Catalog

SAYFA CUMHURİYET 18 OCAK 2003 CUMARTESJ 10 D I S H A B E l i L E I v dishab@cumhuriyetcom.tr Helikoptep satışına kredi onaylandı • WASHEVGTON (AA) - ABD Eximbank'ı, Türkiye'ye 14 adet askeri deniz helikopterinin satışının fınansmanı için 324 milyon dolarlık kredinin açılmasını resmen onayladı. Kredinin, 1990'da açılan ve o dönemde onaylanan başka bir kredinin devamı niteliğinde olduğundan, Kongre'den yeniden onay almasına gerek olmadığı bildirildi. Kredi, Türk Deniz Kuvvetleri'nin ihtiyacı için 8 adet S-70B Seahawk ve 6 adet UH-60 Black Hawk helikopterlerinin alımında kullanılacak. ABD'nin bu adımı, Türkiye için planlanan askeri yardım paketinin bir parçasını oluşturuyor. Irak'a ortak çağrı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye'nin Irak sorununa banşçı yollarla çözüm bulunması için başlattığı girişim kapsamında 5 Ortadoğu ülkesine ilettiği önerilere henüz yanıt gelmezken, 23 Ocak'ta Istanbul'da yapılacak zirvede Irak yönetimine 'Saddam'sız demokratik bir Irak' çağnsının yapılması bekleniyor. Türkiye ve 5 Ortadoğu ülkesinin üzerinde görüştükleri çağn metninin, Irak'ın siyasi sisteminin de yeniden yapılandınlmasmı ve Saddam Hüseyin'in görevi bırakmasını içerdiği savunuldu. Mısır Dışişleri Bakanı Ahmet Mahir de dün Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış'ı arayarak Türkiye'nin önerilerini değerlendirdi. ABD senato heyeti gelecek • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD Büyükelçiliği, eski büyükelçi Marc Parris'in basına yansıyan 'ABD'nin yanında yer almazsanız savaş sonrası Beyaz Saray telefonlan meşgul çalar' yönündeki sözleriyle ilgili açıklama yaptı. Büyükelçilik, Parris'in resmi bir kimlik taşımadığını ve ABD hükümeti adına konuşmadığını vurguladı. ABD Senatosu Silahlı Kuvvetler Komitesi Başkanı John Warner başkanlığında senatör ve yardımcılanndan oluşan bir heyetin gelecek hafta Ankara'da temaslarda bulunacağı öğrenildi. Warner ve beraberindeki heyet, bölge turu çerçevesinde 22 Ocak'ta Ankara'da olacak. Heyetin tncirlik'e de gitmesi bekleniyor. Chavez'den Annan'a çağn • NEWYORK(AA)- Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez, muhalefetin desteklediği toplu grevler nedeniyle yaşanan ekonomik ve siyasi krizin çözümü için BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın yardımını istedi. Annan, ABD'de bulunan Chavez ile görüştükten sonra düzenlediği basın toplantısında, Venezüella Devlet Başkanı'nın, krizin çözümünde Amerika Ülkeleri Örgütü'ne yardımcı olmak için, Venezüella'ya "dost ülkeler grubu"nun kurulmasını memnuniyetle karşıladığını söyledi. Berlusconi'den kendine anıtmezar • ROMA (AA) -Italya'nın sol görüşlü dergilerinden Diario, Başbakan Silvio Berlusconi'nin Arcore'de bulunan malikânesinin içinde kendisine bir anıtmezar yaptırdığını öne sürdü. îtalya'da, yasa gereği, ölülerin ailesinin yaşadığı yerin yakınına gömülmesine yasak getirilirken, haberde Berlusconi'nin bu yasayı değiştirmek için girişimde bulunduğu iddia edildi. TBMM Başkanı KKTC'de