Catalog

SAYFA CUMHURİYET 4OCAK2002CUMA 8 DUNYîV V E TURKIYE d»shab@cumhuriyet.com.tr Ecevit ve Kıvnkoğlu'nun Irak'la ilgili açıklamalan AVashington'da rahatsızlık yaratiyor Ankara,Bush'ukızdırdıSERKAN DEMtKTAŞ ANKARA - Başbakan Büknt Ece- vit'ın ABD'ye yapacağı ziyaret önce- sinde, Türk yetkililerin, Irak'a yönelik bir operasyona karşı olduğuna ilişkin yaptıklan açıklamalar Washington yö- netımınde rahatsızlık yarattı. ABD'nin özellikle Genelkuımay Başkanı Orgene- ral Höseyin Kıvnkoğlu'nun açıklama- lannı tepkiyle karşıladığını, bu yönde- ki hoşnutsuzluğunu da diplomatik kanal- lardaîı ilettiği bildiriliyor. Türkiye ile ABD arasındaki üişkilerin yumuşak kamı Irak konusundakı anlaş- mazlık, her iki başkentten yapılan kar- şıhklı açıklamalarla rahatsızlığa dönüş- tü. Ecevit'in 16 Ocak'ta Başkan George W. Bush ile yapacağı görûşme öncesin- de beliren rahatsızlığın temelinde Baş- bakan ve Genelkurmay Başkam'nın Irak'a ilişkin açıklamalannın yattığı be- lirtiliyor. Ecevit'in "Irak koousummgün- demegehnenjesinitemenııiediyonım"' dı- yerek ABD'ye verdıği mesajvn ardmdan "F : r İRAKHEP GUNDEMDE Saldırı hazırlığı başladı • ABD'nin îsrail'e savaş gemisiyle kimyasal, biyolojik ve nükleer silahlara karşı antidot gönderdiği ve ülkenin önce batısının vurulacağı öne sürülüyor. NEW YORK (AA) - ABD'nin, Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'e karşı olası bır operasyonun hazırlıklanna başladığı ve bu bağlamda, Ortadoğu'daki Amerikan birliklerini ve Israillileri korumak amacıyla bu ülkeye savaş gemileriyle nükleer, biyolojik ve kimyasal silahlara karşı antidot gönderdiği ileri sürüldü. înternetteki "Debka Füe" haber sitesinde yer alan habere göre, malzemeyi taşıyan ABD 6. Filosu'na ait bir gemi, 2 hafta önce Israil'in Hayfa Limanı'naulaştı. Haberde, "malzemenin gönderilmesinin ABD'nin bölgedeki askeri hazuiıklan çercevesinde gerçekleştiği ve VVashington'uı ktsa dönemde Saddam'a yönelik bir operasyon başlatmasmm göstergesi olabikceği'" öne sürüldü. Malzemenin, Saddam Hüseyin'in, Irak saldınya uğradığı takdirde, karşı saldın başlatması halinde kullanılacağı belirtiliyor. 'Önce Irak'ın baüsı vurulsun' Bu arada Israil'in Washington'dan, Irak'a yönelik saldın başlatıldığı takdirde, önce ülkenin batısının vurulmasını istediği belirtildi. Haaretz gazetesinin haberine göre îsrail, Saddam'ın Batı Irak"a yerleştireceği füzelerin ülkesini vurmasmdan endişe ediyor. Kaynaklar, Saddam Hüseyin'in, ABD'nin kendisini devirmek üzere olduğu sonucuna varması durumunda, îsrail 'i fiize ve uçaklarla baraj ateşi altına alacağını ifade ediyorlar. tsrail'i en çok, kimyasal ve biyolojik başlık taşıyan fuzelerle gerçekleştirilecek saldınlar kaygılandınyor. Bu nedenle, Israilli uzmanlar ve Pentagon uzmanlan arasında yapılan temaslar sırasında tsraillilerin ABD'den, Saddam'ın fuzelerini Batı Irak'ta konuşlandırmasıru engelleyecek şekilde ilk darbenin ülkenin batısına indirilmesini istedikleri belirtildi. Îsrail istihbarat kaynaklan, Başkan George W. Bush'un Irak'a saldırmak için 3 koşulu olduğunu öne sürdüler. Bu koşullar şöyle: 1- Saddam'ı suçlayacak yeterli kanıt bulunması. 