Catalog

O K U R L A R A Adnan Özyalçıner'in derle- diği 'Edebiyatımızın Kırk Ayakh Karıncası Asım Be- Zİrci', Bezirci'nin onurlu ya- şamını bilinen, bilinmeyen bütün özellikleriyle yansttı- yor. Eşinin, kendhinin, eleştirmenlerin, yazar arka- daşlarıyla dostlanmn kale- minden anılan, eleştirian- layışı, yaşamı, özellikkri en ince aynntılanna kadar an- latılıyor kitapta. Aynca Be- zirci'nin gençlik günlerinin yazılan, günlüğünden par- çalur, bir öyküsüyle şiirle- rinden örnekler de sayfalar arasında yerini altyor. Öz- yalçıner, derlemesini anlattı. Nobel ödüllü Doris Les- sing, 'Alfred ile Emily' adlı romanında, hayaller ve ger- çekler üzerinden giderek ai- lesinin geçmişiyle hesapla- şırkcn hâlâ çok canlı; bu ya- sında bile, genç bir kız ka- dar sert ve tutkulu... Ünlü biryazarın kendi kurgusuy- la anne ve babası... Çok sü- rükleyici. Karin James de- ğerlendiriyor kitabt. 'Kentin Türküsü: Anadolu Pop-Rock', içinde geçen isimlere bir teşekkür. Cum- hur Canbazoğlu'nun kitabı müzikseverler için olduğu kadar Türkiye gibi sosyal samntıların bitmedig'i bir ülkede kültürel değişimin sanata nastl yanstdığını gös- termesi açısından da herkes için fazlasıyla okunabilir. Aynı zamanda da geçmişten bugüne unutulmuş pek çok ismi yeniden hatırlatacak bir zaman makinesi. Müzik yazarı, film elestirmeni, ga- zeteci Cumhur Canbazoğlu 'Kentin Türküsü: Anadolu Pop-Rock' kitabında Ana- dolu Rock'ın serüveninin pesinden gidiyor. Müziğin dinlendiği kadar okunabilir de olduğunu gösteriyor biz- lere. Canbazoğlu ile Ali de- niz Uslu konustu. Bol kitaplı günler... TURHANGUNAY e-posta: turhangunay@cumhuriyet.com.tr cumkitap@cumhuriyet.com.tr Hakan Ergülden 'Sesler Nereden Geliyor?' Durun dinleyin, işitiyor musunuz? Yaşar Nabi Nayır Gençlik Ödülü sahi- bi Hakan Ergül, 2003te yayımlanan Krizanteme Adan- mıftan sonra Ses~ ler Nereden Geli- yor? isimli öykü ki- tabıyla okuyucu karşısına çıkıyor ve farklı insanlardan farklı yaşam kesît- leri sunuyor. HAKAN ERGÜ1. •ıılllıı nereden geliyor? Hakan Ergül, Sesler Nere- den Gellyorraa zlyaret edi- len farklı yasam ve mekân- lardan yükselen sesiere yö- nelmeye cağınyor insanı. \1 AIİ BULUNMAZ D ikkatli okur Hakan Ergül isminin Tclevizyonda Haberin Magazinel- leşmcsi adlı akademik çalışmayla gündeme geldiğini bilir. Ergül bu kitapta haberin (bir bakıma bilginin), maga- zine (bir anlamda bilgi olmayana) dümen kı- rışını anlatıyordu. Dk öykü kitabını 2003 'te Krizanteme Adanmış başlığıyla yayımlayan Ergül, altı yıl- lık bir duraklamanın ardından Sesler Nere- den GeliyorP'la, aralık bıraktığı edebiyat kapısın- dan kitapseverlere selam gönderiyor. "UÇMAMALIİNSAN" Okuyucuyu öyküleriyle bir yolculuğa çıkaran Ergül'ün ilk durağı Valensiya. Soruyor ve sordu- ruyor: "Neden yoldasrn?", "Nereye gidiyorsun?" Yeni gelinen kent; tedirginlik, ortamı tanıma te- laşı, yol ve yolculuğun sarsıcılığı. Yine sorular, so rular. Zihinde dolanıp duran cümle: "însan, kendi ayaklarıyla erebileceği hızdan öteye bu kadar de- rin bir farkla, beş on saatin ucuna asılıp kıtalar, okyanuslar geçmemeli" (s. 11). Uçmalı mı insan uçmamali mı? Soru, aklı kurca- lamaya devam ederken, büroda tanışılan ressamla kakofonik bir sohbet koyulaşıyor. Oysa çok yakın- da olmayacak biriyle yapılan konuşma bu. Ölü ve suskun şehirdeki yoklardan biriyle. Evrene ilişkin sorgulamaya dönüşüyor Valensi- ya; öykü ve olup, ölüp bitene dair: "İnsan uçma malı, yoksa evrende bir şeyler zorlanıyor işte; za- manın kristal kalbi geri dönüşsüz parçalaruyor, matematik sızlıyor" (s. 25). Hinote de bir durak. Yolculuğun duraksa- malartndan biri daha doğrusu. Çalışma ve yaşama telaşı içindeki bir isim. Telaşın nes- nesi de elma şekerleri. Satdmayı, yenmeyi ve bir "an"lık mutluluk yaratmayı bekle- yen tatlı küpü. Elbette günlerin tekdüzeliği tınhyor beri yandan: Her gün aynı saatte metro, iş, eve geliş; sonra ertesi güne hazırlanış yaşam, koş- turmaca ve zamanın geçişi. Hinote de, zama- nın bir köşesine iHşiyor öyküyle. OEÇEN ZAMANIN KOKUSU Yolculuğun vazgeçilmezi otel. Arayış ve hatırlayışların k mekânı biraz. Bekleyiş veya ^ beklentinin de. Sıkınu ve kurtulmayı isteyişin anla- tımı diğer