Katalog

Trabzonsporlular! Trabzonspor'a Gönul Üyesi olun! Trabzonspor Gonül Uyesi Kartı'nız Pamukbank Şubelerı'nde. Trabzondan selam: Işlem Tamam! BANK24 Cumhuriyet BEISI BANK24 Tarafiara selam: İşlem tamam! PAMUKBANK 67. Yıl; Sayı: 23775 Kurucusu: Yunus Nadi 900 TL (KDV dahıl) 30 Ekim 1990 Salı Washington-Ankara ilişkileri oyalrvor TEKSTİL KOTÂSI ABD Başkanı Bush, Özal'ın gezisi sırasında tekstil kotasının yükseltileceğini söyledi. Ancak ABD yönetimi şimdi 'Uruguay toplantılarımn sonucunu bekleyelim' diyor. Bu olumsuz bir gelişme, çünkü bu toplantıların kısa sürede sonuçlanması beklenmiyor. F-16PROJESİ 160 uçaklık F-16 projesi için Beyaz Saray'dan siyasi onay çıktı, ama uygulanabilmesi için finansman sorununun çözümlenmesi gerekiyor. TlCARET 'Yardım değil ticaret' diyen Özal, somut bir sonuç alamadı. Mısır'ın ABD'ye olan borçları silinirken Türkiye'nin ne ticaret kapasitesi arttınldı ne de yardım miktan yükseltildi. YARDIM Türkiye ile Yunanistan'a yapılan yardımda uygulanan 7'ye 10 oranı değiştirilmedi, aksine genişletilerek kabul edildi. Türkiye'ye ^askeri malzeme yardımında da bu oran uygulanacak. konusunda Washington "Uru- guay toplantılannın sonucunu bekleyelim" diyeıek topu taca atmaya başladı. Amerikan yar- dımı ise bir kez daha yönetimın talep ettiği miktann altında ger- çekleşme sürecine girdi. Oysa buna karşıhk, Türkiye geleneksel Ortadoğu politikala- nndan daha üeride bir tutum al- mış izlenimi vermiş olmasının sıkıntılarını giderek hissetmeye başladı. Geçen günlerde ABD'- UFUK GÜLDEMİR WASHINGTON — Üzerin- dcn bir ay geçtikten sonra Cum- hurbaşkanı Turgut Özal'ın ey- lül ayında gerçekleşen ABD zi- yaretinin neler getirdiğine bir kez daha bakıldığında, Beyaz Saray'da yapılan vaatlerden hiç- birisinin hâlâ somut bir gelişme göstermediği ortaya çıkıyor. ör- neğin, F-16 projesi finansman sorunu ile karşı karşıya, tekstil de yayımlanan bir kitap, Cum- hurbaşkanı Turgut Özal'ın kri- zin ilk günlerindeki bu çizgisini kayda geçirdi. New York Ti- mes'ın Washington bilro şef yardımcısı Judith Miller ve Har- vard Üniversitesi'nden Laurie Mylroie'nin ortaklaşa kaleme aldıklan 'Saddam Hüseyin' ki- tabının dördüncü sayfasında, Cumhurbaşkanı Turgut özal'- ın ABD Başkanı Bush'a Yu- murtahk petrol boru hattıru kes- meyi, daha işgalin ilk gecesinde önerdiği açıklanıyor. Kitapta aynca özal'ın, ertesi sabah baş- ta Kral Fahd olmak üzere Kör- fez liderlerini arayarak Irak'a pabuç bırakmamayı telkin etti- ği de vurgulanıyor. Bu durum, Türkiye'yi dünya kamuoyuna BM kararlannm ötesinde bir parametrede gösteriyor. Peki Türkiye, bu farklı parametrede bulunmasının üeride doğurabi- leceği faturayı, özal'ın son zi- yaretinde ABD'ye yansıtabildi mi? Cumhurbaşkanı özal'ın VVashington gezisinden bir ay sonra bu gezide vaat edılenlerin akıbeti hakkmda yaptığımız araştırma, bu soruya olumlu ya- nıt verilmesini güç kıhyor. Cumhurbaşkanı Turgut özal'ın Washington gezisinin en önemli kazançlarından birisi, ABD başkanının bizzat kendi ağzıyla