Catalog

Algan Sezgintüredi’nin yeni romanı “Maktulün Şansı” ne ile karşılaşacağına dair bir merak uyandırıyor hem de kitabın anlatımına dair bir hazırlık niteliği taşıyor. İKİ OLAY İÇ İÇE Romanımızın kahramanları Vedat ve Tefo, çocukluktan beri arkadaşlar, yedikleri içtikleri ayrı gitmiyor. Katilin Şey’inde 35 yaşında, bir işte karar kılamamış Vedat’ın Tefo ile çalışmaya başlamasıyla gelişen ve diğer üç serüvende birlikte olan kahramanlarımız bu kitapta 40’lı yaşlarına erişmişler. Tefo, çoluk çocuk sahibi, Vedat ise bürolarının sekreteri Nilgün ile yaklaşık üç aydır birlikte. Romanda birbiriyle bağlantılı iki olay var. Arkadaşları Seyfo’nun eski bir arkadaşının oğlunun kaybolması ile kaybolan bu çocuğu araştırırken ortaya çıkan başka bir kayıp vakasının akıbeti kesişiyor. Sonunda olay soruşturmalar, takipler ve tahminler sonucunda belirli anlamlarda açığa kavuşturuluyor. Fakat olayın giderek derinleşmesi, bir başka olayın daha işin içine girmesiyle romandaki gerilim giderek artıyor. Vedat ve Tefo’ya yardım eden eski hırsızlık çetesi mensubu Necmi ve arkadaşları izledikleri kişilere dair verdikleri ayrıntılarla onların işlerini kolaylaştırıyorlar. Diğer taraftan işin içine karışan özel harekât emeklisi baba ve polisin bile kolunun uzanamayacağı birtakım unsurların ortaya çıkmasıyla Vedat ve Tefo kadar okurun da merakı artıyor. Romanda, birbiriyle bağlantılı iki olay, bu iki olayın birbiriyle bağlantısı kadar, kayıp genç vakasının araştırılması da okurda merak unsurunun hep canlı kalmasını sağlıyor. Romana eski yeni arkadaşlar kadar ulaşılan bilgiler sonucunda yapılan sorgulamalarla çok sayıda kahramanın girmesi de bu merak unsurunu perçinliyor çünkü bir taraftan ne olduğunu merak ederken bir taraftan da kişilerin ne anlatacağını merak ediyorsunuz. Tabii her şey Vedat’ın gözünden ve konuşma edasıyla aktarıldığından onun neler düşüneceği, öğrendiklerini nasıl değerlendireceği de merak ettikleriniz arasında yer alıyor. Bu bağlamda Sezgintüredi’nin romanındaki kahraman merkezli anlatının işlevlerinden birinin bu merak unsurunu canlı tutmak olduğunu da belirtmek gerek. Sezgintüredi’nin romanında yarattığı Vedat tiplemesi, tıpkı serinin diğer kitaplarında olduğu gibi yine sıradan ama tabii giderek özel dedektiflik konusunda ehlileşen birine dönüşüyor. Bu ehlileşmeye rağmen kişiliğindeki vurdumduymazlığın da bir parçası olsa gerek içindeki amatör ruhun verdiği heyecan hiç kaybolmuyor. Bu da onu oldukça sahici ve bir o kadar da tanıdık kılıyor. Maktulün Şansı, ilginç anlatım tekniği, alaycı üslubu ve sahiciliğiyle Türkçede polisiyeye ayrı bir zevk katan, her polisiyeseverin ilgiyle okuyacağı bir roman. n [email protected] Maktulün Şansı/ Algan Sezgintüredi/ APRIL Yayınları/ 269 s. K İ T A P S A Y I 1291 Kahraman merkezli ‘maktul’ romanı “Maktulün Şansı”, Algan Sezgintüredi’nin beşinci romanı. Romanda, Sezgintüredi’nin yazarlık yolculuğunun başından beri yanında olan kahramanları yine işbaşında. Nezih Dağdelen ve Ortakları Özel Araştırma Ltd. Şti. Dedektiflik Bürosu’nun iki çalışanı Vedat Kurdel ve Tevfik Dağdelen bu sefer arkadaşları avukat Seyfo’nun kendilerinden yardım istemesi üzerine işe koyuluyor. r Seval ŞAHİN bir oluyor. Zaten bu içsesin ortaya çıktığı yerlerde de daha önce sözünü ettiğim konuşmanın, kahramanın müdahalesi olmadan yazarın gözünden okura aktarılması gibi bir durum söz konusu değil. İçses de kahramanın müdahalesiyle karşılaşıyor. Bu anlatım tekniğinde alay, belirleyici bir unsur. Vedat’ın bazı nesnelerin isimlerini hatırlayamaması, insanlarla konuşmaları sırasında aslında onlar hakkında ne düşündüğüne dair cümleler, memleketin haline dair veryansınları, sevgilisine dair düşünceleri, “aynı lazımlığa” yaptıklarını söylediği kardeşten ötesi Tefo’nun yaşamıyla ilgili anlattıkları… Hepsi bu alaycı anlatının bir parçasını oluşturuyor. Diğer taraftan bu anlatının bir diğer