Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
I1 NİSAN 2003 CUMA CUMHURİYET SAYFA
JV U |_j J. U i V kultur(& cumhuriyet.com.tr 15
Festivali karşılarken tam festivallik bir Catios Saura filmi gösterimde
unuel'e fantastik saygılarBayrağı Bunuel ustadan de\Talarak 1960-
7€'lenn Franko baskısındakı, sansur boru-
sunun öttuğu Ispam ol sınemasında genellık-
l e kadın-erkek, kan koca-aıle ılışkılennı ko-
nu edınen La Caza-A\, Peppermint Frappe,
^ na \ los Lobos-Ana ve Kurtlar, Kuzin An-
gelica, Cria Cuervos - Besle Kargayı, Elisa
Vida Mia-Elisa Ha\atım, Deprisa Depri-
sa-Çabuk Çabuk gıbı ses getıren fılmler ım-
zalamış Carlos Saura, 10 yıl oncesıne kadar
fa\on > onetmenlenmrzdendı
Çocukken yaşadığı ıç savaşla hep ılgılendı-
ğı. tabulara gondermelerle dolu. zengın çağ-
nşımlı, somut-gerçekle, ruya-fantezının ıç ıçe
geçtığı. alegonye başvuran bır uslup gelıştır-
dığı fılmlen, behrlı bır sıyasal-toplumsal at-
tnosfen vansıtır genelde Franko sonrası do-
nemde 1975'ten ıtıbaren daha yahn ve bel-
geseleyakınbıranlatımıbenımsedı 1958'den
gunumuze 45 > ılda, çoğu burjuv a toplumuna,
totalıter duzene, kılıse bağnazhğına eleştın
getıren35 kadar fılmımzaladı, 1980'lıyıllar-
la bırhkte Carmen \e Kanb Düğün'le genış
sınemasev er kıtlesınce. butun dunyada tanın-
dı 1932 doğumlu Saura Yaşlandıkça gıtgıde
daha ozel \ e daha kışısel, muzıklı danslı, es-
tetık bale ağırlıklı ama yıne tıpık Ispanyol
fılmlen çevırmeye yoneldı son donemınde
Luls. Salvador, Federlco gençken...
Gelecek hakkında kotumserlığını koruyan,
kamerasını gırtıkçe daha dar kapsamlı, fla-
menco, tango ya da bu gece başlayacak festı-
\alde gosterılecek Salome gıbı ozel alanlara
çe\ ırerek canı ıstedığınce fılm yapan Saura,
Bunuel ve Hz. Sıiley man'ın Masası'nda, > ı-
ne dıledığınce takıldığı, ustasına v e surrealıst
donemdekı y akın arkadaşlanna ılışkın bır fan-
tezısını perdeye taşımış, Bunuel ustune bey-
lık bır bıyografık fılm yapmaktansa
Sessız Fritz Lang klasığı Metropolisın
robot kadın -Brigitte Helm' ını çağnştıran bır
jenenkle açılan fılmde, 1920'lenn Toledo
dehlızknnde, dunyayı fethe hazır \e ılerde,
tspanvol sanatının dâhılerı olacak uç gencı
tanıyoruz Uç buyuk dırun tanıdığı, vaktıyle
SUNGU ÇAPAN
Bunuel ve Hz.
Suleyman'ın
Masasi / Bunuel y
la Mesa del Rey
Salomon /
Yonetmen • Carlos
Saura / Senaryo' C.
Saura, Agustin
Sanchez Vidal /
Kamera: Jose Luis
Lopez Linares /
Muzık Roque
Banos / Oyuncular.
Gran VVyoming,
Ernesto Alterio,
Adrıa Collado, Pere
Arquillue, Valeria
Marini, Amira
Casar, Jean Claude
Carriere, Armando
De Razza / Ispanya
2001 (Özen Fılm)
Gran VVyoming, Ernesto Alterio \e Adria Collado filmde Bunuel, Dali \e Lorca'yı oynuyorlar.