2- Saddam'ın yerini alacak yönetici bulunması. 3- Operasyonu gerçekleştirecek güçlerin bölgeye yığılması. • Ecevit ve Kıvnkoğlu'nun Irak'la ilgili sözleri ABD'de tepkiyle karşılanıyor. Washington'ın hoşnutsuzluğunu ilettiği ve Ecevit'in ABD gezisine kadar sert açıklamalar yapılmayacağı bildirildi. Kıvnkoğlu da Washington'ın Irak'a ope- rasyonunun meşruiyeti bulunmadığînı, 10 yıl önceki yönetiminin yarım bırak- tığı hesabın görülmesinin amaçlandığı- nı kaydetmişti. ABD de Türkıye'nin bu açıklamalanyla ilgili rahatsızlığını basın aracılığıyla duyurmuş ve Ecevit'in Bush ile SaddamHüseyin arasında arabulucu- luk anlamına da gelebilecek bir girişim- de bulunmamasuıı istemişti. OnJem almryor ABD yönetimi, rahatsızlığını diplo- matik kanallarla da Ankara'ya iletti. An- kara'nın da iki müttefık arasuıdaki an- laşmazüğın daha da büyümemesi için ge- rekli önlemlen alacağı kaydedildi. Bu kapsamda Ecevit'in ziyaretine kadar Irak konusunda Ankara 'dan sert açıklamalar beklenmiyor. Türkiye, ABD buluşmasın- da ağırlığı ticari üişkilerin gehştirüme- sine veriyor. Türkiye ile ABD arasuıda- ki ticaretin daha da serbestleşmesi için tekshl ve baa gıda ürünlerindeki kota- lannkaldırümasuıı isteyen Ankara, ser- best ticaret anlaşması imzalanmasını da bekliyor. Bu nedenle Türkiye, görüşme- nın başanlı geçmesini istiyor. Türkiye ile ABD arasında sorun ol- mayı sürdüren Irak ve Saddam Hüseyin yönetiminin yıkılması konusunda ABD'deki çeşitli kesimler görüş üretme- yı sürdürüyorlar. Amerika'nın Sesi Rad- yosu'nda yayımlananbırhaberde CIA'nm eskı Başkan Yardımcısı Graham FuBer, Saddam Hüseyin yönetiminin mutlaka yı- kılması gerektiğini belirterek "Şu anda doğrudan Saddam Hüseyin'e karşı, ha- Dış Haberier Servisi - ABD'nin yeniden bölgeye dönen Ortadoğu temsilcisi Antfaony Zinni îsrail ve Filistinliler arasında güvenük görüşmeleri yapıhnası çağnsında bulunurken Îsrail Savunma Bakanlığı, ordunun Batı Şeria'daki 4 Filistin kentine yönelik ablukanın kaldınlması için emir aldığını açıkladı. Bakanlığın açıklamasında, Tulkerim, Kalküiye, Cenin ve El Halil kentlerine yönelik ablukanın tamamen kaldınlacağı belirtilirken bu karann, "Fflistin haBanm hayatmı koiayiaşürmak amacryia oygulanan ya da nygnİanacak önlemler çercevesinde'' alındığı kaydedildi. Filistinli yetkililer ise tsrail'in bu açıklamasının, bölgeye Zinninin gelişi nedeniyle uydurulmuş bir "yatan" olduğunu savundular. Îsrail, Batı Şeria'da işgal era'ği Cenin kentindeki ve Ramallah kentinin bir mahallesindeki güçlerini de sabah saatlerinde çekti. Filistinlüerin îsrail'de geçen ay başında düzenlediği intihar saldınlannın ardından Îsrail ordusu, Filistin kentlerine