Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
17 KASIK2005 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Erdoğan'ın fetvalı günlerin özlemi içinde olduğunu söyleyen hukukçular, 'ulema' değerlendirmesine sert çıktılar
Hedef\ şeriatdiizeııi kurmak'\>İK\llA/tSTANBUL/ÎZMtR
(Cumhuriret) - Başbakan Recep Tay-
yip Erdojan'ın türban konusunda
AİHM'niı söz söyleme hakkı olma-
dığı. bu hadan "din ulemasında" ol-
dıığuna ilukin sözlen hukukçularca
lepkıyle larşılandı. Eski Anayasa
Mahkemeıi Başkanı Yekta Güngör
Özden, "Wn ulemasuım görüşünü
almak feto dönemini gündeme geti-
rir. Türkh; Cumhuriyetfnin kunılu-
şuyla birikte bu dönemi geride bı-
rakük" deü. Eski Yargıtay Başsav-
cısı ^ralSavaş da Erdoğan'ın açık-
lamalannn ardından savcılann hare-
kete geçriKSİ gerektiğini vurguladı.
• Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden, "Bunlar hukuka ve
devlete direniyorlar, devletle kavga ediyorlar" derken eski Başsavcı Vural Savaş da
Erdoğan'ın, AÎHM'nin kararlanna katlanamasa da, sevmese de bunlan yerine
getirmesinin en başta gelen görevi olduğunu vurguladı. Prof. Dr. îbrahim Kaboğlu ise
Erdoğan'rn bilimsel yaklaşım yerine dinsel referanslar aldığını belirtti.
söyledikleri çok çelişen şeyler değfl.
AtatürkDke ve devrimlerinin egemen
olduğu Türkiye de bir başbakanın
söyleyeceği beyanat değildir'' dedı.
Söz SIRASI SAVCILAROA
Başbakaı'ın, AtHM'nin kararla-
nna katlanamasa da, sevmese de bun-
lan yerine getirmesinin en başta ge-
len görevi olduğunu vurguladı. "Bu-
raadnde>teddegi,hukukdevleti.Hu-
kuk kuralan geçer" dıyen Özden,
türban konusunun din konusu olma-
yıp hukuksal düzenleme olduğuna
işaretetti. 3 Mart 1924'teyasamadü-
zenlemelerinde dinsel görüş alma ge-
reğinin ortadan kaldınldığını anım-
satan Özden,"Bunlar hukuka ve dev-
letedireniyoriar,devletle kavgaediyor-
lar. Din uiemasuun görüşünü ahnak
fetva dönemini gündeme getirir. Tür-
kiye Cumhurrveti'nin kuruluşuyla
birnkte bu dönemi geride bıraknk. O
günlere de geri dönecek degÜK" diye
konuştu. Özden, Başbakan'ın, etti-
ğiyemini unuttuğunu belirterek "Aca-
baBaşbakan'm bağlıoktuğu başka bir
yemin mi var" dedı. Özden, Başba-
kan Erdoğan"ın sözlerinin ardından
tüm savcılaruı harekete geçebilece-
ğini söyledi.
I.AİKI: DEVLETI KALDIRMAK
Eski Yargıtay Başsavcısı Vural Sa-
vaş da laikliği ilgilendıren konular-
da sözün mahkemelerde olduğunu
belirterek "Başbakan bunu dini bir
sorun olarak algılryor. Halbuki son
söz mahkemelerindir. LaikKkle ilgili
tüm konular mahkemelere intikal
eder" dedı. Erdoğan'ın şeriat devle-
tinde olabilecek bir konuyu önerdi-
ğını vurgulayan Savaş. şunlan söyle-
di:"Huku-
kun çöz-
düğü
Muhülefetten 'ulema' açıklamasınayanıt
'Türkiye
ayetullahla
devleti
olamaz'
meseleyi din adamlanndan fetva ala-
rak çözmeye çahşryor ki bu ancak şe-
riat düzeninde olur. 25 yıl laiktik Se
Müslümanhğın bağdaşmadığı nutuk-
lannı çekti. Şinıdi din adamlanna ha-
vale ederek, kendi kafasındaki düze-
ni kurmaya çahşryor.'Düşüncelerimi
ıktıdaryapmak için papaz elbisesi gi-
yenm' diyen bir Başbakammız var.
