Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
Sahıbı Cumhjrıvel Matbaacılık *e Gazeteolık Turk *nonım Şırkfcîı adına
Nıdır Nıdi 0 Genel >a>ın Muduru H ı s ı ı Ceaıal. MuKsne Muduru
EflUM Işaklıgtl, \an Işlcn Muduru Ofca> Gonensın. 0 Haber Merkezı
Muduru Yftlfin Buytr. Savfa Duîenı >onetmenı KH A*ar 0 Temsıktler
ANK\RA Mımrl Tan IZMIR Hıkmel Çrtiakna. *DASA Çttın Yıttaoglıı
ı Cetal B^la»ti( Dtş HabCTİrr Lr*M Itaİo, Ekonomı Ce*fu Tarftao. 1> Sendıka Ş«kr»m fccteKu kultur Cetal Isier. Isiaı
Ikcnal timçuk Egıtım O ( K I « ^ l a n . H*b*T \ra$tırma tsaeı Bcrksı. 'turı Haberlcı Nccdeı D » f • Spor Oanışm
ır \ « t 4 n u Du YazıUr KMII Ç»b*k». -Vraîi -ma ^ U a Atpav Ouzeltmc «Maltak >tncı 0 koordmuör \hnti 1
Işter tnsJ LrkMl 0 Muhasefre Balraı ^mrr 0 Buiı,e Pliniama Sr>ft OsaMbrvofttn 0 Rckiam A«* Ton» 0 Ek
Hılya \L>oJ £ laarc Hnr>iı G«rrf A Hl«mt Omlrr <,rt* A Bıtg hiem >wl lsal A Pcnonel SP
h n " Au/u/u Baıkan >adir Nıdi
» u n UbaL lılpa S»tr. Hm>
(-rmat. HİİMBCf ^etMkı*. Ofcn
l ( w M M C I . llhan
Uı "*mra. Uıarl T»«
ârarff ** Yavan Cumhunvei Uatbuahk « Guetecılık Tjk Ş. Tifk Ocaftl Cad 39'41
Hi:< Is, Pk 246 tsunbul W M2 05 05 120 hal). Tdeı 222«. Fa< (I) 526 60 72 0
Buro4er \abin: Zı>a Gokalp BJ' inkOap S. No }9'4 Td 133 II 41-47 Tefcx 42344. Fuc (4) 133
05 65 0 b a i r H Zıy» BN 1332 S- 2/3. Td 13 12 30. Tdex 52359. F u (51) 19 53 «0
0 U»M- lnonu C«d 119 S So I Kaı I. Td 19 37 52 {4 haı). Tdex 62155. F u . 171) 19 25 7t
TAKVİM: 9 KASIM 1990 İmsak: 5.09 Güneş: 6.37 Öğle: 11.52 Ikindi: 14.34 Akşam: 16.59 Yatsı: 18.21
9 Kasım 1989'daBatı veDoğu'yu ayıranBerlin Duvarıyıkıldı, soğuksavaş 'fıilertsonaerdi
Bir yılönce duvar vardıSavaş simgesi Berlin Duvarı 2.
Dünya Savaşı'ndan sonra yalnız Berlin'i
Doğu ve Batı diye ikiye bölmekle
kalmamış, Avrupa'da bloklaşmayı ve
askeri kampları da ayıran bir simge
haline gelmişti.
DİLEK ZAPTÇIOĞLU ~ -»-
BERLİN — Bir yıl önce bu-
gün, tum dünyanın hiç yıkılma-
yacak sandığı Berlin Duvan "yı-
kıldı"... Batı Berlinliler, 143 ki-
lometre uzunluğuyla kenti çev-
releyen ve Doğu Almanya'nın
ortasında bir " a d a " haline ge-
tirilen beton duvarın uzerinde
dans etti.
Duvar, inşasından 28 yıl son-
ra yıkıldı. 13 Ağustos 1961'de in-
şa edilmeye başlanmıştı. O gu-
nü çoğu Alman daha dun gibi
hatırhyor. Onlardan birine, bu-
gün 39 yaşında olan Sylvia
Schmitz'e "Dnvsınn yapımı sıra-
sında nerede olduğunn, olayı
nasıl hatırladığını" sorduk.
