Catalog

SAYFA CUMHURİYET 15 ŞUBAT 2003 CUMARTESİ 14 KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr T | JT Replikas 'Dadaruhi' ile Türk rockında yeni bir dönemin başlangıcına işaret ediyor M iras değil, abnteri! DeepakRam'kı3dafcümü piyasada. Usta flütçüden Hint ezgileri Etnik ve Hint tnüziklerine meraklı olanlann ilgistz kalamayacaklan bir isim DeepakRam. Sanatçtnın Golden Horn etıketiyle yayımlanan iki albûmü, Equinox Müzik tarafindan piyasaya sürüldü; " P r a s a d " ve "Beauty in DKersHv". Klasik Hint müziği temeline dayalı bir anlayışla geleneksel formlan ustaca yorumlayan bansuri (Hint flütü) ustası Deepak Ram, bu iki albümüyle önde gelen bütün dünya müziği dergılerinden tam not alrmş. Albümlerinden birini (Prasad) ustası Hariprasad'a, diğerini de Babaji'ye adayan Deepak Ram, ustalarının izinden yürüyen, ama onlann bıraküğı mirasa yeni şeyler katmasını bilen biri. Albümlerinde tabla, tambur, akustikbas, davul gibi enstrü- manlan kullanan müzisyenler ses zenginliği yaratırken, Sujata Ghanekar vokaliyle eşlik ediyor. Deepak Ram, Hint müziğini tanımak açısından önemli bir fırsat. • Topluluğun ikinci albümü 'Dadaruhi' deneysel tınılann belirginleştiği, daha önü açık bir çalışma. Şarkılar farklı elemanlann olsa da, sanki bir kişi tarafından yazılmış gibi bütünlüklü ve kendini kolay ele vermeyen içerikleri var. MURATBEŞER Reptikas ılk albümü "Köledoyu- ranr> da arabesk ve rock bileşiminı merkeze almıştı. tkinci albüm ''Da- daruhi'' deneysel tınılann belirgin- leştiği, daha önü açık bir çalışma. Rephkas'ın müzikal koordınatlan sürdürdükJeri yaşam biçimi ve ilgi alanlan doğrulrusunda değışiyor. SürekJı keşfetme merakı, değişimin belirleyicisi; aynca sampler gibi ye- ni ekıpmanlann katkısı da azımsan- mamalı. "Dadaruhi"nin ön çalış- malanyla ışın mutfağını tanımaya başlayan topluluk, enstrümanlan ekonomık kullanmayı, gitardan da- ha yaratıcı tınılar elde etmeyi öğre- nıyor. 'Seyyah' gibi popülızm riskı taşıyan parçalara kapılannı kapa- yarak, ilk albüme antitez oluştur- maya çalışıyor. Farklı olma çabası var Avangard müzik sevdalılan ıçin Replikas'ın ıçsel müziği gerçek bir şans. lç sayıklamalan ve denn bir esrimenin bulunduğu lirikleri gide- rek zenginleşiyor. Ilk albümde ge- ride duran vokaller daha cesur; he- lezonik tekrarlar kasvet atmosferi- ne katkılı. Farklı olma çabası var. An- cak entelektüelizm yok. Bu tehlike karşısında topluluk üyeleri doğal bir otokontrole sahıp. Şarkı sözle- nnde özgünlük, başka bir boyutta masaya yatınlması gereken bir yan. Deneysel rockta şarkı sözleri söz olmanın uzağında iken, Replikas'm sözleri bunun ötesinde daha fazla bir şey; basıt, denn anlamlan olmayan şeyler gibi görünmesine karşın, ken- dini kolay ele vermeyen içeriklen Avangard müzik sevdahlan için RepHkas'm içsel müziği gerçek bir şans. var. Dadacı, sürreahst teknikJeri, şiirlerin satır aralannı deşifre et- mekle ilgilenmiş topluluk uzun sü- re. Herkes farklı bir yennden yaka- lamış, ama sonunda anlam ön pla- na çıkmış. Şarkılar farklı eleman- lann olsa da, sanki bir kişi tarafin- dan yazılmış kadar bütünlüklü. Li- riklenn şairane bir eda taşımama- sı, onlan sıkıcı olmaktan çıkanyor. Basitlığın