Catalog

2 9 EKİM 2002 SALI CUMHURİYET SAYFA HABERLER cUMHURBAŞKANIAHMET NECDET SEZER, YURTTAŞLARA SANDIK BAŞINA GİTMELERİ ÇAĞRISINDA BULUNDU Ülkenin yönetimine katılınHaber Merkczi - Cumhuriyetin ilanının 79. yılı bugün tüm yurtta coşkuyla kutlanıyor. Cum- hurbaşkanı AhmetN'ecdetSezer, yayımladığı me- sajında, Cvunhuriyet'in en önemli niteliklerin- den birisinin, yurttaşlann ülke yönetimine ka- tıhmının sağlanması olduğunu belirterek, yurt- taşlara sandık başına gitmeleri çagnsında bu- lundu. Sezer. "Kendisini yönetecekleri seçme- yen yuttaşlar, başkasuun istencine boyun eğer- ter" dedi. TBMM Başkanı Ömertzgl Türk ulu- sal tarihinin en önemli dönüm noktası Cumhu- riyet sayesinde her alanda dev adımlar gerçek- leştirildiğini belirtti. Başbakan Bülent Ecevit, ay- dınlığın Cumhuriyet ile geldiğini belirterek " Cumhuriyet, uhısumuza çağdaşhğın, demokra- sinin, kalkmmamn yolunu açnuşür" dedi. ANAP lideri Mesut Yıbnaz, son dönemde Cıunhuriyet'in ikilem içinde olduğunu vurgulayarak "Türkiye yüzünü ya 'muasır medeniyet' olan Batfya ya da kanlı bataklık Ortadoğu'ya çevırecektir" görüşünü dile getirdi. MHP liden Devlet Bahçeü Cumhuriyet'in, Türk milletinin tarih sahnesinde yeniden diri- lişinin adı olduğunu belirtti. DYP lideri Tansu ÇlDer de Atatürk'ûn önderliğinde tnilletçe ve- rilen mücadelenin, dünya tarihinde yerini aldı- ğına işaret etti. AKP lideri Recep Tayyip Erdo- ğan, Cumhuriyetin, umutsuzluklan umuda dö- nüştüren millet iradesinin sembolü olduğunu be- lirtti. Cumhunyetçi Demokrası Partisi lideriYek- ta Güngör Özden, Cumhuriyet kavramının çar- pıtıldığını belirterek rejimi değiştirmeye çalışan sıyasal yapılanmaya izin verilmemesini istedi. BağımsLz Cumhuriyet Partisi lideri Mümtaz Soysal da, AB hayaliyle Cumhuriyet'in yük altına sokulduğunu vurguladı. Cumhuriyet'in 79. kuruluş yıldönümü nedeniyle tüm yurtta törenler düzenlenecek Anıtkabir'e gençlik yürüyüşüHaber Merkezi - Cumhuriyet Bayramı bugün gerçeldeştırilecek etkinhklerle kutlanacak. Ankara'da gençler, sanatçılar ve aydınlann katılımıyla şehir merkezinden Arutkabir'e "Cumhumet yürüyüşü" düzenlenecek. Cumhuriyet'in 79. kuruluş yıldönümü dolayısıyla bugün, ılk tören Anıtkabir'de gerçekleştirilecek. Buradakı tören, saat 08.45'te, devlet protokolünün kortej yürüyüşü ile başlayacak. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Büyük Önder Atatürk'ûn kabrine çelenk konulması, saygı duruşunda bulunulması ve îstiklal Marşı'nın okunmasının ardından Anıtkabir Özel Defteri'ni imzalayacak. Tören meydanında bulunan sivil ve askeri personel ile öğrenciler de Büyük Önder Atatürk'ûn kabrinin önünden saygı geçişi yapacak. Cumhurbaşkanı Sezer, Anıtkabir zıyaretınin ardından, TBMM'de, tebriklen kabul edecek. Daha sonra davetliler, Atatürk Kültür Merkezi tören alanında yerlerini alacak ve Cumhurbaşkanı Sezer, birlikleri denetleyerek halkın bayramını kutlayacak. Çankaya Belediyesi