Catalog

SAYFA CUMHURİYET 14MART2004PAZAR 12 PAZAR KONUGU Rotary Kulüpleri Dünya Başkanı Nijeryalı avukat Jonathan Majiyagbe ile konuştuk S Ö Y L E Ş İ : LEYLA TAVŞAIMOĞLU leyla.tavsanoglu@ cumhuriyetcom.tr Rotary7 International, 1905 yılında ABD de kurulmuş, pek çak ülkede kulüpleri olan, uluslararası bir sivil toplurtı kuruluşu. Bugün bütün dünyada neredeyse 1.2 milyon üyesi var. Hedefı de 2005 'e kadar bu sayıyı 1.5 milyon üyeye çıkarmak. 160 ülkede örgütlü olan Rotary'nin 30 binden fazla kulübü bulunuyor. Roîaryenler ya da örgüt üyeleri kendi bölgeleri ve bütün dünyada gönüllü olarak görev yaparlar. Şiddet, uyuştunıcu bağımlılığı, AIDS, açlık, cehalet ve çevre koruma gibi bugünün en kritik sayılan konularıyla baş etme konusunda rotaryenler toplumsalprojeler hazırlarlar. Tam anlamıyla bir dayanışma örgütüdür bu. Heryıl da Rotary'nin, oyıl seçilen dünya başkanı Türkiye 'ye gelir. Rotary kulüpleriyle temaslar yapar, sorunları dinler. Bu yılki dünya başkanı Nijeryalı ünlü avukat Jonathan Majiyagbe de geçen hafta Ankara ve Istanbuldaydı. Kendisiyle Rotary'nin son çahşmalarıyla ilgili aynntıh bir konuşma yaptım. 'Rotary;Hırİstiyankulübü değfl'- Gelecekyıl Rotary'nin kuruluşunun lOO.yıl- dönümii. Bu 100. yıldönümüne yetiştirilmek is- tenen Rotary 'nin en önemli sağlık projesi olan ' 'PoliopJus projesi dünyada çocukfelci hasta- lığıyla etkin mücadeleyi amaçhyor. Çocuk fel- cinin Nijerya, Pakistan gibi ülkelerde yeniden artış gösterdiği gözleniyor. 2005 yılına kadar dünyayı bu çocukfelci tehdidinden kurtarmak için neler yapmayı planlıyorsunuz? MAJIYAGBE - Biz Uluslararası Rotary ola- rak "Pötioplus" projesine 1985 "te başladık. 0 ta- rihte başlattığımız çahşmayı canla başla sürdü- rüyoruz. Bugün artık çocuk felci dünya yüzün- de çok çok azaldı, ama ne yazık ki tam olarak yok olmadı. Yine de 1988'de dünyada 350 bin çocuk felcı vakası tespıt edilmişken bu sayı 600'e düştü. Bayağı önemli bir gelışme olduğunu söyleyebi- linm. Ama tabii kı çocuk felcinin dünya yüzün- den bütünüyle silinmesi için elimizden gelen çabayı harcıyoruz... Bu arada size iyi bir haber de vereyim. Geçen aralık ayından bu yana bütün dünyadan bir tek yeni çocuk felci vakası haber verilmedi. Çocuk felci bugün dünyada sadece altı ülkeyle sınırlan- dı. Burüarda da vakalar gittikçe azalıyor. Ama ne yazık ki sadece benım ülkem olan Nijerya "da çocuk felci direniş göstenyor. O da ülkenın ba- zı bölgelerinde. - Peki, ama neden? MAJTVAGBE - Nıjeryanın bazı bölgelerin- de, özellikle de Islamı bölgelennde ağızdan alı- nan çocuk felci aşısının kısırlığa yol açtığı, bu- nun da Nijerya halkını dünya yüzünden silme- yiamaçlayan ABD'nınplanı olduğu söylentıle- ri yayılınca insanlar buna ınandılar ve çocuk fel- ci aşısı olmaktan korktular. Bu söylenti belli bir süre bayağı yayıldı. Ama çok geçmeden söylen- tininaslı esası olmadığı ortayaçıktı. Nijeryahü- kümeti çocuk felci aşısının kısırlığa yol açtığı sanısının hiçbir biçimde doğru olmadığını hal- ka anlatmalan ve onlan ıkna etmeleri içın bu böl- gelere uzmanlar gönderdi. Bu önümüzdeki yıl çocuk felc i vakalannın hemen hemen dünya yü- zünden silinmesini bekleyebilinz. çocuk felci - Peki, Türkiye 