Catalog

2024 yılı Türkiye Kitap Pazarı Raporu KİTAP ÜRETİMİNDE YÜZDE 12 AZALMA! YAYFED verilerine göre, 2024 yılının ilk üç ayında 92.476.607 bandrol alınmışken 2025 yılının aynı döneminde 81.764.136 adet bandrol alındığı görülüyor. Bu da bu yılın ocak-mart döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12 oranında bir azalmaya işaret ediyor. ürkiye Yayıncılar Birliği her yıl ISBN VERİLERİ ülkemizin yayıncılık sektörü verilerini Uluslararası ISBN Ajansı 1972’de kurulmuştur T derleyerek sektöre dair yıllık bir pazar ve ISBN ülkemizde 1987’den bu yana veriliyor. raporu hazırlıyor ve kamuoyuyla paylaşıyor. 1987’den bu yana ülkemizde atanmış olan Ülkemizin ve dünyanın geçmekte olduğu ISBN verileri şu şekilde olmuştur: ekonomik açıdan zorlayıcı dönem, üretim ISBN Türkiye Ajansı’ndan aldığımız bilgilere aşamasındaki neredeyse tüm girdileri ithal göre, 2024 yılı 1 ocak-31 aralık tarihleri arasında olan yayıncılık sektöründe hem enflasyon hem atanan ISBN sayısı 92 bin 595’tir. döviz oranlarının artışı nedeniyle maliyetlerin Bunun 73 bin 482 tanesini basılı kitaplar, artması, yine enflasyon ve zor ekonomik 17 bin 974 tanesini çevrimiçi ağ tabanlı koşullar nedeniyle okurların alım gücünün kitaplar oluşturmuştur. düşmesi; finansal kaynaklarda yaşanan Diğer formatlarda atanan ISBN sayısı ise gelişmelere göre yayın planlarının sürekli 1139 olmuştur. gözden geçirilmesi ve raflardaki kitaplara 1 OCAK 2024-31 ARALIK 2024 fiyat belirlemede yaşanan zorluklar; basılı ve DÖNEMİ ESER TÜRÜNE GÖRE dijital korsanın devam etmesi, izinsiz fotokopi BANDROL VERİLERİ çoğaltımlarının sürmesi gibi etkiler nedeniyle, pandemi sonrası dönem çoğunlukla normale AKADEMİK YAYINLAR: Akademik dönmekteyse de henüz tam olarak yoluna girmiş denilememektedir. yayıncılık alanında korsan fotokopi ve korsan dijital paylaşımlara ek olarak, üniversitelerde ders Ülkemizdeki katmanlı maliyet artışlarıyla ilgili, 2023 yılı eylül ayında Türkiye Yayıncılar kitabı tavsiyesi verilememesi nedeniyle, önceki yıllarda 2 bin adet olan ortalama akademik kitap Birliği’nin yaptığı bir araştırmaya göre, maliyetler döviz bazında yüzde 84 artarken yayıncıların baskı tirajlarının, günümüzde 771.85’e, yani yaklaşık 772’ye düşmüş olduğu görülüyor. belirlediği önerilen perakende satış fiyatlarında ise yüzde 15’lik azalma gözlenmiştir. YETİŞKİN KURGU-EDEBİYAT YAYINLARI: Yetişkin kurgu-edebiyat alanında, ilk MEB tarafından 2003-2004 döneminden beri yürütülen ücretsiz ders kitapları dağıtımı kez baskısı yapılan kitapların baskı tirajlarının önceki yıllarda en az 2 bin-3 bin adet civarında uygulaması, uzmanlığı ve bağımsızlığı ile zaten yüksek nitelikli eserler üretmekte olan olduğu bilinmekte; ancak günümüzde bu tirajların ortalama 1.195 adete düştüğü görülüyor. yayıncılık sektörü paydaşlarının dahil edilerek yürütüldüğü bir uygulama olsaydı, sosyal devlet ÇOCUK KİTAPLARI: Tüm kitapseverler için en memnun edici gelişme olarak, çocuk olma bakımından tüm ülke için yararı tartışılmaz olurdu. kitapları alanındaki tiraj artışını söyleyebiliriz. Çocuk kitapları alanında, ilk kez basılan Ancak, bağımsız ve tüm uzmanlığıyla zaten sürekli