tarafindan, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda, "Yürüyoruz, kuthıyoruz" sloganıyla yazar ve sanatçılann da katılacağı "Cumhuriyet Yüriivüşü" düzenlenecek. Cumhuriyet Bayramı kutlamalan, dün saat 13.00'te. Kara Harp Okulu eğitim arazisinden 21 pare top ahşıyla başladı. Kutlamalar kapsamında Ulus. Sıhhiye ve Atatürk Orman Çıftliği'ndeki Atatürk anıtlan önünde törenler yapıldı. Cumhuriyet'in kuruluşunun 79. yıldönümü kutlamalan kapsamında dün Istanbul Valiliği tarafindan Taksim Cumhuriyet Anıh'nda tören düzenlendi. Törene, TBMM Başkanvekili Murat Sökmenoğlu. îstanbul Valisi Erol Çakır, îstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı AH Müfit Görtuna. Kuzey Denız Saha Komutanı Koramiral Altaç Aölan. îstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Ferzan Çitici, Emniyet Müdürü Hasan Ozdemir, askeri ve mülki erkan ile öğrenciler katıldı. • Cumhuriyet'in 79. kuruluş yıldönümü dolayısıyla bugün, ilk tören devlet protokolünün katılmasıyla Anıtkabir'de düzenlenecek. i rt İ7"t M 1 ^ U 8 " n Mustafa Kemal Atatürk'ün kurduğu l C l K l i t l Cumhuriyet'in 79. yıldönümü. Bayram büyük bir coşkuyla kutlamrken başkcntteki Anıtkabir de ziyaretçi akınryla dolup taşıyor. tlköğrerim öğrencileri, Kızüay'a bağiı hcnışirelcr. başta Japonlar olmak üzere çok sayıda turist ve yurttaşlann akınına uğrayan Arutkabir'e son ild günde 55 bin zjyaretçinin geldiği beiiriendL (Fotoğraf: AA) • "7 29 Ekim 1923'te Belediye Binası'nda yaşanan coşku bu akşam yinelenecek xifsane gece Fatih'te canlanacakOKTAY EKİNCİ Tarih 29Ekinı 1923... Îstanbul gün boyu o ge- ce "Cumhuriyet'in ilan edikceğinden haber- siz"dir... O günkü iletişim olanakları çok sırur- lı olduğundan. Ankara dakı hazırhklara ait bil- giler bile daha 23 gün önce emperyalist işgal- den kurtanlan bu tarihsel kente henüz ulaşma- mıştır... Aynı günün akşamına doğru. Fatih semtinde- ki yine o yıllarda henüz 10 yaşında olan "Bele- diye BinasTnda. kentin ilen gelenleri teker te- kertoplanma>r a başlar. 1913'te dönemin ünlü Er- meni asıllı îstanbullu mimarlardan Y. Terziyan tarafindan yapılan ve ilerleyen yıllarda Cumhu- riyet'in sanat tarihçilen tarafindan "1. Uhısal MhnarhkDönemi'nin" özgün örnekleri arasın- da kabul edilen Fatih Belediye Binası aynı ge- ce "ulusalbir sevince" de tanık olacağını bilme- den, önemli konuklannı ağırlamaya başlar... Yüzyılın sonlanna doğru "sanat eseri" olarak korumaya da alınacak zarif ve becen yüklü mi- mari bezemeler arasmda düzenlenen yemekli top- lantının onur konuğu ise 6 Ekim 1923'te Istan- bul'a gırerek kenti işgal ku\-v etlerinden teslim alanKuvayiMflByeOrdusu'nun komutanı Şük- rü Naili Paşa'dır... Aynı zamanda TBMM Hükümeti nin Istan- bul'daki en yüksek temsilcisi ve kumandanı da olan Şükrü Naili Paşa'ya gecenin ilerleyen sa- atlerinde Ankara'dan gelen bir bildirim, akşam- dan beri "beklediği anı" da müjdelemektedir... Paşa, hemen ayağa kalkar ve kendisine dönen