Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 21 TEMMUZ 1990 DÖVİZ KURLARI Dövızın Cinsı 1 ABDDolan 1 B.AIman Mark 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilırti 1 Belçika Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Flonnı 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 1.00 Italyan Lıret 1 Japon Yeni 1 Kuveyt CNnar 1 Sterlın 1 S.Arabistan Riyafi Dövız Alş 2671 65 1625.38 2094.03 231.21 78.95 427.70 485.18 1444.83 449.24 1900.17 222.22 17 95 9203.69 4845.03 712 38 Dövız Satış 21 Efektıf Alış 2677 00 ' 2668 98 1628.64 2098.23 231.67 ra.11 428.56 486.15 1447.73 450.14 1903.98 222.67 7.99 9222.13 4854.74 713.81 623 75 Î058 43 230 98 77 61 423 42 484 69 443 39 444 75 1898.27 218 44 17 77 9047 23 4840.1B 700 27 TEMMUZ Efektıf Satış 2685 33 1633 53 2104 52 232 37 79 35 429.85 487 61 1452 07 45149 1909 69 223 34 18 04 9249.80 4869.30 715 95 ÇAPRAZ KURLAR $ 1.6437 B.AIman Markı S 1202.22 $ 5 5065 Fransız Frangı S 148.83 Italyan Lıretj Japon Yeni $ 1 8491 Hollanda Florinı S 3 7502 S Arabıstan Rıyalı ALTIN 6ÛM0Ş Cumrtunvet Reşat 24 ayar alon 22 ayar tnieok 900 ayar gûmûş Vakıfbank Altını Ziraat Altını M Bankas 1 Ons i TL Interbankı Ort BORSADA Akaı TeksM Akçımento Aksa Alarko Holdıng Anadolu Cam Arptt Bagfaş 8of(j ÇimentD Brisa Caaou» ûmertD CehkHalat Çımsa C Elektnk Oemrtank Dtnaf Cam DevaHoMing Dogusan Doktaş E Ba$ı Yatınm Eaacıbaşı llaç Ege Biracılık Ege Endustrı Ege Gûbre ErKaHoMmg Erejlı D.Ç. Hnansbank Gentaş Good-Year Gorbon Işıl GûbreFab Gûney Biracılık Hektaş tnteroa IzmirOC tocam Kartonsan Kav Kepez Elektnk KocHokhng Koç Yatınm Kordsa Konıtna Tar Koytaş MHmTatam Mvet UUHKU M Men Santral Meta$ Nasaş Nelbank NetHoMlng Okan TeksM (Uış 207 000 240 000 31 İ50 27 900 «7 174 000 174 500 Faıaflb 961 Satış 210 000 250 000 31 450 30 900 460 176 000 176 000 3615 = 50 07 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABOOoürı Batı Alman Markı Isvıçre Frangı Hollanda Flonnı Irtgruz Fransız 5terlını Frangı lOOIUyanLıreti SARryaü ! Dövız İnt (S) = İŞLEMLER Orcefcse- ans kapan OUnuksa Otosan ; Peg Profito ' Petkım Pınar Süt Prar Entegm Et Pınar Un Pinaş Rabak SıtfıYıyrc* Svrtraf Hottng Sarkuysan Sıfaş Soksa Tam Sigorte TetsHbank TeHttj TGarant B T 1$ Bank (B) T I; Bank (A) T 1$ Bank. (C) TStemens TŞışeCam T.SnKJM< TD. Dökûm Vestel Yasaş (BÜ) Yapı K Bank Yünsa îîlBSSSi;:::::. 5800 4900 20000 16250 9500 20000 15000 13000 8300 7800 8900 8500 25000 8300 6200 7600 15250 15230 76000 47500 29500 9750 6400 10000 10000 7300 9000 12000 9500 2600 13250 15000 2250 21000 1750 25500 5700 30500 18000 30500 14750 6200 11750 25500 30000 6400 5100 9100 650 3000 3000 6600 1600 6800 26000 10000 2450 8000 875 8200 7600 6400 5600 28500 40000 9000 18000 8200 6600 17750 4750 23500 390000 6100 40000 15500 5400 15750 14000 4900 6800 6000 Bugûnkü en dûşûk 5500 4850 19500 16250 9000 21000 15000 12750 7600 7500 8700 8500 24500 8400 5900 7600 15250 15000 76000 48000 29500 9500 6500 9500 10000 6900 8200 12000 9100 2650 13000 14750 2250 21000 1700 25000 5700 30000 17500 30000 14750 6200 11250 25500 31000 5600 4900 9200 625 3000 2950 6100 1450 6200 25000 9500 2300 7500 825 7700 7000 5200 5800 28000 40000 9500 18000 8100 6700 17500 4650 24000 400000 6100 39500 15000 5500 15500 13500 5000 6900 5900 Bugûnkü en yuksek 5700 4900 20000 16750 9100 22000 15250 13000 8100 7800 8900 8600 25000 8500 6500 7700 15500 16000 83000 48500 31500 10500 6700 10500 10200 7100 8800 12250 9500 2700 13500 14750 2300 23500 1850 25500 5800 30500 18250 33000 16000 6400 11750 27500 