Catalog

SAYFA CUMHURİYET 24 EKİM 2009 CUMARTESİ 16 KÜLTÜR kultur@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B ‘Pis Hikâye’lerle nasõl başa çõkõlõr? BM SUMA Çağdaş Sanat Merkezi Kültür Servisi - Türkiye’nin içinden geç- mekten bir türlü kurtulamadõğõ hassas iklimle- rin kimi görünür, kimi gizli izdüşümlerini yansõtan “Pis Hikaye” adlõ sergi, BM SUMA Çağdaş Sanat Merkezi’nde sürüyor. Mahmut Koyuncu ve Yahya Madra’nõn metinlerinin eşlik ettiği sergi, sanatçõlarõn “Pis Hikaye”lerle nasõl başa çõkõlacağõna dair ara- yõşlarõnõ ve önerilerini kolektif bir yaklaşõmla bir araya getiriyor. Abdülkadir Aygan, Şa- ban Çelen (Kız Şaban), Uğur Kaymaz, Ceylan Önkol, Necdet Adalı, Kenan Evren gibi ya aklõmõzdan çõkmayan ya da hayal me- yal hatõrlanan isimler; toplumsal şiddet, nefret ve ayrõmcõlõk kültürü; demokrasi, barõş ve eşitlik ülkülerinin eleştirisi, toplumsal hafõ- za(sõzlõk), gerçeklik algõsõ (manipülasyonu) ve farkõndalõk (yitimi) serginin kafa yorduğu konular arasõnda. Yeşim Ağaoğlu, Hakan Akçura, Evrensel Belgin, Neriman Polat, Murat Morova, Fulya Çetin, Nalan Yırt- maç, Canan Beykal, İlhan Sayın, Hakan Gürsoytrak, Erdağ Aksel, Murat Başol, Burak Karacan, Çağrı Saray, Vahit Tuna, Serpil Odabaşı ile Aktif Kolektif ve Extra- mücadele’nin eserlerinin yer aldõğõ sergi 24 Kasõm’a kadar açõk. Galatasaraylılar aynı sahnede Kültür Servisi - Galatasaraylõlar Derneği, Galatasaraylõ müzisyenleri müdürlüğünün 100. yõlõnda “Tevfik Fikret’e Saygõ Günleri”nde bir araya getiriyor. Bugün saat 20.00’de Galatasaray Lisesi Tevfik Fikret Salonu’nda yapõlacak “Tevfik Fikret’ten Yükselen Nağmeler” başlõklõ etkinlikte Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, İlhan Usmanbaş, İlhan Mimaroğlu, Yalçõn Tura, Timur Selçuk, Fikret Kõzõlok’un da aralarõnda bulunduğu sanatçõlarõn eserleri Dağhan Baydur, Sina Koloğlu, Bora Akad, Atilla Demircioğlu, Emin İgüs, Haluk Polat ve GSL Pop Korosu, Murat Çekem, Renan Bilek, Tuna Kiremitçi, Bora Ayanoğlu tarafõndan seslendirilecek. (0 212 270 45 07) ‘İstanbul Bienali’ Çanakkale’de Kültür Servisi - 11. Uluslararasõ İstanbul Bienali, 26 - 27 Ekim tarihlerinde Çanakkale’ye taşõnõyor. Çanakkale 2010 Girişimi ile ortak düzenlenen etkinlikler, 26 Ekim’de saat 17.30’da Belediye Sosyal Tesisleri’nde başlayacak. Bienal Direktörü Bige Örer ve Sergi Yöneticisi Arzu Yayõntaş’õn sunumlarõnõn ardõndan bienal sanatçõlarõndan Cengiz Çekil’le bir sohbet gerçekleştirecek. 