bakışlara buğulu gözlerle elindeki bildirimı gös- tererek: "Beyter" der, "Şimdi aMıgım bir mesa- jı ilk kez sizlere duyunıyorum» Cumhuriyetimiz MecKs'te kabul ve ilan edilmiştir, kuüu obun~" ilerleyen yıllarda, Cumhuriyet'in ilanmı kü- çümseyen Istanbul'daki kımi işbirlikçi ve geri- • 79 yıl önce Cumhuriyet'in ilan edildiği haberinin almdığı toplantıya ev sahipliği yapan Fatih Belediye Binası önünde aynı ilanı hemen o geceki yemekte duyuran Şükrü Naili Paşa'yı anma etkinliği var. ci-yobaz takımına karşı, Mnstafa Kemal Atatürk aynı yemekte yaşananlan bakın nasıl anlatıyor. Ord. Prof. Dr. Hıfia Veldet VeBdedeoğhı'nun du- ru Türkçesiyle yayımladığı "SöykVden (Nutuk) okuyalun: "Oysa Baylar. 29/30 Ekim gecesi İstanbuTda geçmiş olan bir olayı açıklarsam, bütün ulus gi- bi îstanbul halkmın da gerçek duygulannın ne olduğunu kolayhkia anlarsuu/. Cumhuriyet'in ila- nı gecesi Îstanbul Komutanı Şükrü Naili Paşa'yı İstanbul halkının temsilcileri, Fatih Belediye- si'nde düzenlenen bir şölene çağırmışlar. Paşa. yemekte iken, Ankara'dan bir buvruk aldı ve onu uygulamadan önce. saygıdeğerÎstanbul hal- kmın saym temsifcOerine okudu. Buynık şu idi: 'TBMM Cumhuriyet ilanını kararlaştırdı. Bu- nu yüz bir kez top atımı ile kamuoyuna duyu- runuz...' tstanbul halkının temsilcileri, bu müj- deli buyrugu büvük sevinçleıie ve alkışlarla kar- şıladüarve hemen bütün tstanbul halkı adma Ko- mutan Paşa'vi ve kendilerini kuüadılar»"' (Söy- lev-s. 381-382) Işte şimdi, 79 yıl önceki o büyük kucaklaş- manın gerçekleşriği tarihi Fatih Belediye Bina- sı'nda. yine 79 yıl sonra ilk kez aynı "efsanevi gecenin" anısı yaşatılacak... Bu binada, özellikle son yıllarda, vaktiyle Atatürk'ûn Söylev 'inde de yanıt \ermek zorun- da kaldığı türden "Cumhuriyet yerine Osman- hdüşkünü" kimi yönetıcilerin bannmasından ötü- rü daha da özel bır anlam kazanan kutlamalar, akşam saatlerinde başlayacak... Fatih ÇYDD'nin önerisinin Ka\ınakamhkça da desteklenmesi ve Vaüliğin ise resmı kutlama- lar arasına almasıyla programlanan etkınlikte, >ine 79 yıl önce bu binada toplanan aydınlık ve kahraman insanlar, bu akşam katılacaklann elin- de birer "meşale" olacaklar ve "feneralayı" şek- linde Cumhuriyet coşkusuna dönüşecekler... Çok kıymetli varlığımız, aydın insan Ali ve Mümine Yatmaz'ın oğlu, Tuğbay Hulusi Us'un damadı, Hatice Yatmaz'ın torunu, Em. Diş Tbp. Alb. YAŞAR YATMAZ'l yitirdik Cenazesi 29 Ekim 2002 Salı Günü Alsancak Hocazade Camii'nden öğle namazından sonra kaidırılacaktır Kardeşi Perçin Yatmaz, Yeğenleri Ali, Diler, Kürşat, Perçem, Devrim, Baldızı Aynur Us, Damadı Muzaffer Özacar. Torunu Ece Özacar, Kızları Dilek Özacar, İpek Yatmaz, Eşi Hatice Öznur Yatmaz "Bu mücadelenin adı bitmeyen bir kavgadır" Lastik-lş ve DlSK'in kurucusu büyük işçi önderi RIZA KUAS ı ölümünün 21. yılında saygıyla anıyoruz. DİSK/LASTİK-İŞ SENDİKASI Rıza Kuas'ı anma töreni 30 Ekim 2002 Çarşamba günü saat 11.00'de Edirnekapı