Catalog

SAYFA CUMHURİYET 24 ARALIK 2013 SALI ekonomi@cumhuriyet.com.tr 10 EKONOMİ Havada karada SEKTÖRDEN Kredi derecelendirme işleminde sigorta kriterinde değişikliğe giden S&P’s, global reytingler listesinin yüzde 91’inin notunu onaylarken, yüzde 7’sinde not artışına yüzde 2’sinde not düşürmeye gitti. Finansgündem’in haberine göre, “Kuzey Amerika, Asya – Pasifik ve Batı Avrupa’da kredi profilleri A seviyesinde, Merkez ve Doğu Avrupa, Oradoğu ve Afrika’da BBB seviyesinde Latin Amerika’da ise BBB ve BB arasında bulunuyor. S&P’den iyi not Gelecek yıl öncelikle sağlık, konut, KOBİ, sorumluluk branşlarında pazar payılarını artırmayı hedeflediklerini dile getiren Anadolu Sigorta Genel Müdürü Musa Ülken, “Bunun yanı sıra kaza branşındaki güçlü konumumuzu da sürdürmeyi planlıyoruz. Tüm ürünlerimizin müşterilerimiz açısından tercih edilebilir olmasını sağlamak amacıyla, yeni ürün geliştirme, mevcut ürünlerimizi iyileştirme çalışmalarımız hız kesmeden devam edecektir” değerlendirmesinde bulundu. Axa’dan iyi fiyat Oto sigortalarında pazar lideri Axa Sigorta, “Lacivert” ve “Mavi” olmak üzere iki çeşit kasko sigortası ile kötü sürücünün maliyetini iyi sürücüye yüklemiyor. Kaskoların kapsamında ayrıca hayvanların vereceği zararlar; grev, lokavt, kargaşalık, halk hareketleri, terör nedeni ile oluşan zararlar; deprem, yanardağ püskürmesi, sel ve su baskını sonucu oluşan zararlar da teminat altına alınıyor. Kurumsal hediyeler kursiyerlerden Anadolu Sigorta’nın, 85. kuruluş yıldönümünde uzun soluklu sürdürülebilir bir proje olarak başlattığı “Kaybetmek Yok” ilkesiyle müşterilere hizmet verirken yerel mesleklere de sahip çıkılıyor. Proje hakkında bilgi veren Filiz Tiryakioğlu, projenin amacı doğrultusunda sadece mesleki kurslar düzenlemediklerini, kurs sonrasında da kursiyerleri destekleyerek unutulan değerleri yeniden gündeme taşıdıklarını anlattı. “Kurumsal hediyelerimizi kursiyerlerimize yaptırıyoruz. Ayrıca kursiyerlerimize İş Bankası işbirliğiyle mikrokredi vererek atölye açmalarını sağlıyoruz” diyen Tiryakioğlu, “2013 yılında projenin bir kursunu cezaevinde gerçekleştirmeyi planladık. Kursiyerlerin topluma yeniden kazandırılması, yeni bir meslek öğreterek özgüvenlerinin artırılmasını hedefledik. Bakanlığın belirlediği 5 ildeki cezaevleri ile iletişime geçildi, kurs atölyesi için en uygun cezaevinin Manisa E Tipi Ceza İnfaz Kurumu olduğu belirtildi” şeklinde konuştu. Musa Ülken Piyasalar operasyon şokunu atlatamadı Türkiye tarihinin en büyük yolsuzluk ve rüşvet skandalı piyasaları sallamaya devam ediyor. Borsada kayıplar yüzde 3’e ulaşırken, Halkbank sert düştü. Gülen cemaatine yakın olarak bilinen Koza Madencilik ve Bank Asya hisseleri adeta eridi. Ekonomi Servisi Bakan çocukları ile Halkbank genel müdürünün tutuklanmasıyla sonuçlanan tarihin en büyük yolsuzluk ve rüşvet operasyonu sonrası piyasalarda kan kaybı büyüyor. Operasyon sonrası artan siyasi risk ile kayıplar yüzde 3’e yaklaşırken, Türkiye diğer ülkelerden negatif ayrıştı. Borsa İstanbul (BIST)100 endeksi geçen hafta salıdan bu yana kaydettiği yüzde 11.04 kayıpla Avrupa’da en sert