İki çocuk annesi Sylvia, du-
vann inşası sırasında 10 yaşın-
da olduğunu ve Doğu Berlin'de
oturan buyukannesiyle Alman-
ya'nın güneyinde yaz tatilini ge-
çirdiğirii anlattı. Gerisini kendi
ağzından dinliyoruz:
"Sabah uyandıgımda büyök-
•nnemi radyonun başına çö-
meinıiş aglarken buldum. Ne ol-
dağunu bilmiyordum. Bana
Dogu ve Batı Berlin arasındaki
sınınn kapatıldıgını anlalınca
şok geçirdim. Ona çok baghy-
dım ve Dogu Berlin'de oluru-
yordu. Onu artık goremeyecek-
tik. Hemen trenle Bertin'e don-
dük. Biz Batı'da indik. Anneni-
ler buyukanneme trenden inme-
sini, Dogu'ya gilmemesi için
yalvardılar. Tek anladıgım, bü-
ytikannemin Dogu'ya giderse
bir daha şanımıza gelemeyece-
gi idi. Ona sımsıkı sanldım. He-
pimiz agiıyorduk. Büyıikannem
trenin penceresine yapışmış, evi-
ni, eşyalannı, her şeyini öteki
tarafta bırakamayacagını, kala-
mayacağını so>lü\ordu. Gar bi-
zim gibi aglaşan insanlaria do-
luydu.
Dnvarın yapımına başlandı-
gında biz Beriinlfler bunun en
çok birkaç ay, bilemedin bir yıl
ayakta kalacağını, sonra kalka-
cagını dıişunmuştiik. Ama du-
var sandıgımızdan da saglam
çıktı.
On altı yaşına gelince ozel
izinle Dogu Bertin'e gittim. Bii-
yükannemin kapısını çaldım.
Beni tanımadı. Kapıyı açtı ve
'Ne istemiştin evladım?' diye
sordu..."
Berlin Duvarı, Almanya'nın
iki yakasında kalan milyonlar-
ca bölünmüş aile için hayalleri-
nin en büyük trajedisini oluştur-
du. YıUarca birbirini göremeyen
insanlar, sadece mektuplarla ve
bayram paketleriyle haberleşe-
bildiler.
1
28 yıl içinde çoğu bağ-
lar zayıfladı, kimisi toptu.
Duvar bu 28 yıllık tarihinde
onu aşmak isteyen 77 kişiye ke-
limenın tam anlamıyla mezar ol-
du. Duvarın Batı tarafında
ölenler için dikilen haçlar her
zaman yakınlarının getirdiği ta-
ze çiçeklerle, zeytin dallarıyla
bezendi.
Kimi gözü kara Doğu Alman
duvarı akla gelmedik yöntem-
lere başvurup geçmeyi başardı-
lar. Bunların arasında tünel ka-
zanlar, balon yapanlar, araba
bagajlarına, benzin tanklarına
gizlenenler vardı. Soğuk sava-
şın bu "kahramanlan"nın ka-
Nasıl yıkıldı Doğu Almanların büyük
kitle gösterileri sonucu Doğu
Almanya'da hükümet istifa etmek
zorunda kaldı ve 9 kasım günü Berlin
Duvarı her iki yandan delindi. Bölünmüş
Alman halkı sevinçle kucaklaştı.
Süren eziklik Duvarın yıkılmasından
sonra iki Almanya'nın birleşmesini
isteyen Doğu Alman halkı şimdi biraz
eziklik içinde. İşsizlikle yüz yüze kalan
halk 'ikinci sınıf Alman' durumuna
düşme korkusu yaşıyor.
YIKILMA
TAKVİMİ
DUVARIN ÜSTÜNDE — 9 kasımda yıkılan Berlin Duvan'nın üstü erlesi gün bayram yerine döndü. Dogu ve Batı Almanlar
duvann ustünde buluşarak yıllann hasretini giderdiler >e biıjük bir sevıncı paylaştılar. (Fotograf: AFP)
2 mayıs 1989
Macaristan,
Avusturya sınırındaki
çitleri sökmeye başhyor.
