Catalog

Doçentlik sınavı üzerine: Standardizasyon ama... eçen haftalarda doçentlik sınav yonetmelığındekı en temel değışıkhklerden olan sınavd başvuru koşullan yayımlandı Bu koşulların hazırlanmasındakı en onemlı motıvasyonun sınava gırenler arasında ta eşıtsızlığe son vermek ve standardızasyonu sağlamak olduğu kuşkusuz Ama ıyı nıyetle başlayan bu uğraş kendı ıçınde bazı çehşkılerı taşımaktadır İlköğretimde fen ogrenme sorunu ğretim anlayışı : Unıversıtedekı fen derslerınde oğrencılerımı çoğunlukla sınıflarda sadece sessızce ders dınleyerek not tutan, hıç soru sormayan, laboratuvar çalışmalan nı gereksız bır ış sayarak daha once deney yapan grubun sonuçlarını aynen raporuna yazıp bır an once laboratuvan terk eden ogrenme gudusu korlenmış gençler olarak gordugumde hıç suçlamadım Onlan bızım yetıştırdığımız ogretmenler yetışürıp gonderdıler Bır suçlu arıyorsak once donup kendımıze, bız eğıümcüere bakmalıyız G 1. Sınava başvuru yonetmehğının en çok komtşalacak koşulu uluslararası mdeks lere (Scıence Cıtatıon Index vs) gıren dergılerde bellı sayıda yayın yapmış olmak Acaba boyle bır koşul konulurken ulkemızde yayınla nan kaç tane dergınm bu koşulu yerıne genrdığı ıncelenmış mP En azından soyleyebılırım kı tıp alanında bır elrn parmaklanndan az O zaman bu koşulun adı yurtdışı yayın yapma dıye değıştırılebüır O zaman ıkıncı soru doğmaktadır hangı ulkelerde akademık yukselmeler ıçın kendı ulkelen dışında yayın yapma zorunluluğu aranmaktadır 9 lndekslere gıren dergılerde yayın yapmanın değerını bılen bırı sıyım Bıhmm bır ulkede ılerlemesı bılımın o ulkede canlı tutulmasma gerek oldugunu duşu nuyorum Dağınık yabancı dergılerde yayınlanmış çalışmalar buna hızmet etmekte guçluk çekecektır 2. Yukarıdakı maddede belırttıgım koşul ulkemız dekı dergılerı de bır anda değersızleşürmektedıı Bu ındekslere gıren bu kadar az dergımız varsa, ve bu ındekslere baktıgımızda gelışmış batı ulkelen dışında gelışmekte olan pek çok ulkenın çeşıtlı dergılerı de buralarda lışmalann adaya getırısı duşuk olacaknr ılkı ne kadar hatalıysa ıkıncısı o kadar doğrudur çunku artık hak etmeyen çalışmada adının geçmesını beklemeyecektır Bır dıger nokta ıse yurt ıçı bılımsel toplantılarda yapüan panel, konferans vs gıbı konuşmalara hıçbır puan verümemesı Herhalde UAYK bu kongre ya da »empozyumlann bılımsellığıne pek ınanmıyor Ama bılınen bır gerçek kı puan vermedıgınız her etkınlık kendılığınden degersızleşır ıstek azalır Dığer yandan, tez danışmanlıgı dersle re gırme gıbı etkmhklere puan vermek çok haklıdır Ama unıversıte dışı kurumlarda tıpta uzmanlık eğıumı goren asıstan hekımlerın tezlerınde klınık şefı adı geçen tezın doğal ve doğrudan danışmanıdır Danışmanlıgı başkası yapsa dahı şefın adı geçmektedır Herhalde puanlamanın gelmesıyle bırhkte bu uygulamanın gozden geçırılmesı gerekecektır 4. Yazılı olmayan kurallara eğılmek gerekırse burada soz etmek ıstedığım ıla konu var Bunlardan bırıncısı üniversite dışından do çentlık sınavına gıren adaylara yonelık olumsuz on yargıdır CBTde sayısız kere kaleme alın mış bu sorunun halen surduğunu konuyla ılgılı herkes bılmektedır Egeı aday eserlerıyle ve bınkımıyle hak edıyorsa on yargı nıye' Yok eger dışarıdan