Catalog

4 AĞUSTOS 2003 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr 15 HAYATIN ÖTE YAKASI • Kültür Servisi - Diyarbakır'da, düzenlenen fılm şenliği 8 Ağustos'ta başlıyor. 14 Ağustos'a dek sürecek şenlik kapsamında, Nikita Mikhalkov'un 'Sibirya Berberi', Alejandro Gonzales'in 'Paramparça - Aşklar ve Köpekler', Christopher Nolan'ın 'Akıl Defteri', Jacques Cluzaud'un 'Kuşlar-Kanath Uygarhk', Jean-Pierre Jeunet'nin 'Amelie', Danis Tanoviç'in 'Tarafsız Bölge' ve Wong Kar-Wai'nin 'Aşk Zamanf adh filmleri Diyarbakırlı sinemaseverlerle buluşacak. Filmler her gün 4 seansta gösterilecek. btanbul Kitap Fuarı ekimde • Kültür Servisi - Türkiye Yayıncılar Birliği'nin ve CNR Uluslararası Fuarcılık'ın ortaklaşa düzenledikleri 'îstanbul Uluslararası Kitap Fuan' 10-19 Ekim tarihleri arasında CNR EXPO'da gerçekleşecek. Fuar kapsanunda pek çok aktivitenin yanı sıra imza günleri ve söyleşiler de yapılacak. Geçen yıl ilki düzenlenen Kitap Fuan'nın bu yılİci teması 'Akdenizlilik'. Bu yıl çok sayıda yabancı konuk da ağırlayacak olan fuara Fransa, îtalya, fspanya, Cezayir, Fas, Tunus, Mısır, Yunanistan, îsrail, Filistin, Kıbns ve diğer Akdeniz ülkeleri katılıyor. 13. yiizyMan günümüze • Kültür Servisi - Handan Özbilgin'in kaleme aldığı ve yönetmenliğini üstlendıği 'Rumi's Math' adh oyun '7. Uluslararası New York Fringe Festivali' kapsanunda sahnelenecek. Özbilgin'in Mevlana Celaleddin Rumi'nin şiirlerinden esinlenerek hazu-ladığı ve örneklere yer verdiği oyunda Amerikalı ve Türk kadın (jyuncular rol alıyor. 13. yüzyılda yazılmış olmasına karşın güncel ve evrensel içerik taşıyan Rumi'nin şiirleri, modern kadının aşk ve kimlik arayışının anlatıldığı oyunun da çıkış noktası. Oyunun öyküsü 2003 yılı New York'unda geçerken sahne, zamanın ve mekânın belli olmadığı sembolik bir yer olarak betimleniyor. Rumi's Math, Teatro La Tea'de 9, 13, 16 ve 23 Ağustos'ta sahnelenecek. (www.teatrolatea. com) Benicio Del Toro, Che rolünde • Kültür Servisi - 'En îyi Film" dahil olmak üzere yedi dalda Oscar'a aday gösterilen 'Ince Kırmızı Hat'uı yönetmeni Terrence Mallick, yeni fılminde Che Guevara'yı anlatacak. Yapımcıhğını Steven Soderbergh'in üstlendiği 'Che' adh filmde Guevara'yı 'Traffic'le 'En lyi Yardımcı Erkek Oyuncu' Oscar'ını alan Benicio Del Toro canlandıracak. Malick bu projeyle birlikte beş yıl aradan sonra tekrar setlere dönmüş oluyor. I Kültür Servisi - Paul Newman ve Helen Hunt gibi Hollywood'un ünlü oyunculan yönetmen Fred Schepisi'nin HBO televizyonu için yapacağı 'Empire Falls' adh proje için bir araya geldi. Ünlü ikiliye yeni komedi filminde eşlik edecek diğer yıldızlar arasında Newman'ın eşi Oscar'h oyuncu Joanne Wbodward, Philip Seymour ve Ed Harris bulunuyor. Gittikçe yozlaşan bir kasabaya dönüşen Maine'in hikâyesinin anlatıldığı fikn, Richard Russo'nun kıtabından beyazperdeye uyarlanıyor. Deep Dish Istanbul'da • Kültür Servisi - Günümüz elektronik müzik dünyasının önemli topluluklanndan Deep Dish, FG Clubbing etkinlikleri kapsanunda 8 Ağustos günü Îstanbul Anjelique - Buz'da ve 9 Ağustos günü Çeşme Joy Beach Club'da konser verecek. Grammy ödüllü ikili, bugüne kadar Michael Jackson, Madonna, Depeche