"Demir Perde"deki
delikten ilk Doğu
Almanlar Batı'ya
geçiyorlar. 23 mayıs:
Almanya Federal
Cumhuriyeti, 40. kuruluş
yıldönümünü kutluyor. 19
agustos: Macaristan
sınırındaki Sopron'dan 600
Doğu Alman birden
Avusturya'ya kaçıyor.
Doğu Almanlar Federal
Almanya'nın Budapeşte,
Prag, Bükreş ve Doğu
Berlin elçiliklerine
sığınmaya başlıyorlar. 11
eyliil: Macar hukümeti,
D.Almanya
vatandaşlarırun
Avusturya'ya geçmesine
izin verdiğini açıklıyor. 12
eylül: D.Almanya'da ilk
muhalefet hareketi "Hemen
Demokrasi" kuruluyor. 30
eylül: Prag'daki F.Alman
elçiliğinde bekleşen
binlerce Doğu Ahnanın
Batı'ya geçmesine i.-in
veriliyor. 7 ekim:
Demokratik Alman
Cumhuriyeti 40. kuruluş
yıldönümünü kutluyor.
Doğu Berlin'deki törenlere
katılan SSCB Devlet
Başkanı Mihail Gorbaçov
yönetimi reform yapma
konusunda uyarıyor. Doğu
Berlin'deki protesto
gösterilerinde çok sayıda
kişi tutuklanıyor.
9 ekim: Leipzig'deki ilk
"Pazartesi Gös«erisi"ne 70
bin kişi lcatıhyor ve
yönetimin istifasını talep
ediyor. 18 ekim:
D.AJmanya Devlet Başkanı
Erich Honecker istifa
ediyor. 4 kasım: Doğu
Berlin'deki en büyük
gösteri yurüyüşünde 1
milyon insan "düşünce,
seyahat ve örgütlenme
özgürlüğu" için bir araya
geliyor. 7 kasım: D.Alman
hukümeti toptan istifa
ediyor. 8 kasım: Komünist
Parti Politbürosu istifasını
veriyor. 9 kasım: Berlin
Duvan'nın ve ulkenin
Batı'ya bütün sınır kapıları
artık açık. Duvar,
inşasından 28 yıl sonra
fiilen yıkılıyor.
çış araçlan, Batı Berlin'deki
"Checkpoint Chariie Müze-
si"nde sergilendi.
Takvim yapraklannı hızla ge-
çip 1989 yıhnın ekim ayına ge-
liyoruz.
Doğu Almanya'nın kuruluş
töreni için 6 ekimde Doğu Ber-
lin'e gelen Gorbaçov, şu sözle-
ri soylüyor: "Tarih, geç kalan-
lan affetmez" ve Honecker'i
öpüyor. Demokratik Almanya
Cumhuriyeti'nin 40. kuruluş
yıldönümü kutlamalarından iki
hafta sonra yaşlı Devlet Başka-
nı Erich Honecker "sağlık
nedeniyle" bütün görevlennden
istifa ediyor.
"Saray Devrimi" olarak ad-
landınlan bu darbeyle Komü-
nist Parti yönetimi, sokağa dö-
külen halkı biraz olsun yatıştı-
rabileceğini düşunuyor. Katı
Stalinci olarak bilinen Honec-
ker'i safdışı bırakmak ve yeri-
ne Gorbaçovcu bir lider gçtire-
rek "perestroyka"run Doğu Al-
manya'da yolunu açmak... Par-
tinin başına geçen Egon Krenz
halka "dönüşiimler" vaat edi-
yor, ama sokaklar yürümekle
aşınmaya başlamış bile...
Nihayet Doğu Berlin'de 4 Ka-
sım 1989 günu tam 1 miryon in-
san "demokratik reform" tale-
biyle sokağa çıkıyor. Yürüyüş-
te atılan sloganlardan bazılan:
"Sokak halkın tribünüdür",
"Kızıl ariMokrasi aşagı!", "Sı-
nırsız seyahat ozgürlügü",
"Duvarsız yaşamak istiyonız",
"Serbest seçim istiyonız", "Biz
halkız, siz gidin!"...
Doğu Alman halkı gerçekteiı
de kırk yıllık bir uykudan silki-
nırcesine ayakta. Muhalif ya-
zarlar, sanatçılar ve politikacı-
lar eski rejimi kıyasıya eleştiri-
yorlar. "Yeni Forura", "He-
men Demokrasi" gibi adlarla
yerden mantar gibi biten örgut-
lenmeler tabandan gelen hare-
ketin ifadesi.
