Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURİYET 9 TEMMUZ 2002 SALI
O L A Y L A R V E G O R U Ş L E R olay.gorus@cumhuriyet.com.tr
EVET/R4YIR
OKTAY AKBAL
Bize, Binlercc
Yasak mı?
Nezaman yazılaraaraversem,dostokurlar
"Ba/lezamaunda dınlence oiur mu?" dıye çıkı-
şırla-' Boyle zaman' Yazı yaşantım boyunca
'boyezaman'larhıçeksıkol madı Toplumdahep
karnaşa, pol ftıkada guvensızlık, hep korku, en-
dışe.
Baktım bu kez okurlaraa ses yok1
Ben de, bır-
kaçgunbaşımıdınleyeym dedım GıttımBod-
rum'un Bıtez'ıne Dostar vardı, sevenler var-
dı l/ı de etrnışım' GerçıGokova da başka gu-
zel, Bıtez de. Mucap a Filiz Ofluoğlu, Zeki
ıle Yurdagül Koylü Dr Rana ıle eşı Nejat Be-
şe, Dykucu L_eyla Erbıl JZ tın yıllarımın arkada-
şı llhan BerK...
D nlence, t e k başınayaşanmaz Dostlar, dost-
luklar olacak. llhan Selçuk "Tolstoygıbı" kent-
ten uzakta yaşadığımı ^ardı Yıne de çevrede
ınsanlar, ınsanlar gerekıyor Tek başına, hele
sevdığı eşı, dostları olmadan yaşamın anlamı-
nı duymak olası mı/>
Boyle yazı lara alışıksınızdır' Gıderler guzellık-
lerı gorur anlatırlar Ben ne>reye gıtsem kendımı
de duşuncelerımı de ozl&mlenmı de taşıdığım
ıçın ha orda, ha burda ha Istanbul'da, ha Bı-
tez'de ya d a başka yerde olmak fark etmıyor1
Şaka mı' Altmış yılı aşmış, beş daktılolu bır ya-
zar başka nasıl olabılır'?
Donuşte, t>ızı Bodrum dan Gokova'ya getır-
dı Bıtez'ın Toloman dınlence yennın sahıbı Ze-
kı Koylu H»ç gormedığım guzellıkler, dostluk-
lar ıçınde once Ören'e geldiık Geçen yıl ören'de
Melih Cevdet Andayın heykelı, kendı adını
taşıyan bırparkayerleştırılmıştı Gıdıp açılışta
Naıl Çakırhan'labırlıktebulunacaktık, aksılık-
ler onlemıştı Bu kez, sevgılı şaın olanca canlı-
lığıyla karşımızda bulduk. Ören Beledıye Baş-
kanı Kâzım Turan'ın deOerbılırlığını ozelhkle
belırtmek gerek Burası da, Bıtez gıbı, Akbuk
gıbı bır yeryuzu cennetı Yurdumuzun neresı
değıl kı
1
Hep, CHP'lıteri, Hepsı \\ Uarın partılılen, gonul-
lulerı' Koklen Atatürkdevnmıne dayanan kos-
koca bır partı bu
1
Nıye, caha çok genışlemek-
ten, buyumekten, tum a'e'/nmcılen kucaklamak-
tan kaçınır CHP'nın şımiıkı yonetıcılerP Oy-
sa, yurdun her koşe bucağında yıllann yorgun
ama ınançlı partılılen var.
Işte, bırdağ koyu, Etnr. Asmalı kahvede kâ-
ğıt oynayan uç beş kışı muhtar Hüseyin To-
pan Kırk yıllık CHP'lı Kım gelse başa, kım
gıtse, değışmez bu sağlarn ınsanlar Topan'la
konuştuk, dınledık yaşamında CHP'nın nasıl
dennden yer aldığını Sonra Ören'de de tanı-
dık, Bıtez'de de tanıdık CHP'nın gonullu yan-
daşlannı, b u partıye gosterdıklen sevgıyı bağ-
lılığı Bılmem Ankara'caki kadro bu gerçegı
gorebılıyor mu'?
