Catalog

ma, kendi becerilerinin farkında olma ve onlan geliştirme özellikleri de dikkate ahnarak değerlendirilrrüş, olacakhr. Medya, alternatif tıp ve etik Şimdi sorun nedir? Elimizde eskisine gore gelisti rilmış bir ögretim programı vardır. Bu programın kabul edilebüir duzeyde uygulanmasıran önündeki engeller nelerdir ve çozumlerı neler olabilır. 1. Öğretmenler: Programın oğretim anlayışı ve getirdıgı yenilikler okul yöneticilerine, ilgüi müfettişlere ve ogretmenlere anlatümalıdır. Öğrend merkezli aktif ögrenmede anlatan degil ögrenmeye rehberlik eden, ögrenme ortamını hazırlayan, keşfederek ogrenme yaklaşıında bilgiyi nakletme alışkanlıgmdan kurtulup oğrencinin bulmasıra saglayan ogreticiligi nasü yapacagı hızmetıçi egitimıyle ögretmene ögretilmelidır.. Bıınun için egitim fakultelerinin imkanlarından, TV yayınlan ve bılgısayar teknolojısınden yararlanılabilir. 2. Okullar: Sıraf mevcutlannın çok kalabalık oldugu yerlerde sayı 30'a duşüriümelıdir. Bu uygulama için ıküı ve hatta uçlü ogretım kalabalık sınıflara tercih edilmelidir, Okullar pahalı olmayan araç gereçlerle yerel kuruluşlar ve ailelerin destekleriyle donatılmalıdır. 3. Aileler: Ogrenme anlayısı, sınıf ıçi ve sınıf dışı etkinlıkleri, ogrenme yaklaşımlan ve ögrencinin nasü degerlendirüecegi hakkında bilgısı olmayan velüer farkında olmadan programın uygulanmasına karşı dırenç gosterirler. Bu nedenle okullar velı egıtım programlan duzenleyerek nasü işbirligi yapüacagını velüere ögretmelüer. Velıler ögrencinin norunu takip eden degü egitimin temel bir degiskeni rolünü alacak konumuna getirümelidirler. Bu orüemler alınmayıp mevcut durumda program uygulanmaya başlanırsa yeni programın getirüeri hayata geçirüemeyecek ve beklenen davranış degisüdıkleri ortaya çıkmayacaktır Programın iyi uygulanması halinde daha nitelikli bir fen ögretimi ülkeye ne kazandıracak denüirse; kendi sorunlannın farkına varan, sorunlarına uygun çözümler uretebüen, çevresıyle uyum ıçinde yaşayabüen özgur bireyler yetişecektir dıyebüırız. Bu ise; Avrupa Tbplulugu, Amerika, IMF ve Dunya bankası üe daha hakça ve eşıtlıkci üışküer, krizsız ve daha istikrarlı bir ekonomi, daha sağlıklı bir demokrası, daha dengeli bir gelir dagüimı, daha az trafik kazası, daha az FenerbahçeGalatasarayBeşıktaş, buna karşüık daha mutlu bir toplum demektir, Ömer Ergin Prof. D r . D.E.U. Buca Egıtım Fakültesı, Ükogretım Fen Bilgisi A.B.D. S on günlerde ülkemiz medyasındaki reyting yükseltme ısteginde saglık/tip konusunun onemü bir araç olarak kullandıgını goruyoruz. Sayın Bursalı'nın CBT'de işaret ettigi gibi bu "dönemsel krizlerden" biri (*); ama ülkerniz medyası taraündan yülardan beri sık başvurulan yöntemlerden bıri haline geldigi de ayn bir gerçektir. Medyarun sağhk konusuna ügi göstermesi kuşkusuz sevindirici bir durum. Eger halkı egitmek ve bügilendirmek anlamında bir yayıncüık ükesı bemnıseruyoısa bir medya organının bu davranışını takdirle anmak gerekır. Ama, tersıne