Catalog

JOHN BOYNE’DAN ‘ATEŞ’ İnsan ruhunun külleri üzerine bir roman mahveden hem de ayakta tutan güçtür. MAVİSEL YENER GÜZELLİĞİN KIRILGANLIĞI www.maviselyener.net Boyne, bu romanında “güzellik” kavramına da fel- “On iki yaşındayken, bir inşaat alanının arazisi- sefi bir gözle yaklaşıyor: “Güzellik anlamsızdır. Ka- ne diri diri gömüldüm.” John Boyne’un Elementler fatasının üzerinde derinin aldığı biçimden ibarettir.” Serisi’nin üçüncü halkası olan Ateş, bu çarpıcı cüm- Bu cümle hem fiziksel güzelliğin geçiciliğini hem leyle açılıyor. de toplumun yüzeysel değer yargılarını sorguluyor. Çizgili Pijamalı Çocuk’un usta yazarı Boyne, bu Freya’nın yanık izleriyle dolu hastalarına bakışı, kez okuyucuyu insan ruhunun en karanlık kıvrımları- kendi içindeki deformasyonun da aynası. Boyne bura- na, suç ve vicdanın sınırlarına davet ediyor. da yalnızca estetik bir kavramı değil, ahlaki güzelli- DeliDolu Yayınları tarafından Mert Doğruer’in çe- ğin de sorgulanabilir doğasını tartışmaya açıyor. virisiyle yayımlanan bu romanın anlatıcısı, otuz yaş- YARGI, VİCDAN VE ELEMENTLERİN AHLAKI larında bir yanık cerrahı olan Freya. Romanın en çarpıcı anlarından biri, Freya’nın bir Hikâyeyi birinci tekil şahıs olarak onun sesinden tecavüz davasında jüri başkanı olarak karşımıza çık- dinlerken sadece bir karakterin değil, aynı zamanda masıdır. Bu, yalnızca olay örgüsünde bir sürpriz de- bir bilinç halinin de içine giriyoruz. ğil, aynı zamanda ahlaki bir paradokstur. Kimi zaman Freya’nın meslektaşları, hastaları ve ziyaretçileriy- adaletin terazisi, bizzat adaletsizlikle sınanır. le kurduğu ilişkilere tanık oldukça onun iç dünyasın- eylemlerini haklı kılar mı?” Kurbanlık, suçluluğa dönüşebilir Boyne, burada okuyucuyu rahatsız eden bir felse- da dolaşır gibi oluyoruz. mi? Ya da insan aynı anda hem kurban hem suçlu olabilir mi? fi zemine çeker: Bir insanın yargıladığı suç, kendi içindeki suç- Kimi okur Freya’dan nefret edecek kimi ona acıyacak kimiy- la ne kadar bağlantılı olabilir? Belki de Ateş, insanın hem yakı- Bu ikili yapı, tıpkı elementlerin kendisi gibi, Boyne’un anla- se empati kuracak. Boyne tam da bu noktada devreye giriyor ve cı hem aydınlatıcı doğasını anlatır. Elementlerin gücü, insanın tısının temelini oluşturuyor. kolayca taraf seçme eğilimimizi ustaca altüst ediyor. içsel elementlerine de ayna tutar. ATEŞİN İKİLİ DOĞASI KURBAN MI, SUÇLU MU? KÜLLERİNDEN DOĞAN BİR BİLİNÇ Freya’nın yanık cerrahı oluşu, sadece mesleki bir ayrıntı de- Boyne’un romanı, yalnızca bir intikam hikâyesi değil, aynı John Boyne’un Ateş’i, yalnızca bir hikâye okumaya değil, in- ğil, romanın felsefi ekseni. Boyne diyor ki: zamanda insanın doğası üzerine bir sorgulama. san olmanın etik, psikolojik ve varoluşsal ağırlığı üzerine dü- “Elementler her şeyi yok eder. Suyu düşün. Birisi boğuldu- Freya, on iki yaşındayken ikiz kardeşler tarafından şünmeye çağırıyor. “Elementler” serisi, Toprak, Su ve Ateş, ğunda, bedeni kıyıya vurduğunda yüz hatları tanınmaz olur. cinsel istismara uğramış bir çocuk. Genç bir annenin yalnızca doğanın değil, ruhun katmanlarını da inceliyor. Toprağı düşün, ceset çürür. Hava olmadan ölürüz. Ama ateş... istenmeyen çocuğu olarak dünyaya gelmiş, babası onu daha Freya’nın hikâyesi, suçun ve travmanın ötesinde, insanın ken- Ateş insanı görünmez kılar. Onun biçimini değiştirir.” doğmadan terk etmiş. dini anlamak için yanması gerektiğini hatırlatıyor. Ateş bazen ya- Bu bakış, kitabın merkezinde duran simgeyi açıklıyor. Ateş, Yetişkinlikteki