içinde tuhaflık ve gızem var. Bu basıtligı çözmek, karmaşık olanı anlamaktan daha zor; basıt gibi görünen sözlerde destansı halk hikâyelen ve 1001 Gece Masalla- n 'ndan çıkma cinler ve gulyabani- ler cirit atıyor. Çocukluk hayalleri- ni zenginleştiren ucube dünyalar halen zıhinlenni meşgul ediyor; korku masallannda anlatılan ınsan- lık sıkmtılan, günümüzün modern toplum insanına olabıldiğince ya- kuılasunlıyor. Orneğin köledoyuran, gıtarcıyşarkıcı Gökçe'nın gızemlı hikâyeler anlatan bir teyzeden duy- duğu, bir olguyu büyük bir yalın- lık içmde aktarmayı başaran tılsım- lı bir söz. şarkıları çok umutsuz değll Gerçekleşmesi mümkün olmaya- na öykünme ve olumsuz yüklemle- nne karşın, Replikas şarkılan çok umutsuz değil. Haneke'nin iç karar- tıcı fümlerindeki zevki, siyahın için- deki beyazı görmenin mümkün ol- duğu androjen şarkılar bunlar. Replikas elemanlannın bın (Sel- çuk) dışmda tamamı asker kökenli aılelerden gelıyor; yani şimdi gıde- rek yoksullaşan bir sınıfın mensup- lan. Aynası olduğu kabul edilirse, topluluğa değil bir konser esnasın- da onlan ızleyen taraftarlara bak- makta fayda var; toplumun ıpe un seren kesımine söyleyen, ait olduk- lan sosyal katmanlan yansıtan bir grup Replikas. Özgün tatlar... Üyelerinin antmetik toplamının üzerinde iş çıkaran Replikas, son derece özgün bir simya; içlerine cin ginniş grup üyeleri, dünyayı önyar- gı ve hurafelerden anndırmaya ça- lışan filozoflara benzemiyorlar; on- lann annması davulcu Orçun'un 'Haydi Bir Ses Duy'daki vahşi vo- kalleriyle temsil edilen içtekı hay- vanı aşarak gerçekleşıyor. Kim ol- duğumuza kadar varan bir dızi on- tolojik soru, venli şartlann dışında kendini şekillendirmeye çalısan utan- gaç birinın cevapsızlığına dönüşü- yor. Replikas şarkılanndaki bu bil- gelik-dışı argümantasyon, irrasyo- nalizmle oluşturduğu köprü vasıta- sıyla, Bosch'un kimyası değişmiş bir beyinden fışkıran Zevkler Bab- çesi resminın grotesk âlemıne uza- nıyor. Replikas şarkılannda yeri her za- man muteber modası geçmiş nesne- lenn gizı. çözülmeyı bekleyen birer şifre olarak son derece özgün tatlar yaşıyor; Türk rockında yem bir dö- nemin başlangıcına işaret eden bu şarkılar, îstanbul'dan çıkmış en öz- gün tınılardan. Yeter ki, bu potan- siyel doğru degerlendırilsın... Replikas müziğinin geleceği ko- nusunda bilinmeyene yelken açmış durumda; elde edılecek olan şeyın neye benzeyeceğı kendileri için de muamma. Onlar şımdi her biri tek başına kendi ilgi alanlannda yaşam- lannuı en araştırmacı ve doğurgan mevsimini yaşıyorlar. 'Miras değil, alın teri': Barhn 'm gitanna yazılmış ironik söz. muratbeser@ ttnet.net.tr Zara son çalışması 'ÖzJenenler'i hocası Bekir Sıtkı Sezgin 'e adamış. Zara'yla özlenenler Sanatçının iki CD'likçalışmasında Türksanat müziğinin yanı sıra nostaljikparçalar dayer alıyor "Avuntu", «Boyut" ve "Misafir" isimli albümleriyle kendine özgü bir dinleyici kitlesi oluşturan 27 yaşındaki şarkıcı Zara'nın, toplam 27 şarkıyı seslendirdiği iki CD'lik çalışması "Özlenenler", Ulus Müzik şirketinden çıktı. "Özlenenler" albümünün ilk CD'sı Avni Anıl, AH Ekrem Güye, Yüsuf Nalkesen, Sadettin Kaynak, Cevdet Çağla, Yesari Asım Arsoy, Hacı Arif Bey ve Seiahartin Pınar gibi değerli bestecilerin eserlerinden oluşan bir Türk sanat müziği çalışması. CD, yıllar sonra ilk kez bir kadın sesinden gazel (Bakmıyor Çeşm-i Siyah) dınleme fırsatı sunuyor. tkinci CD ise Suat Sayın, Teoman Alpay, Selami Şahin ve Sinan Subaşı gibi usta bestecilenn eserlerini bir araya getiriyor. 