31500 5800 5000 10100 650 3100 3000 6400 1500 6700 26000 10200 2500 7600 900 7900 8000 6300 5900 30000 43000 9500 18500 8300 6700 17750 4850 25000 400000 6400 410X10 16500 5700 15750 14000 5200 7100 6000 Buçünkü kapanış 5500 4900 20000 16250 9000 21500 15000 12750 7800 7500 8900 8600 25000 8500 6200 7600 15250 15250 83000 48500 30500 10000 6700 10500 10000 7100 8200 12000 9100 2650 13000 14750 2300 23500 1800 25500 5700 30000 18000 33000 15250 6200 11500 27500 31500 5800 5000 9600 650 3050 3000 6200 1500 6500 26000 10200 2500 7600 825 7800 8000 6300 5800 29500 42500 9500 18500 8100 6700 17750 4850 25000 400000 6200 41000 16500 5500 15750 13500 5200 7000 6000 7M76675 M « ....4424.29 (Dûakâ: 4320.45) YATIRIM FONLARI IbbtM MfMia* Iş Vatnm-1 İş lötınm-2 Iş Yatnm-3 lşYatınm-4 iş Yaönm-6 lnterton-1 lntBrton-2 lnterton-3 ' lnterton-4 Iktisat %t-1 Iktsat Yat-2 Ikteat Dolar iktsatMark İktısat Atlım Fon Garanti lftftnm-1 G*aı«Y*nm-2 Garantj Yatınm-3 Garantı V.rtmm-4 Esoank Fon-1. Esbank Fon-2 Esöank Fon-3 YKBlrat. Fbnu YKBSekttfFon YKB Hısse Fon YKB Kamu Fon YKB Likıt Fon YKB Karma Fon YKBDoviz Fon YKB Kapital F. YKBAktilF. Vakıf Fon-1 Vakıf Fon-2 Vakıf Fon-3 Vakıf Hısse Vakıf Dünya Fon Vakrf Fon-6 DtşbankMavı Fon Oışbank Beyaz Dşoank Pembe Tütûn Fon Mitsuı Fon-1 Mitsui Fon-2 Rnans Fon-1 Finans Fon-2 Finans Fon-3 Fmans Fon-4 Ziraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Fon-3 Ziraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon Pamuk Hısse Emlak Fon-1 Emtak fon-2 lmp« Fon-1 Impec Fon-2 Tftöank Fon Sümer Fon Oeniz Fon Ege Fon KaHanma Fon-1 Demr Fon *bri$ Fon ÇtfOf Ç * H t a t t *)#»rl 110787 10300 14.0359 20.000 09.1089 10.000 17.0130 10.000 04oa9o 10.000 19.0937 10.661 14.12.87 9560 27.0239 9959 070889 11200 160937 9.764 100239 9306 08.0289 9596 28.0239 9390 11.1239 10.000 221037 9376 100389 1731 120230 10.437 300530 9336 161137 10319 31.1089 10000 11.0790 10.000 02.1137 10477 07.0338 9.785 0703.88 9.713 070338 9.795 070388 9693 07.0338 9328 025139 9.294 19.0630 10.000 19.0630 9542 090538 10.000 24.0439 48279 18.1089 10444 220330 9394 26.0330 9374 140690 10.000 28.0638 10057 100439 20558 280630 1O011 040738 11021 1507.88 40000 201039 10000 200339 9346 200789 9356 18.1239 10428 200330 9.958 09.1039 1O100 14.0290 10.000 140290 10000 200630 10.000 01.1139 11397 080130 10357 020190 10724 280630 10.469 220130 10.000 18.0790 10.000 020290 10086 040530 9362 280390 1O000 12.0230 10.405 160490 10308 040530 10.000 08.0530 1OO0O 07.0530 10.006 110630 1O000 T ş T e r r ^ mıktarı 16400 224860 400 10400 5300 200455 85400 8800 86400 2600 155750 45400 69400 124500 38100 57000 19900 25000 18935 187400 40350 58400 44870 12800 414110 23200 3200 4400 3000 71337 17500 400 64400 12800 57800 6100 86950 9690 45476 99966 127700 83505 24800 53200 33316 11600 24500 75800 616200 56400 29500 72100 22700 43050 9515 17400 1194650 10200 174940 5200 25050 51200 27300 23136 102016 1100 2800 10000 600 20400 287000 53250 503 296100 5237 56850 135600 26700 59300 25200 813550 115900 • hacafc.. S i z * Alış 2688 1637 1905 1448 4900 485 221 710 Satış 2688.00 2693 1642 1910 1453 4950 490 225 715 »TEMMUZ 1M0 En çoksoz yapılan fiy. 5600 4850 20000 16500 9100 21500 15250 12750 7600 7600 8900 8600 24500 8400 6100 7700 15250 15000 83000 48500 30000 10000 6600 10000 10000 7100 8800 12250 9500 2650 13000 14750 2300 22000 1800 25000 5700 30500 18000 32500 15250 6300 11500 27500 31500 5800 5000 10100 625 3100 2951 6200 1500 6400 25500 10000 2450 7600 850 7700 7600 6300 5800 30000 42000 