Türkiye'nin tekstil kota- sının yükseltileceğıni taahhüt et- mesiydi. Gerçi daha Özal Was- hington'dan ayrümadan dahi bu vaadin gerçekleşmesinin önündeki güçlükJer hissedilmis- (Arkast Sa. 17, Sü. S'te) BUSH: İŞGAL BİTECEK 14. Sayfada BM: IRAK SUÇLU 14. Sayfada Boykotlu kutlama Cumhuriyet Bayramı törenlerine muhalefet liderleri katılmadı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Cumhuriyetin 67. yıldönümü ttirn yurtta, yurtdı- şındaki temsilciliklerde ve KKTC'de törenlerle kutlandı. SHP ve DYP, Cumhurbaşka- nı Turgut Özal'ın katıldığı tö- renlerde temsil edilmedi. TBMM'de düzenlenen tören- de, SHP'den Istanbul Mületve- kili Mustafa Timisi ve Anka- ra Anakent Belediye Başkanı Murat KarayalçiD ile HEP Ge- nel Başkanı Fehmi Işıklar ve partili milletve- killeri de hazır bulundu. özal, SHP ve DYP'- nin törenlere katılmamasını, "Onlar alıştı, biz de alıştık" diye yorumla- dı. 67. kuruluş yıldönümü do- layısıyla Anka- ra'daki ilk tö- ren saat 08.45- te Anıtkabir'de düzenlendi. Törene Cum- hurbaşkanı Özal, TBMM Başkanı Kaya Erdem, Başbakan Yıldınm Akbulut, Genelkurmay Başka- nı Orgeneral Necip Tonımtay, bakanlar, kuvvet komutanla- n, askeri ve mülki erkân katıl- dı. SHP ve DYP'nin temsil edilmediği törende, DSP, RP ve MÇP yöneticileri bulundu. Özal, üzerinde "Cumbur- başkanı" yazılı kırmızı ve be- yaz karanfillerden oluşan çe- lengi mozoleye koyduktan son- ra saygı duruşunda bulunuldu. Özal Anıtkabir'e muhalefetsiz çıktı. İnönü İstanbul'daki törenlere katılırken Demirel alternatif kutlama düzenledi. özal, özel deftere de "Türki- ye Cumnuriyeti'nin kuruluşu- nun 67. yılında bize gösterdi- ğin bedeflerin en önemlisiııi yani, muasır mcdeniyet seviye- sine erişmek hedefinde biiyük çapta, önümiizdeki ülkelere yaklaşmakla çok biiyük ilerle- rae yaptıgtmızı gururla a n ederim" diye yazdı. Anıtkabir'de saat 11.00'deki ikinci törene de DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, partili yöneticiler ve Ankara1 da bulunan DYP il başkan- ları katıldılar. Demirel, özel defterj imza- larken "De- mokratik cum- huriyet, milleti- mizin çagın de- ğerleriyle bir- likte kendi de- ğerlerini de ko- rumasını mut- laka saglaya- caktır" görüşü- nü aktardı. Saat \2.W- da da Genel Sekreter Yardıması Abdülka- dir Ateş başkanlığındaki SHP heyeti Anıtkabir'i ziyaret etti. Genel SeTcreter Yardımcıları Ertugrul Giinay ve Yigit Gii- löksüz ile bazı milletveküleri, Parti Meclisi üyeleri ve beledi- ye başkanlarının da katıldığı törende özel defteri Ateş imza- ladı. Ateş, deftere, "Cumhuri- yetimizin, onun halkçı, özgiir- lükçiı, gelişmeci özünıin karar- lı, inançlı, ödünsüz ve yenil- (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) 'CUMHURİYET VE DEMOKRAStYİ SEVIYORUZ 1 — fstanbul Belediyesi'nin düzenledigi Cum- * r l k - hnriyet ve Demokrasiyi Sevi>oruz' şenliğinde. askeri bando eşliğinde soyleyen 3 bin kisilik ogrenci V korosunun seslerine havai fişeklerle oluşturulan görünlüler katıldı. (Fotograf: Ugur Giinyuz) UİVMCT PETİUVAVAH SİYASİ MAHKÛMLAR.GÖRÜŞE ÇIKMAD111. ÖzaPdanliberâllere' ödün yok Cumhurbaşkanı, Yılmazcıların beklentilerinekarşın, Hüsnü Doğan'ı SavunmaBakanlığı'na atadı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Dışişleri BakanlığYndan sonra Safa Giray'ın istifası ile boşalan Milli Savunma BakanlığYna yapılan atamada da Cumhurbaşkanı Turgut Özal belir- leyici oldu. özal'ın, yeğeni ve muhafazakâr eği- limin önde gelen isimlerinden Hiisnü Dogan'ı önceki gün Milli Savunma Bakanlığı'na atama- sı, liberal eğilime karşı "taviz vermeme karariıiıgı" olarak yorumlandı. ANAP Genel Başkan adaylarından Mesut Yılmaz, "Kabine içinden bir kaydınna oiacağını bildik, ama isim- de yanddık" diyerek "şaşkınbğım" ifade etti. Safa Giray ise "Hayniı olsun" demekle yetindi. Para Kredi Kurulu Başkanı olan Doğan'ın Devlet BakanlığVndan aynhnası, hükümetin ekonomi kanadındaki dengelerin yeniden oluş- turulmasını da gündeme getirdi. Liberal eğilimli Giray'dan boşalan Milli Sa- vunma Bakanlığı'na muhafazakâr HüsnU Do- ğan'ın atanmasının ANAP'taki çekişmeyi da- ha da sertleştinnesi bekleniyor. Milli Savunma Bakanlığı'na "liberal" eğilimli bir ismin atana- cağı beklentisinde olan Mesut Yılmaz ve arka- daşlarının, muhafazakârların güçlenmesine yö- nelik tepkilerini ilk MKYK toplantısında orta- ya koyacakları ANAP kuüsinde ifade ediliyor. Giray'ın istifasının ardından Cumhurbaşka- ru Turgut Özal ile görüşen Mesut Yılmaz ve ar- kadaşlannda da Hüsnü Doğan'ın Milli Savun- ma Bakanlığı'na atanması sürpriz ve "şok" et- kisi yarattı. Mesut Yılmaz, Giray'ın istifasından sonra bu bakanlığa yapılacak atamanın kendi- si için sürpriz olmayacağinı belirtmiş, Yılmaz yanlısı milletvekilleri ise "liberal bir ismin" atanması olasıhğına kesin gözüyle bakmışlardı. Liberal eğilimli bazı ANAP'lılarda kuliste Gi- ray'ın bakanlığa yeniden atanabileceği ha- vasını yaymaya çalışmışlardı. Cumhurbaşkam Turgut özal'ın önceki gece (Arkası Sa. 17, Sü. 2'de) BAŞKENTTEN Yeğen Doğan'la gelen mesajlar... Cumhurbaşkanı, Hüsnü Doğan'ı Savunma Bakanlığı'na getirerek üç ayrı çevreye üç ayrı mesaj verdi: 1- ANAP'lı liberallere, 2- Silahh Kuvvetlere, 3- Uluslararası savunma çevrelerine. AHMETTAN ANKARA — Özal, on gün- den beri TRT haberlerinin 13.00 bültenini bekleyenleri bu kez uykuya yatınp atama kararna- mesini önceki geceyansı imzala- yıverdi. Kabinedeki tek akrabası Doğan'ı Savunma Bakanlığı koltuğuna oturttu. Milli Savun- ma Bakanlığı'na Hiisnü Do- ğan'ın getirilmesinin anlam ve önemi fazla mı fazla... Ama yi- ne de geceyansı atamasının ar- kasındaki sır perdesi çok kalın değil. Gerçi, bu biraz gecikmiş olan acelede Cumhuriyet Bayra- mı törenlerini Milli Savunma bakansız yapmamak düşüncesi etkili oldu. Ancak yine de ata- manın asıl anlam ve önemi baş- ka nedenlerden ötürü... Sayalım: Özal'ın bu tür kararlarla ilgili çevrelere bazı mesajlar verdiği, artık herkesin bildiği bir sır ha- line gelmiştir. Cumhurbaşkanı bu atama ile de üç ayn çevreye, üç ayn me- saj verdi. - ANAP'h Uberallere, - Silahh Kuvvetler'e, - Uluslararası savunma çevre- lerine. 