kutsal topraklardan Roma tmparatorluğuna,
oradan da îspanya'v a goturulmuş Kral Suley-
man'ın buyulu masasının peşıne duşuyor sı-
nemacı Luıs. ressam Sahador ve şaır Feden-
co
Bakana. geçmışını. şımdısını ve geleceğını
gosteren. 365 ayaklı, kutsal masa efsanesıne
bızı de ortak eden bu fantastik seruv en, Bu-
nuel fılmlenne, sınema-sanat tanhıne çeşıtlı
gondermeler ve çağnşımlar ıçenyor Meksı-
ka surgunluğunden Ispanya'ya donup Viridi-
ana'yı (1961) çekmeye hazırlanırken geçmı-
şıne ve anılanna dalarak kendısıyle üu yakın
gençlık arkadaşının rol alacağı bır Hz. Sıiley-
man'ın Masası fılmının nasıl olacağını ha-
yal eden Bunuel'ı, ona tıpatıp benzetılmış,
Grand VVyoming denen Jose Miguel Men-
zon, kuçukluğunu de Pere \rquillue oynu-
yor
Saura'nın, adeta ustasına duyduğu sevgı ve
rrunnettarhğının ıfadesı rutelığındekı sondan
bır oncekı bu fılmı, ortalama seyırcıden çok
meraklı sınemaseverlere hıtap edıyor
"Dostluk ölüm kadar güçlü mıi?" benze-
n sorularla. Dali'nın uçuk kaçık arayışlany-
la, Lorca'nın ruyasında vurulduğunu gördu-
ğu (ama mezannı kazmadığı) gıbı duşsel sah-
nelerle dolu fılm, sınefıllenn ıçıne duşeceğı
anektodlar ve ıncelıklerle orulu Meraklısı
ıçın
Amerikan orta sınıfdeğerleriyle dalga geçen 'Schmidt', baştan sona Jack Nicholson gösterisi
Emeklinin ikinci hayat rüyasıBızım ıçın Hollyvvood'un en
onemlı fıgurlennden bın olagelmış
Jack Nicholson ın oynadığı brr fıl-
me ılgısız kalmak mumkun mu° 3
Oscar'lı hazretın 12 kez Oscar'a a-
day gostenldığı son fılmı "Schmidt
Hakkında'
5
, Amerıka'nın ortabatı-
sından. tıpık orta sınıf kahramanı, sı-
radan, kendı hahndekı bır emeklinin
dokunaklı hıkâyesını karşımıza getı-
ren bır yaşlılık guzellemesı
Nicholson, Nebraskalı 66 yaşında-
kı aıle babası VVarren Schmidt'ı oy-
nuyor Yenı bu- başlangıç ıçın kansı-
nın onensıyle ulkeyı boydan bov a ge-
zebıleceklen, yuruyen ev den farksız
bır karavan satın alan Schmidt,
emeklılere ozgu "y aşı yetmiş işi bit-
miş" sendromuyla baş etmeve uğra-
şırken 42 yıldır aynı yatağa gırdığı
karısının (June Squibb) beklenme-
dık olumuyle yenı bır darbe daha
vıyor Boşluk vabancılaşma ve
katmerlenen vaİnızlığıyla ortada
kalakalmış emeklı Schmıdt'ın ya-
şam muhasebesınden ehnde kalan
da, hep kenduıı aldatarak, kuçuk dü-
şunerek, ot gıbı vaşanmış. kaybetme-
ye yargılı, kısır v e bomboş bır omur
surduğu gerçeğı
Yaşı 70, işi bitmiş sendromu
Yaşamırun sonbahannda arkasın-
da pek ız brrakmamış olduğunu acıy-
la fark eden, onu yenıden hayata
bağlayacak sebepler, heyecan-
lar arayan Schmidt, az gor-
duğu İcızının (Hope Da-
vis), kızına layık bulma-
dığı zıbıdı bır suyatağı
satıcısıyla (Dermot
Mulroney) evlenme-
sını engellemek ama-
cıyla kenduıı yollara
vuruyor "Can vol-
daşı" TV'de seyret-
tığı bır program ara-
cılığıyla Afhkalı
yoksul bır çocuğa,
