Catalog

I MAYIS 2002 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA H i J v U i l UlVJLl ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Beck's tüketiciyle bukıştu • Ekonomi Servisi - Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayi AŞile Interbrevv arasında iınzaJanan lisans anlaşması gereğince Anadolu EFes'in portföyüne kattığı "Beck's" birası, Türk tüketıcisiyle buluştu. Almanya'nın bira merkezi Bremen"de 1873 yıluıdan bu yana üretiJen ve yeşil şişede sunulan ilk bira olan Beck's, Türkiye'de 33 santilitrelik şişe, 50 santilitrelik kutu ve fiçı ile pazara sunuldu. Denizfi tekstilde hamle peşmde • DEMZLİ(AA)- Tekstılde her geçen yıl büyümeyi hedefleyen Denizli'de, ıhracatuı bu yıl yüzde 25 artacağı ileri sürüldü. PamukJcale Üniversitesi tktisadi ve Idari ılimler Fakültesi Iktisat Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali îhsan Karaalp. tekstil alanında tüm ülkelere karşı üstünlüğün ıspatlanması için yatınmlann devam etmesi gerektiğini söyledi. Karaalp "Denizli'nin tekstile doyduğu ve başka alanlara yönelmesi gerektiği" şeklindeki bir mantığın son derece yanlış olduğunu vurguladı. Bosch yeni fabrika açıyor • BllRSA(AA)-Bosch Sanayii ve Ticaret AŞ'nin Bursa'da yapımı tamamlanan fabrikası, 10 Mayıs'ta açılacak. Yapımına 1999 yılında başlanan tesis için bugüne kadar 205 milyon Euro yatınm yapıldığını belirten yetkililer, 2004 yıhna kadar sürecek ilave yatınmlar için de 240 milyon Euro harcanacağını bildirdiler. Açılış törenine devlet bakanlan Kemal Derviş ve Tunca Toskay'ın da lcatılması bekleniyor. Doğalgazda ATV dönemi • ANKARA(AA)- Doğalgazdan, metreküp başına 5 bin lira akaryakıt tüketim vergisi (ATV) alınmasına ilişkin kararname, bugün yürürlüğe giriyor. Doğalgazdan daha önce metreküp başına 25 bin lira ATV alınması öngörülürken Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan, bunun çok yüksek olduğunu belirterek 5 bin lira olması konusunda gerekli girişimlerde bulunmuştu. Telekom'dan indipim • ANKARA(ANKA)- Türk Telekom, şehiriçi tarifelerdeki indirimden sonra yurtdışı görüşme ücretlerinde de indirime gitti. Telefon görüşmelerinin sık yapıldığı ülkelerden Amerika, Kanada, Israil ve Kazakistan ile yapılan bir dakikalık görüşme ücreti 1 milyon 250 bin liradan 850 bin liraya, Gürcistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan'la yapılan görüşme ücreti 850 bin liradan 550 bin liraya indirildi. Gurbetçiye faiz vergisi • BERLtN (AA) - Türk ve Alman maiiye bakanlan Sümer Oral ve Hans Eichel'ın, Almanya'da yaşayan Türk vatandaşlannın "Türkiye kaynaklı faiz gelirlerinin vergılendiri lmesine " ılişkm sorunlan ele aldıklan belirtildi. Yabancı yatınmcılara seslenen Derviş, 'Artık yeniden makro ekonomik zorluklarla karşılaşmayacağız' dedi Sorunlan aştık,önümüzaçık• Türkiye'nin krizi fırsata çevirdiğini söyleyen Kemal Derviş, "Şu anda tam anlamıyla sayılarla görülmese de iç ve dış talep artma eğilimine girdi. Otel rezervasyonlanndan alışveriş potansiyeline kadar birçok alanda sektörlerin canlanmaya başladığını görüyoruz" dedi. Ekonomi Servisi - "Orta vadede önü- müzaçıkür. Arük yeniden makro ekono- mik zortuklarla karşılaşmayacağız" di- ye yabancı yatınmcılara seslenen eko- nomiden sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş, hiçbir ülkenin yüzde 20'yi aşan reel faiz oranlanyla yaşamayı becere- meyeceğini belirterek ekonomik prog- ramla reel faiz oranlannı, olması gerek- tiği gibi yüzde 6 civanna çekmek zorun- daolduklannı söyledi. "Enflasyonuaşa- ğı çekmeden reel faiz oranını yüzde 10'un aJüna düş.üremezsiniz" diye konu- şan Derviş, 2002 yılında hükümetin yüzde 35 olan enflasyon hedefinin, 2003 'te yüzde 16' ya ve 2-3 yıl ıçinde de yüzde 10-12 seviyelerine gerileyeceği- ne dikkat çekti. International Herald Tribune ve Fi- nancial Times tarafından düzenlenen "Türkive Yeni Fırsatlar Yeni Dinamizm 1 Artık büyümeyi tartışmalı' Bakan Derviş, enflasyon beklentisi- nin kırıldtğını, şimdi tartışılması ge- reken konunun büyüme olduğunu kay- detti. Derviş, turizm sektöründelâ canlanmaninyih.de 3 'lükbüyüme ora- nına katkısı olacağına işaret ederek "Türkiye nin yüzde 6-6.5 gibi bir bü- yüme oranına kavuşma potansiyeli var. Bu durum doğrudanyabancı ser- maye yatınmlarım arttıracaktır. Tür- kive 'nin halihazırdayabancı yatırtm- lan 5-6 miîyar dolar dahayukan çek- mesi mümkündür. Yıldızıparlayan bir ülke olmayı başarırsa bu rakam 8-10 milyar dolara dahi çıkar " dedi. Konferansı"nda konuşan Derviş, "Şu anda tam anlamıyla sayüarla görülmese de iç ve dış teJep artma eğilimine girdL Otel rezervasyonlanndan alışveriş po- tansryetine kadar birçok alanda sektör- lerin canlanmaya başladığını görüyo- ruz" dedi. "Türkiye krizi, işleri doğru hale getir- mek için ûrsat olarak kullanmışür" dı- yen Derviş, parlamentonun çalışkan bır şekilde altyapıda yapılması gereken ya- pısal değişırnleri gerçekleştirdiğini be- lirterek buna örnek olarak da bankacı- lık sektörünün düzeltilmesini, tanm po- litikasındaki yapısal reformlan, yeni enerji piyasasını gösterdi. Derviş, "Türldye bu yd yine mütfaiş bir dinamizm ye esnekliğe sahip olduğu- nu kanıtladı. Öyle bir dinamizm ve es- nekök ki Türkiye'nin dışuıda pek az ül- kede görüyoruz. Geleceğhniz çok par- lak*dedi. Derviş, konuşmasının sonun- da siyasal sisteme de değinerek siyasal sistemin parçalanmış. bölük bir sıstem oldugunu, demokrasinin ise zarif düzey- de olduğu kaydettı. Derviş, ancak siya- setten söz edince istikrarsızlıktan söz et- mek istendiğini sözlerine ekledi. DÜNYA BANKASI TEMSİLClSİ AJAY CHHIBBER: Türkiye iistgelirgrubunagirecek EkonomiServisi-Dünya Bankası Türkiye Direktörü Ajay Chhibber, uygulanan "iddiab ve agresif" ekono- mik programın "Türid- ye'yi daha üst geür grubu- na sahip bir ülke hafine ge- tireceğmP söyledi. "Türkiye'de Yannm CManakhn" konferansında konuşan Chhibber, dolar ve Euro tahvillerinin belir- li bir stabiliteye ulaştığım, ancak ekonomide durgun- luğun devam ettiğini belir- terek "Arnkbövûmeyeııa- sıl geçileceği üzerine kon- santre olunması gerekiyor. Makro düzeyde iyileşme, Türk LirasTnın gktbal pa- zariarda daha rekabetçi noktalara ulasmasryla ger- çekleşebüır'1 dedi. Chhib- ber, yabancı yatınmcılar açısından daha yüksek sta- bilite düzeyinin, bankala- nn hızlı biçimde özelleşti- rilmesiyle mümkün olaca- ğını da dile getirdi. "Türkiye geçmişte Avru- pa'daki en pahah enerjiyi kullanan ülke olmayı ba- şarnuşör" dıyen Chhibber, enerji maliyetini düşürmek için yapılan girişimlerin daha da arttınlması gerek- tigini belirtti. Chhibber, yabancı sermaye kanunun- da her yıl 6 ile 10 miryar dolar doğrudan yatınmı çekebilmek için revizyon gerçekleştirildiğini hatırla- tarak Dünya Bankası 'nın IMF üe bu konuda 18 Tem- muz'da bir tarhşma yapa- cağını söyledi. HSBC haklıçıkû HSBC Investment Bank Finans ve Danışmanhk Di- rektörü Chris EJhs de Tür- kiye'ye ilk geldiklerinde, ınsanlann bu kadar banka varken neden geldiklerini Ajay Chhibber. anlamadıklannı belirterek "Ama tarih gösterdi Id her zaman rvi yönetim için yer var" dedi. Ellis, Türkiye'de bazı alanlarda hâlâ reform eksikliği bulunduğunu di- le getirerek en önemli risk faktörlerinin enflasyon muhasebesinin oturtula- maması ve bankalarla bü- yük sanayi şirketleri ara- sındald organik bağlar ol- duğunu ıfade ettı. 50 YAŞ VE ÜSTÜ ÇALIŞANLARI KAPSIYOR 6 AtıP işçiye emeklilik volıı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk-îş, "atıl istihdam" kapsaırunda nıtelendınlen çalışanlann emekli edilmesi konusunda geri adım attı. Türk-Iş Genel Başkanı Bavram Meral, 50 yaş üzerindeki işçiler için zorunlu ernekliliği öngören 3 Aralık genelgesinin, yalnızca "mesaisine gereksinim duyulan" çalışanlara uygulanmayacağını açıkladı. Böylelikle, IMF'ye verilen niyet mektubunda 40-60 bin olarak bildirilen atıl — ^ — — istihdam kapsamında yer alan ve 50 yaşın üzennde bulunan çalışanlann emekli edilmesine Türk-tş yeşil ışık yakmış oldu. Türk-lş Yönetim Kurulu dün ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş'le görüştü. ^ — ^ — — — Yaklaşık 2.5 saat süren toplantı sonrasında bir açıklama yapan Türk-îş Başkanı Meral görüşmede, kamuoyunda resen emeklilik olarak bilinen uygulamanın görüşüldüğünü belirtti. 50 yaş üzerindeki işçiler için zorunlu emekliliği düzenleyen 3 Aralık genelgesinin, emekliliği gelse bile mesaisine gereksinim duyulan kişiler için uygulanmayacağını açıklayan Meral, ödenmeyen ikramiyeler konusunda da uzlaşma sağlandığını belirtti. Meral, Çay- Kur ve Devlet Demiryollan'nda çalışan işçilerin ikramiye alacaklannın da 10 Mayıs'a kadar ödeneceği yönünde Derviş'ten söz aldıklannı kaydetti. Meral'den teşekkür Meral, fiilen 12 ay çalışan ancak geçici işçi statüsünde bulunan işçilerin kadroya geçmesi konusunda da hükümetle protokol ^ — — ^ - ^ — imzalanacağını • TÜrk-Iş vurguladı. Raskani G e ç ı c ı l ş ç ı l e r w \İ« arasmdada Meral, 50 emeklihği yaş ÜStÜ İçin gelenlerin emeklizorunlu emekliliği öngören 3 Aralık genelgesinin, atıl olmayan istihdamı kapsamayacağını açıkladı. edileceğini vurgulayan Meral, "Çahşüklan yerdefazla istihdam durumu varsa — — • — ^ ^ — dadiğer kurumlara geçişte kolayhk sağlanacak" dedi. Devlet Bakanı Derviş de Türkiye'nin içinde bulunduğu durumda işçi ve çiftçilerin kabahati ohnadığının alrını çizerken işçilerin krizde gösterdiği sağduyu ve fedakHarhk için teşekkür ettiklerini vurguladı. Derviş, "EmekliKŞi gelmiş v e arök Uıtiyaç duyulmavan elemanlann bürüiı hajdan verilerek emekh'ye aynhnalarmı sağlavacağız'' dedi. TOBB'NÎN 7. GENEL KURULU Delegelerebilgisayar yerine bavulseti ANKARA (Cumhu- riyetBürosu)- Türkiye Odalar ve Borsalar Bir- liği'nin (TOBB)hafta sonu gerçekleştirilecek genel kuruluna mevcut başkan Rifat Hisarcık- hoğhı nun tek aday ola- rak katılması, seçim he- yecanını yönetim kuru- lu üyeüklerine taşıdı. Mevcut yönetim ku- rulunda yer alan, ancak Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanlığı seçi- mini kaybeden A td Ak- kan'ın durumu belirsiz- liğini korurken, Kahra- manmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı ve TOBB Yönetim Ku- rulu üyesi MehmetBal- duk'un başkanvekılı ol- masına kesin gözüyle bakılıyor. FuatMiras'ın istifası sonrasında yönetim ku- rulu başkanlığına geti- rilen Rifat Hisarcıklı- oğlu'nun tek aday ola- rak katılacağı genel ku- rulda, birliği 2 yıl yöne- tecek yönetim kurulu da belirlenecek. Şu an- da yönetim kurulu üye- si olarak görev yapan Faik Yavuz, \ejat Ko- çer, Hüseyin Czühnez, Mehmet Balduk, Bü- lent Koşmaz ve HaHm Mete'nin görevlerini sürdürmesine kesin gö- züyle bakılıyor. Birlik genel sekreteri Şefik Tokat'ın da bu görevi sürdürmesi bekleniyor. Hafta sonu Büyük Anadolu Oteli'nde ger- çekleştirilecek genel ku- rulda delegelere dizüstü bilgisayar veriknesi dü- şüncesinden de vazge- çildi. Ankara'ya gele- cek delegelere dizüstü bilgisayar yerine bavul seti hediye edilecek. Daewoo satıldı Ağır borç yükü atünda batan Günej Kore'nin ikinci biiyük otomotrv fınnasının. dümanın en büyük otomottv şirketi olan ABD'li General Motors'a (GNf) sanşı tamamlandı. Seul'de bugün imzalanan anlaşmayla, Daewoo'nun çoğunhık hisseleri 1.2 mihar dolara GM'ye geçri. tmza törenu bir grup işçi temsikisinin engeüemesi \iizünden ola\ b geçti. Ahmet Nazif Zorlu doların yükselmesine bir anlam veremediğini söyledi Türk Lirası neden değer kazanıyor? OLCAYBÜYÜKTAŞ MAR]VL\RÎS - Bugün Türki- ye'de yaşanan en büyük sorunun istihdam ve üretim olduğunu be- lirten Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu. ekonomik gelişmeler umut vermediği halde dolann yükselmesine bir anlam vereme- diğini dile getirdi. Bir buçuk yıldan beri mali ya- pmın bozuk olduğunu \ e yapılan bir dizi düzenlemeye karşın tam birdüzehne sağlanamadığını, re- el sektörle ilgili olarak dillendi- rilen Istanbul Yaklaşımı'nın so- nuç vermediğini, ülkenin borç yükü alhnda ezildiğini ve istihda- mın önemli ölçüde daraldığını hatırlatan Zorlu, dolann düşme- si konusunda "Şeytan bunun ne- resinde?'" dedi. Türk Lirasf nın itibar kazan- ması için olumlu hiçbir gelişme yaşanmadığuîi dile geriren Zor- lu, "Piyasada büyük bir hareket- htik yok, dolann düşmesi ülke ekonomisinin yüzde 70'ini sırtla- yanKOBİ'lerikemirrvor. Serma- ye küçüKiyor. Sanayinin mali ya- pjsı bozuhryor ve maü sıkınh ge- hyor Id bu da bana göre yeni bir krizdir" dedi. Söz konusu durum karşısında Merkez Bankası'nın üstüne dü- şeni yapmadığını ve faizleri dü- şürmediğini belirten Zorlu, reel faizlerin yüzde 50'yi bulduğunu ifade ederek Merkez Bankası'nı "yangın çıkan bir binaya köpük sıkmamakla" suçladı. Liderlik etkilenmez Dolar konusunda ihracatçıla- nn şaşkınlıktan ne yapacaklannı bilemediğini söyleyen Zorlu, herkesin hesabını, dolan 1 mil- yon 500-600 bin lira kabul ede- rek yaptığını ve belli marjlar ko- yarak fiyat verdiğini anlattı. "Şimdi arada yüzde 20 fark var. Yeniden fiyat ayarlaması yapa- mayız ki" diyen Zorlu, bu duru- mun, VestePi ihracat liderliğin- den edemeyeceğinin de altını çiz- di. Kendilerinin hesaplan bu du- rumu görerek yaptıklannı dile getiren Zorlu, dolardaki oyurüa- nn yabancılann işine geldiğini belirtti. Zorlu, önce üretimin sağlan- ması gerektigini. programda yer alan yüzde 3'lük büyüme hede- finin çok da anlamlı olmadığını vurguladı. Programla bile hâlâ devletçilik yapıldığını savunan Zorlu, önce- likli olarak devletin küçühnesi gerektigini, yabancı sermayenin de ancak bununla sağlanabilece- ğini ileri sürdü. İLGİ TOPLUMUNA DOGRU/ÖZLEM YÜZAK ozlemyu'a yahoo.com Fransa'da aşırı sağcı Le Pen'in cumhurbaşkanhğı se- çimlerinın ilk turunda kazarı- dığı zaferden Türkiye'nin çıka- rabileceği derslersanılanın da ötesinde. Yaklaşan tehlikeye ve tehdide karşı savunmaya geçmeden önce onu anlama- ya çalışmak, enine boyuna in- celemek... işte Fransa'da 22 Nisan'dan beri bu yapılıyor. Le Pen'e oy verenlerin sosyolojik yapısı ile Ulusal Cephe'nın nasıl birpo- litika izlediğı, bıkmadan usan- madan irdeleniyor. Yalnız ırk- çılığı ile, göçmen politıkası ile, Avrupa Birliğı düşmanlığ/ ile değil sosyal. ekonomik ve psi- kolojik boyutları ile de... Tayylptn Türklye'sl Türkiye'ye Fransız seçimle- rinin yansıması ise daha çok iki turlu seçim sistemınin doğ- ruluğu, yanlışlığı üzerinde ol- du. Oysa Tayyip'in Türkıyesi ve Le Pen'in Fransası arasın- daki benzerliklerşaşırtıcı değil ki... Ulusal Cephe liderı Le Pen bugün Le Monde'un deyimiyle "Fransa'nın sesinin duyulma- sını isteyen kriz içindeki bölü- Seslerini Duyurntak İsteyen Fransızlar.. münün" oylarının sahibi. Onlar kım? Işsizler: neye tutunacağını bilemeyen, geleceğınden ümitsiz öğrenciler; sorunlannı dinletmeyi becere- meyen küçüktüccar. esnaf; küreselleşme- nıngetirdiğigüvensiz ortamdan endişele- nenlerı.... Yine Le Monde, Jean-Marie Le Pen 'e oy veren seçmenin robot resmini şoyle çiziyor: Işıni kaybet- miş ya da kaybetme korkusu ile yaşayan, göçmenlerden ve güvensizlikten tedir- gin, Fransa'nın sana- yi kentlerınin varoş- larında yaşayan dar yadaortagelirli... Aslında Ulusal Cephe kurulduğu günden itibaren mu- halefet yaptı ve karşı devrım tohumları ek- tı. Bır yandan da var olduğu ortama göre renk değiştiren bu- kalemun misali 1976'lardan beri sürekli söylem değiştirdi. Örneğin, 1997'de "sendikal haklar ve özgürlükler" için dev bir miting düzenledi. Polis ör- Le Pen'in 2002'ye fyüzde) Cmsiyet j y EnVek / l ^ ? % Kadın 1 1 j j Yaş *®** 18-24 yaş * » " 25-34 yaş 35-44 yaş 45-59 yaş 60-69 yaş 70 yaş ve üstu Meslek Çitçı Esnaf ve zenaatkar Serbest meslek Memur İŞÇ, Statü ÖzeJ sektörde çalışan oylarının 1988'den sosyolojik evrimi 1988 [ 18 11 16 9 J 17 JP"7 17 j&p-J 11 Sj, 12 • 13 27 19 12 17 ' . \ ' Kamu sektorunde çalışan 11 T^-^l ~ i Bağımsız çalışan jssız Oğrencı Emeklı Eğftim Durumu Orta ve ilk eğıtjm Yüksek öğrenım 2 1 ^r« 12 « £ • «112 W l ' 15 12 1995 19 - 12 18 15 17 9 16 14 7 30 ' 21 k 1 5 f 25 11 14 9 2002 21 13 16 17 16 19 18 15 20 19 8 16 30 17 17 17 38 15 16 22 8 gütlerinin içinde beslendı, on- ların sendikalanna el attı. Bir dönem vergilerin yükseltilme- sinı savundu, şimdı ındirilme- sini. Bir dönem çalışma saat- lerinin esnekliğini benimsemişti, bu- gün haftada 35 saat çalışma hususunda ısrarlı... Küçük tüccarın. esnafın sorunlanna ılgi göstermesı ise Ulusal Cephe'nin gerek söylemınde, gerek stratejısinde daima var oldu. Par- ti içinde oluşturdu- ğubiriletişimağısa- yesinde, 'soipartıle- rin aksine', küresel- leşmenin yerel şir- ketlerin üzerindeki tehdidini kendı lehi- ne çevirmeyı başar- dı. 1990'larda bu ağı, sözde 'bağım- sız' bir meslek sen- dikası ha/ine getirdi. Öyle kı 1999 yılına gelindığinde FNEML Fransa'nın birçok yerinde örgütlenmiş, hatta başkanı Parıs Ticaret ve Sanayi Odası'nın onur üyesi haline gelmişti... Le Pen'in 5 Mayıs'taki ikin- ci turda kazanması son dere- ce düşük bir olasılık. Tüm bunlara karşın laik cumrturiye- te tehdit ve tehlike oluşturdu- ğunu anlayan Fransa, Le Pen'e karşı tek nefes ve tek vücut. Ve çok farklı bir kam- panya ile ilerliyorlar. Le Pen'e ve Ulusal Cep- he'ye karşı oluşan kızgınlığa, hatta nefrete karşın ona oy ve- renleri 'aşırı sağcı' diye dam- galamaktan büyük bir hassa- siyetle kaçınıyorlar. Bugünün ve geçmişin tablosu ortaya konuyor; solun nerede yanlış yaptığı sorgulanıyor ve yapı- lan hatalardan ders alınmaya çalışılıyor. Bugün 1 Mayıs. İşçi Bayra- mı. Fransa'da hem Le Pen hem de karşıtları büyük coş- ku ile kutlayacaklar. Türki- ye'de ise ilk kez hem Tayyip Erdoğan'ın Aydınlanma ve Kalkınma Partısi hem de Re- cai Kutan'ın Saadet Partisı meydanlara çıkacak. Alınma- sı gereken ders çok değil mi?..