Catalog

SAYFA CUMHURİYET 21 OCAK 2001 PAZAR 14 JVLJİJİ LJrV kultur@cumhuriyet.com.tr Melih Fereli, sekiz yıldır sürdürdüğü İKSV Genel Müdürlüğü görevinden aynldı ^Inaıulıııaz bir büyü yarattık' dostluklar oluştu, sanat ve kültür adına inanılmaz bir büyü yaratıldı vakıfta. 30 yıllık iş yaşamımın hiç bir « döneminde bu kadar keyifle, sevgiyle, sabır ve sadakatin bir arada yaşandığı, en akla gelmeyecek engelleri ve zorluklan değiştirmeye hazır bir birlikteliği hiçbir işimde yaşamadım.' Caz Festivali'nin oluşumunu sağladı 'Bienal ve tiyatroda büyük sıçrama oldu' HANDAN ŞENKÖKEN 1985 'te tenor olarak yer aldığı Philhar- monia Chorus/London ile 13. Uluslara- rası Istanbul Festivali'nde Aya lrini'de Haendel'ın 'Mesih Oratorvosu'nun Tür- kiye'de ilk seslendirilışıni sağlamıştı. 1993'te ıse Istanbul Kültür ve Sanat Vak- fi'nın genel müdürü oldu! Yine yıllar ön- ce üniversitedeyken Nevv Virginians top- luluğuyla Nixon'ın Beyaz Saray'da Noel kutlamalannda şarkı söylerken, 2000 yı- lında Beyaz Saray'da yapılan 'Kültür ve Diplomasi Konferansı'na Türkiye'yi tem- silen katıldı. Yıllarca tngiltere'de yaşa- mıştı, 1998'de Türk-lngiliz kültürel iliş- kilerine yaptığı katkılardan dolayı Bri- tanya Imparatorluğu Büyük Nişanı bağ- lamında ödüllendıntdiğı 'Subayhk' un- vanını Kraliçe IL Elizabeth'in elinden al- dı... Şaşırtıcıydı; inancı, disiplini, ilkeli tav- n, risk alışı, örgütçülüğü, özverisi, en çok da ihtirasıyla gerçekleştirdikleri kültür yaşamımızda büyük iz bıraktı. Gerçekte makine mühendısi olan Me- lih FereH, 8 ytl boyunca üstlendigi genel müdürlüğü süresince Istanbul Kültür ve Sanat Vakfi'na yeni boyut ve açılımlar kazandınrken bizim de ufkumuzu geniş- letti. Sadece vakıf çahşanlanna değil, fes- tival izleyicisine de hep daha iyisinin bek- lentisinı verdi. Önce yerel yaratıcıhktan evrensele ulaşmanın paniğinı yaşadı. En önemli lojistik konu paraydı. Bugün de ol- duğu gibi..."Vakfin tek önemli sonmu, kendisineveizie>icisineyakıştınlabflirpro- jeleri kotarabilecek, güvencede oiabflecek parasal bir birikimi olmamasL" Vakfı. 'üstü tozlu deviet dairesi' izleni- minden kurtardı: sanatsal ve ışletmecilik anlamında imaj yaratarak. Sponsorluk ve halkla ilışkiler yönetimini, disiplinlerin danışmanlannı oluşturdu. Özgürlük tanı- dığı yönetıcilerine ekip anlayışuu benim- seterek performansı yukanya çekti. Ön- Sekizyılda neleryapü? ÎKSV'yi kurumsallaştırdı. Yönetici kadrolan yeniden yapılandırdı. Festivallerin ve Istanbul Bienali'nin sanatsal içeriğini zenginleştirdi. İKSV'yi, gerek kendi yapımlan gerekse ortak yapımlarla uluslararası öncülüğe yönelmesi ve yeni uluslararası oluşumlar için çağn alacak saygınlığa ulaştırdı. Sponsorluk programı oluşturdu, özel sektör desteğıni arttırdı. Türkiye'nin ve Istanbul'un yurtdışmda tanıtımı açısından festivallerin ve bienalın etkin bir araç olarak kullanılması için yeni arayışlara yöneldi. ÎKKM'nin projelendirilmesi ve işletme planının hazırlanmasım sağladı. ce medyanın desteğini sağladı, sonra spon- sorluğu kurumsallaştırarak sürekli ve gi- derek artan bir imece anlayışını yaşatma- yı başardı. Hep artan çeşitlilik ve yenilik- lerle fesrival kimliğini oluştururken belli temalar işlendi, değişik yorumlar gözetil- di, buluşmaprojeleriyle kültür ahşverişi yoğunlaştı. Ozgün ve ortak yapımlar ger- çekleştırildi.