miting düzenleyenlerden 'birkaç satılmış piyon' diye söz etti Annç'tan sertsuçlamaANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM Başkanı Bülent Annç, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'a karşı gösteri yapan Kıbnsh muhaliflere ağır suçlamalaryöneltti. Kuzey Kıbns'ta mi- ting düzenleyenlerden "Piyon olarak kullanılan birkaç saohnış'' diye söz eden Bülent Annç, "Maddi desteklerin befli kuruluşlardan geldiği de çok açık Hiç- bir demokraside bir ülke sokaktan ida- re edflmez. Birkaç aldatumışinsan ülkenin gdeceğine nokta koyamaz" diye konuştu. KKTC Başbakanı Derviş Eroğhı da BM planının "Türk'üTürk'ekırdıracak" içerik- te olduğunu söyledi. Türk Parlamenter Birliği'nce TBMM Es- ki Senato Salonu'nda düzenlenen "Kıbns So- runu" konulu sempozyuma katılmak için Ankara'ya gelen Eroğlu, Genelkurmay Baş- kanı Orgeneral HümiOzkökve Başbakan Ab- duüah Gül ile de biraraya geldi. Genelkur- may Başkanı Özkök, TSK'nin KKTC'nin ar- kasında ve destekçisi olduğunu belirterek, -KıJbns^ohıpbitenlerihepinıizizir>oruz.Kıl>- ns halkımızm ve Türkhe'deki halkımızuı en önemli konulanndan birisL. Bugünlerde en sıcak günlerini yaşıyor'' dedi. dü" diyen Annç, "90lerde doğan gençkr, töTükBigKKTCN KTC'deki gösteri nedeniyle muhalefet partilerini suçlayan TBMM Başkanı Annç, ülkenin sokaktan yönetilemeyeceğini söyledi. Başbakan Eroğlu da BM planının 'Türk'ü Türk'e kırdırmayı hedeflediğini' belirtti. Sempozyumda da KKTC Cumhurbaşka- nı Denktaş'a destek mesajlan verildi. Sem- pozyumdaİd konuşmasında KKTC'ye geçen hafta yaptığı ziyareti anlatan TBMM Baş- kanı Bülent Annç, " Yoksa Girit gibi elimiz- den gidecek bir ada gerçeği mi var? Girit'i, piyon olarak kullanılanlar biunezler. Ama bizim çok i>i bilmemiz lazını. Girit nasıl el- den gitnıişo, 12 ada nasıl elden gitmiştir. Bu- rada bir tarih şuuru yoksunluğunu görmek çok aadır" diye konuştu. Kofi Annan planının altına üstüne bakma- dan "ne olursa olsun AB'ye gireüm" diyen- lerin "euna şekeriyle avunduklannr söyle- yen Annç, KKTC'de kendısınin de izlediği mitingi anımsatarak şunlan söyledi: "Güzel bir ambalajın mamülü ohnuşiar. Dünyamn hiçbir demokrasisinde ülke sokaktan yöne- tilmez. Sokaktan bağınş çağnşlarla belki de aldaülmış insanlann bir ülkenin gelecegine nokta koyması mümkün değüdir. Şimdi kar- şı taraf,'Yıllardan beri yapamadığımızı ba- şardık. Türkleri içinden böldük, kale içerden fethediliyor' demekte.Müzakeremasasmda Denktaş'ın arkasında boşluk var. Bunu baş- kalannm ekmeğine yağ sürecek şekilde ve Denktaş'ı başıboşbırakacak şekildeyapıyor- sunuz. BM ile aynca görüşme de yapıyorlar- mış, ne hakla, kimin adına yapıyorsunuz? Bir kısrnı maddi destegin belli kuruluşlardan geldiği deçokaçık." "Birkaç saülmışın 'Kıb- ns'ta ışgale son' pankarnnı görmek beniüz- ^ ç pan pankartian taşıyor." diye konuştu. KKTC Başbakanı Derviş Eroğlu da plan- da askeri, ekonomik ve sosyal açıdan bir- çok kabul edilemez koşul bulunduğuna işa- ret etti. Eroğlu, özellikle zoraki yerleşim- le ilgili