Katalog

CUMHURİYET/16 DIŞ HABERLER 5 MA YIS 1990 ANKARA Türkiye'nin nükleer ikilemiAnkara, Avrupa'daki koşullar olumlu yonde gelişirken yeni nukleer yukümluluk almaya taraftar değıl. ABD Başkanı Rush'un sonHemeci Ankara'da "ıımııî vpriri" nlnrnlrBush'un son demeci Ankara'da nitelendi. ANKARA (Cumhunvet Buroso) — ABD Başkanı George Bush'un otıcekı gun NA- TO ulkelen lıderlerıne gouderdığı dort mad- delı mektup, Turkıve"nın nukleer yukumlu luklerı açısından "ıki >oılu" etkı yapacak Bush'un mektubunun dola>lı olarak gunde me getırdığı, havadan kara>a taktık fuzele rın (TASM) Turkıye ve dığer NATO ulkele- rı topraklannda konuşlandırılması duşun- cesıne Ankara "lemkınlı" yaklaşımını sur duruyor Ancak Ankara ılave nukleer yu- kumlüluk almama konusundakı kararlılığı- nı da koruvor Ust duzeyde bır yetkılı ko- 'umut verici" olarak nuyu değerlendınrken "Geçen >ü daha olumsuz koşullarda ılave \ukuraluluk al- mazken bugun daha olumlu koşullarda ne- den nukleer yukümluluk alalım1 "' dıye sor du Turkıye'de mevcut 20-30 kılometre men- zıllı nukleer topçu bataryalarınm tasfiye edılmesı konusu ıse Bush'un mektubunun çağrıştırdığı dığer bır unsur olarak Anka- ra'mn ısteklen ıle çakışı>or Bu konu dun Mıllı Savunma Bakanlığı'nda yapılan özel bır toplantıda da değerlendınlırken Başkan Bush'un açıklaması ''uraul vencı" olarak ru telendırıldı DIŞBASIN Batı ittifakı Gorbi'yi kolluyor THE INDEPENDENT LE FIGARO Batı ittifakı Gorbaçov'u guç durumlara gırmekten koruma çabasında Gorbaçov' un ıktıdarı Batı'mn çıkarınadır Sovyetler'ın zayıflığı sadece yıkıcı sonuçlar getırır Ba tı'nın kısa menzıllı fuzelerden vazgeçmesı yenı bır yaklaşımın gostergesı Gorbaçov NATO'dakı bu yenı değışımı yureklendır- melı ve NATO'nun uzun vadelı çıkarlarının Sovyetler'ınkıne benzedığı şeklındekı göru şu benımsemelı Sovyetler'ın Almanva'dan çekınmesı tarıhsel açıdan anlaşıhr bır şey AJmanlann bu yenı güçlennı kötuye kullan mamaları, bırleşmelerı ıle olur NATO bu nu sağlayabılecek tek örgüt şu anda Wıashıngton'da yapılacak ıkıncı Bush Gorbaçov goruşmesınden sonra NATO bunyesmde başlayacak tartışma bırıncı de- recede önern taşıyacak Bush her zamankı pragmatık yaklaşımıyla rauttefıklenne da- nışıyor ve onlara şu soruyu vöneltı>or Amerıkalılarla ne tur bır ittifakı muhafa- za etmekten yanasınız9 Dunku konuşma sıyla Bush, Avrupalıların yaptığı şu sapta- mayı 'not etmış' oldu Almanya'nın bırleş- mesı, NATO'nun uzlaşmacı bır tavır be nımsemesmı gerektınyor Bush "Amenka' nın geleceğı Avrupa'nınkınden ayrı duşunülernez" şeklınde konuştu Belçıka'nın başkentı Bruksel'de vapılan olağanustu KATO toplantısı, Bush un mek tubunun günderne gelmesıyle ıttıfakın nuk- leer stratejısı açısından onemlı bır dönum noktası oluşturdu Bu gelışme, Turkıye açı sından da "knük" onem taşıyor Ankara1 nın komşulanvla ılışkılen açısından buyuk sıvası onem atfettığı kısa menzıllı nukleer sılahlar konusu, askerı ve dıplomatık çev- relerde boylece yenıden gundemın bınncı sı rasına yerleşmış oluyor Bu çerçevede vet- kılılerın, "TASM" ve nukleer topçu batar yalarının guvenlık ve sıyası denge açısından oynayabıleceğı role ılışkın değerlendırmele rı, Bush'un mektubundan sonra >enı bıçım- ler kazandı Kanada'nın Alberta kentınde 9-10 mavıs tarıhlennde yapılacak olan NA- TO Nükleer Planlama Grubu toplantısın- da daha belırgınleşecek olan "yenı stralejı" çerçevesınde Turkıye'nın ıkı ayrı başlıkta dzetlenebılecek goruşlerı şovle Havadan karaya taktık fuzeler (TASM) Yaklaşık 250 kılometre menzıllı TASM'la- nn Turkıye topraklannda konuşlandınlması karşısında Ankara'mn "temkınlı" vaklaşı mı oncelıkle Sovvetler Bırlığı ıle ılışkıler ba- zında değerlendırılrçor Fuzelerın kendı menzıllerı dışında, bu fuzelen atabılecek türdekı