6 kasımda Egon Krenz yöne-
timi yeni bir "Seyahat Yasası"-
nın tâslağını oluşturuyor.
Amaç, Macaristan ve Avustur-
ya üzerinden Batı'ya akan kit-
lesel göçün önünü almak, halkı
ülkede kalmaya teşvik etmek.
Aynı günun akşamı Leipzig'-
de yarım milyon kişi sokakta.
Ve nihayet 7 kasımda hukü-
met, 8 kasımda da Komünist
Parti Politbürosu toptan istifa
ediyor.
Duvarın açıldığı 9 kasım per-
şembe günu saat 18'de Doğu
Berlin'de yönetim bir basın top-
lantısı duzenliyor. Komünist
Parti Sözcüsü Günter Scha-
bowski gazetecilere saat tam ye-
diye üç kala inanılmaz bir açık-
lamada bulunuyor:
"Batı'ya özel geziler ve çıkış-
lar şu andan itibaren serbesttir.
Vizeler sınır kapılannda yetki-
liler tarafından isleyene anında
verilecektir."
Gazetecilerin defalarca sora-
Avrupa'da tarihi günler enflasyonu
MERHABA — Bertin Duvan'nda açüan deiikler, iki dunyayı bir-
birine yaklaşüran pencerelere dönuşmuştu.
Geçen yıl o kadar çok tarihi gün yaşadık ki...
Macaristan'ın Doğu Almanlara sınırlarını
açışı, Leipzig, Berlin mitingleri, birleşme
kararı, ortak para biriminin yürürlüğe
girmesi, birleşme günü... Hepsi "tarihi gün"dü.
bi dört büyuk guç tum Berlin-
de bile sıkıyonetim ilan edebilir-
di. Yani Doğudaki gelişmeler,
Avrupa'nın yumuşak karnı, Ba-
tı'nm soğuk savaş kalesi ve müt-
tefık guçlerin işgal alanı Berlin'i
de Doğusuyla Batısıyla etkileye-
bilir, çıbanın başı buradan pat-
layabilirdi.
Geriye baktığımızda bugun,
zamanın, baş döndurücü hızını
ve yarım asırlık sistemleri yerle
bir eden devasa gucünü göruyo-
ruz. Şöyle bir düşünüyoruz, ne-
ler oldu, neler değişti diye. înan-
ması olası değil. "Rüyamızda
görsek inanmazdık" artık klasik
bir söz oldu. Yetmiyor duygulan
anlatmaya. Demek ki yapılanlar
kum üzerine yazılanlardan baş-
ka bir şey değilmiş. Zaman fır-
tınası sildi supürdü hepsini.
Şimdi Batı'mn kalemiyle yeni-
den yazılacak dümdüz bir kum-
sal kaldı. Ama o dümdüz kum-
salın altından, yazıldıkça neler
çıkacağı yavaş yavaş şimdiden
hepimizi ürkütmeye başladı.
Doğu Almanya'da bir çığ gibi
büyüyen işsizlik, banka soygun-
GÜNER YÜREKLİK
BERLİN— 9 Kasım 198*
Tam bir yıl once perşembe gü-
nüydü. Günün hengamesinden
sonra eve gelmiş, bir şeyler atış-
tırdıktan sonra televizyonda son
gelişmeleri izlemek, doğrusu, bi-
raz da dinlenmek istiyordum.
Beş gün önceki yarım milyonluk
dev mitingin etkileri hâlâ surü-
yordu ve gelişmeler son derece
heyecan vericiydi. Kimse neyin
ne olacağını bilmiyordu.
Baş döndürucu bir hızla bir
şeyler değişiyor, gelişiyor, ama
neyin nereye varacağını hiç kim-
se kestiremiyordu. Her şey hiç
yaşanmamış buyük bir'heyecan-
la ve merakla izleniyor, gelişme-
lerin yönünü saptamaya çalışan
yorumlar, yutarcasına dinleni-
yordu. Çok kısa zamanda o ka-
dar çok şey değişmişti ki her şey
olabilirdi. Sonra Doğu Berlin
Sovyet askerlerinin işgali altın-
da bir kentti. Bir anda binala-
nn etrafı tanklarla çevrilebilir,
sıkıyonetim ilan edilebilirdi.