9500 18000 8200 6700 17750 4800 24500 400000 6100 4O5O0 16000 5600 15750 13750 5200 6900 5900 AJırıtt ort fiy 5595 4864 19750 16455 9077 21479 15214 12778 7700 7591 8850 8594 24567 8428 6126 7681 15292 15159 81722 48354 30515 9947 6610 9887 10048 7041 8612 12181 9433 2672 13160 14750 2296 21834 1803 25130 5739 30321 17936 31839 15345 6270 11428 27403 31472 5300 4993 9735 630 3080 2951 6201 1495 6472 25655 9974 2433 7593 371 7786 7410 6286 5309 29629 41777 9500 18035 8176 6700 17737 4773 24596 400000 6153 40187 15596 5603 15735 13646 5157 6931 5906 „. .CM37JM.TM 20TBMUZ DMû 53369 37.262 14.262 12.291 10485 41387 35500 18573 16363 34300 29.244 13616 13352 12.692 41.284 19331 12366 10857 42.009 13346 10091 39.670 31310 57396 30686 26663 31.189 14694 10332 9.669 30360 80256 14616 11.207 11563 10547 28.093 36335 10271 29332 111365 11672 18557 15340 11438 11.493 16097 11901 12176 10486 16022 12329 16044 10327 12 711 10020 12 294 10444 11.278 12690 12.724 10914 10S70 10772 10471 taHaU 1 *»ri 53319 37.262 14 278 12303 10493 41.435 35542 18596 16990 34310 29.234 13634 13395 12732 41362 19347 12374 10884 42.061 13363 10102 39.714 31344 57446 30720 26694 31.223 14.711 10343 9601 30397 80343 14635 11.189 11583 10521 28.116 36370 10.283 29968 111460 13683 18578 15359 13.453 11530 16036 11904 12192 10503 16023 12301 16052 10304 12.728 10030 12308 1O402 11.288 12698 12 766 10927 10386 10.780 10.484 -J9M 1910 •**• (*» 0.09 000 011 010 aoB0.12 0.12 0.12 0.16 003 (003) Q13 032 032 0.19 008 006 025 012 012 011 an 011 (078) 011 ' 012 011 012 011 (070) 012 011 013 (016) 017 (025) 0.06 O10 0.12 012 O09 aoe 011 012 0.11 032 (038) 003 013 016 O01 (022) 005 (021) 0.13 0.10 011 (040) 009 006 033 012 0.15 0.07 012 Körfez'de petrol kavgası büyüyor Kuveyt, Arap Birliği'ne başvurarak Irak ile olan sınırlarımn saptanmasında yardımcı olmasını istedi. Irak, Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne suçlamalarını sürdürüyor. Mısır, taraflara itidal çağrısında bulundu. Ekonomi Servisi — Körfez'de lrak'la Kuveyt arasında ortaya çı- kan bunalım sürüyor. Kuveyt, Arap Birliği'ne başvurarak lrak'- la olan sınırının saptanması için yardım istedi. Kuveyt Haber Ajan- sı'nın bildirdiğine göre Arap Bir- liği'nin Tunus'taki merkezine gön- derilen yazıda Irak'la Kuveyt ara- sındaki sınırın saptanması için derhal bir komite kurulması ve bu komitenin geçmişteki anlaşmalar temelinde sınırlann saptanmasın- da yardımcı olması istendi. AA'ya göre Kuveyt'in BM nez- dindeki temsilcisi Muhammed Abdiilhasan da, Kuveyt emirinin bir mesajım önceki gün BM Ge- nel Sekreteri Perez de Cuellar'a iletti. Kuveyt Emiri Şeyh Cabir El- Ahmed El-Sabah'ın, mesajında, ülkesiyle Irak arasında son gün- lerde ortaya çıkan anlaşmazhk hakkında BM Genel Sekreteri'ne bilgi vermeyi amaçladığı belir- tiliyor. Irak'la Kuveyt arasındaki kriz geçen hafta Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in Kuveyt'i, Irak'a ait olan bölgede petrol çı- kartmakla suçlaması üzerine pat- lak verdi. Ancak Saddam Hüse- yin'in başka bir şikâyeti daha var: Irak Devlet Başkanı, Kuveyt'le Birleşik Arap Emirlikleri'nin OPEC içinde kendiierine tamnan üretim kotalannı aştıklarını ve petrol fiyatlannın düşmesine ne- den olduklarını ileri sürüyor. Sad- dam Hüseyin bu yüzden Irak'ın son bir kaç yılda 14 milyar dolar zarara uğradığını belirtiyor. Irak lid'eri geçen hafta yaptığı konuş- mada isim vermeden Kuveyt'le Birleşik Arap Emirlikleri'ni sert biçimde suçladı. Saddam şöyle de- di: "Bazı Arap ülkeleri. ABD'nin politikasını