Catalog

DUNYA Brexit için direksiyon Barrow’da Britanya’nın AB Büyükelçisi Sir Ivan Rogers’ın sürpriz istifasının ardından yerine Brüksel’de de görev yapmış eski Moskova elçisi Sir Tim Barrow atandı. Başbakanlık sözcüsü, Brexit (AB’den ayrılma) müzakerelerini yürütecek olan Barrow’u “tecrübeli ve sıkı pazarlıkçı” nusunda isteksiz bulunan, Avrupalı yetkililere göre ise gerçekçi olan Rogers, Dışişleri çalışanlarına gönderdiği epostada Brexit’le ilgili “karışık düşünceleri” eleştirmiş, hükümetin ne amaçladığını hâlâ bilmediğini söylemişti. AB üyesi olmayan Norveç’in Başbakanı Erna Solberg ise Britanya’nın uzun süredir AB’de olmasından ötürü ulusla Barrow olarak tanımladı. Kimi milletvekili tarafından Brexit ko rarası müzakerelerde tecrübesinin az olduğunu savundu. Tahran’la ipler gerildi12 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM:MÜGEKAYGUSUZ Cuma 6 Ocak 2017 Suriye’de siyasi çözüm umudu doğuran Astana süreci için geri sayım sürüyor. Ankara’nın ateşkes ihlallerine yönelik Tahran’ı hedef alan açıklamalarına İran’dan sert tepki geldi Gözler Astana’da 23 Ocak’ta yapılması planlanan Suriye barış görüşmelerine çevrilirken Rusya’nın yanı sıra inisiyatifin başrolündeki iki ülke İranTürkiye arasında tansiyon yükseldi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Suriye’deki kırılgan ateşkesin ihlal edildiği haberleri konusunda önceki gün yaptığı açıklamada kullandığı “İran’ın da (Suriye’de) garantörlüğünün gereğini yapması lazım. Şii milisler ve rejim üzerinde ağırlığını koyması lazım... Artan ihlallerin durdurulmaması halinde Astana süreci akamete uğrayabilir” şeklindeki ifadelerine Tahran hükümetinden sert tepki geldi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, “Türk makamlarının yapıcı olmayan açıklamaları, mevcut durumu daha da karmaşık hale getirip, Suriye krizinin siyasi çözümüne yönelik sorunları daha da arttıracaktır” dedi. ‘Muhalifler çiğniyor’ Kasımi “İran üçlü Moskova sürecinin ortağı olarak, anlaşmanın ciddi bir şekilde uygulanmasını vurgulamakta ve anlaşmanın diğer tarafı olan Türk yetkililerinden de mevcut gerçeklere ve taahhütlerine karşı tutum sergilememeleri Suriye’nin başkenti Şam’da su sıkıntısı her geçen gün artıyor. ni beklemekte” ifadesini kullandı. Suriye’deki ateşkesin muhalif silahlı güçler tarafından çiğnendiğini söyleyen Kasımi, mevcut bilgilere göre silahlı muhalif güçler tarafından ateşkesin bir günde 45 defadan daha fazla çiğnendiğini ve gerekli olduğu takdirde bunun detaylarının yayımlanabileceğini söyledi. “Türkiye, Suriye krizini sona erdirmek için kalıcı ateşkes ve siyasi müzakerelerin başarılı olmasını istiyorsa, muhaliflerin garantörü olarak gerek li önlemleri alarak muhalifler tarafından yapılan ateşkes ihlallerine karşı çıkmalı” diyen İranlı sözcünün “Türkiye aynı zamanda başka tarafları suçlamaktan ve gerçeklere aykırı tutum takınmaktan da vazgeçmeli” yönündeki ifadeleri dikkat çekti. Rusya’dan dün yapılan açıklamada Suriye’deki ateşkesi denetlemekle görevli RusTürk ortak komisyonunda görev yapan Rus askerlerinin son 24 saat içinde 12, Türk mevkidaşlarının ise 27 ateşkes ihlali kaydettiği açıklaması geldi. Lazkiye’de saldırı SANA ajansının haberine göre, dün Lazkiye’de bombalı araçla düzenlenen saldırıda en az 14 kişi yaşamını yitirdi, 30 kişi yaralandı. Hükümet güçlerinin kontrolündeki Lazkiye’de gerçekleşen saldırının ateşkesin ardından en büyük can kaybına neden olan kanlı eylem olduğu belirtiliyor. Öte yandan Sputnik’in haberine göre üç Fransız milletvekili, Suriyeli Hıristiyanlarla Noel kutlamaları için dün Halep’e gitti. Temasları çerçevesinde Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile de bir araya gelmeleri planlanıyor. Su havzası mücadelesi Muhaliflere yakınlığı ile bilinen Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, ateşkes yedinci gününe girerken hükümet güçlerinin başkent Şam’ın kuzeyinde, yakınlarında su havzasının bulunduğu Barada Vadisi’nde cihatçı grupların elinde bulunan alanları ele geçirmek için bombardıman düzenlediğini aktardı. Suriye hükümeti, başkent Şam’ın su şebekesinin cihatçıların saldırılarının hedefi olduğunu, binlerce kişinin susuz kaldığını duyurmuştu. Irak’a ek ABD gücü IŞİD’in kalesi Musul’a yönelik operasyona hız veren Irak ordusu ve müttefikleri, cihatçıların Suriye sınırı yakınlarında ele geçirdiği bölgelerde de taarruza geçtiğini duyurdu. Anbar eyaletinin batısındaki Aanah, Rawa ve El Kaim’i özgürleştirmek için operasyon başlattıklarını duyuran Korgeneral Kasım Muhammedi, asker, polis ve aşiret savaşçılarının katıldığı operasyona koalisyonun havadan destek verdiğini belirtti. ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyonun sözcüsü Albay John Dorrian ise Amerikan ordusunun Irak’taki danışman sayısını ikiye katlayarak 450’ye çıkardığını açıkladı. 17 Ekim’de başlatıldığı halde uzun bir süre duraksayan ve geçen hafta yeniden ivmelenen Musul operasyonunu gazetecilere değerlendiren Dorrian, “Musul’da 200 bini aşkın bina var. Düşmanın nasıl davrandığını göz önüne alırsanız, her binayı tek tek temizlemeniz gerekiyor” dedi. Protesto yağmaya dönüştü Meksika’da yeni yılla birlikte yakıta yapılan zamlar nedeniyle sokaklara taşan gösteriler devam ediyor. Başkent Mexico City’de önceki gün anayolları kapatan eylemcilerden bazı gruplar 79 dükkânı yağmaladı. İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, en az 250 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Meksika Devlet Başkanı Enrique Pena Nieto zammı savunurken, artışın Nieto yönetiminin özelleştirme politikalarının bir parçası olduğu belirtiliyor. CİuSTTRTİHUEmBMPKAPİSR’AİAhT urAiysestaçnigleer’ilıktızwdeıredtı Irak güçleri Musul’da ilerlemeye devam ediyor. Bibi asker için af istedi İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, saldırı girişiminde bulunan, açılan ateş sonucu etkisiz hale getirilip yerde yaralı yatan bir Filistinliyi kurşun sıkarak öldürdüğü için yargılanıp cinayetten suçlu bulunan İsrail askerinin affedilmesini istedi. Askeri mahkemede yargılanan Elor Azaria’nın (20) hüküm giymesinin ardından Bibi lakaplı Netanyahu, Facebook’tan “Hepimiz için zor ve acılı bir gün oldu, en çok da Elor ve ailesi için. Azaria’ya af verilmesini destekliyorum” diye yazdı. Cezası ileri bir tarihte açıklanacak olan Azaria’nın 20 yıla kadar hapis cezası alabileceği ve kararı temyize götürebileceği belirtilirken Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’in ofisi “aftan konuşmak için henüz erken olduğunu ve yasal süreç tamamlanmadan başvuru yapılamayacağını” açıkladı. Mahkeme kararına sağcı cepheden tepkiler yükselirken İsrail polisi, Azaria’yı suçlu bulan üç askeri yargıca karşı sosyal medyada şiddet çağrısı yapan bir kadın ve bir erkeği gözaltına aldı. Washington siyasetinde Rusya’nın ABD seçimlerini siber saldırı yoluyla etkilediği iddialarına ilişkin tartışmalar sürüyor. ABD’nin müstakbel başkanı Donald Trump’ın önceki gün attığı tweetlerle, yayımladığı Demokrat Parti yazışmalarını Ruslardan aldığı iddiaları ile gündeme gelen WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange’yi savunması kimi Cumhuriyetçi Partiliyi kızdırdı. Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi lideri Paul Ryan, Assange için “Rusların dalkavuğu” nitelendirmesini yaparken Arizona senatörü John McCain ise Rus siber saldırıları iddialarını “savaş nedeni” olarak yorumladı. Cumhuriyetçi Parti’nin önde gelen isimlerinin Trump’ın istihbarat örgütleri ile zıtlaşmasını hoş kar şılamadıkları belirtiliyor. Trump nündeki kesin kanıtların 8 Ka tweetlerinde, “Assange Demok sım’daki seçimlerin ardından ratların yazışmalarını 14 yaşında ellerine geçtiğini açıkladı. ABD bir çocuğun bile sızdırabileceğini istihbarat servislerinin şefleri söyledi. Ayrıca bilgileri Ruslardan ise geçen yıl itibariyle 30’dan almadığını söyledi” demişti. Videgaray fazla ülkenin siber saldırı ka Meksika’da Trump hazırlığı pasitelerini geliştirmek için çalışmalar yaptığını kaydetti. CIA Başkanı John Brennan, PBS te Öte yandan, Meksika, ülkeye yönelik levizyonuna verdiği söyleşinin ikin sert söylemleriyle bilinen Trump döne ci bölümünde “küresel istikrar için mine hazırlanıyor. Geçen yıl Trump’ın ülkesi ve Rusya arasındaki ilişkile tartışmalı Meksika ziyaretini organi rin iyileşmesini umduğunu” söyledi. ze eden Luis Videgaray, ekonomi ba Ayrıca Rusya’yı bir kez daha ABD se kanlığından dışişleri bakanlığına atan çimlerine müdahale etmekle suçladı. dı. Güney Kore Dışişleri Bakanlığı’nın Reuters’in haberine göre ise ABD’li da Trump’ın sosyal medya mesajlarını yetkililer Demokratların yazışmala izlemek için bir dışişleri yetkilisini gö rını Rus hackerların sızdırdığı yö revlendirdiği belirtiliyor. Obama’nın konuşması sırasında bir asker bayılarak yere düştü. Askerlere veda etti Koltuğunu 20 Ocak’ta Donald belirtti. ?Obama, “Halkımızı korumak için gözünü Trump’a devretmeye zü kırpmayın fakat asker hazırlanan ABD Başka lerimizin canını tehlikeye nı Barack Obama, or atmamak için çok aceleci duya veda konuşma davranarak savaşa da gir sı yaptı. Virginia eyale meyin” ifadesini kullandı. tindeki Fort Myer kış Obama’ya Başkan Yardımcısı Savunma Bakanı Ashton lasını ziyaret eden Oba Joe Biden da eşlik etti. Carter, Obama’ya konuşması ma burada yaptığı ko öncesi ülkeye hizmetlerinden nuşmada, ABD ordusunun en büyük so dolayı ABD ordusu adına madalya verdi. rumluluğunun Amerikan halkının des Bu arada Guantanamo’daki 4 tutsağın S. teğini ve güvenini kazanmak olduğunu Arabistan’a gönderileceği belirtildi. ‘Geçti Bor’un pazarı’ dememek için... Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş “Baştan beri Suriye politikasının büyük yanlışlarla dolu olduğuna inananlardanım” demiş. Hakikaten başından beri buna inanıyorduysa eğer, niçin dile getirmemiş diye sormak lazım gelir. Bunu yeni idrak ettiyse de, durumu ancak güzel Türkçemizde “Uyan da balığa gidelim” yahut “Geçti Bor’un pazarı, sür eşeğini Niğde’ye” deyişi karşılar. HHH Şahsen bu topraklarda siyasal İslam okumalarımın yetersizliğinin etkisiyle başlangıçta savruluşlarım olmuşsa bile ‘liberal müdahalecilik’ ve kullandığı araçlara dair Balkanlar’dan başlayan deneyimlerim sayesinde belki bir parça daha erken uyananlardan sayarım kendimi. ‘Sözde’ antiemperyalist siyasal İslamcıların, Batı ile işbirliği halinde ve dünyada eşi benzeri görülmemiş bir medya propagandası eşliğinde Suriye’de uyguladıkları ‘rejim değişikliği’ politikaları ile bedellerini beş yıldır yazıp duruyoruz. Yani; İhvancı ılımlı İslam projesinin Suriye’de tutmayacağını, zira siyasi desteğinin yüzde 20’yi aşmadığını, silahların taa en baştan devreye sokulduğunu; sürecin 2012 başlarında zaten radikallere teslim edildiğini; Batılı anlamda demokrasi sorunları bulunsa bile Suriye ahalisinin ezici bir çoğunluğunun İslami soslu bir rejim istemediğini, yaşadıkları seküler zeminin bölgede pek çok ülkeden daha fazla bir arada yaşama imkânını zaten sağladığını; Körfez’den, Katar’dan enerji