davranışlarını, öfkesini, soğukkanlılığını ve kar, bazen aydınlatır ama asla hiçbir şeyi olduğu gibi bırakmaz. n hem arınma hem yıkımın elementidir. bazen de acımasızlığını anlamak için onun çocukluğuna dönü- yoruz. Burada Boyne, okura şu soruyu yöneltiyor: Freya’nın elleriyle yaşamını kurtardığı her hastada, bir Ateş / John Boyne / DeliDolu Yayınları / Çeviren: “Bir insanın geçmişte maruz kaldığı şiddet, onun gelecekteki yandan geçmişin külüyle yüzleştiğini hissederiz. Ateş, hem onu Mert Doğruer / 152 s. / 2025. Dilin Bir Parçası Kadar Önemli / Paula Fábrio / Resimleyen: Laura Athayde / Çeviren: Burçe Kaya / İlksatır Çocuk / 48 s. / 5+ / 2025. Ayrılmaz Arkadaşlar Sokağı’nda yaşayan üç çok iyi arkadaştı onlar: Kıvırcık kırmızı saçlı Maria Eduarda, kıvırcık siyah saçlı Nayara ve düz, pırasa saçlı Amanda. Bir de dilinin yarısını yitirmiş kedi Fernando. Maria okudu, başarılı Ay Her Yerde Aynıdır / Sacha Heemels / Çeviren: oldu ve sağlıklı büyüdü. Nayara, saçlarıyla dalga geçen arkadaşları yüzünden büyürken Sinan Çakmak / Can Çocuk / 32 s. / 4+ / 2025. küçülüp görünmez olmak istedi. Amanda Luna ve annesi büyüleyici ve bembeyaz bir ülkede yaşı- da aynı nedenle gittikçe şişmanladı. Ve üç yorlar ve hiçbir zaman bütünüyle karanlık olmuyor yaşa- ayrılmaz arkadaş gün geldi, araya yalan girdi dıkları yer. Ama artan sıcaklıklar önce o beyazlığı alıyor ve ve ayrıldılar. Yalnızlığın pençesine düşen göçe zorluyor onları. Yeni bir yer büyük ayrılık demek, Lu- Nayara bu durumdan merakı sayesinde na pek hoşlanmıyor bundan. Ayrıldıkları evi, o beyazlığı öz- kurtulur. Dostluğun değeri, doğru iletişimin önemi, arkadaşlık lüyor. Nereye gittilerse olmuyor ama küçük bir sürpriz, Ay üzerine kurgusu ve desenleriyle farklı, ilginç bir hikâye. hep onlarla geliyor. Annesi, “Hayır” diyor, “O hep oraday- dı ve yeni arkadaşlarını daha yakından tanımana yardımcı olur”. Yersiz yurtsuzluk, küresel ısınma, çevreye uyum üze- Dikkat İnsan Çıkabilir / Füsun Çetinel rine olağanüstü resimler eşliğinde enfes bir öykü. / Resimleyen: Cansu Dinç / Günışığı Kitaplığı / 36 s. / 4+ / 2025. Bozayı ve eşi Kestane’yi kış uykularından Küçük Adam Çok Acıktı / Pierre Delye / uyandıran o gürültüler de neyin nesiydi? Resimleyen: Cécile Hudrisier / Çeviren: Suzan Çok geçmeden ikizleri Ballıböcüş ve Baştürk / Elma Çocuk / 40 s. / 4+ / 2025. Kocaoğlan da ayaklandı erken erken. Şehirde bir sokak, sokakta bir ev, evde bir yatak odası, Daha karlar tamamen erimemişti ama bu yatak odasındaki yatakta Küçük Adam ve onun boş gürültüde de uyunmazdı ki. Olup biteni midesi... Küçük Adam mutfağa gitti ama dolap boştu, anlamak için dışarı çıktılar. Nehir kıyısında soluğu fırında aldı. Bir ekmek istedi ama fırıncı ekmek gördükleri hepsini çok şaşırttı. Piknik mi veremeyeceğini, ekmeği sattığını söyledi. Ve Küçük yapıyordu birileri? İyi de bunca gürültüye Adam’ın ne yapması gerektiğini de. Her şey birbirine ne gerek vardı ve her yer neden çöp bağlıydı ve bir karşılığı vardı yaşamda. Ekmeği de bir içindeydi? Doğayla her geçen gün bozulan ilişkimize dikkat çeken öyküsüyle Füsun çaba, emek ortaya koyuyor. Küçük Adam, onca açlığına karşın fırıncının açtığı yoldan koşarak epeyce yorulsa da Çetinel, Cansu Dinç’in özenli desenleri sorununu çözdü. Bu renkli ve yaşamın içinden yolcuğa çağıran eşliğinde dengeli ve eğlenceli bir yaşamın ancak birbirimize ve haklarımıza öykünün Cécile Hudrisier imzalı resimlerinin de benzersiz olduğunu belirtelim. saygı çerçevesinde yaşanabileceğini duyumsatıyor. 20 18 Aralık 2025