Catalog

SAYFA CUMHURİYET 3 AĞUSTOS 2002 CUMARTEÎ HABERLER Sağlar'dan açıklama I ANKARA (ANKA)- Sosyaldemokrat Halk Partisi (SHP) Genel Sekreten Fikn Saglar, Yargıtay Cumhuriyet Başsa\ cısı Sabih Kanadoğlu'nun partirun tüzüğünde değişikJik istemıni SHP'nin demokratık niteliğonin bir göstergesı olduğunu söyledi. Sağlar, Yargıtay Başsavcısı Sabih Kanadoğlu'nun tüzükteki iki değişıklik konusundaki uyansına yazılı bır açıkJamayla yanıt verdi. Sağlar, "Binm demokratik an]ayışımi2 gereği olarak partimizde görevden alma yetkisi hiçbir kuruma verilmemiştir. Bu nedenle tüzüğümüzde yer almamıştır" kârşılığını verdi. Sağlar, buna rağmen Cumhuriyet Başsavcılığı'nın zorunlu taJebinin gereğini, yasal süresinde yerine getireceklenni bildirdi. Sağlar, Başsavcı Sabih Kanadoğlu'nun, parti üyelerinin doğrudan genel başkanı seçmesine olanak tanıyan tüzük maddesiru kabul etmesını de demokratikleşme açısından sevindirici bir gelişme olarak nitelendirdi. Avukata silahlı saldırı • DlYARBAKIR (AA) - HADEP'li Diyarbakır Yenişehir Beldesi Belediye Başkanı Remzi Azizoğlu'nun amcası olan avukat Recep Azizoğlu, uğradıgı silahlı saldın sonucu hayatını kaybetti. Aziz Mahmutoğullan Caddesi üzerinde bulunan Azizoğlu Apartmanı 'nda oturan Avukat Recep Azizoğlu, 3. katta bulunan evine çıkmak ıçin asansöre bindigi sırada kimliğı belirsiz bir kişinin silahh saldınsına uğradı. Kafasına sıkılan tek kurşunla ağır yaralanan Azizoğlu, vatandaşlar tarafından Diyarbakır Devlet Hastanesi Acil Servisi'ne kaldınldı. Buradaki ilk müdahaleden sonra Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesi'ne kaldırılan Azizoğlu, müdahalelere rağmen kurtanlamayarak hayatını kaybetti. Avrupa Konseyi memnun • STRASBOURG(AA) -Avrupa Konseyi, Türkıye'de savaş ve yakın savaş tehdidi hallen dışında idam cezasının kaldınlmasını öngören AB Uyum Yasa Teklifı'nin idam cezasına üişkin 1. maddesinin TB.MM Genel Kurulu'nda tabul edılmesinden nennun olduğunu bddırdı. Avrupa Konseyi Genel Sekreten Walter Schwımmer imzasıyla Yayımlanan bıldınde, idaaı cezasuıın taldınlması, "Türkiye'de insın haklan ıçin çok önemli bir ilerleme" t>la-ak nitelendirildi. Kaıann yasalaşmasuıın, Târkıye'run Avrupa ienokrasi aılesıne ^tatiması yönündeki Bteğını göstereceği" ifade edüen bıldınde, "Bu jylıma, Avrupa toıseyi'nin savunduğu asau değerlerin büyük 2affrinı temsil edecek" :enldi AB uyum paketi, demoktatikleşme ve insan haklan alanında değişiklikler getiriyor İdama 'savaş' sırurlamasıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - AB uyum paketi, demokratikleşme ve insan haklan alanında önemli değişik- likJer getiriyor. îdam, savaş ve yakın savaş halleriyle sınırlandınlırken Kürt- çe yayın ve Kürtçe öğretime yeşil ışık yakılıyor. Basın suçlanndahapis ceza- lannın ağır para cezalannadönüstürül- mesi öngörülüyor. AB uyumpaketi ile getirilen diğer düzenlemeler şöyle: • "Türklüğü, cumhuriyeti, TBMM'yi, hükümetin manevi şahsiye- tini, bakânnklan, devietin askeri veya emniyet muhafaza kuvvetlerini veya adtiyenin manevişahsiyetinT tahkir ve tezyifkastı bulunrnaksızın. sadece eleş- tirmek amacıyla yapılan yazılı, sözlü veya