'deyeni çocukfelci vakaları- na rastlandı mı? MAJİYAGBE -Bir tane bile rastlanmadı. Tür- kiye'de çocuk felcinin kökü kazındı. En azından size son beş yıhn somut bilgilerinı verebılinm. Bu son beş yıl içinde Türkiye'de bir tek bile ço- cuk felci vakası görülmedi. Kalan çocuk felci va- kalan da Mısır. Nijerya, Nıjer, Pakistan, Hindis- tan ve Afganistan'da. Ama size şunu söyleyebi- Hrim kı çocuk felcini dünyadan gerçekten tama- mıyla silmek üzereyiz. - Demin ı\ijerya'nm bazı İslamiyörelerin- de çocukfelci aşısının kısırlığa yol açtığı söy- lentilerinin yaytldığım söylediniz. Siz bir Ni- jerya vatandaşı olarak İslam köktendinciliği- nin Nijerya için ciddi bir tehlike ya da tehdit oluşturduğunu düşünüyor musunuz? MAJTY AGBE - Bu sorduğunuz çok polıtik bir soru. Oysa Rotary böyle polıtik konulara hıç kanşmaz; hep uzak durur. Ben burada Rotary adı- na değıl de sade vatandaş olarat kendi adıma ce- vap vereyim. Islam köktendincilığinin Nijerya için cıddi bir tehdit ya da tehlike oluşturduğunu düşünmüyorum. - Dünyayüzünde Müslüman nüfusuyakla- şık 1.5 milyar kişL Oysa Müslüman rotaryen sayısı toplam 30 bin kişi kadar. Bu nedenle bir- kaçyıldtr ö'zel bir komite kurularak Müslüman ülkelerde Rotary 'nin üye sayısının arttınlma- sına çalısılıyor. Bu çalışmalar ne aşamaya gel- di? MAJIYAGBE - Bu rakamlan nereden aldığı- nızı bılmiyorum. Ama Rotary Müslüman ülke- lerde güçlü. Burada (Türkiye"de), Bangladeş'te. Malezya'da ve benzeri ülkelerde Rotary çok güçlü. Evet, Rotary'nin varlığının olmadığı Müs- JONATHAN MAJIYAGBE Yükseköğrenimini Londra Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladu Nijerya 'nın önde gelen avukatlarından. Kano Eyaleti Hukuksal Hizmet Komitesi üyeliği, Nijerya Barolar Birliği İkinci Başkanhği, Uluslararası Barolar Birliği üyeliği yaptu Şimdiki halde Nijerya Kızılhaçı Kano Şubesi Başkanı. Aynı zamanda Kano Ticaret, Sanayi, Madencilik ve Tarım Odası UyesL 1967'den beri Rotaryen. Kano Rotary Kulübü üyesi ve eski başkanı. Rotary Vakfi 'nın Üstün Hizmet ve Seçkin Hizmet Ödülleri sahibL 1988- 90 arası Uluslararası Rotary Direktörü oldu. 2004 'te Uluslararası Rotary Başkanhğı 'na getirildL lüman ülkeler de var. Ama bu demek değil ki Ro- tary bütün Müslüman ülkelerde bu kadar güç- süz. - Bu rakamlar 11 Eylül saldırısından sonra Rotary tarafından yayımlanmıştı ve Rotary Müslüman ülkelerdeki üye sayısını arttırabil- mek, bu ülkelerde varlığım daha güçlendire- bilmek için altı önde gelen Müslüman ülke- den birer gazeteciyi ABD'deki merkezierine davet etmişti. Bu gazetecilerden birisi de ben- dim. Bu nedenle de bu konuya ilgi duyuyorum... MAJIYAGBE - Ya, öyle mi? Bıldiğim kada- nyla bu sayı bayağı arttı. Müslüman ülkelerde üye sayısının düşük olmasının nedenı belki de geçmişte bazı yanlış kanılardan kaynaklanmış- tır. Pek çok kışi Rotary'yi bir "Hıristiyan kulü- bü" gibi görürdü. Tabiı kı bunun gerçekle uzak- tan yakından ilgisi yok. Ama size şunu söyle- mem gerekir ki Rotary hiçbir şekilde politikay- la ılgilenmez; din tartışmalanna da hiçbir şekil- de girmez. Rotary'yi ilgilendiren tamamıyla in- sanlann iyı niyeridir. Kim insanlan yürekten se- verse o rotaryen olur. Insanın