Şimdi hangi elbise\i giydiğini açıkb-
ğa kavuşturan demeçlerivermeye baş-
ladt Türkne'nin temeflerini kökten
sarsacakgirişimleryapıhyor. tstenen,
laik devleti ortadan kakhrmaknr.'*
Türkiye Barolar Birliği Başkanı
Özdemir Özok da "Başbakan'm geç-
mişj, eğitim anlayışı konusunda da bu
KAPATILMALIDIR!'
tzmir Barosu Başkanı Nevzat Er-
demir de, Türkiye'nin rejim soru-
nuyla karşı karşıya olduğunu vurgu-
layarak Yargıtay Cumhuriyet Başsav-
cısı'nın, AKP'nin kapanlması istemiy-
le Anayasa Mahkemesi'ne başvur-
ması gerektiğini söyledi.
Marmara Universitesi Hukuk Fa-
kültesi öğretim üyesi Prof. Dr. tbra-
him Kaboğlu da Başbakan'ın bilim-
sel yaklaşım yerine dinsel referans-
lar aldığını belirterek Türkiye Cum-
huriyeti'nde halifeliğin 1924 yılında
kaldınldığına dikkat çekti. Avrupa
Atatürkçü Düşünce Derneği Genel
Başkanı Dursun Anlgan ise "Laik
Türkiye Cımhuriyetf nin BaşbakanV
nın şeriat jstedjğmi" savundu.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Türban konusunda AtHMnın söz söy-
leme hakkı olmadığını savunup "dinuİe-
ması"m referans gösteren Başbakan
Recep Tayyip Erdoğan'a muhalefetten.
"Türidye,ayetuflahlar devleti değildir''
yamh geldi.
CHP Grup Başkanvekili HalukKoç.
parlamentoda düzenlediği basın top-
lanhsında türbana "şeri kuraflar" çer-
çevesinde çözüm arayan bir Başbakan
tablosu ile karşı karşıya olunduğunu
belirterek "Başbakan'm şifresi çözüktö'"
dedi. Erdoğan'ın "değiştinı'' sözlerine
"iyi niyetfe, safhk düzevinde" inanan-
lan özeleştiri yapmaya çağıran Koç,
Erdoğan'ın "gençüğinden beri akhğı
rahk-i tedrisat eğhuniyle biçimlenen
kab siyasi kmüığine"' uygun açıklama-
lar yapmaya başladığına işaret etti.
ClDDE KRITERLERI
Koç, şu görüşleri dile getirdi:
"Başbakan, sürekh' uçmaktan yor-
gun, uçağı ile birnkte kendisi de metal
yorgunu. Türkiye'nin şeri kanunlaıiayö-
netilmediğini,
'Türkiye Cumhu-
nyeti Anayasası
ve Ceza Hukuku
din kurallanna
göre yorumlana-
maz' gerçeğpnika-
fasına yerleştire-
memiş bir Başba-
kan. Kopenhag
kriterleri filan
derken karşımız-
daçerçcvesiçizilen
yeni kriterler var;
zina. ulenıa yo-
rumlan,şeyhlerin
rüyalanyladevlet
poütikasıyönlen-
dirmesL. Bunlar
olsa olsa Cidde
kriterleri olur.
Anayasanın değiştirilemez maddeleri-
ni değiştirmeye yönetik teşebbüslerde
buranmaya başladılar. Ancak unutma-
smlar ki Türki>e hiçbir zaman a>etul-
hhlar devleti ohnaz, obnayacakbr."
'ULEMA MECUSTE
CHP Denizli Millervekili Mustafa
Gazakı da soru önergesiyle konuyu
TBMM gündemıne taşıdı. Gazakı, Er-
doğan tarafından yanıtlanması iste-
miyle verdıği soru önergesinde, "Han-
gi hukuk ve yasa düzlemimizde, kimi
konularm din ulemasına sorulacağı ya
da danışılacağı >unlıdır? Bu açüdama-
nızla sorunun çözümünü dine dayan-
dırmıyor musunuz? Türkiye Cumhu-
riyeti'nde laik hukuk kurallan geçerh'
• "Başbakan'ın
şifresi çözüldü" diyen
CHP'H Haluk Koç,
"değişmeyen"
Erdoğan'ın, "rahle-i
tedrisat eğitimiyle
biçimlenen katı siyasi
kimliği"ne uygun
açıklamalar yaptığını
söyledi. Anavatan
Partisi Istanbul
Millervekili Emin Şirin
de Erdoğan'ın anayasal
suç işlediğini vurguladı.
okhığuna göre, hukuk
kurallanna uyubnaz
ve herkes, herhangi
bir konuda bir ule-
maya danışırsa top-
hımda kargaşa doğ-
maz 011" sorulanna
yanıt istedi.