gerileyen gelişmekte olan hisse senedi piyasası olurken, aynı dönemde MSCI gelişmekte olan ülkeler endeksi yüzde 0.2 yükseldi. TL/ AvivaSA’dan kira desteği AvivaSA, ‘Genç Girişimci Programı’ ile kendi acentesini kurmak isteyenlere bir yıl ofisten, mobilyaya, kiradan çalışan yardımına kadar birçok konuda destek veriyor. İlk olarak 2009’da başlayan programla başarılı acenteler destekleniyor. bilinci artıyor Doğal Affet Sigortaları Kurumu (DASK) Koordinatörü İsmet Güngör, “Türkiye’de hane halkının yüzde 35’i zorunlu deprem sigortasına sahip” dedi. Güngör, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kurum olarak 13 yılda 6 milyon haneyi poliçelendirdiklerini açıkladı. Türkiye’de 11 milyon konutun zorunlu deprem sigortasının olmadığını dile getiren Güngör, “DASK olarak geçmiş 13 yılı incelediğimizde 6 milyon poliçeyi geçmiş durumdayız. Gelinen nokta itibariyle baktığımızda bu işe başlarken birkaç yüz bin poliçe varken şu anda 6 milyon poliçenin olmasının çok iyi olduğunu söyleyebiliriz. Ancak halen 17 milyon konuttan sadece 6 milyonunun zorunlu deprem sigortası olması da bizim daha çok gidecek yolumuz olduğunu gösteriyor” diye konuştu. Geçen yıl yürürlüğe giren doğal afet kanunuyla artık hane sahiplerinin elektrik ve su abonelik işlemleriyle kredi çekimlerinde zorunlu deprem sigortasının sorgulandığını anımsatan Güngör, bunun insanları bir şekilde zorunlu deprem sigortası yaptırmaya teşvik ettiğini belirtti. Görgün’ün verdiği bilgiye göre, DASK’ta sigortalılık oranı Kahramanmaraş’ta yüzde 21, Bolu ve Yalova’da yaklaşık yüzde 60 ve Marmara bölgesi için de 3540 seviyesinde. DASK GrECo Türkiye’de Sigorta brokerlığı yapan Avusturyalı GrECo, 16’ncı ülkesi olarak Türkiye’yi seçti. Sigorta ve risk yönetimi alanında 90 yıllık deneyim ve uzmanlığı ile dünyanın önde gelen şirketleri arasında yer alan GrECo, Türkiye’de yeni şirketi GrECo JLT Sigorta ve Reasürans Brokerliği AŞ ile hizmet verecek. dolar karşısında geçen hafta yüzde 3’ün üzerinde değer yitirerek gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrıştı. Dolar/TL dün de 2.09 seviyesinin üzerinden işlem gördü. 7 Ekim 2015 itfalı gösterge tahvilin faizi yüzde 9.61’den yüzde 9.72’ye yükseldi. Borsada kayıplar gün içinde yüzde 3’e ulaştı, endeks yüzde 2.14 düşüşle kapandı. Reuters’in haberine göre; Halkbank yüzde 3.8??? kayıpla borsayı aşağı çeken beş hisse arasında yer aldı. Gözaltına alınan genel müdürü ve iki yönetim kurulu üyesi serbest bırakılan Emlak Konut GYO hisseleri ise 2.13 liradan yüzde 0.93 düşüşle kapandı. TOKİ ile ilgili isimlerin serbest bırakılması şirketin hisselerini rahatlattı. Wall Street Journal da operasyonların ardından Gülen cemaatine yakın olduğu iddia edilen şirketlerin hiselerinin düştüğüne dikkat çekti. Koza Altın yüzde 6.60, Bank Asya 11.11, İpek Doğal Enerji 11.24 ve Koza Madencilik 12.24 düştü. Koza Altın’dan Kamuoyunu Aydınlatma Platformu açıklamasında şirketin bugüne kadar herhangi bir kamu ihalesine girmediğini ve yasal mevzuat dışında kamu ile ilişkisi olmadığı ifade edildi. Analistler küresel piyasalarda faizlerin yükseliş eğiliminin yavaşlasa