uçakların da menzılını kazandığı ıçın Sovyetler Bırlığı açısından onemlı bır tehdıt oluşturabılecek Ankara'dakı askerı ve dıplomatık çevreler hem Doğu-Batı ılış kılerı hem de Moskova'vla ılışkıler kapsa- mında bu tehdıt unsurunun "olnmsuz" yan sımalarından çekınıyorlar Ust duzeyde bır askerı vetkılı bu konuda Cumhurıyet'e bıl- gı venrken, TASM fuzelenmn asken açıdan "cazlp" olduğunu belırterek "Ancak nuk- leer sılahlar oncelıkle sryasi nıteliklıdır Sı- yası karar gerektınıier" dedı ABD Başka- nı Bush'un, TASM'ların konuşlandırılma- sının bır NATO genel tutumu halını alma- sını gundeme getırebılecek mektubu ıse An- kara'mn bu kaygılarını ortadan kaldırma- dı Sovyetler Bırlığı'nın dığer NATO ulke lerınden de benzer bır tehdıdı algılaması durumunda bıle, ozel stratejık konumu ne denıyle Ankara'mn Moskova karşısındakı tedırgınhğı ortadan kalkmayacak Nukleer topçu bataryalan: Yaklaşık 30 \ ıldan berı Turkıye'de konuşlandırılmış bu- lunan nukleer topçu bataryalannın tasfîyesı eğılımı bır suredır Ankara'dakı askerı ve dıplomatık çevrelere hâkımdı Başkan Bush'un mektubunun bu bataryalann ışlev- sız kıhnmasını dolaylı olarak gundeme ge- tırmesı, bu eğılımı cesaretlendırdı Özellık- le Trakya ve Doğu Anadolu'da konuşlan- dmlmış bulunan İSS mılımetrelık, menzılı 20 kılometre cıvanndakı bataryalar ıle "se- kız ınçlık" olarak adlandırılan 30 km men- zıllı 203 mılımetrebk nükleer topçular, Turkıye'nın komşulanyla üışkısı açısından "kntık" bır unsur oluşturuyor "Çıft anah- tar sıstemı" esasına dayanan bu bataryala- nn kullanımı ABD ve Turkıye'nın ortak ka- rarıyla mumkun. Dolayısıyla Ankara'nın bu sılahları tek taraflı olarak "caydıncı" unsur bıçımınde değerlendırmesı olasılık dışı Bu durura, bataryalann Türkıye ıçın Güneydo- ğu polıtıkalan açısından "elkin bir sılah olmaması" sonucunu venyor Aynca Anka ra'nın Şam ve Bağdat'la olan ılışkılennın, \^ashıngton'un bu ıkı başkente bakışıyla her zaman aynı çızgıde olmaması da sıiahların kullanımı konusunda olası bır ABD baskı- sının "rahatsızbk" yaratmasını gundeme ge- tırebıhvor Ankara tüm bu nedenJerle ba- taryalann kaldırılmasında ısteklı olduğunu ıfade edıyor WASHINGTON ABD ile nükleer alışveriş bitmediBaşkan Bush'un açıklamasıyla nukleer modernizasyon Turkiye'mn gundemınden çıktı, ama şımdı de TASM konuşlandırılrnası gundemde. UFUK GULDEMİR \*ASHtNGTON — ABD Başkanı Geor- ge Bush'un oncekı gun Lance Modernızas vonu (FOTL) ve nukleer topçu konusundakı açıklamasından sonra nukleer modernızas yon şımdılık Turkıye'nın gundemınden çıkıyor Ancak bu kez de gundeme yenı bır sıs- tem gelıyor O da kısaca "TASM" demlen havadan yere ateşlenen taktık seyır sıstem ler SACEUR (Avrupa Muttefık Kuvvetle n Komutanı) John Galvin bu sıstemı "Gal- vın belgesı" dıye anılan bır mektupla geçen yıllarda Turkıye'ye de onermışu ABD Baş kanı Bush'un FOTL ve nukleer topçu mo dernızasyonunda gerı adım atması, TASM' ın konuşlandınlma olasılığını yukseltıyor ABD'nın özetle ıstedığı, NATO Avrupa sı'nda karada konuşlandırılmış nükleer fuze kalmaması Zaten 1NF Anlaşması ıle orta menzıllıler sökulüyor, gerıye bır tek kısa menzıllıler (SNF) kalıyor Kısa menzıllıler de Doğu Avrupa'daki demokratık gelışme- ler nedemyle 'aşılmtş' oldu Çünkü Avru- pa'daki bu sıyası gelışmeler, Turkıye harıç, kısa menzıllılerle Sovyet topraklarını vur- mak olanağını ortadan kaldırdı Bır zaman lar hedeflenen Polonya ve Çekoslovakya bu- gun demokratıkleşmenın önde gelen ulke- lerı SNFlerın menzılı ıse bu ülkelerı aşıp Sovvet topraklarmı vurmaya yetmıyor Ya- nı SNF'ler zaten kaduk' olmuştu, Bush1 un açıklaması bu olguyu teshm edıvor Oysa TASM doğrudan Sovyetler5 ! vurabılecek bır sıstem Geçen yülarda NATO Komutanı Ge- neral Galvin tarafından bazı dığer