Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 6 HAZİRAN 2010 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 11 YORUM ÖZTİN AKGÜÇ Saygınlık ya da Lafazanlık Konuşarak, bağırarak, yürüyerek bir şeyler yaptığımız sanısına kapılıyoruz veya gösteri yapıyoruz. Bu satırlar yazıldığı sırada, Türkiye’den hareket eden Mavi Marmara gemisinin İsrail komandolarının saldırısına uğraması sonucu, sayısı kesin açıklanamayan ölü ve yaralı var; gemi gözaltına alınarak bir İsrail limanına çekilmiş durumda, tutuklamalar olduğu bilgileri yayılıyor, yardım malzemesi Gazze’ye ulaştırılamamış, girişim ağır bir kayıp ve saygınlık yitirimiyle akim kalmış bulunuyor. İsrail tehdit etmiş, taciz etmiş, gözdağı vermiş ve gemileri Gazze’ye sokmayarak dediğini yapmış, gözdağının laf olmadığını kanıtlamış, kendi açısından başarı kazanmıştır. Peki biz buna karşı ne yapıyoruz? Lanetliyoruz, kınıyoruz, devlet terörü diyoruz, insanlık suçu diyoruz, kahrolsun diye bağırıyoruz, ellerde bayraklarla yürüyoruz, bu durum kabul edilemez diye demeçler veriyoruz. Sonuçta dediğini yapmış, gözdağını vermiş İsrail’e karşı amacına ulaşamamış, dolayısıyla yenilgiye uğramış bir taraf durumuna düşüyoruz. Artık boş lafla, klişe tepkilerle sorunların çözülemeyeceğini, istenen sonuçların alınamayacağını görelim, anlayalım. Uluslararası kuruluşlar da göstermeliktir. Birleşmiş Milletler de bu genel değerleme kapsamındadır. Bu kuruluşlar büyük, güçlü devletlerin istekleri doğrultusunda kararlar alırlar. ABD’de de lisansüstü eğitim yaparken Birleşmiş Milletler’in ve büyük devletlerin delegasyonlarını da ziyaret etmiştik. SSCB delegasyonu ile görüştüğümüzde bize açık açık “Birleşmiş Milletler binası görkemli, kurullar var, çok sayıda ülke temsil ediliyor; ama sonuçta bizim ABD ile anlaştığımız konularda alınan kararlar uygulanır” denmişti. Bu nedenle Güvenlik Konseyi toplansa, İsrail’i kınasa, uyarsa, ne değişecek ki... Göstermelik işler bunlar. Tıpkı insan haklarına saygı, uluslararası hukuk gibi sadece kulağa hoş gelen sözcükler bunlar. ABD’nin bu denli güçlü haber alma örgütü varken İsrail saldırısını görmemesi, önceden haber hatta bilgi almaması olanaksızdır. Olay, ABD’nin açık ya da örtülü onayı ile gerçekleştirilmiştir. Burada ABD büyükelçisinin sözcüğü ile “absürd” olan, ABD’nin bilgisi, onayı dışında İsrail’in hareket etmesi olasılığıdır. Dış politikada ikili oynanamaz, takıyye yapılamaz. Bir yandan ABD’ye stratejik müttefik, büyük dost olarak bak, AB’ye girmeyi istiyormuş görüntüsü ver, Büyük (veya Genişletilmiş) Ortadoğu Projesi’nin eşbaşkanı ol; öbür yandan İran’a, İslam ülkelerine yakınmış gibi hareket et, bu çelişkiyi herkes görür. Bir basketbol terimi ile derhal cezayı keser. Dış politika yurtiçinde bazı kesimlere hoş görünmek, oy devşirmek için bir araç olarak kullanılmamalıdır, kullanılmaya kalkışıldığında da sonuçlara katlanmak gerekir. Bir sade TC vatandaşı olarak, ABD bizim niçin stratejik müttefikimiz olsun, niye AB’ye girmek için ödün verelim hatta niye böyle bir istek duyalım anlamış değilim. Söylenenler boş, cilalı laflar olarak kalıyor; ciddi bir temele, nedene, analize de dayanmıyor. ABD ve AB emperyal güçler olarak Ortadoğu’nun hatta Türkiye’nin kundakçılarıdır. Biz bizi kundaklamaya çalışanlarla birlikte olup, yaratılan sorunlarımızı çözmeye çalışıyoruz. Gerçekten akıl tutulması yaşıyoruz. Efendim, Türkiye Batı’yı bıraksın, İran’a, İslam ülkelerine mi yüzünü çevirsin? Hayır, Türkiye kendi ayakları üstünde duran, saygınlığını koruyan bir ülke olsun, şunun bunun Ortadoğu’da taşeronluğuna soyunmasın, kimsenin kuyruğuna takılmasın; kendi ayakları üstünde durmak, saygınlığı korumak çaba ister, özveri ister, gurur ister, yürek ister. Türkiye bu çabayı, yürekliliği göstersin. Türkiye’de, özür dilerim yüksekten atıp mangalda kül bırakmamak, ardından da hiçbir şey yapmamak, başarı kazanamamak, lafla geçiştirmek halk nezdinde hayal kırıklığı yaratıyor, tepki doğuruyor, itibar kaybına neden oluyor. Kafalarda kuşkular doğuruyor. Anketler ne derse desin Türkiye’de kolluk güçleri hakkında ciddi kuşkular doğmuştur. “Acaba kimlerin hizmetindedirler?” soruları da kafalarda düğümlenmeye ve açıklamalarda argo bir deyişle “tıraş” olarak nitelendirilmeye başlanmıştır. Halkımız seçimini yapmalıdır. Ya böyle saygınlığı az, AB’nin, ABD’nin peşine takılmış, zaman zaman kafasına çuval geçirilmesine boyun eğen, sineye çeken, küçümsenen, gözdağı verilen bir ülke konumunda kalınmasına rıza gösterilecek; ya da şerefli bir toplum gibi “ben ezelden beri hür yaşadım hür yaşarım” diyerek bağımsızlığın, özgürlüğün gereklerini yerine getirecektir. Bağımsızlığın, özgürlüğün, şerefli yaşamanın bir bedeli vardır; gerektiğinde bu bedeli ödemeyi de göze alacaktır. İsrail saldırısından dersler çıkarıp yürüyeceğimiz yolu belirlemeliyiz. Saygınlığı olan, gücüne inanılan bir ülkeye karşı bu denli pervasız saldırılar düzenlenemez. Bunun riskleri alınamaz, yaptırımlarından da korkulur. Türkiye bir yol ayrımına yaklaşıyor, kararı da halkımız verecektir. CMYB C M Y B Liderler finansal piyasalarda yaşanan çalkantõya son vermeyi hedefleyen düzenlemelerde kararlõ G-20reformiçinkollarõsõvadõEkonomi Servisi - Gelişmiş ve ge- lişmekte olan ülkelerin oluşturduğu G- 20 maliye bakanlarõ, finansal piyasa- larõ çalkantõlardan kurtarmak ve kü- resel ekonomik iyileşmeyi korumak için işbirliğine gidiyor. Güney Kore’nin Busan kentinde 2 gündür devam eden ve Türkiye’yi Devlet Bakanõ ve Başbakan Yardõm- cõsõ Ali Babacan’õn temsil ettiği G- 20 maliye bakanlarõ ve merkez ban- kalarõ başkanlarõnõn katõldõğõ toplan- tõ sona erdi. Kanada’nõn Toronto kentinde 26-27 Haziran’da yapõlacak olan G-20 zirvesine hazõrlõk çerçe- vesinde yapõlan toplantõ, Macaris- tan’õn borç sorununun yeni bir küre- sel finansal bozulmaya neden olaca- ğõ yönünde artan endişelerin gölgesi altõnda başlamõştõ. Macaristan’da eko- nomik çevreler tarafõndan dün yapõ- lan açõklamalarda, Yunanistan, İs- panya ve Portekiz’in ardõndan borç krizi uyarõsõnda bulunulmasõ, 4 yõl ara- dan sonra ilk kez Avro’nun dolar kar- şõsõnda 1.20 dolara düşmesine neden olmuştu. Toplantõda, bankalarõn ve finansal kuruluşlarõnõn denetiminde reform yapõlmasõ konusu ele alõndõ. ABD Ha- zine Bakanõ Timothy Geithner, G- 20’nin, güçlü politikalarõ ile küresel ekonominin iyileşmesinin koruyu- cusu olacağõnõ söyledi. Geithner, Wall Street Journal’da yayõmlanan mektubunda, “G-20 güçlü politika- ları ile küresel ekonominin iyileş- mesinde ana rol oynayacak. Avru- pa’nın, ekonomik iyileşmenin hızı- nı kesilmemesi için politikalara ih- tiyacı var. Ekonomik büyüme için mali reformlar gerekli. Ancak kü- resel ekonomik iyileşmeye olan gü- venimiz artmadıkça reformlar ba- şarıya ulaşamaz” dedi. Güney Kore Strateji ve Maliye Ba- kanõ Yoon Jeung-hyun, küresel eko- nomik büyümeye yönelik endişelerin finansal düzenleyici reformlara ihti- yaç duyulduğunu gösterdiğini bil- dirdi. Bir diğer gündem maddesi de, şişen bütçe açõklarõnõn büyümeyi etkile- meden nasõl yönetilebileceği oldu. Li- derler, Avrupa’nõn borç krizinin kü- resel ekonomik büyümeyi tehdit etti- ğini kabul ettiklerini belirterek, AB’nin uygulamaya koyduğu eko- nomik kurtarma paketini destekle- diklerini açõkladõlar. G-20 ülkelerin- den, bütçe açõklarõnõn azaltõlmasõnõn istendiği ortak açõklamada, iç talebe dayalõ dengeli büyüme ile yoksul ül- kelere yardõm yapõlmasõnõn önemine de işaret edildi. Maliye bakanlarõ, küresel ekonominin yolunda gitmesi için koruyucu olacaklarõ sözünü verirken finansal piyasalarda hõzlõ bir şekilde reform yapõlmasõ konusunda anlaştõ. Liderler ayrõca Avrupa Birliği’nin uygulamaya koyduğu kurtarma paketine destek kararõ açõkladõlar. Avrupa’da çalõşanlar yine eyleme gidiyor Yunanistan’da turizm sektöründe çalõşanlar, ke- mer sõkma politikalarõnõ protesto etmek için iki ay- rõ grev gerçekleştireceklerini açõkladõ. Buna göre, grevler turizm sektörünün en çok iş yaptõğõ yaz ay- larõnda da devam edecek. Sektör çalõşanlarõ, 16 ve 30 Haziran’da dört saatliğine iş bõrakacak. Ey- lemlerin Yunan ekonomisinin yüzde 20’sini oluş- turan sektöre büyük bir zarar vermesi bekleniyor. İspanya’nõn en büyük işçi sendikalarõndan CCOO da hükümetin kemer sõkma tedbirleri ve ülkenin iş yasalarõnda planlanan reformlar nedeniyle genel gre- vin kaçõnõlmaz hale geldiğini bildirdi. Ülkede ge- nel bir grev için hazõrlõklar başlarken sendikalarõn birlikte hareket etmesi bekleniyor.