Catalog

Fırat KOZOK Abhaz Parlamenterler Türkiye'de C S TRATEJİ 11 Abhazya'yı desteklemek durumunda bıraktı. Bugün Abhazya'nın bağımsızlık dışında ne NATO'ya giriş talebi vardır, ne de başka bir devletin egemenliği altında yaşama fikri vardır. Öte yandan, Abhazya'nın bağımsızlığı tanınıncaya kadar geçecek süre içerisinde gerek Abhazya'da, gerekse Kafkasya'nın genelinde savaş çıkma ihtimali halen mevcuttur. Gürcistan, elindeki askeri güce güvenip silah gücü ile zor kullanarak Abhazya'yı toprak bütünlüğüne katma girişiminde bulunursa, bütün Kafkasya ateş içinde kalır. Gamba: Biz her zaman Gürcistan'a barış çağrısında bulunuyoruz ve her platformda da bu çağrımızı dile getiriyoruz. Abhazya Cumhurbaşkanı Sayın Sergey Bagapş'ın Türkiye'ye yapmayı planladığı ziyaret ilginç bir şekilde ertelendi. Siz bu süreci ve Türkiye'nin GürcistanAbhazya politikasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Cincolia: Türkiye bağımsız ve büyük bir devlettir. İzleyeceği politikaları ve siyasi ilişkilerini kendisi tayin eder. Buna karışmaya kimsenin hakkı olamaz, ancak Türkiye Cumhuriyeti devleti içerisinde hatırı sayılır bir Kafkas diasporası mevcuttur. Sayın Bagapş Türkiye'yi ziyaret edip bu diaspora ile görüşseydi, tanışsaydı, sanırız kimseye zararı olmayacaktı. Ancak, ziyaretin ertelenmesine biz asla gücenmedik. Biz inanıyoruz ki, er ya da geç, Sayın Cumhurbaşkanı'na yakışır bir ziyaret gerçekleşecektir. 15 yıllık ambargo Abhazya ekonomisini nasıl etkiledi. Ülkenin bugünkü ekonomik durumu hakkında bilgi verir misiniz? Cincolia: 15 yıldır süren bir ekonomik ve siyasi ambargo süresince bile Abhazya kendi kendisine yetmiştir. Savaştan sonra zarar gören bütün okulları, hastaneleri yeniledik, yeni konutlar inşa ettik. Şu anda ülkede elektriksiz köy kalmamıştır, hatta enerji fazlamız bile mevcuttur. Abhazya'yı boydan boya kat eden bir demiryolu hattı vardır, ayrıca Sohum uluslararası havaalanı şu an trafiğe açılabilecek durumdadır. Ekonomik ambargo şu anda Rusya tarafından kaldırılmıştır, bunun çok büyük yararı olacak. Bakınız, Abhazya'nın nüfusu yaklaşık 380 bin. Ancak, yaz aylarında 11.5 milyon turistin ülkeyi ziyaret etmesini bekliyoruz. Sizi de ülkemize davet ediyoruz ve gelişmeleri yakından görmenizi istiyoruz. Gamba: 15 yıllık ambargonun amacı Abhaz halkını sindirip Gürcistan'a kayıtsız şartsız dahil etmekti. Ancak, bu süre içinde çekilen onca sıkıntıya karşın tek bir kişi bile kalkıp, biz talebimizden vazgeçelim demedi. Sadece Abhaz halkı değil, diğer etnik unsurları da böyle bir talebi dile getirmedi. Ambargonun başladığı dönemde 5 yaşında olan çocuklar, bugün 20 yaşına geldi. Tahmin edersiniz ki, bağımsızlık duygusunu yaşamış gençlerimiz, bundan vazgeçmez. K osova'nın bağımsızlığını ilan etmesinin ardından bir süredir dikkatleri üzerinde toplayan, Rusya'nın da desteğiyle ekonomik alanda ilerlemeler kaydeden Abhazya'nın Eski Parlamento Başkanı Sokrat Cincolia, Kosova'nın, benzer durumdaki ülkelere mutlaka örnek olacağını belirterek, "Kosova'dan sonra sesimiz daha gür bir şekilde çıkıyor. Kosova bağımsızlık kazanabiliyorsa, çok daha köklü bir devlet geleneği olan Abhazya neden kazanmasın?" görüşünü savunuyor. "Abhazya Cumhuriyeti Devleti"nin Kosova örneğinden hareketle bağımsızlığının BM ve dünya devletleri tarafından tanınması ile ilgili yapılan çalışmalar çerçevesinde, Türkiye'yi ziyaret eden Abhaz Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Doç. Dr. Guram Gumba ile Eski Parlamento Başkanı ve Kafkas Demokrasi Enstitüsü Abhazya Şubesi Başkanı Sokrat Cincolia ile Kosova'nın bağımsızlığını kazanmasının ardından Abhazya üzerine konuştuk. Abhaz parlamenterlerin sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle: Sayın Gumba,Abhazya’nın şu anki statüsü nedir, mevcut yönetim olarak siz neyi hedefliyorsunuz? Gumba: Biz tüm halklar içinde Abhaz, Rus, Gürcü, Estonyalı, Letonyalı, Ermeni... Bağımsız bir Abhazyayız. Bağımsız, bağlantısız Abhazya Cumhuriyetiyiz. Şu anda komşumuz olan ülkeler, şu anda defakto (fiili) durumunda olan bir cumhuriyetiz. Gelecekte bugün geldiğimiz noktada bağımsız bir devlet olacağımıza kesin inanıyoruz. Öbür ülkeler de bizim bu çabalarımızı ciddi bir şekilde gözlemlemektedir. Abhazya'da 1990'da yapılan referandumda, insanların yüzde 98'i, Abhazya'nın bağımsızlığını desteklediğini bildirmiştir. Kosova bağımsızlığının domino etkisi yapmaması için benzer durumdaki diğer bölgelerden gelen bağımsızlık isteklerine sıcak yaklaşılmıyor, bunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Gumba: Kosova'nın bağımsızlığını kazanmasından önce de bizim bağımsızlık talebimiz vardı. Aslında bağımsız bir devlettik. Kosova'nın bağımsızlığı ister istemez benzer ülkelere emsal olacaktır. Ayrıca bağımsızlık bizim hakkımız, bizim bağımsızlık için Kosova'dan bile fazla gerekçemiz var. Kosova daha önceden bağımsız bir devlet falan değildi. Federasyonun içerisindeydiler. Fakat Abhazya böyle değil, daha önce de devletti. Abhazya bin yıl öncesinde de bağımsız bir devlet yapısına sahipti. Cincolia: Bizim bağımsızlık talebimiz Kosova'nın girişimlerinden önce de vardı. Ama, Kosova ‘Kosova’dan sonra sesimiz daha gür çıkıyor’ ‘Bizim bağımsızlık talebimiz Kosova'nın girişimlerinden önce de vardı. Kosova olayından sonra sesimiz daha gür bir şekilde çıkıyor. Kosova bağımsızlık kazanabiliyorsa, çok daha köklü bir devlet geleneği olan Abhazya neden kazanmasın? olayından sonra sesimiz daha gür bir şekilde çıkıyor. Kosova bağımsızlık kazanabiliyorsa, çok daha köklü bir devlet geleneği olan Abhazya neden kazanmasın? ‘İYİ KOMŞULUK İLİŞKİLERİ DIŞINDA BİR FORMÜL OLAMAZ’ Gürcistan’a, bağımsızlığın tanınması dışında bir ara yol öneriniz var mı? Cincolia: 1994 yılında Gürcistan'la yürütülen müzakereler esnasında ilişkilerin nasıl yürütüleceğine dair bir ara sözleşme imzaladık. Bu sözleşme BM tarafından da kabul edildi. İlişkileri yürütmek üzere iki ülke arasında komisyonlar oluşturulacaktı. Ancak daha sonra Gürcistan bunu reddetti. Onlar yalnızca "Biz Abhazya'ya otonomi tanırız" dediler. Ancak, biz zaten otonom cumhuriyettik, biz o etabı geçtik bundan sonraki süreçte Gürcistan'la ilişkilerimizin barış içinde sürdürülmesi için neler yapılacağını düşünmekten başka bir formül olamaz. Biz bundan sonraki süreçte ilişkilerimizi iki ayrı devlet temelinde barış içerisinde yürütmek istiyoruz. Gamba: Gürcüler, eski Sovyet sistemine geri dönmek istiyor. Ancak bu mümkün değil. Biz bugüne kadar Gürcistan ile baş başa kalsaydık, sorunlarımızı çoktan çözmüştük. Ancak tarihte hiçbir zaman silah zoruyla, güç kullanarak, Abhazya'nın Gürcistan'ın topraklarına katılması mümkün olmamıştır. Abhazya bugün küçük bir ülke gibi gözükse de arkasında en başta Kafkas halklarının desteği ve gücü vardır. ‘MÜDAHALE KAFKASYAYI ATEŞLER’ Dışarıdan da görüldüğü üzere, Gürcistan'ı ABD,Abhazya'yı da da Rusya destekliyor. Rusya’nın küresel politikalarının yön değiştirmesi Abhazya’nın durumunu nasıl etkiler? Cincolia: Bugün Abhazya toprakları üzeride yaşayan halkların yüzde 90'ının elinde Rus pasaportu mevcuttur, aynı zamanda Rus vatandaşıdır. Sayın Putin de haklı olarak, "Rus pasaportu taşıyan halkı korumak bizim görevimizdir" demektedir. Büyük devletlerin bölgeye yönelik ilgileri çakıştığı için bu fiili durum ortaya çıktı. Gürcistan'ın NATO'ya Gamba giriş talebi, Rusya'yı Fotoğraflar: Necati SAVAŞ Cincolia