hatları çekilmesi vs gibi gerekçelerle, yani ekonomik çıkarlar ve mezhepçilik refleksleriyle İran’a karşı hat çekeceğim diye komşu bir ülkenin doğasına hiç uymayan bir ideolojik enfeksiyona uğratıldığını... Bunun tutmayacağı aşikârdı, tutmadı da. Dolayısıyla Kurtulmuş’a kurtarır mı bilmem lakin önce niye ‘Suriye politikasının büyük yanlışlarla dolu olduğunu’ düşündüğünü sormak lazım gelir. ‘Hangi yanlışları yaptınız? Niye yaptınız’ sorusuna vereceği yanıtı işitmeden tek başına bu tespitinin hiçbir manası yoktur. HHH Maalesef biz bu yanıtları da biliyoruz. Arkasındaki siyasi hırsı da biliyoruz. O siyasi hırsların tutmayacağını da biliyorduk. Bildiğimiz ve Kurtulmuş’un ‘başından beri büyük yanlışlarla dolu’ politikaları dile getirdiğimiz için dürüst gazetecilik yapanlar ve kendi ahalilerini gidişata aydınlatmaya çalışanlar olarak payımıza düşen bedelleri de ödedik. Suriye krizinin bumerang olup memleketimizi vuracağına yeni yeni uyananlar değil, bunun ikazlarını yıllardır yapanlar olarak... HHH Suriye krizinde Türkiye’de Batılılar ayrı mevzu saçılan yalan haberin haddi hesabı yoktur. Ama yalan, demagoji, manipülasyon döner dolaşır hakikatlere takılır. Ne acıklıdır ki dün kurtarılmış Halep’e giden gazeteci meslektaşım Fehim Taştekin’le telefonda konuştuğumda izlenim yazılarını merakla bekliyoruz pek çok Haleplinin “Batılıları biliyoruz da, siz bu kötülüğü bize niye yaptınız” serzenişlerinde bulunduklarını öğrendim. Hiç şaşırmadım. 2012 Martı’nda ve 2013 Eylülü’nde gittiğim Şam’da da aynı sözleri sokaklardaki onlarca insandan işitmiş ve yazıp söylemiştim. HHH Artık bu mevzuda çok da söyleyecek laf bulamıyorum. Ancak önümüzdeki tabloya bakarak analiz yapabiliriz. O da şudur: Rusya’nın Türkiye’nin içinde bulunduğu iç/dış politik iflastan da faydalanarak kotardığı Halep tahliyesi ve Suriye çapında kırılgan ateşkes sonrası Astana süreci mühimdir. ABD bu süreçten ‘dışlanmış’ bölgede benzeri görülmemiş biçimde, Körfez hattı ve vekil muhalif güçlerinin de eli zayıftır. Bunun Astana sürecine de bedelleri olacaktır. Bu sebeple bölgede zaten üstünlük elde etmiş Rusya’nın diğerlerine ‘sürece katmaya’ açık, esnek bir diplomasi uygulama çabalarını görüyoruz. Diğerleri fena halde ‘sıfırlamış’ hissettiği için başarılı olup olamayacağı tartışmalı. Suriye savaşı henüz bitmedi. Astana süreci işlemezse, Suriye’yi ‘bölme’ planları El Kaide ve IŞİD üzerinden alttan alta teşvik edilirse bölgeye bedellerini kimse tahmin dahi edemez. Bunun Suriye savaşının maalesef giderek taşındığı Türkiye’ye bedelleri üzerinde de derin derin düşünmek icap eder. Emin olun panzehiri ne El Bab’a 8 bin asker göndermek ne de Mınbiç’e yürümek olacaktır. Türkiye, bir an önce Suriye’de barış için siyasi ve diplomatik tavır almalı. Ve bu hakiki bir tavır olmalı. ‘Geçti Bor’un pazarı’ demeye dilimiz varmadığı için söylüyoruz. IŞİD operasyonu Güneydoğu Asya ülkesi Filipinler’de IŞİD’e biat eden Ensar’ül Halife örgütünün lideri güvenlik güçleriyle girdiği çatışmada öldürüldü. Ülkenin güneyindeki Sarangani eyaletinde bulunan bir sayfiye yerinden aldıkları ihbar üzerine operasyon düzenlediklerini belirten polis şefi, örgüt lideri Cadef Maguid’in ölü ele geçirildiğini ve 3 örgüt mensubunun tutuklandığını belirtti. “Ensar’ül Halife’nin belkemiğini kırdığımıza inanıyorum” dese de misilleme saldırıları olabileceğinin altını çizdi. Güvenlik güçleri, pazartesi günü başkent Manila’da milyonlarca insanın sokağa döküleceği Kara Nasıralı yortusu öncesi alarma geçti. Filipinler’de IŞİD’in kök salmaya başladığı uyarısı yapan Devlet Başkanı Rodrigo Duterte “zehirlenmeyi” önlemek zorunda olduklarını söylemişti. C MY B