Mode, Pet Shop Boys gibi dünyaca ünlü sanatçılarla çalıştı. Tarzlanyla büyük başanya ulaşan topluluk, DJ Magazine ve Rolling Stone dergileri tarafindan hazırlanan dünyanın en iyi 100 DJ'i sıralamasında yıllardır ilk 10 içinde yer alıyor. (0212 283 50 50) " FERİDUN ANDAÇ Ustamla bir akşamüstü'Dilin, zamanın rengini anlat bana usta' dedi. Dönüp baktım o konuşmalara. Demirciler Çarşı- sı'ndaydım... Ötede Kevelciler, be- ri yanında Tabakhane Çeşmesi... Zamanın rengini anlatıyordu her bi- ri. Selam verdim, aldılar. Yer açıp, önlerindeki semaverden çay sundu- lar... Çırak elindeki bakır leğeni sim- liyordu. Bin yılın yolcusu gibi kar- şımda oturan Zakir Usta, Siyer-i Nebi'den bir fasıl açmış, bundan söz ediyordu... "Ustam, hep dillenir böyle... A- ma sorulanmı cevaplamaz, hikâ- ye eder her şeyi...." Sonra, bir mesel anlattı. sözü bağ- larken; "Sadi'dendir bu, efendi ağa!" dedi. Gülümsemiştim... Çaylar üst üs- te gelmişti. Dışanda kepenk sesle- rini duyunca, çocukluğumun so- kaklan düşmüştü aklıma... Çıkıp o akşamüstünün yorgun hengâmesi- ne tanık olmak istiyordum. Yazanm, yanıbaşımdaydı. Hani, bize 'Yazmak Eylemi'nin 101 su- retini gösteren... 'O'yu anlatan... 'Kimse'den söz eden... Sözdür Insanların bartnağı Bazı yazarlar öyledir. Sizindir, sı- ze aittir. Öylesi bir duygululukla yol alırsınız onunla. Nereye gider- seniz gidin, bir iz. bir renk, bir ko- ku döndürür sızi ona. El tutar, yol' yön gestenr.. Adımladım sokağı... En uçta, kö- şedeki kahvede soluk aldım gene. Bu kent öyledir. Çay bahane, aslo- lan sohbettir... Sözdür insanların bannağı... Yazanmız da öyledir. Sözcükler 'bahane'dir ona... Anlatmak iste- dikleridir aslolanı... Ama, gene de, onu okurken, edebiyatın kozmogo- niye ne denli yakın olduğunu hisse- dersiniz... Bir yerin dilini, bir kentin anlamı- m anlatmaz gibi görünse de; dilinin yurduna sadıktır. Renklerini, koku- İannı taşır; her bir sözcüğünün tı- nısında bunu hissettirir. Insana doğ- ru yürür. Bir kazıcı demek daha doğru. Oturduğum kahveden dışansını gözetliyorum. Kulağımda çan ses- leri. Buzculargeldi gelecek!.. Şim- di bir düş bu. Geçmiş, çocukluğu- muz bizim. Anımsamaksa en güzel yolculuğumuz. Oysa o, hiç bundan söz etmedi. Anlatmadı kendini. Öyle sandıkla- nmızda ise; 'ben' ile 'öteki ben'in ana, dilin ve zamanın, rengini anlatan, yazının ve hayatın sımnı gösteren ustam Ferit Edgü'yü selamlıyorum. Edebiyat duygusunun kaynağındaki düşünce/bilginin ne işe yaradığını anlatan biridir, o. Yazarken sezgisellik tek bir şey, yanına bilgiyi koyduğunuzda onu sırlı ayna kılarsınız. Ama gene yetmez, o aynayı hangi ışıkta gezdireceğinizi bilmeniz gerekir. serüveni vardı. Onu okurken, biraz Kafka'yı dü- şünürdüm. biraz Beckett'i... Bor- ges'i tanıyınca, kankardeşı sandım! Zamanla aldandım. O, kendisine benziyordu yalnızca.. Diliçi konu- şur, yaşamla-yazı arasında ölçülü durur, sanatın bütün disiplinlerine doğru yürür: bakar, görür, anlar, an- lamlandınr, yorumlar... Sonunda sözün simyacısı kesilir. Bir atlet gi- bidir; hani, tek bir kasında bile yağ taşımayan... Onun söz labirenti öy- ledir. Ne bir eksik, ne bir fazladır sözü. Söyledikleri kurduğu dünya- nın yansılannı