27 Ekim’de ise Korfmann Kütüphanesi’nde saat 17.30’da 11. Uluslararasõ İstanbul Bienali’nden bir video seçkisi izleyicilerle buluşacak. Saylan’ın adı yaşatılacak Kültür Servisi - Maltepe Gülsuyu Mahallesi’ndeki Prof. Dr. Türkan Saylan Kültür Merkezi, 28 Ekim’de düzenlenecek törenle hizmete girecek. Saat 18.00’deki açõlõş töreninin ardõndan Etem Çalõşkan’õn sergisi sanatseverlerle buluşacak. Saat 20.00’de Prof. Dr. Türkan Saylan Onur Ödülleri’nin de sahiplerini bulacağõ gece, Maltepe Belediyesi Senfoni Orkestrasõ’nõn konseriyle sona erecek. (Bilgi için: 0 216 370 78 68) Yönetmen Melis Birder ‘Ziyaretçiler’ belgeseliyle New York hapishanelerini anlatõyor Gönüllü mahkûm olmak MEHLİKA AKGÜN Melis Birder’in uzun metrajlõ belgeseli “Ziyaretçiler”, “Urban- world Film Festivali”nde aldõğõ “Mansiyon” ödülünden sonra “46. Uluslararası Antalya Altın Por- takal Film Festivali”nde de Çayan Demirel’in “5 No’lu Cezaevi” fil- mi ile “En İyi Belgesel Film Ödü- lü”nü paylaştõ. “28. Uluslararası İstanbul Film Festivali”nde galasõ yapõlan Bir- der’in 60 dakikalõk belgesel filmi, New York’ta her hafta sonu hapis- hanelerdeki yakõnlarõnõ ziyarete gi- den kadõnlarõn hikâyelerini konu alõ- yor. Hapisteki yakõnlarõnõ görebilmek için her cuma New York’taki 59. Cadde’den kalkan otobüslere binen, çoğunluğunu siyah ve Latin kökenli kadõnlarõn oluşturduğu kalabalõğõn, kimi zaman 25 saate varan bir oto- büs yolculuğunun hikâyesi bu. Denise’in gözünden Daha önce “Bağdat’ta Tek Ba- şına”da “Kevkeb” adlõ bir kadõnõn gözünden işgal altõndaki Irak’ta yaşananlarõ anlatan Birder, “Ziya- retçiler”de ise 10 yõl boyunca her hafta sevdiği adamõ birkaç saatliğine görmek için yollara düşen Denise’in hikâyesinden yola çõkõyor. Hem kendisinin hem de yüzlerce kadõnõn yaşadõklarõna yöneltiyor kamerasõnõ. 4 sene boyunca aynõ yollarõ arşõnladõğõnõ, aynõ zorlukla- rõ çektiğini ekliyor sözlerine Birder. “Herkes mahkûmların ne tür sı- kıntı çektiğini bilir. Ancak çok ki- şi ‘ziyaretçiler’in böyle bir yolcu- luk yaptığından habersizdir.” İnsanlarõ konuşturmanõn kolay olmadõğõnõ anlatõyor Birder. “O otobüslerde kamerayı çıkartıp insanların yüzlerine çeviremi- yorsunuz. Bu yüzden başta sade- ce yolu çektim. Hepsinde de dü- şünceleri duyulursa gardiyanla- rın bu konuşmaların acısını mah- kûmlardan çıkaracağı korkusu vardı. Sonra bir gün Denise çık- tı karşıma. ‘Ben sana anlatmak is- tiyorum’ deyince gerisi geldi. Ay- nı sıkıntıyı benim de çektiğimi, aynı yollardan benim de geçtiği- mi söyleyince işim daha kolay- laştı.” New York’ta 70 hapishane... Yolculuk boyunca hüzünlendiği- miz birbirinden hem farklõ hem de aynõ hikâyeden sonra bambaşka bir çatõşmaya tanõk oluyoruz: New York’taki toplam 70 ha- pishanenin çoğu işsizlerin yoğun ol- duğu köy ve kasabalara kurulmuş. Kasaba sakinleri ile ziyaretçiler arasõnda yaşanan sorunu işte tam bu anda kavrõyoruz. “Bu kasabalardaki