Catalog

4 ŞUBAT 2002 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Esenkent Kültiir Sanat ve Eğitim vakfı Eskiyönetim yeniden seçildi SÖZÇİZGİNİN Turhan Selçuk tstanbul Haber Servisi - •Esenkent Kültiir Sanatve Eğitim Vakfi" 2001 yılı Olağan Genel Kurul Top- 'antısı dûn yapıldı. Divan 3aşkanlığı'aı Cumhuriyet Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı Alev Coşkun'un yaptığı genel kurulda, es- ki yönetim iki yıl daha oy- birliğiyle göreve seçildi. Gazetemiz yayın Kurulu Başkanı Ühan Selçuk'un açtığı genel kurulda konu- şan Prof. Dr. Aydın Aybay, 40 yıllık hukukçu olduğu- nu, vakıflar hukuku konu- sunda yazılan ve kitaplan olduğunu anımsatarak, *Vakıflar Genei Müdürtü- ğö'nün açüğı dava btderi rencide etmiştir. Bu dava sonucunda benim ve tlhan Seiçuk'un hiçbirvakıfta gö- rev almaması istenmekte- dir" dedı. Selçuk'la birlikte Cum- huriyet Vakfi'nın da üyesi olduğunu belirten Prof. Dr. Aybay "Biz Cumhuriyet \akfi dışuıdaKabataş, Nâ- znn Hikmet gjbi valâflanı da üyeyiz. Devletin bir ku- ruluşu bizleri bu gibi sivfl örgüt faahŞederinden men etmekistemektedir. Yapılan bu uygulamanın vasalara aykın olduğuna inanıyo- nım" dedı. Aybay, konuş- ması sırasında vakıftaki ba- şanlı çalışmalanndan do- layı vakfin genel sekreteri FuatKeskin'e teşekkür et- ü. Eski Esenyurt Belediye Başkanı GürbüzÇapan'ın başkanlığını yaptığı vakıf- ta. llhan Selçuk Başkan Vekili, Aydın Aybay say- man, Fuat Keskin sekre- ter, Sinema Sanatçısı Tank Akan. Emekli Albay Ismet Dinçer ve Orhan San da yönetim kurulu üyeliği görevini sürdürüyor. --İ3F * - MEDYA TÜRKÇESİNİ ANLAYABİLMEK İÇİN BU SÖZLÜĞÜ KULLANIYORUM. Sağlık Bakanlığı, 'Ana ve Çocuk Ölümleri Önleme Projesi' başlatıyor Anne vebebelderölmesin•Türkiye'de doğan 1 milyon 500 bin bebekten 50 bini 1 yaşına gelmeden ölüyor. Araştırmalar, sadece çok erken ya da ileri yaşta veya 2 yıldan sık aralıklarla yapılan doğumlann önlenmesi ve doğum sayısının 4'ü geçmemesi sağlandığında, anne ölümlerinin üçte birinin önlenebildiğini, doğacak bebeklerin ölüm riskinin de yüzde 40 azaltılabildiğini gösteriyor. SAADET USLU Dünyada her yıl doğan 120 mil- yon civanndaki bebekten 10 milyo- nu, 5 yaşına gelmeden yaşamını yi- tiriyor. Yine her yıl doğuma bağlı riskler nedeniyle 585 bin anne ya- şamını yitiriyor. Türkiye'de de do- ğan 1 milyon 500 bin bebekten yak- laşık50bini, 1 yaşına gelmeden ya- şamını yitiriyor. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağ- lığı ve Aile Planlaması Genel Mü- dürlüğü'nün verilerine göre Türki- ye'de yılda 2 milyona yakın kadın ge- be kalıyor. Bunlardan 284 bini iste- yerek düşük, 170 bini kendiliğin- den düşük, 29 bini ölü doğum. 465 bin kadın doğum öncesi bakım al- mıyor. 