abluka uygulamaya başlamış, kimi kentlerin bazı kesimlerini de işgal etmişti. Îsrail askeri kaynaklan, El Halil kentinde önceki gece Islami Cihat örgütü üyesi olduğundan şüphelenilen 4 Filistinlinin yakalandığını duyurdu. Aynı kaynağa göre yakalananlar, "İsrail karşftı sakünlar düzentemekk" suçlamyor. FîBstin'dehemenbergûntsrailişgalinekarşjgösterikr\^ıh\t>r.Fuîstinyöneti^ abhıkayı kakbracağı açddamaanuı Şalan' okhığunu savundn. (Fotoğraf: AP) Tanidar çekiHrken ABD temsilcisiyeniden bölgede İsrailbaskıyı hafifletiyor rekete girişmek çok güç olur. Saddam'a karşı hareketegeçmeden çokönce dipto- matik ve siyasi ban haarhklar yapdrna- sı gereldyor'' dedi. Fuller, Türkiye'nin, Saddam Hüseyin yönetiminin yıkılma- sından korktuğunu şöyle dile getirdi: "Törkiye, Irak'm rjöfânebileceği kay- gıa nedeniyleSaddamHüseyin'in devril- mesi çabaİanna karşL Bu, Irak'ta kstik- rarsızhğa ve Kuzej'de bağımsızbir Kürt devletinin kunümasına neden oiabflirdL Türkiye, kendi Kürt aznıhğı sorunlan nedeniyle bu olasdıktan çok korknyor. Bn sorun Türkiye içinde çözütemedL" 'Tûridye'nîn desteği önertuT Amerikan Üniversitesrnde Kürt çahş- malanndan sorumlu Prof. Edmond Gha- reeb de "Törkiye'nin desteği çok önem- fi. ABD'nin böigede Türkhe'siz bir ha- rekete girişmesi çokgüç oüicaknr. ABD, Saddam rejimini askeri bir harekâtla yıknıakisterse.Irak'mkontşubu-ınındes- teğini aimartjin gerçekleştirmesi imkân- SE olacakDr" dedı. .BDÇIKARMASI 9 senatör geliyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD Kongresi'nin önde gelen 9 senatörünün, bölge turu çercevesinde bugün Ankara'da temaslarda bulunacağı bildirildi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hüseyin Diriöz, haftalık bilgilendirme toplantısında, ABD başkanlık seçimlennde Demokrat Parti'nin başkan yardımcısı adayı olan Senatör Joseph LJeberman başkanlığındaki ABD Kongre üyelerinin Başbakan Büknt Ecevit ve Dışişleri Bakanı tsmail Cem ile biraraya geleceğini söyledi. 9 kişilik heyet Ankara'da, öncelikli olarak terörizmle mücadele ve Afganıstan'daki son gelişmeler hakkında görüş ahşverişinde bulunacak. Bölgedeki ABD birliklerini de ziyaret edecek olan heyet, bu akşam sona ermesi beklenen Ankara temaslanmn ardmdan Istanbul'a geçecek. ABD'de muhalif sesler VVASHTNGTON (AA) - BM'nin 10 yılı aşan yaptınmlannm, Irak halkını yok ettiğini belirten eski ABD Adalet Bakanı Ramsey Clark'm önderliğinde, Irak'a yönelik askeri harekâta karşı çıkan bir grup kuruldu. Kısaca ANSWER (Act Now to Stop War and End Racistn- Şimdi Harekete Geçerek Savaşı ve Irkçılığı Durdur) adı verilen grup, Washington'da 27 Nisan'da bir yürüyüş düzenleyeceğini duyurdu. Grup, Federal Soruşturma Bürosu'nun (FBI), üniversite kampuslannda ABD'nin terörist olarak nitelendirdiği bazı ülkelerin vatandaşlan ile Ortadoğu kökenli öğrencilerin kayıtlanru incelemesine karşı da eyleme hazu"laruyor. Japon Bakan, Cem ve Ecevit'le