uyguluyorlar. Petrol fiyatlannı düşiirüp, Amerika'nın çıkanna, ama kendi Arap kardeş- lerinin zaranna politika izlijoriar. Bu duruma göz yumamayız." Saddam'ın Petrol Bakanı Ra- him Şalabi daha sonra yaptığı açıklamada, Irak liderinin sözü- nü ettiği Arap ûlkelerinin Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri oldu- ğunu belirtti. Körfez'deki yeni bunalımm il- ginç yanı, tran ve Suudi Arabis- tan'ın Saddam Hüseyin'i destek- lemeleri. Irak'tan hiç hoşlanma- yan bu iki ülke, Kuveyt ve Birle- şik Arap Emirlikleri'ne karşı Irak'ın yanında yer alıyorlar. OPEC anlaşmasına göre, Ku- veyt'le Birleşik Arap Emirlikleri'- ne tamnan günlük üretim kotası 1.5 milyon varil. Ancak bu iki ül- ke iki yıldır günde 2 milyon varil- den fazla petrol üretiyorlar. Böy- lece OPEC ûlkelerinin günlük pet- rol üretimi 23.5 milyon varile ulaş- ma durumda. Bu olgu da petrol fiyatlannır. düşmesine yol açtı. OPEC içinde "üç büyükler" Su- udi Arabistan, Iran ve Irak petrol fiyatlannın 18 dolann altına düş- mesine şiddetle karşı çıkıyorlar. Bu nedenle birbırlerini hiç sevme- yen bu üç ulke, son bunalımda Kuveyt'le Birleşik Arap Emirlik- leri'ne karşı ittifak yapmış durum- dalar. Körfez'deki petrol bunalı- mı, 25 temmuzda Cenevre'de ya- pılacak olan OPEC toplantısının yaklaştığı bir sıraya rastladı. Ce- nevre toplantısında bu konuda ateşli tartışmaların yapılacağı kesin. Mısır haber ajansı MEMA ta- rafından yayımlanan devlet baş- kanlığı açıklamasında Irak, Ku veyt ve BAE'ye itidal ve sorunun görüşmeler yoluyla çözümlenmesi çağrısında bulunuldu. Açıklamada, Mısır'ın Arap hal- kının çıkarı için sorunun kardeş- çe diyalog yoluyla çözümlenmesi gerektiği kaydedildi. Irak-Kuveyt-BAE petrol krizi Irak basınında geniş yer aldı. El- lrak gazetesi haberi birinci sayfa- dan "Kuveyt bizden çalıyor" man- şetiyle verirken, hükümetin yayın organı EJ-Cumhuriye gazetesi, "Kuveyt'in ihlailerine karşı çok sa- bırlı oMuk" ifadesini kullandı. BAE'de yayımlanan El - Bayan gazetesi de Irak'ı petıol fiyatlan- nı duşürmekle suçlayarak, Arap- lar arasındaki sorunun giderilebil- mesi için diyalog çağrısında bulundu. Gazete, iki Arap ülkesi arasın- daki anlaşmazlıklann Arap mille- tinin düşmanlarına yaradığını ve tehditlere karşı ortak Arap hare- ketine zarar verdiğini bildirdi. Öte yandan Irak parlamenlosu, Saddam Hüseyin'in ömurboyu devlet başkanı seçilmesini destek- lediğini açıkladı. Bu arada Arap Birliği Genel Sekreteri Çadli Klibi'nin, Irak ile Ahvaz Şıraz BİRLEŞİK EMİRLİKLERİ Kuveyt arasında ortaya çıkan ger- ginlik konusunda görüşmelerde bulunmak üzere Kuveyt'e gittiği bildirildi. Klibi'nin Kuveyt'te üst düzey yöneticiler ile görüşeceği belirtildi. Bütçe bu yıl açıldıkça açıhyor rılmaması etkili oldu. 1990 bütçesi hazırlanırken, başlangictaki açık tahminini sınırlı tutmak için personel giderlerinin 20 trilyon lirada kalacağı tah- mininde bulunuldu. Ancak yılın ikinci ya- nsı için verilen yüzde 25 dolayındaki zarnla personel harcamalarırun, tahmininin yüzde 44 üzerinde gerçekleşeceği ve 28.8 trilyon liraya ulaşacağı anlaşıldı. Personel harca- malarından kaynaklanan bütçe açığında- ki buyümenin sınırlı tutulabilmesi için yı- lın ikinci yansında diğer harcama kalem- lerinde yeni ödenek verilmemesi kararlaş- tırıldı. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a çar- şamba günü verilen brifingte de gündeme gelen 'ödenek arttırmama" politikasının Yılın ilk yarısında bütçe 4.7 trilyon açık verdi. Geçen yılın aynı döneminde 900 milyar olan açık, böylece yüzde 421.4 artmış oldu. Gelir vergisinden elde edilen gelirler, yüzde 106.6 arttı. Bunda geçen yıl memurlara yapılan yüksek zam etkili oldu. Gümrüklerin indirilerek ithalatm teşvik edilmesi sonucu gümrük vergisi gelirleri geçen yıla göre yüzde 17.9 azalırken kurumlar vergisi tahsilatında da önceden tahmin edilen rakama ulaşılamayacağı anlaşıldı. ANKARA (Cumhuriyet Bttrosu) — Bütçede 20 trilyon lira olarak öngörülen personel harcamâlannın yıl sonunda en az 28.8 trilyon liraya çıkacağı hesaplandı. Personel harcamalanna kaynak yaratabil- mek için diğer bütçe kalemlerinde kısıtla- ma uyguiaması sürdürülüyor. Maliye ve Gümrük Bakanlığı'nın belir- lemelerine göre yılın ilk yansında bütçe 4.7 trilyon lira açık verdi. 22.9 trilyon liralık gelire karşılık 27.6 trilyon lira harcama gerçekleştirildi. Böylece bütçe açığı 1989 yıhnın ilk yansındaki 900 milyar liralık dü- zeyine göre yüzde 421.4 oranında arttı. Bütçe açığımn büyümesinde personel har- camaları için yılbaşında yeterli ödenek ay- Her yerde memur eylemiMemuriarın düşük zammı protesto niteliğindeki pasif eylemleri dün de sttrdü. SHP Genel Sekreter Yardımcılarından Adnan Keskin başkanhğında bir grup milletvekili Maliye ve Gümrük Bakanlığı önüne siyah çelenk bıraktı. İş-Sendika Servisi — Memuria- rın %25 oranındaki düşük zam- mı protesto niteliğindeki pasif ey- lemleri dün de çeşitli işyerlerinde devam etti. tstanbul'da yine Cer- rahpasa ve Çapa tıp fakülteleri ile Koşuyolu Göğüs Hasıalıkları has- tanelerinde sağlık personeli ortak eylem yaptılar. Istanbul Sular tdaresi'nde ça- lışanların pasif eylemi nedeni ile öğlene kadar para tahsili yapılan vezneler kapalı kaldı. Polisin Mem-Der merkezine baskın dü- zenleyerek arama yapması, derne- ğin dün organize etmek istediği pasif eylemlerin gerçekleşemerae- sine neden oldu. Bursa Uludağ Üniversitesi'nde çalışan memurlar da dün bir pro- testo gösterisi düzenlediler. Muğla'da protesto eylemi dü- zenleyen memurlardan 100 kişilik bir grup hakkında ise MuğJa Cumhuriyet Savcılığı'nca soruş- turma açıldı. Yalova'da Belediye, SSK ve Çiftlikköy Belediyesi memurları- nın ortak yürüyüş girişimi polis- çeengellendi. Öte yandan Ankara Cumhuri- yet Bürosu'nun bildirdiğine göre SHP Genel Sekreter yardımcıla- rından Adnan Keskin başkanh- ğında bir grup milletvekili Mali- ye ve Gümrük Bakanlığı önüne si- yah çelenk bıraktı. Maliye ve Gümrük Bakanı Adnan Kahved'- nin görüşme istemini Keskin geri çevirdi. Keskin, bina önündekısa bir konuşma yaparak "Kamu görevlilerini nezarete alan, işlerine son veren iklidır mensupian, bakan, acaba me- muriann aldığı 400-500 bin lira maas ile 5 gün, 10 gün gecinebi- lir mi?" diye sordu. sağhklı uygulanması durumunda dahi büt- çe açığımn 15.0 trilyon liraya ulaşacağı tahmin ediliyor. 1990 bütçesinde 10.5 tril- yon lira olarak öngörülen açığın, yıl so- nuna kadar 15.0 trilyonda tutulabilmesi için bütçenin 'diğer cari harcamalar' ve 'yatınm' ödeneklerindeki kısıth kullanım uyguiaması önümuzdeki aylarda da sürdu- rülecek. Ancak transfer ödeneklerinde aynı uygulamarun olanaksız olduğu belirtiliyor. Transfer ödeneklerinin yandan fazlasının borç faizi odemelerine ayrılması kısıntı olanağım ortadan kaldınyor. Vergi gelirleri Öte yandan yılın ilk yarısında toplam bütçe gelirlerinde yüzde 76.5 oranında artış sağlandı. Vergi gelırlerinin beklenenin üze- rinde gelişim göstermesi, konsolide bütçe gelirlerindeki artışın temel kaynağını oluş- turdu. Özellikle gelir vergisinde yuzde 106.6'ya çıkan artış oranı, toplam vergi ge- u'rlerinin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 80.9 