doçentlıge gırılmesıne ınanmıyorsak o za man neden yasal duzenleme ıçın koşullan zoılamıyoruz9 Ya salar adaya başvurması yonunde ızın venyor arna soz konusu jun uyelen adayı bu gerekçeyle engellıyor Oysa soz konusu adaym koşullarından çok daha yetersız koşullardan gelen, yenı kurulmakta olan unıversıtelere aıt adaylar belkı de doçent olmaya ddha hazırlıksızlar ama şu an ıçın durum onlann lehıne gıbı gorunuyor O olan yenı bır Ükoğrenm(4 5 6 7,8 sınıflar) Fen Bılgısı Oğretım Programı yayınlamıştır(l) Bu program bundan oncekı 1992 programıyla Çağdaş Eğıtım dergısınde karşılaşünlmıştır(2) Burada yenı programın getırdıklerıne uç temel noktadan baküacaktır 1. Bır oncekı 1992 prograrmnın bılgı ağırlıklı olmasına karşın bu program kavramlann oğretımı ve büımsel becerılerın kazandırılmasına yonelık hazırlanmıştır Bu amaçla unıte sayısı ve kazandınlacak davranış sayısı azaltılmLştır Şoylekı 1992 programında her yıl ortalama 7 unıte ve 240 davranış kdzandırüma hedeflenmışken, yenı programda yılda ortalama 4 2 unıte ve 118 davranışa ındırılmıştır Bazı unıteler bırleştınlerek kısalhlmıştır ve aynca soyut kavramlan ıçeren unıteler 4 sınıftan alınarak daha yuksek sınıflara kaydırümıştır 2. Programda oğrencı merkezlı aktf oğretımle temel kavramlann ve bılımsel becerılerın kazandınlması ve bunların gunluk yaşamda kullanılmaları ongorulmuştuı Keşfederek ogrenme yaklaşımının hangı yontem ve teknıklerle nasıl kullanüacağı bazı unıtelerde orneklerle gosterdmıştır Kışısel ve gruplar halınde odev ve proje çalışmalan ve bunlann yazılı, sozlu sunumlan onerümıştır Kıtaplar dışında oğretmenlerın zaman zaman değışık kaynaklardan guncel bügüer hazırlayıp oğrencüere yazılı oğretım materyalı vermelen ıstenmektedır 3. Olçme ve değerlendırme konusunda yenı program bılışsel (zıhınsel) davranışlann yanında duyuşsal (tutumla ılgılı) ve devınışsel (becenyle ılgılı) davranışlannda olçulmesı ve oğrencı başansına (notlanna) kaulmasını onermektedır Bu olçmelerde kullanılmak uzere ogretmenın donem boyunca yapacağı gozlemlerle dolduracağı oğrencı gozlem formu, oğrencınm kendısının dolduracağı kume (grup) çalışmalannı değerlendırme ve kendını değerlendırme formu gelıştırılmıştır Boylece oğrencının başansı yazılı sınavlan yanında sınıf ıçı etkınlıklere katılım, bılımsel tutum, gozlem yapma, ınceleme ve araştırma, paylaşLütfen sayfayı çevMnlz Doçentlik sınav yönetmeliği, içinde bazı çelişkileri barındırıyor Kışı merak ve ogrenme gudusuyle doğar Ogrenme bıçımıne ılışkın temel alışkanlıklar ve bılımsel becerıler aılede ve anaokullarında başlar ılkoğreüm su recınde buyuk oranda tamamlanır Bu devrede kışı doğa olaylarındakı temel olguları ılkelerı ve yasaları oğrenır Aynca yaşantısmdakı problemlerı tanımlamayı ve onlan bılımsel yontemlerle nasü çozebılecegmı bılımsel bılgının kendısı ıçın tek yolgosterıcı oldugunu anlar Ya da merak ve ogrenme ısteğı korletılır ogrenme dıploma almaya yonelık zorunlu bır ış halıne gelır Ortaoğretım ve yuksek oğretımde bu bıçıme ılışkın alışkanlıklar pek fazla değışmeden surer gıder Bu anlamda ılkoğretımın hayatımızdakı yen şu anda verdığımız onemden çok daha fazladır Ilkoğretım fen derslerınde neler oğreülmelı ve nasıl oğretılmelıdır? Kışıye