hükümlere dikkat çekti. Kıbnsh muhaliflerin plandaki sorunlan küçümse- yen yaklaşımına da tepki gösteren Eroğlu, "Türk'le Rum'u kavga ettirmeden önce Türk'le Türk'ün kavgasma sebebiyet verile- cekdh-eendişdeni>oruz.Bdgedekiönemlibir husus, Türk'le Türk'ün karşı karşıya getiril- mesi, kavga ettirilmesidir. Bugün gefinen nok- tayı hazmetmemiz kolay olmasa gerek" de- di. KKTC Başbakanı, protesto gösterisinde yuhalanan eski Başbakan BülentEcevit, CHP Genel Başkanı Deniz BaykaL eski Dışişleri Bakanı Şükrü Sina Gürel ile "Anavatan- dan" özür diledi. Eroğlu, dün Başbakan Abdullah Gül ile yaklaşkı 1 saat görüştü. Eroğlu, "Şimdi AKP iktidan Ue Kıbns-Türk halkmm Türkiye'nin menfaatlerini gözeterek olumlu bir anlaşmaya varma volunda görüş birügini sürdürüyoruz" dedi. BAYKAL AKP'Yİ ELEŞTÎRDİ: Tarih Kıbrıs'ın hesabun sorar • Baykal, Kıbns görüşmelerinden sonuç alınamaması ve KKTC'lilerin zarar görmesi durumunda sorumlunun AKP olacağını söyledi. tstanbul Haber Servisi - risi duruma hâkinı olacak- CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Türkiye'nin Irak ope- rasyonu konusunda somut ba- zı adunlar attığını savunarak "Irak'a bir müdahale konu- sunda işbirtiğini sürdürecek- se, mutlaka konunun TBMM'ye gebnesi gerekecek- tir" dedi. Baykal, Kıbns gö- riişmelerinden olumlu sonuç alınamaması ve KKTC'lile- rin zarar görmesi durumun- da sorumlunun AKP hükü- meti olacağını belirtti. Baykal, Avrupa Sosyal De- mokrat Partiler Birliği ve Sos- yalist Enternasyonel toplan- tılanna katılmak üzere dün sabah îtalya'ya gitti. Atatürk Havalimanı'nda gazetecile- rin sorulannı yanıtlayan Bay- kal, Irak'a müdahalenin Tür- kiye'ye büyük zarar verece- ğini ve mutlaka engellenme- si gerektiğini söyledi. Türki- ye'de halkın çoğunluğunun harekâta karşı çıktığını da kaydeden Baykal, "Bir im- kân varsa, müdahalenin ön- lenmesi doğrultusunda Tür- kiye'nin görevyapması temel sorumluluğudur" dedi. Türkiye 'de harekât için so- mut bazı adımlannın atıldı- ğına dikkat çeken Baykal, "Bir harekâta yönelik altya- pıhazırhldarımzlagelişmek- tedir. Bir yandan da bu sü- reç işhyor. Bu böyle sürdürü- lemez. Bu ild getişmeden bi- tır. Türkiye'nin yaran, Irak'a müdahale yapılmaması ol- malıdır" diye konuştu. t TBMM karan gerekir' Bundan sonraki gelişmele- rin mutlaka TBMM karannı gerektireceğini ifade eden Baykal, "TBMM karan ol- madan daha ileri bir angaj- man arük hukuken de müm- kün ohnaktan çıkmısur. Önü- müzdeki günlerde Türkiye, Irak'a yönelik müdahale ko- nusunda işbiıügmi sürdüre- cekse, mutlaka konunun TBMM'ye gelmesi gereke- cektir" diye konuştu. Baykal, hükümet ve hükü- metin arkasındaki güçlerin tavırlannın Kıbns'taki müza- kere sürecini tahrip ettiğini de kaydederek "Bu müzakere süreci olumlu sonuç vermez- se, Türkiye'nin ve KKTC'de yaşayan insanlann hakh ve meşru menfaatlan bir şekü- de zarar görürse, ortaya çıka- cakohımstıztablonun sorum- hısu bugünkü iktidar olacak- ür" dedi. Müzakereyi yapanlara kar- şı en sert açıklamalann, Tür- kiye'de hükümet tarafından