 2 trilyon lirayı aşkın bir özelleştirme geliri sağla- mayı planlıyor. Bu gelirlerin yüz- de 70'i de bir süre önce alınan ka- rarla bütçeye aktarılıyor. Net Holdîng New York'ta "Rehberlerin holdingi" Net Holding, önümüzdeki hafta Wall Street'te at koşturmaya başlayacak. Net'in New York Borsası'ndaki kotasyon işlemleri tamamlandı. İsteyenler, İMKB'deki herhangi bir aracı vasıtasıyla Net hissesi alabilecekler. Ekonomi Servisi — New York Borsası'ndaki (NYSE) kotasyon işlemleri tamamlanan Net Hol- ding hisseleri önümüzdeki per- şembe gününden itibaren Wall Street'te "at koştunnaya" başlıyor. Net Holding hisselerinin alım - sa- tım işlemleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası üzerinden yapı- lacak. Otel işletmeciliği, turistik ma- ğazacılık, havacılık gibi turizme yönelik alanlarda bir çok yatınmı olan "rehberierin holdingi" Net Holding dış borsalara açılan ilk Türk şirketi unvanını kazandı. Şir- ket hisselerinin Wall Street piya- sasına girmesiyle ilgili olarak dün yapılan basın toplantısında veri- len bilgiye göre Net Holding his- selerinin Wall Street macerası söyle olacak: Hisseler doğrudan New York Borsası'nda işlem görmeye- cek. American Deposit Receipts (ADR) adı verilen bir sisteme bağ- lanan Net Holding hisselerini al- mak isteyen yatınmcılar, hissele- rini tMKB'de işlem yapan herhan- gi bir aracı vasıtasıyla satın ala- bilecekler. Yabancı yatırımcı adı- na alınan hisseler tstanbul'daki Citibank'a teslim edilecek. Yaban- cı yatınmcı hisse bedelini New York'taki Citibank'a ödeyerek karşılığında bir makbuz alacak. Sahibi olduğu hisseler ise İstanbul Citibank'ta saklanacak. Hissele- rin geri satılması durumunda da bu sistemın tersi uygulanacak. Dün yapılan basın toplantısın- da konuyla ilgili bilgi veren Net Holding Yönetim Kurulu Başka- nı Besim Tibuk, çeşitli faktörlerin bir araya gelmesiyle Batılı ülkeler- de büyük bir para stoku bulundu- ğunu, Latin Amerika ülkelerinin de borçlannı geri ödemeye başla- masıyla bu stokun plase olacak yeni yerler aradığını vurgulayarak "bu paranın bir kısmı Türkiye'ye gelebilir. Ancak bunun için tanı- tımımızı iyi yapmak zorundayız. Biz bu hamlejie yolu açtık. Bun- dan sonra bizimle aynı yolu seçe- cek olan işadamlanmn işini kolaylaştırdık" dedi. Net Holding'in yüzde 95 ora- nında halka açık bir şirket oldu- ğunu bildiren Besim Tibuk, bu operasyondan kendilerinin değil, elinde hisse bulunan küçük ortak- ların kârlı çıkacağını belirterek sözlerine şöyle devam etti: "Hisselerin şu andaki borsa fi- yaü bana göre ucuz. Yabancı ya- KISA KISA • YAPI KREDt'den ferdi kredi kullananlann sayısı 100 bini aştı. Ferdi krediler, ev kurma- yenileme, taril, eğitim, otomobil gibi çeşitli amaçlarla kullandırılıyor. • IBM tarafından eğitim kurumları, öğrenciler, aileler ve küçük kişisel işletmeler için yeni geliştirilen Personel System-1 bilgisayarı haziran sonunda ABD'de tanıtıldı. • INTER LIMOLSINE Servis, tstanbul ve Ankara'dan sonra Antalya'ya da hizmet vermeye başladı. Firma Net Şirketler Grubu'na bağlı bulunuyor. • BERDAN TEKSTİL, Türk konfeksiyon piyasastrıa Gizmo markasıyla giriyor. 1951 yılından bu yana hazır giyim ürünlerini yalnızca yurt dışında pazarlayan Berdan, Gizmo marka etekleriyle iç pazara da hizmet verecek. • BELDESAN tarafından üretilen Gabriel amortisörlerinin bayilere tanıtım toplantjsı 12 temmuz perşembe günü lstanbul'da Büyük Taraya Oteli'nde yapıldı. • ÇAMLICA A.