da devam etmesi ve yurtiçinde İstanbul merkezli operasyon nedeniyle Türkiye’nin artan risk priminin, gösterge tahvilin bileşik faizinin 4 ayın en yükseğine, dolar/TL paritesinin de tekrar 2,09 seviyesinin üzerine yükselmesine neden olduğunu belirtiyor. TÜİK bile 1205 lira dedi! MUSTAFA ÇAKIR Swiss Re 150 yaşında Dünya reasürans devi Swiss Re, 150. yılına özel marka stratejisi geliştirdi. Yeni logo, Swiss Re’nin büyüme ve piyasa çeşitlendirme stratejisini desteklemek için “Birlikte daha zekiyiz” (We’re smarter together) sözünü veriyor. Geçen haftaya damgasını vuran gündem, hükümeti de sarsan şiddette yapılan yolsuzluk iddiaları oldu. Kariyer edinmiş, gelir düzeyi iyi, yatırımını yapmış, gelebileceği yere gelmiş kişilerin neden yolsuzluk yaptıklarını anlamakta hep zorluk çekmişizdir. Vali ve bakan olmuşsun. İyi kötü geleceğin garanti. İtibarın var. Neden doymazsın? Çok önemli banka genel müdürü olmuşsun. Herkes sana imreniyor. Sen hayır yapacağım diye başkasından neden seni zor duruma düşürecek bir para alırsın; neden buna tenezzül edersin? İşte bunun nedenlerini analiz ederken karşımıza hep rant (fahiş kazançhak ettiğinden misli misli kazanç) çıkıyor. emsal ve ilave kazanç. Bunu sağlayanlar komisyon alıyor. fısıldamalar Arazi alımında kulağa Şaşma Gönül Doğru Yoldan! yerler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eliyle TOKİ konutları yapılmasını teminen imara açılıyor. Al sana rant… Siyasiler, aracılar devrede; komisyonlar ceplerde. anahtarı İmar planlama rantın Kamu kurum ve kuruluşlarının ve belediyelerin köprü, kanal, metro ve özellikli bölge oluşturma gibi yatırımları kuşlar tarafından parası olanlara haber veriliyor: “Git buralardan arazi topla!” Şanslı kulağa sahip kişiler bu yerlerde gerçek değeri 1 olan yeri 2’ye alıp bekliyorlar. Denilen yatırımlar ve imar durumları çıkınca bu yerler 1000 oluyor. İşte rant. Kulağa fısıldayanlar bu ranta ortak oluyor. Çünkü bu rant tek kişilik değil. Bir kişi yurtdışında bulunan kara veya gri parasını getirmek istiyor. Bunun için bir şirket buluyor. Bu şirketle proje işbirliği sözleşmesi yapıyor. Bir kısım para avans olarak gönderiliyor. Proje falan ortada yok. Paranın büyük bir kısmı avans olarak gelmiş oluyor. Fakat proje gerçekleştirilmiyor ve sözleşme feshediliyor. Avans iade ediliyor. Ama nereye? Geldiği yere değil. Başka bir ülkedeki bir hesaba. Ama bu geliş ve gidiş paranın yıkanmasını sağlıyor. Alınan komisyonlar dudak uçurtucu... Hak etmeyene kredi çıkarma komisyonu, iflas ertelemelerinde dönen dolaplar, döviz indirmeler, sahte faturalar, sorun çözme ve iş takibi nedeniyle alınan paralar ve daha niceleri… Kazanan kazanıyor. Olan dünyadan bihaber vatandaşa oluyor. Ama o yine de ben yolsuz bahçemden vazgeçmem diyor! Bu durumda alan razı satan razı, bizimkisi sadece yazı olarak kalıyor… Biz yine de Âşık Veysel’in uyarısını yolsuzluk yapanlara duyuralım: Şaşma gönül doğru yoldan Meydan almaz kuru bühtan Saz çalarlar sarı telden Yanık gelir ses ıraktan Ölüm olur dirin olur Her hususta kârın olur İki cihan yerin olur Ayrılmazsan doğru yoldan Çalış kazan helalinden Feragat et