Catalog

SAYFA CUMHURİYET 17 ŞUBAT 2001 CUMARTESİ 14 i l U J \ kultur@cumhuriyetcom.tr Ünlü ozan on bir yepyeni parçadan oluşan albümüne 'Seni Seviyorum' adını verdi 9 în âlemlere işaretillhanIrem'in uzun süredirbeklenen yeni albûmü, 'Seni Seviyorum' adıyla hafta başında yayımlandı. Irem, 1994 tarihli Romans'tan bu yana geçen sü- reye tam yedi tane best of ve aşağı yu- kan tıpkı basım diye nitelenebilecek al- büm sığdırmış, aynı dönemde beş yü- zû aşkın beste yaratıp bir köşeye koy- muştu... Eşi Hansu trem'le bu genış malze- meyı, teker teker değerlendıren llhan lrem, 2000'ın haziranında teknık ça- lışmalara başlayıp onbır parçalık yep- yeni bir albüm hazırlamış sevenlerine. Kent-EMI etıketı taşıyan yapıtta bes- telerin hepsi llhan Irem'in, düzenle- meleri ise ünlü ozanla geçmişte de par- lak işlerçıkarmış GaroMafyan yazmış. Sözlerde ise Hansu trem'ın büyük kat- kısı olmuş yapıta. Parçalardan Dua, YeratandanFısünlar,SenAkBirZaın- bak, Pembe Yalanlar'ın sözlerinın al- tında Hansu Irem'in imzası var; ayn- ca BabflKıdesi,AlacaTüylü Kuş,Âlero- leretşaretim'i de llhan Irem'in sözle- rini birlikte oluşturmuşlar. flhan lrem ise bu kez Şalamar, Gece Ucurumlan, Kıydara Git'ı >azmış ve bir de Özde- mir Asafın yapıtı Korku'yu bestele- miş. Seni Seviyorum'un sound olarak ta- Cumftur Canbazoglu İMUZIK Kendi iç dünyasında yaptığı bu uzun yolculukta trem'in geçmişte uğradığı duraklardan, poptan, rocktan, Türk sanat musikisinden rafine izler var bestelerde. Bu açıdan albûmün ufku da bu kez daha geniş ve derin. dı 70'lerin o sade düzenlemelerini, saf değerlendırmelerini ve direkt duygu- lannı anımsatıyor. Bu açıdan makıne müziğine boğulduğumuz bir dönemde Irem'ın albümü ılgınç bir açılım da ge- tiriyor genç müzisyenlere. Tabii, kendı iç dünyasında yaptığı bu uzun yolculukta Irem'in geçmişte uğradığı duraklardan, poptan, rocktan. Türk sanatmusikisinden rafine izler var bestelerde. Bu açıdan albümün ufku da bu kez daha geniş ve derin. Söylem olarak ozanın yolunu daha bir kalın çizgilerle behrlediği, içsel dinginliğe ulaşugını belgeleyen Seni Se- viyorum'un (Radyolann ılgisme ba- kılırsa Dua adlı parça daha şimdiden albümün lokomotıflığini üstlenmiş du- rumda) öyküsünü. ruhunu, çızgisinı lrem şöyle anlatıyor: "Son alü yıkhr eşim Hansu İrem'le birlikte, bir anlamda koridor macera- smısonlayacak,yenişarkılardanoiuşan bu albümü hazuiryorduk. Böyiesine Saym'm eskikavıtlanalıâındetopiaiKh. Sayın'dan hoşbir 'Sada' Kültür Bakanhğı ve TRT, geçmi- şin hazinelerini bugüne aktarma- da, albümlerde belgelemede son derece yetersiz kaltrken Unkapa- nı'ndaki birkaç şirket bu görevi üst- lenmeye çahşıyor. Son olarak "MegaMürfk" bu ça- baya ünlü neyzen NiyaziSaym'ın yo- rumlanndan oluşan Sada adlı al- bümle katıldı. Albüm, ustanm çe- şitli dönemlerde bantlara aktanl- mış tertemiz kayıtlannı içeriyor. Bunlar: "Pençgah" solo (1974'te lzmir Radyosu'nda kaydedilmiş Neyzen SaBhDede'nin Pençgah Peş- revı ıle Acem Aşıran Peşrevi, 3.Se- lim'ın Pesendide Saz Semaisi); "ŞehnazAşiran Taksim, Saba Tak- smT (1971 'de Istanbul Radyosu'nda kaydedilmiş, hüzzam, uşşak, evça- ra makamlanndaki yapıtlar); yine fstanbul Radyosu kayıtlanndan "Hfizzam Taksim, Uşşak Taksimi" ve Evçara Taksimi, Karatay Med- resesinde Saba Taksim (1964'te Konya Karatay medresesinde kay- dedilmiş); Bestenigâr Taksimi (1978'de New York'ta kaydedil- miş); Aka Gfindüz Kutbay'la or- " tak ürettiği Iki Neyden Denemeler. 