Catalog

SAYFA CUMHURİYET 29EKİM2002SAU 10 DIŞ HABERLER dishab(o cumhuriyet.com.tr KAVŞAK ÖZGEN ACAR Yazarımız Ankara dışında olduğundan yazısını yayımlayamıyoruz. ilk operasyon Putin sert konuştu Dış Haberler Servisi - Rus güçlennin, Çeçenistan'ın başkenh Grozni'nin doğusundaki bir köyde 30 aynlıkçı mılitanı öldürdüğü bildirildi. Rusya Devlet Başkanı Yiadünir Putin "teröristlere karşı gereken önlemleri alacakİannT belirtti. Putın'ın, Rus bakanlara. Rusya "nın teröristlerle hiçbir anlaşma yapmayacağıru söylediği bildirildi. Çeçen Devlet Başkanı Aslan Mashadov'un sözcüsü Ahmed Zakayev ise Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da dün başlayan Dünya Çeçen Kongresi'nde, Ruslarla şartsız görüşmelere başlamaya hazır olduklannı söyledi. AB-Rusya krizi Dış Haberler Senisi - Rusya liden Madimir Putin 01, "Dünya Çeçen Kongresi"ni protesto ederek 11 Kasım'da Danimarka'da yapılacak AB- Rusya zırvesine kahlmayacağı yolundakı açıklaması, AB ile Rusya arasında knze yol açtı. AB dönem başkanı Danimarka'nın Dışişleri Bakanı Per Stig MöDer, Moskova'nm tepkısi üzerine zirvesinin Brüksel'e kaydınlmasma karar verdiklerinı söyledi. Möller, "Rusya ileflişidlerinzarar görmesini istemeyiz" dedi. ABD yönetimi Moskova'daki ölümlerden 'Çeçen teröristleri' sorumlu tutuyor Washington sahip çıktı • Rusya'mn baskında kullandığı ve 115 kişinin ölümüne yol açan zehirli gazı hâlâ açıklamaması, eleştirilere hedef oluyor. ABD dolaylı yoldan, Kanada ise açıkça operasyona destek mesajı verdi. Dış Haberier Senisi - Rusya' nın başkenti Moskova'da Çeçenlerin 3 gün süren eyleminı sona erdırmek için düzenlenen kurtarma operas- yonunda ölenler için bir günlük yas ilan edildi. Moskova, 115 kişinin ölümüne yol açan gazın niteliginı hâlâ açıklamıyor. ABD, Mosko- va'nın zehirli gaz kullanmasını eleş- tirmekten kaçındı. 53 Çeçen perşembe akşamı Kül- tür Merkezı'ndeki tiyatroyu basarak, 800'den fazla kişiyi rehın almışü. Ey- lem sırasında iki kişi vurularak öl- dürüldü. Geri kalan 115 rehıne ise, baskında, militanlan uyuşturmak için salona sıkılan gaz yüzünden öldü. ABD Başkanı George Bush'un sözcüsü, yaşananlan "trajedF' ola- rak niteledi. Ari Fleischer, "Bu te- rörist saldın oMuğunda yaşanan trajedinin bir örneğkür" dedi. Gaz kullanılması konusunda yo- rum yapmaktan kaçınan Fleischer, "Bütün gerçekleri ve koşuuan bflmi- yoruz. Teröristierin ciddi olduklan vezaten insanlanötdürdükleri, tiyat- roda bubi tuzaklan kuruiduğu ve herkesin öleceği dikkate abıursa, da- ha fazla konuşmakiçin bütün koşul- lan bümekgerekir'' dedi. 'Rus hükümeti kurbandır' "Gaz kunanıbnasının doğru okhı- ğunu mu söylemek istiyorsunuz?" sorusu üzerine, "Ben öyle deme- dim. Bütün gerçeklerin ne oMuğu- nu bilmedigimizi söyledim" diyen sözcü, ölümlerden Çeçen terörist- ierin sorumlu olduğunu savundu. Fleischer, "Rus hükümeti ve Rus haDabu trajedinin kurbanKhrvetra- jediye insanlan rehin aian, binaya bubi tuzaklan kuran ve umutsuz bir durum yaratan teröristler neden ohnuştur" dıye konuştu. Kanada Başbakanı Jean Chreti- en de Rusya'nın rehine krizıni çöz- me yöntemine destek verdı. Chre- rien, Mexico'da düzenledığı basın toplantısında. "800 yada 900 kişi