ve hükümetin arkasındaki güçler tarafindan sergilendi- ğini anlatan Baykal, "Tarih bugünkü hükümetten Kıb- ns'ta yaşananlann hesabını er geç soracakûr" dedi. KKTC'de son günlerde muhalefet ve shil toplum örgütleri tarafindan "AB ve Çözüm" isteğiyle düzenlenen gösteri- lerde Annan planının bir an önce kabul edümesi isteniyor. Annç, eylemcileri "satılmış" olarak niteledi. (AP) Denktaş, Annan planının insanlık suçu olduğunu söyledi: Haritayı kabul edemeyiz Dış Haberler Servisi - KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, Annan belgesinde insanlık suçu anlamına gelecek bir durum yaratıldığını söyledi. Kıbns'ta dün ABD Kıbns Özel Temsilcisi Tbomas VVeston ve ardmdan Rum yönetimi lideri Glafkos Klerides ile yaptığı görüşmelerin ardmdan bir açıklama yapan Denktaş, "Bunu yapmaya kimsenin hakkı yoktur. Onun için herkes hizaya gelsin ve bir insani mesele olduğunu düşünsün, kimsenin yerinden olmayacağı yahut en az sayıda olacağı bir durum yaraülsm" dedi. Denktaş önce Klerides ile bir araya gelen Weston'ın, kendisiyle görüştükten sonra yaptığı "Ortak alanlar tespit ettik, bu nedenle ümhüyim n sözlerine ilişkin olarak bunun diplomasi gereği yapılmış bir açıklama olduğunu söyledi ve "VVeston'la gerçekleri konuştuk, zorluklara işaret ettik* dedi. Denktaş, planla ılgılı olarak "50 bin kişinin göçünü gerektiren bir harita yapddığuu, ancak 5 kişryi bik yerleştirecek program ortaya konmadığuu, her şeyin havada olduğunu, kendilerrvle kimsenin alay etmeje hakkı ohnadıgmı* belirtti. Denktaş, şunlan söyledi: "Biz haritan, o kadar insanın göçünü kabul etmryoruz. Bir kısım insan tabiatrv la bir yerlerden kmııldanuş olabilecek, ama biz fert başına bahçesiyle, hayvancıhğryia, eviyle insanlann nasıl yerleştirileceğini, nereye yeneştirilmek istediklerini proje hannde ve 'Parası da buradadır' demek suretiyle orta> < a ko>Tnalannı istKoruz. Aksi takdirde. böyle planlar, 50 bin insani ayağa kaldıracak teklifler, iktisadi hayaü durduracak. bilmem ne\i hiç düşünmeden insaniyet suçu hatine geuniş bir şey yapmışlardn-r Öymen, AKP'nin Kıbns konusundaki kararsızlığının kaygı verici olduğunu söyledi: Hükümet dış baskılara direnemiyor BARIŞ DOSTER CHP Istanbul Milletvekili, emekli büyü- kelçi Onur Oymen, hükümetin başta Kıb- ns sorunu olmak üzere, tüm dış politika konulanndaki kararsız ve çelişkili tutumu- nun endişe verici boyuta ulaştığını söyledi. "Hükümet,Kofi .Annan pbnmmkabuhliçin yapdan dış baskılara direnme gücünü gös- teremiyor" diyen Oymen, Annan planının gerek Kıbns Türklerinin, gerek Türkiye'nin güvenlik çıkarlan açısından çok ciddi sa- knıcalar içerdiğine dikkat çekti. Kıbns konusundaki son gelişmeleri de- ğerlendiren Oymen, "Annan planmın sa- kmcalanmn başında, Kıbnsh Türk ve Rumlann yeniden iç içe yaşamak zorun- da bırakıhnası getiyor" dedi. 28 yıldır, adada banş ve huzurun sür- mesinin, iki toplumun kendi bölgelerin- de iç içe değil, yan yana yaşamalanndan kaynaklandığuu anımsatan Öymen, pla- nml975'te yapılan "Nüfus Mübadelesi" antlaşmasını