bunun böyle bir ılke yeııne ne olursa olsun reytingi yukseltme hedefınin gerçekleşmesi durumunun ortaya çıkması, medya etıgının unsurlarıyla bagdaşmayacagı gibi genel etik değerler açısından da kotü bir durumdur Çünkü dünyanın her yerınde ınsana zarar vermek, kandırmak, aldatmak, kışüere saygısızlık yapmak etik açıdan ayıplanması, kınanması, dışlanması gereken hareketlerdiı. Bilimsel Tıp ve Alternatif Tıp Tıbbın tarıhı bir geçmışı vardu. Agnacı ıçındeki het insan o an ızdırabını dindirecek bir şeyler, yanı genel anlamda bir "şifa" arar. tnsanlık. kendi gekşim surecinde o şıfayı bıümak için sureklı arayış ıçinde olmuştur Uygarhk duzeyı ölçüsünde, söz konusu şüanın ruteük ve bıçıminin degiştigini biliyoruz Şifanın, nesnel kaynaklardan elde edilmeye çalışüdıgı gıbı dogadışı guçlerden de beklendıgı olmuştur. Bu nedenle bir hayvani madde, bir kimyasal bileşim, madenı bir madde ya çeşıtü ritueller, buyuler, kultürlerdeki alışkanlıklar, telkınler iyüeşme yolunda kullanılan birer şifa objesı haline gelebümıştır Son bııkaç yuzyüdala "şıfa" ıse, kaynagı ne olursa olsun büimsel yöntemlerle elde edilmiş gerçek üaç ve tıbbı uygulamalar şeklınde karşımıza çıkmaktadu. "Iyüeştııici" oldugu ıddia edilen, büimsel yöntemlerle elde edümemış hıçbır maddeyi büimsel tıp kıülanmaz. Çunku ınsan hayatı en buyuk degerdir ve insan hayaü niteügi önceden bilinmeyen bir madde ya da uygulama bıçımını kabul edemez, etmemelidir. Tıp teknik bügi ve becerisi üe birlikte etik degeıleıini insan üzerinde odaklaştırırken. dıger yandan ıse kendısının toplurnsal ılışküerdekı konumu bir otorite ya da sıyasal guç kaynagı degüdir. Büimsel tip insanlarm büimsel yontemleıe başvurmalannı ister ve bunu savunuı. Ama, kabul etmeleri konusunda hiçbir zaman ınsanlan zorlamaz. Tıp, toplum ıçındeki çeşitli insani değer ve kavramlar arasında kendısine özgü bir konuma sahiptır Oysa ınsanlann alışkanlüdarı, yaşam biçimleri, inanışlan, kavramlan, kültürel geçmışleri ve başka kimük ögelen sayısız faıklüüdar gosterir. Bu çeşıtlüikler bilimsel üp üe insan ilişkilerinın rateük ve bıçımlerinde de çeşıtlüıkler yaratmaktadır. lnsanlar agnacı ıçinde kaldıklannda büimsel olsun olmasın her türlü "üaç" ve uygulamadan yararlanmak dururnunda kalmaktadırlar. Bu konuda tıp açısından yapüabüecek fazla bir şey yoktur Oysa buradaki asü toplurnsal sorun, birüerinin araya girip bundan çıkar saglamalan olgusudur Belirtmek istedigimiz kaygüandıncı durum, laşüerın masum ıyüeştiricı çare arayışlarıyla tıp aıasma gırıp çıkar sağlamaya çalışanlann pozisyon ve tavırlanna üişkindir Başta, televizyonlardakı "tartısma" şeklındekı programlar olmak üzere medyada yer almak kazanç kapüannm artması anlamına gelmektedir. Öyleyse medya alternatif üp adı altinda bazı estetik salonu sahiplerinden, bıyoenerji uzmanıyım dıye ortaya çıkanlara ufurukçulukten, kınkçıçüakçüara kadar bu işleıden para kazananlann ıstemeden reklam aracıdurumuna gelmektedu. Küçükbu reytıng aıtışı