On gun yazmamak, talemın o ışleyışını onlu-
yor Yazıdan bırkaç gun lopmak, unutturuyor na-
sıl yazı yazılacağını? Heo boyle olur, sonra ge-
çer gıder
Bır kez yazma tutkusjna kaptırmışsan, artık
kurtaramazsın kendı nı
Dunyanın, ulkenın acıan, umutlan, umutsuz-
lukları kat kat artarken =en kalk bır dınlencenın
öykusunu yaz
1
Yaşam.k, çalışmak, dıdınmek,
hem kendıne hem toplınna bır şeyler duyurma-
ya çalışmak Olabıldıönce
1
MEB ve Tarih Eâitimi... PENCERE
PPOf. Dr. ERDBUB* YURTCAN
Ceza "Vargılaması Hukuku
8. Baskı çıktı
Adınız
Geçiyor
Kendinizi tüm
medyada iakip etmek,
adınızn geçtiği
*• tüm rnateryalleri
araştırmac, edinmek,
rapclamak
istiyomınuz!...
6 4 9 2 ulusa.1 Î yerel basin organı,
3 6 televızyon lcaılı, 1 4 radyo ıstasyonu
24 saat elektr-o < ortamda satır satır
sanıye sanıye s--n ıçın takıp edılıyor,
derlenıp» s"S uıaştırılıyor
Prof. Dr. Salih OZBARAJN
T
oplumsal Tarıh dergı-
sının değışık bıçım-
lendınlmış bır ozel
(100 ) sayısı ıle yenı-
den gundeme gırdı ta-
nh eğıtımı sorunlan, Mıllı Eğıtıra
Bakanı Metin Bostancıoğlu nun
aynı dergının 101 sayısında bu so-
runlara ılışkın açıklamalanyla ve
başka ırdelemelerle bırlıkte^l)
Her şeyden once, Sayın Bostan-
cıoğlu'nun soyleşıde sorulan so-
rulara verdığı yanıtlar, tanh eğı-
tımınden sorumlu bır kurumun
en tepedekı yetkıhsınden yansı-
ması çok onemlıydı benım ıçın,
yıllar yılı Mıllı Eğıtım Bakanlı-
ğı obur butun derslerde olduğu
uzere, tanh derslennı Talım \e
Terbıye Kurulu aracıhğıyla ku-
manda edegelmıştı \ e bu durum
gunumuzde de surmekte Sayın
Bakan sanınm, oncekı uygula-
malardan oturu bınkegelen olum-
suzluklardan sıynlmak ıstercesı-
ne onumuzdekı yıllar ıçın dahaiyi
bir tanh eğitimi \ aadınde bulun-
muş, guzel bır tablo ortaya koy-
maya çahşmış soyleşısınde
UNESCO, BM \e A\Tupa Kon-
seyıyetkılılennce "'tarihinbanş-
çıl amaçlarla kullanılınası" \e
"saldırgan millhetçılik. yabancı
düşmanhğı Ne hoşgorusuzîuk'" ba-
tağından kurtanlması yonunde
dıle getınlen kımı ılkelen yınele-
yerek sonınun can damanna do-
kunmuştur Yenı bır tanh anlayı-
şuıın unınu olarak ortaya çıkan-
lan da vurgulamıştır "Çağdaş
oğretun \ ontem \e tekniklerinin
kullanılması; teknolojininyaygın-
laşünlması; beceri, tututn ve de-
ğer kazanımını hedefieyen oğretim
programlannın hazırlanmasr
Boylece, "insan haklanna ve te-
melozgürtükleresaygıh.ulusalve
uhıslararası sorunlara duyarfa ve
bunlara banşçıl çozutnkr urete-
bilen. ulusal ve uluslararası siste-
min aktif bir uyesi olan. sorgula-
\un, düşunen, deşören, \orumla-
van, gelecekle geçmiş arasında
bağlantı kurabilen, yaşama dö-
nuk bir yapıda" oğrencı yetıştır-
me hedeflendığı belırtıbnıştır
Mıllı Eğıtım Bakanı'nın dılek-
len ve beklentılen, doğal olarak
sevuıdıncıdır, eğıtımı çok hassas
olan boyle bır ders ıçın umutlan-
dıncıdır, unlu tanhçı Eric Hobs-
bawm ın atom bombası kadar teh-
lıkelı olabıleceğını vurguladığı
boyle bır oğretim dalı adına dık-
katçekıcıdır Ancak,kendısınıte-
mellendırdığı ve 1990'h yıllarda
MEB'de geçınlen bu on yıllık do-