436 bin kadının tek riski var- ken 156 bin kadın birden fazla risk taşıyor. Araştırmaya göre, her yıl 700'den fazla anne yaşamını yitiriyor. Son 5 yılda gerçekleşen doğumlann yüz- de 26.7 sievde, yüzde 19.4'üsağhk personeli yardımı almadan, yüzde 80.6'sı ise sağlık kuruluşunda ya da yardım alarak yapıldı. Yaşam boyu ana ölüm riski Avrupa'da 2 bin ge- belikte 1 iken Türkiye'de 570 gebe- likte 1. Anne ölümleri yüzde 30.3 ka- namalar. yüzde 15.5 toksemiler, yüz- de 9.6 enfeksiyonlar, yüzde 4 düşük komplikasyonlan nedeniyle mey- dana geliyor. Anne ölüm nedenleri araştrmasm- da, ölümlerin yüzde 52.5 "inin yöre- deki mevcut koşullarda, yüzde 20.4'ünün gelişmiş hastane koşulla- nnda önlenebilır olduğu saptandı. Bebeklerin ancak yüzde 59.2'si, ço- cuklann ise yüzde 70.2'si izlenebi- lirken bebek ölüm nedenleri içinde perinatal nedenler, zatürree ve ishal gibi önlenebilir hastalıklar ilk sıra- da yer alıyor. Sağlık Bakanı Osman Durmuş, geçen günlerde, bu veriler ışığında2002 yılım "anne ve çocuk ölümlerini önkme yıh" olarak ka- bul ettiklerini, "AnaveÇocukÖlüm- lerini Önkme Projesi"ni de en kısa zamanda hayata geçireceklerini kay- detti. Durmuş, basında yer alan ve soğuk nedeniyle yaşamın yitiren an- ne ve bebek ölümleriyle ilgili ola- rak yaptığı açıklamada, maddi du- rumu kötü olan ailelerin yardım al- maktan kaçmdıklanna dikkat çekti. Sağlık ocaklan. sağlık evleri ve ana çocuk sağlığı merkezlerinde ücret- siz hizmet verildiğini belirten Dur- muş şöyle devam etti: "Anne vaşı, hem anne hem de do- ğacak bebeğin sağlığı açısuıdan son derece önemti bir faktördür. 35 ya- şın üzerinde ve 18 yaşın aitmda ger- çekleşen her doğum diğerierinden defalarca yüksek risk taşır. Bu ne- denle erken yaştaki gebetikleri teşvik eden sosyal koşuflann üzerine gidil- melL Araşünnalarda sadece çok er- ken ya da ileri yaşta veya 2 yıldan sık araJİklarla yapılan doğumlann ön- lenmesi ve doğum sayısının 4'ü geç- memesi sağlandığında anne ölümle- rinin üçte birinin önlenebildiğini, doğacak bebeklerin ölüm riskinin de yüzde 40 azaltılabildiğini gös- teriyor." Fetlıiye'de 424 kaçak • FETHfYE (AA) - Fethiye İlçe Jandarma Bölük KomutanlığYndan alınan bilgiye göre, ihbar üzerine Katrancı Koyu'na gelen jandarma ekipleri, tstanbul'dan Italya'ya gemiyle geçmek üzere Fethiye'nin Katrancı Koyu'na getirilen 6 otobüs dolusu kaçağı yakaladı. Jandarma yetkilileri, 424 kaçağın 205'inın Tunceli, Gümüşhane, Bingöl, Muş. Siirt, Urfa ve Mardin'den yola çıkan Türk vatandaşlan olduğunu belirterek Türk vatandaşlannın 76'sının çocuk, 26'sının kadın olduğunu ifade ettiler. Barış Manço anıUı • tstanbul Haber Servisi - Sanatçı Banş Manço, ölümünün 3. yılında Kanlıca'daki kabri başuıda anıldı. Kadıköy Belediyesi Sağlık ve Sosyal Dayanışma Vakfı (KÂSDAV) Moda Gönüllüleri tarafindan düzenlenen anma törenine katılacaklar için, tarihi Moda tskelesi'nden, Şehir Hatlan vapuru ile Kanlıca'ya özel sefer gerçekleştirildi. Banş Manço'nun ismini taşıyan vapurun onanmda olması nedeniyle "Maltepe" adlı vapura binen KASDAV Moda Gönüllüleri