Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 7 EKİM 2002 PAZARTESİ
EROZYON
TEMA'dan Erozyonla Mücadele Haftası etkinlikleri çerçevesinde siyasilere mesaj:
ırağın sesine kulak verinFIRATKOZOK
ANKARA-Çevre
' sorunlanna çözüm
• bulamayan Türkiye,
topraklannı da erozyona
^kurban veriyor. Kara yüzeyinin
lyüzde 90'ının çeşitli şiddetlerde
erozyona maruz kaldığı Türkiye'de, her
] yıl Bursa ve Kocaeli illerini
kaplayacak kadar toprak yok oluyor.
Erozyonla Mücadele Haftası
etkinİLklerini bugün başlatacak olan
T E M A Vakfı, "Toprağına Sahip Çık"
adını verdıği programı tüm siyasi
partılere sunarak siyasilere "Barajı
aşıp toprakta bogulmayın. Toprağuı
sesine kulak verin" çağnsında
| bulunacak.
I Artan göçün temelinde erozyonla
• Siyasilerin seçim çalışmalanna çeşitli programlarla hız verdiği
Türkiye'de toprağı kimse dikkate almıyor. Ancak, her yıl Bursa ve
Kocaeli illerini kapsayacak kadar toprak yok oluyor.
kaybolan verimlı topraklann yattığını
anlatacak olan vakıf. toplumsal
eşitsizlik, çarpık kentleşme, eğitim
sorunlan ve artan suç oranının da
temelinde erozyonun olduğunu
savunuyor. Vakıf, siyasılere, "tnsanı
mutiu, ekonomisi güçlü. geleceğe umutla
bakan bir Türkiye için birinci şart:
Cretken topraklar. Toprak; yaşamın
önkoşulu, yeniden üretemeyeceğimiz tek
varugımız! Topraksız buğday, buğdaysız
ekmek, ekmeksiz bir Türkiye olabüir
mi" diyecek. Sıyasilerden, Toprak
Yasası'nı mutlaka çıkarmalannı ısteyen
vakıf, "Türkiye'ıün gözü sizde, bu
ülkenin geleceği sizin etinizde... Getin,
siyasete toprağı da kaön, oylanımzı
ann" çağnsında bulunacak.
Yurttaşlara da "Oyunuzu siyasete
toprağı bulaşoranlara verin" diyen
vakıf, çağnsında şu vurguyu yapacak:
"Ne enflasyon, ne ekonomik kriz, ne
Avrupa Topluluğu ne de
trafik—Türkiye, yakın bir gelecekte çöl
olacak, işte sonın bu! Türkiye'nin temel
sorunlanna duyarsız kalan siyasetçileri
desteklemeyin. Bu ülkenin topraklan
onlan zaten affetmeyecektir. Bu güç
etinizdevken iktidar koltuğuna
oturacaklann 'Toprağına Sahip Çık'
progranunı desteklemelerini sağlayın."
Erozyonla Mücadele Haftası
etkinlikleri, bugün saat 10.30'da AKM
önünden yürüyüşle başlayacak.
Anıtkabır'de saygı duruşuyla sona
erecek yürüyüşün ardından Mılli
Eğıtım Bakanlığı'nda açılış toplantısı
yapılacak.
Saat 16.00'da Milli Eğitim
Bakanlığı'nda 9. Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel'in katılımıyla bir
toplantı gerçekleştirilecek. Toplantıda
TEMA'nın Artvin, Bayburt, Edirne,
Adıyaman, Şırnak, Bolu, Afyon ve
Kmkkale'deki temsilcileri sorunlannı
anlatacak. 2002'de TEMA hareketine
destek verenlere ödül dağıtılacak.
Etkinlikler, Tekfen Karadeniz Senfoni
Orkestrası, "Üç Denizin Sesi" solistler
geçidi ile sona erecek.
Toprak yasasının bir an önce çıkanlmasını isteyen Karaca: Toprak verimli olursa IMF bile uğramaz:
Bindiğimiz dalı kesiyoruz• TEMA Vakfı'nın Kurucu
Başkanı Hayrettin Karaca,
"Kendi bindiğimiz dalı
kesiyoruz. Toprak, su, hava
hepimizin ortak malı. Malımıza
sahip çıkmıyoruz" diye konuştu.
Karaca, "Söz konusu yasa,
mülkiyet haklanna saygı
göstererek toprağı verimli
kılmayı amaçlıyor. Toprağı
verimli kıldığımız gün, bu ülkeye
IMF bile uğrayamaz. Toplumsal
banşm temelinde de toprağın
verimliliği yatar" dedi.