nem, boyle bır beklentıyı esenlı-
ğeçıkaracaknıtelıktedeğıldır En
son aşamada ogretmenle baş ba-
şa kalan \ e oğretmenın uyguladı-
ğı yontemın yetersızlüdennden
kaynaklanan yanlannın da bulun-
duğunu -ogretmen yetıştırmede
YOK'un ustlendığı sorumlulugu
pek beceretnemış olmasını- hıç
unutmamakla bırlıkte tanh eğı-
tımındekı temel sorunun MEB'ın
kalıplaşmış mufredatının, yakla-
şımlannın ve ders kıtaplannın dı-
şına çıkarabılecek sıstemı getıre-
memesınden ve gerekh kurulla-
n, bılen, ureten ve uygulayan uz-
man, ogretmen ve sanayı dallan
ıle donatamamış olmasından kay-
naklandığını belırtmelıyım
199O'lı yıllardakı olumlu su-
reç, aslında MEB dışuıda gelışen
bır sureçtır ve Tanh Vakfı'mn Iz-
mır Buca Eğıtım Fakultesı, Boğa-
açı Unıversıtesı, belırlı lıseler v e
kımı Alman vakıf ve enstıtule-
nyle yaptığı ışbırhgı sonucu or-
taya koyduğu çalışmalan ıçenr
Ozelhkle Orhan SiHer, llhan Te-
keli, Orhan Koloğiu. Necdet Sa-
kaoğlu, ZaferToprak, HaHI Berk-
tay, Herkıil Millas, Buşra Ersan-
h ve aralannda benım de bulun-
dugum başka akademısyen ve eğı-
tıcılenn 9O'lı yıllarda tanh eğıtı-
mıne ıhşkın yansıtmak ıstedıkle-
n eleştınler ve arayışlar surecıdır
2-3 Aralık 2000 gunlennde MEB
yetkılıleruun bıraz daha bılınçh
olarak katıldıklan Tanh Vakfi-
MEB-ODTU buluşması, orada
sunulan bıldınlenn ve tartışma-
lann yayımlandığı bır aşamayla ve
Toplumsal Tanh dergısımn 100
sayısında Muüu Öztürkve Mus-
tafa Yolaç'ın gerçekleşurdıklen
"Tarihi Silahsızlandırmak" ko-
nulu ozel bır dosyadakı tartışma-
larla gunumuze kadar süregel-
mıştır Şu gunlerde MEB'de Sa-
yın Bostancıoğlu'nun sozunu et-
tığı v e tlber Ortayü başkanlığın-
dab "A\Tupa Konseji Tarih Eği-
timi Ozelthtısas Komiswnu"nun
MEB'de tanh oğretımıne yonelık
(Ortayh'nın konsey ıçın tanh bıl-
medıklennden umutsuzluk ıfa-
desıne karşın), çalışmalann ola-
bıleceğım, sorunlann ustune da-
ha bır cıddıyetle eğıknış olabıle-
ceklenru, en azından temennı ede-
rek duşunmekle bırlıkte, OD-
TU'dekı bu toplantı tartışmala-
nndan (2) ve Nısan 2002'de an-
dığım dergıde dıle getınlenler-
den hareketle bazı noktalara de-
ğıneceğım, bır bakıma sorunu de-
şeceğım, daha da guncelleştırece-
ğım
Her şeyden once, yukanda soz-
lennı v e bılıncını yansıtmay a ça-
lıştığım Mıllı Eğıtım Bakanı'nın
tanh eğıtımınde yapılmasını ıste-
dığı değışıklıkler ıle 1990Tı yıl-
larda MEB'ın gerekh oldugu hal-
de yapamadıklannı (yapmadık-
lannı) kesınlıkle bırbınnden ayır-
mak lazımdır Dışandan gorundu-
ğu kadanyla, bazı ders kıtapla-
nnda yuze> sel değışıklıklere gı-
dılmış. bundan da önce yenı ders
programları ortaya konmuş
ama"tarih eğitimi alaıunda orta-
ya çıkan yeni anlayiş, değişme ve
getişmeler doğrumısunda" başa-
nsız kalınmış, getırtıldığı soyle-
nen"çeşitiiülkelermtarihderski-
taplan ve oğretim programlan"
anlaşılan ıyı ıncelenmemış, bun-
lan benımseyıp Turkıye ıçın ge-
rekenlen yapabılecek kadrolar
oluşturulamamış, ışın en acıkhsı
da yıllardır uyarageldığımız 20
yüzyıl Turkıye ve dunya tanhı