geçersiz kıldığının altını çiz- di. Oymen, "Rumlarda, henüz Türklerle birtikte yaşama külrürü gelişnıemiş. An- nan'm zoria bir Kıbns milleti yaratma gi- rişimleri gerçekçi değü. İki toplumun iç içe yaşamasmm ne gibi ciddi sakmcalar >ara- tabileceği, bazı Kıbnsh Rum pobtikacılar tarafin- dan da dile getirUryor" di- ye konuştu. Plandaki diğer bir sakın- calı unsurun da, çizilen ha- ritanın yerleşik Türk as- kerlerini konuşlandıklan bölgelerden çıkarmak ve Kuzey Kıbns'ın tüm stra- tejik noktalannı Rumlara bırakmak olduğunu anla- tan Oymen, "Stratejik açı- dan, Annan'm sunduğu ha- rita, tamamen Rum çıkar- lanna uygun. Plan, adada konuşlandınlacak Türk biıülderini işlevsiz kılryor. Plana göre bu biriiğin gö- revi karargâh içinde eğitim, malzeme ve teçhizatm bakımı ile törenkre kanlmaktan ibareL 9 kişiden büyük Türk birtiklerinin Türk kesimi içinde bir yerden bir yere git- meleri 14 günlük ön bildirime tabi olacak. Türklerin bir saldıma uğramalan hannde Türk birtiğinin müdahale etme hakkı fiilen mevcut olmayacak" diye konuştu. Oymen, Türkiye'nin 1960 antlaşmalann- dan kaynaklanan garanti haklannın da plan- milletvekili, eski büyükelçi öymen, Annan planının KKTC ve Türkiye için büyük sakıncalar içerdiğini belirtti. da büyük ölçüde sulandı- nldığını, Karpas'ın bir kan- ton olarak Rumlara bırakıl- masının stratejik açıdan kabul edilemeyeceğini söyledi. "Kıbns'ın silab- sızlandınlacak obnası, ye- terli güvence sayılamaz. Geçmişte Rumlann ve Yıı- nanistan'uı antlaşmalara aykm olarak Kıbns'ı ve Egeadahrmı nasıl sflahlan- dırdıklan ortada" diyen Öymen, Türkiye'nin Kıb- ns meselesini, uzun vade- li stratejik çıkarlan açısın- dan değerlendirmek zorun- da olduğunu vurguladı. 1960 antlaşmaları ile bölgede kurulan Türk-Yunan dengesini ko- nımannı özel önem taşıdığını belirten Öy- men, AB bu antlaşmalan ihlal ederek Kıb- ns Rum Yönetimi'ni, Türkiye'den önce üyeliğe kabul etmesini "vahimbir hata" ola- rak niteledi. Öymen, AB'nin Kıbns Rum Kesimi'ni üye yapma girişimlerine karşı, Türkiye'nin devlet ağırlığını koyarak ye- terince mücadele etmemesinin büyük ek- siklik olduğunu anlattı ve "Annan planın- da özlü bir değişiklik yapümadığı, iki top- lumun yan yana yaşamasını sağlayacak bir yapı oluşturulmadığu Türkiye'nin güven- İik çıkariarını güvence altma alacak hü- kümler getirihnediği takdirde, Türk tara- finın Annan planmı kabul etmesi büyük hatadn". Dışişleri Bakanhğı sözcüsünün, An- nan planı doğrultusunda, Türkiye'nin Kıb- ns poütikasının gözden geçirileceği yolun- daki sözleri son derece taHhsiz ve ülkemiz çıkarlan açısından sakmcahdır'1 dedi. 