Catalog

S7EMNVZ2O02SALI CUMHURtYET SAYFA U l o JrlAJ3f!jJ\LJlili. dishab@cumhuriyet.com.tr 11 C)nceki tecrübelerinden ders çıkaran Iraklı Kürtler, ABD operasyonuna destek vermiyor Kürtlerrisk almakistemiyor• New York Times gıazetesınde çıkan bir y azıda, Iraklı Kürtlerin AJ3D operasyonunun getirileıi konusunda şiiphelerinin bulvmduğu ve bugün sahip olduklan olanaklan riske atmak istemedikleri vurgulandı. NEW YORK(Ajansbr)-Was- hington yönetımının Saddam Hü- serin'ı devirme planlan tartışı- lırken Irak'a yönelik bir askeri operasyonda kritik rolü olacak Kuzey Irak'takı Kürtlerin "ken- di çıkarlarmı ABD'nin öncelüde- rine feda etmek istemedikleri" bildırildi. Nevv York Times gazetesi, Kürt- lerin Irak'ta geniş bir özerklık öngören federal bir devlet kurul- ması yönünde garanti istedikle- rini yazdı ve "Kuzey Irak'ta ken- dflerini güvende hisseden Kürtler. bir ABD taamızuna soğuk" ifa- desıni kullandı. John Burns'ün, Kuzey Irak'ta- ki izlemlerini aktardığı haberde, Kürt liderlerinin, ABD'nin ken- dilerini bir katliam riskıne sokan askeri bir operasyonuna katılma- ya ısteksız olduklarını belirttik- lerine dıkkat çekti. Saddam Hüseyin rejiminden en fazla Kuzey Irak'taki Kürtle- rin olumsuz etkılendığı belirti- len makalede, Bağdat rejiminin 1980 ve 1990'larda giriştiği sal- dınlarda binlerce kişinin öldü- ğü, dönemin ABD Başkanı Ge- orge Bush'un cesaretlendirdiği Kürt ayaklanmasının Bağdat ta- rafindan sert şekilde bastınldığı ve bölge halkrndan binlercesi öl- dürülürken ABD'nin yardım et- mediği kaydedildi. New York Times gazetesınde- KONGRE BUSH'U ELEŞTtRDt Muhalefetin de sesiyükseliyor Bağdat'ın büyük caddeterinden birinde toplanan Irakhlar eski kitaplıklan satm ahyoriar. B.M'nin 12 ydhk am- bargosu yüzünden çok sayıda matbaa da kapandığı için Irakldar eski kitaplarla yetinhor. (Fotograf: ÂP ı ki makalede, buna karşın Batı'nın son 10 yılda sağladığı destekten en çok Kuzey Iraklı Kürtlerin faydalandığı belirtilerek BM ta- rafindan ilan edilen uçuşa yasak bölgede devnye gezen ABD ve tngiliz uçaklan sayesınde Kuzey Iraklı Kürtlerin güvenli bir or- tamda yaşadıklan ifade edildi. 'Mini bir devlet kurdular' Bu sayede 40 bın kadar kuvvet ve sadece hafıf silahlan olan Kürt- lerin "mini bir devlet" kurduğu- na dikkat çekildi. Kürtlerin kont- rolündeki Kuzey Irak'ta muhale- fet partileri, gazeteler, uydu tele- vizyonu ve uluslararası konuş- malara açık telefonlar bulundu- ğuna işaret eden Burns, ancak söz konusu "miııi devtefin ulus- lararası hukukun dışında varlı- ğını sürdürdüğünü ve sadece Bağ- dat'ta kurulacak yeni bir yöneti- min tüm Irak hallona özgürlük sağlaması halinde kalıcı olabile- ceğini öne sürdü. Ancak Kürtle- rin son 10 yıldaki kazanımlannı, bu sonucu sağlaması beklenen ABD liderliğindeki bir harekât uğruna riske atmaya istekli ol- madıklanna dıkkat çekildi. Yazı- da, Irak Kürdistan Demokrat Par- tisi (IKDP) lideri Mesut Barza- ni'nın, "ABD askeri harekâtma destek konusunda herhangi bir risk abnaya hazır olmadıklannı, çünkü atacaklan adımın durum- lannı nasıl değiştireceğini bileme- dUderinT söylediği aktanldı. Asırlarca Türkler, Araplar ve Perslerin baskısı altuıda kaldık- lannı öne süren Barzani, "Bu, Irakb