Hatta İkinci Dünya Savaşı gali-
culuğu, hırsızlık, eroin kaçakçı-
Iığı giderek yaygınlaşıyor, kafa
yapısıyla, binalarıyla, umutla-
rıyla, beğenileriyle, değer yargı-
larıyla 1950'lerde kalmış bir
toplum. Batı'dan daha sağcı, da-
ha tutucu, daha tüketim delisi ve
daha çok taşralı bir toplum. Ka-
pitalizmin prodüktif üretim ko-
şullanna tamamen yabancı, iş-
sizliğı kapatmak için lüzumsuz
yerlerde çalıştınlmış, Batı'mn
sanayi işçisi gibi yetişmemiş,
akar bantta çalışmamış, ölesiye
bir rekabete girme gereği görme-
miş, serbest piyasayı tanımamış,
"sosyal devlef'in nimetlerinden
yararlanmış. Müzik seti, lüks
otomobil, video yok, ama ev
var, hem de çok düşük kirayla,
hastane var, her türlü sosyal hiz-
met var. Sadece lüks tüketime ve
seyahat özgürlüğüne insan onu-
runa yer yok. Duvarlar arasın-
da kendine göre bir sistem. Işte
bu yetti. Doğu'nun bir yıl bile
dolmadan Batı'ya, haraç mezat
ilhakına kadar vardı iş. Birleş-
menin faturası Almanya'ya mil-
yarlarca marka mal oldu. Önü-
müzdeki yıl vergilerin artması,
iki ayn Almanya olduğu için
ödenen yardımların ortadan
kalkması ve Batı Almanya'da
çalışanların kazanandan önemli
bir bölümünun toz olması söz
konusu.
Sosyal sorunlar da giderek en-
dişe verici boyutlara ulaşıyor.
Örneğin bir araştırmaya gore
duvarlann yıkılıp iki Almanya
birleşme surecine gireli beri in-
sanlardaki saldırganlık eğilimi
giderek artmış. Şiddete yonelik
bu saldırganlık eğilımınin endi-
şe verici boyutlara ulaşmasından
korkuluyor. Bugüne dek refah
toplumu diyebileceğimiz bir bol-
luk içinde yaşayan Batılılan şim-
di, özellikle önumuzdeki yıldan
itibaren, ekonomik darboğazlar
ve sıkmtılar bekliyor. Bir diğer
araştırmaya göre şimdiden "du-
vanmı geri verin" diyenler olma-
ya başlamış. Evet gelecek yıl du-
varını geri isteyeceklerin sayısı
hiç kuşkum yok, daha da
artacak.
Bu arada o kadar çok tarihi
gun yaşadık ki geçen bir yıl san-
ki "tarihi günler enflasyonu" ol-
du. Macaristan Doğu Alman-
lara sınırları açtı, "demir perde
delindi" diye tarihi gün ilan edil-
di. Sonra Leipzig, Berlin miting-
leri, birleşme kararı, ortak para
biriminin temmuz başında yü-
rürlüğe girmesi ve 3 ekim birleş-
me günu; hepsi birer "tarihi
gün" ıdi. Sonuçta tarihi günler-
le dolu tarihi bir yıl yaşadık. Bu,
tarihin olumlu geçen bir yılıydı.
Bakalım gelecek yılın tarihi ne
olacak?-
rak teyit ettirdikleri açıklama
tek bir anlama geliyor: "Du-
var" kalkmış, Doğu Almanlar'-
ın Batı'ya, Batı Almanya'ya ve
Batı Berlin'e geçişlerine izin ve-
rilmiştir.
Basın toplanlısını televizyon
başında izleyen Doğu Almanlar
ne kulaklarına ne de gözlerine
inanıyor. "Bertin Duvan'nın
açıldığı" haberini Batı televiz-
yonu yayını keserek veriyor. On
binlerce kişi daha o gece Berlin
Duvarı 'nı geçiyor, duvann üze-
rinden atlayıp kuçaklaşan in-
sanlann göruntüleri dunyayı
dolaşıyor ve dünya bir kez da-
ha bu kente, Berlin'e bakıyor...