ÖZLEM GÜVEMLİ
Türkiye Erozyonla Mücadele,
Ağaçlandırma ve Doğal Varlıklan
Koruma Vakfı'nın (TEMA)) Kurucu
Başkanı Hayrettiıı Karaca, kurak bir
üdimde çölleşmenin önüne geçmenin
çok zor olduğunu belirterek "Kendi
bindiğimiz dah kesiyoruz. Toprak, su,
hava hepimizin ortak malı. Malınuza
sahip çıkmıyoruz" dedi. TEMA'nın
10 yıldır erozyonla mücadele ettiğini
belirten Karaca, bu mücadelenin
siyasiler tarafından bir türlü
anlaşılamamasından yakındı.
Türkiye'deki tüm meralann ıslah
edilmesiyle yağmurun doğal
kanallanna ineceğini ve
böylelikle erozyonun önüne
geçilebileceğini ifade eden Karaca,
şöyle konuştu:
"Meralann ıslah edflmesi
durumunda mevcut hayvan sayı 40
milyon artar. 2.5 milyon ton bal
üretilir, istihdam yaratıhr ve 40
milyar dolarük bir gelir oluşur."
Toprak yasa tasarısı
Erozyonun önüne geçebilnıek
için 3 yıldır Meclis'te bekleyen
"Toprak Yasa Tasansı"nın bir an
önce yasalaşmasının önemine dikkat
çeken Karaca şöyle konuştu:
"Söz konusu yasa, mülkiyet
haklanna saygı göstererek toprağı
verimli kılmayı amaçuyor.
Toprağı verimli kıldığımız
gün, bu ülkeye
TMFbile
uğrayamaz.
Toplumsal
banşın
temelinde
de toprağın
verimliliği yatar.r
Karaca. toprağın
önemine dikkat
çekmek için
Atatürk'ün şu
sözünü anımsattı:
"Milli ekonominin
temeli ziraattir. Bunun
içindir ki, ziraate büyük
önem vermekteyiz. Köylere kadar
yayılacak programlı ve prank
çahşmalar, bu maksada erişmeyi
kolaylaştıracaklar.
Fakat bu hayati işi, isabetle
amacuıa ulaştırabilmek için ilk önce
ciddi etüdlere dayah bir
ziraat siyaseri tesbit etmek ve onun
için de her köylünün ve bütün
vatandaşlann kolayca
kavrayabileceği, severek tatbik
edeceği bir ziraat rejimi kurmak
laznndır."
Türkiye
55 yıl sonra
çöl olacak
Erozyonla mücadek için geçen yıllarda yapüan yüriiyüşlere yetişkinlerin \anı sıra çocuklar da katılmışö.
Geiecekkuşakiara çölteşmiş topraklar bırakmamakiçin ağaçlandırma çabşmaları tüm yurtta sürdiirülü>or.
Erozyon, toprağın aşınmasını
önleyen bitki örtüsünün yok
edilmesi sonucu, koruyucu örtüden
yoksun kalan toprağın su ve
rüzgârın etkisiyle aşınması ve
taşınması olayıdır. Erozyon
sonucunda toprağın altındaki cansız
tabaka ortaya çıkar. Faydalı toprak
katmanlannı kaybeden arazilerde
çölleşme başlar. NASA'nın
araştırmasına göre erozyonun
şiddetlenerek sürmesi durumunda
Türkiye'nin büyük bölümü 55 yıl
sonra çöl olacak.
Erozyonun zararları
• Verimsizleşen ve yok olan tanm
arazileri üzerinde yaşayanlan
besleyemez duruma gelince köyden
kente göç başlar. Göç de
beraberinde toplumsal ve ekonomik
zorunlara yol açar.
• Meralann yok olması,
hayvancıhğın gerilemesine neden
olur.
^ Erozyon sonucu taşınan verimli
topraklar, baraj göllerini doldurarak
ekonomik ömürlenni kısaltır.
• Yeşil örtü ve toprağın elden
gitmesi iklim değişikliğine.
ekolojik dengenin bozubnasına yol
açar.
^ Doğal su kaynaklan düzenli ve
sürekli olarak beslenemez.
f' Kaybedilen toprak örtüsünün
yeniden oluşması için binlerce yıl
geçmesi gerekir.
Birleşmiş Milletler'in araştırmasına göre yılda 42 milyar dolar kaybediliyor
En fazla Kuzey Amerika çöfleşiyor
Son 20 yıl içinde ABD'deki bü-
tün ekili alanlan kaplayacak ka-
dar toprak, erozyon nedeniyle yok
oldu. Erozyona bağlı çölleşme,
dünyadaki topraklann yüzde 30 unu teh-
dit ediyor.
Çölleşme tehdidi şu an en çok Kuzey
Amerika ve AB üyesı ülkelerde kendi-
ni gösteriyor.