oranında büyumeyle ha- ziran ayı sonunda 18.6 trilyon liraya yak- laşmasını sağladı. Gelir vergisindeki artış, 1989 yılında kamu çalışanlarına yapılan zamdan etkilendi. Geçen yılın ilk yarısın- da kamu görevlilerinin aylıklarının düşük tutulması nedeniyle gelir vergisinde de tah- silat 3.8 trilyon lirada kalmıştı. Temmuz 198_9'da yapılan düzenlemeden sonra ge- lir vergisi tahsilatı da geçen yılın ikinci ya- nsında artmıştı. Maliye kaynaklan, bu yı- lın ikinci yansında vergi tahsüatmdaki artış hızında yavaşlamanın doğal olacağını be- lirttiler. Bu arada, gümrük vergilerindeki indi- rimler, bütçe tahminlerini etkiledi. hhalat- taki hızlı artışa karşın yılın ilk yansında- ki gümrük vergisi tahsilatı bir önceki yı- lın aynı dönemine göre yüzde 17.9 oranın- da azaldı. Butçede 1.4 trilyon lira olarak öngörülen gumrük vergisi gelirlerinin yıl sonunda 600 milyar lira dolayında kala- cağı tahmin ediliyor. Kurumlar Vergisi tahsilatında da bütçe tahminine erişilemeyeceği anlaşıldı. Butçe- de 7 trilyon lira olarak öngörülen kurum- lar vergisi gelirinin 4 trilyon liranın altın- da kalacağı kesinleşti. Vergi gelirindeki bu reel azalma, mukellefler için getirilen de- ğişik bağışıklık uygulamalanndan kaynak- landı. Metal iskolnnda örgütlü Otomobil-ls Genel Başkanı Cefaü Özdofan, Özdemir-lş Genel Başkanı Mehmel Aras ve Çelik-lş Genel Başkanı Metin Türker, birlikte hazırlanan toplu sözleşme taslagıyla MESS'le görnsmelere başladılar. (Fotograf: Deniz Topaloglu) MESS'e karşı üçlü birlikMetal işkolunda kurulu Çelik-İş, Otomobil-İş ye Özdemir-İş sendikalarının MESS ile görüşmeleri başladı. Üç sendikanm ortak olarak hazırladıkları toplu iş sözleşmesi taslağı 171 işyerinde çabşan 50 bin işçiyi kapsıyor. » tş-Sendika Servisi — Birlikte hareket et- me karan alan metal işkolunda kurulu ba- ğımsız Çelik-İş, Oiomobil-İş ve Hak-lş'e bağ- lı Özdemir-tş sendikaları, dün yapılan bir tö- renle Turkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ile toplu iş sözleşmeleri masasına oturdular. Çahşma Bakanlığı temmuz ayı is- tatistikleriyle Çelik-lş Sendikası'run sözleş- me yapma yetkisinin düşürülmesi girişimi ne- deniyle törende gerilimli bir ortam oluşurken, hükümet yetkililerinin ve Çahşma Bakanı'- nın da törene katılmadjğı görüldü. Salonda toplanan işçiler, törene katılmayan hükümet yetkililerini yuhalayarak "Hükümet isüfa" şeklinde slogan attılar. Üç sendikanın ortak hazırladıkları toplu iş sözleşmesi taslagıyla katıldıklan ve 1 Eylül 1990'dan geçerli ola- cak grup sözleşmesi 171 işyerinde 50 bin iş- çiyi kapsıyor. MESS Başkanı Bahri Ersöz törende yap- tığı konuşmada özetle şöyle dedi: "Memle- ketin dış ve ic pazariarda rekabel edebilme- si için yeni yatınmlara, yeni teknolojilere, eğitilmiş işgiicüne, üretim ve verim artışına, bunlann gerçekleşmesi içinse mutlaka çahş- ma huzuruna ihtiyacı vardır. Toplu göriiş- melerde ekonomik olarak izahı ve kabuln miimkün olmayan taleplerde ısrar edilirse, bu talepleri karşılama imkâm olmayan pek çok işyeri küçülmek ve sınai faaliyetini durdur- mak zorunda kalacakür. Daha sonra söz alan Ozdemir-lş Sendika- sı Genel Başkanı Mehmel Aras, üç sendika- nın birlikte hareket etmelerinden rahatsız olanların, Çelik-îş'in toplu sözleşme yapma yetkisini elinden almaya çalıştığını savuna- rak, "Bilesiniz ki Çelik-lş üyeleri sözleşme- siz kalmayacaktır. Onlan Türk Metal'e yem yapmayacağız" dedi. Otomobil-lş Genel Başkanı Cetal Özdogan da Çelik-îş'in yetki barajının altına duşürül- mek istendiğini savunarak, "Bunu, bir ara- ya gelmemizden korkanlann açık