Catalog

EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr. TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 11 31 MAYIS 2020 PAZAR Yağmur ve dolu gibi nedenlerle zarara uğrayan çiftçiyi, çiftçi kayıt sistemi (ÇKS) de mağdur ediyor Çiftçiye ‘sigorta’ şoku Tarım sigortası için tapu ile kira kontratını esas alan ÇKS nedeniyle, ihtilaflı ya da intikal yapılmayan araziler güvence altına alınamıyor. Son günlerde yaşanan doğal afetler sigorta sistemindeki sorun yan, kayyım atanan, ecrimisil ödenen ancak Milli Emlak’tan kiralanamayan ları yeniden gündeme ta araziler var. Ekim yapıldı şıdı. CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, doğal afetlere karşı çiftçi MUSTAFA ÇAKIR ğı halde bu araziler, ÇKS kaydı olmadığı için sigorta yaptıramıyor. Bu soru yi korumaya alan tarımsal nu geçtiğimiz günlerde bir sigorta mevzuatının yetersiz ol kez daha gördük. 46 ilde 15 25 duğunu açıkladı. Mayıs arasında büyük bir doğal Bu konuda önemli bir soruna afet yaşandı. Çiftçi zor durum dikkat çeken ve “Bakanlık yıllar da. Mazot, gübre, tohum masrafı dır tarımsal sigorta için tarla ta yaptılar, şimdi hepsi boşa düştü.” pularını ve kira kontratını esas alan çiftçi kayıt sistemini (ÇKS) Veritabanı atıl dikkate alıyor. Tarımsal destek Bunları önlemek için yasa ta te de bu geçerli” diyen Aygun, sarısı hazırladıklarını açıkla şu vurguyu yaptı: yan Aygun, ÇKS yerine Tarım “Oysa ekilen alan ÇKS’nin sal Üretim Kayıt Sistemi’nin çok üzerinde. Binlerce çift (TÜKAS) esas alınmasını öner çi ÇKS yüzünden ne tarım diklerini bildirdi. Aygun, TÜ sal destekten yararlanabiliyor KAS kapsamında 2014’te ne de sigorta yaptırabiliyor.” Türkiye’nin tüm ekili, bitkisel AB’de ise üreticinin beyanının üretim, hayvancılık faaliyeti ve sigorta için yeterli olduğunu su ürünleri üretim yapan arazi dile getiren Aygun, yaşanan varlığı, üretim yapan çiftçi sa sorunu şöyle açıkladı: yısı, tarımsal makinelerin kayıt Miras sorunu var altına alındığı veri tabanı oluşturulduğunu bildirdi. Aygun, “Ülkemizde arazi parçalanması bu veri tabanının sadece gübre ve miras sonrası aile içi intikal ihtiyacı için kullanılıp onun dı de yaşanan sorunlar nedeniyle şında atıl bırakıldığını dile ge ÇKS’ye kayıt edilemeyen arazi tirdi ve “Bu büyük bir kayıptır” ler var. İhtilaflı, intikal yapılma dedi. l ANKARA VERILER CHP Milletvekili İlhami Aygun, TÜİK’e göre Türkiye’de 23ÇELIŞKILI 23.5 milyon hektar alanda bitkisel üretim yapılırken, bu nun ÇKS’de 1515.5 milyon hektar olduğunu vurguladı. Sütte kayıtdışı risk yaratıyor Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Selim Tarık Tezel, Dünya Süt Günü nedeniyle sektörü değerlendirdi. Geçen yıl 88 ülkeye 208 bin ton süt ihracatı yapıldığını belirten Tezel, “Bunu, üreti len sütün yüzde 45’i ile başardık. Türkiye’de yüzde 55’lik kayıtdışı süt üretimi var. Bu durum hem halk sağlığını riske atıyor hem de haksız rekabete yol açıyor” dedi. Tarık Tezel, şunları söyledi: “Süt sanayicisi, istediği kalitede çiğ sütü bula mıyor. Yüzde 55’lik kayıtdışı süt üretimi sisteme girerse hem tüketicinin güvenli gıdaya erişimini sağlayacağız hem de üreticiye sürdürülebilir üretim sağlayıp ihracatı artırarak ülkemize katma değer getireceğiz” diye konuştu. l Ekonomi Servisi THY VE PEGASUS UÇUŞA BAŞLIYOR Türkiye yarından itibaren normalleşme için ilk adımları atmaya başlıyor. Türk Hava Yolları (THY) ilk seferi Ankara’ya Pegasus ise İzmir’e yapacak. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, koşulları karşılayan havalimanlarına bakanlık tarafından sertifika verilmeye başlandığını belirterek, bu kapsamda İstanbul, Sabiha Gökçen, Esenboğa, İzmir Adnan Menderes, Antalya ve Trabzon havalimanlarının sertifika almaya hak kazandığını açıkladı. Pegasus Hava Yolları da kısıtlamalar sonrası ilk uçuşunu 1 Haziran’da İstanbul Sabiha Gökçen’den İzmir’e gerçekleştirecek. Pegasus, İstanbul Sabiha Gökçen’den karşılıklı olarak İzmir, Antalya ve Trabzon’a seferler planladı. Genel Müdür Mehmet T. Nane, “Misafirlerimizin ve çalışanlarımızın sağlığı ve güvenliği, asla taviz vermeyeceğimiz bir konu” dedi. Bilet 200 TL’den başlıyor Havayollu uçuşlarında tavan fiyat 500 TL. THY’nin sitesinde Ankara için bilet fiyatı 222 TL olarak belirtilmiş. Pegasus’un İzmir bilet fiyatı da 207 TL. THY’nin Trab zon uçuşlarında ise bilet fiyatları tavana yaklaşmış 499 TL’ye kadar çıkıyor. Kapalıçarşı yarın açılıyor Koronavirüs tedbirleri nedeniyle 23 Mart’ta kapanan Tarihi Kapalıçarşı da normalleşmeye ayak uydurarak 1 Haziran’da kapılarını tekrar açacak. Fatih Belediyesi tarafından özel solüsyonla yıkanan Kapalıçarşı, 10.0016.00 saatleri arasında açık kalacak. Kapalıçarşı Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Kurtulmuş, maskesiz müşteri alınmayacağını, sosyal mesafeye ve temizlik şartlarına dikkat edileceğini açıkladı. ‘Aktif Rasyosu’ hesabı değişti BDDK ayrıca, özel bankaları daha faz la kredi vermeye ve Hazine tahvili satın almaya zorlamak için yaptığı ‘Aktif Rasyosu’ düzenlemesinde değişikliğe gitti. 1 Haziran’dan itibaren geçerli olacak düzenlemede, bankaların KOBİ’ler, ihracat ve proje finansmanı için daha fazla kredi kullandırılması teşvik edilirken, döviz mevduatı caydıracak bir formül değişikliği yapıldı. İş seyahati azalacak İş gezilerindeki Covid19 kaynaklı azalmanın salgın sonrası kalıcı olması bekleniyor. TSKB Sürdürülebilirlik Danışmanlığı (Escarus), Türkiye dahil tüm ülkeleri derinden etkileyen Covid19 salgınıyla ilgili kapsamlı bir rapor hazırlayarak, salgın sonrası toplumsal, ekonomik ve sosyal hayatın nasıl şekilleneceğine ilişkin öngörülerde bulundu. İşte öne çıkan başlıklar: n Gelişen şartlara hızla uyum sağlamak için teknolojinin önemi giderek artacak. Endüstri 4.0, karanlık fabrikalar ve nesnelerin interneti gibi kavramlar daha çok tartışılacak. n Uzaktan çalışma, esnek çalışma, iş amaçlı seyahatlerin azaltılması ve sürdürülebilirlik hassasiyetlerinin yükselmesi gibi salgın sürecinde öne çıkan tutumlar kalıcı hale gelecek. Eğitim ve gelir n Salgınla popüler olan uzaktan eğitim modeli artarak ve yaygınlaşarak uygulanmaya devam edecek. Güçlü inter net bağlantısı ve yeterli donanımı olmayan öğrencilerin yaşadığı sorunlar küresel gelir adaleti tartışmalarının baş köşesinde yer alacak. n Ulusdevletlerin ekonomide daha belirgin bir rol oynadığı ve önceliklendirmede yönlendirici bir rol oynadığı görülecek. Küreselleşme çoklu bir niteliğe doğru ve bölgesel dinamikleri de dikkate alan yeni bir forma evrilecek. n Dünyada demokrasiden uzaklaşma yönünde güçlü bir eğilim gözlenmeyecek, bu yönde endişeye neden olan uygulamaların geçici olduğu anlaşılacak. Atık sorunu arttı Ayrıca salgının çevreye olan etkisine geniş bir şekilde yer verilen raporda, bu süreçte tercih edilen tek kullanımlık ürünlerin, salgından önce kullanılan muadillerine göre çok daha sık ve daha fazla atık oluşturduğu belirtiliyor. l Ekonomi Servisi Otomatik kapı sistemlerinin dünyadaki pazar büyüklüğü 22 