gunlukumsu mek-
ruplar yazıyor, para
gondenyor, sıradan
hav atma bır anlam
kazandırmaya uğ-
raşıyor Omaha dan
Demer'a uzanan
yolculuğunda, ken-
dıvle, boşa geçmış
hayatıyla yuzleşı-
yor
Fılmı ızlenır ve
çekıcı blan. bağım-
sız sınemadan ge-
len, 1961 Omaha
doğumlu, Nebraskalı yonetmen Ale-
xander Payne. "Citizen Ruth" ve
"Election" adlı beğenılen ılk 2 Or-
tabatı komedısıyle çıkış yapan, Ba-
ğımsızlar'ın gozdesı yazar-yonetmen
Payne, uçuncu filmıyle yıne ılgınç,
mızah öğesı ağırbasan, trajıkomık
tonlardan çalan ve Jack Nicholson
katkılı, uıcelıklı bır ış çıkarmış
Louis Beglev ın brr hıkâyesınden
serbestçe uyarladığı "Schmidt", sa-
londan ıyı duy gularla uğurlanan se-
yırcıye terapı gıbı gelen fılmlerden
Yalnızlıkla
çerçeve-
lenmış yaşlılık uzenne yapümış, geç-
mışte seyrettığımız kırnı fılmlerden
farkı. Jack Nicholson faktoru
Hayatım oluşturan her şeyın (ışı,
kansı, duzenı) elmden alındığı, hep
kontrollu. sınırlı yaşayarak yıllan
devırmış, hav anda su dovmuş \ e bu-
nu ancak son demlennde fark etmış
Schmidt'ı antı kanzmatık brr karşıt
kahraman olarak canlandınyor kı-
demlı, usta aktor 19601ı yıllara
denk gelen ılk donemınde baştan
ayağa bır karşı kultur sembolu ola-
gelmış, zaman ıçmde Antonioni,
Polanski, Kubrick, Huston, Rafel-
İZLEYİCİ GÖZÜYLE
son gıbı yonetmenlenn tezgâhından
geçmış, ancak son yıllarda oyuncu-
luğunu cılah bır huner gostensıne
donuşturerek kendını yınelemeye
koyulmuş bu 67'lvk delıkanlı. yıllar
sonra yıne ıstım uzennde, tam anla-
mıyla "döktürdüğü" bu- rol yaka-
larnış "Schmidf'te
Buyuk fılm değılse de, gerçekçı,
doğru. ıyıce bu- fılm "Schmidt Hak-
kında". Jack Nıcholson destekh
"Çiçek kızı" eskısı dunur Kathy
Bates'ın jakuzıde, kahramammıza
saldırması gıbısrnden eğlenceh sah-
neler de ıçenyor
About Schmidt /
Yonetmen Alexander Payne
/ Senaryo: Jim Taylor, A.
Payne / Kamera James
Glennon / Muzık. Rorfe Kent
/ Oyuncular Jack
Nicholson, Hope Davis,
Kathy Bates / ABD 2002
(New Fılms)
ERDAL ATABEK
Nicholson hakkında'Schmidt Hakkında' emeklı olan arkadaşlanrun
onuruna venlen yemekle açılır Her yerde gorulen
'emekli \emeği' aslmda sıkıntılı bır yemektır
Emeklı olan arkadaşlanyla olan anılan dıle getırılır,
arkadaş ıçın kadehler kaldınlu-, guzel sozler soyle-
nrr. ığnelı nukteler yapılır Ama emeklı olan ıçın
artık yenı bu- yaşam bolümu başlamaktadır Gı-
derek zorlaşacak olan 'yaşamın hızından da-
ha yavaş dönecek çarklann ağırhğımn
duy ulmav a başlay acağı günler' baş-
lamaktadır
'Emeklilikdepresyonu' bu-
tun dunyada ıyı bılınen. be-
lırtılenyle. gıdışıyle. so-
nuçlanyla ıyı tanman
brrsendrom 'tşlevyi-
timi' dıye bılınen bu
durum, kışryı 'artık
hiçbir işe varama-
dığı' duygusuyla sı-
kılmış lımona çevı-
nr Emeklinin bu-
tun hayalı, o yok-
ken ışlenn sarpa
saracağı, kuru-
mıuı şapa otura-
cağı, kımsenın
ıçınden çıkama-