başkent- lerle bırlıkte Ankara'ya da ıletılen önenler ıçınde yer alan TASM'ın Turkıye açısından puf noktası şöyle Avrupa'da konuşlandırılmış bır TASM, bır taşıyıcıya yuklenerek (uçak veya gemı) ateşlenmeden once Sovvetler'e 400 mıl ka- dar yaklaşmak zorunda Bu seyahat sırasın- da da taşıyıcının saptanıp ımhası kolay Oy- sa Turkıye'de konuşlandınldığında Turk sı- nırlarından çıkmadan ateşlense dahı Sov- yetler de stratejık hedeflerı, komuta, kont rol, ıletışım merkezlerını vurabılıyor Orta menzıllıler kaldırıldıktan sonra muttefık topraklanndan bu derecede tesırlı vuruşu ancak stratejık fuzeler yapabılıvor Oysa TASM Turkıye'de konuşlandınldığında bır INF fuzesının tehdıt kapasıtesını kazanıyor Ovsa Bush'un son açıklaması ABD'dekı bazı çevrelere gtire eskıden sadece Turkıye1 de karada konuşlandırılmış kısa menzıllı fü- zelerle Sovyet topraklannı vurmak mumkun ıken şımdı eğer TASM sıstemı NATO po- zısyonu olacaksa kı öv le olacaga benzıvor- o zaman Ankara'mn Sovyetler karşısında fazla guç durumda kalmayacağı şeklınde değerlenduTİıvor HABERLERİN DEVAMI Washingtoıftfan... (1) (Baftarafı 1. Sayfada) Kendını bu denlı guçlu hısseden bır süper gücun, stratejık ağırlığından da artık bır şey- ler yttırmeye başlamış bır muttefığının duyar- lığını hıçe sayması, bır donum noktası ola- rak altı çızılmesı gereken bır olgudur Türkıye'nın bu olguyu hıç gozden kaçır- maksızın, değışen dünya dengelerınde "kuv- vetpolıtıkası"r\m kayabıleceğı yenı yorunge- lerı tyıce hesaplayarak ulusal guvenlık stra- tejısını dış polıtıkasını yenıden duşunmesı zorunludur VVashıngton dan Turkıye ye bakışı bır baş- ka yazıya bırakıyoruz • Şımdılık Amerıkan başkentınde tum dık- katler, Doğu Avrupa yla Sovyetler'ın uzenn- de toplanmış durumda Buralardakı gelışme- lerın varabıleceğı noktalar kestırılmeye çalı- şılıyor Ikı Almanya nın bırleşmesıyle bırlık- te nasıl bır savunma ve dış polıtıka stratejı- sı 7 Sovyetler'ı ve "komunızm"\ çevreleyıp durdurmaya yönelık 40 yıllık soğuk savaş stratejısının yerını alacak olan nedır 7 En temel soruların bunlardan oiuştuğu söylenebılır Ancak karşılıkları bulunabılmış değıl Henuz belırsızlık havası egemen bu konularda Doğu Avrupa'yla bırlıkte VVashıngton'da bugün ıçın en çok vurgulanan sozcuklere ge- lınce Demokrası, ınsan haklan, pazar eko- nomısı Uluslararası Konsey Konferansı'nda dın- ledığımız Beyaz Saray'm ıkı numarası Sunu- nu, Malıye Bakanı Brady, Tıcaret Bakanı Mosbacher, bır yandan demokrasının gunu- muzdekı "önlenemez yukselışı"n\r\ altını çı- zerlerken ote yandan özellıkle Doğu Avru- pa açısından pazar ekonomısını vurguladı- lar Bu konuşmalar ıster ıstemez sıyasal ve ekonomık çoğulculuk arasındakı bağlantıyı 6n plana çıkardı Pazar ekonomısı ıle demok- rası arasında mekanık bır bağ olduğu one su- rulebılır mıydı" 7 Pazar ekonomısı kendılığın- den sıyasal çoğulculuğa goturebılır mıydı 7 Ayrıca pazar ekonomısının Doğu Avrupa ul- kelerındekı geleceğı ne olabılırdı? Şımdılık bu soruların kesın yanıtı alınmış değıl, belırsızlık havası süruyor Nıtekım Çekoslovakya'nın VVashıngton Buyukelcısı Rıta Klımova'nın konferans ko- nuşması bu açıdan çok ılgınctı ' Komunıst toplum modelı çoktu Komuta ekonomısı ıflas ettı Tek partı ıktıdarı yurume- dı Sansur geçerlı olamadı Bu konularda he- pımız anlaşıyoruz Ancak yenıyı nasıl kuraca- ğız? 40 yıllık totalıter bır sıstemden sonra bu ış o kadar basıt değıl Gecmışı reddetmekle ışbıtmıyor Ekonomıde venmlı olanı yapmak Evet ama kolay değıl Pazar ekonomısı ta- mam, fakat nasıP Bugune kadar devlete aıt olmuş dan bır ekonomı nasıl ozelleştınlecek? Bunun yontemı ne olacakP Halka satalım, tyı guzel Pekı, ama halkta satın alacak para yok kı Avrupa Topluluğu'na gırelım dıyoruz Şımdı 'buyrun gelın dese aynı