Müslüman, Hıris- tiyan, Musevı. Budist ya da başka bir dinden ol- ması Rotary'yi hiç ilgilendirmez. Onu ilgilen- diren sadece insanlık ve insanhğa yaran doku- nan ışleri yapmaktır. Rotary içinde çalışanlar tamamıyla gönüllü olarak davranırlar. Rotary bir dünya örgütüdür. Kadınlar - Gerek sizin, gerek gelecek yıhn başkanı Glenn Estess 'in programıntzda, üzerinde en çok durulan konu Rotary Ailesi olarak belir- tilmiş. Bizde rotaryen eşlerinin kurdukları Uluslararası Inner Wheel dernekleri yö'neti- ciler kadrosu tarafından bir şekilde ayrıma tabi tutulup onaylanmıyor. Sizce bunun nede- ni nedir? MAJIYAGBE -Olur mu? Ben 1989'da bu tek- lifi getirdim. Ve Rotary yönetıminin önüne ka- dınlann da rotaryen olmalan gerektiği konusu- nu koydum. Dolayısıyla Rotary tümden bir er- kek örgütü olmaktan çıktı. Artık kadınlann da Rotary'de söz haklan var. Dolayısıyia da eTkek- lerle kadınlann orada da eşit haklardan yararlan- malannı sağladık. Inner Wheel hareketi 1976"da kurulmuştu. O dönemlerde kadınlar daha Ro- tary'ye davet edilmiyorlardı. Böylece kadınlar Inner Wheel hareketi adını verdikleri bir örgüt- lenmeyle işe giriştiler. Bu örgüt rotaryenlerin eşleri, kızlan ya da dul eşlerinden oluşuyordu. Bir anlamda bu, Rotary'nin kadın kolu olmuş- tu. Ama artık bugünkü günde erkeklerle eşit tu- tulmamalan ıçm bir neden yok. Çünkü artık dünya yüzünde rotaryen kadın sayısı hızla artı- yor. Ayrım olmamalı - Olabilir. Ama Türkiye 'de hâlâ bazı Rotary kulüplerinin kadın üye almadıklarını biliyo- ruz. Buna ne diyeceksiniz? MAJTV AGBE - Bana kalırsa kadınlar bu ku- lüplerin kapılannı yetennce zorlamamışlar. Ama Istanbul'daki Rotary kulüplerinde kaduılar var. Onlarla tanıştun. Ama kadın üye almayan ku- lüpleri araştıracağım. Keşke daha önce bilsey- diin, onlarla konuşurdum. Rotary. kadın erkek aynmı gözetmeden bütün insanlara kucak açar. Belki kültürel farklılıklardan da kaynaklanı- yordur bu... Çünkü bu tür kültür farklılığı olay- lanna kimi ülkelerde rastlanıyor. Bakın, 1989'da kadınlann da Rotary'ye alınmalannı önerdiğim zaman kulüplenn bazılan bu fikrimi benimse- medi. Büyük dırenişlerle karşılaştık. Hatta kimi üyeler kadınlann üye ahnmalan halinde kulübü terk etme tehdidinde bulundular. Ama daha sonra kızlan yetişince bu itirazlar ortadan kalktı. Bugün Rotary içinde kadın-er- kek birlikte çalışıyorlar. - Kuzey Kıbns 'taki Lefkoşa ve Girne kulüp- leri yıllardır bütün uğraşmalanna karşın res- miyet kazanamadılar. Neden? MAJIYAGBE - Çünkü Rotary her zaman ka- nşıkhktan uzak durur; kendisi ortalığı kanştıra- cak olaylara zemin hazırlamak istemez. Rotary, insanlann Rotary'yi kendi iç politika malzeme- leri olarak kullanmak isteyeceği yerlerden uzak durur. Kıbns günün birinde birleşik bir ülke ha- line gelirse o başka. Ama bugün hâlâ kuzey-gü- ney olarak bölünmüş vaziyette. Rotary insanla- nn banşçı işler yapmak istedikleri bölgelerde var- dır. Rotary Kıbrısta zaten var - Ama başka bir örnek var. Uluslararası Lions 17-21 Ekitn tarihli kararlanyla Kuzey Kıbns 'taki Lions derneklerini resmen kabul etti. Onlar da siyaset dışı bir kuruluş. Rotary neden böyle bir karar almasın? MAJIYAGBE -Evet, Kıbns'taki kulüplere resmiyet kazandırmak