Çok kısa sürede 'Istanbul Festivalleri'nin saygmhğmı ve sanatsal içe- riğini daha da yukarrya'çekti. 1995'ten ıtıbaren Istanbul Kültür ve Kongre Merkezi'nin yapımının tamamla- narak tKS V tarafindan işletmeye alınma- sı; Istanbul Festivalleri'nin, vakfın büyük bir sıçrama yapması, geleceğinin güven- li kılınabilmesi, daha geniş kitlelere ses- lenebilmesi için ulaşılması gereken en önemli hedefti! Gerçekleşemedi... Bupro- jenındevletinelinebırakılması 'vakfin ve festivallerin geleceğme ipotek koymak'tı. Çünkü fKKM. misyonu 'İstanbuTu bir dünya kültür başkenti yapmak" olan va- kıf için inanılmaz bir rüyaydıîGelinen nokta çok üzücü bir düşkınklığıydı onun için. u lKSV'nin kendini aşmasma ve çok önemli bir kulvarda öncülüğünü yine ka- mtlamasına olanaksağlayacakbir projey- di İKKM; dahast başta ben olmak üzere tüm tKSV ekibi için heyecan verici bir motivasyon kaynağrydıJKSVnin kültür ve sanata bakış açısryla ve hizmet anlayv şr> la işletilmesi halinde, İKKM gerçek bir sanat kununu künüğine kolayca kavuşa- bilecekti Oysa, devletin uzmankkalanma girmediği halde, İKKM'nin devlete dev- rinin yaratacağı sonuçlar. hükümctJer de- ğiştikçe, değişen kültür ve sanat politika- lanna hizmetin ötesine geçemeyecektir. Sonuçianru böyle gördüğüm bu devir sü- recine tanıklık ctme\i kabulknemedim." İKKM ile bırlikte festivallerin yapısı değişecekti. Yepyeni bir konumlandırma ve yeniden yapılanma şansıydı. Amaç, etkinlikleri bütün sezon boyunca her sa- nat disiplıninde ve çok daha aktif, kucak- layıcı biçimde, işin eğitsel boyutunu da ir- deleyerek sunmaktı. Festivalleri de yeni dinamiklerle ele alıp, bambaşka bir anla- yışla sezondan farklı kılmanın arayışı için- deydi tüm ekip. Çok zor çözdüğu olaylar daima yerel yönetim, devletle ilişkisi ve bürokrasiyle oldu.Yabancı mısyon şefleriyle kol kola sponsor aradığı gibi, Açıkhava Tiyatro- su'nun dışındaki köftecilerle de uğraş- mak zorunda kaldı. Müthiş bir çaba ve sa- vaşımla iKSV'nin genel bütçesının yüz- de 80'ini sponsor desteğiyle sağlasa da, 'düş'ünü deviet desteğiyle gerçekleştire- medi (!)Heyecanını yitırdi ve büyük coşkuylal Mart 1993'te üstlendigi göre- vinden 19 Ocak 2001 'de sessizce aynldı... BtENAL: Dünyanırı çağ- da§ sanat haritasının izeri- ne îstanbul'un konulması, l ö z de vanz' gibi birtavır 4. bienalle oldu. Burala en önemli karar, tek küratör se- çimiydi. Bunun ReneHock olması büyük avantaj lır ge- tirdi, çok başarıh bir yinte- min kazanılmasını sailadı. Sanatçılara ve küratöre