Doğu Almanya'da baskı ve
sansür, mizah sektörunün ola-
ğanustu gelişmesine yol açmış-
tı. Üstelik "dünyanın en ince ki-
tabı"nın "Alman mizahı" ol-
duğunun söylenmesine rağ-
men... Doğu Almanya'da dev-
let buyüklerini ve partiyi hedef
alan, düzeni eleştiren fıkralar,
öyküler bugün de anlatılmaya
devam ediyor.
Doğu Alman Hans'la karı-
sı Helga, AJmanya'nm birleş-
mesinden sonraki durumlannı
konuşuyorlar. Helga diyor ki:
"Bana sorarsan Hans, Batı hiç
o kadar matah bir yer değilmiş.
Duvarımızı yeniden inşa etseler
itiraz etmezdim." Hans biraz
duşunüp cevap veriyor: "Hak-
lısın, ama bir şartla: Aldığımız
yeni Volkswagen'e, televizyona
ve otomatik çamaşır makinesi-
ne dokunmayacaklar!"
Duvarın açılışından bir yıl
sonra Batı'da işsizlik oranı dü-
şerken Doğu'da hızla yükselme-
ye devam ediyor. Resmi rakam-
lar^ göre Doğu Almanya'daki
işsız sayısı 537.800. Buna kayıt-
lara göre "yanm mesai yapan"
ama gerçekte gizli işsizleri oluş-
turan 1.767.034 kişi ekleniyor.
Toplam çalışan nüfus sayısı 8.5
milyon, bunun 2.5 milyona ya-
kını ya tamamen ya da kısmen
işsiz.
Doğu Almanya'da kapalı
planlı ekonomiden "kapitaliz-
me" geçiş sayısız fabrikanın ve
işyerinin iflas etmesine yol aç-
tı. Batılı şirketler Doğu'da istik-
bal vaat eden üretim yerlerini
"kurtarmak" için hiç acele et-
mediler. Amaç, iflas eden fab-
rikayı ve şirketi ucuza kapat-
maktı.
Kâr azminin, serbest pazar
ekonomisinin doğal bir sonucu
olan bu tavır, Doğu AJmanya'-
da her geçen gün yeni işsizler
oluşmasına yol açıyor. Doğu'-
da serbest pazara uyum sağla-
maya çalışan şirketler büyük
güçlüklerle karşılaşıyorlar. Mal-
zeme, personel, bilgi noksanlı-
ğı yüzunden özel teşebbus daha
doğarken ölüyor.
Ekonomik çoküşe bir de
"psikolojik yıkım" ekleniyor.
Batı'mn refahını, bolluğunu go-
ren insanlardaki doğal eziklik;
"ikinci sınıf vatandaş" olmanın
getirdiği kompleksler; ideallerini
yitirip yerini tüketimle doldura-
mayan kişideki manevi tatmin-
sizlik... Bütün bunlar Doğu Al-
manlarda ruhsal sıkıntıya dö-
nuşüyor.
Başbakan Kohl'e ve iktidar-
daki muhafazakârlara sadaka-
tini 2 aralıktaki genel seçimler-
de bir kez daha kanıtlamaya ha-
zırlaruyor Doğu Almanya. Ama
şunu da söylemeden geçmiyor:
"Biz hiç yıkılmayacak denen
o duvan yerle bir ettik. Hiçbir
şeyden korkumuz kalmadı.
Eger vaatlerini bir an önce ye-
rine getirtnezsen yine sokağa
dökülecegimizden hiç kuşkun
olmasın!"
Atatürk'tin
çagdaş yorumu
• Haber Merkezi —
Çağdaş Yaşamı Destekleme
Derneği'nin universite
öğrencileri arasında açtığı
"Ataturk'ün Çağdaş
Yorumu" adlı yazı
yarışması sonuçlandı. Prof.
