Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CMYB
C M Y B
TÜREY KÖSE
ANKARA - 2009 yõlõna Ergenekon dava-
sõ, darbe tartõşmalarõ, Kürt açõlõmõ ve DTP’nin
kapatõlmasõ damgasõnõ vurdu. Başbakan
Tayyip Erdoğan ile ana muhalefet lideri
CHP lideri Deniz Baykal’õn “Ergenekon’un
savcısı-avukatı” atõşmasõ yõl boyunca sü-
rerken Almanya’daki Deniz Feneri e.V. da-
vasõ ve bu davanõn Türkiye’deki yansõmala-
rõ da tartõşma yarattõ. İktidarõn “Kürt açılı-
mı” Habur’dan gelen PKK’liler için yapõlan
gösteriler ve Tokat’ta 7 askerin şehit edilmesi
ile sekteye uğrarken DTP’nin kapatõlmasõ ve
sonrasõndaki gelişmeler de yõlõn son günle-
rinin gündemini belirledi.
AKP ilk kez oy kaybetti
29 Mart 2009 günü yapõlan yerel seçimler-
de AKP ilk kez oy kaybetti. 2007’de yüzde 47
ile iktidar olan AKP, düşüşe geçti ve yüzde 39’a
geriledi. AKP muhalefetin “kale”lerini ele ge-
çirme hayalini gerçekleştiremediği gibi, ken-
di partisinin elindeki Antalya ve Adana bü-
yükşehirleri ile 10 ilde de seçimleri kaybetti.
CHP’nin İstanbul belediye başkan adayõ Ke-
mal Kılıçdaroğlu partisinin oy oranõnõ arttõr-
dõ, ancak bu artõş seçilmesine yetmedi. Yerel
seçimlerde CHP’nin oy oranõ yüzde 20’den
22.8’e yükseldi. Oylarõnõ arttõran partilerse
MHP, SP ve DTP oldu. Erdoğan, yerel seçimler
sonrasõnda kabine değişikliği yaptõ.
Siyasette Ergenekon tartışması
Siyasette yõl boyunca Ergenekon davasõ tar-
tõşmalarõ sürdü. CHP lideri Deniz Baykal, Baş-
bakan Erdoğan’õn “Ergenekon’un savcısı ol-
duğunu” söylerken, “Eğer bir ülkede baş-
bakan davaların savcısıysa ben muhalefet li-
deri olarak davanın avukatıyım” dedi. Baş-
bakan Erdoğan, “Savcı millet adına vardır, id-
dia makamı millet adına ordadır ve biz de
millet adına hakkı aramanın hakkı savun-
manın gayreti içerisindeyiz. Eğer bu an-
lamda savcılıksa evet savcıyız” dedi.
TBMM’de Kürtçe konuşma
DTP Genel Başkanõ Ahmet Türk’ün 24 Şu-
bat günü grup konuşmasõnõn son bölümünü
Kürtçe olarak yapmasõ tartõşma yarattõ. AKP’li
Nihat Ergün, konuşmayõ “Demokratik açı-
lımları provoke etmeye yönelik bir girişim”
olarak değerlendirirken TBMM Başkanõ Kök-
sal Toptan, “Resmi dil Türkçe. Bu tür top-
lantılarda Türkçe konuşulur” dedi.
DTP’lilerin ifade krizi
Mayõs ayõna, DTP’li milletvekillerinin ifa-
de verip vermeyeceği konusu damgasõnõ vur-
du. TBMM Başkanõ Toptan, 1994’te DEP’li
milletvekillerinin Meclis’ten zorla götürül-
melerini kastederek “Türkiye bir daha o fo-
toğrafı görmeyecek” dedi. DTP Genel Baş-
kanõ Türk de “hukuksuzluğun ortağı olma-
mak için ifade vermeyeceklerini” söyledi.
Askerler Meclis’te
1 Ekim günü TBMM’nin yeni yasama yõ-
lõna başlamasõ dolayõsõyla genel kurul, özel
gündemle toplandõ. Cumhurbaşkanõ Gül’ün
genel kurula girişinde, CHP’li milletvekille-
ri ayağa kalkmadõ. Genelkurmay Başkanõ Or-
general İlker Başbuğ ile kuvvet komutanlarõ,
yasama yõlõ açõlõşõ nedeniyle uzun bir aradan
sonra ilk kez genel kurulu izlemeye geldi.