görünfülü düşünce açıkJamalan cezayı gerektirmeyecek. • AB uyum paketinde Kürtçe yayın ve Kürtçe öğretime yeşil ışık yakılırken basın suçlannda hapis cezalannın ağır para cezalanna dönüştürülmesi öngörülüyor. • Göçmenkaçakçılığı yeniden tanım- lanırken "doğnıdan doğruya veya do- laryiı olarak maddi bir \arar elde et- mek amacıyia" vurgusu yapıhyor. • Derneklenn çalışma koşullanyla ilgili bazı iyileştırmeler getiriliyor. • Cemaat vakıflan, vakfiyeleri olup olmadığına bakılmaksızın, Bakanlar Kurulu"nun izniyle dinı. sosyal, eğit- sel, sağlık ve kültürel alanlardaki ge- reksirumlerini karşılamak üzere taşın- maz mal edinebilecek ve taşınmaz mallan üzerinde tasarrufta bulunabi- lecek. • Yabancıların toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenlemeleri konusunda- İci kurallar yumuşatıhyor. Yabancıla- nn konuşmacı olarak katılma. afiş, pankart taşıma gibi etkinliklerde yer almalan için ızin zorunluluğu kaldı- nlıyor. • AÎHM'nın karan doğrultusunda, yargılamanın yeniden yapıhnası ola- nağı getiriliyor. Adalet Bakam, Yargı- tay CumhuriyetBaşsavcısı, AlHM'ye başvuruda bulunan veya yasal temsil- cisi, AİHMkarannın kesınleştiği tarih- ten sonra 1 yıl içinde Yargıtay Bırinci Başkanlığı'na muhakemenin iadesi is- teminde bulunabilecek. • Kürtçe yayınm önü açılıyor. Cum- huriyetin anayasada belirtilen temel niteliklerine, devletin ülkesi ve mille- tiyle bölünmez börünlüğune aykın ol- mamakkoşuluyla günlük yaşamda ge- Ieneksel olarak kullandıkJan farklı dil ve lehçelerde yayın yapılabilecek. • Basın suçlannda hapis cezalan- nın, ağır para cezasına dönüştürülme- si öngörülüyor. • Kürtçe öğretimin önündeki en- geller kaldınlıyor. Buna göre, cum- huriyetin temel ilkelerine, devletin ül- kesi ve milletiyle bölünmez bütünlü- ğüne aykın olmamak koşuluyla Mil- li Eğitim Bakanlığı'nın denetiminde günlük yaşamda geleneksel olarak kul- lanılan farklı dil ve lehçelerde özel kurs açılabilecek. ALİ SABANCI: Türkiye önemli birdönemeçte İSTANBUL (AA) - Hacı Ömer Sabancı Holding Strateji ve Iş Gelişrirme Grup Başkanı AM Sabancı, Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) ile bütünleşme yolunda çok önemli bir dönemece girdiğıni belırterek "AB, bu yıhn sonunda genişleme konusunda karar alacak. Karar alacağı 12 ülke arasmda biz de vanz. Bu tarihi firsaü kaçırmamak gerekryor" dedi. Sabancı, Sabancı Topluluğu'nun yayın organı HaberSa'da yer alan söyleşide, Avrupa "nın kendi içinde bir bürünleşmeye gittiğini belirterek Türkiye'nin bu bütünleşme içinde yer almak için çaba sarf efriğini vurguladı. Sabancı şunlan kaydetti: "AB'ye üyefik kriterleri befli Ekonomimizi güçlü, verimü ve rekabetçi bir yaprya getirmek. Demokrasi açısından AB kulfibiinün kuraOannı benimscmek. Bunlar Türkiye\ i bölgesinde ve dünyada çok daha güçlü bir pozisyona getirecek. Türkiye daha ktiknut, daha zengin haie geJecek." Yaşanan krizlerin ekonomiyi reel olarak küçülttüğünü ıfade eden Ali Sabancı, Türkiye'nin 150milyar dolara ulaşan borcuyla dünyanın en borçlu kamu sektörüne sahip ülkelerinden biri durumuna geldiğini kaydetti. AVRUPA HAREKETi 2002 BAŞKA YAR'N VOK TBMMkapısına Kopenhagsauti ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - "Avnıpa Hareketi 2002", TBMM Çankaya Kapısı'nın karşısına yerleştirdiği elektronik saat ile aralık ayındaki kritık Kopenhag zirvesi için geri sayım başlattı. Türkiye'ye üyelik için takvim verilmesinin söz konusu olduğu zirveye 132 gün kaldığmı anımsatan saat, 12 Aralık 2002 tarihınde sıfırlanacak şekilde azalarak AB'ye yönelik uyum çalışmalannın önemine dikkat çekmeyi amaçlryor. Milletvekillerini halkın sesine kulak vermeye ve 12-13 Aralık'ta Kopenhag'da yapılacak zirveye kadar. Türkiye'nin üyelik müzakerelerine başlayabilmesi için gereken siyasi adımlan atmaya çağıran Avrupa Hareketi 2002'nin geri sayım saati, Ankara Sanayici ve ışadamlan Derneği'nin (ASlAD) desteğiyle TBMM'nin Çankaya Kapısı'nın karşısına yerleştirildi. ASİAD Yönetim Kunılu Başkan Yardımcısı Erol Aykut, AB ile ilişkilerin hız kazandığı bu dönemde, çeşitli sivil toplum örgütlerinin de konuya gerekli desteği verdiğini vurguladı. ASİAD'ın "Avrupa Hareketi 2002"nin Ankara sorumluluğunu üstlendiğını kaydeden Aykut, "Parlamenterlerimizin konuya olan duyarhhklannı sürekli ktlmak amacıyla müzakere sürecini simgeleyen elektronik saatüı TBMM girişi kapısı karşısında yer alması sağlanmış olup, geri sayun için start 2 Ağustos 2002 (dün) saat 07.00 itibarryla verilmistir" dedi Uderler zirvesinde TBMM'nm gelecek hafta olağanüstü toplantıya çağnlması benimsendı Ecevıt: Dahayapılacakişlerimiz var Başbakan BüJent Ecevft. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Koalisyonu oluşfu- ran partilerin genel başkan- Iannın bir araya geldiği lider- lerzirvesinde TBMM'nin ge- lecek hafta olağanüstü top- lantıya çağnlması benimsen- di. Zirvede, Ulaştırma, Içiş- leri ve Adalet bakanlanna ya- pdacak atamalar da gündeme gelirken yeni bakanlann kim- ler olacağı henüz netleşmedı. Baybakan Bülent Ece\it, zır- veyi değerlendınrken "sıksık bir araya geti>oruz. Daha ya- • Başbakanlık Merkez Bina'da gerçekleştirilen liderler zirvesinde erken seçimler için çıkanlacak ek bütçe tasansı ile dün komisyondan geçen iş güvencesi tasansının yasalaştınlması konusu değerlendirildi. pıiacak işlerimiz var" dedi. Başbakanlık Merkez Bi- na'da dün gerçekleştirilen li- derler zirvesi yanm saat sür- dü. Toplantıya DSP Genel Başkanı ve Başbakan Bülent Ecevit, MHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Dev- letBahçetL ANAP Genel Baş- kanı ve Başbakan Yardımcı- sı Mesırt Yıbnaz ile Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardım- cısı Şükrii Sina Gürel katıldı Mutabakata vardılar AJınan bilgiye göre, toplan- tıda erken seçimler ıçin çıka- nlacak ek bütçe tasansı ile dün komisyondan geçen ış güvencesi tasansının yasalaş- tınlması konusu değerlendi- rildi. Liderlerin, grup yöneti- cileriyle görüştükten sonra gelecek hafta için olağanüs- tü toplantı çağnsı yapılması konusunda mutabık oldukla- n belirtildi. Olağanüstü top- lantı çağnsının 6Ağustos Sa- lı günü için yapıhnası bekle- niyor. Ecevit, gazetecilerin so- rusu üzerine, ek bütçe tasan- sı için Meclis'in olağanüstü toplantı tarihini henüz belir- lemediklerini söyledi. DYP Genel Başkanı Tansu Çiller 