üyeleri, sanatçının eşi Lale Manço ve sevenleri, sanatçının unutulmaz şarkılan eşliğinde Kanlıca'ya geldiler. Sanatçının mezanna çiçekler bırakılmasınm ardından bir konuşma yapan Lale Manço, Banş Manço'yu coşkuyla andıklan için çok mutlu olduğunu belirtti. Kulabaş tutuklandı • tstanbul Haber Servisi - Ataşehır'deki evinde iş ortağı Ali Cafer Lüle'yi ilaçla uyuttuktan sonra öldürdüğü ve cesedini parçalara ayırarak ailesinin de yardımıyla çiçek saksılanna gizlediği iddiasıyla yakalanan katil zanlısı Mert Kulabaş, Kadıköy Nöbetçi Asliye Ceza Mahkemesi tarafindan tutuklandı. TEMA Vakfı Genel Müdür Yardımcısı olan babası Erkan Kulabaş, annesi Erbükem Kulabaş, kardeşi Onur Kulabaş ve akrabası olduğu öğrenilen Celal Kartal ise serbest bırakıldı. Atatürk defilesiModacı Hüseyin Ozkan "Anadolu Efsanesi ve Sönmeyen Meşak 33. Atatürk Çağdaş Moda ve Sanat Defiksi" düzenledL Gaziosmanpaşa Gazi Tfcaret Meslek lisesi Spor Salonu'nda gerçekleştirilen defılede. geçmişten günümüze çağdaş giyim kültürü işlendi Gelecek nesillere kılık ve kryafetleri çağdaş olarak yansıtmayı amaçladıklannı belirten Ozkan, Türkhe genetinde 4 yılda tamamlanmasmı bekledikleri defiklerden 3 triKon gibi bir getir elde edeceklerini, geürin okuDara ve okumaya muhtaç çocuklara verileceğini söyledi. Özkan Atatürk'ün Türk gençtiğine emanet ettiği bu ülkede gençtiği sömürmek yerine onlara yardım ederek eğitime ve kültüre önem vermiş olunacağmı kaydetü. MiDi Eğitim Bakanı Metin Bostancı ve İstanbul Belediye Başkanı Ali Müfrt Gürtuna da mesaj yoüayarak tebrikkrinibelirttiler. (Fotoğraf: ESRA AÇIKGÖZ) A.ATKIPAYINA ZAMHAZIRLIĞI YAPILIYOR 12 yıllık eğitimin faturası veliye ANKARA (ANKA) - AB 'ye uyum sürecinde 12 yıla çıkanlması planlanan temel eğitimin faturası yine veliye çıkacak. 12 yıllık eğitimin altyapı masraflannın da katkı payı gelirlerinden karşılanmasını planlayan Milli Eğitim Bakanlığı'nın Temmuz 2001'den itibaren katkı payı gelirlerinde büyük düşüş yaşandı. Bakanlık, 12 yıllık zorunlu eğitim hedefi doğrultusunda yapılacak 2 bin 607 yeni lise binası için katkı payına zam hazu-hğı yürütüyor. Ortaöğretimin yeniden yapılandınlması ve temel eğitimin 12 yıla çıkanlmasıyla, ortaöğretime devam edecek öğrenci sayısı 2004-2005 öğretim yılında 4 milyonun üstüne çıkacak. Bu süreçte 1 milyon 736 bin öğrenci kapasiteli ek derslik yapılması, toplam 2 bin 607 lise açılması öngörüldü. IJONBİR HAFTA. 16MİLYONÖĞRENCİDÎNLENECEK Okullarda yanyıl tatili için geri sayım Haber Merkezi - tlköğretim, ortaöğretim ve yaygm eğitim kurumlannda öğrenci ve öğretmenler 8 Şubat Cuma günü yanyıl tatiline girecek. Yaklaşık 16 milyon öğrenci ile 555 bin öğretmen, iki hafta süreyle tatil yapacak. 