gun Çek eko- nomısının uçte ıkısı çoker " Ekonomıde ve polıtıkada çoğulculuğa ge- çışın öyle kolay olmayacağını anlatıyor bu sözler Bu arada Amerıkalı bır buyukelçı, bu ko- nudakı guçlüklere bır ornekle değınıyor ABD'yı AGİK Insanı Boyut Konferansı nda temsıl eden Max Kampelman Moskova'da bır ıkiısatçının kendısıne "Kapıtalızmden sos- yalızme geçışı anlatan kutuphaneler dolusu kıtap var, fakat sosyalızmden kapıtalızme na- sıl geçıleceğını anlatan tek bır kıtap yok" de- dığını nakledıyor Bu konudakı olası guçluklerı bır Japon ga- zetecıden dınlıyoruz Cekoslovakya'dan yenı gelmıs, ılgınc gozlemlen var Gıda maddesı fıyatlarının dusukluğunu anlatıyor, konut açı- sından durumun Japonya'yla karsılastırıla- bıleceğını soyluyor Bunlara sosyal guven- lıkle olmayan ıssızlığı eklıyor, kultur hızmet- lerının ucuzluğunu da belırtıyor Ancak eko- nomıde verımlılığın ve rekabet gucunün sağ- lanabılmesı ıçın bu konularda bır bedelın odenmesı gerektığını de Japon meslektası- mız vurguluyor Yanı, bellı bır sure ıçın ıssız- lık, artan fıyatlar, gerçek gelırlerdekı aşın- ma * Bugun Polonya da beş aydır ışlemeye başlayan bu surec, otekı Doğu Avrupa ulke- lerınde de er gec gorulecek Bu durum sı- yasal ve ekonomık açıdan bu ulkelen nere- ye goturebılır' Pazar ekonomısıne dayalı de- mokrasıye mı yoksa bır kaosla bırlıkte oto- rıter rejımlere mı' Bu konuda The Economıst dergısının nı- san sonundakı bır yorumunda şu satırlar var- dı "Komunızm Batı'ya ne denlı yabancıysa, kapıtalızm de Doğu Avrupa ulkelerıne o den- lı yabancıdır Başanlı ışadamlannın zengın- leşmesını ıçlerıne sındırebılecekler mı? Işsız- lığın yukselışıne tahammul edebılecekter mP Eğer karşılığını gormek ıstryoriarsa, başka ça- relerı yok Ancak sonunda reformlan yuzlen- ne gozlenne bulaştınrlarsa doğacak toplum- sal tepkıler Doğu Avrupa yı Latın Amenka çö- kuntusune goturebılır ' Doğu Avrupa da Latın Amerıka'yı yaşa- mak Ekonomıde başansızlık, The Economıst'e gore bu noktaya goturebılır Doğu Avrupa ul- kelennı 1989 devrımının heyecanı yatıştıkça ger- çeklerle karşı karsıya gelınmeye başlanıyor Çek Buyukelcısı Bayan Klımova ' Çoğul- culuğa gecıyoruz ama bu arada aşırı çok ra- dıkal goruşler de su yüzune çıkmaya başladı" dıyerek yakınıyor Tıpkı ocak ayı sonunda Varşova'da konuş- tuğumuz Adam Mıschnık gıbı onun da şo- ven aşırı mıllıyetçı gelışmelerden tedırgın- lık duyduğu anlaşılıyor Haksız sayılmaz 1989 da tarıh, dızgınlerınden boşalmışça- sına hızlandı Bunu kımse öngorememıştı Ancak 40 yıllık bır aradan sonra kanatlanıp uçarcasına yol alan tarıhın nereye doğru gıt- tıgını de şımdılık tam kestırebılen yok Devrım heyecanı yerını artık umut dolu bır belırsızlığe bırakıyor Suruyle soru ışaretının kol gezdığı bır belırsızlık ortamı • "Ozgürluğun Kurumlannı Inşa Etmek" ko- nulu uluslararası konferansta da bırçok so- runun çengelı zıhınlere takılı kaldı Orneğın NATO ne olacaktı? NATO, Genel Sekreterı VVorner'ın per- şembe gunu açıkladığı -VVashıngton'un da ıstedığı- gıbı sıyasal boyutu ağır basan bır or- gute mı donuşturülecektı' 7 Bu nasıl olacak- tı 9 Askerı rolunün arka plana kaymasının ko- şulları ve sonucları neler olabılırdı'? Fransa'- nın bakışına uygun olarak AT ve AGİK mı gı- derek NATO nun yerını alacaktı' AT Parıs ve Bonn'un ısteğı uyarınca sıyasalbırlığe ' hızla kayacak mıydı? Yoksa Londra'nın mı dedığı olacaktı9 Ayrıca sıyasal bırlığın anla- mı neydı9 Ikı Almanya'nın bırleşmesı, Avrupa'nın, NATO'nun ve Avrupa dakı Amerıkan askerı varlığının geleceğını nasıl etkıleyecektı7 Sovyet Cumhurbaşkanı Gorbaçov'a do- nuk polıtıka ne olmalıydı9 Sovyetler'de bır yandan ekonomı kotuye gıderken ote yan- dan 1 Mayıs'ta Kızıl Meydan'da görulduğü gıbı, muhalefet ve yer yer soven cızgıler de tasıyan