Kürtler için bir alûn çağ- dn-" dedi. Geçmiştekı anlaşmazlıklan çö- zen IKDP ile Celal Talabani'nın liderliğindeki Irak Kürdistan Yurt- severler Birliği'nın (IKYB) ola- sı bir ABD operasyonu konusun- da tek sesle konuştuklanna dik- kat çekilen yazıda "Erbil ve Sü- kymaniye'de Kürtlerin Saym Hü- seyin'i (Saddam) hedef alan Ame- rikan girişimlerini destekleme ko nusundaki isteksiztiği çokbenzer ifadelerle dikgetirflryor" 1 cümle- sine yer verildi. Kürt liderlerinın Washington' ın peşın bazı garantiler vermemesı halinde Saddam Hüseyin'ı de- virmeye yönehk gırişimlenne di- reneceklen belirtildi. Dış Haberler Servisi - ABD'de kongre üyesi se- natör ve mılletvekillen, Başkan George Bush yö- netıminin, Ortadoğu ve Arap politikalanna yö- nelik öncelikler yerine Irak'ın vurulmasına iliş- kin tartışmalan alevlen- dirmesini eleştirirken Rusya, Iraka dönük güç kullanımı ıçeren bir ope- rasyona kesinlikle karşı olduğunu hatırlattı. Demokrat Parti'den Ca- lifornia Milletvekıli Nanc> Petosi, Irak'a yöne- lik bir saldınnın desteklen- mesi konusunda cevap- landınlmamış pek çok so- ru bulunduğunu söyledı. Pelosi, Amenkan CKN televizyonuna yaptığı açıklamada, saldın fikn- ni empoze etmek yerme, ABD'nin, Irak'a silah gözlemcilerirün gelişini kabul ettirmeye yönelik BM çabalanna güçlü des- tek vermesi gerektiğine inandığını kaydetti. Ortadoğu gezisinden henüz dönen Demokrat Parti Florida Senatörü BobGraham daNBC te- levizyonundaki bir prog- ramda, Bush yönetimi- nın, Irak lideri Saddam Hüseyin'ı yargılamak ye- rine, halen terör eğitim kamplannı banndıran Su- riye ve Lübnan üzerinde yoğunlaşması gerektiği- ni söyledi. NBC'nın programına katılan, Senato Dışilişki- ler Komıtesi üyesi, Cum- huriyetçi Parti Nebraska Senatörü ChuckHage) da Irak meselesinin "çokka- nşık bir konu" olduğunu söyledi. Hagel, "Temel mesele, bundan sonra ne geleceğklir. Yapacağunız şey, bölgeyi daha fazla is- tikrarsziaş&nnakYcArap müttefikfenmirinişinizor- laşürmak mı olacak? tBş- kilerimizi kuvvetlendir- memizgerek"dedi. Rusya dakarşı Irak'a olası askeri mü- dahaleye karşı tavnnı ye- niden hatırlatma ihtiya- cı duyan Rusya Dışişle- ri Bakanlığı tarafmdan yapılan açıklamada, Irak sorununun BM Güven- lik Konseyi kararlanna uygun olarak, sadece si- yasi ve diplomatik sü- reçle çözülebileceği kay- dedildi. Açıklamada, "Herhangi bir başka se- çenek, özellikle de güç kuDanımıkesinlikle kabul edUemez" denildi. ÎLKMAHKÛMİYET Sırplar Lahey'i beklemedi • BirYugoslav mahkemesi, eski asker Nikoliç'i Kosova'daki harekât sırasmda 2 Arnavut'u öldürmekten suçlu buldu. PROKUPtLYE (Ajanslar) - Bir Yugoslav mahkemesinde Kosova'daki savaş suçlanyla ilgili görülen ilk davada, Ivan NikoHç adlı eski bir asker iki Arnavut'u öldürmekten 8 yıl hapse mahkûm edildi. Eski Yugoslavya için Hollanda'nın Lahey kentinde kurulan uluslararası mahkemenın önyargılı olduğunu ileri süren Yugoslavya, savaş suçu davalannın ülkede bakılmasını ıstedığini açıklamıştı. Prokupilye mahkemesi yargıcı Dragan Tadc, Nikoliç'in NATO'nun 1999'daki Kosova harekâtı sırasında uluslararası anlaşmalan ıhlal ederek 2 sivil Arnavut'u öldürmekten suçlu bulunduğunu ve 8 yıl hapse mahkûm edildiğini belirtti. Geçen ay başlayan