milyar dolar tahmin ediliyor. Covid19 kapıları otomatikleştiriyor Monador Otomatik Kapı kurucu ortaklarından Mehmet Hürrem Bingöl, kapı kollarına temasla yayılabilecek Covid19 gibi virüslerin bulaşmasını ortadan kaldıran otomatik kapı sistemlerine olan talebin son bir ayda ikiye katlandığını söyledi. Cumhuriyet’in sorularını yanıtlayan Bingöl, şu bilgiyi verdi: “Sadece 20 gün gibi kısa bir süre zarfında dahi 800 adet kapının montajını gerçekleştirdik. Normalde aylık olarak satış adedimiz bunun yarısı seviyesinde. Ayrıca özel likle 90 derece açılan kapı mekanizmalarına çok ciddi bir talep artışı mevcut. Salgının getirdiği hijyen bilinci ile özellikle toplu kullanıma açık yerlerdeki manuel kapıların otomasyonlu versiyonlarına dönüşümü kaçınılmaz gibi.” Bingöl’ün verdiği bilgiye göre, bu tür kapı sistemlerinin pazar büyüklüğü Türkiye’de yaklaşık 500 milyon dolar, dünyada 22.4 milyar dolarak olarak tahmin ediliyor. Pazarın 2026’da 41.8 milyar dolara ulaşması bekleniyor. l Ekonomi Servisi ATO’DAN ANKARALI’YA ÇAĞRI: EKONOMIYE CAN OLALIM Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, mart ayı ortalarından bu yana kapalı olan işletmelerin 1 Haziran itibarıyla faaliyetlerine başlayacağını belirterek, “Zor günler geçirdik, yeniden toparlanmak zaman alacak. Başkentteki tüm vatandaşlarımızı, ticaret hayatının içindeki üyelerimizle dayanışmaya davet ediyorum. Sosyal mesafe, maske ve hijyen kurallarına uyarak hayata karışalım, ekonomiye can olalım” de di. Baran, salgın nedeniyle evde geçirilen karantina günlerinde yemek, düğün, kutlama, davet, toplantı, spor etkinlikleri, eğitici faaliyetler, sosyal ve kültürel aktiviteler ile alışverişe ara verilmesinin birçok sektörü zora soktuğunu kaydetti. Tedbiri elden bırakmayın Pandeminin gerek bireyler gerek tüccarlar gerekse ticaret ve ekonomi üzerinde oluşturduğu olumsuz etkilerin giderilmesi açısından yeni normale geçişte ticaretin her kesim tarafından desteklenmesi gerektiğinin altını çizen Baran, “Tedbiri elden bırakmadan ticarete devam etmeliyiz. Salgının ne sağlığımıza ne de ekonomimize zarar vermesine izin vermemeliyiz” dedi. Gürsel Baran Metro üç ay boyunca ödemeleri erteleyecek Metro Türkiye, otel, restoran, kafelerde mutfağa dönüş sürecine destek vereceğini açıkladı. 1 Haziran itibarıyla yemeiçme sektöründe kapılarını yeniden açacak işletmelere, anlaşmalı olduğu bankalarla beraber 3 aya kadar ödeme erteleme veya 9 aya kadar taksitli alışveriş imkânı sunulacak. Oteller, restoranlar, ka feler, yiyecek içecek (catering) şirketleri, bakkal ve işletme mutfakları ticari kredi kartı ile gerçekleştireceği alışverişlerde bu avantajlardan faydalanabilecek. Tarım Kredi 400 yeni market açacak Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri (Tarım Kredi) Genel Müdürü Fahrettin Poyraz, gerekli hazırlıkların tamamlanmasıyla Tarım Kredi ürünlerini dijital pazar üzerinden de satacaklarını belirterek her geçen gün tarımsal ve hayvansal ürün pazarındaki yetkinliğin artırıldığını söyledi. Tarım Kredi olarak hem kendilerinin bizzat açtıkları marketlerle pazara girdiklerini hem de yeni paydaşlar edindiklerini belirten Poyraz, “Hem market açıyor hem de 20 binin üzerinde markete ürün veriyoruz. Bu sene 2,5 milyar liralık ürün alım hedefi koyduk. Orta vadede hedefimiz 5 milyar liralık alım yapmak. Şu anda 93 markete ulaştık. 