Ş. için A Reklamcılık tarafından hazırlanan ve çekimi Tara Prodüksiyon'ca gerçekleştirilen "RC Cola Party"filmi37. Uluslararası Cannes Reklam Filmleri Festivali'nde National Prize ile ödüllendirildi. • EKINCİLER HOLDtNG'in Basın ve Halkla Ilişkiler Müdürlüğü'ne Şebnem Kayra getirildi. • ERDEMİR'in 1990 yılı ilk altı ayında son mamul üretimi 961 bin 180 lona ulaştı. Erdemir'den yapılan açıklamaya göre su çelik üretiminin 2000'li yıllarda 7 milyon ton/yıla, son mamul üretiminin ise 6 milyon ton/yıla yükseltilmesi hedefleniyor. • İKTİSAT LEASING'in ilk altı aylık kân 3 milyar 580 milyon lira olarak gerçekleşti. Kuruluş, 1989 yılının eş döneminde 376.2 milyon lira kâr etmişti. • PARSAT MAKİNE Sanayi Bayiler Toplantısı Abant'ta yapıldı. Toplantıda, bayilere yeni atıhmİar hakkına bilgi verildi. EKONOMIDE KULIS MERALTAMER tınmcılar fiyat normal dbzeyine gelinceye kadar alım yapacaklar. Alımlan kestikleri anda da yük- seliş duracak. Bu yüzden market making yapmaya lüzum yok. İd- dia ediyonım. Net Holding hissesi ahp bir kenara atanlar uzun vade- de herkeslen fazla kazanacaklar. Grubun en önemli avantajı çok degerli gayrimenkullere sahip ol- ması. Örneğin Bomonti Bira Fab- rikası yanındaki bir arazimiz 50 milyon lira bedelle aktiflerimizde yer almasına rağmen, şu andaki satın alma değeri 50 milyar lira. Net Holding hisselerinin İMKB- deki fı>-aü 10 bin lira>ı bulana ka- dar büyük talep olacağını tahmin ediyorum. 1991 yılında da diger şirketlerimize ait 30-50 milyon do- lar arası değerdeki bir hisseyi de VVall Street'te blok satışa sunaca- ğız. Yine 1991 de Net Holding his- seleri aynı anda tstanbul, New York, Paris ve Londra borsalann- da işlem görecek." Vatandaş Halis işinibilirYıllardır gazetecilerle görüş- memekte ısrariı davranan Halis Toprak, basına bir çıktı ki, pir çıktı. Halka açılırken kamuoyu- na da açılma gereğini duyan Toprak'ın "sohbet mönüsu"nde Menderes'ten Demirel ve ÖzaTa, makro ekonomik değerlendir- melerden kendisinin deyimiyle "enflasyonun babrdığı Ereanlar, Anadolu Endüstri Holding ve Nariniere", cirolannı şişiren Koç ve Sabancı'dan, "5 çeşit seramik üreterek halka SERAMİK BU- DUR dedirten" Bodur gibi "ne ürctirsem salanm" zihniyetinde- ki monopolcü kuruluşlara kadar her türlü kişi ve kuruluş vardı. Sadece PAKTAŞ hariç. Oysa PAKTAŞ, Halis Top- rak'ın iş hayatında çok önemli bir dönemeç, bir kilit noktasıy- dı. Nitekim gazetelerdeki demeç- lerini okuyan dostlan, "Hiçbir gazeteci PAKTAŞ olayına neden deginraemis?" diyerek bize si- temlerini bildirdiler ve "Halis Aga işini iyi bilir. Ne yapıp ya- pıp lafı oraya getirtmemeyi başarmış" dediler. Vatandaş Halis'in işini çok iyi bildiğine kuşku yok. PAKTAŞ olayına girmeden önce dilerseniz bunun örneklerini kendi ağzın- dan dinlevelim: • DÖVIZ BÜFELERİNİ NE- DEN KLRDUK — Bir ara ban- kalaım ithalattan aldıklan ko- misyon yUade^ 20'lere çıkmıştı. Bizim de işlerimizi çevirmek için yılda yaklaşık 100 milyon dola- ra ihtiyacımız vardı. Hemen ka- rar verdim. Toprak Dö\iz'i kur- duk, 4-5 yerde büro açtık. Dö- vizin fiyatuıı bankadakinin yüz- de 1-2 üzerine çıkarttık. O gürül- tüde bayağı da iyi para topladık. Sonradan döviz büfeleriyle ilgi- li yeni düzenlemeler geldi. Ayn- ca döviz bollandı. O işin önemi kalmadı. Ama döviz büfelerini kapatmayı düşünmüyorum. Hiç temenni