oğrencıye -hâlâ- eskı çağlardan da
uzakbırakılmıştır Hıçdeyahuz-
ca "biçimselve aynntrya>öneflk"
olarak eleştırmıyorum, uzman-
lıklan gerektıren ve tanh oğretı-
mının ruhunu, yaş gruplanna go-
re duzenlenmesını bılen, ılk ve
ortöğretım kurumlannda dene-
yunh, oğrencmın beklentısım ve
becensuu kestırebılen gerçek uy-
gulayıcılann bu ışı teslım ahna-
lan gerektığıne ınanıyorum Unı-
versıter anlamda alanın profes-
yonel bılgın ve eğıtıcılennın yok
denecek kadar az bulunduğu bır
ortamda yaşadığımızın bılıncm-
de olmakla bırlıkte, (akademık
tanhçılığın onenlenrun yararlan-
ru da unutmayarak) 1990'lı yıllar-
da tanh ders kıtaplannı, kendı
alanlannda bıle populer ve yay-
gın tanhçılık omeklen veremeyen
ve arkalannda tanh eğıhmıne yo-
nelık çalışmalan bulunmayan ama
çorbada tuzlan bulundumlmak
ıstenen tanh profesorlennın acıl
yardımyontemlenyle yazılması-
nınpedagojık sıkıntısı günumuz-
de surmektedır Onca uyanlar-
dan sonra bazı "fabiş" yanlışlık-
lann duzeltılmış ve bıraz daha
profesyonelce bılgı eklenmış ol-
ması çok doğaldır, ancak tanh
eğıtımının gerektırdığı davTanış,
yontem ve bılgılen yetennce su-
namamıştır
Sıher ve Tekelı'nın ODTU top-
lantısında sunduklan yenıden ya-
pılanmaya donuk onenlen tartı-
şılırken ozelhkle tanhın ılkoğre-
tım ve hselerdekı gerçek uygula-
yıcısı oğretmenlenn katkılann-
dan açıkça ortaya çıkmıştırkı oğ-
rencüertariheflgiduvTiv'orlarama
mevcut uygulamalardan otürü
hevcslerikursaldannda kahvtır, so-
runun temeBnde ogretmen ve >e-
rel inisryatif eksiklikleri yatıyor;
uzun vadede, bu yolda gelişme
sağlanması kaçuulmaz gorûnu-
vor. Tum oğrencılenn gereksuıı-
mını karşılayabüecek bır prog-
ram ortaya konamayacağma go-
re, program gelıştırmelennın kı-
mı aynntılannın okul duzeyıne
ındırgenmesı gerekıyor Ellenn-
de olanaklar bulunan ve konuya
daha rahat yaklaşabılen kımı ozel
okullardakı oğretmenlenn atılım-
lan oviilmeye değer gorunuyor,
ama onlar merkezı buyraltulann
kıskacından. önerdıklen prog-
ramlann reddedılmesınden şıkâ-
yetçıler Yuzde 98-99 gıbı deva-
sa bır oran tutan dev let okulla-
nnda bır kıtaba bağımlılık v e ez-
bercılık surup gelıyor
Tanh Vakfı'nın çabalan sonu-
cu gelıştınlen onenler, oğretmen-
lenn deneyımlennden kaynakla-
nan beklenhler ustune soylene-
bılecek çok şey olabıhr Butun
bunlar tanhı genışletebılır, evTen-
sel olçulere yaklaştırabılır An-
cak MEB elınde bulundurduğu
yetkılen paylaştırabıhne yolun-
da da onemlı adımlar atmalıdır
Ankara'da hazırlanabılecek ders
programlan, demokratık seçımler-
le ıktıdara geknış bır partının ya
da koalısyonun goruşlenm yan-
sıtsa da çok genel konulan, ılke-
len kapsamanın otesıne gıtme-
mek, oğretmenınve oğrencının se-
çırmne bırakılması gereken ay-
nntılarakanşmamahdır Ote yan-
dan, yazılması ve duzenlenme-
sıyle çekıcı olabılecek bır kıtap-
çığın yaranna ınanmakla bırlık-
te, boyle bır kıtapçığın yanında çe-
şıtlı yazılı v e gorsel malzemenın,
çevre mcelemelennın katkılany-
la gerçekleştınlebılecek bır atol-