sadece bir zaman işi. Onlar orada zaten varlar. Kıbns AB'ye nasılsa kısa bir zaman sonra tam üye olacak. O zaman bu kulüplenn de bu tür sıkıntılan kalmayacak. O zaman Rotary'nin işi de kolaylaşmış olacak. - Siz Rotary'nin siyasete kanşmadığını söylüyorsunuz, ama Rotary 'nin ülkeler arasındaki anlaşmazhkların çözümünde ve barışın sağlanmasındafevkalade üstün başanları olduğunu biliyoruz. Buna örnek olarak Bolivya ile Peru arasındaki Choko savaşları, Peru ve Ekvador arasındaki 150yü savaşları, Birinci Dünya Savaşı sonrası Fransa'yla Almanya arasındaki yakınlaşmalar, Ingiltere ve Arjantin arasındaki Falklandya da Malvinas savaşımn sonlandırılması gösterilebilir. Eğer Kıbns 'ta da her iki kesimde rotaryenler olsaydı ada barışına katkılan bulunmaz mıydı? MAJIYAGBE - Ben buna bütün kalbimle inanıyorum. Ama Rotary'nin politikası o ülkelerin hükümetleri, devletlerinin politikalanna saygı göstermek. Dolayısıyia o ülkedeki rotaryenler o ülke hükümeti ya da devletinin isteklerine aykın iş yapmaktan her zaman çekinirler. Arabuluculuk - tyi de arabuluculuk da yapamazlar mı? MAJIYAGBE - Evet, belki Rotary oraya gitse birliği de daha sağlamlaştırmış olur. Ama Rotary şımdı oraya gitse kimileri,"Yaa, gördünüz mü? Bakın, Rotary taraf tutuyor" sözünü yayabilirler. îşte, biz bundan kaçınmaya çahşıyoruz. Bizim Rotary olarak bütün dünyada güvenilirliğimizin olması tarafsız davranmamızdan, ülkelerin iç politikalanna kanşmamaya özenle dikkat etmemizden de kaynaklanmaktadır. Bakın, bana kalırsa Filistin gibi bölgelerde Rotary Filistin ve Israil arasmda banşı sağlayabilir. Ama, demin de söylediğim gibi Rotary Filistin'e, orası bütün dünyanın tanıdığı bir devlet haline gelmeden gidemez. Aksi halde insanlar Rotary'nin yanlış işler peşinde olduğunu düşüneceklerdir. Biz Rotary olarak BM'nin bütün yaptıklannı dikkatle izliyoruz; hangi ülkeleri tanıdığmı takip ediyoruz. Rotary insanlar arasında banş sağlamayı amaç edinen bir sivil toplum kuruluşudur. Mason locasına salchnda ürküten benzerlik MEHMET FARAÇ Kanal'daki Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Lo- (casıDerneği 'ne yömelik ıntiharsaldınsı, El Kaide'nın eylemlerinden etkilenen küçük çaplı yerel unsur- lann Tnünferittepknieri olarak değerlendiriliyor. Güvenlik birimleıi ıki teröristin sahte kimlikle gi- rişebi'eceği olası eylemleriyle ilgili derin araştır- mayürütürken saîdın sırasında ağıryaralanan En- ginVBral'la aynı adı taşıyan bir El Kaide militanı- nın büunduğu be]irleniyor. Pol isi heyecanlandıran ve ürküten bu kışinın, îstanbul'da 15-20 Kasun 2O0îte intihar saldınlannı organıze eden Harun llİMn ve Bald \TğitTe birlikte Afganistan'daki kamplarda bomba eğitimi aldığı saptanıyor. Güvenlik birimJeri Kartarda mason locasına yö- nelık oombalı saldınyı çözmeye çalışırken ilginç bilgıkre ula^ıyor. Polis. saldındaağıryaralanan En- gİE Vjral'm geçrnişiyle ilgili araştırma yaparken bukiğnin adına Isjtanbul'da sınagoglara yönelik sal- dınlan organize eden militanlann ifadelennde rast- lıyor. İfadelerde adı geçen "CüheymeıT kod adlı Engin Vurarın, İstanburda 15-20 Kasım 2OO3'te bombalı saldınlan düzenleyen El Kaide mılıtan- lanyla işbırliği içinde olduğu görülüyor. Örgütün beyin takımından Harun İlhan ifadesinde. 