görüşecek Taııaka Türldye'de SÜLKEYEZhARET- Tanaka, Türldye'ıün ya- nı sıra Portekiz, Fransa, lngiltereveIspanya'da te- masiarda bulunacak. Dış Haberier Servi- si - Japonya Dışişleri Bakanı Makiko Tana- ka, Türkiye'nin de ara- lannda bulunduğu 5 ülkeyi kapsayan yeni yılm ilk yurtdışı gezi- si kapsamında dün ak- şam lstanbul'a geldi. Tanaka, 10 gün sü- recek gezisi süresin- ce, Türkiye'nin yanı sıra Portekiz, Fransa, lngiltere ve îspanya'da temaslarda bulunacak. Başbakan JuniçiroKo- izumi'den sonra Japon siyasetinin en fazla gö- ze çarpan siması olan, Tanaka, Dışişleri Ba- kanhğı'nm geleneksel yapısını altüst ederek kısa sürede birkaç müsteşar ve üst düzey yöneticiyi değiştiren bir bakan olarak anılı- yor. Alınan bilgiye göre iki ülke yetküileri ara- sındaki görüşmelerde, Afganistan'ın yeniden yapılandırılması ve bölgesel gelişmeler ile ikili ilişkileri ele alı- nacak. Ankara'da Ece- vit ve Cem ile görüş- tükten sonra, Tanaka Istanbula dönecekve 6 Ocak'ta Türkiye 'den aynlacak. Ankara'mn Irak açmazı Haber Merkezi - Dünyanın en çok oku- nan dergilerinden Nevvsvveek'te, ABD'nin hak'a bir operasyon dü- zenlemesi durumunda Türkiye'nin karşı karşı- ya kalacağı "üafem" ir- delendı. ABD'nin Irak'a ope- rasyon düzenlemek için stratejik müttefik ara- yışında olduğunun be- Urtildiği dergide, "Tür- kiye, Saddam Hüseyin yönetimine karşı ABD ile ittifaka hayır' diye- büîr mi?" sorusuna ya- mt aramyor. Dergi'de, siyasi ve ekonomik çı- karlan açısından Irak'la karşı karşıya gelmek isetemeyen Türki- ye'nin, bir yandan da ABD ve NATO'yla iliş- kilerinini bozuhnasuıı göze alamadığı belirti- liyor. Türkiye'nin Irak'a operasyon hazırlığı bo- yunca politik davran- masını, ikilemden çıkış senoryalarından biri olarak gösteren dergi, bir diğer senaryonun da Ankara'nın Irak konu- sunda zaman isteyıp dış politikasım bir başka yönde güçlendirmesi olduğu belirtiyor. MERHABA NECATİ DOĞRU Doğalgaz: Patladı! Patlayacak! Arkadan halkda patlayacak. G<XB- ceksiniz. Arjantin'e benzemeyecek, çok daha şiddetli olacak. Arjantin- li, kırgınlığını, kızgınlığını, öfkesini hemen dışa vuruyor. Futkx)ia vuru- yor, dansa vuruyor, müziğe vuaı- yor, sekse vuruyor, vitrin taşlamaya vuruyor boşalıyor. Bizim halk farklı... Kendine özgü.... Dayanıklı... Içine atıyor. Biriktiriyor. Sabır çekiyor... Düzelir diye bekliyor. Ve beklentisinin karşlığını bulama- yınca yanardağ gibi patlıyor. Bugü- ne kadar sokağa inmedi, patlamayı seçimlerde gösterdi. Sözlerine inan- dığı lideri, partıyi, kadroyu destekle- di. Kendisine yalan söylemişlen, soy- guna, ptslige, kirlenmeye, eş dost, ak- raba, partili, hemşeri kayırmaya gi- renlerı; sandığa gömercesine öfke- sini gösterdi. Şimdi ne yapar? Seçimleri bekler mi? Bilmem, kestiremem. • • • Geriliyor...Genliyor... Biriktirme kapasitesi... Koptu... Kopacak... Sabır vanası... Patladı, patlayacak... 1994'ten beri biriktiriyor. 