öle- cekti. Dolayısıyla bir karar vermek zorundaydılar. Bazı canlan kaybet- tüer,ama muhtemek-n daha fazla ca- nı kurtardılar'' dedi. Rusya'nın, yarahlann kurtanlma- sına yardım edecek ohnasına karşın ne tip bir gaz kullanıldığmı açıkla- maması, Ingiliz basınında yoğun eleştirilere hedefolmakla birlıkte, In- giltere Dışişlen Bakanlığı gaz kul- lanımını kınamayı reddediyor. Moskova'da, 9'u çocuk 405 kişi hâlâ hastanede bulunuyor. Rehine- lerin 145'i yoğun bakımda, bunlar- dan 45'inin durumu cıddiyetini ko- ruyor. 57 saat rehin kaldıktan sonra hastanelere kaldınlan rehinelerden 239'u ise dün sabah taburcu oldu Sarine benziyor "Kurtanna operasyonunda" lcul- lanılan gaz ise hâlâ bir sır. Rus kim- yasal silah uzmanı doktor Lev Fe- doro\r , Moskova'nın Sesı radyosu- na yaptığı açıklamada "Bu gaz, So- ğuk Savaş döneminde geüştirilen, öldüriicü ounayan bir kimyasal si- lahür. Düşmanı geçici olarak saf dı- şı bırakmaya olanak sağlar" dedi. Fedorov, rehinelenn ölmesinı, gazın yoğun şekilde kullanılması- na ve rehinelerin 3 gün boyunca za- yıf düşmelenne bağladı. Fedorov, "Özel yöntem sözü uy- durmadır, söz konusu olan gerçek bir kimvasalsilahör" dedi Rehıne- Kurban ailelerine parayardımı Rus hükümeti, kurban aUeierine para yardunı yapmayı planlryor. Moskova Belednesi'nin planına göre, ölenlerin ailelerine 100'er bin ruble ve her birrehine\ede 50'şer bin ruble \erilmesi öngörülü\or. Dün bir günlük yas çerçoesinde ulkede bayraklar yanya indi, tekviz>oıüarda egknce programlan yapılmadı. Ba/j rehine yakjnları, ellerinde fotoğraflarını taşıdıkları yakınlarından hâlâ haber alamadı. (Fotoğraflar: AP) lerden Bulgar Vesselin Nedkov, Bul- gar radyosuna verdigi demeçte, Moskova'da kaldınldığı hastanede doktorlann, kimyasal silah katego- risınde yer alan sarin gazı kullanıl- dığmdan söz ettıklerini duyduğu- nu söyledi. Nedkov, "Bilincim açüdığinda doktorlardan ilk duyduğum şey,sa- lona sarin gazı yayıİdığrydı. Insan- lar kendüerini kötü hissediyordu, şiddetf kusnıalarsözkonıısuydu,ya- ydan her neyse, nengi siyahü" dedi. Bir Bulgar kimyacı, kokusuz ve renksız bir gaz olan sarin gazının, sinirler üzerinde olumsuz etki yap- tığını ve yoğun miktarda kullanıl- dığında ölüme yol açtığını belırti. Bir Fransız uzman, gazın "firiki ve ruhsalaçıdan çökertici" etkısi ol- duğunu ve BZ (benzylate de quinuc- lınidol) gazı olabileceğini belirtti. SAYDAM YALÇIN DOĞAN Ama Diğer Adaylara Esnek DavranmıştıL Eksikliklergerekçeye dönüşüyor. Oysa, geçmişte eksik- lik nedenıyle anlayış gösterilen ve müzakere tarihi pe- kâlâ verılen aday ülkeler var. AB ilışkilerinde Türkiye hızla kritik bir dönemece yol aiıyor. Bu yolculuk sırasında Türkiye zaman zaman kendini paralı- yor, AB zaman zaman çrfte standart uygulamayı sürdürü- yor. Hatta, olaya siyasal duygular kanşıyor. Bu nedenle de, müzakere tarıhinde düğumlenen bir kör dövüşü yaşanıyor. Onlar, "Kopenhag kriterierinde geridesiniz" derken, biz "llle de müzakere tarihi verin" diye tutturuyoruz. Aslında, iki taraf da haklı. Ama, iki tarafın da, yapabile- cekleri var. Kıbns Rum kesimi girdikten sonra 2004 ürkütücu bir tarıh. 