getirir. Söylemek, dedim de; yanıldım gene! O anlatandır, yazmak eyle- mini dilimizde dillendirip anlatan... Yanına okuma uğraşını koyduran, görmenin dilini kuran... Burada, her akşam, gecenin geç vaktine değin halk hikâyeleri anla- tılırdı. Ben en çok Sürmelibey'i sevmiş, Leyla ile Mecnun'un umutsuz aşkına yanmış, Köroğ- lu'nun cengine tutulmuştum... Şimdi, burada ıssızlığın dili var. Ne masalar o masa, ne sandalyeler; ne de bu insanlar o insanlar... De- ğişimin yüzüne bakıyorum bura- dan... Dllln ve zamanın rengl... Onun, Eylül'ün Gölgesinde Bir Yazdfsını anımsıyorumbirden. Bir ömrün savruluşunu, bir kentin içde- nizlerinde yitişi, dostluğun özlemi- ni, insan sıcaklığını bulurdunuz orada. Yüzlerdi sizi hayatla, içte ve dış- takilerle, dille ahşverişinizin anla- mıyla... Aydınhktı bakışı. Yaşamm elverdiğini yeni bir dıle dönüştürme sezgisi/bakışı vardı onda. O yolculuğumda, Insanlık Hal- leri yedeğimdeydi, bir de tlk Öy- küler. Ne sevinç ne sevinç! O çırak bendim, belki de! Ustaya yüzünü dönen, simlediğı bakır tasın dolduracağı suyu düşünerek; "Di- lin, zamanın rengini anlat bana usta," diyen... Oradayım şu an. Ustamla yüz yü- zeyim... O kuşağın hangi neferi el vermedi ki bize, düzyazımızı taç- landırmadı ki... Kim yadsıyabilir '1950 Kuşağı'nın edebiyatımızın en panltılı yerinde durduğunu. Her birinde ayn bir renk, apayn bir soluk var. Yazanmızsa, bunlann en uç yerinde durur. Bir simyacı ol- duğundan söz ettim. Söz düşünürü, yazm sarrafıdır o. Bazen, 'keşke daha sık yazsa,' dedığım anlarda- ki sözlerimı gen alıyorum şimdi. Çoğaltmak, simyacının işi değil, sarraf ise az-öz olandan yanadır. Bana, dilin ve zamanın, rengini anlatan, yazının ve hayatın sırnnı gösteren ustam Ferit Edgü'yü se- lamlıyorum tnsanük Halleri'yle... Edebiyat duygusunun kaynağın- daki düşünce/bilginin ne işe yara- Beşiktaş Kültür Merkezi'nin düzenlediği yaz şenlîği ağustos ayı boyunca sürecek Ege 'de müzik ateşiKültür Servisi - Beşiktaş Kültür Merkezi'nin (BKM) ağustos ayı boyunca Çeşme ve Kuşadası'nda düzenleyeceği konserler Ege Bölgesi'ne farklı bir renk katacak. Yaz şenliği kapsamında Türk pop müziğinin duayeni Sezen Aksu 8 Ağustos Cuma akşamı Çeşme SeaSide'da ve 9 Ağustos Cumartesi akşamı ise Kuşadası Long Beach Center'da hayranlanyla buluşacak. Aksu konserde eski ve yeni şarkılannı hayranlan için seslendirecek. Türk rock müziğinde 'Deli Düş', 'Bir Garip Aşk Bestesi' ve 'Sevgiliye' albümleriyle yer edinen, türkülere getirdiği yorumlanyla beğeni toplayan müzisyen Kıraç, Kuşadası ve Çeşme'de gençleri coşturacak. Kıraç 16 Ağustos Cumartesi akşamı Çeşme Luba Beach Club'ta ve 18 Ağustos Pazartesi akşamı da Karşıyaka Açık Hava Tiyatrosu'nda konser verecek. Komedyen Ata Demirer yann, çarşamba ve perşembe günü Karşıyaka Açık Hava Tiyatrosu'nda, 8 Ağustos Cuma akşamı ise Bornova Açık Hava Tiyatrosu'nda îzmirlilerle buluşacak. Her gösterisinde izleyenleri hayran bırakan 'Anadolu Ateşi' grubu ise, 13 Ağustos Çarşamba akşamı Izmir Fuar Açık Hava Tiyatrosu'nda, 15-16 Ağustos akşamlan Çeşme Açık Hava Tiyarrosu ve 18-19 Ağustos'ta da Bodrum Antik Tiyatro'da danslarını sahneleyecekler. OKUMA ÖNERİLERI *Ferit Edgü: İnsanlık