'Sarmaşık GüDeri', 'Nisan Günleri', 'Buruk Acı' \ e 'Senede Bir Gün' gibi kimi eski Türk filmlerinde gözyaşlan içinde dinlediğimiz şarkılar, Zara'nın hüzünlü sesiyle yorumlamyor. "Süper Ekonomik Pakef etiketi altında, dokûz milyon gibi uygun bir fiyatla piyasaya sürülen ikili CD'nin bir diğer özelliği, canlı kayıtlardan olusması. Zara ve müzisyen arkadaşlan, bu eserleri dört gün içinde stüdyoya birlikte girerek tamamlamışlar. 1991 yılında Milliyet gazetesinin açtığı müzik yanşmasında, "Türk Halk Müziği Kız Soüst" dalında birinci olan Zara, bu çalışmayı merhum hocası Bekir Sıtkı Sezgin e adamış. Kalan Müzik'ten iki ayn CD Askerve mahpuslar içintüıicüler Insanhğın sılontılarla dolu anılan, şarkılara kaynaklık eden en zengin malzemelerden biri. Özellikle askerlik ve mahpuslukla ilgili yaşanmışhklar üzerine yakılan türküler saymakla bitmez. Kalan Müzik, askerlik ve mahpusluk üzerine söylenen türküleri, iki ayn CD'de arşivlerimiz için kalıcılaşhrdı; "Asker Türküleri" ve "Mahpushane Türküleri"nin büyük çoğunluğunu uzun havalar olusturur. Bu eserlerde ya ölen binnin ardından yakılan ağıtlar ya da özgürlüğe duyulan özlem ve sevenlerin hasreti duyulur. "Asker " Türküleri'' adlı CD. Tolga Sağ, ErdaJ Errincan, Ulaş Özdemir, tsmafl Hakkı Demircioğlu. Yıbnaz Çeük, Ayşegül, Cengiz Ozkan, Gülseren Tatlıpınar, Engin Arslan, Gülay, Kubflay Dökmetaş, Nida Ateş ve Mehmet Çabnaşır'm seslendirdiği türkülerden oluşurken. "Mahpushane TürkülerTni Tolga Sağ, ErdaJ Erzincan, Yıbnaz Çelik, Cengiz Ozkan, Lütfu-Emre Gültekin, Neşet Ertaş, Ayşegül, Grup Yorum, Nida Ateş, Tolga Çandar ve Celal Bakar seslendirmiş. Müzik dünyasından • RogerWaters'ın iki solo albümü "Ra- dio ICA.OJS" ve "Pros & Cons Of Hhch Hfldng" Sony Müzik etiketiyle yeniden CD ve kaset förmatında pi- yasada. • Punk müziğinin radikal solcusu The Dead Kennedy. uzun bir aradan sonra ikin- ci kez Avrupa tume- sine çıkıyor; ilk durak nisanda Ingiltere. • Kübah perküs- yoncu Mongo Santa- maria, Miami Baptist Hastanesi'nde yaşamı- nı yitirdi; sanatçı 85 yaşmdaydı. ı/ Efsane topluluk The Doors'un davulcu- su John Densmore, ay- nı isim altında topluluğu yeniden olusturma işin- den şimdılik vazgeçtiğini açıkladı. • Russeü Simmonds, Ludacris'üı gö- reve getirihnemesi durumunda, Pepsi boy- kotu yapacağmı söyledı. • Bü CHnton,The RoDfaıgStones'un Los Angeles'ta ücretsiz verdi- ği bir konserin açıhşım yaptı. • Justin Timberlake ve Christina Aguilera, bu yaz birlikte bir Kuzey Amerika turnesi gerçek- leştirecekleri haberini doğruladılar. • 76 yaşındaki Phila- delphiah caz basçısı Charlie Biddle öldü; uzun süre piyanist Os- car Peterson"a da eşlik etmiş olan sanatçının ölüm nedeni kanser. • Eels topluluğunun ön adamı E, MC Honky adıyla solo bir albüm projesine başlıyor; RJEJV1 davul- cusu Joey VVaronker ve Eels davulcusu Butch eşlik ediyor. Eminem'i Anlama Kılavuzu Daha