ugıuna medya, bazüannın ınsanlan aldatarak haksız paralar kazanmalarına fırsat yaratmaktadır. Işte medya etiği açısından süantı bu noktada k a şımıza çüanaktadır. Medya kururrüan herhangı bu ınsanın, bir etkınüğın ya da meslegin ucretli/ücretsiz reklamını yapabüir. Belki, kımse kanşamaz Ancak buradaki serbestı yasalar üe meslek etigının üke ve kuraüanyla sınırlamr. Medya, özellüde ınsan hayatı gıbi bir konuda toplumun saglıgmda olumsuz etküer yaratacak olan, çücar sağlamak dışında hiçbir amacı olmayan kışüerm amaçlannın bir aracısı durumuna gelmemelidır. ... Ve hekimler Alternatif tıp adı altinda insan hayatını çeşitli mudahalelerle tehlıkeye sokan hekim olmayan kisüerle ügüı sorun, bir adlı/polisıye meseledır Büimsel üp dışı yontemleri uygulayan hekımlerle ügüı olaıak etik yonden söylenebilecek olan ise gayet açücür; bu hekimler mesleki sorumluluklannı ihlal eünektedırler. Ancak, asü üginç durum alternatıf tÜDbm karşısında olup medyada yer alan otekı hekımlerle ügüidir. Iyı niyetli olduklarına ınandıgımız hekimler, bu tür bazı tartısma programlarına kaülaıak kaışı çıktıklaıı tarafm ekmegine yag sürmektedirler. Muhtemelen televızyonda tartışarak dogru bügüeı i halka ulaşürabüeceklerını ve bu kişüerı de üaıa edebileceklerini düşünmektedırler Oysa üa tarafm farklı düde konuştugu açüctır Halk ise büimselteknik kavram ve ıfadeler yerıne bu kişüerin konuşmalannı daha ıyı algüayabümektedıı ! (*) Televızyon yapımcüaımı malıyetı düsük, izleyicisi fazla olacak bu tür programları gerçekleştırmeye teşvik eden sebeplerden biri olasıdır ki hekimlerin yapüan davetlere sorgusuz sualsız kolayca evet demelerıdır Bu baglamda çok az farkına varılan asü önemli nokta ise "büimsel tıbbm" ya da "büimselük anlayışınm" bu tür tarüşmalarla insanlaıa kolayca aktarüabüecegı ınancıdır. Tıpta, büimsel yöntemlerle elde edünüş bügüerle yapüan tibbi tedavüerin daha dogru ve insanlar için daha degerlı oldugunu kabullenme meselesı, ba onkabul meselesidır. Bu onkabul medyadaki açıklama ve tartısma programlan üe çözülemeyecek kadar büyük sosyalkultürelbügiseltarüısel bir olgudur Son olarak altını çizmek istedigimiz şudur; Batı dünyası alternatif übbı kendi sosyalekonomikbüimsel devinimi içerisinde görmektedir Dolayısıyla (Cumhuriyet Büim Teknık'te yer alan Alternatif Tıpla ügüı yazıdan da anlaşüabüecegi gibi **) günümüzde Baü dünyası konuyu büimsel kuşkuculuk içerisinde beUı bir tavırla yaklaşmaktadır. Yoksa Batı'daki alternatif tip olgusu bizdekine benzer bıçimde "alternatif üptan büe olmayan" (*) şarlatanlann masum, çaresiz, can derdindeki insarüann paralarını kapma özgürlügü güDi ortaya çüonamaktadır Doç Dr. Erdem Aydın Hacettepe Üni. TıpFak Deontoloji(T±>bi Etik) Tıp TanluAD erdem. aydın@hacettepe. edu. tr * Orhan Bursalı Cumhuriyet Bilım Teknik743. * Allernatıf tıp Kendinı kabul ettırme yolunda. Cumhuriyet Bılım Tteknık743 Etik sorun Bu baglamda ortaya çıkan etik sorun ise büimsel olmayan yöntemlerın