Catalog

29 EKİM 2006 PAZAR CUMHURİYET SAYFA CUMHURİYET BAYRAMI 11 tığı eşini günlerce cephe gerilerinde aradıktan sonra İzmir’in kurtulduğu 9 Eylül günü bir evde yaralı buldu. Aynı anda bir gümbürtü koptu, eşi Ali Rıza Bey de beklediği haberi almış gibi pencereye fırlayarak silahıyla havaya ateş açtı. Beklenen haber, İzmir’in kurtuluşuydu. ? NEZAFET BOZYEL Selanik’in Petriç kasabasında 1890’ların sonunda doğan Nezafet, çocuk yaşta değirmenci Nezih ile evlendi. Kuvayı Milliyecilere ekmek ve un yardımı yapan Nezir, durum fark edilince önce dövüldü, ardından tedavi görüntüsü altında eve gelen Yunan doktor tarafından zehirlenerek öldürüldü. Nezafet, Cumhuriyeti karşıladığı 25 yaşında mübadeleyle Kırklareli’ne, oradan Bursa’ya yerleşti. Nezafet Bozyel, İstanbul’da 1971 yılında öldü. Nezafet Bozyel Cumhuriyetin tanıkları nlar olağanüstü koşulların erken büyüttüğü küçük kadınlardı. Yaşamın ölümle kalım arasında gidip geldiği günlerde dimdik ayakta kaldılar, Cumhuriyeti küçücük yaşlarında büyük insanlar gibi karşıladılar. Cumhuriyetin ilanının 83. yıldönümünde halen yaşayan Mebrure Karakoç ile yaşama veda eden Feriha Hekimoğlu ve Nezafet Bozyel’in yakınlarından derlenen bilgiler, üç kadının penceresinden dönemin koşullarını, Cumhuriyetin küçük kadınlarının yaşam savaşını ve tarihin akışını anlatıyor. ? MEBRURE KARAKOÇ, Cumhuriyetin Mebrure Karakoç ilanından 12 yıl önce doğduğunda Padişah Reşat’ın evlerini ziyaretinden, Mustafa Kemal ile Zübeyde Hanım’ın evinde karşılaşmaya birçok anıyı beynine işledi. Henüz 14’ünde evlendi, eşinin ailesiyle sür O gün yaşadı ama Atatürk’ü hiç unutmadı. Halen İzmir’de 95 yaşını süren Mebrure Karakoç, 1911 yılının Haziran ayında Piriştine’de dünyaya geldi. Kurtuluş Savaşı’nın İzmir’de düşmana atılan ilk kurşunla başladığı, Mustafa Kemal’in Anadolu’ya geçtiği o yıllarda okul çağına gelen Mebrure, İstanbul’daki Esma Sultan İlkokulu’nda 1920 yılının 16 Mart günü tarihe yaptığı tanıklığı şöyle anlatıyor: “Müdüre hanım biz bahçede oynarken geldi, gözyaşları içinde boğazı gösterdi. Gördüm, onları gördüm. Düşman zırhlıları, gri hepsi. İstanFeriha bul’umuza kolayca girdiler. Hepiniz evlerinize koHekimoğlu şun dediler, ağlayarak denileni yaptık.’’ ? FERİHA HEKİMOĞLU Cumhuriyetin ilanında henüz 20’li yaşlarına girmemiş Feriha, evlendikten birkaç ay sonra Afyon’da düşman işgalinde bırak Cumhurbaşkanı mesajında, Cumhuriyetin ödün verilmeden korunması gereken en değerli varlık olduğunu vurguladı Sezer’den tarikat uyarısı ? Cumhurbaşkanı Sezer, Cumhuriyet ile barışık olmayan kimi oluşumların çağdaş Türkiye görüntüsüyle örtüşmediğini belirterek devrim yasalarına göre kapatılması gereken bu oluşumların etkinlik alanlarını genişlettiğine dikkat çekti. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhuriyetin 83. yılı nedeniyle yapılan açıklamalarda, siyasi mesajlar öne çıktı. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Cumhuriyetin ümmetçilik yerine ulusçuluğu, kulluk yerine yurttaşlığı, kişi iktidarı yerine ulus istencini, bağnazlık yerine çağdaşlığı ve ulus devleti seçenlerin kurduğu bir rejim olduğunu vurguladı. Cumhuriyet ile barışık olmayan kimi oluşumların, çağdaş Türkiye görüntüsüyle örtüşmediğinin ortada olduğunu vurgulayan Sezer, devrim yasalarına göre kapatılması gereken bu oluşumların, eğitim başta olmak üzere etkinlik alanlarını genişletme çabası içine girdiklerinin gözlendiğini söyledi. Sezer, şöyle dedi: ‘‘Bu oluşumların sivil toplum örgütleri olarak sunulması da, iyi niyetten yoksun girişimlerdir. Toplumu gerecek inananinanmayan ayrımından, dinin kötüye kullanılmasına neden olacak tutum ve davranışlardan özenle kaçınılmalıdır. Din, siyasete alet edilmemesi gereken kutsal bir olgudur.’’ TBMM Başkanı Bülent Arınç, bugün Türkiye’de çok büyük bir değişim ve dönüşüm yaşandığını, 22. dönem parlamentosunun çıkardığı yasalarla yeni bir devrim gerçekleştirdiğini ileri sürdü. Arınç, ‘‘Özgürlüklerden korkan bir rejimin kendisine güveni yok demektir. Milletimizin, Cumhuriyet ile perçinlenen özgür yaşama tutkusu zaman içinde kurumsallaşacak olan demokrasi ile birlikte zirveye çıkacaktır’’ dedi. Başbakan Tayyip Erdoğan, milletin Cumhuriyeti bütün değer ve kurumlarıyla özümsediğini söyledi. Erdoğan, ‘‘İnanıyorum ki, Cumhuriyetimizin çağdaşlaşma hedefleri doğrultusunda yolumuza devam edecek, çok daha büyük başarılarla Cumhuriyetimizi taçlandıracağız’’ görüşünü dile getirdi. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, etnik milliyetçilik esasına dayanan bölücü terör faaliyetlerini bazı çevrelerin uluslararası bir zemine çekme girişimlerinin tüm ulusça dikkatle izlenmesi gerektiğine işaret ederek şunları kaydetti: ‘‘Bir diğer ciddi tehdit de Türkiye Cumhuriyeti’nin laik ve demokratik yapısını, çağdaş kazanımlarını ortadan kaldırmayı amaçlayan irtica tehdididir. Bu durağan, bağnaz, dogmalarla hareket eden ve çağın gerisine gidişe özlem duyan anlayış karşısında, laiklik, Atatürk devrimlerinin ana hedefi olan çağdaşlaşmanın vazgeçilmez şartıdır. Bundan dolayı laiklik, Türkiye Cumhuriyeti’nin çağdaşlaşması hedefinden ayrı düşünülemez, hiçbir zaman anayasadaki ifadesinden farklı yorumlanamaz.” CHP lideri Deniz Baykal, Atatürk’ün Cumhuriyetin ilanıyla birlikte ‘‘Egemenlik artık ne saltanatta, ne hilafettedir; Türkiye’de egemenlik gökyüzünde değildir, yeryüzündedir; saltanat, hilafet yok, milletin egemenliği var, egemen olan millettir’’ dediğine işaret ederek şöyle konuştu:‘‘Bu gerçeğe rağmen, Cumhuriyetin kuruluşundan 83 yıl sonra TBMM’de dini kurum, kuruluş veya din tacirlerine yakınlığın bir ayrıcalık gibi sunulmaya çalışılması, Başbakanlık’ta, bakanlıklarda, AKP’li belediyelerde dini düzen özlemcilerinin en üst makamda bulunması, başta kadınerkek eşitliği olmak üzere laik Cumhuriyetin temellerine yönelik tehditlerin artması düşündürücü ve tehlikelidir.’’ DSP Genel Başkanı Zeki Sezer de mesajında, ‘‘Cumhuriyet ve onun vazgeçilmez nitelikleri hiçbir zaman bugünkü kadar tehdit ve tehlikelerle karşı karşıya kalmamıştır’’ dedi. ANAVATAN Genel Başkanı Erkan Mumcu, ‘‘Cumhuriyetin sağlamlığı ve başarısı ancak devlet ile vatandaş arasındaki uzlaşmayla mümkündür’’ sözlerini kaydederken DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar mesajında, ‘‘farklılıklar içinde birlik’’ vurgusu yaptı. Ağar, bu çerçevede siyasal ve sosyal zeminin kaderde, kıvançta, tasada yaşanan ortak geçmişi geleceğe taşıyacak olan en önemli unsur olduğunu kaydetti. BİNALARA 3 MİLYON BAYRAK İstanbul’da Ata’ya saygı yürüyüşü Atatürkçü Düşünce Derneği ve Cumhuriyet Okurları’nın “Ata’ya Saygı Yürüyüşü”ne sivil toplum kuruluşları da destek oldu. TUNCELİ İstanbul Haber Servisi Cumhuriyetin 83. yıldönümü kutlamaları dün İstanbul’da törenler, yürüyüşler, fener alayları, konserler ile başladı. Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) ve Cumhuriyet Okurları’nın Galatasaray’dan Taksim’e gerçekleştirdiği “Ata’ya Saygı Yürüyüşü”ne çok sayıda sivil toplum kuruluşu destek oldu. “Türkiye laiktir, laik kalacak”, “Atatürk gençliği görev başında” sloganları atılan yürüyüşte Fransa da sözde Ermeni soykırımı yasası nedeniyle protesto edildi. Tüm meydanları, sokakları, binaları 3 milyona yakın bayrakla süslenen İstanbul’da bugün Cumhuriyet Bayramı kutlamaları Vatan Caddesi’ndeki resmi tören ve ilçelerde yürüyüşler, fener alayları, konserlerle kutlanacak. Cumhuriyet kutlamaları Taksim’deki Cumhuriyet Anıtı’ndaki resmi törenle başladı. İstanbul Valisi Muammer Güler, 1. Ordu Komutanı Orgeneral Fethi Tuncel ve Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Aykut Cengizengin, İstanbul Vali Yardımcısı Ali Sözen, Cumhuriyetin ilk kadın öğretmenlerinden Refet Angın, İstanbul Barosu Başkanı Kazım Kolcuoğlu, Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan’ın yanı sıra çok sayıda STK temsilcileri ve parti temsilcilerinin katıldığı törende anıta çelenk konuldu. Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Genel Başkanı emekli Orgeneral Şener Eruygur, Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Nur Serter, ADD Genel Denetleme Kurulu Başkan Yardımcısı Uğur Seten, ADD İstanbul şube başkanları ile Cumhuriyet Okurları (CUMOK), Türkiye Gençlik Birliği Derneği, Kuvayı Milliye Derneği, Büyük Hukukçular Birliği üyeleri “Ata’ya saygı yürüyüşü” düzenlediler. Galatasaray Lisesi önünde bir araya gelen grup, 10. Yıl Marşı eşliğinde Taksim Meydanı’na doğru yürüdü. “Türkiye laiktir, laik kalacak”, “Ne ABD, ne AB, tam bağımsız Türkiye”, “Atatürk gençliği görev başında” sloganları atıldı. Çok sayıda polisin görev aldığı kutlama etkinlikleri grupların Taksim Cumhuriyet Anıtı’na çelenk koymasıyla sona erdi. Kutlamalar kapsamında İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün düzenlediği, çeşitli okullardan 2 bine yakın izci de Tünel’den Taksim Meydanı’na “Ata’ya saygı yürüyüşü’’ yaptı. Aralarında Beyoğlu Hasköy İlköğretim Okulu, İskenderpaşa İlköğretim Okulu, Pilot Cengiz Topel İlköğretim Okulu, Avcılar Ambarlı İlköğretim Okulu, Şişli Endüstri Meslek Lisesi ve Çatalca Çok Programlı Lisesi’ndeki izciler, İstanbul Büyükşehir Belediyesi bandosu eşliğinde İstiklal Caddesi boyunca yürüdü. İstanbul’da kutlamalar bugün İstanbul Valiliği’nde tebrik kabul töreninin ardından Vatan Caddesi’ndeki resmi geçit töreni ile sürecek. Resmi geçidin ardından Vatan Caddesi’nde bando konserleri, halkoyunları gösterileri sunulacak. Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda saat 19.00’da başlayacak Cumhuriyet BayİSTANBUL ramı Resepsiyonu’nun ardından saat 20.30’da havai fişek gösterileri yapılacak. İstanbul Büyükşehir Belediye Bandosu bugün saat 15.0018.00 arasında Eminönü Meydanı’nda konser verecek. 19.30’da Şişli Cevahir Alışveriş Merkezi önünde Kent Orkestrası’nın canlı performansı izlenebilecek. Etkinlikler saat 20.30’da Taksim Meydanı’nda Mustafa Sandal konseri ile son bulacak. Kadıköy Belediyesi’nin düzenlediği “Cumhuriyete Bağlılık’’ yürüyüşü bugün saat 19.00’da Bağdat Caddesi’nde başlayacak. Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk’ün de katılacağı yürüyüşte yurttaşlar “Cumhuriyete Bağlılık Andı’’nı birlikte söyleyecekler. İZCİLERİN YÜRÜYÜŞÜ ARINÇ’TAN İLGİNÇ YORUM MALATYA ADD’ye tören engeli SEDAT KURT DENİZLİ Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Denizli’deki ikinci gününde Cumhuriyetin 83. yıldönümü törenlerine katılırken, bu kapsamda Atatürk Anıtı’na öğrencilerle birlikte karanfil bırakmak isteyen ADD üyelerine izin verilmemesi tepkilere neden oldu. ADD Denizli Şubesi üyeleri alana alınmayınca Başbakan Erdoğan’ı protesto etti. Atatürk posteri ve bayrak açan ADD üyeleri, ‘‘Türkiye laiktir, laik kalacak’’ sloganı attı. Bir süre oturma eylemi yapan ADD üyeleri, alandan çevik kuvvet polislerince uzaklaştırıldı. Törenin ardından Deliktaş Köprülü Kavşağı’nın açılışına katılan ve burada yaklaşık bin kişilik kalabalığa seslenen Erdoğan, ekonomik verilerden söz etti. Erdoğan 4 yıllık öncesiyle kıyaslandığında iktidarının başarılı olduğunu savundu. Coşku yağmur dinlemedi KÖYCEĞİZ’E ATATÜRK ANITI uğla’nın önemli tuM rizm ilçelerinden Köyceğiz, ilk Atatürk Anıtı’na Cumhuriyetin 83. kuruluş yıldönümünde kavuşabildi. Köyceğizliler Cumhuriyetin 83. yıldönümü coşkusunu, Mustafa Kemal Atatürk’ün doğumunun 125. yılı nedeniyle yaptırılan Atatürk Anıtı’na sahip olmanın onuruyla kutluyor. İLK TÖREN TAKSİM’DE KUTLAMALAR MİLLETİN EGEMENLİĞİ... Bayram yine AKP’siz ADANA ADANA (Cumhuriyet Bürosu) Adana’da Cumhuriyet Bayramı kutlamalarıyla ilgili ilk tören Atatürk Anıtı’na çelenk konulması ve saygı duruşunda bulunulmasıyla başladı. 6. Kolordu Komutanlığı Bandosu eşliğinde İstiklal Marşı’nın okunması ve bayrağın göndere çekilmesiyle sürdürüldü. AKP milletvekilleri, Seyhan Belediye Başkanı Azim Öztürk ve Yüreğir Belediye Başkanı Ömer Topçu yine törene katılmama geleneğini bozmadılar. Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak ise Ankara’da olması nedeniyle törene katılmazken Başkanvekili Aytaç Bilgen temsil etti. Atatürk Parkı’ndaki Cumhuriyet Bayramı kutlamaları dün 13.00’te halkoyunları gösterisiyle başladı. Bugün 08.30’da Kültür ve Sanat Merkezi’nde tebriklerin kabulüyle sürdürülecek kutlamalarda geleneksel resmi geçit töreni 09.30’da Uğur Mumcu Meydanı’nda yapılacak. Bayram coşkusu gündüz bando konserleri ve akşam da kentin çeşitli yerlerinde havai fişek atılarak kutlanacak. Yurt Haberleri Servisi Yurt genelindeki Cumhuriyet Bayramı kutlamaları dün coşkuyla başladı. Malatya’da Valilik önünden başlayan yürüyüş Atatürk Anıtı önünde tamamlandı. Yağmura karşın yürüyüşe yoğun katılım sağlandı. İskenderun’da Atatürk Anıtı önündeki törenin ardından başlayan yürüyüşe askeri ve mülki erkânın yanı sıra öğrenciler, demokratik kitle örgütleri temsilcileri ve yurttaşlar katıldı. İskenderun Cumhuriyet Bayramı Kutlama Komitesi, havanın bugün de yağışlı olması halinde resmi geçit töreninin yapılmayacağını, ancak diğer etkinliklerin Belediye Kültür Sarayı’nda gerçekleştirileceğini açıkladı. Yalova’da CHP İl Örgütü’nce yürüyüş düzenlendi. Yaklaşık 3 bin kişi, Türk bayrakları ve Atatürk fotoğrafları taşıdı. Rize’de Atatürk Anıtı’na çelenk koyma törenine DYP ve Saadet Partisi katılmadı. Törenin ardından gerçekleştirilen yürüyüş sırasında Türk bayrağı açan bir grup, ‘‘Ne mutlu Türk’üm diyene’’ diye slogan attı. Eskişehir’de bugün AKP dışındaki siyasi partilerin, odaların, meslek kuruluşlarının katkıları ve çeşitli derneklerin destekleri ile ‘‘Cumhuriyet Yürüyüşü’’ gerçekleştirilecek. Atatürk Bulvarı’ndaki Migros önünden saat 14.00’te başlayacak yürüyüş, Vilayet Meydanı’ndaki Atatürk heykeli önünde sona erecek. 10. YIL MARŞI’YLA... KADIKÖY (Fotoğraf ve haberler: VEDAT ARIK, SİBEL BAHÇETEPE, NİHAN İNAL, ÖZCAN ÖZGÜR, SELAHATTİN GÖKATALAY, FARUK KIRTAY, AKIN BODUR, VURAL KÖSE, AA) CUMHURİYET 11 K