mıllıyetçılık gıtgıde kabarıyordu Bır anda her şey cokebılır mıydı7 Ingıltere DJŞIS- lerı Bakanı Douglas Hurd, persembe gunu Bruksel'de boyle bır olasılıktan acıkça soz etmıştı Konferansta, Avustralyalı unlu basın ba- ronu Rupert Murdoch Beyaz Saray'ın ıkı nu- marası Sununu'yasordu VVashıngton Gor- baçov'a daha ne kadar hosgorulu davranma- ya devam edecektı? Başkan Bush'un en yakın calışma arka- daşının yanıtı son derece yumuşaktı Sovyet lıderıne karsı anlayışlı ve esnek tutumu ger- çekçılık olarak nıtelıyordu Konferansta dıkkatımızı çektı Gorbaçov ve Sovyetler'e karşı bırbırıne zıt ıkı çızgı be- hrgındı Bırı, Moskova tumuyle kapıtalızme yoneldığını bellı edene dek Gorbaçov'a me- safelı kalmak ve yardımcı olmamak nokta- sında duğumlenıyordu Otekı cızgı ıse bu tur katı bır yaklaşımı red- dedıyordu Amerıkan yonetımının bugun bu polıtıkayı benımsedığı söylenebılır The New York Tımes, 2 mayıs tarıhlı başyazısında bu polıtıkayı desteklıyordu "Bazı Amenkalılar Sovyetler Bırlığı'nı Av- rupa 'dan surup atmak nıyetındeler Bu bakış acısı tehlıkelı bıcımde kısa goruşlüdur Mos- kova'nm guvenlık çıkarları tatmın edılır ve Sovyetler asken açıdan çekıldıklen Avrupa'- ya ekonomık ve sıyasal olarak dahii edılebı- lırse, barıscıl bır Avrupa hedefıne vanlabılır * Evet soğuk savaş noktalandı Kalıcı ve hakca bır bans duzenı kurmaya her zamankınden daha yakın bır dunyada yasıyoruz Ama boylesı bır barısın mımarısı henuz bellı değıl Bans yapmak bazen savas yapmaktan da- ha guç belkı de 25 PKK'h öldürüldü(Baştarafı J Sayfada) Kars ın Kağızman ve Tuzluca ıl- çelen arasındakı dağlık bölge de^ncekı akşam bır grupla guven- lık guçlerı arasına çatışma çıktı Sılahlı çatışmada 6 terönst ölu, 2 terörıst ıse varalı olarak el? geçı- nldı Çatışmada Sadullah Keleş ısımlı özel tım görevlısı şehıt ol- du Yetkılılerden alınan ılgıye gore guvenlık guçlen Tuzluca ve Kağ'z man arasındakı dağlık bölgede operasyona başladılar Operasyon sırasında bır grup terörsıtle karşı laşan guvenuk guçlen "Tesiim ol" çağnsında bulundu Çağnya ateş- le karşılık verılmesı uzerıne çıkan çatışmada 6 terönst ölu, 2'sı ıse yaralı olarak ele geçınldı Çatış- manın aralıksız olarak surduğu, bölgeye çok sayıda komando \e ozel hareket tımı gönderıldığı öğ renıldı Çatışmada bır özel tım gö EVET/HAYIR OKTAY AKBAL (Baftarafı 2 Sayfada) alışın' ne demektır 7 Istesenız de ıstemesenız de Çankaya'da- yım hatta yalnız Çankaya'da değıl Basbakanlıktayım butun dev- lette etkı sahıbıyım ben ne dersem o olur bana alışın demekte- dır Kemerdekı tatıl köyünde açık açık şunları soyluyor 'Yavaş yavaş her şey değışıyor Cumhurbaşkanı hıç buraya geldı mıydı 7 Gordunûz mu ben geldım Eskısı gıbı değıl Me- sela bakın ben cumhurbaşkanıyim Tişortle gezıyorum Sız cum- hurbaşkanını yaklaşılamayan adam zannedersınız değıl mı 7 Es- kıden öyleydı Şımdı de halâ oyle zannedenler var Arabaya bı- nıp araba kullanıyorum, onu da tenkıt edenler var Dıyorlar kı Cumhurbaşkanı dedığın adam halkın arasına gırmeyecek sır- ça köşkte oturacak, kımseye laf söylemeyecek talepte bulun- mayacak Artık alışın 1 Bız (arklı cumhurbaşkanıyız Oyleolması lazım Ben şu halkın a.asına gırmesem olmaz kı Halk arasın- dan çıktık başka türlü olur mu 7 ' Gazetecıler yazıyorlar, TÖ nun bulunduğu tatıl köyune değıl halkın gazetecılerın bıle yaklaşması yasakmış 1 Tatıl köyü uç dört guvenlık kordonuyla kuşatılmış Oenızde yuzerken uzaktan yak- laşanlar olursa gorevlıler ote yana ıtıyorlarmış O kadar kı sozü edılen tatıl koyunde dınlenmeye gelen yurttaşlar kolluk güçlen- nın baskısından yılarak zamanından once evlerıne dönmüşler Guvenlık kordonunu Kâmran Inan gıbı unlu bır bakan bıle güç- lükle aşabılmışi Işte, bu da halkın ıçınden geldığını söyleyen TÖ'nün 'halkın