uygulanmasında yasanan kandırma, aldatma ve sahtekârhklardır. Kişüerin bazı bitkisel ürürüen ıyüeşmek için kullanmaları günlük hayatımızda büdigimiz ve itiraz edemeyecegimiz bir olgudur. Ya da birinin biyoenerjiye inanması, akapunktur ıstemesi, Hınt felsefesine inanıp Ayur Veda tıbbına koşması bireysel hak ve özgürlükler çerçevesmde görülebilir. Bunlar gibi yaklasımlar iyileştirici bir şifa kaynagı aramak amacıyla olabüecegi gibi bir yaşam anlayışmın/ felsefesınin dogal sonucu da olabüır. Mühendislik sorunları çalışma grubu luhendıslik Fakultelerinin Alt Yapı ve Dıger Sorunlan Çalışma Grubu", Tuıbyedeki muhondısük bolumlerirün soirunlannı belırlemek ve çozum onerüen gelıştırmek amacıyla Mühendislik Dekanlan Konseyı tarafından kuruldu, Konsey Türkıye ve Kuzey lübns Türk Cumhuriyeti'ndekı devlet ve vakıf ünıversıtelennin mühendislik ve muhendıslıkmımarlık fakultelerinin dekanlarından oluşuyor. Ulkemızin farklı koşelerınde, farklı koşullarda egıürnoğretım ve araştırma çalışmalan yürutmekte olmalanna rağmen, mühendislik bölümlerınin bir çok batamdan ortak yörüeri var. Günumuzdekı teknolojik gelişmelerın hızı ve yarattıgı sonuçlat goz onune ahndıgında, gelişmiş ulkeler sınıfina gırmeye çalışan 'I'urkıye'run geleceğı açısından mulıendislık disıplinlprinın oynayacaıjı rolün ne denlı önemli oldugu da açıkça gorulecektır. Ancak, bu mısyon için üniversitelerımizin mühendislik fakultelerinin ne kadar hazırhkb oldugu ve bu konuda ustlenecegi görevleri ne derece iyi yapabilecegıru soylemek bir çok nedenden dolayı zordur Bilindigi gibi. ögretim ([email protected]) KAYNAKLAR I M t: B Teblıgleı Deıgısı. Kasım MUO; sayıIiSlB, Sayta IÜ0 '?, Kaptan F Koıkmaz H , Mevcul fen bilgisi pırxiıamı ıle R001/M2 oqretmı yılın da uygulamaya konulacak olan yenı fen bilgisi proqrammın karşılaştırılnıası, Çagdaş Egitım. Şubat 2001, ;!73. s 33J8 elemanı ve butçe yetersızügi başta olmak uzere, bir çok sorun yonetıcüerm ve diğer elemanlann elini kolunu bağlamaktadır Mühendislüc fakülteleri dekanlannın bir araya gelmelennin ve deneyimlerıni paylaşmalanmn yaraılı olabüecegi duşuncesıyle "Mühendislik Dekanlan Konseyı" oluşturuldu, llk toplanüsını 19 Ocak 2001 gunu ODTÜ Mühendislik Fakultesı'nde yapan Konseyın amacı, ulkemızde mühendislik egıtiminin sorunlan uzerinde görüş alışverişinde bulunmak, mühendislik egıtimının etkin ve verimli bu" biçimde yurütulnıesini sağlamak uzere onerüer gelıştırmek, bu onerüerın gerçekleştirümesi yonunde çaba sarf etmek ve gınşimlerde bulunmak şeklınde belırlendı Tamamen bir sivü insiyaöf olarak gelişen bu Konsey çalışmalarmı ba^ımsız olarak yürütmekle birlikte, başta Yüksekogretim Kurulu ve Tüı kiye Miüıendis ve Mimar Odalan Bırlıgı olmak uzere tum ügüı kurumldtla teınas halınde olacak ve toplantılarına bu kurumlann temsücilerını de davet edecek, Yılda üa kez toplanması öngorülen Konsey'in yonetım organı bir Genel Sekreter üe beş üyeden oluşan Yünitme Kurulu'dur. 19 Ocak 2001 tari '746/16