ye ortamının çok daha ıyı sonuç
verebıleceğını duşunuyorum Mıl-
lı Eğıtım Bakanı'nın ıyı nıyetı,
dılenm tanhı, sev ılen bır ders ol-
ma yolunda yureklendınr
1 "Mıllı Eğıtım Bakanı Metın
Bostancıoğlu ıle Soyleşı Tanh
eğıtımı çalışmalan ve uluslara-
rası y ukumlukler',
Toplumsal Tanh, sayı 101, Ma-
yıs 2002, ss 24-26
2 Tanh Öğretımının Yenıden
Yapılandırılması Âtohe 1 Ta-
nh Vakfi, Istanbul 2000
Nasreddin Hoca ve Aziz Nesin
. MllStafa D U M A N lçHastalMan Uzmam iraştırmacı \azar
PRESS
" M e c t ^ a k ı Gözunuz'
w w w a ı a . s p r e s s c o m
ET rhan Csddes Otopark Çıfct-tv^o t D k ıtaş 8G700 Beyktaytstanbul
0 212 227 9 3 2 bx Fans 0 212 258 93 34
D
unyaca tanınmış fikra
kahramanımız,fikratı-
pımız NasreddinHoca,
gene dunyaca tanınmış
gulmece yazanmız AzizNesin ta-
rafindan nasıl goruluyor, nasıl an-
laşılıyor, nasıl anlatılıyor ve nasıl
yorumlanıyor'' Bu konuda, elı-
mızde bırçok belge ve bılgı var-
dır Bız bu yazımızda sadece bu
konuya gınş olabılecek bazı bıl-
gıler v ereceğız
Azız Nesın, Nasreddin Hoca
konusundabırçokyazılar yazmış,
konuşmalar yapmıştır Özellıkle
1959yıluıdakatıldığıılkNasred-
dın Hoca Şenlığı'nden ıtıbaren
bu şenlıklerde en çok yer alan sa-
natçı olmuştur Azız "Nesm, 21
Hazıran 1959 tanhınde, Akşe-
hır'dekı Nasreddin Hoca Turbe-
sı'nı zıyaret etmış ve oradakı anı
deftenneşunlanyazrruştır "Pirim,
üstadım Nasrettin Hoca'nm tür-
besini zhuret edince olumü degU
v-aşamavı duşundum. Yediyüz el-
ti yildır yaşay^an Hoca, bize yaşa-
ma sevinci verivor. Ben degetene-
ğe uyup buyük ustarruza sesleni-
yorum: Hocam,moDalanmaL,evi-
mize geL Yurdumuzdirtikdüzen-
fikiçindeolsun."
AzızNesın, kaüldıgı ılkNaa^d-
dın Hoca ŞeıüığYnı Akşamgaze-
tesınde, 25-27 Hazıran 1959 tanh-
lennde yazdığı, "DünyayıGüldü-
ren Tûrk" başlıklı yazılannda an-
latmıştır Bu yazılannda Azız Ne-
sm, Nasreddin Hoca'nın turbesı-
m zıyaretındekı duygulannı şoy-
le dıle getırmıştır "Hoca'nın tur-
besine gittik. Kasaba mezarhğı-
nın ortasında. Her mezarhkta in-
sanmiçinebir ezMk,uzgunhıkço-
ker değil mi? Burada tersine, in-
sanın içi açıhyor. Hoca'nın kabri-
rugormekkyuzugükryor.Buiçaç»-
cıhğa dayanamadım,birazcıkağ-
ladmtAma uzulerekdep, sevine-
rek, sevincti gozyaşL."
1960 yılında, 27 Mayıs Devn-
mı'nın ardından, Nasreddin Ho-
ca Şenhklen yapılamamıştir Er-
tesı yıl ıse Azız Nesın, tstanbul-
Bahnumcu Cezaevı'nde turuklu
bulunduğu ıçın Nasreddin Hoca
Şenlıklen'nekatılamamıştır Ne-
sın, 1962 yılında tekrar Nasred-
duı Hoca Şenlıklen'ne katılmış,
ızlenımlennı ve Nasreddm Hoca
uzenne gonaşlennı, 28 Hazıran -
5 Temmuz 1962 tanhlen arasm-
da, "Hoca'nın Huzurunda" baş-
lıklı yazılan ıle Vatan gazetesın-
de anlatmıştır Azız Nesın'ınNas-
reddın Hoca konulu onemlı bır
çalışması olan bu yazılarda, Ho-
ca'nın tanhsel kışılığmden top-
lumsal bşıhğıne kadar, bırçok ko-
nuda bılgıler ve goruşler bulmak-
tayız 1 Temmuz 1962 tanhlı Va-
tan gazetesındekı yazısının bırye-
nndeAzız Nesın şoyleder "On-
ce şunu bümeliyiz ki, biz Nasret-
tin Hoca deyince ne anlıvoruz?
