Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 30 EKİM 1990 USAŞ'ta yemek boykotu • tş-Sendika Servisi — USAŞ'ın Istanbul'da kurulu işyerlerinde çalışan 800 dolayında işçi, sendikaları Hava- tş'in işkolu değişikliği gerekçesiyle toplusözleşmede devre dışı bırakılıp maaşlarına yüzde 40 zam yapılmasını protesto için önceki günden itibaren yemek boykotuna başladılar. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, USAŞ ana sözleşmesinde yapılan değişikliği gerekçe göstererek işyerinde 10 yıh aşkın süredir toplusözleşme imzalayan Hava-lş'i devre dışı bırakmış ve işyerinin otel, lokanta ve eğlence yerleri işkoluna girdiğine karar vermişti. Bu karar iş mahkemesi tarafından iptal edilmiş, ancak temyiz üzerine Yârgıtay, mahkeme kararını bozarak bakanhğın karannı onaylamıştı. Bu gelişmeler nedeniyle işyerinde toplusözleşme yetkisi olan sendika kalmamış, bu arada işveren ekimde işçi maaşlanna yüzde 40 zam yapmıştı. Hava-lş'in Yargıtay kararlarma karşı 3. İş Mahkemesi'nin eski kararlarında direnmesi için yeniden dava açtığı bildirildi. 26 kasımda görulecek davada iş mahkemesi daha önceki karannda direnirse konu Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nda görüşulecek. TKB, kredilerde yumuşadı • ANTALYA (AA) — Türkiye Kalkınma Bankası (TKB) Genel Müdürü Ismail Emen, Körfez krizinin de yarattığı sorunlar nedeniyle zarnanında geri ödenmeyen kredi borçlannın turizmcileri sıkıntıya soktuğunu belirterek "Bu konuda katı bir tutum içinde değiliz" dedi. 1990 yıhnda vadesi gelen kredi tutannın 75 milyar lira olduğunu kaydeden Emen, bu $ ^ • • P ' ^ ^ H konunun sektörde "fırtına" yarattığını, ancak krediler olayına bir bankacı gözüyle baktıklannı söyledi. Turizm Yatırımcılan Derneği'nin toplantısı dolayısıyla Antalya'da bulunan tsmail Emen, burada basın mensuplanna yaptığı açıklamada kredilerde geri ödeme sorununu "uygulanabilir planlarla" çözmeye çalıştıklarını bildirdi. Turizm yatırımcılarının kabul edebileceği ödeme planları geliştirdiklerini anlatan Emen şöyle devam etti: "50-60 milyar lira için bir sektörü mahkûm etmezler. Ayrıca bu para bir banka için de önemli bir rakam değildir. Fakat olaya bir bankacı gözüyle bakıyoruz. Problemleri firma düzeyinde çözuyoruz. 'Kaç paranız var' mantığından hareketle 50 lirası olandan 50 lira aldık. Kalan borcunu 3.5 ya da 6 ay takside bağladık. Böyle bir yaklaşımla, kriz içinde olan sektörun onemli sorunlarından birini çözdüğümüze inanıyoruz;' İgverenlerden deklarasyon • ANKARA (AA) — Sanayi Odaları devam eden ve başlayacak toplusözleşmelerle ilgili bir deklarasyon yayımladılar. Deklarasyonda toplu iş sözleşmelerinin, "İşçi sendikalannın anormal ve ölçüsüz talepleri nedeniyle buyuk bir çıkmaza girdiği" one sürüldü. Deklarasyonda işçi sendikalannın toplusözleşme düzeninin kendilerine sağladığı imkânlan kötüye kullandıkları göruşü savunularak "Enflasyon yüzde 60'lar düzeyinde seyrederken ve toplumun diğer kesimleri bu rakama uygun bir gelir artışı sağlayarak durumunu korumaya çalışırken yüzde 400-600 seviyelerinde