1994 krizıni biriktirdi. 1998 bunalımını biriktirdi. 1999knzini biriktirdi. 2001 derindıbevuruşunuda birik- tirdi. Işsiz kaldı, geliri düştü, gideri çok arttı, tüketimini kıstı, ayagını yorga- nına göre uzattı, fakat hayatında, günlük yaşamında, gelecek beklen- tisinde düzelme, ferahlama, iyileş- me hissetmiyor. Yalan-dolanın de- vam ettiğini görüyor. Halkın sabır vanası... Zorianıyor... Bu zorlanmanın sesini, gıcırtısını doğalgaz fiyatlannagösterilen tepkı- den ölçebilirsiniz. ••• Doğalgaz temizyakrt. Istanbul'un, Ankara'nın, Izmit'in, Eskişehir'in, Tür- kiye'nin heryerinin doğasının dostu. Çevre kirietmiyor. önce santrallar onu sevdi. Sonra fabrikalar... Sonra da halk evine aldı. Ankara, Istanbul, Izmit gibi büyük belediyeler kazmayı vurdular, altya- pıyı, üst yapıyı hazırladılar. Kentiçi doğalgaz boru hatlan döşendi. Her belediyenının doğal gaz şirketi (İG- DAŞ, EGO, İZDAŞ) kuruldu. Abone kaydına başladılar. BaşlangıçteAnkara'dan BOTAŞtan aldıklan doğalgazın üzerine yüzde 5, yüzde 6, en fazla yüzde 8 kâr koyup halka sattılar. Bu durumda halkın ısın- mak için doğalgaza ödediğı bedel, kö- müryadafueloılinaltındakaldığıiçin insanlar, kömürden, fueloilden vaz- geçip doğalgaza geçtiler. ••• Fakat "düzenin bal tutanparmak ya- lar" çürümüşlüğü geldı, kent beledi- yelerinin doğalgaz dağrtan şirketleri- ne de bulaştı. ömeğin Istanbul İG- DAŞ'ta Refah ve Fazilet Partisi yan- daşı fırmalara, İGDAŞ'ın üst düzey yöneticilerinin yakınlarının şırketlerine hak etmedikleri ihaleleri verdiler. Parmak parmak bal.... Yala babam yalattılar... Söz gelimi polietilen hat döşeme- sini kendi yandaşlan fırmaya metre- si 36 dolara yap diye verdiler. Met- resini 36 dolara alan partili yandaş firma; işi, metresi 1.6 dolarataşero- na yaptırdı. Aradakı buyük fark... Teriemeden, risk almadan... Helalidir!...Helalidir...! Adı "Adildû- zendir"... Faziletli olmayan belediyeler de "adı laik düzendir" yaptılar. Sonra bugün- lere gelindi. Bugünleri izliyorsunuz- dur? Ankara'daki BOTAŞ doğalgazı be- lediye şirketlerine metrüküpü vana teslimi 287 bin liradan veriyor. Istanbul Beldiyesi halka: 338bin500TL'ye... Ankara Belediyesi: 353bin78TL'ye... Izmit Belediyesi: 341 bin 800 TL'ye... Eskişehir Belediyesi: 307 bin 800 TL'ye satıyor. Ucuzdur, temizdir, kullanışlıdır, gü- venilirdir.doğadostudur diye doğal- gaza geçmiş halk da bu yukardaki tabloyu gazetelerden okuyor. Kendi- sinin aptal bir sağmal ınek yerine ko- nulduğunu ve yüksek kâr oranıyla köklenen doğalgazdan elde edilen kazancın da belediyelerce çar-çur edildiğini görüyor. Halk, öfkesini bi- riktirme sınınna hızla geliyor. Evet Türkiye Arjantin değil... Fakat geriliyor...Genliyor... Kemal Derviş Açıklasa! Kemal Derviş, arkasına Mec- lis'i aldı, "Sermayesi henüz sıfı- nn altına inmemiş ancak inme tehlikesi olan holding bankala- nnı" kurtarma yasası hazıriıyor. 