dığı bır arapsa-
çına donuşece-
ğıdır
Bırkaç gun es-
kı ışyenne don-
memek ıçm ken-
dını zor tutarsa
da, dayanamayıp
bır gun 'felaketi
verindegörmek
için' gıder Ama o da ne? Yokluğuna ne çabuk alı-
şılmıştır Gene 'hoş geldin. beş gittin' denmektedır
ama ışler her zamankı gıbı yoğundur ve ona aynla-
cak zaman bulunamamaktadrr Zorlukla ılıştığı san-
dalyeden kendı odasmın. kendı makamının, kendı
kutsal tapınağınm "nasıl da \ağmalanmış olduğu-
nu' burkucu bu- acıyla gormektedır Ya dosyalan9
O butun emeğını verdığı kralıyet belgelen
0
Masa-
nın uzennde oyle durup duran sahıpsız kalmış ev-
latlan
7
Onlara bakan kımsemn olrnadığını esefle
seyreder Şoyle kapaklanm açıp da neler yapılma-
dığuu gorse acaba nasıl olur9
.\ma tapınağın yenı -
ve haın- bekçısı orada oyle durup mızrağını ona
uzatrmş gıbıdır
Yagamda dram da vardır. komedl de
Yenı bır yaşam dılırrunm başlamış olduğunu -çok
acı da olsa- kabul efmesı gerekmektedır Evıyle ve
eşıyle daha yakın bır yaşam başlamaktadır Kendı-
sıne çvkış yollan bulmak zorunda olduğunu kavrar
Kansı Helen de ne kadar yaşlanmıştır Yaşarru ger-
çekten boyle mı geçmektedır
9
Artık, şımdıye kadar
pek de fark etmedığı şeylen fark edecek, kendıne ye-
nı bır yaşam yolu seçmeye çalışacaktır Ama her şey
sadece trajedı değıldu-, yaşamda dram da vardır, ko-
medı de Bunlan fılmde goreceksınız
Fılm asluıda 'Jack Nicholson Hakkında' adını
hak etmektedır Buyuk usta oyuncu, her rolu rahat-
ça oynamanm yarunda durumlara çok uyan oyunuy-
la fılmı baştan sona suruklemektedır Ama şu bır
handıkap kı, Jack Nicholson. çok yetkın kışüığı, as-
la pes etmeyen gorunuşuyle hıç de 'emeklilik çö-
küntüsü'nu yansırmamaktadır Çok ıyı oynamakta-
dır ama ben ondakı yaşam parlakhğını fılm boyun-
ca gorebıldım Emeklilik konusu belkı daha ıyı ış-
lenebılrrdı ama fılm buyuk Jack Nicholson ıçın de,
başanlı otekı oyuncular ıçuı de gorulmelıdır
KEDİ GÖZÜ
VECDİ SAYAR
Çağımın İnsanı
Sen taş ve sapan donemındesın henüz,
Ey çağımın ınsanı
Uçaktayken, gordum senı,
Uğursuz kanatların, olum göstergelennle.
Ateş arabalan ıçmde gordum senı,
Darağaçlarında gordum, ışkence çarklannda.
Gordum senı, sendın o
Sevgıden yoksun, ınançsız,
Ve kesın bılımınle
ınsanlann kökunu kurutmaya hazır
Öldurdûn gene, her zamankı gıbı,
öldurduğu gıbı atalarının atalarını,
hayvanlann öldurduğu gıbı senı, ılk kez, görür
görmez.
Bugun akan bu kan da,
Bır kardaşın bır kardasa,
Habıl'ın Kaabıl'e.
"Tariaya gıdelım hadı gel",
dedığı gunku gıbı korkmakta
O soğuk, ınatçı yankı
ışte geldı sana kadar,
deldı kulaklannı,
yaşantının ıçıne gırdı
Unutun, ey cocuklar, unutun,
toprağın ustûne ağan bu kan bulutlannı
unutun,
unutun atalarınızı, atalannızın atalarını.
Onlann mezarlan kuller ıçmde boğulmuş
kalmış,
kara kargalar ve karanlık ruzgâhar sarmış
yureklennı onlann.
Onlan unutun!