bel- li bir tema içersinde biiyük bir özgürlük; ancak hınun yapılabilmesi için yaloncı misyonlann, devletlerü kat- kısını da en yüksek rokta- ya çekebüecek bir anfcyış... Tamamen bireye odakSana- rak o bireyin yaşadığıken- tin devletinden desteğn ka- zanılmasım sağlayankar- ma bir yaklaşım. Istanbul Bienali bütüı içe- rideki çalkanulara, eleştiri- lere ve övgülere ra|men dünyada büyük bir lina- mizm olarak algüandı /e Is- tanbul'a gözlerinçevrlme- sine yol açtı. TİYATRO FESTTWLİ: Kuruma geldiğimde gdirdi- ği yük nedeniyle yaplma- ması kararlaştırılmışt. Di- rendim, önkoşulum Ti/atro Festivali'nin mutlaks sür- dürülmesiydi. DikmeıGü- rün'ü yönetmen olarakaner- dim, kabul edildi. Tirki- ye'de bütün şimşekler uze- rimize çekebüecek bir;esa- retle bazı yenilikleri,yeni bakış açılarını, kulvırları sunduk. Çok geniş bfrufuk açılımı yaşandı. Türki'e dı- şında adımız duyulrruzken kendi yapımlan ve ortâc ya- pımlar için çağn alaı bir festival haline geldil. En büyük sıçramayı mevcıt fes- tivallerimiz arasında henal ile tiyatroda yaptık. Yeıi bir açılım olarak cazı görlük. CAZ FESTİVALt: Caz Festivali, korulduğu ginden itibaren çok büyük br ilgi odağı oldu. Ehşandan jeldi- ğim için caz festivali a1ı al- tında çok değişik müâkle- rin, farklı kitlelere uljştın- labilir bir esnekliğe .ahip olduğunu zaten yaşamştım. Müzik Fesri\'ali içinde sayı- sı çok az olan caz konserle- ri büyük ilgi görüyordu. An- cak böyle daha büyümesi söz konusu değildi. Bura- dan ayırarak serpilmesine, gelişmesine ve yepyeni bir ilgi odağı olmasına olanak verdik. Doğal olarak da pat- lama yaptı, sponsor gelirle- rimizi arttırdı, hem grafiği yükseldi hem de inanılmaz bir tarutım unsuru oldu îs- tanbul'un. Avrupa Caz Fes- tivalleri Birliği'nin örgüt- lenmesini sağladık. Son iki yılda da Görgün Taner bir- liğin başkanı oldu. Bu bir ekip çalışması sonucu oldu, çok önemli bir kulvardı. FtLM FESTİVALt: Film Festivali uzun yıllar kendi- sini iyi bir yönetimle kanıt- lamıştı, ama yenilik arayışı- na girmesi şarttı. Hartaben- ce bundan sonra daha da ye- nilikçi arayışa girmesi la- zun. Son birkaç yılda sessiz filmler, animasyon gibi ye- ni bölümlerin katılması bağ- lamında bir dizi değişiklik yaparak zaten var olan bü- yük ilgiyi hem bu düzeyde tutma hem de daha ileriye götürme gibi bir çalışma- mız oldu. MÜZİK FESTİVALİ: Bi- zim amiral gemimiz. Zaten çok nitelikli bir içeriği var- dı, daha da yukanya çekile- bilmesi mümkündü ve öy- le oldu. Sponsorlanmızm yaptığı kaâa sonucu dana pahalı pTojeleri ızleyiciyle buluşturabildik. ltiban daha da yükselen bir festival ol- duğu dış çe\Telerde algılan- dıkça. sanatçılardavetimizi beklemez oldular, tam ter- sıne 'Ben niçin tstanbul'a gelmryorum' kaygısı yaşa- maya başladılar. Akmtı çok çabuk tersine çevrildi. Tabü ki dışanda yaptığımız gö- rüşmeler konferanslar, kong- reler, bireysel dostluklar bunlan etkıliyor. En önem- li