kendini geliştirerek yüksek nitelikli kitapların ortalama baskı tirajı 3.412 olarak gerçekleşmiştir. Yeniden basım adetlerinde ortalama eserler üreten eğitim yayıncılığımızın ders kitapları ve yardımcı kaynaklar alanında neredeyse tiraj, 4.863 adet olarak gerçekleşmiştir. “oyun dışı” bırakılması hem öğrencilerimiz hem sektörümüz açısından onarılması güç hasara neden oluyor. MEB’İN VERİLERİ ÜNİVERSİTELERDE DERS KİTABI TAVSİYE EDİLMESİ YASAK MI? MEB’in verilerine göre, ücretsiz ders kitabı ve yardımcı kaynaklar uygulaması kapsamında Yasadışı fotokopi ve korsan dijital paylaşımlarla durma noktasına gelen akademik 2024-2025 eğitim öğretim yılında örgün ve yaygın eğitim kurumlarındaki öğrencilere MEB yayıncılığımızın geldiği durumda başka yeni sorunlar da sektöre büyük tehdit oluşturuyor. tarafından toplam 182.368.602 adet ders kitabı dağıtılmıştır. MEB tarafından bu kitaplar için CİMER’e yapılan şikayetler neden gösterilerek üniversitelerde akademisyenlerin kitap tavsiye 8.688.222.233,07 TL ödeme yapılmıştır. etmelerinin yasaklanması şeklinde birtakım duyumlar derneğimize ulaşmıştır. MEB tarafından ilköğretim öğrencilerine ücretsiz olarak dağıtılacak ders kitapları için Bu da yine, zaten bitmek üzere olan akademik yayıncılığımızın çok zor günler geçirmesine Bakanlığın kendi bütçesine ek olarak Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu’ndan neden oluyor. 2025 yılı için 6.416.000.000 TL kaynak tahsisi öngörülmüştür. Ortaöğretim öğrencilerinin Her ülkede eğitim yayıncıları ve eğitim içeriği üretenler, en gelişmiş içerikleri üretebilmeli ücretsiz ders kitabı için 2025 yılı bakanlık bütçesine 4.800.000.000 TL ödenek tahsis edilmiştir. ve öğretmenler, öğrenciler ve tüm eğitim paydaşları da diledikleri şekilde en iyi içerikleri alıp MEB, 2024-2025 eğitim-öğretim döneminde uygulanmasına başlanan “Türkiye Yüzyılı okuyabilmeli, bu içeriklerden yararlanabilmelidirler. Maarif Modeli” kapsamındaki yeni müfredata ilişkin hazırladığı okul öncesi ile 1, 5 ve 9. sınıf Ancak bağımsız yayıncılığımızın zarara uğradığı, teşvik edilmediği bir çerçevede bu kitaplarının üretimini ve dağıtımını yine kendisi yaparak sektör paydaşlarının bu alanın dışında mümkün olamayacaktır. İçerik üretimindeki rekabetin azalması nedeniyle hem nitelik tam kalmasına sebep olmuştur. değerlendirilemeyecek hem içeriğin çeşitliliği de azalacak, bundan da sonuçta en olumsuz 2024-2025 eğitim-öğretim döneminde MEB tarafından okul öncesi için 21, ilköğretim için etkilenen yine öğrencilerimiz olacaktır. 140, ortaöğretim için 282, özel eğitim için 205 ve mesleki eğitim için 883 olmak üzere toplam 1531 farklı dersten oluşan 177 milyon 997 bin 479 ders kitabı ve yardımcı kaynak hazırlanıp 2024 YILINDA ÜRETİLEN KİTAP SAYISI KİŞİ BAŞINA ORTALAMA 8.2 baskısı yapılarak ücretsiz şekilde öğrencilere dağıtıldı. Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonu (YAYFED) tarafından açıklanan bandrol verilerine Bu yıl MEB tarafından üretimi ve dağıtımı yapılan ücretsiz ders kitapları ve yardımcı göre sektörümüz 2024 yılını 413 milyon 860 bin 263 adet kitap üretimiyle tamamladı. kaynakların özel okullarda da zorunlu olarak okutulmasına karar verildi. 