'iki turlu' sistem için parti liderlerini ziyaret etti: Artik padişah olmak istemiyonım DYP lideri, BüJent Ecevit, Devlet Bahçeli ve Mesut Yümaz'la görüşerek tüm seçim yasalan için bir çerceve yasa önerdiklerini belirtti. (Fotoğraf: AA) ANKAR4 (Cıunhuriyet Bürosu) - DYP Genel Başkanı fansu Çiller, TBMM Başkanlığı'na sundukJan "iki turhı-daraltıhmş bölge-tercihfi seçim sisiemi ve parti harcamalannda şef- faflık" önenleri için Meclis'in 48 sa- at daha çalışmasını istemek amacıy- la Başbakan Bülent Ece- vit Başbakan Yardımcı- lan DevletBahçeli ve Me- sut Yılmaz ile dün bir kez daha görüştü. Tüm seçim yasalan için çerçeve bir yasa önerdiklerini belirten Çiller, "Ben arük padi- şah olarak anıbnak iste- miyorum. Btrakaam mtf- let seçsin tercih sistemi- nL Bir yerde 5 milletve- kfli varsa o 5 millerveki- hnin yerine biz 10 göste- 1 relim*' diye konuştu. Çiller, yüzde 10 barajını geçersiz kı- lacak ıttifak veya dolaylı ittifak yeri- ne iki turlu seçımi bir güvence olarak • DYP lideri Tansu Çiller, liderlerle yapüğı görüşmenin ardından yüzde 10 barajını geçersiz kılacak ittifak veya dolaylı ittifak yerine iki turlu seçimi bir güvence olarak önerdiklerini kaydetti. önerdiklerini vurguladı. Seçimden sonra ittifaktan aynlmalar sonucu Meclis'te bır anda 20-30 parti bulu- nabileceğini savunan Çiller, "Israıia üzerindedurduğumuzvüzde 10bara- jını indirmeyeüm. İki turlu seçimde rniUetittifaklanyapsın.Yalnızdarböl- gedegil,yaniher bir mü- letvekttiiçinbir bÖIge de- ğfl.Meselakanbu]3böl- geye aynlmış, 6'ya ayı- rahnı, büvük şehirleri ayırarak ikiturlu seçimi gündeme getireKm" gö- rüşünü dile getirdi. DYP lideri, sağ ve sol görüşlü partilerarasında rekabet sağlayabilmek için ikinci tura 4partinin kahnasım önerdiklerini belirtti. Çiller, "DSPve MHP fiderieri bununiçin zaman kalmadığını düşünüyor. ANAP'la tercihli sistemde anlaşük. Mecüs çoğunluğunu gorürsek bir ko- misyonkurubnasnu önereceğizn dedi. TİHV araştırmasi: 1984'e kadar bini aşkın kişiye 'yağlı ilmek' tstanbul Haber Senisi - Türkiye insan Haklan VakfVnın (TIHV) araştırmasına göre, Türkiye'de 1984 yılına dek bini aşkın kişinin boynuna "yağh fimek" geçirildi. Adalet Bakanlığı Adlı Sicil ve Istatistık Genel Müdürlüğü'ne göre ise 1936-1984 döneminde 385 kişi infaz edildi. Adalet Bakanlığı ise 1937- 1984 yıllan arasında 415 kişinin idam edildiğini açıkhyor. Resmi kaynaklar arasındaki farkın, "öhım cezalannm, yasanın öngördüğünün aksine karar çıkanlmaksızın infaz edümesinden" ya da "düzgün bir kayıt tutubnadığından" kaynaklandığı ifade ediliyor. Türkiye Cumhuriyeti'nde en çok ölüm cezasına çarptıran mahkemeler, 1920-1929 yıllan _ _ _ _ — — — — arasında görev yapan îstıkJal • Türkive Mahkemeleri oldu. TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Lumhunyetl Kurulu'nun bir çalışmasına nde en çok göre, 1.10.1920-31.07.1922 Ölüm cezasına terihleri arasında 59 bin 164 rarnfıran ^ yn&lanuken 1054 kişi çarptıran i d a m ^ ^ 2 b i n 6 % y ş i mahkemeler, hakkında müeccelen idam 1920-1929 karan verildi. 