25 Şubat Pazartesi günü bayram tatiline denk geldiği için 2001-2002 eğitim-öğretim yılının ikinci yansı 26 Şubat 2002 Salı günü başlayacak. Müstakil Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Ömer Keser, karneler için para talep edilmesinin "kanunsuz" olduğunu belirtti. Öğretim yılının ikinci yansı bir milyon öğrenci için "süfle başlayacak. Sosyal Riskin Azaltılması Projesı kapsamında, Ankara'da 225 bin, Istanbul'da 525 bin. Izmir'de 175 bin ve Diyarbakır'da da 75 bin öğrenciye süt yardımı yapılacak. AYDINLANMA EMRE KONGAR İntiharlar ve Futboldaki Şeyirci Şiddeti Nasıl Önlenir? Insanın gerek kendine gerekse başkalanna karşı şiddet kullanmasının altında yatan temel nedenlerin başında "engellenme" duygusu gelir. Kendini ıfade edememe, muhatap bulamama ve- ya bulunan muhatap tarafindan dikkate alınmama, baskı altında kalma, istediği gıbı davranamama, he- deflenen amaca yönelik bireylemin durduaılması gi- bi pek çok durum insanı şiddete yöneltebılir. Belki de "çaresizlik" ya da yeni Türkçe ile "umar- sızlık" butün bu durumlann ortak adı olabilir. Tabii, ne engellenme, ne de çaresizlik tek başına intıhann ya da toplumsal şiddetin nedenidir. Gerek intihar gerekse toplumsal şiddet. tek nede- ne bağlı olamayacak kadar karmaşık bireysel, grup- sal ve toplumsal süreçler sonunda ortaya çıkar. Insan ve toplum son derece karmaşık variıktardır. Genellikle bellı durumlarla karşılaşmadan, ınsanla- nn da toplumlann da o durumlarda ne yapacaklan pek bılinmez. Ama elimizde bir ölçüde de olsa, bazı genelleme- lere gitmemize ızin veren birtakım ipuçları var. Işte ben bu yazımda bu "bazı ipuçlan" üzerinde duracağım. Ama okurlarımı hemen uyarayım, intiharlan da toplumsal şiddet eylemlerini de bütünüyle önleye- cek kesin ve tek bir reçete beklemesinler kimseden; çünkü böyle bir reçete yoktur Evet, şimdi herkes için her yerde geçerli olması bü- yük bir olasılık taşıyan ılkelere bir göz atalım: 1) Şiddet, şiddeti doğurma eğilimindedir. Aıle içinde şiddet kullanılarak buyütülen çocuk, kendine karşı da başkalanna karşı da şiddet kullanma eğili- mi gelıştırır. Sorunlannı baskı ve zor yoluyla çözme- ye çalışan toplumlarda şiddet daha sık uygulanma eğilimindedir. Kısacası, şiddet şiddeti besler. 2) Sevgi, şiddeti azaltma, sevgisizlik ise şidde- ti arttırma eğilimindedir. Sevginın egemen oldu- ğu aılelerde büyüyen çcuklar ile sevginin yaygın ol- duğu toplumlarda yaşayan insanlann şiddete baş- vurma eğilimleri büyük bir olasılıkla daha düşük ola- caktır. 3) Güyen duygusu şiddeti azaltma, güvensiz- lik ise şiddeti arttırma eğilimindedir. Guven duy- gusunun gelişmiş olduğu ailelerde ve toplumlarda bireysel ve toplumsal şiddet daha az görülür. 4) Kuralsızlık, hem güven duygusunu zedele- diği hem de bireylerin, grupların ve toplumlann, ileriye dönük beklentilerinin gerçekleştirilmesi- ni engellediği için şiddeti besler. Baskıcı aileler için- de olduğu kadar, hıçbır kuralın olmadığı ortamlarda yetişen şımank çocuklann ve hızlı değişme dönem- lerindeki toplumlann şiddete eğilimleri daha fazla olur. 5) Etkfleşim ve üetişim şiddeti azattan iki önem- li ögedir. Etkileşim ve iletışim kopukluğu aıle içinde de top- lum içinde de şiddete yol açar. Aile içindeki etkile- şim ve iletişim, toplum içindeki demokrasi ve hoş- görüye dayalı diyalog, yanı hem ailede hem de top- lumda konuşma ve kararlara katılma şiddeti azaltır. 