şeylerden biri de benim- le birlikte Sir John To- oky'nin de bize katılması oldu. JessicaLange, Olivierödlilüne aday Jessica Lange'ın rakip4eri arasında Julia Ormond da var. Kültür Servisi - lngiliz Laurence OK- vier Tiyatro ÖdüDeri adaylan belli oldu. Oskar ödüllü oyuncu Jessica Lange. bu ydın Lawrence Oüvier Tiyatro Ödülleri'ne en iyi kadın oyuncu dalında aday göste- rildi. Lyric Tiyatrosu'nda sahnelenen Eu- gene O'NeüTin 'Long Day's Journey In- to Night' (Uzun Günün Geceye Yolculu- ğu) adlı oyunundakı morfın bağımhsı an- ne rolüyle ödüle aday gösterildi. En iyi kadın oyuncu adaylan arasında Jessica Lange'ın yanı sıra Helen Mirren 'Orpheus Descending', Julia Ormond MyZincBed\ HarrietVValter Lıfex3' ve Juüe VValters 'All My Sons' bulunu- yor. En iyi erkek oyuncu adaylan arasjn- da Sean Campion, Conleth HUL, Mkhael Gambon,BiIlNigrrv ve geçen yıl National Theatre'da sahnelenen 'Candide' adlı mü- zikal oyundaki rolü>le en iyi aktör seçi- len Simon Russell Beale bulunuyor. Be- ale bu yıl aynı tiyatroda oynadığı 'Ham- let'teki rolüyle göze çarpıyor. Arthur Miller'ın 'AU My Sons' adlı oyunu altı dalda ödüle aday gösterildi. Bunlann arasında en iyi yönetmen dalın- da Howard Davies ve en iyi yardımcı ka- dın oyuncu dalında Catherine McCor- mack bulunuyor. 1976da VVestEndTiyatroDerneğiÖdül- lriolarak verilen ödüller, 1984'te OBvi- e- OdüDeri adını aldf. Ödül töreni bu yıl 23 Şubat'ta Lyceum lyatrosu'nda CBveAnderson tarafindan sınulacak. Yasmine Reza'nın 'Life x 3' ile David tare'ın 'My Zinc Bed' adlı oyunlan ise EBC en iyi oyun ödülü adaylan arasın- dı. En iyi yönetmen adaylan arasında ise fovvard Davies ile bırlikte Mkhael Gran- dıge 'Pas"sion Play', Nicholas Hytner 'Orpheus Descending'. TYBVOT Nunn 'The Gıerry Orchard' ve Ian Talbot "The Pi- ntes of Penzance' var. "Ekol" olmuş bir okulun yüz yılı aşan tarihi Tarılıı. cumhuri\et tarihinden daha gprilere giden Robert Kolej ve VmerıLan Kız Koleji il»1 ılgili "her sey* A History of Robert College da. Robert Kolej [>rofp«örlt*rmdeıı John Freely. Robert Kolej in Bogaziçi L niversitpsi'ne kadar uzanaıı gelişitnini. fotograflar eşliginde anlatıyor Ibtnail (leuı'in onsözü\le. ODO A History of Robert College John Freely. 1 ı ılt kurton kultılu. Ingılizci' 22 x 28 cm . 2000. Takım ISBN QT)-()8-()2^8-l (1 «ılt 352 sajfa. ISB.N <J -T 5-084)255-1 2 c\\x 334 say'fa İSBN <>75-08-Ü2ö6-x 3o.000.000 TL YAPI ««EDI TATİKLAKI K İ T I I E V I E H I : • ISTANBUL 212 293 OB 24 / 502 • İZMİR 232 463 82 90 • ANKARA 312 435 85 94 £ posts yKxultur^y^ykLiHur com tr Wcb SJtcsı www ysptfcrcd yayin'srf conı lntoıııvt sstif: ıvww-9lıop-Wpvf#ııllııC-C9Hl/ylıy YAPI KR£Dl KULTU« SANAT YAYiNClLtK TİC VE SAN A S 212 293 08 24 252 47 00 Sundance Film Festivaline 106 film katılıyor En bağımsız oh kazanacak Kühür Servisi-Bağımsız filmlere dün- ya ölçeğinde gösterim olanağını sağla- yan Sundance Film Festivali Utah'ta per- şembe günü başladı.Bu yıl festivale, için- de dünya sınemasından ömeklerin de ol- duğu 106 film katılıyor. 