el malından Gelip geçen evvelinden Ne götürmüş azdan çoktan Sohbet etme kötü ile Güreş etme katı ile Gitme hırsın atı ile Sakın hileden tuzaktan Diğer yöntemler de var Belediyeler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Özelleştirme İdaresi gibi imar planlama yetkisi çok birime dağılmış durumda. Bu yetki dağınıklığı rantın ana kaynağı. Bir yerin imara açılmasına belediyeler izin vermiyor. Ama Turizm Bakanlığı bu yeri turizm alanı ilan ediyor. Al sana rant… Bunu sağlamak için aracılar devrede; komisyonlar havada uçuşuyor. İmara açılması mümkün olmayan kabartıyor Emsal büyüsü iştah Kara para aklama Adam ihaleye giriyor. İhaleyi kazandığında emsal 2.5. İhale sonuçlanıyor. Emsal 4’e çıkarılıyor. Bir de ilave AVM inşaatı. 10 dönümlük bir arsada 1.5 emsal artışı 15 bin metrekare ilave kazanç demek. İnşaatı mevcut emsale göre yapmayıp, ordan burdan binalar genişletiliyor. İskân alındığında bu fazlalıklar görülmüyor. Fiilen artan ANKARA Hükümet, programında, 5.5 milyon işçinin geçimini sağladığı net 803 lira 68 kuruş olan asgari ücrete, yüzde 3+3 zam öngörürken, devletin resmi kurumu olan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ağır işte çalışan bir işçinin yaşam maliyetinin 1205 lira olduğuna dikkat çekti. Asgari Ücret Tespit Komisyonu 3. toplantısını dün Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nda (TİSK) yaptı. Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder başkanlığındaki toplantıya, işçi ve işveren temsilcileri ile komisyonun diğer üyeleri katıldı. Komisyon, toplantıda TÜİK’ten gelen verileri görüştü. TÜİK, ağır işte çalışan bir işçinin yaşam maliyetini 1205 lira olarak bildirdi. Ancak bu rakama işveren tarafı olan TİSK itiraz etti. TİSK, rakamın ağır işçiler için geçerli olduğunu, hafif ve orta işlerde çalışan işçiler de bulunduğunu dile getirdi. Daha önceki toplantılarda Türkİş, asgari ücretin 16 yaşından büyükler ve küçükler için ayrı ayrı belirlenmesine itiraz etmiş, bu ayrımın kaldırılmasını istemişti. Dünkü toplantıda hükümet tarafı bu öneriye sıcak baktı. İki ayrı rakam belirlenmesi nedeniyle sorun yaşandığını bildirdi. Ancak işveren tarafı ayrımın kaldırılmasına da itiraz etti. Ücretin ayrı ayrı belirlenmesini istedi. Yaşın da 16 değil, 21 olmasını istedi. Böylece 21 yaşına kadar işçiler daha düşük ücretle çalıştırılabilecek. Komisyonun 26 Aralık’ta bakanlıkta yapacağı son toplantıda yeni asgari ücret de açıklanacak. Yolsuzluk 20 milyar dolar götürdü u Türkiye’nin sigorta sektörü açısından hâlâ girilmesi gereken bir ülke olduğunun altını çizen Anadolu Sigorta Genel Müdürü Musa Ülken, şirketin de geçen yılın ilk 9 ayında 1.9 milyar TL prim üretimi sağladığını, en çok büyümeyi hava araçları branşında gerçekleştirdiğini söyledi. Kara araçları sorumluluk ve nakliyat ile trafik takip eden branşlar. büyüdü Ülken’in yıl sonu için yaptığı sektör ve şirket değerlendirmesi özetle şöyle: l Türkiye sigorta sektörü, geçen yıl gösterdiği ekonomik performansla prim büyüme hızı ve sahip olduğu potansiyel göz önünde bulundurularak uluslararası sigorta şirketleri için yine girilmesi gerekli pazarların