TBMM Başkanõ Mehmet Ali Şahin, “Ken-
dilerini TBMM’de görmekten mutluluk
duyduk” dedi. Erdoğan da “Olması gerekeni
yaptılar” diye konuştu.
Erdoğan Türk’le ‘açılım’ görüştü
Erdoğan, adõ sürekli değişen “Kürt Açılımı”
için DTP Genel Başkanõ Türk’le görüştü. Er-
doğan, CHP lideri Baykal’a mektup yazarak gö-
rüşme isteğini iletti. Baykal yanõtõnda, Erdoğan
ile yapõlmasõ planlanan görüşmesinin kamera ile
kayõt altõna alõnmasõnõ istedi ve bu kaydõn Er-
doğan ile kararlaştõracaklarõ bir zamanda ya-
yõmlanabileceğini söyledi. Erdoğan, da Baykal
ile görüşmeye gitmeyeceğini açõkladõ.
Siyasette gerilimli yõl
ABD Başkanı Barack Obama, 6 Nisan gü-
nü TBMM Genel Kurulu’nda milletvekilleri-
ne hitap etti. Obama, herkesin kendisine “An-
kara ve İstanbul’u, dünyaya özel bir mesaj
vermek için mi tercih ettiğini” sorduğuna dik-
kat çekerken, bu soruya önce Türkçe “Evet”,
ardından da İngilizce “Yes” diyerek karşılık
verdi. Obama’yı, Cumhurbaşkanı Abdullah
Gül, Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker
Başbuğ, kuvvet komutanları da dinledi. Ba-
rack Obama, genel kurula hitabından önce de
TBMM Başkanı Köksal Toptan ve Meclis’teki
parti liderleriyle ayrı ayrı konuştu.
Almanya’da Deniz Feneri e.V. davasında
“Asıl failler Türkiye’de” denilirken CHP
Genel Başkanı Deniz Baykal soruşturma
belgelerine göre 10 yılda toplanan paranın
900 milyon Auro olduğunu söyledi. RTÜK
Başkanı Zahid Akman’ın baskılara karşın
görevden ayrılmaması da tartışma yarattı.
Akman, TBMM Başkanı Köksal Toptan’ın
“Ayrılması RTÜK’ü de, parlamentoyu da,
kendisini de rahatlatır” sözlerine ve Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent
Arınç’ın istifa çağrılarına karşın istifa et-
medi, süresinin dolmasını bekledi.
OBAMA TBMM’DE AKMAN TARTIŞMASI
Abdullah Öcalan’ın çağrısı
üzerine Kandil Dağı ve Mah-
mur Kampı’dan gelen 34 kişi
Habur Sınır Kapısı’ndan gire-
rek güvenlik güçlerine teslim
oldu. Burada kurulan ve mu-
halefetin “mobil mahkeme”
olarak nitelendirdiği mahke-
me PKK’lileri serbest bıraktı.
Kendilerini “Barış grubu”
olarak nitelendiren 34 PKK’li-
yi karşılamak için Diyarba-
kır’da bir miting düzenlendi.
Teslim olan PKK’liler DTP’ye
ait bir seçim otobüsü üzerinde
miting alanına geldi. PKK’li-
lerin gelişinden sonra yapılan
eylemler iktidarı rahatsız etti.
Erdoğan, “Yeniden başa dö-
neriz” derken, Tokat Reşadi-
ye’de 7 askerin şehit edilmesi
iktidarın “açılım” adımlarını
sekteye uğrattı. Kızılcaha-
mam kampında da AKP için-
de açılımla ilgili görüş ayrı-
lıkları su yüzüne çıkarken
taş atan çocuklarla ilgili ta-
sarı rafa kalktı. İktidar açı-
lım konusunda frene bastı.