hemen her- kes ya hapishanede ya da resto- ranlarda çalışıyor. Ancak kaba- sa sakinleri geçim kaynağı olan zi- yaretçilere hiç de iyi davranmı- yor. Restoranların kapıları, zi- yaretçilerin otobüsleri kasabaya girdiği an kilitleniyor” diyor Bir- der. Filmin hem hapishane görevlile- ri, hem mahkûmlar hem de hapis- hanenin kurulduğu köylerde izlen- mesini istiyor ve filmin amacõnõ şu sözlerle açõklõyor. “İnsanları dünyanın herhangi bir yerinde olanlardan haber- dar etmek ve bir bilinç yarat- mak.” Altõn Portakallõ yönetmen Melis Birder’in belgeseli “Ziyaretçiler” hapishanedeki yakõnlarõnõ ziyarete giden kadõnlarõ anlatõyor. Çoğunluğu siyah ve Latin kökenli kadõnlarõn oluşturduğu bir kalabalõğõn, en çok da on yõldõr sevdiği adamõ hapishanede ziyaret eden Denise’i anlatõyor. KOLOĞLU SÖYLEŞİSİ Gazetecilikten tarihçiliğe... Cemal Reşit Rey, önceki akşam Cecil Taylor ve Tony Oxley’i ağõrladõ Küçük dev adam ve yaveriHaber Merkezi - 1947’de gazeteciliğe başlamõş, tarih üze- rine 60’tan fazla kitap yazõp yüzlerce bildiri ve makale ya- yõmlamõş olan Orhan Koloğlu, “tarih sohbeti” yapmak iste- yenlerle 25 Ekim’de 14.00- 16.00 saatleri arasõnda Orta- köy’deki Maya House’ta bulu- şacak. Türkiye’nin bugüne kadar ih- raç ettiği ilk ve tek başbakanõn oğlu olan Orhan Koloğlu’nun babasõ Sadullah Koloğlu, Tür- kiye’deki kaymakamlõk ve vali- lik görevlerinden sonra 1948- 50 yõllarõ arasõnda Libya’nõn da- veti ve Türkiye Cumhuriye- ti’nin de izniyle bu ülkede baş- bakan oldu. Usta spor yazarõ Doğan Koloğlu’nun da kardeşi olan Orhan Koloğlu, 1947’de “Türk Spor” gazetesinde mes- leğe başladõ, daha sonra her alanda yazõlar yazdõ, muhabirlik yaptõ. Aziz Nesin, Reşat Ek- rem Koçu, Çetin Altan, Vâlâ Nurettin’lerle beraber Ak- şam’da çalõştõ. Çeşitli ülkelerde basõn ataşeliği yaptõ. 1972’de Milliyet’in Almanya baskõsõnõ başlattõ, Almanya’daki Hürri- yet’te çalõştõ. Bülent Ecevit’in başbakanlõğõ sõrasõnda Basõn Yayõn ve Enformasyon Genel Müdürlüğü de yapan Koloğlu, 1978’den sonra çeşitli üniversi- telerde dersler verdi. (0 212 261 51 06) MURAT BEŞER Daha dün gibi.. Akbank Caz Festivali 19’una basmõş; büyük deprem nedeniyle yapõlamadõğõ yõlõn üzerinden de 10 yõl geçmiş. Cemal Reşit Rey’de 22 Ekim. Serince bir perşembe akşamõnda, tüm koltuklarõ dolmamõş tarihi bir Cecil Taylor konseri nasip olu- yor itiş kakõşõ 90 dakika için dõ- şarõda bõrakan caz meraklõlarõna. Buruşuk mintanõ ve kirli kõr- mõzõ pantolonunun paçalarõnõ uzun konçlu beyaz çoraplarõna sõ- vamõş ayakkabõsõz bir halde sah- neye fõrlõyor, 55 kiloluk küçük dev adam. Altõn beyazõ saçlarõy- la Tony Oxley ise pejmürdelik- te berikine göre lambadan halli- ce. Biri