2021 sonunda 500 market hedefine ulaşacağız. Poyraz, dijital pazar projesine ilişkin çalışma yaptıkları da belirterek, “Online satış için hazırlığımız var” dedi. Espor takipçi sayısı 644 milyona koşuyor KPMG Football Benchmark’ın araştırmasına göre, koronavirüs dönemindeki espor oyun satışları yüzde 63 arttı. 2021 yılına kadar yüzde 21.7 büyümesi beklenen esporun piyasa değeri 1.5 milyar doları bulacak. Aynı dönemde sinema endüstrisinin yüzde 4.4, müziğin yüzde 3.5, radyonun ise yüzde 2.1 küçülmesi öngörülüyor. 2015 yılında 235 milyon kişinin izlediği esporu halen toplam 454 milyon kişi takip ediyor. Bu sayının 2022’de 644 milyon olacağı hesaplanıyor. KPMG Spor Sektör lideri Hakan Uçak, “Espor çok büyük bir endüstri olmaya koşuyor. Şu anda yaklaşık 32 milyon espor sporcusu var” dedi. l Ekonomi Servisi ‘Ambalajlı süt talebi yüzde 16.7 yükseldi’ Pınar Süt Yönetim Kurulu Başkanı İdil Yiğitbaşı, son dönemde dünyadaki tüketim alışkanlıklarını incelediklerinde insanların el değmeden üretilen hijyenik ambalajlı ürünle re yöneldiğini gördüklerini belirtti. 1 Haziran Dünya Süt Günü nedeniyle açıklama yapan Yiğitbaşı, şu bilgiyi verdi: “Tüketicilerimizin ambalajlı süt ürünlerine göster diği talep 2020 yılı martnisan aylarında yüzde 16,8 arttı. İn sanlar gıda güvenliği kural larına uygun olarak hazırla nan ürünleri gönül rahat lığıyla kullanabiliyor. Alış kanlıklarımızı değiştiren günleri yaşarken, bu dönem bizi ambalaj lı gıda ürünlerine yö neltti.” l Ekonomi Servisi İdil Yiğitbaşı ‘Ekonomiye verdiğimiz destek 22.3 milyar TL’ Burgan Bank, 31 Mart itibarıyla konsolide aktiflerini yüzde 13 artışla 24.3 mil yar TL, nakdi kredilerini yüzde 11 artışla 18.6 milyar TL, gayri nakdi kredilerini yüz de 8 artışla 3.7 milyar TL ve müşteri mev duatını yüzde 12 artış ile 12.8 milyar TL’ye çıkardı. İlk 3 ayda 12 milyon lira net kâr sağladıklarını da açıklayan Ge nel Müdür Murat Dinç, “Co vid19 sonrası yeniden şekil lenecek müşteri ihtiyaçlarına cevap vermek için yaptığımız tüm geliştirmeleri tekrar göz den geçiriyor, daha güveni lir ve müşteri memnuniye tini ön planda tutan ye nilikçi hizmet ve çö zümler için çalışıyo ruz” dedi. l Ekonomi Servisi Murat Dinç UTİB’den tasarımcılara son yarışma çağrısı Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği’nin (UTİB) bu yıl 10’uncusunu düzenle diği Türkiye Ev Tekstili Ta sarım Yarışması’nda, baş vuru süresi öğrencilerden gelen yoğun talep üzerine 8 Haziran’a uzatıldı. UTİB Başkanı Pınar Taş Pınar Taşdelen Engin delen Engin, “Günlük ya şam akışının değiştiği farklı bir dönem yaşı yoruz. Genç tasarımcı adayları, eğitiminize uzaktan devam ettiğiniz bu süreçte, ilgi duy duğunuz alanlardaki yarışmalara katılarak kendinizi geliştirme ve kariyerinizi yönlendir me fırsatlarını kaçırmamanızı öneririm” dedi. Bu yılki ana tema “Sürdürülebilirlik”, alt tema “Sorumlu Üretim ve Tüketim” olarak belirlen di. l Ekonomi Servisi Yiğit Çağlayan Ödeme işlemi sohbet uygulamasına taşındı MindBehind, Mastercard ve QNB Finansbank’ın, chatbot üzerinden alışverişin geniş kitlelere erişmesi için el ele verdiği açıklandı. Projede, MindBehind sohbet üzerinden alışveriş platformu, Mastercard ödeme çözümü Masterpass altyapısını sunarken, QNB Finansbank sanal pos hizmetiyle fizikselden dijitale dönüşüm içinde olan küçük işletmelere destek veriyor. Mastercard Genel Müdürü Yiğit Çağlayan, “Yenilikçi perakende teknolojilerini KOBİ’lerin kullanımına sunuyoruz. İçinden geçtiğimiz bu dönemde işletmelerin dijital dönüşümüne ivme katacak her işin çok kıymetli olduğuna inanıyorum” dedi. l Ekonomi Servisi