Kürt açõlõmõ görüşmeleri sõrasõnda, kürsüye çõkan
CHP Genel Başkan Yardõmcõsõ Onur Öymen’in
“Kurtuluş Savaşı’nda, Şeyh Sait isyanında, Der-
sim isyanında, Kıbrıs’ta analar ağlamadı mı? Kim-
se ‘Analar ağlamasõn, mücadeleyi durduralõm’ dedi
mi? İlk siz diyorsunuz. Çünkü sizin terörle mü-
cadele cesaretiniz yok” sözleri Alevi kesimden yo-
ğun tepki aldõ. Grup Başkanvekili Kemal Kılıçda-
roğlu da “Gereğini yaptığı zaman CHP’lileri ra-
hatlatmış olacaktır” diyerek Öymen’in istifasõnõ is-
tedi. Erdoğan da bu sözler nedeniyle CHP’yi hedef
alõrken, CHP lideri Baykal “Alevilerden sana hayõr
yok, başka kapõya” dedi. Baykal, “Geçmişte yaşa-
nan acılar yeniden gündeme getirilerek kimse ren-
cide edilmemeli. CHP’ye yönelik linç kampanyası
yürütülüyor. Buna izin vermeyeceğiz. Öymen’in
sözleri yanlış bir noktaya çekildi” dedi.
Yerel seçimlerdeki başarõsõzlõğõn ardõndan Zeki Se-
zer genel başkanlõktan istifa etti. Olağanüstü kurul-
tayda Rahşan Ecevit, Gazi Üniversitesi Öğretim Üye-
si Prof. Alemdar Yalçın’õ aday gösterdi, Sezer de ye-
niden aday oldu. Masum Türker genel başkan se-
çilirken, Rahşan Ecevit, kurucusu olduğu DSP’den is-
tifa etti. Kendisine yakõn milletvekilleri de istifalarõ-
nõ verdi. Rahşan Ecevit önderliğinde DSHP kuruldu
ve genel başkanõ da gazeteci Hulki Cevizoğlu oldu.
10 Kasõm’da açõlõmla ilgili genel gö-
rüşme önergesinin ön görüşmesinde,
CHP’li milletvekilleri “Atam İzindeyiz”,
“Atam Eserlerine Sahip Çıkacağız”,
“Cumhuriyeti Sen Kurdun Onu Ya-
şatacak Olan Bizleriz” yazõlõ pankart-
lar açtõ. Erdoğan bu pankartlara çok si-
nirlenirken, Başkanlõk Divanõ salonunun
arkasõndaki odadaki TBMM Başkanõ
Mehmet Ali Şahin’i “azarladığı” ha-
berleri basõna yansõdõ. 13 Kasõm günü de
AKP’li Ömer Çelik’in konuşmaya baş-
lamasõ sõrasõnda izleyici localarõnda bu-
lunan iki genç slogan atarak eylem yap-
maya kalkõnca polis tarafõndan gözaltõ-
na alõndõ. Şehit Anneleri Derneği Başkanõ
Pakize Akbaba da izleyici locasõnda otu-
rurken bayrak açarak bağõrmaya başla-
masõ üzerine polis tarafõndan engellene-
rek dõşarõ çõkarõldõ. Erdoğan’õn “Şiddet
üzerinden, şehit cenazeleri üzerinden
siyaset yaptığını zannedenler var. Hat-
ta ‘şehitler gelsin de biraz daha fazla ba-
ğõralõm’ diye bekleyenler var” sözleri
üzerine, Baykal ve CHP’li milletvekilleri
genel kurul salonunu terk etti.
AKP Tanõtõm ve Medya Başkanlõğõ’nõn, ABD’li sinema oyun-
cusu Kevin Costner’in demokratik açõlõmõ desteklediğine iliş-
kin açõklamalarõ siyaseti şenlendirdi. MHP’li Oktay Vural,
“Costner’ın temsilcisiyle görüştüğünü, Costner’ın demokra-
tik açılımla ilgili herhangi bir açıklaması bulunmadığını”
söyledi. Zor durumda kalan AKP Genel Başkan Yardõmcõsõ Edi-
be Sözen, Costner’nin Türkiye’de çalõştõğõ şirket aracõlõğõ ile
kendilerine ulaştõğõnõ söylemekle yetindi. Sözen, “Costner” açõ-
lõmõnõn bedelini genel başkan yardõmcõlõğõnõ kaybederek ödedi.