1- Cumhurbaşkam, Doğan'- ın atanması üe Mesut Yılmaz'- m başı çektiği ANAP'taki libe- rallere, "fazla şımarıklık istemem" demiştir. Bilindiği gibi "lider adayı" Yılmaz, Safa Giray'ın istifasını Akbulut'a ve kutsalcı kanada karşı liberallerin bir "ültimatomti" olarak sunmuş- tu. Öyle ki, Yılmaz gazetecilere "Safa Bey'i» istifasını gölgede bırakacak gelişmeleri bekleyin" diyecek kadar tehditkâr olmuş- tu. Daha sonra Yılmaz, Mnsta- (Arkası Sa. 14, Sü. 7'de) TBMM'de bütçe Özal'ın mal varlığı ele alınıyor Cumhurbaşkanı sözcüsü Özal'ın, kardeşleri ve çocuklannın kendisinin başında bulunduğu makamlardan yararlanarak kazanç sağladıklarını iddia edenJerin bu konuyu derhal ilgili makamlara ihbarda bulunmalan gerektiğini söylediğini açıkladı. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 1991 mali yılı bütçesinin görüşülmesine 1 ka- sım perşembe günü başlanıyor. SHP İzmir Milletvekili Ahmet Ersin'in Cumhurbaşkanı Tur- gut Özal ve yakınlannın mal varhğına ilişkin araştırma öner- gesi de bugün TBMM Genel Kurulu 'nda ele ahnacak. Cum- hurbaşkanlığı Sözcüsü, Özal'ın (Arkası Sa. 17, Sü. 4'te) _ ^ ^ _ ^ _ _ _ _ J ALIŞMAK! CUMEYT ÇİFTE KUTLAMA — Genelkurmay Başkanı Torumtay, Hüsnü Doğan'ın hem Cumhuriyet AMAYUREK Bayramı'nı hem de Milli Savunma Bakanlıgı'nı kutladı (Fotograf: Barış BU). 10. Sayfada SaidNursi mevlidi Nıırcıılara soruşturmaMevlidi düzenleyen ve Said Nursi'yi öven konuşmalar yapan kişilerin gözaltına alınması için emniyete yazılı talimat gönderildi. DGM Başsavcısı Demiral, mevlidin Cumhuriyet Bayramı arifesinde düzenlenmesinin de dikkate alındığını söyledi. ANKARA (AA) — DGM Başsavcısı Nusret Demiral, ön- ceki gün Kocatepe Camii'nde Said Nursi için okutulan mev- litle ilgili soruşturma başlatıldı- ğım söyledi. Demiral, konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada. soruştur- manın, mevlidi düzenleyen ve toplantı sırasında Said Nursi'yi öven konuşmalar yapan kişile- ri kapsadığım söyledi. Gazetelerde yer alan haberleri ihbar kabul ettiklerini belirten Demiral, şunları söyledi: "Bilindiği üzere Said Nursi'- nin yaydığı görüşlerin. diger bir anlatım şekliyle 'Nurculuğun' Atatürk ilkelerinden Jaiklik prensibine aykırı bir durum ya- rattıgı Yargıtay Ceza Genel Ku- rulu'nca saptanıp TCK'nın 163. maddesine aykın olduğu müta- laa edilmişti. Yani, Yargıtay, Nurculuğun, TCK'nın 163. maddesine göre suç olduğunu tespit etmişti. Mevlit için Cumhuriyet Bay- ramı'ndan bir gıin öncesinin se- çümesini de göz önüne alarak, mevlidi düzenleyen ve konuşma yapan kişilerin hareketlerini bu yönüyle de değerlendirerek aleyblerine soruşturmaya başla- dık." Nusret Demiral, Ankara Em- niyet Müdürlüğü'ne yazılı tali- mat göndererek hakkmda so- ruşturma başlatüacaklann tespit edilerek gözaltına alınmalarını (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) Üç büyük ilin valîsi değişiyor İçişleri Bakanlığı kulislerinde, Bedük'ün İstanbul'a, Aktaş'ın Ankara'ya, Bayar'ın da İzmir