Halleri, 2003, Sel Yay.,60s.; Tüm Ders Notları, 2001, YKY, 217 s.; tlk Öyküler: Kaçkınlar/ Bozgun / Devam, 2003, YKY, 178s.;Doğu Öyküleri, 1996, YKY, 199s.;0/ Hakkari'de Bir Mevsim, 1999, YKY, 195 s. BELLEK KUTUSU "Hiç kimsenin hoşuna gitmek için /almıyorum kalemi elimeJ Yaratıcımn sevilmek diye bir tasası olamaz. / Elimden geldiğinde, ulaşabildiğim i insanlara / başkalaşmış ' varlıklarının ötesine \ geçmeleri / için olanaklar \ sunmak istiyorum." ', Ferit Edgü dığını anlatan biridir, o. Yazarken sezgisellik tek bir şey. yanına bilgi- yi koyduğunuzda onu sırlı ayna kı- larsınız. Ama gene yetmez, o ayna- yı hangi ışıkta gezdireceğinizi, ne- relere tutmanız gerektiğini de bil- meniz gerekir. Edgü, böyle birisidir. Yani, yaz- dığı gibi: "Gerçek bir yazar, hem yazar hem yırtar; hem yırtar hem yazar hem yakar hem yazar hep üpler hem yazar." Evet, onu okuduğumuzda, hiçbir şey öğrenemezsiniz de, şunun ne anlama geldiğini bir yaşama yaz- ma kılavuzu kılarsınız kendinize: "Bir elinde kalem, öbür elinde silgi, fşte böyle yazüır." Ustamla, bir akşamüstü yolculu- ğunda, yazmak tutkusunun neden bir ustaya çırak durmakla başlayabile- ceğinin sımnı konuşuyorduk... Türk pop müziğinin duayeni Sezen Aksu 8 Ağustos'ta Çeşme'de, 9 Ağustos'ta Kuşadası 'nda hayranlanyla buluşacak. Antandros hem karadan hem denizden kuşatıldı Antik kentte Akbank'm desteğiyle yapılan çalışmalarla Aspeneus Limanı'na ulaşmak hedefleniyor Antandros antik kenti dönemin önemli bir kıvı kentiydi. Kültür Servisi - Edremit Körfe- zi'nin kuzeyinde, 1da Dağı'nın güney eteğindeki Altınoluk - Edremit kara- yolunun üçüncü kilometresinde yer alan ve MÖ 6. yüzyıldan Roma dö- nemine dek yerleşim merkezi olan Antandros antik kenti kazıları sürü- yor. Antik kentte 1992 - 1996 yıllan arasında Bursa Müzesi'nce yapılan kazı çalışmalanna ara verilmesinin ardından, 2001 yılında tekrar başla- tılan kazılar Balıkesir Müzesi baş- kanlığında Ege Üniversitesi Edebi- yat Fakültesı Arkeolojı Bölümü tara- findan yürütülüyor. Dönemin önem- li bir kıyı kenti olan ve ulaşılan bil- gilere göre iki limana sahip bulunan Antandros'ta yapılan kazılara bu yıl, denizden yapılan çalışmalar da ek- lendi. Ortadoğu Teknik Cniversitesi Sualtı Topluluğu tarafindan yapılan çalışmalar sonunda, îda Dağı'ndan kesilerek gemi yapımında kullanıl- mak üzere hazırlanan kerestelerin ih- raç edildiği Aspeneus Limanı'na ula- şmak hedefleniyor. Zengin bulgular elde edildi Kentte yapılan çalışmalar kapsa- mında aynca. karayolu çalışmalann- dan zarar görmemesi ıçın yapılan i- ki açmayla, güney tarafında Erken Bizans Dönemi'ne ait bir mezarhk, kuzey tarafındaki alanda da halk yer- leşimine ait konut temeller ortaya çı- kanldı. Büyük bölümü ikinci konut yapılanmasıyla tahrip edilmiş Arka- ik-Klasik Devir nekropollerinin bu- lunduğu alanda yapılan kazılarda, Klasik Dönem'e ait zengin veriler sağlayajı lahitler bulundu. Antik kentin, büyük olasıhkla ak- ropolünün yer aldığı KjUgtaşı Tepe- si'nin batı yamaçlarnpa yapılan üçüncüsektör kazısında ise duvarla- n freskolar, tabanlan zengin mozaik döşemelere sahip olan yamaç evlere ulaşıldı. ' Kazı çalışmalan, Akbank'ın deste- ğiyle yürütülüyor.