taraftan. Hani bazen öyküdekine ben- zer biçimde "hücreyle" eşleştirilen odalarıyla benliğe sıkıntı veren dört duvar: "Çeyrek ömrü" harcayan; dö- nüp arkaya baktıran (s. 42). Bir metafor mu yoksa gerçek mi? Otel imgesi, bu şeklide zihni gıdıklı- yor. Senaryo mu hayat mı? Sorular soruları do- ğuruyor. "Japonya'nın en gös- terişli kargalarının yaşa- dığı" Akuşima Mahallesi'ne uğruyoruz sonra. Çinli göçmenlerin işgal ettiği ufacık ve tek pencereli oda- lar. "Tannlara yakın sayılmanın tren istasyonuyla ırak düşmemekten geçtiği" Akuşima (s. 51). Geçmişi hatırlamanm verdiği tuhaf duygu. Bir zamanların Akuşima'sı; yalnızca "kaçaklarla deli- lerin oturduğu..." Kendini odalara hapsedenlerin yani. Neden buradadırlar bilinmez ama bilinen tek bir şey vardır: "[Akuşima'da] kimsenin ölmek için acelesi yok" (s. 61). Ardından aniden bir mutfakta bulur kendini okuyucu: "Zıplayıp duran iç'lerimizin dadısı, el- bezi, çatal, bardak, su, su, su... Su gibi akıp giden ev halleri. Unutuluşu ev içlerinin. Hal'in ve ev'in unutuluşu. Mutfak" (s. 68). Mutfagı içinde taşıyan, mutfağın içinde anılar demlenen evin el değiştirişi. Kiraya da verilse, eski sahiplerin geçmişine bir başkasının yerleşmesi. Fazlalık olarak görülenlerin ve hiç akla gelmeyen- lerin kıymete binmesini sağlayan da bu el değiştir- me oluveriyor ister istemez. Ama bir kokusu var kalan ve geride bırakılanla- rın. Yazılan, söylenen, yaşanan; kısacası geçen günlerin kolay geçmeyen kokusu. Fotoğraflar gibi koku da. Atdası fakat bir türlü baştan savılamayan eşyalar gibi. Zamanı gelince, unutulmuş köşelerin- den çıkıyor hepsi. KAYBETMEK OEĞİL, YİTİRMEK! Okur, Sesler Nereden Geliyor?' daki öykülerle baş başayken hep bir yollanma halinde. Kimi za- man denizaşirı bir kasabada kimi zaman bir mo- torsiklet tepesinde. Bir restoranın önünde duruyor motorsiklet. Or- talıkta müşteri görünmüyor. Tek tük gelenlerle açılıyor gün. Usta beklemede. Yer beğenme tasası ve yemek için sabırsızlanış kaplıyor havayı. Usta, konuşuyor: "Müşteri yirmi dakika beklesin, be- ğenmezse yüzüme bile bakmadan çekip gitsin isti- yorum" (s. 93). Gitmek kolaydır da, görmeyi yitirmek nasıl tarif edilir? Dünyayı yalnızca seslerle algılamak başlı başına bir zorluk. Hele bir de bunu sonradan ka- bullenmek gerekmişse. Bakmayan gözlerle gör- mek nasıl bir duygu? Yaşayan bilir ancak. "Umu- dun renksiz, kokusuz ölümü müdür bu?" (s. 99). Yitirmek böyle bir şey olsa gerek. Kaybetmek de- ğil, yitirmek! Gözlerden tüm vücuda yayılan körlük. Yitiriş. Çalan telefonun büyüyen sesi. "Ses nereden geli- yor?" diye irkilmek. Kapıların, bu kez gerçek an- lamda surata çarpılışı. "Nehir" diyor anJatıcı, eşinin adını anıyor; onun için evdeki düzeni değiştiriyor. Eşyalar yeniden konumlanıyor. Aynı şekilde ilişki de. ALşmanın anlatımı bu belki de. Daha dikkatli davranıp her şeyi baştan kurgulayarak. Yeni bir dünya oluştu- rup, onunla var olmak. Otuz yaşında yeni bir ya- şama alanı yaratmak. Alışamamanın beyinde çal- dırdığı telefon da susuyor ağır ağır. Alışıyor insan. Öykü böyle diyor. Hakan Ergül, Sesler Nereden Geliyor?'da oku- yucuya sunduğu öykülerle, ziyaret edilen farklı ya- şam ve mekânlardan yükselen seslere yönelmeye çağırıyor insanı. Son bir cümle kurulacaksa bir adım daha ileri gidilerek şöyle denebilir: Sese yönelmek yeterli değil, onu işitmek gerekli... • Sesler Nereden Geliyor?/ Hakan Ergül/ Tur- kuvaz Kitap/110 s. TAP Imtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına llhan SelçukO Genel Yayın Yönetmeni: Ibrahim Yıldız 0 Yayın Yönetmeni: Turhan Günay 0 So- rumlu Müdür: Miyase llknurOGörsel Yönetmen: Dilek Akıskalı 0 Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. Oİdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- Istanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0(212) 343 72 64 0 Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri, Hoşdere Yolu, 34850 Esenyurt - ISTANBUL 0 Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: özlem Ayden/ Reklam Mü- dürü: Eylem ÇevikOTel: 0 (212) 25198 74-75-0 (212) 343 72 74OYerel süreli yayın 0 Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1 0 1 6 S AY F A 3