eğıtımle kazandınlacak davranışlar, ıçınde yaşadığımız zaman dılunındekı evrensel ve ulusal ıhtıyaçlar dıkkate alınarak behrlenır Ornegın yaşadığımız gezegende doğal denge bozuluyorsa çevre sorunları, ulke deprem kuşağındaysa depremle başaçıkma yollan oğretılen konular arasında yer alır Dığer taraftan oğrenme ve oğretme bıçımlen mevcut teknolojının sunduğu ımkânlara ve toplumun sosyoekonomık yapısına gore behrlenır Bılgısayar desteklı ogrenme, ucuz ve basıt malzemeyle yaratıcılığı gelışnrme ve ışbırlıklı ogrenme bunlara bırer ornekür yer alıyorsa elbette dergılerımızın kusurlan ya da eksıklıklerı var Ama bu koşul, varolan olumsuz durumu duzeltıcı değü, aksıne dennleştırıcı rol oynayacaktır Çunku kalıtelı dıye nıtelenebüecek araştırmalar doğal olarak o ındekslere gıren dergılere yollanacak, ıkına sınıf çalışmalar ya da adı geçen dergüerden bır bıçımde gen donen çalışmalar ıse yerh dergılerde şans arayacaklardır Boylece bu dergılerde yayın kahtesı gıderek duşecek ve çakşma bulmakta zorlanıp yayın sureklılığı duzensızleşebılecekur Sonuçta o tur ındekslere gırmekten ıyıce uzaklaşmış olacaklardır 3. Elden ele dolaşan ama henuz Unrversıtelerarası Yuksel Kurul (UAYK) tarafından yayımlanmayan, adayın eserlennın puanlanması ıle ügüı form standardizasyon konusunda daha yararh gıbı gorunmektedır Çunku burada adayın bellı donemlerde puanın bellı mıktan olmak uzere (yanı doçent olmak ıçın gereken 150 puanın 100 puanının uzmankktan sonra toplanması ya da profesorluk ıçın gereken 250 puanın 150 puanının doçentlıkten sonra toplanmış olması gıbı) eşık puanı geçmesı zorunlulu ğu getırılmektedır Bu formdakı puan getıren etkınlıklerde bazı eleştırılecek yanlar olduğuna ınanıyorum Makalede yer alan ısım sıralamasının puanlamada hıçbır onemı yoktur Beş ısımden bırıncı üe beşıncı aynı puanı almaktadır Ama isim sayısı çok onemlıdır Çunku puan ısım sayısına bolunmekte ve boylece çok ısımlı ça 5. Yazılı olmayan ıkıncı kural ıse başvuru ıçın uzmanlık ya da doktoradan sonra bellı bır sure geçmesı (orn beş yıl) koşulu aranmasıdır Boyle bır kuralın haklılıgını pek çok gerekçe sunarak savunabüırsınız Ama şu anda yasa her adayın başvurmasına ızın verıyorsa, o zaman sure yetersız gıbı "yasa dışı" bır gerekçeyle adaylar neden sınavda başansız üan edıhyorlar'? Ya da bır aday dort yıllık uzman ıken sure yetersız dıye bırakdırken bır dıgerı ıse ıkı yılda doçent olabılıyor Yazılı olmayan kurallar hıçbır zaman standardizasyon getırmezler, tersıne eşıtsızlığe neden olurlaı 6. Başvuran adaya yonelık bu kadar duzenleme yapılırken jttriyle ılgılıbıldıgım kadarıylaherhangı bır yasal duzenleme olmaması ıse bır dığer eksıklık Adaydan beklenen bu denlı koşullar sonucunda belkı de bazı adaylann sınavlanndakı junden daha guçlu bır dosyaya sahıp olmdldrı gıbı bır tezat olursa hıç şaşırmamak gerekır Sonuç olarak doçentlik sınavı ıle ılgılı aksayan uygulamalarm yasalarla duzenlenmesı ve bu sınavm standardızasyonu nun ve eşıtlığının sağldnması ulkemızdekı büı mın ınandıncı olmoM bakımından çok onemlı dıı Doç Dı Omer Aydemır Celal Bayar Unıv Tıp Fak Psıkıyatıı A D Manısa Yeni bir fen programı Mıllı Eğıtım Bakanlığı Kasım 2000 de onumuzdekı yıl uygulanacak 746/15