YoNETIMDEN
TASFIYE OLMALI
Anavatan Partisi
tstanbul Millerveki-
li Emin Şirin, 'tür-
ban sorununun çö-
zümünün önündeki
engelin AKP potitbü-
rosu olduğunu" söyle-
di. Şirin, "Annç böyieko-
nuşursa. Başbakan türldye'yi
idare etmenin yolunun rüya
tabirierinden, ulemadan geçti-
ğmizannederse, Fransa'ya ders
vermeye kaOaşırsa bir şey hal-
lolmaz" dedi.
Erdoğan'ın derhal ülke yö-
netiminden tas-
i fiye edilmesi ge-
rektiğini savunan
Şirin, "Ulema sı-
nmnm tavsiyesrvie
Türkiye'yi idare et-
nnyp kalkanbrm ya-
pacağı ilk iş, başba-
kanhğı terk edip hu-
kukdersi ahnakur. \a-
nniççamaşmru daule-
maya somıaya kalkar-
lar. Başbakan ulema
lafinı kullanırken
anayasal suç işfiyor.
Dua etsin ki Vural
Savaş görevde değü,
çoktan kapatma da-
vası açardı" açıkla-
masını yaptı. Şirin,
~ "Buaçıklama, şeriat
hukukunu savunma anlamma gehni-
yor mu" sorusuna da "Ben de öyle
söylüyorum'' karşılığını verdi.
DSP liden Zeki Sezer yazılı açıkla-
masında, Erdoğan'ın, AİHM'nın türban
karanyla ilgili açıklamalannın "son de-
rece dehşet verici" olduğunu, ancak
Başbakan'ın zihniyetini bilenler için
şaşırtıcı olmadığını bildirdi.
SHP Genel Başkan Yardımcısı Hak-
kı Akahn. Erdoğan'ın açıklamalannın
endişe verici olduğunu belirterek "Baş-
bakan ile tarafaz obnası gereken TBMM
Başkam'nın türbanla uğraşır hale gel-
meleri.ülkenin naalyönetildigi konusun-
daffldrvennektedir'' dedi.
Daha önce de hukuk düzenini hiçe saymıştı:
'Elhamdülillah
eriatçıyız'
ANK\RA (Cum-
huriyet Bürosu) -
Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan,
geçmişte de laik
hukuk düzenini
hiçe sayan
açıklama-
larda"bu-
lundu.
1994'te
"El-
ham-
dühl-
lah şe-
riatçı-
yız"
diyen
Erdo-
ğan, bir
yıl sonra
kendisi-
nin "ts-
tanbul'un
imamı"
olduğunu
söyledi.
Bugüne dek
sürekli "MflH Görüş göm-
leğini çıkanhğmı ve değiş-
tiğmi" savunan Başbakan
Erdoğan'ın türbanla ilgili
sözleri, kendisinin geçmiş-
teki söylemlerinin değişme-
diğini bir kez daha ortaya
koydu. Erdoğan'ın geçmiş-
teki sözlerinden gazetelere
ve Ergün PovTaz' ın "Patiak
Ampul" kıtabına yansıyan-
lardan bazılan şunlar:
# Fanilere kul ohnayaca-
ğız. dedik. Biz sadece bir zih-
niyetin, bir sistenıin bu ülke-
de iktidan için çahşıyoruz. Bu
zihniyet, bu sistem er geç bu ül-
kede iktidar olacak. Dolayısıy-
la kula kul olmavacağız, çıka-
rakulohnayacağız, Faniiere kul
ofanayacağc. sadeceAOah'a kul
olmanın hazzuu yaşay acağız
(1993 Üsküdar).
# Türkiye'de şu anda birile-
rinin şeriah var. Ama bu şeri-
at tükendi. Şu anda kahrolsun
şeriat diyenler, kendi kendile-
rine kahroluyorlar
(1993 Üsküdar).