Hava Şehitliği yanındaki mezarı başında yapılacaktır. VEFAT ve TEŞEKKÜR Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, hocaların hocası, canımız, babamız Prof. Dr. ATİLLA ATALAYın 24.10.2002 tarihindeki ani ölümü nedeni ile acımız sonsuzdur. Cenazesine katılan, telefon eden, acımızı paylaşan tüm sevenlerine teşekkür ederiz. EŞİ: Prof. Dr. MELİHA ATALAY çocuklari: DENIZ-H.ULACU ŞENCAN FİLİZ - VAHİT ÜNAL ARAYIŞ TOKTAMIŞ ATEŞ Cumhuriyet Yıllardır derslerımde, yazılarımda, söyleşilerimde "Cumhuriyet"in tanımını yapar ve demokrasiyle ka- nştınlmamasının gereğinı ve bunun önemini anlatı- nm. Sınavlanmda bunu çok sordum. Ve maalesef, yıllarca doğru yanıt alamadım. (Eski yazılanma ba- kamadım ama, herhalde aynı konuya daha öncele- ri de değinmişımdir.) Kendilenne, "Türkıye Cumhu- riyetı Tarihi" alanını seçen genç akademisyenler arasmda bıle. cumhuriyeti doğru tanımlayamayan- lar oldu. Oysa öylesine basit bir tanımı var ki... Cumhuriyetin en basıt ve en doğru tanımını şöy- le yapabiliriz: "Monarşik olmayan tüm rejimler cum- huriyettir"... Gerçekten, bir hanedan içinde; anne ya da ba- badan evlatlara, kardeşten kardeşe; amcadan, ha- ladan, dayıdan, teyzeden yeğenlere aktanlan bir yönetim erki olmayan tüm yönetim bıçimleri, "cum- huriyet" olarak ısimlendirilebılir. Türkiye Cumhuriyeti kurulmadan önce, 2 Kasım 1922 ile 29 Ekim 1923 arasındaki dönem, "fiilen" bircumhurıyettı. Asiında biz, Osmanlı Imparatorlu- öu'nun "sona eriş" tarihi olarak; 16 Mart 1920'de, istanbul'un "resmen işgal edildiği günü kabul ede- riz. Fakat "saltanat" ve "hılafetin" birbirinden aynl- dığı ve saltanata son verildiği 2 Kasım 1922'ye dek, istanbul'da (fonksiyonu olsun ya da olmasın) bir hükümet vardı. Oysa 3 Kasım 1922'den sonra, An- kara dışında hiçbir hükümet yoktu ve rejim "fiiten" bir cumhuriyettı. Fakat bunu dile getirmek için, 1923un 29 Ekım'ıne kadar beklenecekti. ••• Yukanda cumhuriyeti, "Monarşik olmayan tüm re- jimler" olarak tanımladım. Ve bu tanım doğru birta- nımdır. Ve bu tanım çerçevesinde: Iran Islam Cum- huriyeti de cumhurıyettir, Irak da cumhuriyettir, Çin de cumhuriyettir, Hindıstan da, ABD de, Fransa da, Türkiye de... Fakat yukanda adını saydığımız ve saymadığı- mız yüzlerce örneğe baktığımız zaman, kendine (haklı olarak) "cumhuriyet" adını veren bu ülkeler ara- smda, asla giderilemez "uyuşmazlıklar" ve "uyum- suzluklar" olduğunu görürüz. O halde bır ülkenin si- yasal rejımını tanımlarken, kısaca "cumhuriyet" de- mek yetmez. Bu cumhuriyetin, "nasıl bir cumhuri- yet" olduğunun da açıklanması gerekir. Örneğin iran Islam Cumhuriyeti, adından da an- laşılacağı üzere bır "din devleti"d\r. Kendi anlayış- lan çerçevesinde, bir "Islam şeriatı" uyguladıklan- nı ıddia etmektedirler. Irak, tam bır diktatörlüktür. Ancak, Saddam'ın "fta/k desteği" olmadığını zannedenler çok yanılır- lar. Çin bır "halk cumhuriyeti "dır. Onlar da, kendi an- layışlan çerçevesinde "sosyalıst" bır yönetim tarzı- nı benımsemışlerdir. Hindıstan, yerel otoritelere ağır- lık veren bır cumhuriyettir. ABD, "federal" bir cum- huriyet, Fransa "merkezi" bir cumhuriyettir. Pekı bunca cumhuriyet farklılıklan içinde Türkiye Cumhuriyeti, nasıl bir cumhuriyettir? Türkiye Cum- huriyeti, "Halk egemenliğıne dayanan, laik ve çağ- daş bir cumhuriyettir". Yanı Cumhurıyetimizin da- yandığı 3 temel vardır. Bunlardan birincisi, "halk egemenliğı"; ikıncisı, "/a/M/("venihayetüçüncüsü, "çağdaşlık"t\r. Bu 3 temelle ilgili "ilkeler", "değiş- mez" ve "değiştirılemez". Asiında bu temel ilkelerin ne derecede uygulana- bıldıği elbette tartışılabılir. Örneğin, halk egemenli- ğıne getırilen "kısıtlamalar", tartışılabilır ve eleştiri- lebilir. Aynı biçimde, laiklik ve çağdaşlığı bekleyen tehlikeler söz konusu edilebilir ve ne gibı önlemler alınabileceği üzerinde durulabilir. Fakat bu ülkele- rin özüne dokunulamaz. Cumhuriyet Bayramınız kutlu olsun. (Bu konuya devam edeceğim.) Uyuşturucu operasyonu • tstanbul Haber Servisi - tstanbul Narkotık Şube Müdürlüğü'ne bağlı ekiplerce Cata'ca'da gerçekleştirilen operasyonda Hakkâri'nin Yüksekova ilçesınden hareket eden ve gizli bölmelerinde eroin bulunduğu belirlenen damperli kamyonda yapılan aramada 56 kılogram eroin ele geçirildi. "Damper" adı verilen operasyonda, olayla ilgili olarak 5 kişi gözaltına alındı. DSP'den Yavuz Bingöllü şölen • İstanbul Haber Servisi - DSP, Cumhuriyet Bayramı etkınlikleri kapsamında Bağcılar Olimpik Kapalı Spor Salonu'nda Yavuz Bingöl'ün de konser vereceğı bır şenlik düzenliyor. Halk o\r unlan ve sinevizyon gösterüerinin de yapılacağı şölen, bu akşam saat 19.30'da gerçekleştirilecek. Şölene, DSP ılçe merkezleri önünden ulaşım olanağı sağlanacak. Çetinden açıklama • ANKARA (Cumhumet) - MHP Genel Başkan Yardımcısı Şefkat Çetin, Akşit Ülkü'nün Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Esnaf ve Sanatkârlar Genel Müdürlüğü'ne atanmasında herhangi bir etkisinin olmadığını söyledi. Çetin, önceki gün gazetemizde yer alan "MHP'h kadrolaşma'" haberiyle ilgili olarak yaptığı açıklamada. "Sözü edilen atama, bizim isteğimiz ile yapılmamıştır" dedi. 0n Numara'da 3 talihli • Haber Merkezi - On Numara'nın bu haftaki çekılışuıde şanslı rakamlar, "01, 02, 03, 04, 09, 20, 25, 33, 34, 36. 39, 42, 47, 51. 57. 62, 63, 66, 71, 72, 73 ve 80" olarak belirlendi. Milli Pıyango Idaresin'den yapılan açıklamaya göre 10 bilen 3 kişi, 20 mılyar 339 milyon 400 biner lira, 9 bılenler 999 milyon 250 bıner lira, 8 bilenler 50 milyon 450 biner lira, 7 bilenler 5 milyon lira, 6 bilenler 600 biner lira, hiçbir numarayı doğru tahmin edemeyenler ise 300 biner lira ikramive kazandılar. MEHMET ALİ PESTİLCİ (BABA) Hayatını Cumhuriyet ilkelerini korumaya ve onları yükseltmeye adamış olan çok değerli varlığımızı ölüm yıldönümünde anıyoruz. Cumhuriyet nasıl ölümsüzse sen de bizim için öylesin. Eşin, çocuklann, torunların