6) Özerklik, bağımsız karar verebilme ve so- run çözme yeteneği ile sorumluluk duygusu, şid- deti azattan öğelerdir. Sorun çözme yeteneği gelişmiş kişilıkli bireylerin ve sorun çözme yöntemi olarak katılımcı demokra- sıyi özümlemiş toplumlann şiddete eğilimleri daha duşük olur. Sevgilı okurianm, işte çok genel hatlanyla, intihar- lar ve futboldaki izleyici şiddeti konusunda bildikle- rımız bu kadar. Tabii konu, Erdal Atabek'in Cumhuriyet'te yaz- dığı gibi çok daha yaygın ve çok daha derin olarak da ele alınabilir; böylece burada ihmal ettiğim pek çok önemli aynntı üzennde durulabilir. Ama esas olarak elimizdeki veriler bunlar: Şimdi intiharlar ve toplumsal şiddet konusunda ai- le içinde ve toplumda ne gibi önlemler alınabilece- ğini göımek için bu altı ana noktaya bir kez daha ba- kınız. Bu ilkelere baktığınızda, sorunun aile içindeki çö- zümünün göreli olarak daha kolay, toplum açısından çözumünün ise çok ama çok daha zor olduğunu gö- receksinız. Işte bu nedenle bu konuda pek iyimser değılim. Ama yine de, başta politikacılar olmak üzere he- pimiz bütün gücümüzle, üzerimize düşenleri yapma- yaçalışmalıyız. Omeğin bu yazryı sorunlu olduğunu düşündüğü- nüz kişilere yollayınız. www.kongar.org Rektörler istedi, 4 kat artıyor Harç zamlanna 'jet' işlem ANKARA (ANKA)- Rektörlerin isteği ile ha- zırlanan ve üniversite harçlannın 4 katına ka- dar arttınlmasuıı öngö- ren tasannın TBMM sü- reci hızlandırıhyor. TBMM Milli Eğitim Gençlik ve Spor Komis- yonu, tab' komisyon ola- rak tasanyı incelemeye alırken çalışmalar ta- mamlanmadan, tasan- nın Plan ve Bütçe Ko- misyonu'nda görüşül- mesi kararlaştınldı. Alt komisyon çalış- malannı tamamlama- dan, tasannın, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülmesi kararlaştı- nldı. Plan ve Bütçe Ko- misyonu, yann tasanyı görüşmeye başlayacak. Tasan ile üniversite- lerin gelirlerinin arttı- nlması planlanırken dü- zenlemeler öğrencılere de daha fazla yük geti- recek. Düzenleme kap- samında en önemli de- ğişiklikler, üniversite- lerin bütçe sistemi ile katkı paylannın belir- lenme şekli olacak. Üniversitelerde, tüm gelirlerin tek bir mer- kezde toplanması ve harcamalann da bu mer- kezden yapılmasını sağ- lamak amacıyla "Işlet- me Hesabı" kurulacak. Üniversıtelerin büt- çeden alacaklan öde- nekler ile döner serma- ye gelirleri, taşınmaz mallann kiraya verilme- sinden sağlanacak ge- lirler ile proje gelirleri işletme hesabında top- lanacak. tşletme hesa- bınuı yönetimi için üni- versiteler, sözleşmeli statüde 4'üncü rektör yardımcısını istihdam edebilecek.