Satvatore Quasimodo (Sıcılyalı şaır) / Çevırerv
A. Kadir - Asım Tanış {'Dunya Halk ve Demokrası
Şıırien -2' I Evrensel Basım Yayın)
Not (Geçen hafta yayımladığımız "Banş ve
Adaletten Yanayım" başlıklı deklarasyona ımza
koymak ısteyenler ıçın www Zmag org)
vecdisayar t yahoo.com
Barışın Dostiarı'ndan konser
• Kültür Servisi - Bayar Şahın & Mşvıdobıs
Megobrebı (Banşın Dostlan), bugun saat
21 00'de Degırmen Sanatevf nde konser
verecek Grup, Bayar Şahın (vokal, salamun,
pandun, darçello), Temur Basıladze (garmon,
klavye), Revaz Tsıteladze (dudukı, cıbonı,
saksofon, klarnet), Roland Shalıkadze (bas
pandun, çongun dabalı banı. bas gıtar),
Nugzar Guchmanıdze (pandun, çongun,
akustık gıtar, elektrogıtar). Nugzar
Phartenadze (dolı, baten), Bahtıyar Anca
(bağlama) ve Ihsan Doğan'dan (kemençe)
oluşuyor ^0 212 245 70 06)
'Homeros ve Uygarlık' üzerine
• Kültür Servisi - Ahmet Cemal. Prof
Dr Cevat Çapan'la bugun saat 19 30'da Ekol
Drama Sanatevı'nde 'Homeros, llyada ve
Uygarlık' konulu bır soyleşı yapacak
Soyleşıde, Homeros'un 'tlyada' ve 'Odysseıa'
destanlannda odaklaşan kultur mırasının
Anadolu'nun kulturel kımlığı ve uygarlık
surecı uzenndekı etkılen ele alınacak
(0 212 234 09 93)
BUGUN
• AKM BÜYÜK SALON da 19 30 da İDSO
konsen Şef Alpaslan Ertungealp Solıst
Vladimir Ovchinnikov (pıyano)
(0 212 232 98 30)
• ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ nde
19 30'da İDOB'dan İspanvol Saati (muzıklı
komedı) Telefon (komık opera)
(0 212 251 56 00)
• İZMİR İSMET İNÖNÜ KÜLTÜR
MERKEZİ'nde 20 30'da İZDSO konsen
Şef Ender Sakpınar Solıst İdil Biret
(pıyano) (0 232 489 09 26)
• BURSA TAYYARE KÜLTÜR
MERKEZİ'nde 20 30'da Bursa Devlet
Senfoni Orkestrası konsen Şef lonescu
Galati Solıst Hector Ulises Pasarella
(bandedon) (0 224 220 88 48)
• İŞ SANAT'ta 19 30'da Beck's Big Band
konsen (0 212 316 10 83)
• NARDİS'te 22 30'da Funkbone konsen.
(0 212 244 63 27)
• ATATÜRK KTTAPLIĞInda 18 00 de
'33 Devir Dinleti': 'Rock'ın Klasiği,
Klasik'in Rock'ı: Van Der Graaf
Generator' (0 212 249 09 45)
• YAPI KREDİ SERMET ÇÎFTER
SALONU'nda 18 30'da 'Cogito Söyleşisi':
'Adorno ve Negatif Diyalektik'
(0 212 252 47 00) ^^
• FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZFnde
19 OO'da 'Sanatrn Yeni Statüsüne Doğru'
adlı 'kolokyum' kapsamında 'Sanatın
Kendine Özgülüğü' konulu tartışma.
(0 212 334 87 41)
• AKBANK KÜLTÜR SANAT
MERKEZİ'nde 20 OO'de Akbank
Prodüksiyon Tiyatrosu'ndan 'Tek Kişilik
Şehir' (0 212 252 35 00)
• BtLGİ ÜNÎVERSİTESİ KUŞTEPE
KAMPUSU'nda 19 30'da 'Kanada Filmleri
Haftası' kapsamında 'Çılgın Masaj'
(0 212 293 5010)
• ALTUNİZADE KÜLTÜR MERKEZt'nde
18 OO'de Prof Dr tskender Pala'nın katılacağı
'Divan Şüri Saati' (0 216 341 05 00)
• BEKSAV'da 15 OO'de 'Piyanisti Vurun',
17 00de 'Son Metro' ve 19 OO'da 'Jules ve
Jim' (0 216 349 91 55)
• ATATÜK KÜLTÜR MERKEZİ'nde 15 30
ve 19 OO'da '8 Kadın' (0 212 251 56 00)