ücret zammı talepleri ortaya çıkmaktadır" denildi. Türk-Iş'ten deklarasyona tepki • ANKARA (UBA) — Turk-lş, sanayi odalarının, işçi ücretlerine çok yüksek talepte bulunulduğu yolundaki deklarasyonuna tepki gösterdi. Türk-lş Genel Eğitim Sekreteri Mustafa Başoğlu, işçi işveren ilişkilerinde TİSK'in söz sahibi olduğunu,.bu nedenle sanayi odalarının haksız yere devreye girdiğini ifade ederek "Bu, işçi ücretlerine derli toplu saldırınm bir başka uzantısıdır. Çankaya başlattı. Maliye Bakanı bulaştı, TİSK zaten sürekli söylüyor, şimdi de odalar devreye girdi. Bunlar işçi ücretlerine haksız saldırıdır" dedi. Türk-lş Genel Eğitim Sekreteri Mustafa Başoğlu, sanayi odalarının deklarasyonunda işçi ücretlerine yüzde 300-500 zam istendiği, sanayinin de bunu kaldıramayacağı için işçinin işten çıkartılacağı şeklinde tehditler bulunduğunu ifade ederek, "Biz son 10 yılda yeterli ücret zamlannı aldık da şimdi de fazla ücret mi talep ediyoruz. Bunu işverenler dahil hiç kimse söyleyeraez" dedi. Üniversite-Sanayi Günü • tZMİR (ANKA) — Her yıl tekrarlanarak gelenekselleştirilmesi amaçlanan 'Üniversite-Sanayi Günü'nün üçüncüsü bu yıl 21 kasımda Ege Üniversitesi'nde gerçekleşürüecek. Üniversite Sanayi Işbirliği Geliştirme Merkezi'nin (ÜSİGEM) çalışmalan çerçevesinde düzenlenen 'Üniversite-Sanayi Günü' etkinliklerine tüm sanayicilerin etkin biçimde katılmalan için EBSO, Yönetim Kurulu üyelerini uyardı. EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Yüce, üniversite-sanayi işbirliği girişimlerinin en talihsiz yanının ekonomik koşulların belirsiz olduğu bir donemde başlatılması olduğuna dikkati çekti. HazJne'de atanıalar • ANKARA (AA) — Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nda (HDTM) Personel lşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcıhğı'na Dış Ekonomik Ilişkiler Genel Müdüru Tuncay Altan getirildi. Söz konusu Müsteşar Yardımcıhğı Hamit Cemiloğlu'nun bir süre önce Ulaştırma Bakanlığı Musteşarlığı'na atanmasıyla boşalmıştı. Tuncay Altan'ın Müsteşar Yardımcıhğı'na atanması ile boşalan Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü'ne ise Genel Müdur Yardımcısı Ata Murat Kudat atandı. Bu arada HDTM Kamu Finansmanı Genel Mudüru Nurcan Akturk, IMF ve Dünya Bankası nezdinde HDTM danışmanı olurken boşalan Kamu Finansmanı Genel Müdurlüğü gorevine Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirmeler Genel Müdürü Kemal Kabataş atandı. Kemal Kabataş'tan boşalan Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü'ne ise Hazine ve Dış Ticaret uzmanı Nevbahar Şahin getirildi. TV'de çiftçi eğitimi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Açıköğretim Fakultesi, turizm eğitimi derslerinden sonra televizyonda, çiftçilere yönelik eğitim derslerine başlanacak. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, TRT, Maliye ve Gümrük Bakanlığı ile Anadolu Üniversitesi'nin ortaklaşa gerçekleştireceği proje>f e göre yapılacak olan "çiftçi eğitim yayınları" için önümüzdeki günlerde anlaşma imzalanacak. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı'nca hazırlanacak eğitim programına katılarak başarıh olacak Çiftçilere "eğitim başan sertirıkası" verilecek. "Televizyon ile çiftçi eğitim yayınları" adı altında düzenlenecek proje çerçevesinde yıllık programlar düzenlenecek. Kredi faizinde düzenleme 4Vfaı: Vakıfbank Genel Müdür Yardımcısı Gültekin, mevduat faizlerindeki 1 puanlık bir artışın, kredi faizlerine 2-3 puan şeklinde yansıdığını söyledi. Mevduat faizlerindeki artış sürüyor. 1991 yılı programında, kredi ve mevduat faizleri arasındaki farkın azaltılması ilkesi yer alıyor. Programda, bu amaçla vergi, resim ve fonların yeniden gözden geçirileceği belirtiliyor. ANKARA (AA) — 1991 yıh progra- mında kredi ve mevduat faiz oranları arasındaki farkın azaltılması öngörülü- yor. Ekonomide mali tasarnıfları arttına, spekülatif döviz hareketlerini sınırlayı- cı, kaynaklann etkin dağıhm ve kulla- nımını sağlayıcı bir faiz politikası yürü- tülmesi hedeflenen programda, kredi ve mevduat faizleri arasındaki farkın azal- tılması konusunda şöyle denildi: "Bankalar sisteminde mevduat ve kre- di faizleri arasındaki farkın daraltdma- sı amacıyla vergi, resim ve fonlar gözden geçirilecek ve rekabet ortamının gelişti- rilmesi snretiyle bankalann etkin çalış- malanna yönelik faaliyetlere devam edi- lecektir." Bu arada faiz arttınmlarına ilişkin olarak Vakıflar Bankası Genel Müdür Yardımcısı Fehmi Gültekin, mevduat fa- izlerinde 1 puanlık artışın kredi faizleri- ne 2-3 puan şeklinde yansıdığını belirte- rek şunlan söyledi: "Bankalar, faiz arttınmına giderken bunnn maliyetini de düşünmek zorun- dadırlar. Faizlerin fazla tırmandınlma- ması gerekiyor. Mevduat faizleri şu sı- nılar gayet iyidir. Faizlerin tırmandınl- ması halinde kredi faizleri de artacaktır. Böylece enflasyon köruklenebilir." Artışın nedeni Mevduat faizlerindeki artışın iki haf- ta önce özel bankaların faiz oranlannı yükseltmesiyle başladığını vurgulayan Töbank Mevduat Mudüru Hıyati Eriş de şöyle konuştu: "Kamu bankalannda az artış oldu. Biz onları izliyoruz. Onlar zaten özel bankalardan yüksek faiz veriyorlar. Pi- yasa şartlan artış gerektiriyor. Faiz aıtı- şının nedenlerinden biri enflasyondur. Bir diğeri de tuketimin teşvik görmesi nedeniyle tasarruf eğiliminin azalması- dır. Bir önceki yılın mevduat artışı bu yıl yok." Bir büyük özel banka yetkilisi ise şu sıralar faiz arttınmı için bir hazırlık yap- madıklarını belirterek, bankaların faiz arttırmaya devam edip etmeyecekleri ko- nusunda tahmin yürütmenin zor oldu- ğunu ifade etti. Faiz artünmı Öte yandan faiz arttırımına Ziraat Bankası ile Denizcilik Bankası da katı- lıyor. Edinilen bilgiye göre Ziraat Bankası bugünden geçerli olmak üzere 1 ay, 3 ay, 6 ay ve 1 yıl vadeli mevduat faizlerini l'er puan arttırdı. Denizcilik Bankası faiz oranlannı ya- rından itibaren yarımşar puan yukselte- cek. Denizbank, 1 kasımdan geçerli ol- mak üzere faiz oranlannı yarım puan da- ha arttıracak. MESS'e karşı 6 saç? protestosu MESS'e bağh işyerlerinde çalışan 10 bin işçi, geçen hafta "yanm