Valiliği ya da boş bulunan müsteşar yardımcıhğına getirilebileceği konuşuluyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Ankara, Istan- bul ve İzmir valiliklerinde değişikliğe gidilmesiniri dü- şünüldüğü öğrenildi. İçişle- ri Bakanı Abdülkadlr Aksu, Müsteşar Vecdi Gönül, An- kara Valisi Saffet Ankan Bedük ile İzmir Valisi Kut- lu Aktaş'ın hafta sonunu Iz- mir'de birlikte geçirmeleri, İçişleri Bakanlığı kulislerin- de "düşüniilen değişikliğe son şekil veriliyor" biçimin- de değerlendirildi. Bakan Aksu, Müsteşar Gönul, Bedük ve Aktaş'ın hafta sonunda İzmir'de bir araya gelmesi, "dörtlü zirve" nitelemelerine yol açtı. Içiş- (Arkası Sa. 17, Sü. 4'te) Dikkat Edilmesi Gereken... I önetilmesi hiç de kolay olmayan bir iil- kedir Türkiye. Hızla değişen ve dışa açılan, kitlelerde sürekli yeni beklentiler yaratan di- namik bir yapıya sahiptir. Siyasal, ekonomik, toplumsal ve kültürel sorunları küçümsenecek gibi değildır. Tümü çetindir, kökleri de hayli derinlere iner. Bu- nunla birlikte, hazırlop çözümlerı içeren si- hirli reçeteler olmasa da kuşkusuz çözüm- süz değildir bu sorunlar. Nitekim geçmişten bugüne bir mesafenin alındığı da yadsınamaz. Türkiye özellikle yarım yüzyılı aşan bir sü- redir, kör topal da olsa, modernleşme yolun- da ilerlemektedir. Ülkemiz, çağdaş uygarlık trenini tamamen kaçırmarmş ve hiç olmaz- sa bir istasyonda. birinci mevkiden olmasa bile, kapağı içeri atabilmiştir. (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) HASAN CEMAL • AT, Thatcher'a sııtını dönüyor A T zirvesinde 2000 yılında ortak para birimine geçilmesi kararlaştmldı. 3. Sayfada • 'Oylar yeniden sayılsın' Buiio 'sandıklar açılsın, yeniden sayım yapılsın' dedı 3. Sayfada • 'Gorki Parkı' TVl'de ekrana gelecek 1983 ABD yapımı fılmde, Wil!iam Hurt ve Lee Marvin 7 izleyeceğiz- 4. Sayfada • Görevden alma bilmecesi Danıstay 'Cumhurbaşkanma hakaret' suçunun oluşmadığına karar verdi. 10. Sayfada • IHD'de gözaltına kınama HEP Genel Başkanı Işıklar, İHD Genel Kurulu 'nda, gözaltına almmaları kınadı. 10. Sayfada • Saç protestosu MESS'e karşı 10 bin işçi bu kez tam dazlak oidular. Ekonomide • Türk-İş'te eylem gündemi Türk-İş Başkanlar Kurulu eylem programım görüşmek için bir araya geliyor. Ekonomide • Fenerbahçe'de operasyon Bursa beraberliği San-Lacivertli camiada şok etkisi yaratırken yöneticiler ağır tedbir alma karanndalar. Hasan, Müjdat, Erdi ve Şenol 3 kiraya venlecek. Spor • Alman köstebekler şaşkm Doğu Aiman Casusluk Örputu (STASIj tamamen dağıldı. Atka Sayfada • Hava kirliliği erken başladı Kalitesiz yakıt kullammı, arar sayısındaki artış, büyuyen kentlerin sorunu. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Asil Masîl vs... Polly Peck'in içine sürüklendiği "ödeme güçlüğü" nede- niyle şirket kayyım yönetimıne geçti Asil Nadir'in Türkiye'deki yayın organları bu beklenmeyen çöküşten "Yunan lobisi"n\, İngilizlerı ve Amerikalılan sorum- lu tutuyorlar. Dün Günaydın gazetesınde yazılanlar da çok ilgınçti. (Arkası Sa. 17, Sü. 7'de)