1980'den beri... Ankara'da iktidara gelen yönetim- ler sermaye sahiplerini kurtanyorlar. Devletin kâr eden şirketlerinı özel- leştirme diye sermaye sahiplerine satıyorlar. Fakat ekonomi krizden kurtulamıyor. Bir krizden çıkmadan öbürüne batıyor. Bu yüzden Kemal Derviş'in şimdi "Hdding Bankalan'na 7 katrilyon lira (yaklaşık 5 milyar do- lar) aktararak onları kurtarma yasa- sı yapmasına büyük tepki var, öfke yükseliyor. Hem sanayici, hem bankacı... Hem tüccar, hem bankacı... Hem gazete patronu, hem bankacı... Hem ordu mensubu, hem bankacı. Hem turizmci, hem bankacı. Holding bankacılığı adı verilen ya- pı ülkeyi krizlere götüren önemli ne- denlerden biri oldu. Bankalanndatop- lanan halk mevduatını kendi mevdu- atları sayıp, grup şirketlerine pompa- 1 âtMETH ladılar. Grup şirketleri de verim- siz, bilgisiz, kofti kurulduklan için banka parası geri dönmez oldu. Holding bankalan, sermayelerini yemeye başladılar. Şimdi Kemal Derviş, onlara sermaye desteği yapa- cak yasa hazıriıyor. Bu yapıyı degiş- tirecek bir atılım yapmıyor? Neden? Açıklasa da öğrensek. Kemal Derviş, bu ince noktayı açık- lamak yenneAnkara muhabirlerinden FıKret Bila'ya "Yapacağımız katkının hortumcuya gitmesine izin vermeye- ceğiz. Banka sahibi de neyi var, ne- yi yok satacak, bankaya para koya- cak. Yabancı ortak bulacak. Ve dev- let de bu iyi niyetin karşılığı olarak ona geri ödenmesi şartıyla destek para verecek" turü sözler söylüyor. Şu soru da cevap bekliyor: Banka sahibinin iyi niyetli olduğu- na kanaat getirilirse zaten bugünkü yasalar da Hazine'ye, Merkez Ban- kası'na, Bankacılık Kurulu'na o ban- kayı destekleme hakkı veriyor. O za- man yeni yasaya ne gerek var? Derviş bu noktayı açıklasa... Öğrensek... E-posta: necatidogru@superonline.com Faks:02125139098 Avustralya'daki yangınlar söndiirülemiyor Halk geceyi plajlarda geçirdi Dış Haberier Servisi - Avustralya'nın Yeni Gü- ney Galler eyaletinde, 10 gündür süren orman yan- gınlanndan kaçan binler- ce kişi geceyi kumsallar- da geçirdi. Eyalette alev- lerin sahil kasabası Susex Inlet'e ulaştığı ve bölge- deki 20 kadar evin yandı- ğı bildirildi. Hava koşulla- n nedeniyle alevleri söndü- remeyen itfaiye ekipleri, umudunu hava sıcaklığı- nm düşmesine ve nemin artmasma bağladı. Yangınlardan kaçan yak- laşık 7 bin kişi önceki ge- ceyi kumsallarda, park yerlerinde ve çadu-larda geçirdi. Bu arada yangınlar, Sydney' in ku- zeyindeki West Pennant ve South Turramurra bölgeleri için tehlike oluşturmayı da sürdürüyor. İtfaiye ekiplerinin alevleri bölgeden uzak tutmayı başardığı, ancak en üst de- Akvterin sahO kasabaa Susex Inlet'e ulaştığı ve bölgedeki 20 kadar evin yandığı bOdiriktL (Fotoğraf: AP) rece alarma geçildiği belirtiliyor. Yangınlann ilk üç gününde, 300 bin hektar çalılık alan ve 150 ev yandı, binlerce hayvan telef oldu. Avustral- ya'da en kötü çauhkyangınlarmın çık- ttğı Şubat 1983'te, Victoria ve Gü- ney Avustralya eyaletlerinde 76 kişi öhnüştü.