bir siyasi saldmsı olarak değeriendiriyoruz ve şiddet- le protesto ediyornz" dedi. Ozdoğan, toplu sözleşme görüşmelerinde, ücretlerde meyda- na gelen kayıplann karşılanmasım istedikle- rini belirterek, "Teklifimiz, haftalık çahşma süresinin 40 saate indirilmesi. disiplin kurul- lanrun demokratikleştirilmesi, işçi saglığı iş güvenligi konusunda, ara dinlenmesi ve iş- sizlik tazminatı ve benzeri konularda yeni ve çagdaş yaklaşımlan icermektedir" dedi. Salondaki işçilerin yoğun tezahüratlan ara- sında kürsüye gelen Çelik-lş Genel Başkanı Metin Türker, grup iş sözleşmesine ilişkin olarak MESS'in daha önce kâmuoyuna yan- sıyan açıklamalannı yanıtlayarakşöyle dedi. "MESS, yan ödemelerin kaldınlarak üc- rete ilave edilmesini savunnyor. Bu, ilk an- da ücretleri arttınyor göriinse de sosyal hak- lann iicretin içinde erimesine neden olur. MESS kendi ilkeleri oldugunu belirtiyor. Celik.-lş Çalışma Bakanlığı'nın temmuz ayında yayımlanan istatistiklerine göre, toplu sözleşme yapma yetkisini kaybet- miş durumda. Ancak sendika bu istatistik- lere itiraz ederken, MESS, grup sözleşmesi kapsamındaki işyerleri için istatistiğin yayım- lanmasından önce yetki aldığı için göriişme- lere katılabilecek. l^bancı sigarada boykota doğru tthal sigarada bayi priminin yükseltilmesini isteyen Bakkallar Federasyonu'nun aldığı "yabancı sigara satmama" karan, yurt çapında esnaftan destek görüyor. Türk-lş Genel Sekreteri Orhan Balta da bir açıklama yaparak tüketicileri boykota çağırdı. Ekonomi Servisi — Koladan sonra ithal sigaraya da boykot karan alan esnaf sayı- sı giderek artıyor. 23 temmuz pazartesi gü- nü Türkiye çapında başlatılacak olan ithal sigara satmama eylemi konusunda bir açık- lama yapan Türk-lş Genel Sekreteri ve Tekgıda-tş Sendikası Başkanı Orhan Bal- ta, yabancı sigara tüketimine de boykot çağrısında bulundu. Tthal sigaradaki bayi priminin yükseltil- mesini isteyen Bakkallar ve Bayiler Fede- rasyonu'nun son zamlara karşın istekleri yerine getirilmeyince aldıklan boykot ka- rarına dün birçok ilden destek geldi. An- talya, Adana, Bursa ve Samsun'daki bak- kallar da boykota uyacaklarını bildirdiler. Cumhuriyet Samsun Bürosu'nun haberine göre Samsun Bakkallar ve Bayiler Derne- ği Başkanı tsmail Güler, boykot kararını desteklediklerini belirterek "Bu konuda ge- rekirse kepenk de kapatmz. Ecevit'in, De- mirel'in donemlerinde kapattık. Akbulut- un döneminde de çekeriz. Ama ben tek Samsun olarak yapmam. Diğer iller de ya- parsa genele uyanm" dedi. Cumhuriyet Antalya Bürosu'nun habe- rine göre de dün Antalyalı bakkallar bir günlük' uyan boykotu yaptılar. Türkiye Bakkallar ve Bayiler Federasyonu Yönetim Kurulu Uyesi ve Antalya Dernek Başkanı Eytip Sabri Kıldıran bir günlük uyarı boy- kotunu tum bakkal ve bayileri olaydan ha- berdar etmek için gerçekleştirdiklerini söy- leyerek kent merkezindeki yaklaşık 4 bin bakkalm belirtilen süre içinde kesinlikle ya- bancı sigara satışı yapmayacaklannı belirt- ti. Antalya Ziraat Odası Başkanı Celal Sönmez de yanlış hükümet politikaları so- nucu Türk tütün ureticisinin perişan edil- diğini vurguladı. SHP Antalya II Başkanı Avukat Yusuf Öztop ise boykot kararını, 12 Eylülden bu yana kıtlelerin hak arama konusunda atılr mış en önemli adımı olarak niteledi. Öz- top, Türk tütünculüğünün ihmal edilerek kalitesiz sigara üretimi ile halkın adeta ya- bancı sigara içmeye zorlandığını savundu. Bursa ve Adana'daki esnaf da boykota katılacaklannı açıkladılar. Türk-lş Genel Sekreteri ve Tekgıda-Iş Sendikası Genel Başkanı Orhan Balta ise yabancı