2004'te AB üye ülkeleri sayısı 23'e yükseliyor. Şu anda aday olan on ülkeden sekizi daha (Bul- garistan ve Romanya harıç), AB üyesi oluyor. AB'ye tam üyelik, AB'deki her üyenin onayından geçi- yor. Tek bir üyenin vetosu bıle, yenı üyeliği engelliyor. Ya- nı, 2004 sonrası üyelik çok daha güç. Kaldı ki, Kıbns Rum kesimi 2004'te tam üye. Dolayısıyla, 2004'ten sonra Türkiye'ye tarih verilmesi hayal. Işte, Türkiye bu sryasal-duygusal açmazı, Rumlann işi bu ta- rafa doğru surmekte oluşunu AB'ye iyi anlatmak zorunda. Rumlar, Kıbrıs'ta hıçbır makul öneriyi kabul etmiyor. Ay- rıca. AB tam üyeliğinde, sanki tüm Kıbns'ı temsil edi- yoımuş havasını veriyor. Ankara bunu elbette kabul etmi- yor. ama bir yandan da zorlanıyor. Çünkü, kartlar o tarafta. Şımdi Ankara'ya düşen, tekrartekrar Rumlann tüm Kıb- ns'ı temsil etmediğini AB'ye anlatmak!.. Kaldı ki, Rum- lann tam üyeliği sadece Kıbns'ı değil, Türkiye-AB-Yuna- nistan-Kıbrıs bağlamında, ne kadarsorun varsa, hepsini etkiler!.. Ankara bunları AB'ye çok net aktarmalıL Pekı, ne önermeli?.. Orneğin, AB Rumlara kısrtlı tam üye- lik statüsü verebılir, aynı anda "Türkiye ile müzakerele- rin 2003te başlayacağım" açıklayabılir. Hataları gidermek için AB, Türkiye'de bir gedik açıyor. Siyasal ve demokratik eksiklikleri sürekli yüzümüze vuruyor. Haklı!.. Ve bu gerek- çeyle ayak sürüyor. işte, çifte standart burada ortaya çıkıyor. Birincisi, dü- şünce suçlarını terör suçu ile karıştırıyor. Türkiye Rapo- ru bu hatalarla dolu. Belki de, kasrt var!.. ikincısi ise, geçmişte aday ülkelerde de görülen benzer siyasal eksiklikleri, AB, o ülkelerin yüzüne bu kadar sert vur- muyor. Onlara, "Bu durumda sizinle müzakereye otur- mayız" demiyor. Siyasal kriterleri o tarihte tam karşt- lamadıklan halde, onlara anlayış gösteriyor ve müza- kerelere başlıyor. O halde, AB'nin Türkiye'ye karşı bir görevi var. "2003te müzakerelere başlanacaktır" demesi!.. Heıtıangi bir ko- şul ileri süımeden, herhangi bir gerekçeye bağlı kalmadan!.. Türkiye'nin önünde ise bir yıl var. Müzakere tarihini al- dıktan sonra, 2003 boyunca, siyasal kriterlerdekı eksiklik- leri gidermek. 3 Kasım sonrasında yeni iktidarın en başta gelen görevlerınden biri de bu olsa gerek. • p • ' r* E-maii: ydogan<« cumhuriyetcom.tr Faks:0212 513 9098 Sen bir Cumhuriyet çocuğusun, ve her zaman öı/le kalacaksın! ODTÜ'DEN USANMAZ'A GÖRE GÖZ YAŞARTICI GAZ KULLANILDI: Siııir gazı sağ bırakmazdı • Büyük olasılıkla göz yaşartıcı gaz kullanıldığını belirten Usanmaz'a göre "yüksek dozajda, kapalı alanda kullanılırsa bu da insanlann 15-20 dakika içinde ölmesine neden olur." EBRUTOKTAR KİMYASAL SİLAHLARIN LİSTESİ ANKARA - Rus özel güç- leri tarafından düzenlenen kurtarma operasyomında kul- lanılan ancak 117 rehinenın ölümüne yo laçan gaz, kim- yasal silah tehlikesini de gözler önüne serdi. ODTÜ Kimya Bölü- mü öğretim üyesi Prof.Dr. AI Usan- maz, Rusların muhtemelen kimya- sal sılahlan içinde "karşıtarafiet- kisizhalegetirmekicinkullanılan'' göz yaşartıcı gaz olduğunu belir- tırken "Ancak yüksekdozajda ka- pah alanda kunaıuhrsa, insanlann 15-20 dakika kmdeöhnesineneden olur" dedi. Usanmaz, Cumhuri\«t'in soru- larını yanıtlarken bazı kimyasal si- lahlann "efldsizhale getirmek", ba- zılannın da tt doğrndan doğruya öl- dürmekiçin'" kullanıldığını söyle- Kimya Mühendisleri Odası'na göre kimyasal silahlann türleri şöyle: Kan gazlari: (Hidrojen siyanür, siyonojen klorür, arsin.) Boğaz yanması, soluksuzluk ve merkezi sinir sisteminin bozulmasına yol açar. Kabartıcı gazlar: (Hardai ve lewisit.) Gözlerde yanma, körlük, burun, boğaz ve ciğerlerden yanma, deride kızanklık ve kabarmaya yol açar. Etki süresi 4-6 saat. BOğUCtl gazlar: (Fosfen, kloıpikhn, klor.) Üst ve ait di. Ruslann kullandığı gazın bü- yük olasılıkla göz yaşartıcı gaz ol- duğunu belirten Usanmaz, "Sinir gazı kullanıkiığı iddialan var. Sinir gaznun miligramı bile 4-5 dakika- da öldürür. Rehinelerin tamamı ölürdü, kurtulan obnazdT dedi. ABD Vietnam'da kııllanmıştı ABD'nin Vietnam'da 6 bin 250 ton göz yaşartıcı ve kusturucu kimyasal silah kullandığını anla- tan Usanmaz, "Rusja'nm elinde de çok miktarda bu gazdan var" dedi. Usanmaz göz yaşartıcı gaz için, "tlk olarak insanlan sersem- solunum yollannda şiddetli tahriş, ciğer ödemi ve kılcal damarlarda bozuhnaya yol açar. Sinir gazlari: (Tabun, sarin, soman.) Bulantı, kusma, kas seyirmesi, göz bebeği küçülmesi, istenç dışı salgılama, kasılma, koma ve ölüme yol açar. Cöz yaşartıcı gazlar: GÖZ yaşarması, batması ve baş dönmesine neden olur. AkSirtlCI gazlar: Geçici rahatsızhk, aksırık, öksürme, burun ve ağız yanmasma neden olur. letir, bavıltır. Ancak yüksek do- zajda kuDaıuhrsa, kuDamianortam kapab alan ise, 15-20 dakika için- de insanlann ölümüne de yol aça- biür" dıye konuştu. Usanmaz, Rusya'da kullanılan gazın yüksek düzeyde kullamldı- ğının görüldüğünü de sözlerine ekledi. En çok kimyasal silahın ABD ve Rusya'da olduğunu an- latan Prof.Dr. Usanmaz, "Bunla- rm «rilahscHanma anbynatan yw- çevesinde imhasıgerekirdL Ancak imhası daha pahab olduğu için bu ülkelerdestokiannuş durnmda" di- ye konuştu. Lawrence Foley, Ürdün'ün başkenti Amman'da öldürüldü ABD'li diplomata suikast 12hAnavatan Partisi halkı 29 Ekim Cumhuriyet BayrStnVnı kutlar. Dış Haberler Senisi - Üst düzey ABD'li bir diplomatın, Ürdün'ün başkenti Amman'da kimliği belirsız kişilerce vurularak öldürüldüğü bildırildi. Amerikan Uluslararası Kalkınma Ajansı'nda (LîSAID) görevli olan La^rence Foley dün sabah saatlerinde evinin önünde öldürüldü. 11 Eylül saldınlanndan sonra Ortadoğu'da öldürülen ilk ABD'li diplomat olan Foley'in cesedini eşinin bahçede bulduğu kaydedıldı. Ürdün Enformasyon Bakanı Muhammed Advan, Foley'e, Amman'daki evinden işine gitmek üzere çıktığı sırada. yüzü maskeli bir kişi tarafından birkaç el ateş açıldığını ve diplomatın, olay yerinde hayatuu kaybettiğini açıkladı. Advan, olayın bir terörist saldın olup olmadığını henüz bihnediklenni söylerken, ABD Büyükelçiliği konu hakkında bir açıklama yapmadı. Saldırganın olay yerinden kaçmayı başardığı kaydedildi. USAID, ABD'nin dış politika hedeflerine, ekonomik ve insani destek sağlamak için çalışan bağımsız bir kuruluş. ABD'nin Ortadoğu'daki müttefiİderinden olan Ürdün'de bugüne kadar hiçbir Batılı diplomat öldürülmedi, ancak VVashıngton'uı tsrail yanlısı tutumu ve h-ak'taki savaş planlan nedeniyle ABD karşıtı duygulann son aylarda güçlendiği belirtildi.