arasına gırmesı yaklaşılabılen bır cumhurbaşkanı olması 1 Açık soylemelı bugune dek hıçbır cumhurbaşkanı bu denlı sıkı ko- ruma altına alınmamıştır Atatürk bıle' TO alışılmadık bır kışı olmanın bılıncındedır ne olur ne olmaz dıye en sağlam bıçımde kendını korumaya aldırmış lyı de etmış Akılsızın bırı çıkar bır ış becerır sonra da bakmışsınız TO ulusal kahraman oluvermış Korunsun korunmasına, ama ben halkm ıçınden geldım, hal- kın arasına gırmesem olmaz kı' gıbı sozler söylemesın Ikı mu- halefet partısının karşı çıkması, halkoyunun yuzde seksenının benımsememesı, basının yazarların aydınların kendısını alışılmadık' bır kışı sayması umurunda olmayabılır Ama TO de kımseyı kendısıne alıstırmaya sevdırmeye zorlayamaz Geçen gun bır haber okudum TO ve mutat zevaf Çanakka- ledeyken Gelıbolu'ya araba vapuru ıle geçmışler Yolculukta ge- mının büfesınde ne var ne yok bıtırmışler, çay, kahve gazoz, sandvıç, kımbılır daha neler' Ama bırkaç yüz bın lıra tutan bu parayı kımse ödememış" Bılmem Kemer'dekı tatıl koyüne "cum- bur cemaat' gelen TO ve arkadaşları adına bır odeme yapıldı mı 7 Yoksa bayram tatılının gıderlen de tatıl koyü sahıbıne mı yük- letıldı7 Hem devlet ne dıye versın TÖ'nün arkadaşlarının sekız on gunlük yedıklerının ıctıklerının parasını7 Muhalefet gercek bır muhalefet olsaydı bırakın yüz yüz ellı mılletvekılınden oluşan bugünkü muhalefet gucunü, 1954'tekı 30 kışılık CHP grubu ol- saydı, hatta 1965'tekı 15 kışılık TIP grubu olsaydı TÖ ve ANAP şımdıkı başıboş, sorumsuz davranışlarını zor yaparlardı7 Şük- retsınler Demırellı Inönulu Baykallı bır garıp muhalefetın varlı- ğına7 BoyJe bır muhalefetın her türlu durumu sıneye çekıp Meclıs sandalyelerınden kopmamak tutkusunai TÖ ne yapıp edıyor, amacına ulaşmasını bılıyor Elını sıkma- mak Çankayaya çıkmamak sozu edenlerı nasıl ayağına getır- tıp kendı yasallığını onlara da kabul ettırdıyse halkı da kendıne alıştıracağı'nı sanmaktadır Ama bu oldukça zor, yüzde 36'dan yüzde 15 lere ınmıs bır partının sectığı TO ne yapsa ne etse Türk halkına gerçek bır cumhurbaşkanı olduğunu kabul ettıremez Ola kı yenı bır genel secım yapılır, ANAP yuzde ellı oranda oy alır, o zaman bızler de onu Sayın Cumhurbaşkanı' olarak saygıyla selamlarız 1 revlısımn de şehıt olduğu bıldırı lırken Kars Valısı Hasan Fakir, Emnıyet Muduru, Jandarma Alay Komutanı, Tuzluca ve Kağızman kaymakamlannın da olay yennde bulunduğu oğrenıldı Küçükağrı eteklerınden Turkı ye"ye geçmek ısteyen terönstlerle guvenlık guçlen arasında çıkan sı- lahlı çatışmada tran uyruklu bır kışı ölu olarak ele geçınldı Kars Valılığı'nden yapılan açık- lama şöyle "2 mayıs gunu gecesı saal 23 sı- ralannda \ralık ılçesı Kuçukagrı Dagı eteklerı İran topraklanndan ıllegal olarak TC lopraklarına ge- çen sılahlı bır grubun guvenlık kuvvetlerinin "dur" ıhtarına rıa yet etmemesı sonucu çıkan çatış mada gruptan bır kışı ölu olarak ele geçırılmış, dığerlen ıse gecenın karanlığından yararlanarak Iran'a kaçmışlardır İran makamlarıvla yapılan müşterek ınceleme sonu- cu olen kışının İran vatandaşı ol duğu anlaşılmıştır Olen kışının üzennde ıkı adet G 3 marka oto- matık sılah çıkmış, olayg Aralık Savcılıği'nca el konulmuştur Hakkân'nın Yuksekova ılçesı Dıleklı koyune baskın duzenlemek ısteyen PKK mılıtanlanyla köyde bulunan korucular arasında çıkan çatışmada da uç korucu şehıt ol du, bır mılıtan olduruldu Guven lık guçlerının de olay yerıne gel- mesıyle sılahlı mılıtanlann geldık- lerı komşu ulkeye tekrar kaçtıklan bıldırıldı Şırnak Cızre karayolu uzerınde bulunan Toptepe köyu yol a>rı- mında PTT dıreğıne asılmış bır korucunun cesedı bulundu, Kom- çatı koyunde koruculuk yapan Mehmet Ozden'ın, PKK mılıtan larınca asıldığı sanılıyor 5 kişiyi yaktılar Dıyarbakır'ın