1927 Usküdar doğumlu Niyazi Saym, Istanbul'da yetiştikten son- ra belediye konservatuvannda öğ- renim görmüş. Yaşadığı mahalledeki ortamdan etkilenip neye sevdalanrruş ve 15 yıl boyunca her perşembe günü Halfl Dikmen'den dersler almış. Musta- fa Düzgünman'dan ilahi dersleri- nın yanında ebru, cilt ve fotoğraf- çılık da öğrenrniş. 50'li yülarda ÜsküdarMusüri Ce- miyeti'yle ve neyzen SüIeymanEr- guner'le tstanbul Radyosu'nda saz eserleri ıcra etmiş. 1956'dan 1969 yıhna kadar Is- tanbul Belediyesi Konservatuva- n'nda icra heyetmde görev aldık- tan sonra Devlet Konservatuva- n'nda öğretim üyeliğine başlamış. Niyazi Saym halen bu görevmi sür- dürüyor. 15 yıl sonra grubu bırakan ünlü gitarist, solo calısmalar yapacak Eldes, Bulutsuzluk'tan ayrıldıOn beş yıldır "Bulutsuzluk Özkmi" bünyesinde muzık üreten ve Türkiye'nin en önemli gıtarcılanndan biri olarak değerlendirilen Akm Eldes gruptan aynldı. Yeni albümün provalan kapsamında stüdyoda demo bant hazırlandığı sırada fıkir aynlıklannın ortaya çıktığını belirten Eldes, o andan sonra solo bir albüm çıkarmak için çahşmalannı sürdürdüğünü, iki parçasının kayıtlannı bıtırdığini açıkladı.Bu arada gruba son • dönemde katıhnış bassçı Oya Erkaya da Bulutsuzluk Özlemi'nden aynldı. Bulutsuzluk Özlemı'nin lıderi f Nejat Yavasoğullan ise bundan sonra yollanna Blues Ekpres'ten gelen Süleyman Bağaoğlu (elektrikli gitar) ve Burak Göven'le (bass) devam edeceklerini belirtti. Batı'da da gruplarda tam bir yaprak dökümü yaşanıyor. Rock dünyasmm en önemli gruplanndan Smashing Pumpkins'ın dağılmasından sonra bu âlemin özgün seslennden Büjy Corgan'ın solo işler yapacağını açıklaması bile müzikseverlerin üzüntüsünü gidermedi. Geçen yıl Robert Smitfa'in The Cure'u yetim bırakması, Verve, Faith No More, Soundgarden'ın tarihe kanşması, RATM'nin lideri De La Rocha'nın fikirsel farklılıklar nedeniyle arkadaşlanndan aynlması, Gallagher kardeşlerin süreMi "«*• çekişmeleri sorracu Oasıs'in yaratım açısından dibe vurması rockseverleri derinden etkiledi. Popta da Spice Girls'teki kavgalar. AII Saints'in Appleton kardeşlerin iki kez son anda gruptan ayrılmayı ertelemeleri, Backstreet Boys'taki solo çalışma ıstekleri de hayranlannı korkutuyor. Yalnızlığa bir adım dahaPoplaştınlmış blues'un en büyük gi- taristlerinden Chrîs Rea (49 yaşında), pop dünyasının kurallannı harfiyen uy- gulayıp sık sık albümler yayımlamayı sürdürüyor. Ustanın Türkiye'ye geçen ay ithal edilen yeru albümünün adı "KingOfrhe BeachT Balladlarla yeni tatlardaki pop arayışlannın bir araya getirildiği al- bümdeki, gerek çalmalar gerekse gün- den güne daha da olgunlaşan Chris Rea'nın vokal