Worldwatch Institute'in araştırması-
na göre her yıl toprağın üst tabakasının
24 milyar tonu erozyonla kaybediliyor.
Erozyon, özellikle dünya üzerindeki ka-
ralann üçte binnden fazlasını kaplayan
kurak alanlarda ortaya çıkıyor.
nılan kurak alanlann yüzde 70'i özelliklerinı
yitirdi. Bu nedenle çölleşme, toplam kara ala-
nının yüzde 30'una zarar verdi.
Afrika'da kurak alanlann yüzde 73 'ünü kap-
sayan birmilyon hektann üzennde arazi de cid-
di bir çölleşme tehlikesi ile karşı karşıya.
Asya'da da 1.4 milyon hektarlık alan aynı
durumda. Ancak bu sorun, yalnızca kalkın-
makta olan ülkelerde göriilmüyor.
Çölleşmenin en fazla görüldüğü kıta yüz-
de 74 ile Kuzey Amerika. Genel olarak bakıl-
dığında çölleşme tehdıdiyle karşı karşıya olan
kurak alanlara sahip 110 ülke var.
Birleşmiş Mılletler Çevre Programı'nın
(UNEP) araştırmasına göre çölleşme, yılda 42
milyar dolara mal oluyor. Yalnızca Afrika'nın
yıllık kaybı 9 milyar dolar olarak hesaplanı-
yor. Maddi kayıplannın yanı sıra çölleşmenin
manevi kayıpları da ciddi boyuta ulaştı. Dün-
ya nüfusunun beşte bın yanı 1 mılyardan faz-
la insanın yaşamı, çölleşme nedeniyle tehdıt
altında. 135 milyon kışınin de kısa bir süre
sonra çölleşme nedeniyle yaşadığı top-
raklan terk etmesi gerekecek. Bugü-
ne dek çölleşme nedeniyle kaç kişinin
göç etmek zorunda kaldığı ise bilin-
rruyor. Meksikalı göçmenlerin ABD'ye
yönelmesinin nedenlerinin başında
çölleşme geliyor. Senegal Vadisi'nin
yüksek ve orta bölgelerinde yaşayan-
lann 5'te 2'sinin çölleşme nedeniyle göç
ettiği biliniyor. Fransa'nın Bakel böl-
gesindeki nüfusu da köylenni bu"akıp
göç etmiş insanlar oluşturuyor.
İnsan ellyle çölleşme
Çölleşme, Somali gibi yerlerde si-
yasi dengesizlik. açlık ve toplumun
parçalanmasına neden olduğu gibi, insani yar-
dım ve felaketleri önleme çabası şeklinde de
önemli harcamalara yol açıyor. 1992 'de dün-
ya liderlerinin bir araya geldiği Birleşmiş Mil-
İetler zirvesinde imzalanan "Çöfleşmeyle Mü-
cadele Anlaşması"nda da çölleşmenin neden-
leri, iklim koşullan ve insan faaliyetlen ola-
rak gösteriliyor. Çölleşmeye neden olan insan
faaliyetlerinın başında da yanlış tanm uygu-
lamalan, aşm otlatma, ormanlann tahrip edil-
mesi ve yanlış sulama geliyor.
TEMÎZ ŞEHÎR YÜRÜYÜŞÜ
Çiçek Gibi
Istanbul için
yürüdüler
tstanbul Haber Servisi - Çevre örgütleri, sivil
toplum kuruluşlan, öğrenciler dün Harbiye'de
temiz bir tstanbul için yürüdüler. tstanbul
Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit
Gürtuna, Istanbul'un Avrupa'mn en temiz şehri
olduğunu söyledı. tstanbul Büyükşehir
Belediyesi, "Çiçek Gibi tstanbul" kampanyası
kapsamında "Temiz Şehir Yürüyüşü"
gerçekleştirdi. Harbiye'dekı Cemal Reşit Rey
Konser Salonu önünde toplanan binlerce kişi,
"Uygarhk insanın çevre ile uyum içinde
yaşamasHbr", "Yeşjli görmeyen gözler renk
zevkinden mahrumdur". "Türkiye ayağınuan
alündan gkfiyor" yazılı dövizlerle Harbiye
Açıkha\r
a Tiyatrosu'na kadar yürüdü. Harbiye
Açıkhava
• tstanbul
Büyükşehir
Belediyesi'nin
"Çiçek Gibi
lstanbul" projesi
kapsamında, "Temiz
Şehir Yürüyüşü''
düzenlendi. Yürüyüş
boyunca öğrenciler,
"Yeşili görmeyen
gözler, renk
zevkinden mahrum
olur", "Ağaç
yetiştiren, insan
yetiştirmiş olur"
yazılı dövizler
taşıdı. Yürüyüş
sonunda bir
konuşma yapan
Büyükşehir Belediye
Başkanı Ali Müfit
Gürtuna, gençlerden
şehre sahip
çıkacaklan
konusunda söz aldı.