Nikoliç'in davasında savunma, samğın bu suçu işlediğini gösteren bir kanıtm oknadığım iddia etmişti. Bazı şahitlerin 24 Mayıs 1999 tarihinde gerçekleşen olaya ait verdikleri ıfadeler de birbiriyle çehşiyor. Davayı yürüten yargıç Tacic ise Nikoliç'in suçlu olduğunu çünkü samğın iki Arnavut sivili otomatik silahla öldürerek uluslararası savaş kurallannı ihlal ettiğini belirtti. Nikoliç'in taraftarlan, bu karann Batı'yı memnun etmek için almdığını savunuyorlar. Mahkeme binası dışında toplanan taraftarlar Nikoliç için Sırp kahramanı diye tezahüratta bulundular. Devlet arazilerinin yalnızca Yahudilere satılmasmı öngören tasan kabul edildi Israil kabinesinden ırkçı kararDış Haberler Servisi - Israil Bakanlar Kurulu, devlet arazi- leri üzerinde kurulan evlerin "güvenük nedeniyle" yalnız- ca Yahudilere satılmasına ola- nak tanıyan bir yasa tasansını kabul etti. Israil'deki sol çev- reler, Bakanlar Kurulu'nun bu tavnnı "ırkçıhk'' olarak nite- lediler. Tasarının yasalaşması için parlamentonun da onayı gerekiyor. Aşın sağda yer alan Ulusal Dinci Parti delegelerindenha- ham Haim Druckman tarafın- dan sunulan tasan, önceki ge- ce 2'ye karşı 17 oyla kabul edildi. Tasan, Anayasa Mah- kemesi'nin daha önce aldığı bir kararla da çelişiyor. Konu, Israil'in kuzeyinde Ce- lile'de bulunan Katzirkoopera- tıf köyünden arazı almak iste- yen tsrailh Arap Adü Kaadan ve ailesınin talebinin reddedıl- mesiyle gündeme gelmişti. Anayasa Mahkemesi, 2000 yı- lının Mart ayında devlet arazi- lerinin Yahudilerle birlikte Is- railli Araplara da satılabilece- ği karan almıştı. Mahkeme 1' e karşı 4 oyla Araplarla Yahudi- ler arasında bir ırk aynmı ya- pılamayacağını açıklamış ve Adil Kaadan ile ailesinin koope- ratif köyünden arazi alıp ora- ya yerleşmesine izin vermişti. Irkçı bir leke Köy, 1982 yılında yan ba- ğımsız Yahudi Ajansı tarafın- dan yurtdışında yaşayan Ya- hudileri îsrail'de yaşamaya teş- vik amacıyla kurulmuştu. Bakanlar Kurulu'nun son karannı Israil'in günlük Ma- ariv gazetesine değerlendiren Kaadan. "Israil kabinesince ahnan bu üzücü karar, ırkçıb- ğı örmandıracak" dedi. Başsavcı Eüyakim Rubins- tein yaptığı açıklamada, ba- kanlann Yahudi-Arap ilişkile- rine zarar verebilecek olan ta- sanyı kabul etmemelerini öner- diğini ifade etti. Sol kanat muhalefet partisi Meretz'in lideri YossiSarid de "Bu, tsrail'i ırkçı bir devlete dönüştüren bir karardır" söz- leriyle tepkisıni dile getirdi. Sarid "Demokrarik dünyada Çokişlevli yardım çuvalı Cebalya müheci kampında yaşa>r an Fiüstinh" çocuk, Birleşmiş Mffletler Mülteciler Yüksek Kûmiserüği'nin dağrtbğı çuvallann üzerinde dinleııivor. Gazze Şeridi'ndeki en büyük mülteci kampı olan Cebalya mülteci kampında 90 binden fazla kişi yaşıyor. Kampta zaten zor olan vaşam koşullan, Israil'in son saldınlannın ardından daha da kötüleştL (Fotograf: REUTERS) başka hiçbirdevletböyle bir ya- savi benimseyemez" dedi. Fa- kat Druckman, tasarının Ba- kanlar Kurulu'nda kabul edil- mesini "Siyonizm için bir za- fer" olarak değerlendirdi. Oylama sırasında oturumda bulunmayan Dışişleri Bakanı Şimon Peres ise karara kaölma- dığını belirten bir açıklama yaptı ve tşçi Partisi'nin, hü- kümette koalisyon ortağı olma- sına rağmen karar tasansına muhalefet edeceğini söyledi. Kanunlaşmadan önce par- lamentodan geçmesi gereken tasannın Anayasa Mahkeme- sı'nin onayma da sunulması bekleniyor. ARAFAT'IN 6 AYDA GÜCÜNÜ YÎTtRMESÎ BEKLENtYOR Ordu Filistinlilere umutbağladı Dış Haberler Servisi - Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın son kararlanyla güvenlik teşkilatı kaosa sürükleniyor. Ba- tı Şeria Güvenlik Şefi CibrilRacub'u gö- revden ahna karanyla tepki toplayan Ara- fat'm Batı Şeria Istihbarat Şefi TevfıkTi- ravi'yi de görevden aldığı yönünde haber- ler geliyor. Filistin'in istihbarat şefi ise haberi yalanladı. Tiravi, 2 Temmuz'da îsrail tarafindan resmen tsrail karşıü salduılann planlan- masında görev almakla suçlanmıştı. îsrail ordusundan üst düzey bir yetkdli ise Arafat'ın kendi halkı arasındaki gücünü gittikçe kaybettiğirıi, 6 ay içinde îsrail mü- dahalesine gerek kalmadan iktidannı kay- bedeceğini öne sürdü. Haaretz'e konuşan üst düzey askeri kay- nak, "Arafat'ın konumunun 6 ay içinde za- yıflaması olasıhğı gittikçeyükseMyor. Öyie bir zayıflayacak Id yeni, pragmatik bir üderii- ğin ortaya ;ık*"»"i?ı önleyemeyecek" dedi. SAYDAM YALÇIN DOĞAN 'Gölge Başhakan1 Yok, Hükümet Yok!.. Nefret eden bir sesle, Rahşan Ecevit ortaya konuşuyor: "Gazetecilerin dışında, herkes evi terk etsin!.." 12 Eylül'un esip savurduğu gunler. Alman Der Spiegel dergısıne verdığı bir demeç nedenıyle, Bülent Ecevit üç ay hapıs yatıyor. O gün hapis- ten çıkıyor. Gerçi, CHP kapatılmış, ama kadrolan ayakta. Hapisten çıkarken Ecevıt'ı parti adına karşıla- yan bir grup CHP yönetıcisı, daha sonra Ecevit'le- rin Oran'dakı evıne gidiyor. Genel Sekreter Mustafa Üstündağ, Grup Baş- kan Vekili Metin Tüzün, Metin Somuncu, Ge- nel Sekreter Yardımcısı Hayrettin Uysal, ba- kanlardan Ahmet Şener eve giriyor ve Ecevıt'le konuşmayı beklıyor. O sırada Rahşan Hanım sa- lona giriyor ve CHP yönetıcilerını kovuyor!.. Hiçbir gerekçeyok!.. DSP kuruluyor. Çok sayıda kışi sırayla Ecevit'in en yakını, sonra en uzağındaki kişi. En acıklısı Nec- det Karababa. Bir ara Karababa DSP Genel Baş- kanı yapılıyor. Genel Başkan olduktan kısa süre son- ra, onun DSP Genel Merkezi'ne girmesi yasak- lanıyor!.. Genel merkezıne gıremeyen genel başkan örne- ği, yıne Ecevit'lerın imzasını taşıyor!.. Bunlara benzer yuzlerce ınsan, yuzlerce öykü var. Ancak, Hüsamettin Özkan olayı, yıne de farklı. On bir yıllık rekor Bir kere Ecevit'lere en uzun dayanabilmek açısından, özkan rekor kırıyor!.. Tam on bir yıl, Ecevit'i bir kez bile ıstısmar etmeden, onun yanın- dayeralıyor. Hepgerı planda kalmayı başararak... Buna rağmen, özkan Başbakan Yardımcısı olur olmaz, Rahşan Hanım kancayı takıyor. Rahşan Hanım'la özkan arasındaki gergınlık aslında üç yıl- dır devam ediyor. Ancak, Özkan olmadan, bu hükümetin yürüyemeyeceğini, eşının baskısına rağmen, Bülent Bey çok iyı görüyor. Ne zaman ki, sağlığı lyice bozuluyor, ışte o zaman eşine teslim oluyor. Ve Özkan operasyonu için düğmeye ba- sılıyor. Hiçbir ınandırıcı ve geçerli gerekçe olma- dan!.. Sadece bazı dedikodular... Zaten Ecevit'ler için gerekçeye gerek yok!.. Hükümeti ayakta tutan adam Hükümette özkan çok şeyı, aynı anda başan- yor. En önemlisi. Ecevit'in birkaç yıldır var olan hastalığını hiç kimseye belli etmiyor. Onun her türlü açığını, sessizce kapatıyor. Kişisel yakınlık dışında, sıyasal açıdan ise özkan için, hükümeti ayakta tutan adam demek yan- lış değil. Liderler zirvesinde sorun mu çıkıyor?.. Herhangi bir kararname ANAP ya da MHP'ye mi takılıyor?.. Alman kararda bir aksaklık mı var?.. Yü- rümeyen, ters bir uygulamanın düzeltilmesi mi ge- rek?.. Koalisyon içinde uyumu veeşgudümü, yuz- lerce kezyolunasokan özkan, tam bir gölge Baş- bakan. Özkan, bir boşluğu dolduruyor. Rahşan Hanım da buna dayanamıyor. Veda zamanı MHP'nın değerlendirmesi şöyle: "Ecevit hasta ve hükümet artık bitti. Hele de özkan gidince, hükümetin aynı uyum içinde yürümesi imkânsız. Buna ciddi anlaşmazlıklar da eklenince, erken seçimden başka yol kal- mıyor." 3 Kasım mı, 2003 Nisanı mı, yoksa bir başka ta- rih mi?.. Ama, artık bu hükümet sizlere ömür. Hü- kümetle birlikte, DSP de sizlere ömür. Ecevit'in se- çime girmesi artık bir hayal. Ecevit yoksa, zaten DSP yok. Çünkü, öyle bir parti yok. Çığ gibi gelen istifalar bunu kanıtlıyor. Şimdi herkes kendine ya yeni bir yer arıyor ya da sıyasete veda zamanı!.. E-mail: ydogan@cumhuriyet.com.tr Faks:0212 513 90 98 ABD kaza tazminatı ödedi I Dış Haberler Servisi - ABD uçaklannın Afganistan'dakı Uruzgan eyaletindeki köyde düğün evini vurması ve 48 kişinin ölümü, 118 kişinin de yaralanmasına yol açmasının ardından, "kaza kurşunu" kurbanlanna 18 bin 500 dolarlık tazminat verildiği bildirildi. Dehravad'daki resmi kaynaklar, her kurban için ailesıne yaklaşık 200 dolar, her yaralı için de 75 dolar tazminat verildiğini belırttiler.Bölge komiseri Abdür Rahim, ABD ordusunun verdiği birkaç çadır ve battaniyenin durumu daha da vahim hale getirdiğini belirterek "Battaniye ve çadırlarla kurbanlann yaralannı sarabileceklerini sanıyorlarsa bu harika! O zaman biz de birkaç Amerikah öldürüp sonra da çadır ve battaniye verelim. Sizce bu bir şeyleri telafı için yeterli olur mu" diye konuştu. Aîrika Biriiği Öpgütü sona eriyor • DURBAN (AA) -1963 yılında kurulan Afrika Biriiği örgütü'nün (OUA) son zirvesi dün Güney Afrika Curnhuriyeti'nin Durban kentinde başladı. Zambiya'nın eski devlet başkanı Levy Mwanawasa tarafindan açılışı yapılan ve yerini Afrika Birliği'ne bırakacak olan Afrika Biriiği örgütü'nün son zirvesinde, Kofi Annan ve Nelson Mandela'nın yanı sıra 50 kadar ülkenin de\'let ve hükümet başkanlan hazır bulundu. Uçak kazasmda yeni iddia • BERLtS (AA) -Alman hava trafik kontrolörleri, îs\içre sınınnda geçen hafta 71 kişinin ölümüne yol açan iki uçağın çarpışmasından dakikalar önce bir îsviçre kontrol kulesini uyarmaya çahştıklannı, ancak îsviçre telefon hatlannın meşgul ohnası yüzünden bunu başaramadıklannı bildirdi. Almanya'nın Karlsruhe kenti hava kontrol merkezi sözcüsü, iki uçağın ülkenin güneyinde çarpışmak üzere olduğu yönündeki otomatik radar uyansını aldıktan sonra Zürih kulesini aradıklannı, ancak ulaşamadıklannı söyledi. Çin'de maden kazası = • PEKİN (AA) -Çin'in kuzeydoğusundaki Heilonjiang eyaletinde Dinşen kömür madeninde meydana gelen patlamada ilk belirlemelere göre 39 madenci öldü. Yeni Çin Ajansı'nın haberine göre, patlamada 4 madenci de ağır yaralandı.