etmiyorum, ama öyle günler gelecek olursa lazım olur, dursun. Bizleri helikopterhrle Bozü- yük'e götüren ve böylelikle eko- nomi basınında helikopterli ba- sın toplantıları çığınnı da açan Halis Toprak'ın yine kendi ihti- yacını karşılamak üzere kurdu- ğu tek helikopterli (6 kişilik) TOPRAK AIR adlı bir helikop- ter şirketi var. Yakınları anlatı- yor. Bozüyük'e daha seri gidip gelebilmek için bir helikopter al- mayı düşünmüş. Ancak "özel" olursa çok pahalıya geleceği için hemen bir helikopter taşıma şir- keti kurarak, 6 kişilik helikop- terini bu şirketin üzerine almış. Alırken teşvik falan da almış. Ne var ki aradan iki yıl geçmesine rağmen Halis Toprak'ın "heli- kopter filosu" hâlâ tek helikop- terle duruyor. Toprak, "Yakın- da birkaç tane daha alacağım. Çönkii çok talep var. Kiralamak isteyea çok. Rahmi Bey de (Koç'u kastediyor), Sabancı da zaman zaman binerler. Son ola- rak Özdemir Sabancı, Toyotacı- lan benim helikopterle gezdirdi. Rahmi Be> daha sık binerdi, ama 3-4 ay önce Koç Holding"e bir helikopter aldılar. Şimdi ar- Ok muşterimiz değil" diyor. Şimdi PAKTAŞ olayına döne- lim. Yandaki kupürlerden degö PAKTAŞ IABİM BA * SEYAHÂTUEİ^°aZ^ Halis Toprak 'ın alacaklılan kapısına dayanıp kamp kurdu k)latBT<t|«ıO«iApn||lıpMıya rüleceği gibi Adana'da kurulu dev tekstil fabrikası PAKTAŞ, bir dönemin çok sansasyonel olayı olmuş, sonuçtaTopraklar arası ?Je kavgasına dönüşmüş- tü. O günlerle ilgili olarak önü- müze o denli çok gazete kupü- rü kondu ki, Halis Toprak belki de PAKTAŞ olayının kötü anı- ları nedeniyle basına uzun yıllar sımsıkı kapalı kalmıştır. Halis Toprak "Halka açılma baştan olursa öiü dogar. Şirket biryere^elinreaçmak gerek. ama yeterli çoğunlugu hep bende ol- mak kaydıyla..." diyordu basın toplantısında. Meğer PAKTAŞ sayesinde bu konuda epey dene- yim sahibiymiş. Halka açık şir- ketlerin Türkiye'deki ilk dene- melerinden olan PAKTAŞ'a, pi- yasadaki hisseleri toplayarak sa- hip olmuş. Sonra da zekâsı ve iş- bilirliğiyle PAKTAŞ'ı belli bir noktaya getiımiş. Ama işte bu noktadan sonra- sı^biraz karışık. PAKTAŞ 5 bin işçiyle tıkır tıkır çalışırken Ha- lis Toprak kardeşlerini devre dı- şı bırakarak tesis sadece kendi- sinin mi olsun istemiş ve olama- yınca da PAKTAŞ'ın fonlannı başka yerlere transfer edip işin içinden sıynlarak şimdiki tesis- lerini mi kurmuş, yoksa kendi iddia ettiği gibi kardeşleriyle an- laşmazlığa düştüğü için mi PAKTAŞ'tan aynlmış ve PAK- TAŞ Halis Toprak'ın becerikli yönetıminin dışında kalınca mı batma noktasına gelmiş... Bu soruların yanıtı her halde hiç bir zaman net olarak verile- meyecek. Ama PAKTAŞ Mali- ye'ye, SSK'ya ve diğer kamu ku- ruluşlanna toplam 27,5 milyar liralık borcu nedeniyle devlet ta- rafından devralmnuş ve 1985'te Sümerbank'a devredilmiş, 1990 başından bu yana ise Devlet Malzeme Ofısi'nin Aksantaş şir- keti tarafından işletilmeye çalı- şılıyor. Halis Toprak ise tekstilci geç- mişine sünger çekip, "Neden Sa- bancı'nın alanlanna girmi>orsu- nuz?" dendiğinde, "Biz Saban- CT He dostuz. O da bizim alanla- nraıza girmiyor" diyebiliyor. [Adana'danpelipTopraM ibastılar Ip Toprak"ttn 3 mıryw 300 nılyoo hrı •l*caklsr< olduO^»- çır fabnkas' sa Kıcıman'a vefa borcu mu?Hüseyin Bayraktar, Özakat Grubu'nun çoğunluk hissesini ve Egebank'ı saûn aldıktan hemen- sonra Egebank'ın Yönetim Ku- rulu Başkanlığı koltuğuna ken- disi oturdu. Halil