Catalog

K I TA P Ö O O L L İ BU L MAC A 'KatfÖzben'den "AsyalıAyyaf önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bıılmaya çalışın ve her bir harfî bir yatay çizgı üzerine gelecek bıçtmde yazın. Sonra çizgilerin aldarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın (Kara kareler ıkı sözcük , *r«sını gösterir. Birsatınnsonunda kara ka1 , re yoksa, bu, ADRESİ:. sözcüğün alttaki satınn başına sarktıg'ını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tammlann karşılığı olan sözcüklerin ılk harfleri yukandan aşağıya doğru bir şairin adını oluşturacak; bulnıaca karelerindeyse, aynı şairin bir şiirin den alıntı ortaya çıkacaktır. Dikkat "M/64" harfi ipucu olarak yerine konmuştur. Tutımlar ve »özcükleriniz: A. Peride Celal'in bir öykü kitabı. 36 11 10 41 49 60 27 22 65 45 B. "Gurbet Yavrum", * AJrunda Mavi Kuşlar", "Genç Kiz ve Ölüm" adlı romanları da yaratan yazar. 20 15 24 68 7 16 26 40 37 25 69 C. Cumhuriyet gazetesinde, "Kim Kime Dum Duma" adlı bir köşesi olan değerli karikatür sanatçısı. Usta îsi bir siir kitabı "Asyalı Ayyaş", Raif Özben'in ikinci kitabı. Şairlik serüveninin 1960'larda başladığını bilenler otuz yılı aşan bu süre için iki kitabı az bulabilirler. Ama aynı zamanda Türkçe Diksiyon, Nuran Hariri biyografi kitabı ve edebiyat ders kitaplarının yanı sıra pek çok deneme, eleştiri ve inceleme yayımladı Özben. HAYRİ KAKO YETİK H. Federico Fellini'nin doğduğu îtalya kenti. 48 72 46 33 78 63 I. Küçük, değersiz köle. 2 1 66 17 50 oşlann gürültüsünden dolu kap sesinin duyulmaz olduğu bir süreçte, şiirinin içini sessizx:e dolduran bir şairin kitabı Asyalı Ayyaş. Şairinin şairce bir onur olarak gördüğü oyundan çekilmeyi (yayın dünyasınılcastediyorum tabii ki) yine Recaizade'nin bir sözüyle söyleyecek olursak büyük insanlann uzaktan cüce görünmesi gibi önemsiz alcılayanlara okuyucunun kapılmamış olmasını dilerim. Şiirin çoğu zaman o boğuşmaya yokluğunu bırakıp ondan azade olarak geliştiğini gösteren bir şiir Raif Özben'in şiiri. öğretmen okulundaki Çakıl'dan, Kıyı'ya, Aynm'a, Yazko Edebiyat'a dek birçok dergiye emek vermiş Raif Özben'in ikinci kitabı. Şairlik serüveninin 1960'larda başladığını bilenler otuz yılı aşan bu süre için iki kitabı az bulabilirler. Ama aynı zamanda Türkçe Diksiyon, Nuran Hariri biyografi kitabı ve edebiyat ders kitaplarının yanı sıra pekçok deneme, eleştiri ve inceleme yayımlamış olduğunu öğrenince onun her yazdığını şiir sananlardan olmadığını anlayacaklardır. B J. "Olur afaka... nazil/ Zerre halindc bir yıgın ahker" (Tevfik Fikret). 76 58 8 71 75 30 77 74 K. "... sistemi" 5, B, AB ve 0 kan grubundan olanlan belirleyetı ve her kanda her zaman bulunan antijen maddelerin tümü.) 38 52 3 "bütün yolculuklart birabonman bileti kadar küçülmüş" Asyalı Ayyaş, Batı karşısınoaki sersemliğin Raif Özben'in penceresinden görünüşüdür. Asyalı Ayyaş'ın dünyası bu pencerede "bos yere gelgitlenen körfezlenen/ karalan kirli deniz denizleri kirli kara" görünüyor. Şair /günler... / güz uğultulart/ ve ben/ artık güz nedir bilemiyorum/ dese de önceki bölümlerde daha çok toplumun güzü yansırken Güz Notları bölümü denilebilir ki şairin kişisel tarihinin güzüdür. Bu güz kaos ortasında yalvaçça bir hüzün gibi belirir. Yann değil, dün, gözünde değil; kulağında... Ama akıp giden ve karanhkta oluşuna bakarak yağmur suyuna, sele dönüşmüş gidiyor; yanna dönüşecek mi, "varltk renginden ve bıçiminden/ neden sonucunaan kopuyor"ken? lyimser değil? Yukarda da göndermede bulunduğumuz üzre özgürlüğün öteki yüzüne dıkkatimizi çeker, parlaklığının görünmez kıldığı yüzüne. "çağdaş bir uyuşturucu gibi kullamldtkça/ yarattıh renklerden güzelimözgürlüğün' yakıcıbireleştiri,olması gerektiği gibi bir uyan olarak çağımızın bilgiçlerine kendine gel demiş oluyor. "dönüp aya bakıyorum