COSTNER’LI AÇILIM KAVGASI
ERDOĞAN’DAN ŞAHİN’E AZAR
TEPKİ YARATAN KARŞILAMA
DTP GİTTİ, BDP MECLİS’E GİRDİ
BELGE, DARBE TARTIŞMALARI
Haziran ayõnda Albay Dursun Çiçek’in imzasõnõ taşõdõğõ öne sü-
rülen “İrticayla Mücadale Eylem Planı” basõna yansõdõ. Belge-
nin önce fotokopisi Ergenekon savcõlarõna gönderilirken, günlerce
“ıslak imza” tartõşmalarõ yürütüldü. Ardõndan belgenin “ıslak im-
zalı” olduğu ifade edilen aslõ da gönderildi. Çiçek bu süreçte iki
kez gözaltõna alõnõp serbest bõrakõldõ. Ardõndan bu kez “Kafes ey-
lem planı” haberleri tartõşma yarattõ. Deniz Kuvvetleri’nin eski ve
mevcut komutanlarõna suikast savõyla sorgulanan askeri personel-
den Yarbay Ali Tatar intihar etti. Yõlõn sonunda da darbe savlarõ-
na, Başbakan Yardõmcõsõ Arõnç’a suikast hazõrlõğõ savlarõ eklendi.
Anayasa Mahkemesi, yaklaşõk 2 yõl önce açõlan DTP’nin
kapatma davasõyla ilgili kararõnõ 11 Aralõk’ta açõkladõ. Yük-
sek Mahkeme, oybirliğiyle DTP’nin kapatõlmasõna, aralarõn-
da Genel Başkan Ahmet Türk ile Diyarbakõr Milletvekili Ay-
sel Tuğluk’un da bulunduğu 37 parti yöneticisi ve üyesine de
5 yõl süreyle siyaset yasağõ getirdi. Karar kamuoyuna açõklan-
madan önce DTP millevtekilleri, “sine-i millet” kararõ aldõ.
Ahmet Türk, kararõn açõklandõğõ 11 Aralõk akşamõ da bu ka-
rarlarõnda õsrarlõ olduklarõnõ ifade ederken, “eşbaşkan” ve
Mardin Milletvekili Emine Ayna da “Taban bizim dağa
çıkmamızı istiyor” dedi. İmralõ’dan gelen “Meclis’te müca-
delenin sürdürülmesi” yönündeki talimat üzerine, DTP’liler
karar değiştirip daha önce “yedek parti” olarak kurulan Ba-
rõş ve Demokrasi Partisi çatõsõ altõnda Bağõmsõz Ufuk
Uras’õn katõlõmõyla Meclis’te grup kurdular.
DERSİM KRİZİ
DSP ECEVİTSİZ
Meclis’te bütçe üzerindeki görüşmeler gergin
geçti. Erdoğan, “Açılımdan vazgeçin” çağrõsõnda
bulunan CHP ve MHP’ye “İnadına açılım” yanõ-
tõnõ verdi. Görüşmeler sõrasõnda Erdoğan’õn TBMM
Başkanõ Şahin’e “ikinci fırçası” olayõ yaşandõ. Ko-
nuşmasõ sõrasõnda CHP sõralarõndan laf atõlmasõ
üzerine Şahin’e dönen Erdoğan “Siz mi sustura-
caksınız, ben mi susturayım?” diye bağõrdõ. Er-
doğan, CHP lideri Deniz Baykal’a da “Grubuna hâ-
kim ol, olamıyorsan biz hâkim oluruz” diye çõkõştõ.
BÜTÇE GERGİNLİĞİ
TEMMUZ
? Somali’de Türk bayraklõ “Horizon-1” adlõ yük
gemisi, deniz haydutlarõ tarafõndan kaçõrõldõ.
? Piyanist İdil Biret’in Topkapõ Sarayõ’nda ver-
diği konser sõrasõnda Alperen Ocaklarõ üyeleri pro-
testo gösterisi yaptõ.
? Ordu, Artvin ve
Bartõn’da meydana ge-
len sel, su baskõnlarõ ve
heyelan nedeniyle 6 ki-
şi yaşamõnõ yitirdi.
? Kapsamõ genişleti-
len sigara yasağõ yürür-
lüğe girdi.
? Karadeniz’de 12-
18 Temmuz tarihleri
arasõndaki yağõşlar so-
nucu yaşanan sel ve taş-
kõnlarda, Zonguldak,
Artvin, Sinop, Samsun,
Ordu ve Bartõn’da top-
lam 8 kişi hayatõnõ kaybetti.
AĞUSTOS
? İstanbul 13. Ağõr Ceza Mahkemesi, birinci
“Ergenekon” davasõ ile Danõştay’a yönelik saldõrõ-
ya ilişkin davayõ birleştirdi.