rolü, okuru metnin içine çekmekteki ustalığı. Yazar, serinin beşinci kitabı olmasına rağmen, kendisi ve Tefo hakkında bize çok fazla bilgi vermeden, bu imbikten süzülen kahraman merkezli anlatım şekliyle kendileri hakkındaki bilgileri her tarafa yaymayı oldukça iyi beceriyor. Yine, bu şekilde romandaki asıl ipuçlarından da bizi fark edilmeyecek bir şekilde uzaklaştırıp ayrıntılarla uğraştırırken okur olarak bu uzaklaştırmayı anlamamamızı da mümkün kılıyor. Kısacası, bu anlatım tarzıyla Algan Sezgintüredi’nin oldukça iyi bir iş çıkardığını belirtmek gerek. lgan Sezgintüredi Türkçede polisiye edebiyatın önemli ve iyi kalemlerinden biri. Nitekim şimdiye kadar yazdığı serinin dört kitabı ile bunu çoktan kanıtlamış durumda. Katilin Şeyi, Katilin Meselesi, Katilin Uşağı EŞİTSİZ İLİŞKİ ve Katilin Şahidi’nden sonra Maktulün Kahraman merkezli bu anlatım tarzı, Şansı ile serinin beşinci kitabına ulaştık. polisiye romanın kendi anlatısıyla bir Kitapların isimlerinden de görüleceği alayı da beraberinde getiriyor. Burada üzere şimdiye kadar katili başlığa taşıiki kahraman var ve anlatıcı Vedat yan yazarımız bu sefer maktul’ü başlığa fakat Vedat ile Tefo arasında, Holmes taşımış ki bu durumun neden böyle ve Watson ilişkisinde olduğu gibi bir olduğunu kitabı okuduğunuzda anlıyorilişkiden bahsetmek mümkün değil. sunuz. Neden? Öncelikle buradaki ilişkide Maktulün Şansı’nda Nezih Dağdelen Tefo da Vedat da her ne kadar Vedat, ve Ortakları Özel Araştırma Ltd. Şti. zeki olanın Tefo olduğunu söylese deDedektiflik Bürosu’nun iki çalışanı Vemesleki tecrübenin kattıklarıyla farklı dat Kurdel ve Tevfik Dağdelen bu sefer alanlarda uzmanlaşmış. Tefo, ayrıntıları arkadaşları avukat Seyfo’nun kendilegörme konusunda ustayken rinden yardım istemesi üzeriVedat da insanları dinleme ne işe koyuluyor. Kitap başve yanıltma konusunda uztan sona Vedat’ın gözünden, man. Dolayısıyla ikisi birbirigözlemlerinden, çıkarımlarınni tamamlar nitelikte halleri dan ve hatalarından yola çıvar. Oysa Watson ve Holmes karak okuyucuya sunuluyor. ilişkisinde birbirini tamamDolayısıyla aslında her şey lamaktan ziyade Watson, onun imbiğinden süzülerek Holmes’ün okura aktarmak bizlere geliyor. Burada Alistediklerinin bir temsilcisi gan Sezgintüredi’nin zekice olarak ortaya çıkıyor. Bu eşitbir anlatım tarzı bulduğunu siz ilişki Sezgintüredi’nin rosöylemek gerek. Kendisi, manında kahraman merkezli, ortağı Tevfik ya da onun konuşmalar ve hatta içses daifadesiyle Tefo’ya göre daha hil kahramanın imbiğinden sıradan, ayrıntıları görme kosüzülerek okura aktarıldığınnusunda her ne kadar onun da eşit bir ilişki halini alıyor. kadar becerikli olmasa da Yazarın romanında anlatıcıyı anlatma konusunda ondan bu şekilde konumlandırması daha becerikli olduğunu bu bir konuşma edasını da beraşekilde bize gösteriyor. Diğer berinde taşıdığından okurun taraftan romanda konuşmametne daha hızlı bir şekilde ların olduğu kesimde sadece nüfuz etmesini de sağlıyor. Tefo’nun Armağan ile konuşRomanın başında yer alan ma sahnesinde ve romanın Antre bölümü ayrıca üzesonunda Seyfo ile konuşmarinde durulmaya değer bir larında bir imbikten geçirme bölüm. Agatha Christie’nin söz konusu değil. Burada kitaplarında olayın geçtiği konuşmalar kahraman tarayeri kimi zaman planlarla fından değil, müdahalesiz gösterdiği kimi zaman da bir şekilde yazar tarafından kahramanlarını tek tek birokura sunuluyor. Romanda birleriyle ilişkileriyle daha Vedat’ın içsesi de iki yerde kitabının başında okurla taortaya çıkıyor ama bu içses nıştırdığı bölümlerin tersine kafası karışmış kahramanımıza pek de ilaç olmuyor, bu Algan Sezgintüredi’nin kitabı, ilginç anlatım tekniği, alaycı üslubu ve sahici şiir(imsi) şeklinde yazılmış bu giriş bölümü, hem okurda yüzden de gelmesi ile gitmesi liğiyle her polisiyeseverin ilgiyle okuyacağı bir roman. S A Y F A 1 8 n 1 3 K A S I M 2 0 1 4 A C U M H U R İ Y E T