özgürlüğümce yanıyor/ içimde ağır bir gölge görünmez karanlığından" Böylece bir yanılsama icinde gözünün önünde ve kaos ortasınoa birhıçliğedökülmekteki, çoktan 'Demirel'in olmuş, belki ondan önce küçük bir ABD'li kılınmış Asyab inanç sarsıntısını da içermekte. Biraz humor, biraz ironi yüklediği kahramanı budur şiirin. Nedenlerin ortaya çıkardığı bu tipe karşı yoksayıcı, yıkıcı değil bakışı, bilgece duyarlıkla alırnlayıp değerlendirmiş imgenin, felsefenin, doğamn çeşitli olanaklarıvla simyacıhğını ortaya koymuş Raif özfjen'in usta işi şiirlerini yalnız şiirseverlerin değil, şairferin de okumasını dilerim. Dilin aynı zamanda bir ruhuvardır. Şair bu ruhu görünür kıldığı zaman şiir doğar. Günümüz şiirleriO) çoğunlukla bu ruhu gözetmiyorlar; dolayısıyla şiirin/di Ktftttltaffl 547. sıymn çözüraö 67 61 34 53 5 9 32 D.".../... oturur/ Laleli lale kokar lalelimden/ Lalcliden gcçilir/ Lalelimden geçilmez" (Orhon Murat Anburnu). 43 42 29 35 18 31 55 54 51 39 56 73 70 44 19 E. Eski Yunan'da müzisyenlerin konser verdiği basamakll yer. 6 57 14 47 59 F. Neptünyıım'un simgesi. 12 21 G. Atın bir tür hızlı yürüyüşü. 28 13 62 4 23 KİTAP SAYI 549 A. Büyuk Uyku, B. Imbatla Dol Kalbim, C. Zelda, D. Aşiyan, E. Nezihe, F. Seferis, G. Atom, H. Naim, I. tbişin, J. Dans, K. Engin Turgut, L. Np. Şiir. "ljte silindi yüzüm ufuktan Loj bir gemi batmaya giden Puslu nern kokan bir hayalet Bizans aniden!" 647. sayıta kttapf Izmir'dtn: Mahir Sorguç, Ismet Çiçek, Adana'dan: Basak Arslan, Ankaradan: Burak Koçak, Yaprak Anıl, Necati Engez, Kudret Tanrıgüden, J. Taner Aydemir, Zonguldak'tan Türkan Çakır, Esin Oflaz, Dentzli'den Arilla Ofiuzhanoğlu, Yozgat'tan rjulusi Şanin, fintalya'dan: Turan Özdemir, Meral Üstem, htanbul'dan Gülsüm Baysal, Mustafa Bıçakçı, Muğla'danIlhan Demirel, Habibe Durgut, Eskısehır'den. Barış Elçi, Konya'dan. Makbule Özçelik, Kırfâbır'den Ali Şahın, Mersin'den. Seda Gürdal, Bursa'dan Lacin Köse, Zuhal Önen, Babaeski'den. Şenay Yakut. Ashnda bu bilgilere de cerek yok. Asyalı Ayyaş, bir metin olarak kendi başına bu niteliği duyuruyor. Şair, şiirin dil titizliği gerektirdiğine, bir anlamda bunun kuyumculuk anlamına geldiğine inandığını gösteriyor. Bir metni şiir kılan, onu öteki metinlerden ayıran bütün nitelikleri şiirinde yerli yerine koymuş. Yer yer halk söyleşisinden yararlanırken yer yer Osmanlı mazmunlarını kullanmaktan kaçınmamış; sözcük deformasyonlannı alaysı dönüştürümleri, karşıtlamalan, yinelemeleri, onamatopeleri, alliterasyonlan, asonanslan, uyaklan, önuyaklan, değinmeceleri, anıştırmaları cösterişten olabildiğince kaçınmış olarak, doğallığıyla şiirin olanağına dönüştürmüş. Bir şey daha denilebilir Asyalı Ayyaş için, Tanzimat'tan beri süregelen gelenek ve modernlik bireşimine de bir örnek oluşturmuş. Özgür koşuğun agır bastığı şiirlerinde Osmanlı/Divan edebiyatının izleri de var. Bu bilinçli seçimi şairin daha önce gazelleri, kasideleri, mesnevileri günümüze taşıyan, belki de denemiş olan demek daha doğru Turgut Uyar, Behçet Necatigil, Gültekin Samanoglu gibi bir deney gerçekleştirmiş. Kitabın dördüncü bölümünü oluşturan Kemal'in Hürriyet Kasidesi'ne nazireden cok bir tehzıl sayılabilir. Divanlarda görülen şiir sıralannı gözetmiş ama artık başlıkJar tevhid, tegazzül, girizgâh, fahriye, methiye veya 5ua değil; şair onlara özgün başlıklar yakıştırmış ve kendi penceresinden bugünün dünyasını, daha çok da Türkiyesi'ni dile getirmiş. Getenek ve modernllk Özgürlük Kasidesi aynı zamanda Namık lin bu olanağını da tanımıyorlar. Bunun ayırdında olan kimi müteşairelerse ya ruhu umursamıyor belki de yeni bir ruh yaratacağını sandığından ya da onu yakalamak çabasında ruhu yaralıyor. Raif Özben, bu ruhu ve şiiri gözetmiş. • Asyalı Ayyaş/ Raif Özben /Can Yayınlan/69s. . SAYFA 23 CUMHURİYET