? Ergenekon soruşturmasõnõn 3. iddianamesi ka-
bul edildi. İkinci ve üçüncü Ergenekon davalarõ
birleştirildi.
? Elazõğ’õn Karakoçan ilçesinde, 17 Ağustos’ta,
bir el bombasõnõn patlamasõyla şehit olan 4 askerin,
bir teğmenin “nöbette uyuyan eri cezalandırmak
için eline verdiği pimi çekilmiş bombanın patla-
ması sonucunda yaşamını yitirdiği”nin ortaya
çõkmasõ tartõşma yarattõ.
EYLÜL
? Münevver Karabulut’un katil zanlõsõ Cem Ga-
ripoğlu, İstanbul-Bahçelievler’de avukatõ tarafõn-
dan emniyet güçlerine teslim edildi.
EKİM
? “Uyuşturucu ve uyarõcõ madde ticareti yap-
mak” suçlamasõyla tutuklu bulunan şarkõcõ Deniz
Seki, ilk duruşmada tahliye edildi.
? Gazetemiz Yazõişleri Müdürü ve köşe ya-
zarlarõndan, usta gazeteci Mehmet Timuçin
Sucu (49) 11 Ekim’de yaşamõnõ yitirdi.
? Genç Parti Genel Başkanõ Cem Uzan Fran-
sa’ya kaçtõ.
? Türkiye’de ilk kez Ankara’daki özel bir ilköğ-
retim okulunun öğrencilerinde domuz gribi virüsü
tespit edildi.
? “Deniz Feneri e.V. bağlantılı soruşturma”
kapsamõnda, Kanal 7 televizyonu, derneğin ana de-
posu ve bazõ iş yerlerinde arama yapõldõ.
KASIM
? Sağlõk Bakanõ Recep
Akdağ, domuz gribi aşõsõ
yaptõrdõ. Başbakan Erdo-
ğan, domuz gribi aşõsõ ol-
mayacağõnõ açõkladõ.
? Terör örgütü davasõ
hükümlüsü, kanser hasta-
sõ Güler Zere sağlõk du-
rumu nedeniyle affedildi.
? Abdullah Öcalan’õn
hükümlü bulunduğu İm-
ralõ Cezaevi’ne 5 mah-
kûm gönderildi.
? İzmir’in Hatay sem-
tinde DTP Genel Başkanõ Ahmet Türk’ü karşõla-
mak üzere oluşturulan konvoydaki partililerle bir
grup vatandaş taşlarla saldõrdõ.
? IMF ve Dünya Bankasõ toplantõlarõnõ protesto
ederken bir polis helikopterini havai fişekle vur-
maya çalõştõklarõ gerekçesiyle gözaltõna alõnan 7
kişiden 3’ü tutuklandõ. Toplantõlar sõrasõnda IMF
Başkanõ Dominique Strauss-Kahn’a ayakkabõ
fõrlatõldõ.
? Gazetemiz yazarõ Abdülkadir Yücelman ve
yönetmen Ahmet Uluçay, İstanbul’da hayatõnõ
kaybetti.
ARALIK
? Tokat’õn Reşadiye ilçesinde 7 asker şehit oldu.
? Küçükçekmece’de bir İETT otobüsüne molo-
tofkokteyli atõlmasõ sonucu yanarak yaralanan Se-
rap Eser hayatõnõ kaybetti.
? Bursa’nõn Mustafakemalpaşa ilçesindeki bir
maden ocağõndaki grizu patlamasõ ve ardõndan
meydana gelen göçüğün altõnda kalan 19 işçi haya-
tõnõ kaybetti.
? Muş’un Bulanõk ilçesinde DTP’nin kapatõl-
masõnõ protesto etmek için yapõlan eylemde 2 ki-
şi öldü.
? İşyerleri kapatõldõğõ için özlük haklarõyla kamu
kuruluşlarõna yerleştirilmelerini isteyen TEKEL iş-
çileri, Ankara’da eyleme başladõ. Eylem halen sü-
rüyor.
? YÖK Genel Kurulu, üniversiteye giriş sõnavõn-
da adaylara “farklı katsayı” uygulanmasõnõ karar-
laştõrdõ.
2009 yõlõnda Kürt açõlõmõ, DTP’nin kapatõlmasõ, Deniz Feneri, darbe, belge tartõşmalarõ tansiyonu yükseltti
(Fotoğraflar: AA)
Bursa
Güler
Zere