Dr. Jale Baysal, Nazan
Ipşiroğlu, Gökşin Sanal,
Doç. Dr. Zehra İpşiroğlu ve
Fahriye Çetinkanat'tan
oluşan jürinin
değerlendirmesi sonucu
tstanbul Üniversitesi Tıp
Fakültesi Fizik Tedavi
Bölümü öğrencisi İbrahim
Bilge birinci, Eskişehir
Anadolu Üniversitesi
İletişim Bilimleri öğrencisi
Serdar Pirkini ikinci ve
Boğaziçi Üniversitesi
fktisadi ve îdari Bilimler
FakUltesi öğrencisi Devrim
Çubuklu ise uçüncü oldu.
Birinciye 1 milyon, ikinciye
750 bin ve üçüncüye ise 500
bin lira olan para ödülü
yarın Taksim Atatürk
Kitaplığı'nda sahiplerine
dağıtılacak.
Venüs'teki
patlamalar
• PASADENA (AA) —
Venüs'te bir zamanlar çok
büyük yanardağ patlamalan
olduğu ve gezegenin
yüzeyinin yandan fazlasının
lavlar altında kaldığı
bildirildi. Amerikan Uzay
ve Havacılık Dairesi
(NASA) yetkililerinden
Steve Saunders, Magellan
uydusunun gönderdiği
fotoğraflann, "400 milyon
yıl kadar önce", Venüs'te
bir anda dev volkan
patlamalan olduğunu ve
gezegenin lavlarla
kaplandığını
düşündürdüğünü belirtti.
10 merkeze
otomatik alo
• ANKARA (ANKA) —
Afyon'un örenkaya,
Uluköy, İnli, Yozgat'ın
Aşağısarıkaya ve
Osmanpaşa merkezleri ile
Van'ın Pay, Rize'nin Subaşı,
Konya'nın Köşk, Tokat'ın
Bereketli ve Malatya'nın
Surür merkezleri
şehirlerarası ve uluslararası
tam otomatik telefon
görüşmesine acıldı.
PTT'den yapılan
açıklamaya göre Pay'ın kod
numarası (0642), Subaşı'nın
(0489), örenkaya'mn
(4989), Uluköy'ün (4976),
Aşağısarıkaya'nın (4740),
Osmanpaşa'nın (4741),
Köşk'ün (3419), İnli'nin
(4968), Bereketli'nin (4759)
ve Sürür'ün (8256) olarak
belirlendi. Aboneler, telefon
numaralannın önüne Pay,
Subaşı, Uluköy,
Aşağısarıkaya ve lnli'de*(l),
Örenkaya'da (4),
Osmanpaşa'da (3), Köşk'te
(8), Bereketli'de (7) ve
Sürür'de (3) rakamını
getirecekler.
Tîlkiler kuduz
yayamayacak
• ANKARA (ANKA) —
nikilerin kuduz mikrobu
^aymalarını engellemek
izere Almanya'da başlatılan
;ahşmaların başarıya
ulaştığı ve kuduza karşı
bağışıklık kazandırılan
tilkilerin kuduz mikrobu
yaymalarının engellendiği
bildirildi. TÜBlTAK'ın
yaym organı olan Bilim ve
Teknik dergisinde yer alan
bir habere göre tilkilerin
kuduz yaymalan Tübingen
Viroloji Ensıitüsü'nden bir
bilim adamı tarafından
üretilen ozel bir yiyecek
sayesinde engetlendi. Yağ,
kemik unu ve bahk
unundan oluşan, içinde
zayıf kuduz mikrobu dolu
kesecikler bulunan özel
yiyecek tilkilerin yoğun
olarak bulunduğu bölgelere
atılıyor.
Yangında ilk
kurtarılacak!
"Atölyede dolaşıyordum,
dikkatimi çekti. Yangına
karşı hiçbir önlem almamışu.
Bazı eşyaiann uzerinde
'Yangında ilk kurtarılacak' etiketinden ve hazırda
bekleyen birkaç su kovasmdan başka hiçbir şey yok. Oysa
yangında ilk kurtarılacak benim ekmek kapım. Hemen
Halk Sigorta'ya dövize endeksli Yangın Sigortası yapOrdım.
Yıllar geçtikçe atölyem hep gercek degerinden
slgortalı olacak." \
Halk
Yangın
SigortasıSigorta
Bir yaşam s e r e
S j
I Ekim 1990dan ılıbaren yangm ve naklıyat branşlarında başlayan
serbest pnm uygulaması Halk Sıgorta da "oze""dır