Kulp ılçesıne bağ- lı Yaylak ko>une baskın duzenle- yen terörıstler, bır evın ıçme ka pattıkları dort çocuk ve bır kadı nı yakarak öldurduler Terönstle rın köyden uzaklaştırdıkları ıkı korucudan bınnı de öldurdüğu bıldırıldı Edırulen bılgıye göre öncekı ge- ce 24 00 sularında Yay lak koyune gelen ve 15 kışıden oiuştuğu bıl- dırılen PKK grubu, korucu evle rıne baskın duzenledı Terörıstler, Çehk aılesınden dort çocuk ve bır kadını bır eve kapaıarak ateşe ver dıler Içerıdekı 5 kışının yanarak can verdığı oğrenıldı Teronstlenn daha sonra altı ev ı daha yakarak koyden ayrıldıklarım, beraberle rınde goturduklen ıkı korucudan Sabri Çelik'ı de yolda oldurduk- len bıldırıldı Polîtikacılar (Baftarafı Sporda) "acele-önemlı" başlıklı yazısıyla ıl müdurlüklerıne ve okullara gön derdığı bıldınde, bınncdığın Eskı- şehır'de yapılacak olan "Yuaus Emre ŞenlıklenMe bırlıkte yapıl- ması uygun gorulmustur" dedı Ankara'ya kar yağdı Haber Merkezi — Balkanlar üzennden gelen soğuk ve yağışlı hava kütlesı, tüm yurtta etkısını surdürüyor Dün başta Ankara ol- mak üzere tç Anadolu'nun büyuk bır bölumunde kar yağışı görul- dü Bu arada, nısan ayında ger- çekleşen yağışlann uzun yıllar or- talamasım aştığı ve tanmda bek- lenılen venmın sağlanacağı kayde- dılıyor Kuraklık endışesıyle geçen kış- tan sonra nısanda başlayan vağışh ve soğuk hava, etkısını arttırarak surdürüyor Dun Ankara, Eskişe- hiı*. Merzifon, Kastamonu, Bolu, Kırşehır, Uşak, Nevşehır ve Kon- ya'da kar yağdı Meteorolojı yet- kılılen, bu kentlerdekı yağışlann bugun de süreceğını, Jç Ege ve lç Anadolu'nun yuksek kesımlerın- de de kar yağışı beklendığını bıl- dırdıler Meteorolojı yetkılılermden alı- nan bılgıye göre msan ayında ge- çen yıla ve uzun yıllar ortalama larına göre yuksek duzeyde yağış alındı GÖZLEM UĞUR MUMCU (Baftarafı 1. Sayfada) mette bulunulmuş veya taarruzla mumanaat edılmışse 1 Mayıs gunu Istanbul da gösterı duzenleyenlere karşı po- lıs 'yasal yetkımız var, sılah kullanırız" dıyebılır Dıyebılır, ama ınandıncı olabılır mı 7 Olamaz Şu nedenle olamaz Yasa bu gıbı gosterılerde polıse sılah kullanma yetkısı ve- rıyor, venyor, ama bu yetkıyı de bazı kayıt ve koşullara bağ- lıyor Bu kayıt ve koşullar, polıs şeflerıne ' takdır yetkısı" verı- yor Dıyelım kı bır yasadışı gosterı yapıldı, polıs gosterıcılere "dağılın" dedı, ama gosterıcıler dağılmadılar Polıs, kalaba- lığa hemen ateş mı eder 7 Hayır Yasanın ek 6 maddesıne gore polıs, 'dırenme ve saldırı- nın mahıyetıne gore" kullanacağı yontemlerı belırler Bu gıbı olaylarda amaç nedır 7 Amaç gosterıcılerı etkı- sız hale getırmek Yasadışı bır gosterı ıle karşılaşan polıs, kalabalığı etkısız hale getırmek ıçın once "kademelı olarak artan nıspette be- denı kuvvet maddı güç' kullanır Bu ne demektır? Bu, polıse "hemen sılah kullanmayın" demektır "Sılah kullanmadan önce başka yolları deneyın" demektır Nedır bu yollar 7 "Dağılın" dıyş uyarıda bulunmaktır orneğın Olmadı mı 7 Göz yaşartıcı bomba atmaktır . Yıne mı olmadı 7 Kalabalığın etkısız hale sokulması ıçın topluluk çember ıçıne alınır Daha başka olanaklar, daha baska yollar da var Basınçlı ve boyalı su var Plastık mermıler var Bu yollar varken nıçın ılle de sılah kullanılır 7 Nıcın olacak7 Polıs oğrencılere, oğrencıler ve ışçıler de polıse karsı kosullandırılıyor da ondan Olay anında zor ya da sılah kullanma emrmı kım vere- ce.k7 Olaya "müdahale eden amır " Oyleyse olaylardan once Emnıyet Genel Mudurlyğu yet- kılılerının bas/na "sılah kullanılacaktır' yolunda demeçler vermesı-doğru mudur 7 Bu gıbı demeçler ıkı turlu yorumlanır Bırıncı yorum, polısın sılah kullanacağının onceden açık- lanmasiv"gosfer;c//er ıçın caydırıcı etkı yapar' ınancıdır Ikıncı yorum da polısın bu gıbı demeclerı 'sılah