Catalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SA A 1. Resimdeki Fransız kadın fizikçi – Suyun buz tutması 0 derece, kaynaması 80 derece santigrat esas alınıp ikisi arası seksen eşit parçaya bölünerek elde edilen sıcakölçer – Ünlü bir spor kulübünü simgeleyen harfler. 2. 1953’ten itibaren kullanılan Türkiye’nin ilk deniz araştırma gemisi – 16 Temmuz 1945’te atom bombasının denendiği ABD kenti – Bir üzüm türü. 3. Su düzeyindeki sıra kayalar – Utanma duygusu – Stronsiyumun simgesi – Acımasız bir biçimde. 4. Kobaltın simgesi – Spiral – Bağış yapma – Eşyaya ve hayvanlara vurulan damga – Cilve. 5. Kalça kemiği – Altının simgesi – Taş devrinin son çağı ile ilgili – Namuslu. 6. Göbek, kuşak – Atın başındaki koşumlar ve süsler – Yeni Zelanda’nın plaka işareti – Yıldız için batma. 7. Paylama, azarlama – Rusya’da bir ırmak – Japon Buda rahibi – Küresel. 8. Lübnan’ın plaka işareti – Karışık renkli – “Kendi kendine” anlamı veren önek – Hile, entrika – Baryumun simgesi – Jüpiter’in bir uydusu. 9. Değeri bir milyon hertz olan frekans birimi – Stoacılık. 10. Çok anlayışlı ve sezgili kimse – “Howard …” (IBM’in 1944 yılında ürettiği ilk otomatik hesap makinesinin mucidi) – Şart eki. 11. Küçük bal teknesi – Parola – Savaşta ele geçirilen mal. 12. Kafkas dağ köyü – Datça’daki antik kent – Radyumun simgesi. 13. Bir pompada, bir körükte, bir motorda bir akışkanın geçmesini sağlamak ya da engellemek üzere bir eksen etrafında yaptığı açval hareketle açılıp kapanan bir kapak – “Yazıklar olsun” ünlemi – Bir cetvel türü – Hekimlerin akciğeri dinlerken duyduğu patolojik ses. 14. 1904’te tüberküloz mikrobunu bulan tıp adamı – Neptünyumun simgesi. 15. Tulyumun simgesi – Bir sanat yapıtında işlenen konu – Dönence. YUKARIDAN A A IYA 1. Telsiz telgraf, radyo ve antenler konusunda pek çok buluş gerçekleştiren, 1909 Nobel Fizik Ödülü’nü kazanan İtalyan fizikçi ve mucit – Bakırtaşı. 2. Sıvıölçer – Ağıl. 3. Habeş soylusu – Atomların dış elektron halkaları tamamıyla ya da geçici olarak elektrona doymuş olan gazlar (helyum, neon, argon, kripton, ksenon). 4. Gözün renkli bölümü – İnce urgan – Bir papağan türü – Irmakları geçmek için kullanılan sal. 5. Aktif – Fütüvvet şeyhi – Kısa kepenek. 6. Kalsiyumun simgesi – Yüz, çehre – Etilen gibi yapısına başka bir öğe ya da kök sokulabilen, karbonlu hidrojenlerin genel adı – İlaç. 7. Bilimler – Telli balıkçıl – Papa, piskoposlar ve bazı din adamlarının giydiği tören başlığı. 8. 2040 cm yükseklikte, kökü sürgün kesici olarak kullanılan ağaççık – Tantalın simgesi – Bir meyve. 9. Alamet – Yakup peygamberin karısı – Tropikal Afrika’da (Gabon) yetişen ve daha çok kaba dokulu, yarı sert ve yarı ağır, gripembe bir odun veren ağaç – Kıta (kısa). 10. Eski Yunan mitolojisinde, şafak tanrıçası – Özenli, düzgün – Kunduz kürkü. 11. Izgara – Buzultaş – “Umberto …” (Foucoult Sarkacı’nı da yazan İtalyan yazar). 12. Romanya’nın plaka işareti – Tırpanabalığı – Bir tür yaban mersini – Beygir gücü (kısa). 13. Başkasının yerine kullanılabilen, yedek – Şikar – Yılan. 14. Yeniçeri kışlası – Yumuşak deri – Başkentimizi simgeleyen harfler. 15. Element ya da bileşikleri oluşturan ve onların özgül niteliklerini gösteren en küçük birim, madde – Yaprakları çok iri ve kalp biçiminde, çiçekli bir süs bitkisi. 16. Mağara – Güçlü korku, yılgı. 17. Işınım dozu birimi – Zabit. 18. Filipinler’in başkenti. 19. Spor karşılaşmalarında sonucu belirten karşılaşma – Lityumun simgesi. 20. Baklagillerden bazı ağaçların kırmızı boya çıkarılan odunu – Basit şekerlerin ortak adı. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 R O B E R T K O C H S İ TOLOJ İ 2 O R E S M E REAL İ T E İ NAR İ 3 B A L E TNT VAZ E L İ N N İ L 4 E N E MA AABAM L İ P İ T K İ 5 R ME LAS UN İ CE F NOVA 6 T R İ L U A N D A OM U L A R A 7 W E R N E R EA Z E İ RE KAR 8 İ S ABAŞO A İ L BANTU A 9 L İ N N E ALOTROP İ ERM İ N 10 S F AN İ L İ N ADESE 11 O AK DE TAY AP L 12 N A L KA İ T A P T OM 13 T OK A E K M İ MO Z A 14 L O S İ N Ü S BARAN L 15 İ M A L ÇEK İ N İ K R I ilginç SORULAR Menenjit: Acil t bbi yard m gerektiren bir hastal k Soru: Menenjit nas l bir hastal kt r? Yan t: Menenjit, beyin ve omurilik zarlarının iltihaplanmasıdır. Hemen hemen bütün vakalarda vücudun başka bir bölgesinde (kulak, sinüsler, üst solunum yolları) görülen bir enfeksiyona bağlı olarak gelişir. Menenjit bakterilere bağlıysa çok acil tıbbi yardım gerektirir. Eğer zamanında tedavi edilmezse birkaç saat içinde kalıcı nörolojik bozukluğa, hatta ölüme neden olur. Virüslerin sebep olduğu menenjitler ise daha hafif seyreder ve genellikle vücutta hiçbir hasar bırakmaz. Daha çok 2 yaş altındaki çocuklarda görülür. Grip benzeri şikâyetlerle ateş, başağrısı ve kusma başlar ve daha sonra sersemlik, bilinç bulanıklığı ve şiddetli ense ağrısı gelişir. Menenjit, yatakhane gibi toplu yerlerde salgınlar şeklinde görülebilir. BEL RT ve BULGULAR • Ateş • Şiddetli başağrısı • Ense, omuz ve sırtta sertlik hissi • Ense öne doğru eğildiğinde sırta ve omurgaya vuran şiddetli ağrı • Işığa tahammülsüzlük (fotofobi) • Sersemlik ve bilinç bulanıklığı • Bulantı, kusma • Nöbet, koma • Vücudun herhangi bir yerinde kırmızımor renkte döküntü • Bebeklerde; bıngıldakta şişme, şiddetli ağlama NEDENLER : • Bakteriler: Haemophilus influenza tip b, Neisseria meningitidis ve Streptococcus pneumoniae • Virüsler: Kabakulak virüsü, Herpes simplex, enterovirüsler • Mantarlar: Cryptococcus • Tüberküloz (verem) TE H S YÖNTEMLER : • İlk yapılacak işlem bir lomber ponksiyondur (belden su alınması). Bu yöntemle beyinomurilik sıvısı incelenir. Sıvının görünümüne, rengine bakılır. Sıvı içindeki basınç, protein, glikoz miktarı ölçülür ve hücre sayımı yapılır. • Kan, idrar, burun ve kulak akıntısı, beyinomurilik sıvısı kültürleri ile etken bakteri tanımlanmaya çalışılır. • Akciğer filmi: Tüberküloz odağı saptanabilir TEDAV : Enfeksiyon tamamen geçinceye kadar hastanede yatış esastır. Hastalık bulaşıcı olduğu için en az 48 saatlik karantina gerekebilir. Hastada fotofobi varsa oda karartılmalıdır. Bakterilere ba l menenjit: • Antibiyotikler kullanılır. Hastayla yakın temasta bulunan kişilerin de koruyucu amaçlı antibiyotik kullanması gerekebilir. • Bol sıvı alınmalıdır. • Ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar kullanılır. • Enfeksiyon odağı belliyse (kulak, sinüs gibi); tekrar menenjit gelişmesini engellemek için bu bölgenin cerrahi işlemlerle boşaltılması gerekebilir. Virüslere ba l menenjit: Genellikle ilaç tedavisi verilmez. Bulgulara yönelik tedavi yapılır. • İstirahat ve damardan sıvı verilebilir. • Herpes simpleks''e karşı asiklovir seçkin tedavi şeklidir. Tüberküloz menenjiti: Antibiyotik kombinasyonları kullanılır. Tedaviye 1824 ay devam edilir. HASTALI IN BIRAKAB LECE SAKATLIKLAR Çoğu kişi bu hastalığı tamamen atlatarak birkaç ay içinde günlük yaşamlarına devam edebilecek duruma gelirler. Fakat bazı kişilerde uzun süreli sakatlıklar kalabilir. Menenjitin neden olduğu sakatlıklar: sağırlık, davranış bozukluğu, konsantrasyon bozukluğu, koordinasyon bozukluğu, yorgunluk, hareket kısıtlılığı. Baz ikâyetler zamanla düzelse de, baz lar kal c d r. Sa rl k ömür boyu sürebilir. kaynak: doktornet.com www.genetikbilimi.com/genbilim/menenjit.htm www.medikalsozluk.com/noroloji/menenjit.asp d ü ş ü n SORULAR ÜÇ TANE ÜÇGEN SAYI Üçgen sayılar şu formüle uyan sayılardır: 1/2n(n+1). Bu formüle uyan ilk beş sayı 1,3,6,10,15’tir. Ben, Hasan ve Taner, üçgen sayılar hakkındaki bilgimizi sınamak için birbirinden farklı üçgen sayılar seçtik. Bunlar THREE sözcüğünde olduğu gibi dört farklı rakam ile başlar ve beşinci rakam, dördüncünün tekrarıdır. Benim seçtiğim sayının rakamları, diğer ikisinin seçtikleri sayılarda yer almıyor. Soru: a) Benim seçtiğim sayı kaçtır? b) Hasan ve Taner’in seçtiği sayılar kaçtır? Bilmece danışmanı: Necah Büyükdura 1132. sayıdaki “Köy Yanıyor, Millet Ağlıyor, Baba Taranıyor” isimli bilmecenin yanıtı: BABA TARANIYOR = 81 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız. Necah BüyükduraAnkara, Ender Aktulgaİstanbul, Sebahattin BektaşSamsun Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, ([email protected]) eposta adresine veya derginin 3.sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz.