Catalog

SAYFA CUMHURİYET 18 NİSAN 2002 PERŞEMBI HABERLER DÜNYADA BUGUN ALt StBMEJS NeHakla, 35eBakla! Hafta içinde, M e s u t Yılmaz Brüksel'de AB yetkilileri ile gönüşürken ismail Cem de Lüksem- burg'da, AB Türkiye Ortaklık Konseyi toplantısın- da idi. Görüşmeler sonunda, Türk tarafında iyimser bir hava esmeye başladı. Başbakan Yardımcısı Yılmaz, PKK ile DHKP- C'nin terörist örgütler listesine alınacağını açık- ladı. Ama, PKK artık terörü bıraktığını açıklamış, Kürtlerin demokratik partisi olarak yeni bir aşa- rnaya girdığini ilan etmişti. Terör örgütü lideri Abdullah Öcalan'ın yeniden başkanlığa seçilmesi kimilerinin de fazla dikka- tini çekmemişti. Bu iki gelişmenin eşzamanlı olması, çok ilginç- ti. Olay hakkında yorumları soaılan kimi PKK yö- neticileri, olaya tesadüf dediler ve kendilerinin böyle bir kasıtlan olmadığını söyledikten sonra ek- lediler: - Bizim açımızdan böyle bir zamanlama kay- gısı yok. Siz o soruyu AB yetkililerine sorun! Havayı koklamayı bilenler, Mesut Yılmaz'ın açıklamasından sonra oluşan iyimserliği haklı olarak paylaşmadılar, bazı garip şeyler sezdiler. Bakalım terörist listesine alınacak olan ve geç- mişte kaldığı söylenen PKK ile mi sınırlı kalacak, yoksa örgüt yeni adına rağmen yine listede hak ettiği yerini bulacak rnı? Dışişleri Bakanı Cem ise Lüksemburg görüş- meleri sırasında, Türkiye'nin ısrarla üzerinde dur- duğu, üyelik görüşmeleri için tarih verilmesi ta- lebini yineledi. Talep kabul edilmedi. Ama gelişmeler konusun- da gönül alıcı sözler söylendi ve bu gelişmelerin yetersizliğini vurgulamayı ihmal etmeyen muha- taplanmız, her şey iyi gider, Türkiye üzerine dü- şenleri yaparsa aralık ayında bir tarih verilebile- ceğini söylediler. Bu açıklama çok iyimser bir hava yarattı. Oysa Türkiye'den istenenlerde özde bir deği- şiklik yok, olsa olsa söylem biraz yumuşamış du- rumda. Ama söylemin yumuşaması, ara/ık ayında ta- rih verileceği anlamını taşımıyor. Bu yüzden de AB yetkililerine kızmanın bir âle- mi yok. Türkiye herhangi bir ilerleme sağlamamakta karariı, ne idam konusunda bir adım atılıyor ne de anadil konusunda. Uyum yasaları diye çıkartılan yasalar, "dostlar alışvehşte görsûn" kabilinden, yasak savmala- nn ötesine geçmiyor. Idamı kaldıran yasa, aslın- da idamı kaldırmayan yasa diye okunmalı. Çün- kü bu yasa ile Türkiye'de idam kalkmıyor. Uyum yasalan da astında uyum değil, uyutum yasalan. • • • Kafasında üç tel saçı olan biradam berbere git- miş, berber "nasıl taraması gerektiğini" sordu- ğunda, "ikisinisağa, birini sola ayır" demiş, ber- ber tam işe girişmişken çıt, bir tel kopmuş. Adam çaresiz, "bari ortadan ayır" deyince ikinin biri de gitmiş. Müşteri öfkeli haykırmış: - Bırak dağınık kalsın! Şu Meclis'teki RTÜK yasasının durumu da ay- nı.Uygulamadahaağıriaştırılıyor, yayıncılıktate- kelciliğin feriştahının önü açıiıyor, "halkı telaşa ve kötümserliğe sevk etmek" gibi bir hukuki me- tinde bulunmaması gereken, tanımı iyi yapılma- mış muğlak kavramlarta yeni yaptınmlar getirili- yor. yayıncılann kamu ihalelerine girmelerinin yo- lu tamamen açıiıyor ve bu yasa demokratikleş- me yolunda önemli bir adım sayılıyor. Ve Türkiye bu uygulamalan, bu düzenlemele- riyle AB'ye tam üyelik müzakerelerinin başlama- sı için kesin bir tarih istiyor. Turgay Şeren bir sohbet sırasında anlatmıştı. Galatasaray'ın "Baba" lakabıyla anılan eski kaptanı ve antrenörü Gündüz Kılıç ile biryaban- cı maç öncesi konuşuyoriarmış. Turgay, -Bugün belki kazanırız baba deyince, Gündüz Kılıç hışımla yanıtlamış: -Ne hakla evladım... Ne hakla!... Türkiye bu RTÜK yasası ile acaba ne hakla Av- rupa'ya tam üyelik talebinde bulunuyor? Atık eleştirinin sınıriarı aşıldı. Ülkemizde olan- lar?ocukluğumun mahalle tekeriemelerini geti- riycr aklıma: -Ne hakla!.. Otuz beşe baklaa... Donohue Istanbul'da • tSTANBUL (AA) - Türkiye ile ABD arasmdaki ekcaomik ve ticari ilişkilere ivme kazandınlması arrscıyla Istanbul'da bulunan ABD Ticaret Odası Baianı Thomas Donohue, Türkiye'nin yatınm ve rcaret için uygım bir zemin oluşturması genktiğini belirterek '"Ben Türkiye Cumhuriyeti Ba^akanı olsaydım, yapacağım ilk iş, Türkiye'yi yatımlar için cezbetmeye çalışmak olurdu" dedi. İGMŞ sanıklanmn yargrianması • İstanbul Haber Servisi - "Çete oluşturarak İGIAŞ ile Halk Ekmek'i hayali ihaleler yoluyla doladırdıklan" öne sürülen 83 sanığın yamlanmasına yann başlanılacak. Eyüp 2. Ağır Ce3 Mahkemesi 'nde görülecek davanın 45 sayalık iddianamesinde, suç tarihlerinde Istanbul BİFÛkşehir Belediyesi yetkilileri olarak birçok ihaeye 'olur' veren Mustafa Açıkalın, Necmi Kaıoğlu ve Adem Baştürk. İGDAŞ yetkili ve gÖEvlileri Fuat Şengül'ün de aralannda butadugu 8 kişinin 'çete oluşturmak', 'zimmet' ile Devlet alımlannda menfaat sağlamak' suçmndan, 13 ile 21 'er yıl arasında ağır hapis cezsuıa çarptınlmalan isteniyor. AB geç kaldı • jönbul Haber Servisi - CHP Genel Başkan Ysumcısı Inal Batu, Avrupa Birliği'nin (AB) PKıve DKHP-C'yi terör örgütleri listesine alaj£ına ilişkin haberler üzerine, "Bu haber dopı ise olumlu fakat çok geç kalmış bir kaurdır. AB böyle bir karan binlerce Türk vatıdaşının terör kurbanı olduğu yıllarda aLnuvdı" dedi. 2001 yılında belediyelerden tahsil etmesi gereken 118.3 trilyon lirayı alamayınca kendi borcunu da ödeyemedi İllerBankası da batiyor• Iller Bankası, belediyelerin bankaya olan borçlannın Tahkirn Yasası çıkanlarak Hazine tarafîndan üstlenilmesini istiyor. BANUSALMAN ANKARA-Belediyelerin içine düş- tüğü açmazın İller Bankası'nı da ba- tırdığı ortaya çıktı. Kamu bankaların- da olduğu gibi tahsil edemediği faiz- lerle kaydi olarak kârlı görünen fakat gerçekte zarar eden İller Bankası, be- lediyelerin bankaya olan borçlannın Tahkim Yasası çıkanlarak Hazine tarafindan üstlenilmesini istiyor. İller Bankası, kendi kuruluş yasasının de- ğiştirilerek, yap-işlet, yap-işlet- dev- ret, kamu ortaklığı, yurtdışı firmalar- la konsorsiyum gibi altyapı yahnm- lannı özel sektöre ve yabancı serma- yeye açacak bir yapılandırmaya yöne- lik yasa taslağı hazırhyor. BakanlarKurulu'na lUerBankası ve belediyelerin borç batağına ilişkin bir rapor sunuldu. Rapor, yoksullaşma sürecindeki Türkiye'de yurttaşlann kamu hizmetlerini bile alamaz nokta- ya itildiklerini gösteriyor. Rapora gö- re, belediyelerin gelirlerinden kişi ba- şına ayırabilecekleri pay 2001 yıh iti- banyla yalnızca 40 milyon lirada kal- dı. Toplam 1.9 katrilyon lira geliri olan belediyelerin 48 milyon 833 bin F TİPİCEZAEVLERI AfÖrgütü 'nden Türk'emektup ANKARA (ANKA) - Uluslara- rası Af Örgütü Adalet Bakanı Hik- met Sami Türk'e bir mektup gön- dererek F tipi cezaevlerindeki tec- ridüı sona erdirilmesi için gereken adunlan derhal atmasını istedi. F tipi cezaevlerindeki koşullann "aJarm venneye" devam ettiğini savunan Uluslararası Af Örgütü, tecridin ciddi ruhsal ve fiziksel za- rarlara yol açabileceğini, işkence veya kötü muamele anlamına gele- bileceğini öne sürdü. Adalet Bakanlığf run, tutuklu ve hükümlülerin 10'ar kişüik gruplar halinde haftada beş saat bir araya gelmelerine izin veren uygulama- sının tecridi sona erdirmek için ye- terli olmadığını savunan Uluslara- rası Af Örgütü. "Tutukiulanngün- deenazsekiz saat bir araya gelme- lerine izin \erilmchdir*' dedi. Uluslararası Af Örgütü, mektu- bunda aynca Adli Tıp Kurumu ve hastane doktorlannın önerilerine karşın ölüm orucu yapan çok sayı- da hükümlünün, tedavilerinin sağ- lanabilmesi amacıyla cezalanmn ertelenmesinin geciktirildiğini de öne sürdü. Faiziyle birlikte 37 trilyon lira En borçlu belediyeKınkkale ANKARA (Cnmhuıiyet Bürosu) - Toplam 6.6 katrilyon lirayla borç batağında olan beîediyeler içinde, MHP'li Kınkkale Belediyesi 'nin 24.7 trilyon lirayla en borçlu il olduğu görülüyor. Depremin yaşandığı Sakarya (23.7 trilyon lira) dışanda bırakıldığında ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz'm seçim bölgesi olan Rize 20.3 trilyon lirayla ürinci, Bayındırlık ve Iskân Bakanı Abdülkadir Akcanın seçim bölgesi Afyon da 12.6 trilyon lirayla üçüncü en çok borçlu kent olarak dikkati çekiyor. BakanJar Kurulu'na sunulan rapor, faiziyle Kınkkale'nin borcunun 37 trilyon lira, Rize'nin 30.5 trilyon lira, Afyon'un da 18.9 trilyon lira olduğunu ortaya koyuyor. Rapora göre, lller Bankası'na en çok borçlu beîediyeler şöyle: "Diyarbakır Su Kanal Idaresi: 10.4 trüvon lira. Diyarbakır-Bismil: 9.2 trilyon lira. Antalya- Kcunluca: 8.7 trihon nra. Gaziantep Su Kanal tdaresi: 8 trilyon hra. Samsun Su Kanal Idaresi: 7JS trihon lira. ,\fyon-Borvadin: 6.7 trilyon lira. Barün: 6.6 trilyon Bra. Osmanhe-Kadirli: 6J triljon lira. Sakarya-Sapanca: 6 trihon lira. tzmir-Urla: 5.7 trihon lira. Ankara-Haymana: 5.6 trihon hra. Şanfaurfa-Suruç: 5.6 trflyon Kra." kişiye hizmet verdikleri dikkate alın- dıgında, dolar bazında belediye gelir- lerinden kişi başına aynlanpayın 2000 yılındaki 48.2 dolar düzeyinden 2001 'de 30.3'e geriledigi görülüyor. Rapordaki saptamalar şöyle: •Beîediyeler Fonu'nun 1993'tebüt- çe kapsamuıa alınmasından sonra Ü- ler Bankası'na aktanlan pay giderek düşürüldü. Böylece 1990'da yüzde 66 olan fondan aktanm oranı 2001 'de yüzde 5'e kadar düştü. • Ödenek yetersizliği nedeniyle bü- yük hıtarlarda borçlanan beîediyeler, aşın faiz yükü altında borç batağına saplandılar. Yaphğı yatuımlann tak- sitlerini vadelerinde belediye paylann- dan tahsil edemeyen lller Bankası, fi- nansman yapısı tamamen olumsuz et- kilendi ve büyük sıkıntılar yaşamaya başladı. • tller Bankası, 2001 yılında bele- diyelerden tahsil etmesi gerekirken 118.3 trilyon lirayı alamadı. • Bankanın 2001 yıh programında- ki yatınm işleri nedeniyle müteahhit- lere geçen yıl ödemesi gereken 80 tril- yon lira borcu bu yıla sarktı. Halen de borcun 58 trilyon lirası ödenemedi. • lller Bankası'run mayıs ayından itibaren Hazine'ye geçen yıl yatırma- dığı borç nedeniyle. 12 taksıt halinde 133 trilyon lira ödemesi gerekiyor. •Rapordaki tabloya göre, nüfiısu 10 bin olan bir belediyenin 2002 yıh pa- yı yalnızca 657 mılyar lirayken, içme- suyu işinin maliyeti 4.8 trilyon lira, ka- nalizasyon işinin maliyeti de 3 tril- yon 750 milyar lira. Bu maliyetlerin karşılanması için >allık yüzde 50 fa- izli 5 yıllık krediyle içmesuyu için 13.8 triiyon lira, kanalizasyon işi için de 10.8 trilyon lira gerekeceği göste- riliyor. Bu tabloya göre, belediyelerin paylan ile altyapı hizmetlerini yap- tırmalannın olanaksız olduğu vurgu- lanıyor. • lller Bankasının, 5 katrilyon li- ra bedelli toplam 2 bin 251 adet pro- je stoku bulunuyor. Buna karşın 2002 yıl içi yatınm programı, yahıızca 445 trilyon lirayla, toplam iş hacminin yüzde 8'ini karşılayabilecek. • Bankanın 2001 yıhnda \ergi mat- rahına esas kân 308.6 trilyon lirayken ticari kârtnın yalnızca 47.6 trilyon li- ra olması ve 102 trilyon lıra vergi yü- kü sonrası 54.4 trilyon lira zararda gö- rülüyor. Raporda şu çözüm önerileri gün- deme getirilıyor: "İşçivememurma- aşlannıdahiödeyemez durunıda olan belediyelerin harita ve imar planı ya- pım işleri, yol, içmesuyu ve kanaGzas- yon gibi yabrunlan devlet elrvie genel bütçeden desteklenmelL Belediyeter Fonu jıerine bütçedenenaz\üzde İ ora- nında (579 trihon hra) kaynağm tller Bankası'na aktanlmasıiçin Yerel Yö- netimlerVasası'ndadegişiklikv^pdma- II Bayındırtak Bakanlığınm 2002 büt- çesine belediyelere \ apdacak yardım ödeneğine konulan 70 trihon hra, 300 trihon liraya çıkanbnah. Bunun 133 trilyon Krası Hazineaiacağma mahsup ediİip, kalan 70 trihon Hra serbest bn raJalnıah. Sağlanacak 97 trihon Kra- hk ek kaynaida, ancak 2002 yanrun programında alt ve iist yapı işleri ak- saüunadan gerçekleştirilebUir." ÎĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇtN DSP'liSaroş,Ecevit'emektup yazarakAdapazan'nm mağdur edildiğini anlatü Afet değil ulufe kararnamesiANKARA (CumhuriyetBüro- su) - Bayındırlık Bakanlığı tara- findan hazırlanan Afet Kararna- mesi, DSP Sakarya Milletvekili RamizSavaş'ın tepkisine yol aç- ö. Afet Kararnamesi 'nin, ANAP'lı ve MHP'li belediyeler arasmda tam bir yöresel ulufe dağıtma ka- rarnamesine döndüğünü belirten Savaş, böyle biryöresel ulufe ka- rarnamesinin altında imzası bulu- nan Başbakan, başbakan yardım- cılan ve bakanlann Sakarya'ya ya- pacaklan hiçbir programda bun- dan böyle yanlannda bulunmaya- cağını açıkladı. Savaş, Başbakan Bülent Ecevit'e de birmektup ya- zarak büyük birafet yaşadığı hal- de Adapazan 'nin mağdur edildi- ğim ömeklerle anlath. Ramiz Sa\ r aş, 17 Ağustos dep- reminde Sakarya ilinde 30 bin konut ve işyerinin yüaldığını, 46 bin konutve işyerinin dehasargör- düğünü belirterek hükümetteki bazı bakanlann parfizanlık yapa- rak kendi seçim bölgelerinde yer alan belediyeleri afet bölgesi kap- samına sokmalannı eleştirdi. Sakarya'nın 3 belediyesinin afet bölgesi kapsamına ahndığı- nı belirten Savaş, Ecevit'e de se- çim bölgesi Adapazan ve Sakar- ya'nm mağduriyetini aniatan bir mektup gönderdi. lller Bankası gelirpayı katsayılannı düzenleyen Bakanlar Kurulu Karan'run yü- rürlüğe girmemesi nedeniyle en büyük mağduriyeti Adapazan Bü- yükşehir Belediyesi'nin çektiği- ni öne süren Savaş, 17 Ağustos depremi sonrasındaAdapazan'nın su ve kanalizasyon şebekesinin yenilenmesine ilişkin harcama- lann Afet Fonu'ndan karşılanma- dığı için belediyenin lller Ban- kası gelir paylanndan herayke- sintiler yapıldığına dikkat çekti. Milletvekilleri medya sektöründeki kartelleşme tehlikesine dikkat çektiler Iktidara sessiz kalmaym çağrısı ANKARA (Cumhuri- yetBürosu)-TBMM Ge- nel Kurulu'nda önceki gün basının sorunlanyla ilgüi önergelergörüşülür- ken, milletvekilleri basın- dan yakmdı ve kartelleş- me tehlikesine dikkat çek- ti. Görüşmeler sırasında "medyanuı gücünü ticari ve mâli alanlara kavdır- masıkarşısuıdasessizka- hnnıaması n gereği üze- rinde duruldu. Aralannda milletvekiluği düşen Naz- h Ehcak'ın verdiği dahil 6 önerge, önceki gün bir- leştuilerek görüşüldü. Gö- rüşmeler sonunda buko- Tüketiciler DerneğL Basın özgür ol ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM Genel Kurulu gündeminde bulunan RTÜK Yasası, kamuoyunun tepkisini çekmeye devam ediyor. Tüketiciler Derneği Merkez Yönerim Kurulu Başkanı Engin Başaran. yaptığı açıklamada, tüketicinin bilgilendirilmesi haklonın, RTÜK Yasası nedeniyle tekelleşme riskiyle karşı karşıya olduğuna işaret etti. Başaran, basının özgür ve devlet ihalelerinden annmış olması gerektiğini bildirdi. Yerel Televizyonlar Birliği (YTB) ise yasanm ulusun iradesini ipotek altına aldığını vurgulayarak "Verel medja RTL'K Yasası'na 'evet' oyu veren miIlervekiDerini affetmeyecek" açıklamasını yaptı. nuda bir araşnrma kornis- yonu kurulması kararlaş- tınldı. Komisyon, 4 ay bo- yunca sektördeki sorun- lan araştıracak. Genel kurulda önceki gün gerçekleştirilen gö- rüşmeler sırasında söz alan DYP'li Saffet Kaya, basın emekçilerinin zor durumda olduğunu, 212 sayılı yasanın işletilme- diğini, çalışanlann üçte birinin "stajyer" adı al- tında kaçak çahştınldığı- nı söyledı. Kaya, iktidar milletvekillerini RTÜK Yasası'na karşı çıkmaya çağınrken "Birflerinnıhol- dinglerininTürkiye'nin kaymağmı yemeje, Tüıid- ye'yehükmeöne\ecesaret gösterememeleri gerekir'' dedi. DSP"li Erol Al da "medya terörû"nden ya- kmdı. Al, "Medya sahip- leri,çahşanlanna 19. vüz- >ıl koşullannı davatîyor. Vazüı ve görsd basın, sa- hiplerinin ekonomikvesi- yasal çıkarlannı korumak için yajın yapryor" dedi. Al, fikir işçisi medya ça- hşanlannın da iş güven- cesi kapsamına alınması gerektiğini söyledi. SAĞLIK GtDERl TARTIŞMASI Özbek ile Elkatmış karşı karşıya ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM Idare Amiri Mehmet Elkatmış, sağlık gideri Meclis bütçesinden karşılanan kadrolan açıklayarak, bu konuda milletvekillerini suçlayan emekli 1 tümgeneral Osman Ozbeke tepki gösterdi. Meclis'in sağlık hizmetlerinden 22 bin 244 kişinin yararlandığını belirten Elkatmış, 2001 yılında faturalara usulsüz olarak yansıtılan 2 trilyon 668 milyar liralık gideri ödemediklerini vurguladı. Özbek ise Meclis önünde intihar eden simitçiye dikkat çekerek "Eğer 70 milyar lirahk harcama doğru değil ise meseJe yok. Ama eğer olay doğru ise o simitçi benim için o nüUetvekiIinden daha onurludur" dedi. Mali tşlerden Sorumlu Idare : Amin Mehmet Elkatmış, Osman Özbek'in "Ayda 70 milyar hra sağhk harcaması olan milletvekili var. Onu Meclis'in önünde asmak lazun" sözleri üzerine dün basın toplantısı düzenledi. Meclis'in en saydam kuruluşlann başında geldığini vurgulayan Elkatmış, "Çünkü biitün işlemler halkın önünde vapıbyor. Bir de iç denetim organlan var. Türkiye'de maalesef hiç denedenmeyen kunihışlar da var. Esas bunlann denetienmesi gerekir" • Osman dedi "Herhalde bu kişmin, . Özbek'm "Ayda ağzından çıkam kulağj ' 70 milyar lira duymuvor. Düşünmeden sağlık harcaması konuşuyor" diyen Mehmet olan milletvekili Elkatmış, 2001 'de var. Onu Meclis'in genel sağlık Meclis'in önünde harcamasının 19 trilyon asmak lazım" 923 milyar 247 milyon sözl erine TBMM 170 bin lira olduğunu tdare Amiri söyledi. Mevcut Elkatmış tepki mılletvekillerinın giderine gösterdi. 2 trilyon 944 milyar 39 . — milyon lira aynldığını anımsatan Elkatmış, geçen yıl yurtdışında tedavi gören milletvekili sayısının 14 olduğunu beiirtti. Elkatmış şunlan söyledi. "1998'deçıkanlan4375 sayıh kanunJa bütün kamu görevlilerine vurt dışında tedavi imkâıu getirilmiştir. Bu kanun da bir kişi için çıkanlmışür. Sayın Osman Ozbek o zaman da görevdey di, çıkıp o zamanki Başbakan'a küfredecegî yerde özel kanun çıkanlan bu kişi hakkında da konuşsaydı kendisini takdir ederdim. Bu kanun bir meslektaşı için çıktı, bir general için." Elkatmış'ın verdiği bilgiye göre parlamento, mevcut milletvekilleri ve ailelerinden 2 bin 298 kişinin, eski parlamenterve ailelerinden 8 bin 152 kişinin, dışardan atanan bakanlar ve ailelerinden 95 kişinin, merkez kadrosunda 9 bin 27 kişinin, nıilh saraylar ve diğer dış birimlerden 2 bin 672 kişinin sağlık harcamasını karşılıyor. Özbek'ten açıklama Osman Özbek de tartışma yaratan sözleri nedeniyle dün yazılı açıklama yaptı. Konuşmasında Meclis'i veya milletvekillerinin tamamını hedef almadığını savunan Özbek, "Eğer 70 milyar Hrahk harcama doğru değil ise mesete yok, kimsenin alınmasına gerek yok. Ama eğer olay doğru ise o simitçi benim için o miUetveküinden daha saygındır, daha onurludur" dedi. Demokratik hırsızlara karşı yasalar çerçevesinde mücadele verenlere de sahip çıkılması gerektiğini kaydeden Özbek, "Esasen benim gibi dokunuhnazhğı onnayan sade bir vatandaşa yapılacak korumamn, dokunulmaznğı olanlan korumaktan daha gerekli ve daha yararlı olduğunu düşünüyorum" görüşüne yer verdi.