Tiyatrosu'nda
düzenlenen törende
konuşan Gürtuna,
tstanbul'u çağın
ılerisıne taşımak
için çalıştıklannı
belırttı. Istanbul'da
binalann dış
cephelerinin
yenilendiğini
anlatan Gürtuna,
kentte her boş alanı
yeşillendirdiklerini
ifade etti.
tstanbul'un
dünyanın en güzel
şehri, Türkiye'nin
ziyneti ve Türk
milletinin
gözbebeği olduğunu
ifade eden Gürtuna,
kenti, çağın ötesıne
taşıma ve dünyaya
örnek hale getırme
gayreti içinde
bulunduklannı
anlattı. Gürtuna,
şunlan kaydetti:
"Çevre konusunda
çok hassasız. Şu an
Avnıpa'nın en temiz şehri İstanbuL Ama yeter
mi? Yetnıez. Binalanmızı boyuyoruz,
ghdiriyonız. Kentte boş bir merrekare bile alan
kalmayacak. Her yer ağaç olacak. Denizlerimiz
tertemiz olacak Bütün bunlan hep beraber
otursak gerçekleştirebihriz.'' Gürtuna gençlere
seslenerek "Her biriniz kendinizi îstanbul
Büyükşehir Belediye Başkanı gibi hisssedin.
Şehrinize sahip çıkın ve onu ldrletmeyin" dedi.
Gürtuna daha sonra aralannda gazetemiz yazan
Deniz Som, TEMA. Greenpeace, Derya Köroğlu,
Moğollar, Doğan Canku, Sunay Alan, Erol
Büj^kburç, Haluk Levent, Nasuh Mahruki,
Nejat Yavaşoğullan'nın da bulunduğu çevreye
hizmet veren gazeteci, sanatçı ve sivil toplum
kuruluşlanna teşekkür plaketi sundu. Törenin
ardından Haluk Levent konser verdi.
T Â R I M ARAZİLERİ ÇÖL OLUYOR
İnsanın doğaya
müdahalesi afete
dönüşüyor
Sayılarla erozyon Akarsuiann
taşıdığı toprak ABD'nin 7, Avrupa'mn
17, Afrika'nın 22 katı daha fazla. Her
yıl Keban Barajı'na 32 milyon ton,
Karakaya Barajı'na 31 milyon ton
toprak birikiyor.
Türkiye'de arazi eğimi, iklim, bitki örtüsü ve
toprağın etkileşimi sonucu oluşan doğal erozyon,
insanın doğaya müdahale etmesine dayanan yapay
etkenlerle afete dönüşüyor.
TEMA'nın verilerine göre, Türkiye'deki kara
yüzeyinin yüzde 63'ü çok şiddetli, yüzde 20'si
orta şiddetli erozyonla karşı karşıya. Erozyonla
gittikçe çölleşen topraklann büyük kısmını tanm
arazileri oluşturuyor. tşlenen tanm alanlannın
yüzde 75'inde yoğun erozyon görülüyor. Su ve
rüzgâr erozyonu Türkiye'nin bütün topraklaruun
yüzde 86.5 'inde kendisini gösterirken rüzgâr
erozyonu karasal bir iklime sahip olan Konya ve
dolaylannı yoğun olarak etkisi altına almış
durumda.
90 milyon bitki vitiriliyor
• Akarsuiann taşıdığı toprak ABD'nın 7,
Avrupa'mn 17, Afrika'nın 22 katı daha fazla.
• Fırat Nehn, yılda 108 milyon ton, Yeşilırmak
Nehri 55 milyon ton toprak taşıyor.
• Her yıl Keban Barajı'na 32 milyon ton,
Karakaya Barajı'na 31 milyon ton toprak
birikiyor.
• Erozyon yüzünden yılda 90 milyon bitki, besin
maddesi toprakla bırlikte yitiriliyor.
• Her yıl tanm alanlanndan 500 milyon ton, tüm
ülke yüzeyinden 1.4 milyon ton verimli üst
toprak, erozyonla kaybedildi. Kaybedilen bu
topraklar, 25 santim kalınlığında 400 bin hekratlık
bir arazıye eşdeğer.
• 1978-1996 arasında toprağı amaç dışı kullanım
yüzde 33 arttı. Betonlaşarak kaybedilen verimli
tanm toprağı 600 bın hektara yani venmh
alanlann onda bırine yaklaştı. ,