dazlak" olarak çahştıktan sonra bu hafta "tam dazlak" işbaşı yapacaklar. Türk Metal Sendikası İzmir Şube Başkanı İbrahim Çetinbağ. " tüm çalışanlar için eylemlerimiz sürecek" dedi. tZMİR (Cumhuriyet Ege Bü- rosu) — MESS ile uyuşmazhk- ta bulunan işyerlerinde çalışan 10 bin işçi şimdi de saçlanm ka- zıtıyor. Geçen hafta "yanm dazlak" kafalarla işbaşı yapan işçiler, sözleşme bağıtlanıncaya dek tam "dazlak" olarak çahşa- caklar. Türk Metal Sendikası îz- mir Şube Başkanı tbrahim Çe- tinbag, işçinin iyice "ısındıgını", eylemleri yükselterek sürdure- ceklerini belirterek "Tüm gözler üzerimizde. Yalnız kendimiz için degil, tüm çalışanlar için protes- to eylemlerimiz sürecek" dedi. Geçen hafta başında kafala- rının yarısını tıraş ederek tüm kamuoyunun dikkatlerini üzer- lerinde toplayan Turk Metal Sendikası'nda örgütlü 10 bin iş- çi, bu kez tümüyle "dazlak" ol- mak amacıyla tıraş olurken saç- lanndan bir kısmını MESS'e postalayacaklar. MESS'in dağıt- tığı bildirilerle insanları kandır- dığını öne suren işçiler, bu haf- ta da bildirileri "bir tııtam sac" ile birlikte geri göndererek pro- testo edeceklerini söylediler. TürkAietal Sendikası İzmir MESS'E BtR TUTAM SAÇ— Kafalarını tumuyle kazıtan 10 bin işçi, MESS'in dagıttığı bildirileri "bir tulam saç"la birlikte geri yollayacak. (Fotoğraf: Ümit Otan) Şube Başkanı tbrahim Çetinbağ da eylemler sonrası işyerlerinde işveren baskısmm büyük boyut- lara vardığını belirterek şunlan söyledi: "Artık işçinin kaybedecek bir şeyi kalmamjşür. tsçiyi bu duru- ma getirenler şimdi ne yapabi- leceklerinin telaşını yaşıyorlar. İşçi artık ae kamına çalışmak is- tetniyor. Bunun için de elinden geleni yapacaktır. Şu an iyice ısmnuş durumdalar. İnsanca ya- sayacak bir ücret zammı içeraıe- yen sözleşmeye imza atılmaya- cakbr. Çünku yalnızca bizim tş- çilerimiz degil tüm sözleşme bekleyen işçilere örnek olmak durumundayız." Öte yandan bu hafta boyun- ca 10 bin işçinin tümünün saç- larmı kestirecekleri ve gelecek hafta değişik bir eylem yapacak- ları belirtildi. Tekstilcide ithalat korkusu MEHMET YAPICI SİLÎFKE — Ucuz pamuk ipliği ham bez ve diğer teks- til ürünleri ithalatımn yarat- tığı sorun nedeniyle zor du- rumda kalan tekstil sektörü çıkış yolu anyor. Akdeniz Tekstil ve Kon- feksiyon Ihracatçılar Birliği ile Türk Tekstil Mühendisle- ri Derneği'nce düzenlenen "1. Çukurova Enternasyo- nal Tekstil ve Konfeksiyon Sempozyumu"nda Türk tekstilinin tarihinin en sıkın- tılı dönemini yaşadığı belir- tildi. Konuşmacüar 1980'- lerin ortalarında uygulama- ya konulan teşviklerle geli- şen ve dünya pazarlanyla re- kabet edebilir düzeye gelen Türk tekstil sektörünün it- halat politikalarındaki olumsuzluklar nedeniyle 2-3 yıldan bu yana artan oran- da bir darljoğaza sürüklen- diğıni vurguladılar. Yurdun değişik bölgele- rinden sempozyuma katılan temsüciler Pakistan, Hindis- tan, Mısır ve diğer benzer ül- kelerden "çok ncuz" tekstil ürunleri ithalatımn yol açtığı sıkıntının boyutlannın ge- nişlediğini söy lediler. Akdeniz Tekstil ve Kon- feksiyon