Birtakunfikralanbizekadarulaş-
nuş olan kişiyi değil mi? Nasretûn
Hoca bunlan yazılı olarak bırak-
madığmagore, ustetikbu nkralar
tarih süreci içinde durmadan ya-
ratdnuş olduğunagöre, öyle>'sebiz
han^ Hoca'yı aramaktâyız?"
AzızNesın, Vatangazetesınde-
kı yazılannda, yukandakı soru-
nun yanıtını arar ve Nasreddin
Hoca'nın bütun Turkhalkını tem-
sıl etöğını, onun tanhsel kışıhğı-
nın değıl, toplumsal kışılığının
onemlı olduğunu vurgular Ona
gore Hoca, halkın kendısıdır Bu
nedenle ona bağlananfikralartek-
rar tekrar anlatılır Ama bıktır-
maz NasreddinHoca fikralannın
ozelhğı bsa, kuru olmalan ama sı-
kıcı olmamalandır Nasreddin Ho-
ca, fikralanyla bize bır dunya go-
ruşu bırakmıştır Bu dunya goru-
şune uygun fikralarla onun fıkra-
lan beslenır, durmadan artar Azız
Nesın Istanbul'da yayımlanmak-
ta olan Zübükadh rrüzah gazete-
sının 18 Hazıran 1962 tanhlı 20
sayısını "PsasreddinHocaÖzd Sa-
yıa'' olarak duzenlemışnr Bu ozel
sayı. Turkıye'de yayımlanan ılk
Nasreddin Hocagazete ozel sayı-
sıdır Gazetenm ılk sayfasında,
tum sayfayı kaplayan bır Nasred-
dın Hoca resmı, yazılann uzenne
çızılmıştır Gazetede "AJV." ımza-
sı ıle ve ımzasız yazılanyla yıne
Azız Nesın karşımızdadır Zûbük
gazetesı, bır de "Altın Hoca" ad-
lı rruzah hıkâyesı yanşması du-
zenlemıştır
Azız Nesm, 1969-1970 yılla-
nnda yayımlanan Gunaydın Us-
tura adlı haftalık rruzah ekınde
deNasrettın Hoca konusunu ışle-
meyı surdurmuştur Bu mızah
ekınde "Nasreddin Hoca Karika-
tür ve Fikra Yanşmalan" duzen-
lenmıştır Azız Nesın bu gazete-
de, özellıkle yurtdışında yayımla-
nan Nasreddin Hoca kıtaplannı
okuyucularatanıtmışür Günaydm
Ustura]nın30 sayısı "Nasreddin
Hoca Özel Sajısı''dır Bu sayıda
Azız Nesın, "A.N." ımzası ıle
"DünyayıGiıldürüpDüşündüren
Türk: Nasreddin Hoca" başlıklı
yazısuıı yayımlamıştır
Azız Nesm, 1973 yılında ya-
yımladığı CumhuriyetDonemin-
de Türk Mizahı adlı antolojısıne
yazdığı onemlı gınş bölümunde,
NasreddinHoca'nınbazı fikrala-
nnın acı acı guldurerek duşundu-
ren
tt
kara mizah" turunun en ıyı
orneklen olduğunu belırtır
Azız Nesın, 1991 yıhnda, Adam
Yayınlan tarafindan yayımlanan
Nasrettin Hoca Güfötleri adlı kı-
tabmda, Hoca'mn, atasozu, de-
yım ve ozsoz olarak anlatılan fik-
ralanndan 69 tanesını derlemış
ve yenıdenyazmıştır Nesın, "Gu-
lüt" sozcuğunu Divanü Lügat-it
Tûrk'ten almış ve "fikra" karşı-
lığı olarak kullanmıştır
Azız Nesın tarafindan derlenıp
yenıden yazılan 92Nasreddin Ho-
ca fikrası, 1988 yılında, The Ta-
les ofNasrettinHocaadıyla, Ingı-
lızce olarak, Dost Yayınlan tara-
findan yayımlanmıştır Bu kıta-
bınJaponcaçevınsı 1988 yılında,
Histoire de Nasreddin Hodja adlı
Fransızca çevınsı 1990 yılında,
Geschichten Um Nasrettin Hoca
adlı Almanca çevınsı de, 1991 yı-
hnda, aynıyayınevınce yayımlan-
mıştır
Azız Nesın, Mim Uykusuz'un,
ılk baskısı 1959 yılında yapılan,
Nasreddin Hoca adlı çızgı-hıkâye
albumune yazdığı onsozde şoyle
der "Tek başlanna,bütunbir ulu-
su, hem tarih bo>Ti yaşadığı sure-
ce temsil eden Idşiler vardır. Sha-
kesoeare dediğimizzaman butun
bir Ingiltere anlaşılır. Molıere de-
mek, butun bir Fransa demektir.