çok müzik kitaplan ile tanınan Stüdyo îmge Yayınla- n, daha önce çıkardığı "Emi- nem - Tüm Şarkı Sözleri" kı- tabırun büyük ilgi görmesi üze- rine giderek sadece gençlerin değil. ailelerin de ilgisini çek- meye başlayan beyaz rap yıl- dızı Eminem hakkında, rehber nıtehğinde bir kitap yayımla- dı; "Eminem Show-HipHop'ı ve Sokaklan Anlama Kılavu- zu" Son bölümünde Eminem'in son albümü "The Eminem Show"un tüm şarkı sözlerinin Ingilizcelerini ve Türkçe çe- virilerini içeren kıtapta, AHay Öktem, Can Dündar, Murat Beşer,Orhan TekeHoğJu,Dogu Yücel, Özlem Gürsel gibi ya- zarların, daha önce çeşitli ga- zete ve dergilerde yayımlan- mış ya da bu kitap için özel olarak kaleme alınmış 17 ya- zı bulunmakta. Eminem'in dilimize çe\Tİl- mesi zor şarkı sözlen daha ön- ce "Trainspotting'' kitabını çe- viren Sabri Kaliç tarafından Türkçeleştirilmiş. SANATA BAKIŞ SELMİ ANDAK TRT'den Örnek CD'lep TRT Müzik Dairesi Başkanlığı ülkemızde "ger- çek sanat" açısından arşiv ve belgesel niteliğinde çok yararlı yapımsal girişimlerle bir süreden beri al- bümler (CD'ler) üretiyor. Bu çok değerli ve örnek sa- yılacak prodüksiyonlarla hem eğitsel, hem tanıtıcı albümlerin sanat dünyasına kazandınlmasına hiz- met veren TRT Müzik Dairesi Başkanlığı'nı övmek gerekir... Ne var ki bu ömek girişimler medyamızda gerekli yankıyı bulamayarak sessızliğe dalarken, öte yandan "sanatdışı" üretimlerortalıkta kol geziyor!.. Neyse, şimdi karanlık ortamı bırakarak aydınlıkta TRT'nin bir süre önce yapımını gerçekleştirdiği, iki- si Ferit Sıdal a, biri TRT Oda Orkestrası'na ait CD'lerı duyuralım: FERİT SIDAL - Klasik Türk müziğinin ölümsüz üs- tatlanndan biri olan Ferit Sıdal, 2001 yılının ağustos ayında yaşamını yitirmişti. Ferit Sıdal, müzik dün- yasında besteci, tanbur sanatçısı, koro şefi ve öğ- retmen olarak yaşamının son anlanna kadar unu- tulmaz hizmetler vermeye çahşmıştı. TRT Genel Müdürü Sayın Yücel Yener'in belirttiği gibi Ferit Sı- dal, özellikle yoğun çalışmalanyla birlikte, 50 yılı aş- kın kesintisiz süre içinde TRT'ye yaratıcılığı (beste- ci olarak) yanı sıra çeşitli kademelerdekı idareciltği vearaştıncılığı ile Türk müziğinin kunjmsallaşmasın- da ve müzik yayınlarının standartlaşmasında hizmet- ler vermiştir. TRT'nin Ferit Sıdal için gerçekieştirdiği iki CD şöyle oluşuyor: 1. CD Ferit Sıdal'ın 1950-1975 yıl- lan arasında Ankara Radyosu'nda seslendirdiği tan- bur sololarını içeriyor. Aynı CD'de Ankara Ftadyosu saz sanatçılan tarafından yorumlanan bestecinin saz eserlen yer alıyor. 2. CD'de Ferit Sıdal'ın uzun yıllar dillerden ve kulaklardan silinmeyen "sözlü bes- teleri", Sıdafın müziğimize ve TRT'ye kazandınl- masına emek verdiği öğrencileri tarafından seslen- dirilmiş... Ferit Sıdal'ın hayatı ve eserierine aynlmış bu iki CD'den oluşan ve Ferit Sıdal adını ve tanbu- runu çalarken gösteren bir fotoğrafını kapağında taşıyan bu albümün içenğinde Sayın Büterrt Varol'un yazısıyla birlikte, ülkemizin müzık otoritelerınden Dr. Yılmaz Karakoyunlu, M. Nazmi Özalp, Alaeddin Yavaşça, Avni Anıl, Necdet Yaşar, Ali Şenozan, Halil Soyuer, Hami Gerçek, Cemile Uncu, Nec- det Varol ve H. Özgen Gürbüz'ün yazılan yer alıyor. TRT ODA ORKESTRASI - "Güz