doğaçlõyor, diğeri ayak iz- lerine basa basa takip ediyor. Konser, ikilinin geçen yõl çõ- kardõklarõ “Leaf Palm Hand” ad- lõ albüme yakõn seyrediyor. Kar- şõlõklõ empati dersi veriyorlar. Özellikle Oxley’e düşen vazife daha kritik. Görev paylaşõmõ, Taylor’õn piyanosunun başõndan kalkarak vokal doğaçlamalarõ yaptõğõ bölümlerde değişmiyor. Doğaçlama konsere rağmen, iz- leyicide standart çalõnõyor hissi uyandõrõyorlar. Seksenlik Taylor’õn ikonok- lastik bir tarzõ var. Müziği yapõ- sal olarak serbest doğaçlamaya dayalõ müzikal motiflerin yan yana durduklarõ, aritmetiksel ola- rak birbirlerini tekrarlayarak it- tikleri bir sisteme dayanõyor. Uzun süreli ortağõ parlak İngi- liz perküsyoncu devreye girdi- ğinde, Taylor için tüm yanõtlar oluşuyor. Oxley’nin figüratif to- nu ve varyasyonlarõ huşu uyan- dõrõyor. Ne de olsa Avrupa mü- ziğinin en deneyci kuşağõndan ve en fazla ses kolajlarõ yapan coğ- rafyasõndan, altmõşlarõn İngilte- resi’nden geliyor. İki duayen sohbet ediyor; birinin piyanoda yaptõğõnõ, diğeri vurmalõ parça- larõn ağõrlõkta olduğu davulunda gerçekleştiriyor.. tekrar duygu- suna düşmeden. Sonuç kusur- suz bir gariplik içinde yeni görü- nüyor. Doğaçlamalarõndaki en etki- leyici yan fiziki güç. Tuşlar üze- rinde koşarak çalõyor. Üslubunda blues, bop, boogie gibi siyah ta- rihinden öğe eskisi kadar yer al- mõyor. Gerçi bunlar örtük, soyut ve yabancõlaştõrõlmõş gizli birer ses salkõmõ şeklinde oluyordu, ama son zamanlarda çağdaş klasik müziğe yoğunlaşmõş usta. Bu iki tarihi figürü görmenin bile büyük bir heyecan olduğunu bilenler çoğunlukta salonda. Ses- siz çoğunlukta, konseri nezaketen izleyenler yok değil. Onlar arada bir sõvõşõyor kapõ aralõğõndan. İşte bu da şehrin caz hali... muratbeser@muratbeser.com Kültür Servisi - Ordu Belediyesi’nin düzenlediği “2. Şiir Etkinliği” bugün Karadeniz Tiyatrosu binasõnda saat 14.00’teki “Kent ve Sanat” konulu panelle başlõyor. Panele Ordu Belediye Başkanõ Seyit Torun, mimar Oktay Ekinci, şair Halim Şafak, Zeynep Uzunbay, Pelin Özer konuşmacõ olarak katõlacak. Önceki yõl yaşamõnõ yitiren Ordulu şair Azer Yaran’õn fotoğraflarõndan oluşan bir de serginin yer alacağõ etkinlikte, şair Ahmet Telli “Kentli Bir Şair Olarak Azer Yaran’da Kırsal Öğeler” ve şair Mehmet Can Doğan da “Kent ve Şiir” başlõğõ altõnda sunum yapacak. Saat 20.00’de başlayacak şiir etkinliğine ise Ahmet Telli, Halim Şafak, Zeynep Uzunbay ve Pelin Özer’in yanõ sõra Dursun Ali Akınet, Şaban Abak, Hayriye Ersöz, Eren Aysan, Selçuk Küpçük, İrfan Yıldız, Gökhan Akçiçek, Volkan Odabaşı, Ünal Yıldırım ve Şinasi Tepe katõlacak. O r d u ’ d a ‘ k e n t v e ş i i r ’ MelisBirder Hakan Akçura’nın çalışması