1999 yı- lının sonlannda iki grup halinde Gürbulak Sınır Ka- pısı'ndan geçerek îran'a gittiklerini, kendisinin yarunda HabibGören, ikinci grupta ise BeratÇok- gezer (Afganistan"da öldü) ile Engin Vural adlı bir militanın olduğunu anlatıyordu. Askerl ve slyasi eğitim aldık El Kaide'nin Türkiye yapılanmasında şûra üye- si olan îlhan ifadesinde, Iran üzennden Afganis- tan'a ulaştıklannı belirterek "Engiıı Vural'la bir- likte Host şehrinde Lib\a asılh İbn-i Şeyh'e ait Hal- den Kampı'na kanldık. 2 a>' bmıınca askeri ve si- yasi egitim aldık. Boraba >npımı, Kalaşnikof ve ha- van topu gibi silahlan öğrendik" diyordu. İstanbul"da sinagoglar, HSBC Bank ve Ingilte- re Konsolosluğu'na yönelik eylemde yer alan Ba- ki Yiğit'ın de ifadesinde, aralannda Engin Vural adlı bir kişinin de bulunduğu bir grupla Afganis- tan'a gittiğini anlatması polisin heyecanını arttın- yordu. Mason locası eylemini gerçekleştiren En- gin Vural'ın El Kaidecilerin ifadelennde geçme- si, olayı çözmeye çalışan polisleri giderek ürkütü- yordu. Uzmanlar "EI Kaide kâbusu geri mi dön- dü" diye düşünüyordu. Ancak polisi şaşırtan ba- zı veriler vardı. El Kaidecilerden Harun Ilhan, adı- nı verdıği Engin Vural'ı, "Muşlu, I.75boj1annda, esmer,ÜsküdarMustafa Kemal Mahalksi'ndeika- meteder'" diye tanımlıyordu. 0> r sa mason locası- nı basan Engin Vural 1971 Kırşehirdoğumluydu... Araştırmayı derinleştiren polis, Kırşehirli Vural'ın fotoğrafinı cezaevinde bulunan Türk El Kaideci- lerine gösterince gerçek anlaşılıyordu. Mason lo- casına saldıran Vural' ın, Afgamstan'da bomba eği- timi gören Engin Vural olmadığı belirleniyordu.. Ortada sadece bir isim benzerliğinin olması, "El Kaide kabusu ^ri mi geldi" kuşkusu taşıyan poli- si rahatlatıyordu... Bomba düzeneklerlni karıştırdı Peki o zaman kımdi bu Engin Vural?.. Mason locasını niye hedef almıştı? . Selefı ideolojisıne il- gi duyan Vural'ın El Kaide'nin eylemlennden et- kilenen bir tepkinin ürünü olduğu varsayılıyor. Güvenlik yetkilileri acemice bulduklan bu saldı- nyı radikal dınci bir yaklaşım olarak ele alıyor. ÎG- DAŞ'ta çalıştığı belirlenen Vural'ın, "Yahudilik- teMasonluğu" kanştırdığı gibi, intemet bilgılerin- den yola çıkarak yaptığı bomba düzeneklerini ka- nştırdığı değerlendiriliyor. Polis şüphesiz teröris- tin acemilikten kaynaklanan bu kanşıklığına sevi- niyor. Ancak, eylemcilerin ardında birileri var mı sorusunun yaratrığı karmaşayı çözmeye çalışıyor. İstanbul Valisi Cülen Örgütbağlantısı bulunamadı İstanbul Haber Senia - İstanbul Valisi Mu- ammer Güler, Hür ve Kabul Edilmiş Ma- sonlar Büyük Locası Derneği Şubesi'ne yapılan bombalı saldınyla örgüt bağlantı- sı tespit edilemedigini açıkladı. 10'un üzerinde kişinin gözaltında olduğunu söyleyen Güler, saldında kullanılan ta- bancalardan birinin. Musevi diş hekimi Yasef Yahya cinayetinde kullanıldığını anımsatarak, "Şu an onun üzerinde duru- yoruz" dedı.lntihar saldınsı su-asında ya- şamını yitiren terörist Nihat Doğruel, Sul- tanbeyli Uzundere Mezarhğı'nda toprağa veridi. Dogruel'in babası Fahrettin Doğ- ruel, "Böyle bir şey beklemiyorduk Bfl- se> dik engeflerdik, Şiddete karşryız" dedi.