Konseri" adını taşıyan bu değerli CD, içeriğinde TRT Oda Orkest- rası'nınşefErtuğKorkmazyönetiminde, solist ola- rak piyanist Mehmet Okonşar'ın yorumladığı ve baş- kemancılık (konzertmeıster) görevini Ersun Koca- oğlu'nun üstlendiği şu ilginç repertuvar seslendiril- miş: Johann Sebastian Bach (1685-1750) "Fa Mi- nörBWV 1056" konçerto ve "Sol minör BWV1058" konçerto, Sir Edvvard Elgar'ın (1857-1934) "Op.20 Yaylı Çalgı/ar Serenadı" ve Ottorino Respighi nin (1879-1936) "Antık Dans ve Aryalar Süit 3" eserle- ri... TRT Oda Orkestrası'nın duyuş, yorum ve so- norite açılarından başanlı; şef Ertuğ Korkmaz'ın ge- rek şef, gerek besteci olarak yetişkin bir sanatçı ol- duğunu; piyanist Mehmet Okonşar'ın virtüözlük ka- riyerini dış ülkelerde de kazandığı başanlarla kanrt- lamış bulunduğunu belirtirim... Yeni bir müzik kitaplan dizisi • Kültür Servisi - Akyüz Yayın Grubu, Akın Ok yönetiminde yeni bır müzık kitabı dızisine başladı. Türkiye'dekı alternatif, rock, pop ve özgün müzik alanlanndaki belgelen kapsayan kitaplardan olusması planlanan bu dizinin ılk üç kitabı geçen hafta piyasaya sürüldü. Ilk çalışma özgün müziğin dev ismi Ahmet Kaya üzerine. Sanatçı hakkında basında çıkan makale, kupür ve bazı belgelerden oluşan '"Why? Ahmet Kaya" adlı kitap, sanatçının sevenleri ıçin Akın Ok tarafindan hazırlanmış belgesel tadında bir iş. tkinci kitap Anadolu - Rock müziğinin öncü ismi Moğollar hakkında. Yine belgesel nitelikte olan çalışma, Akın Ok ve Kaan Ertem tarafindan hazırlanmış. Üçüncü kitabın adı "Gitann Asi Çocuklan". Yavuz Çetin, Yaşar Kurt, Akın Eldes, Taner Öngür, Cahit Berkay, Nejat Yavaşoğullan, Asım Can Gündüz gibi isimlerin konu edildiği kitap, yine Akın Ok tarafından hazırlanmış. Japonlardan barış konseri • TOKYO (AA) - Japon müzisyenlerden oluşan bir topluluk, olası savaşın önlenmesi yönündeki çabalara destek için konser vermek üzere Irak'a gitti. Organızasyonun sözcüsü Tsutomu Kunıyoshı, ülkenin güneyindeki Okinava Adası'ndan 8 kişılik 'Shokichi Kina ve Champloose" topluluğunun, bugün Irak'ta konser vereceğini söyledi. Kuniyoshi, topluluk üyelerinin, gelecek perşembe dönmeden önce Iraklı sanatçılarla konser vermeyi umduklannı da belirterek "Müzik yoluyla banş mesajımızı vermek istiyoruz. Öncelikli hedefimız, Irakı'ı silahsızlandırmak, banşı teşvik etmek ve ABD ile Irak arasında diyaloğu başlatmak" dedi. yenıler n - Good Charlotte- The Young And The Hopeless (Sony) - Will Smith- Greatest Hits (Sony) - Erasure- Other People s Songs (EMI) - Mikis Theodorakis- Litany 2 (TM- Yeni Dünya) - Sidsel Endersen/Bugge Wesseltoft- Out There in Here (Üniversal) - Lee Ritenour- Rit s House (LTniversal) - Zara- Özlenenler (Ulus Müzik) - Adagio Paradiso- Romantic Movie Themes For The Lover in You (BMG) - Al Bano Carrisi- Carrisi Canta Caruso (BMG) - American Idol- Greatest Moments (BMG) - Hits OfThe90s (BMG) - Various .\rtists- Love Songs (BMG) - O Town- O Town 2 (BMG) - Asker Türküleri (Kalan Müzik) - Mahpushane Türküleri (Kalan Müzik) - Katie Labeque- Blue (Dreytuss- Lale) - Martial Solal- Dodecobana (Dreyfuss- Lale) - Martial Solal- Just Friends (Dreyfuss- Lale) - Martial Solal- Griffin in & Out (Dreyfuss- Lale)