Goethe bir başına Ahnanya'dır.
Dante,ttalyayırl\ervüzunde\-üz-
yülar boyu Türldye'yi, Turkleri
bir başına tanıtan. anlatan. Turk
ruhunun,zekâsnmdç3iğiniyapan
da Nasreddin Hoca'dff."
AzızNesın, KemalOzer'ın Nas-
reddin Hoca adlı kıtabına yazdı-
ğı onsozde "Hem doğumundan
önce, hem doğumundan sonra,ya-
şannş olan insan Nasreddin Ho-
ca'dır, diyerek, Nasreddin Ho-
ca'nm, kendisinden once ve ken-
disinden sonra yaşayan kişilerie
karşüaşügınkralaruun,onun,za-
manı aşanbir kişttikolarak, Turk
halkmınkendisinitemsflettiğinian-
latnuşür. Gerçekten, Nasreddin
Hoca,bazı nkralarmda, daha do-
ğumundanöncekiolaviarakanşn*.
Baa nkralarmdaise,o,yaşadığıza-
mamn sonrasına taşar. Hatta ba-
zıfikralanndagunümüze geür."
Turkleruı ıkıbuyuk evladından
Nasreddm Hoca, tanhsel bır kışı
olarak yedı yuzyıl once ohnuştur
Hoca'nın turbesınde ağlayan Azız
Nesın'ı de 5 Temmuz 1995 tan-
hınde yıtırmıştık Ama onlar ol-
duler dıyebılır mıyız'' Onlar her
gunbızımleyaşıyorlar "Damdan
duşenhaldenbilir", "Dostiarahş-
verişte gorsun" dedıkçe Nasred-
dm Hoca, "Bu tam AzizNesin'lik"
dedıkçe de Azız Nesın aramızda
değıl mı
r>
Not: Azız Nesm, Hoca'nın adı-
nı Mım Uykusuz'un kıtabında
"Nasreddin'', dığerkıtap ve yazı-
larda "Nasrettin" olarak yazmış-
tur Bız "Nasreddin" adını kullan-
dık Ahntılarda ıse ozgun metne
bağh kaldık
Ham Ervahlarm
Dünyası...
Guneydoğu Afrıka'da 11 mılyon nufuslu, Yuna-
nıstan'dan buyuk, bır ulke var
Malavıi
Dun Cumhurıyet ın bınncı sayfasının manşetın-
de Malavı'ye ılışkın bır haber vardı, (otekı gazete-
lerde bu tur habere onem venlmez) Ingiltere Par-
lamentosunda Malevı konuşulmuş .
Neden''
Livıngston nedenıyle
Lıvıngston, Malevı golunu 186O'lı yıllann başında
keşfeden Iskoçyalıdır, Afnka'nın o bolgesı Ingılız
somurgesıydı, Malevı 1964'te bağımsızhğını ka-
zandıktan sonra da bır turlu ıflah olamadı
Pekı, ulkenın bugun ne derdı var kı Ingılız Parla-
mentosunda konuşuluyor^
•
Malevı'nın derdı IMF ımış1
Bızım gıbı
IMF Başkanı Hoerst Köhler demış kı
"- Malevı'nın bugun açlığa suruklenmesının so-
rumlusu Dünya Bankası ve Avrupa Bırlığı'dır, 8u-
nun hesabı on/ardan soru/ma/ıd/r IMFde yetenn-
ce dıkkath davranmadığı ıçın operasyonun bırka-
nadıdır"
Dış borcunu odemesı ıçın Malevı'ye mısır stok-
larını satması yolunda baskı yapılmış mazlum ul-
ke baskıya dayanamamış, soylenenı yapmtş, ama,
yenı mevsımde hasat kotu olduğundan, mısır sto-
ku da elden çıktığından ulkede açlık başlamış
7 mılyon kışı açlıktan oleyazmış
Dunya Bankası, IMF, AB ve benzerlerı sık sık
boyle haltlar edıyorlar, ama, bız yıne de AB'ye gır-
mek ıçın elımızden gelenı yapalım
AB'nın oncelıklı koşulları ne?