Ihracatçılar Birliği Yönetim Kurulu üyesi Tank Bozbey, Avrupa Topluluğu- nun bazı tekstil ürünleri için antidamping soruşturması açtığmı, bu soruşturmayı yürütmek amacıyla gelen heyetin Turk tekstilcilerini bugünlerde sorguya çektiği- ni vurgulayarak "AT biıe 'damping yaptınız' diye so- ruşturma açıyor. Peki biz neden damping yaparak pa- zanmızı altüst eden ülkde- re sesimizi çıkannıyonız" diye sordu. Söz konusu ülkelerin Türkiye'ye pamuk fıyatına iplik, iplik fiyatına ise men- sucat soktuklannı söyleyen Tarık Bozbey, "Bu ülkelerie Türk sanayk-isinin baş etme- si mümkün değildir" diyerek şöyle devam etti: "En büyük tekstil fabri- kalan bile bazı vardiyalan- nı kapatarak uretimlerini kısma yoluna gitmişlerdi. Bunlardan biri de Ege'deki Söktaş'tır. Vardiyalannı ka- patan başka büyük işletme- ler de vardır. Küçükler de kapanmaya başlamıştır. Bu ucuz ithalatın sektönimüzü orta ve uzun vadede çöker- tecek boyutlara varacağı söz konusudur. Türk sanayicisi buna engei olunmasını iste- mekte ve beklemektedir." . ERKA BALATA VE 0T0M0TİV SANAYİİ A.Ş.'NİN KURTKAYA HOLDİNG A.Ş.'NİN GARANT1SÎYLE Yılhk brüt % 61 faizli 2 yıl vadeli 3.000.000.000.- TL. tutannda III. tertip Tahvilleri Türk-İş'te eylem gündemi ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Turk-lş Başkanlar Ku- rulu, eylem programını göruş- mek uzere bugün bir araya ge- lecek. Turk-lş Yönetim Kurulu, eylem programının, kasım ayı sonunda salon toplantılanyla başlamasından yana gözükü- yor. Turk-îş'teki sol kanat ise doğrudan siyasi iktidarı hedef alan bir eylem programının be- lirlenmesini savunuyor. Türk-îş Başkanlar Kurulu, eylül ayında yaptığı son toplan- tıdaaldığı karar gereğince, 1990 yılı sonu ve 1991 yılı ilk aylan- nı kapsayan bir eylem progra- mı saptayacak. Türk-lş üst yö- netiminin Başkanlar Kurulu'na sunmak üzere hazırladığı paket, nisan ayına değin uzanan eylem programını içeriyor. Türk-lş üst yönetüninin programı, kasım ayı sonunda salon toplantılany- la başlıyor. Salon toplantılan, toplusozleşmeleri kilitlenmiş sendikalann gerçekleştireceği pasif eylemlerle desteklenecek. Daha sonra, yaklaşık 10 ili kap- sayan kapah salon topantılan- nın ardından, birçok ilde miting ve yüruyuşler gundeme gelecek. Program gereğı, sureleri 1991 yılmın ilk aylannda biten kamu kesimi toplusozleşmeleri eşleşti- rilecek ve yaygın yasal grevler gerçekleştirilecek. Türk-İş içindeki sağ eğilimli sendikalar, geniş kapsamlı ey- lemlerin ortamının oluşmadığı- m, böylesi koşullarda gerçekleş- tirilecek eylemlerin kamuoyun- dan destek alamayacağını ileri sürüyorlar. Yapılacak eylemle- rin hedeflerinin daha çok kilit- lenen toplusözleşme ve düşük ucretlere yöneük olmasıru savu- nan bu kesimdeki sendikacılar, ucretlerde birdenbire büyük sıç- raynşlar gerçekleştirmenin zorhı- ğundan da söz ediyorlar. Sol kanat sendikacılar ise ge- nel grevin zorunluluğunu dile getirirken sürekli eylemi savu- nuyorlar. Türk-lş'in salon top- lantılanyla başlayarak diğer ey- lem turlerine geçen programını yetersiz bulan bu kesimdeki