2023 yılına kıyasla 13 milyon 519 bin 686 adetlik (yani yüzde 3.38 oranında) bir artıştan MEB’in dağıttığı kitaplarda karekodlar ile öğrenimi destekleyici dijital içeriklere de erişim bahsediyoruz. verilerek başka herhangi bir yardımcı kaynağa ihtiyaç duyulmaması bekleniyor. YAYFED tarafından açıklanan veriler yalnızca bandrole tabi olan kitap üretimini kapsamaktadır. Bu veriye, bandrole tabi olmayan ve Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından TÜRKİYE KİTAP PAZARININ BÜYÜKLÜĞÜ üretilen kitaplar olan 182 milyon 368 bin 602 adet ile bandrole tabi olmayan ve 48 sayfadan az (TÜM SEGMENTLER / 1 USD = 34.26 TL OLARAK ALINMIŞTIR) çocuk kitabı ve eğitim materyali olan yaklaşık 100 milyon adet de eklendiğinde, nüfusumuza 2024 YIL SONU KİTAP PERAKENDE PAZARI: TL 2023 yılına göre, yüzde 67.51 bü- göre kişi başına üretilen kitap adeti 8.2 olarak gerçekleşmiştir. yüme görülmekle birlikte, TÜİK’in açıklamasında yer alan yüzde 58 enflasyonu göz önüne aldı- Öte yandan bu üretim adetleri, 2018 yılı üretim verilerinin art arda yaşanan krizler nedeniyle, ğımızda, yaklaşık yüzde 9.51 büyüme olduğunu söyleyebiliriz. Ancak, sektördeki satış adetleri- hâlâ aşılamadığını bize göstermektedir. nin toplamında bir artış görülmemekte, bu büyüme oranı, fiyat artışlarından kaynaklanıyor. Hazırladığımız raporlarda segmentler bazında verdiğimiz tablolara konu perakende ve toptan sektörel büyüklük raporları, Türkiye Yayıncılar Birliği’nin sektördeki aktörlerle yaptığı 2024 YIL SONU KİTAP PERAKENDE PAZARI: USD 2023 Aralık ile 2024 Aralık istişareler sonucunda hesaplanarak elde edilmiştir. arasında USD/TL kurunun yüzde 19 oranında arttığı gözleniyor. Perakende USD pazarında Bandrol ve ISBN tabloları ise YAYFED ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı ISBN görülen yüzde 31.92 oranındaki büyümenin yalnızca yüzde 12.92’si gerçek bir büyümedir. Bu Türkiye Ajansı’nın verileri kullanılarak oluşturulmuştur. artışın ağırlığının, ithal dijital içeriklerin artmasından kaynaklandığı söylenebilir. YAYFED verilerine baktığımızda kategori dağılımında ise 2024 yılında üretilen kitapların ÇEVRİMİÇİ SATIŞLARIN PAZAR BÜYÜKLÜĞÜ (TÜM SEGMENTLER) yüzde 11.9’unu yetişkin kültür yayınlarının, yüzde 13.6’sını yetişkin kurgu kitaplarının, yüzde 15’ini çocuk kitaplarının, yüzde 1’ini gençlik kitaplarının, yüzde 8.8’ini inanç kitaplarının, Çevrimiçi basılı ve dijital kitap satışlarındaki artışın devam ettiği görülmektedir. Kültür yüzde 2.5’ini akademik yayınların, yüzde 1.3’ünü ithal kitapların ve yüzde 46.5’ini eğitim yayınlarındaki kitap satışlarının yaklaşık yüzde 66.25’i çevrimiçi gerçekleşmiştir. yayınlarının oluşturduğunu görüyoruz. Eğitim ve üniversite kütüphanelerindeki çevrimiçi aboneliklerin önemli payı ile birlikte, Son üç yılın verileri incelendiğinde, yetişkin kültür yayınları ve yetişkin kurgu-edebiyat yayınlarında toplam çevrimiçi satışların sektör büyüklüğüne oranının, bir önceki yıla göre yüzde 6 artışla gerileme, çocuk kitapları ve eğitim yayınlarında üretim artışı dikkat çekiyor. yüzde 43.62 olarak gerçekleştiği görülüyor. n 4 18 Aralık 2025