yorumu vasatm üzerin- de. King OfThe Beach'in Rea diskog- rafisine ne gibi yenilik getirdiği soru- suna verilecek ilk yanıt, ustanm bu al- bümde grubunu daha geri plana itip yalmzhğı tercih ettiği olabilir. tt God Gave Me An AngeF adlı par- ça için yalnız başına ürettiği elektronik altyapı çok çarpıcı. The Memory Of A Good Friend ile Tamatave'de ise grup- tan yalnız davulcu Martin Ditcham ile Hammong orgu çalan Pete VVingfield'ı yanına alıp daha sade soundutercih et- mesi, albümü açan isim parçasmda yi- ne tek başına gitar, bass ve klavyeyi çalması da bu yeni seçimin diğer gös- tergeleri. Diğer parçalarda ise vokal deneyler (All SummerLong ve The Bones OfAn- gels'taki vokal yapısı Rea'nın ulaştığı noktayı gösteriyor), kompozisyonlar- daki zenginlik albümü son dönemin en iyi yapıtlanndan biri haline getiriyor. Chris Rea'nın bu yeni bireysel açılımı, devrimi grubun albümde figüran oldu- ğu anlamına gelmiyor, grup sayesinde, özellikle ritmik altyapı çok üst düzey- de seyrediyor. King OfThe Beach bu aym flaş albümü... Chris Rea yeniden tistelerde. Pat Metheny'in canlı kayıtları cift CD-kasette Sürpriz yonımlar Geçen yaz başı Larry Grena- ider (bass) ve Bül Stevvart'la (da- vul) yaptığı Trio 99-00 adlı al- bümle büyük ilgi gören Pat Methenydur durak bil- meden üretmeye de- vam ediyor. Aşağı yukan yüda 250'ye yakın konser vere- rek tekniğini çok ile- riye taşıyan Metheny bu sefer de iki yıldır dünyanın çeşitli yerle- rinde gerçekleştirdiği turnesinden topladığı kayıtlan, canlı perfor- mansınm en iyi örnekle- rini Trio-Live adlı iki sa- atlik bir yapıtta topladı. Çift CD-kasetlik albümün içe- riği gözden geçirilmiş eski ya- pıtlardan, yeni kompozisyonlardan oluşuyor. Birinci CD-kasette yer alan Giant Step, Into The Dream, May It Secretly Begin parçalanyla The Bat ve All The Things Are You adh ba- ladlar, Metheny'in unutmuş gibi gö- züktüğü sert yorumuyla romantik ya- nını bir arada sunuyor. Ikinci bölümde de süreleri çok uzun altı önemli parça var. Bu bölümün en dıkkat çeken yorumlan, Metheny'nin 12 telli gitarla çaldığı Counting Texas ile 18 dakikalık 'heavy' Faith Healer. Özetle Trio-Live, Metheny ve arka- daşlannm birlikte günden güne daha iyi çaldıklanm belgeleyen, yumuşak atmosferden müthiş enerjik çizgiye kolaylıkla geçebildiklerini gösteren, son derece uyumlu bir grup haline geldiklerini müjdeleyen çok başanh bir çalışma. uzun birsüreçte, doğaDıkla,yaşadılda- runızla, Türkiye'de yaşananlarla, bi- zimdüşlediğimiz müzik ve ha>atın geJ- gitinde, albüm çeşitli dönemeçlerden geçti. Birçokkez çaüyı. hatta temel an- laümı yıkıp yeniden kurgular yapük. Sonuçta yaşananlar ne ohırsa oisun, çıtayıbeffibirbih^vükseidikiermeko- yanlara saür aralannda gizn* çözümle- mekrgönderip.buhuıduğumuzbovut- lardan daha ötelereuçmaya karar ver- dilu. Böylecehiç bhmeyecekmiş gibigörü- nen bu albümü birirdik. Seni Sevi>o- rum'la uğraşırken birçok yeni müzi- kal öykünün kapısı aralandı ve yıllar- dır bitirme tezi mıziiğinde hazuiadı- ğonbualbüm,gelecekteki projeterin te- meüni