Soydan Yöne- tim Kurulu Başkan Vekili oldu, bu arada da Genel Müdürlük- ten istifa etti. Bayraktar, boş kalan Genel Müdürlük koltuğuna sessiz- sedasız Emlak Bankası eski Ge- nel Müdürü Erol Kıcıman'ı oturttu. Kıcıman, Genel Müdür- lüğü yüriitüyor, ancak genel mü- dür "vekili" sıfatıyla... Neden "vekil*' sıfaünın uygun görüldüğü konusunda ise riva- yet muhtelif. Kimine göre Bay- raktar, Kıcıman'ı bu göreve "ge- çiş dönemi için" getirdi. Bu ara- da Ataköy Turizm Merkezi ve Galleria'dan kalma vefa borcu- nu da ödemiş oluyor. Çünkü Bayraktar Emlak Bankası arazi- sini 49 yıllığına kiralama işi, Kı- cıman dönenüne dayanır. Kimine göreyse becerikli işa- damı Hüseyin Bayralrtar, Kıcı- man'ı Egebank'ın basına tam olarak oturtacak, ama Ankara'yı ve özellikle Çankaya'yı bu işe alıştırmak, özal'm tepkisini ölç- mek istiyor. Eğer Köşk'ten çok sert bir tepki gelirse bu "vekil" statüsü asil statüsüne dönüşme- yecek. Özal'la Kıcıman'ın arası- nın neden açık olduğuna ilişkin olarak da şu hatırlatma yapılı- yor: "Erol Kıcıman, Emlak Ban- kası ile Anadolu Bankası birieş- Kıcıman Baynklır tirilirken >eni bankanın Genel Madürlüğü'ne Bülent Şemiler- in atanıp kendisinin kızağa çe- kilmesini hazmedememiş, o dö- nemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e yine o dönemin Başba- kanı Turgut Özal'ı ve siyasi ikti- dan şikâyet eden bir mektup yazmıştı. Bu mektupta Doğuş Grubu'nun sahibi Ayhan Şa- henk'in meşhur arsasının iktidar baskısıyla değerinden çok pahalı olarak Emlak Bankası tarafın- dan satın alınması yönunde "yukanlardan" yoğun baskı gel- diğini, ancak kendisinin bu bas- kılara karşı direndiğini bildir- mişti.Yazışmanın ardından da Şemiler'in orkestra şefliğinde Kı- cıman'm Horzum'la bağlantıla- nyla ilgili iddialar ortaya atıl- mıştı!' TSKB'ninyeni yüzü Tnrkiye Sınai Kalkınma Ban- kası'ndan Martha Graham Dans Topluluğu ile ilgili davet geldi- ğinde doğrusu pek şaşırdık. Çünkü 10 yıllık ekonomi gaze- teciliğimiz süresince bugüne de- ğin TSKB'nin hiçbir faaliyetine tanık olmamıştık. Yeni Genel Müdür Metin Tok- pınar'la birlikte banka "çehre" değiştiriyor galiba. Martha Gra- ham'ın seçimi bile başlı basına "yeniliğe adım" göstergesi gibi. TSKB epey ilginç bir kuruluş olmalı. Bu kuruluşun çalışanla- nnı motive eden "esrarengiz" bir yanı olmalı ki bir giren bir da- ha çıkamıyor. TSKB'de çalışan arkadaşlanmızın iş değiştirdik- lerini pek hatırlamıyoruz. Yeni Genel Müdür Metin Tok- pınar, bunun en çarpıcı örneği. 40 yıl önce kurulmuş TSKB'de tam 33 yıldır çalışıyor ve "yaşça değil ama kıdemce en eski benim" diyor. TSKB'de sadece personel değil, genel müdürler de epey zor değişiyor. Banka, 40 yıllık tarihinde sadece 2 genel müdür "görmtiş." Şerif ve Seiim Egeli kardeşlerin babalan Reşit Egeli bankanın ilk genel müdü- rü. Tam 26 yıl aynı koltukta oturmuş. Egeli'den sonraki ikin- ci Genel Müdür Özhan Eroğuz da 14 yıl süreyle genel müdürlük yaparak bankacılık sektöründe kolay kolay ulaşılamayacak bir rekor kırmış. "Ben iki genel miidürle de ge- nel müdür yardımcısı olarak çahşbnı" diyen Tokpınar ise kır- kıncı yılın sonunda genel mü- dürlük koltuğuna oturan üçün- cü kişi oluyor. CanonFotokopi Makinesi I iSSmOlt MEHKEZ/BTANBa TEL. 51 » 2 « ( 9 H A ) F ADANA/UNK LTD $TI TEL 13 76 19-13 73 04 AWWWBOf»ıUŞ A Ş TEL '672588 1ZMIRMAYAAŞ TEL 138 175-255 850 TRABZONıHAR-MAK KOLl ŞTI. TB. 17620-12940