# "Ben Müslümanım'' diye-
nin tekrar \-anma geGp bir de
"Aynı zamanda laikim" deme-
si mümkün değiL Niye? Çün-
kü Müslümanın yaraüos] Al-
lah, kesin hâkimiyet sahibidir.
"Egemenlikkayıtscşartsız nıD-
letindir'' koskocabiryalan. Ege-
rnenlik kayıtsızşartsızADah'm-
dır
(1994 Ümraniye).
# Elhamdülillah şeriatçıyım
(1994Milliyet).
9 Yılbaşma karşıyun
(1994Sabah).
• Ata'ya saygı duruşunda
sap gibi ayakta durmaya gerek
yok (1994 Hürnyetj.
#Bimniçingünahdosyasıha-
zniamısjar. Bizim günah dosya-
mızda ne \ar. İstanbul Büyük-
şehir Belediye MecBa'ni fatiha
ile açmak var. Bir Mecüs'i fati-
hayla açûk. Fatiha ile Meclis'i
açmak nedir? Once bunu açık-
layanm_ Fatihanm manası ne-
dir? Fatiha, karanhğt aydmhğa
açmaknr (1995 Zeytinbumu).
• Yırmi yıl önce, yirmi beş
yıl önce deselerdi, pop yıldız-
lannın çılgınlıklannı sergile-
dikleri Gülhane Parkı'nda bir
gün gelecek, Allah'a âşık olan-
lar, ona sadık olanlar, muhlis-
ler bu çınarlann altını dol-
duracak ve buradan dünyaya
nasıl ortaçağın karanlıklann-
dan bir yeni çağ açmışlarsa,
Allah'ın izniyle bir yeni çağ
açümışsa, Aüah'ın izniyleyeni
bir çağ, zulüm çağı kapatılacak,
aydınJık bir çağ açılacaktır
(1995 İstanbul).
9 tmamlar da nikâh krysm
ll995Mılhyet).
# Minareler süngü, kubbeler
miğfer, camiler kışlamız,
müminler asker (1997 Siirt).
• Ben tekkeye değfl dergâha
gittim (1997 Gözcü).
ESKİ DIYANETIŞLERI BAŞKANI:
ULEMA YOK, DİN BİLGİNİ VAR
tstanbul Haber Servisi -
Eski Diyanet İşleri Başkanı
Mehmet Muri Yılmaz, Din
İşleri Yüksek Kurulu 'nun
"basörtüsüyle" ilgili kara-
rının bulunduğunu anımsa-
tarak bu karann 1980'den
bu yana hiçbir zaman dik-
kate alınmadtğını söyledi
Yılmaz, Erdoğan'ın tür-
ban açıklamalannayönelik
şunlan kaydetti: "Din İşle-
ri Yüksek Kurulu'nun 1980
yılında türban ile ilgili aldı-
ğı karardan sonra imam ha-
tip okullanna türbanlılann
alınıp alınmaması tartışma-
lan olmuştu. Diyanetten so-
rumlu dönemin DevletBaka-
nı Mehmet Özgüneş, bu ko-
nuyu Din İşleri Yüksek Ku-
rulu 'na sordu. Kuranıke-
rim 'in Nur Suresi 'ndeki il-
gili ayeti kanıtgösteren Din
işleri Yüksek Kurulu 'Ba-
şörtüsünün, bağlama şekli,
deseni, rengi örfidir vegele-
nekseldir' dedi Ama hiçbir
zaman dikkate alınmadı. Hü-
kümeti yönetmekle görevli
olan kişiler eğer böyle birşe-
yi istiyoriarsa karan uygula-
sınlar. Din işlerinin görüşle-
ri şahısları bağlar, devleti
bağlamaz, Bu nedenle bu-
güne kadar bu karar hiç dik-
kate alınmadı. Clkemizde
ulemayok. Din bilginleri var.
tslamiyette de Hıristiyanlık-
takigibiruhban sımfiyoktur.
Bu insanlann diğer insanlar-
dan üstünlüğü yoktur."