oluşturan yeni bir ana fikre dö- nüştü» Bu albümün, şürsd ve müzikal yön- lerden 28 yılhk sanat serüvenimin do- ruğu okluğunainannvrum. Sürektiola- rak kmlan. indtikn masumiyeaerine, şeffaflıkianna yanıt arav'anlannjiirek- lerini serinletecek şarkilar bunlar. Ancak,duyarsız hayaüannı,gelgeçve yapay ilişkflerini sürdürmekte ısrarlı olanlara,söylemlerimuzakverahatsK- hkveridgekcekm;Diğerieriyleu2imyıl- lanhrba-vürekböyüsüpayiasıyoruzJ' Enrf Büyükburç KaçYü Geçti Aradan AHKocatepe'nin yerli po- pun geçmişiyle ilgilı yaptığı araştıımalann bir bölümü da- ha, bu kez Kaç Yıl Geçti Ara- dan adıyla çift CD-kasette bir araya getirildi. Kocatepe'nin Yapı Kredi için hazırladığı bu albümün küçük bir bölümü kısa süre önce 40 Yıhn Listebaşı Şar- kılan adlı yapıtta da yer al- mıştı. Türk pop müzik tarihinin 1960-70'li yıllarından hitle- rin bir araya getirildiği bu al- bümün dağıtımını ADA Mü- zik üstleniyor. Şirketten verilen bilgiye göre Yapı Kredi'nin geçmiş- te yayımladığı albümlerin yeni baskılan da aym yolla müzikseverlere ulaştınlacak. Kocatepe'nin seçtiği par- çalarrn hepsi aşağı yukan ün- lülerin simge haline gelmis parçaları. Otuzluk bu muh- teşem listede Büyükburç'un ilk yerli pop bestesi kabul edilen Litüe Lucy"süıden pro- testmüziğin en önemli isim- lerinden Ortaçgil'm Olmah mı Ohnamalı mı'sma, Nûk- hetDuru'nun Melankoli'sin- den (beste: Ali Kocatepe) özdemir Erdoğan'ın Mo- dugno uyarlaması Keman öğretmeni'ne, Cem Kara- ca'nın Resimdeki Gözyaşla- n'ndan (beste: Mehmet So- yarsian) SezenAksu'nun rüş- tünü ispat ettiği Kaybolan Yülar'a, Eürovision parça- lan Seninle Bir Dakika ve Dostluğa Davet'e, Esme- ray'm Toplu îğne'yi kazan- dığı Unutama Beni'ye kadar listelerin üst sıralannda do- laşmış birçok parça var. Birnot daha; Kocatepe, al- bümün kapağında yorumcu- lar ve yapıtlar hakkında ge- niş bilgi de sunuyor müzik- severe. CÖRÜS Opera'dan Konser'e Torgy and Bessf ... Dünyanın sanat merkezlerinde çeşitli yorumlara, hattatarbşmalara açık birolay var Amerika'nın dünyaca popüler bes- tecilerinden Gîeorge Gershwin (1898- 1937)'ın "Porgy and Bess" operası, bes- tecinin ölümünden önce şart koştuğu gi- bi "sadece zencı sanatçılar tarafmdan, zenci operası" biçiminde mi oynanma- lı? Yoksa birçok ülkede. şimdı de bizde olduğu gibi "Konser tarzında mı seslen- dirilmeli?" Anımsamamız gereken bir olay bu ko- nuda şu: 1968-1969 sezonunda Anka- ra-Devlet Opera ve Balesi Gershwin'in "Porgyand Bess" eserini, üç perdelikope- ra olarak Türkiye'de ilk olarak oynamış- tı. Dubos Heyvvard-lra Gersvvin ikılisinin yazdığı metın ve lırik'leri dılimize Ulvi Ce- mal Erkin ve Necil Kazım Akses çevir- mişter, Aydın Gün usta deneyimiyle sah- neye koymuş, orkestrayı Lehman Engel ve koroyu Andrea Giorgi yönetmışter, ko- reografıyi Sait Sökmen, dekoru Acar Başkut, kostümlen Osman Şengezer uygulamtşt. Başrolleri Mete Uğur (Porgy) ve Azra Gün (Bess) yorumlamışlandı. Di- ğer rol alan sanatçılarla birlikte bu etkin- liğin başansı unutulamaz.. "Porgy and Bess" operasının dünyada ilk oynamşı