başında geldi. l Sektörün 2013 yılı ilk 9 aylık verilerine göre, prim üretimi hayat dışı branşlarda 15.253.212.440 lira olarak gerçekleşti. Bu üretim, 2012 yılı 9 aylık üretimin üstünde olup, yüzde 24.04 oranında bir büyüme kaydedildi. l Sektörün yıl sonunu yaklaşık 21 milyar civarı prim üretimi ile tamamlayacağı beklentisindeyiz. l Yüksek artış oranlarıyla dikkat çeken branşlar, kara araçları sorumluluk, genel zararlar, kredi, kaza ve yangın oldu. Ayrıca 11.7 milyon adet ile trafik poliçesinin önde gittiği, öte yandan 3.7 milyon adet kasko poliçesi üretildiği göze çarpmaktı. l 2014’te sektöre olan ilgi artacak ve şirketler arası rekabet artarak devam edecek. Sektörün, kasko sigortası genel şartlarında yapılan değişiklikler neticesinde çeşitlenen kasko ürünü ile 2014 yılında da büyüyeceği beklentisindeyiz. l Özel sağlık sigortalarına ilişkin hazırladığı yeni yönetmelik kapsamında artık ömür boyu yenileme garantisi kazanan sigortalılar mevcut haklarını kaybetmeyecek. Bu sayede hastalık halinde risk priminin artışı ya da kapsam daraltılması gibi uygulamalar ile karşılaşmayacaklar. Halkbank’ta ABD komplosu en çok ABD’li devleri vurdu Ekonomi Servisi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Hedef Halk Bankası’ydı. Komplo ABD’de planlandı” sözlerinin ardından gözler Halk Bankası’nın hissedarlarına döndü. Ancak özellikle ikincil halka arz sonrasında yabancı ağırlığının en yoğun olduğu hisselerden biri haline gelen Halk Bankası’nda ilginç bir tablo dikkat çekti. The Lira’nın haberine göre Halk Bankası’nın en büyük hissedarları arasında yer alan dev yatırım fonlarının da tamamı ABD’li. 20 Aralık 2013 tarihli verilere göre, elinde yüzde 1’in üzerinde Halk Bankası hissesi bulunduran yatırımcıların arasında Blackrock (Yüzde 2.09), William Blair Co. (yüzde 1.60) Norges Bank (yüzde 1.47), JP Morgan (yüzde 1.12) gibi devler bulunuyor. Öte yandan Halk Bankası da uluslararası ticarete ilişkin yaptığı işlemlerin hukuka uygun olduğunu ve geçen hafta başlayan operasyon kapsamında Halkbank ile ilgili kurumsal olarak yapılan herhangi bir inceleme ve soruşturBaşbakan manın bulunmadığını Yardımcısı Ali açıkladı. Açıklamada Babacan, son bir “ABD’nin İran’a haftada halka açık kıymetli maden şirketlerin değerinin 20 satışına yaptı milyar dolar düştüğünü rım kararı alasöyledi. Babacan, “Bir cağının dünya haftalık sürede tüm halka genelinde ilan açık şirketlerimizin değeri 269 milyar dolardan, 249 edilmesi üzerimilyar dolara düşmüş. Bu ne, 10 Haziran 20 milyar doların 1 milyar 2013 tarihi iti600 milyon doları Halk barıyla işlemBankası’na ait” dedi. lere bankamız Halk Bankası’nın toplam tarafından hisse senedi değerinin 9 son verilmişmilyar 498 milyon dolartir. Bankamız dan 7 milyar 873 milyon sadece aracılıdolara düştüğünü anlatan ğını üstlendiği Babacan “Bu 20 milyar ithalatçı firmadolar Türkiye’nin kaybının talimatı üzedır, sadece hisse senedi. rine Türkiye’de Faizlerde artış var. Türk kurulu kıymetli lirasında bir miktar maden ticareti yadüşüş var, kurlarda artış var” savunmapan firmalara ihrasını yaptı. cat satış bedellerini ödemiştir” denildi.