sen- dikacılar, Turk-lş'in eylem programının hedefinin, "bu- günkü yasal, ekonomik ve sos- yal sorunlann asıl sorumlusu olan siyasi iktidara" yönelik ol- masını öneriyorlar. Türk-İş Başkanlar Kurulu'- nun bugun yapılacak toplantı- sından sonra yann Devlet Baka- nı Cemil Çiçek, Türk-lş yöne- ticileri ile 1990 Kamu Kesimi Toplusozleşmeleri Eşgüdüm Komisyonu üyeleri ile bir araya gelecek. DÖVİZ KURLARI Dovızın Cınsı 1 ABD Doları 1 B Alman Marta 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya $ılını 1 Belçîka Frangı 1 Danımarita Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Frangı 1 HoCanda Flonnı 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Itatyan Lıreb 1 Japon Yera 1 Norvec Kronu 1 Sterlın 1 S Atabıstan Rıyalı Dovtf Alış 2754 46 1820 52 2160 96 260 68 S8 58 477 49 766 62 544 45 1616 55 49180 2160 58 243 29 2162 46915 5404 52 737-9 Dovız Satş 2770 00 1824 17 2165 31 26120 88 75 478 45 768 16 545 54 1619 79 492 79 2164 91 243 78 2166 470 09 5415 35 738 57 Efe«tıf AUŞ 2761 70 1818 70 2124 24 260 42 87 07 472 72 753 59 543 91 1614 93 486 88 2158 42 239 15 2140 464 46 5399 12 7 2J 56 Efektıf Satıs 2778 31 1829 64 2171 81 26198 89 02 479 89 770 46 547 18 1624 65 494 27 2171 40 244 51 2173 47150 543160 740 89 MEKİM1N0 guiuu«M $ 1 5184 Alman Marto $ 5 0775 Fr Frangı $ 1 7100 Hol Flonnı $ 1 2794 Isv Frangı $ 1136 27 Ital üreft $ 127 87 Japon Yenı I 3 7499 S Arab Ftıvalı £ 1 9550S 30 Ekim 1990 günü (bugün) Türkiye İş Bankası Menkul Kıymetler Müdurlüğü 'nde satışa sunulacaktır. Satış süresi 10 iş gûnüdür. TÜRKİYE İŞ BANKASI Menkul Kıymetler Müdurlüğü Celal Bey İş Hanı, Bahçekapı-İstanbul Tel: 513 83 54 (4 hat) Dıracatçı acele yardım istiyor MERStN (AA) — TOBB Ti- caret ve Sanayi Odaları Konse- yi Başkanı Abmet Uyar, Korfez krizi nedeniyle buyük zararlara uğrayan ihracatçıların mağduri- yetini önlemek amacıyla acil tedbirler alınması gerekirken, hâlâ bu konuda herhangi bir ça- lışma yapılmadığını one sürdü. Uyar, "tşgal nedeniyle Kuveyt- ten karşılığı gelmeyen mal bedel- leri, ifaracatçı firmalara, hükü- metçe ödenmelidir" dedi. Hü- kümetin alması gereken en önemli tedbirin, vesaik mukabili ihracatı yapılan ve işgal nedeniy- le karşılığı gelmeyen malların neden olduğu kayıpların önlen- mesi olduğunu savunan Ahmet Uyar, "Bu konuda acilen calış- malar yapılmasını istiyoruz" di- ve konustu. Bu arada Güneydoğu Anado- lu thracatçı Birlikleri (GAİB), Gaziantep Ticaret Odası (GTO), Gaziantep Sanayi Odası (GSO) ve Gaziantep Ticaret Borsası- nca (GTB) ortaklaşa hazırlanan "Körfez Krizinin Etkileri" ko- nulu raporda, krizden, KöTfez ve bölgedeki tslam ülkelerine ya- kınlığı dolayısıyla "Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve bu bölgenin ticari merkezi konumundaki Gaziantep'teki ihracatçı, tiiccar, sanayici, esnaf, sanatkâr ve bankacılarm" ekonomik ve tica- ri acıdan büyük zarar gördüğü görüşü savunuldu. Raporda, ihracatçıların kredi borçlannın, ihracat alacaklan- na mahsup edilerek Merkez Bankası ya da Eximbank kana- lıyla kapatılması ıstendi.