ölum cezasını hemen kaldıralım, Anadolu'da ya-
şayan Kurt, ozgun kulturunu ışlemek yolunda tum
demokratık olanaklara kavuşmalıdır, Kıbns'ta ıkı hal-
kın barış ıçınde bırlıkte yaşayabılecegı ortam ya-
ratılmalıdır
Iyı de AB'lı patronlar bu uç konuyu neden once-
lıklı koşul olarakgundemın başına koyuyortar'? Hem
Turkıye bu ışlen yapsa bıle AB'ye gırmesı ıçın "mu-
zakere" yolunun açılıp açılmayacağı bellı değıl
"Muzakere" yolu açılsa bıle bızı AB'ye alıp alma-
yacaklan soru ışaretı
Ustelık açılsa bıle "muzakere" surecı en azından
2010 yılına değın uzatılıyor
Olsun'
Bız yıne gereklı uç koşulu yenne getırelım de gu-
nah bızden gıtsın
•
Ancak
Insanın zoruna ve gucune gıden nedır, bılır mı-
sınız bırtakım "ham ervah" dıyor kı
- AB trenı kaçarsa Turkıye Cumhunyetı yaşaya-
maz, çoker, yıkılır, yok olur
Tanh cehaletı
1
Sozlukte 'karşın' dıye kavram var, eskı deyışle
karşılığı 'rağmen 'dır
Turkıye Cumhunyetı'nı 'Avrupa' kurmadı, Turkı-
ye Cumhunyetı 'Avrupa'ya 'rağmen' (karşın) ku-
ruldu, bu tanhsel gerçeğı dunya âlem bılır
Avrupa Anadolu'yu paylaşmak ıstemıştı, Sevr'dır
bunun adı, harıtası da var'
Dun Anadolu'da yaşayan 11 mılyon Turk, Avru-
pa'nın ıradesıne karşı çıkıp Cumhunyet Devletı'nı
kuruyor da bugun 70 mılyonluk Turkıye Cumhurı-
yetı AB'ye uye olmazsa yıkılıp yok mu olacak?
www.ogzala.com
günübirlik yüriıyüşler ıçin arayınız
Tel: 0.212. 293 91 95 - 252 30 39
D.KARADENIZ
YAYLALARI
TRANS KAÇKAR
Kaçkar Dağı Geçişi
Temmuz-Eylül dönemı
her hafta kesîn hareket
AĞRI DAĞI
13-21 Temrnuz2002
TEŞEKKUR
Geçırmış olduğum beyın rahatsızlığı
nedenıyle kaldırıldığım
"International Hospital"da, bana
ilk mudahaleyı yapıp sağlığıma
kavuşturan değerli
Opr. Dr. Cengiz Aslan'a,
Opr. Dr. Bahattin Uçar'a
Yoğun Bakım Unitesi Başkanı
Prof. Dr. Lütfi Telci'ye,
yoğun bakım unitesınin değerli
doktoriarından
Uzman Dr. Okay Öztürk'e,
yoğun bakım unitesinin doktor ve
hemşırelerine, 4. kat doktor ve
hemşirelerine; hastalığım sırasında
benı yalnız bırakmayan
değerli dostlarıma ve
Cumhuriyet gazetesi mensuplarına
teşekkurü borç bılirım.
HÜSEYİN GÜRER
Turkıye Gazetecıler Cemıyetı'nın yayınladığı gunluk
Ulke sorunlanna ıhşkın raporianyla araştırmalanyla,
koşe yazılanyla, tarafsız haberlenyle sıvıl toplumlann gazetesı
Duzenlı okumak ıçın abone olun Tel: 0.212.51108 75