'Böl ve httkmet' politikası Geçmişte Kıbns Rumlannın en büyük fe- laketinin, kendi aralannda ve kendi anava- tanlanyla görüş aynhğına düştükleri dönem- de yaşandığını annnsatan Öymen, "Türk tarannın özelökle Kıbns meselesinin için- de bulunduğu bu nazik aşamada aynı ha- taya düşmemesL kendi müzakere pozisyo- nunu za>ıflatacak davranışlardan kaçın- ması, biriik ve dayanışma içinde davran- ması çok önemn. Ambargo ve baskılar yo- lu>1a Türk tarafinın direncini laramayan- lann. şimdi' böl \ e hükmet" politikasını an- dıracak şekilde, Kıbns Türk tophımunu ve Türidye'deki kamuoyumı bölme>i amaçla- yan girişimlerine karşı çok dikkatü ohnab- VE" diye konuştu. Glafkos Klerides: Belgede ıstemiyoruz LEFKOŞA (AA) - Güney Kıbns Rum Yönetimi (GKRY) lideri Glafkos Kkrides, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın sunduğu planda. "egemenük, yeni devlet, güvenHkve diğer baa konularda yapdacak değtykfflderiash kabul etmeyeceklerini'' söyleyerek bunu Annan'a da ilettiklerini belirtti. Rum televizyonlannda önceki akşam canlı yayunlanan bir programda gazetecilerin sonılannı yanıtlayan Klerides, 16 Şubat'ta yapılacak "başkanhk" seçiminde aday olmasıyla ilgili olarak kritik bir dönemden geçtiklerini, bu dönemde, müzakereleri devam ettiren kişinin kısa bir süreliğine de olsa görevini devam ettirmesinin ülkeye daha yararlı olacağını düşündüğünü söyledi. "Phn kabul edilebinr mi" şeklindeki bir soruya Klerides, "Önümüzde 28 Şubat'a kadar süre var. Bu sürede mümkün ofauı değişikliği yapmaya çahşacağız. BM Genel Sekreteri'ni planda yapılacak değişUdikter pek Ogflendinnez. Planda degişikhklerin büyükHiğü, derinBği ve önemi Ud tarafi OgOendirir ve bunbrm yapıhp yapıhnaması bunhra bağhdu-" diye yanıt verdi. Başkanhk seçimi 16 Şubat'ta Kıbns Rum Kesimi'nde başkanhk seçimi 16 Şubat'ta yapılacak. Seçimlerde aday olacağını açıklayan Klerides'in görev süresi 28 Şubat'ta sona eriyor. Seçimlerde Klerides'in en büyük rakibi olarak görülen Demokratik Parti Genel Başkanı Tasos Papadopulos, komünıst AKEL partisiyle Sosyal Demokratlar Hareketi (KlSOS) tarafindan da destekleniyor. Seçimlere, Klerides'in Kıbns müzakerelerindeki danışmanlanndan Başsavcı Alekos Markides de bağunsız aday olarak katilıyor. Rum seçim takvimine göre, adaylann yann adaylıklanyla ilgili resmi başvuruda bulunması gerekiyor. İnsan kaçakçılığı Somalili çocukların trajedisi NAtROBt (AA) - Somalili ailelenn daha iyi koşullarda yaşayarak eğitim almalan arzusuyla, çocuklannı Avrupa ve kuzey Amerika'ya götürmeleri için insan kaçakçılanna 10 bin dolara kadar varan paralar verdikleri bildirildi. BM'nin bir raporunda ailelenn, insan kaçakçılannın, çocuklannı ülkedeki kanşıklıktan kurtaracağını umduklan, ancak bu girişimin bazı çocuklar için fahişelik ve suç işlemeyle sonuçlandığı belirtildi. Raporda, insan kaçakçılannın çocuklan Batı ülkelerindeki havalimanlannda bu^ktiklan ve buradaki yetkilileri yanıltmalan için çocuklara isimleri ve geçmişleri hakkuıda yanlış bilgi \ennelerini tembih ettikleri bildirildi. Göçmen bürolanntn bazı çocuklan akrabalanyla birleştirmeyi başardıklan, ancak bazılannın yanında kaldığı ailelerin, yahıızca hükümetten yardım almak arzusuyla banndırdıklan için çocuklara gerekli bakımı yapmadıklan kaydedildi. Rapora göre kötü koşullarda yaşayan bazı çocuklar intihar girişiminde bulunuyor, gebe kalıyor, alkol ve uyuşturucu bağımlısı oluyor ve suça yöneliyor.