kullamn" dıye algılamasıdır "Olaya müdahale eden amır" şoyle du- sunur — Genel mûdühük bıze peşınen sılah kullanımdıyor Demokrasılerde "her şey ınsan ıçındır " Yasadışı goste- rı yapanlar da bu ulkenın yurttaşlarıdır Basınçlı suyla, göz yaşartıcı bomba ıle dağıtılması gere- ken kalabalıklara ateş etmenın "yargısız ıdam kararı" ver- mekten söyler mısınız ne farkı vardır 7 Her şey ınsan ıçınse, bu gıbı konularda bırdurup bın kez dusunmek gerekır CUNEYT ARCAYUREK yazıyor Ermeniden Enflasyona ANKARA — Resmen teyıt' ettırılme- yen haberlerden sureklı yakınan ıktıdar cevrelerıne kucük bır bılgı verelım ABD'dekı Buyukelçımız Nuzhet Kan- demır'ın TO den sözlu talımat alarak VVashıngton da Ermenı lobıcıler ve Erme- nı onde gıdenlerıyle ılıskı kurduğunu one suren haberlerı doğrulatmak ya da yalan- latmak ıçın dun sabah seferber olduk Bakan A(j Bozer, NATO dışışlerı ba- kanları Brüksel e gıderken tersıne rotayia Malezya'daydı Mustesar Tugay Ozcerı Bozer'ın sorumluluğunu yuklenmış Bruk- sel'de Mustesar sıyası ışler yardımcısı Huseyın Çelem'e umut bağladık o da Malezya ya gıtmıştı Otekı yardımcıların görevlen soruyu yanıtlamaya elverıslı de- ğıldı Oysa yuksek duzeyı yakalayabılsek, Kandemır'ın oldu ya da olmadı, Ermenı- ler nezdındekı gırışımlerını, varsa ıcerığını oğrenmeye çalışacaktık Imdadımıza Dışışlerı Sozcüsü Murat Sungar yetıştı Dedığıne gore Kandemır ılgılı daıreye,' TO'den ozel talımat alma- dığını Ermenı lobıcılerle onde gıden Er- menılerle hıçbır ılıskı kurmadığını' res- men bıldırmıştı Madalyonun ötekı yuzünde yer alanlar ıse dun sabah yenı bılgıler fısıldadı hem de yazılı kaynaklar sıralayarak Buyükelcı Kandemır'ın, Ermenılerle Phıladelphıa'da bulustuğu haberı ABD' de yayımlanan Armenıan Reporter gaze tesınde cıkmıştı Kandemır le Mark Mum- cuyan ve Gurdız Segestıyan adlı ıkı Er menı bır araya gelmıştı Bu goruşmeler TÖ'nün ABD'de ıken bır yemekte,' Ben bu ısı bılırım Nasıl Yunanıstan la hadı seyı yumuşattıksa, Ermenılerle de dıya- tog kurulması gerektığıne ınanıyorum Bız Ermenılerle meselemızı halledırız deme- sınden hemen sonra gerçekleşmıştı Bu olayın muııaKa açiKlıga kavuşması gerekıyor Devlet polıtıkasını bır anda sı- fıra ındırecek bu gırışımler, resmı yalan- lamalara karşın, yapıldıysa Belıriı konu- larda sankı ıçte bır dusünce bırlığı varmıs gıbı davranılırken dışa çeşıtlı mesajların verıldığıne de bır kez daha kesınlık ka- zandıracak " Devletın ıtıbarı' ıle ılgılı telaş kuşku- suz basında görüluyor Koşk'ten bır açık- lama ıle çesıtlı varsayımlara cıddı bılgı- lere sunger çekılıyor Ola kı tartışmalar- dan kımılerı mutluluk duyuyor Sonunda Ermenılerle dıyaloğa gırılmesıne kamu- oyunun alısacağını' sanarak ellerını ovuşturuyorlar Itıbarımızın' zedelendığı kaygıları bır yana, enflasyonun zevkten dort koşe ol- muş ellerını sevıncle ovuşturduğu dun ıkı kanaldan acıklanıyordu Istanbul Tıca- ret Odası na göre nısanda tuketıcı fıyat- lar; yüzde 11 lere ulaşmıştı Istatıstık Ge- nel Mudürluğu ne gore tuketıcıye yansı- yan enflasyon yuzde 6 6 Pahalılığa savaş açan devletlu Baka- nımız Guneş Taner yıl sonunda enflas- yonun yuzde 30 dolayında gerçekleşece- ğıne hâlâ dırenecek mı 7 Gelecek aylar enflasyon sıfır çıksa, yıl sonunda yuzde 46 olacak Tabıı, tuzu kuru olanlara la- yık bır duş Bızım Bılal Çetın ın kımı se- çeneklere gore yaptığı hesaplamalar, ör- neğın aylık yuzde 4 enflasyonun yıl so- nunda yuzde 66'yı kesınleştıreceğını ve- rıyor Enflasyona alışırlar Cumhurbaşkanlı- ğına alışırlar SS kararnamelerını uygu- larız alışırlar Ozel plaja özel uçaklara helıkopter- lere arabalara, hızlı dıreksıyona şuna ve buna alışırlar mantığıyla yedı yıllık yaşa mın surup gıdeceğıne ınanır Bır gun gelecek, sade vatandaşlığa ba- kalım nasıl alışacak'