ise 30 Eylül 1935'te Boston Colonial Tıyat- rosu'nda gerçekleşmiş... Bugünkü köşemizde "Opera mı, Kon- ser mi?" konusunda görüş belirtecek değilim. Şöyle ki sanatyaratım veyapım- lannda özgün olanla (orijinal), sonra de- ğişikJiğe veya yenilenmeye dönüştürû- len aynıyapıtın izlenmesinde, her iki uy- gulama da başanh olsa bile ayn tat, ay- n renk, ayn algılanma taşıriar. Bu bakım- dan Gershvvın'in Jazz (Caz) müziğinin ezgilerini, ritimlerini, özellikle çok etkile- yıcı melodilerinı ıçeren şarkılann yoaım- lanışında ayn bir özellik vardır. Şöyte ki, yorumlayışta hem caz tekniği hem de zenci gırtiagı dediğimiz renk tınısı Gersh- vvin'in birçok bestelerinin, dolayısıyla "Porgy and Bess" operasının seslendi- rilişinde de vardır. Istanbul Devlet Ope- rası ve Balesı'nin "Porgyand Bess" kon- sennde bu yorumu bekleyemeyiz. Böy- lece bu konseri, kendı tarzı ve ozellıği içinde, başta orkestrayı yöneten Ingıliz şef mary GrifRths olmak uzere, Caner Ruh- selman yönetımınde koro ve solistleriy- le izfemiş olduk.. Bu operada, dünyayi sa- ran melodi "Summertime''şarksınt, özel- likle yüksek tiz notalarda başanyla ses- lendiren Ayşe Sezerman'ı (Clara) dinler- ken aynı şarkıyı jazz teknığıyle soyleyen ölümsuz Sarah Vaughan'ı anımsamamak elde değil... Öncelıkle, muzık dünyasın- da "popüter müziği ve cazı ciddi bir for- ma sokan, senfonik orkestra seviyesin- de seslendirmeyle birieştiren ve bu yol- da yenilikçi bir besteci olarak tanınan ama genç yaşta Ölen" George Gersh- vvin'in acaba "Porgy and Bess" opera- sını bestelerken ne amacı vardı: "Zenci toplumun banş ve dostluk içinde yaşa- masına müzıkle hızmet etmek"\i deni- yor.. Gersrtvvin'in 'Rhapsodyin Btue", "An American in Paris" ve daha nice beste- len hep yaşıyor... Yerli popta Kayahan yeni albümü Göoül Sa>fam'la liderliğıni bu haftaya da taşıdı. Rafct El Roman, Hannneh"yle ıkıncı olurken 40 Yıhn Listebaşı Şarfalan adlı toplama albüm lısteye üçüncü sıradan girdi Sanat müziğınde lıste yine aynı: Muazzez Ersoy, Nostaljı 10-11-12 ıle birinci, SibelCan yeni albümü Işte T. S.M. tste Sibel Can'la ıkıncı, Emel Saym, Ah Bu Şarkilar albümü) le üçüncü. Halk müziğınde Yavuz Bingöl; Üşödûm Biraz'la 1 numara: Onur Akm,Ey Hayat'la ikinci. Grup Yorum, Seçmeler albümüyle üçüncü. Yabancı müzıkte Jennifer Lopez, J-Lo adlı yeni albümüyle bınncı, toplama albüm Musk OfThe Milleniıtm ikinci, Bond grubunun Born albümü üçüncü. yeniler- Miracle - Soap - Various •' .• ' - - The Magnificent Tree - z , Hooverphonıc - Onka's Big Moka - Toploader - Fıeld Commander Cohen: Tour Of 1979 - Leonard Cohen - VVetcome To The Qub - Trip4 - Vanous. -JJ72-JJ72 - SJ.O.S.O.S. Volume One - Spooks - TP2.com-RKelly - Razmataz - Paolo Conte - Hagalaz' Runcdance - Vohen -Portrait,ChetBaker : -Portrait,Da\eBrubeck ^ - PortraK, Miles Davis (electric) - Portrait, Bill E>-ans - Karşıyakadan GüJdeste - Y Saoulis, M. Belgin, T Saran ~ - Sada-Niyazi Sayın ' f - Seyahatname - Mercan Dede ' ' -Hayat?-Cemah - Kaç Yıl Geçti - Çeşitli Sanatçılar - Seni Seviyorum - llhan îren