sigara tüketiminin yerli sigara sa- nayiine olduğu kadar, Türk tutüncülüğüne de büyük zararlar verdiği görüşünü savu- narak "Yabana sigara tüketimine boykot" çağrısında bulundu. Yaptığı yazılı açıklamada Orhan boykot ile hem üreticilerin kurtu- lacağını hem de yabancı sigara içenlerin iki misli para vermekten kurtulacaklarını be- lirtti . öte yandan Cumhuriyet Ege Bürosu'- nun haberine göre, tzmir Ziraat Odası Baş- kanı Reşit Kurşun, "Kamuoyunun dikka- tini çekmek için yararlı. Ancak kaçak si- gara girişi artar. Ekonominin işleyişi bu" dedi. Denizli Ziraat Odası Başkanı Mesut Tellioglu ise "Boykot karannı yürekten destekliyoruz" diye konuştu. Uçlü zirvede SSK tartışması Türk-tş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, Atatürk Barajı tesislerinde yapılan işçi-işveren- hükümet zirvesinde TİSK'le anlaşabilecekleri bazı noktaların olacağını ima etti. UFUKTEKİN ŞANLIURFA — Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tmren Aykut'un çağrısı üze- rine GAP'ta bir araya gelen Türk-tş ve TİSK temsilcileri, daha toplantının başında "SSK'da yaşanan sonınlann bir an önce çözörnü" ve "SSK'ca kesilen primlerin yüksekligi" konusunda göruş birliğine vardılar. Ilki geçen mart ayında ya- pılan işçi-işveren-hükümet zirvesinin ikincısi dün Şanlı- urfa'ya 60 kilometre uzaklık- taki Atatürk Barajı tesislerin- de yapıldı. Toplantıya Çalış- ma ve Sosyal Güvenlik Baka- nı tmren Aykut, TİSK Başka- ' nı Refik Baydnr, Türk-tş Ge-' nel Başkanı Şevket Yılmaz'- ın dışında, Bakanlıktan müsteşar Ateş Habiklioğlu, SSK Genel Müdürü Mehmet Karaduman, Çalışma Genel Müdürü Ali Toptaş, her iki konfederasyondan da bazı yönetim kurulu üyeleriyle Türk-tş'e bağlı sendikalardan 7'sinin genel başkanı katıldı. Toplantının açılışını yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tmren Aykut, çahşma yaşamındaki huzur ve istikra- nn işçi-işveren kesimi arasın- daki sürekli diyaloğa bağlı ol- duğunu, ancak her diyalogtarrS hemen kesin, anlaşılır sonuç- lar çıkamayabileceğini söyle- di. TtSK Başkanı Refik Bay- dur, "Sayın bakan bu toplan- tıyı gerçekten ciddiye alıyor- sa çıkan sonuçlan hükümet programına aldırmak zonın- dadır. Ancak bu diyaloğun bir peri masalı gibi müspet so- nuçlar vermesi de beklene- mez" diye konuştu. Türk-lş Genel Başkanı Şev- ket Yılmaz da daha çok SSK'nın sorunlanna ağırlık verdiği konuşmasında yer yer TÎSK'le anlaşabilecekleri ba- za noktaların olacağını ima et- ti. ABD üsleri Grevkarannın ardından suçlamalar İş-Sendika Servisi — ABD işyerlerindeki toplu sözleşme uyuşmazlığı ile ilgili olarak Türk-Harb-lş Sendikası ile ABD VBR şirketi işvereni ara- sındaki tartışma grev karan- nın alınmasının ardından bü- yüyor. VBR Genel Müdürü Andrew Cooley, duzenlediği basın toplantısında dünyada- ki gelişmeler karşısında ABD'nin askeri harcamalan kısıtlama eğilimini anımsata- rak sendikadan yeni çahşma şartlarının bilincinde olması- nı istedi. Harb-lş'in karşı basın top- lantısında ise karşılıklı iddia- lann kamuoyu önünde tartı- şılması için ABD'li genel mü- düre 'Hodri meydan' denile- rek, Harb-lş'in aşın istekler- de bulunduğu iddiaları redde- • dildi. "Ücret talebimiz ne "I* 1.150 ne de 950'dir. Belediye- lerimizin cefakâr calışanlan- nın kazanımlannı incelemele- rini kendiierine öneririz. Da- ha vakın emsal anyoriarsa ka- çak olarak çalıştırdıklan Amerikalılara ödedikleri S dolar saat ucretini dolar ba- zında vasıflı işctlerimize, öğ- renci olarak çalıştırdıklarına ödedikleri 4 dolar saat ucre- tini dolar baanda az vasıflı iş- çilerimize ödesinler" denildi.