AKP YÖNETÎMİ YARIŞ İÇtNDE
Tabana
türban
mesajlan
AıNKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 3
Kasım seçimleri öncesinde meydanlarda
türban sorununun çözümü konusunda
verdiği sözleri tutamayan AKP yönetimi,
AlHM'nın türban karan üzerine sert
çıkışlar yaparak tabana mesaj verme
konusunda yanş içine girdi. AlHM'nin
türban karanndan hemen önce ilk
açıklamayı TBMM Başkanı Bülent Armç
yaptı. Arınç, kamusal alanlarda türban
yasağını savunan ve Çankaya Köşkü'nde de
bu yasağı uygulayan Cumhurbaşkanı
Ahmet Necdet Sezer'i sert biçimde eleştirdi.
Sezer'in bu uygulamasıyla Türk kadınını
aşağıladığını savunan Annç, yeni seçilecek
cumhurbaşkanının bu yasağı
sürdürmeyeceğinden adı gibi emin
olduğunu söyledi.
A l H M SONRASİ İLK CÜL KONUŞTU
AİHM karannın ardından ilk açıklamayı
Dışişleri Bakanı AbduDah Gül yaptı.
Türban konusunun Türkiye'nin kendi
sorunu olduğuna işaret eden Bakan Gül,
"Bildiğim kadanyla bu. yasaklan savunan
bir şey değü Bir kurumun uygubunası, o
kurumun yetidsi dahilinde diyor. Bu,
yasaklann devanı ettiği ankuruna gelmez.
Bunun ötesinde bu, Türkiye'nin kendi
sorunudur. Bu tip yasaklarla Türkiye'nin
bir yere ghmesi mümkün değildir'' dedi.
Gül'ün, bu konuda bir yasal düzenleme
yapılıp yapılmayacagı sorusu üzerine
"Deride yapıhr mi yapdmaz mı görürsünüz"
demesi dikkat çekti.
Gül'ün ardından bu kez Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan sert çıktı. Erdoğan, "Bu
karar, bir dosyafleDgfli wribniş karanhr.
GeneOeştinnemek gerekir. Bundan sonra
süreci bu anlayış içinde değerkndirmek
gerekir'' diye konuştu. AB sürecine saygı
duyanlardan AB üyesi ülkelerdeki icraatlara
da saygı duymasını isteyen Erdoğan,
"Çünkü yüzde 99'u Müslüman olan
Türkiye'deki bu uygulama, AB üyesi
ülkelerden acaba hangisinde var? Bu soruya
da cevap bulmalanm özeDikle isterim. Eğer
bu soruya da cevap bulabüuierse o zaman
bu düşüncelere çok daha farkh bir şeldlde
ben de saygı duyanm" dedi.
BAŞBAKANLIK ÇARK ETTl
Suçluyine
Türkbasını
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
AlHM'nin türban karanyla ilgili olarak
"Mahkemenin bu konuda söz söyleme hakkı
yoktur. Söz söyleme hakkı din
ukmasınındır'" diyen, Türkiye'ye
dönüşünde de konuyla ilgili sorulara
"Başbakan bir kere konuşur. Sen de bir
gazeteci olarak bir kere konuşulunca anmda
kapacaksm. Kapanuyorsan o zaman çok
amatörsün. Hemen süraüe geUştirmen
laznn" yanıtmı \eren Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan, bir gün sonra "çark etti".
Başbakanlık Sözcüsü Aldf Beki de
Başbakan Erdoğan'ın türbanla ilgili
sözlerine tepkiler artınca dün öğleden sonra
"bir gün gecikmeH" açıklama yaptı.
Başbakan'ın sözlerini düzeltmekte
zorlanan Beki. açıklamasında Erdoğan'ın
değerlendirmelerinin bazı yayın
organlannda "maksadı aşan bir şeldlde
haber ve yorumlara konu yapıknğnu'' ileri
sürdü.
Beki, bu yayın organlan okunduğunda,
sanki Başbakan'ın, konunun AlHM'nin
görev alanına girmediğini, yapılan bir
baş\-uru ile ilgili olarak karar alma ve söz
söyleme yetkisinin bulunmadığını söylediği
şeklinde bir izlenim oluştuğunu dile getirdi.
Beki, "Sayın Başbakan'm dünyevi hukuk
alanına giren bir düzenkmenin, din
bflgmlerine bırakılması gerektiğini söylemesi
söz konusu değildir, obnanuşnr da" dedi.
Beki, Erdoğan'ın "ulema" sıfahyla
"biBrkişiyr kastettiğıni bildirdi.