12 Eylül v ı j j a n darbesinden sonra ^ . . . sıkıyönetimin yürürlükte arasında gorev oiduğu 1978 . j9 8 7 ^n^ yapan Istiklal arasında bu mahkemelerde Mahkemeleri ^ b ü l i ^ km ^ y a rg llan d 1 - ,, 27Mayıs, 12Martvel2 o l f l u - Eylül'ün ardından ""•^•~"^""™"i ^™" mahkemelerin karanyla 90 kişi asıldı. 1923-1984 yıllan arasındaki 62 yıllık dönemin 17 yüını kapsayan 1924.1940,1952, 1953,1965-1970,1973-1979 yıllannda infaz yaşanmazken aynı dönemde 13 yıl boyunca TBMM'den hiçbir infaz karan çıkmadı. Cumhuriyet döneminde en son Devrimci Yol üyesiHıchrAslanın infazınıngerçekleştirildiği 25 Ekim 1984 tarihine kadar geçen sürede, kamuoyunda en çok bilinen idamlar, Başbakan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan ile Deniz Gezmiş, Vusuf Aslan ve Hüseyin tnan'ınki oldu. TBMM Adalet Komisyonu'nda ölüm cezasına hükümlü 83 kişiye ait 32 dosya bulunurken sanıklann tamamı TCY'nin 125 ve 146'ncı maddesi uyannca ölüm cezasına mahkûm edihnişti. Dunyada 2001 yılı 4 bin 700 kişi idam edildi tstanbul Haber Servisi - Türkiye'de ölüm cezası kaldınlırken dünyada 2001 yılında 34 ülkede 4 bin 700 kişinin idam edildiği belirtildi. Ölüm cezasının kaldınlması için çalışan ttalyan Nessuno Tocchi Kokki Kaino Derneği'nin raporunda, 4 bin 700 kişiden 4 bin 610'unun (yüzde 98), diktatörlük rejimleri bulunan ülkelerde idam edildiği kaydedildi. {damlann özgürlüklerin bulunmadığı ülkelerde infaz edıldiğı açıklanan raporda,u ldam cezasma karşı \erikn mücadele aynı zamanda demokrasi savaşıdır^ denildi. Raporda dünyada 69 ülkede idam cezasının bulunduğu, bunlardan sadece 13 ülkenin demokrasi ile yönetildiği vurgulandı. Japonya dahil idam cezasının bazı ülkelerde devlet sırn gibi olmasından dolayı resmi rakamlara asla ulaşamadıklannın kaydedildiğı raporda, bu ülkelerden toplanan tahmini rakamlar şöyle açıklandı: Çin'de 3500, îran'da 198, Irak'ta 179, Kenya'da 100, Tacikistan'da 100, Vietnam'da 100, Suudi Arabistan'da 82, Yemen'de 80, Afgarustan'da 68. 2001 yılında idam edilen insanlann resmi rakamlanna ulasılabildiği 7 ülke olduğu kaydedüirken ABD'de 66. Tayland'da 18, Tayvan'da 3, Bangladeş'te 2, Japonya'da 2, Endonezya'da 2, Botswana'da da 1 kişinin idam edıldiğı büdirildi. Adalet Bakanlığı verileri Olüm cezasında sınıfatladık ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Adalet Bakanlığı'nın verilerine göre, ölüm cezası konusunda ülkelerin durumlan şöyle: Tüm suçlar bakmundan ölüm cezasmı kakbran ülkeler: Bu kapsamda bulunan 57 ülkeden bazılan; Belçika, Danimarka, Ahnanya, Yunanistan, îrlanda. Italya, Ispanya, Isviçre, Mozambik, Panama, Portekiz. Öiüm cezasmı adi suçlar bakmundan kaldıran ülkeler: Bu kapsamda 15 ülke bulunuyor. Arjantin, Brezilya, Kanada, Kıbns, El Salvador, Israil, Malta, Meksika, Nepal, Paraguay ve Peru bu ülkeler arasında yer alıyor. Yasalarmda ölüm cezası ohnasma karşuı uygulamayan ülkeler: 26 ülkeden bazılan Arna\'utluk, Bermuda, Butan, Boh'vya, Madagaskar, Maldivleı;_. Tonga, Batı Samoa, Senegal, Surinam. Öfüm cezasmı u> gula>an ülkeler: Bu kapsamda 95 ülke bulunuyor. ABD, Afganistan, Cezayir, Bahreyn, Japonya, Ürdün, Letonya, Tayland, Ozbekistan, Vîetnam, Estonya, Pakistan, Suriye, Tanzanya, Zambiya, Endonezya bu ülkeler arasında yer alıyor.