10 gün sürecek olan festival sinemaseverler ve film ya- pımcılan için yeni eğilimlerin ve yeni ye- teneklerin öne çıkacağı bir ortam oluş- turuyor. Geçen yıl festivalde keşfedilen film- lerden ikısi 'You Can Count on Me' ve 'Chuck and Buck' idi. 'Blair Cadısı' ve 'Seks, Yalanlar ve Vkleotape' gibi film- ler de festival sayesinde dünya ölçeğinde geniş bir pazar olanağı bulmuştu. Aktör ve yönetmen Robert Redford 1981 'de bağımsız film yapımcılannı des- teklemek üzere Sundance Enstitüsü'nü kurdu. Şımdi her yıl 400 film yapımcı- sı bu enstitünün programlanndan yarar- lanıyor. Festivale yeni yeteneklere ek olarak büyük isimler de katılıyor. Açılış gecesini Christme Lahri sundu. Samuel L. Jackson, "Caveman's Va- lentine' adlı filmi, RkhardHarris'in ro- manından uyarlanan, Kate VVinslet'in oynadığı Ikinci Dünya Savaşı sırasında geçen lngiliz filmi 'Enigma* ,'Karanhk- ta Dans'ta Lars Von Trier ile bırlikte ça- lışan Izlandalı yönetmen FridrikTbor Fri- diksson, 'Angeb of Lniverse' ile katıla- cak. Bu yıl Sundance'de gösterilecek film- ler arasında dıjital efektlerin yoğun ola- rak kullanıldığı çok sayıda film var. Bü- yük Jüri Ödülü festıvalin bağımsız ruhu- nu en iyi temsil eden filme verilecek. Fes- tivale katılanlar tzleyici Ödülü için oy ve- rebilecek ve film yapımcılan da Film Yapımcılan Kupası için kendi beğendik- leri filme oy verebilecekler. A P I Y O R L A R ? Daniel Day Lewis Beckett olacak • Daniel Day L6WİS, şuanda Martın Scorsese'nm yönettiği 'Gangs of Nevv York' adlı bir filmde rol alıyor. Yıl sonunda Samuel Beckett'in yaşamını anlatan biyograf ik filmde rol alacak. • Jon Turteltaub. Disney için 'Enchanted' adlı bir filmi yönetecek. Hem günümüz New York'unda hem de çizgi film dünyasında geçecek filmde olaylar, fakır bır köylü kızın yakışıklı bir prense âşık olması ve buna kızankörü kraliçenin kızı çizgi film dünyasından kovmasıyla gelişiyor. • Ollver StOlie, yönettiği ve Angelina Jolie ile Ralph Fiennes'in başrolünü paylaştıklan 'Beyond Borders' adlı filminden sonra yeni bir film için kamera arkasma geçecek. Yönetmen son filmi için daha önce hiç yapmadığı bir şey olacağını söylemekle vetindi. • Robert Redford, 'Motorcycle Dairies' (Motorsiklet Güncesi) adlı, Che Guevara'nın hayatını ve kişiliğinı aydınlatmayı amaçlayan yeni bir film projesine yapımcı kimliğiyle destek verecek. • Jason NeVVSted yaptığı müzik yüzünden uğradığı fiziksel zararlar ve kişisel nedenlerden dolayı 'Metallica'dan aynldığını açıkladı. 14 yıldır 'Metallica' gnıbuyla çalan ünlü basçı Nevvsted, gnıpla birlikte 'Metallica', 'Load', 'Reload'un da aralannda bulunduğu altı albüme imza atmıştı. Newsted' in bu karan gnıp arkadaşlanndan da destek gördü. • U2. dünya turnesine çıkıyor. Son albümleri 'AU That You Can't Leave Behind' ile büyük başan yakalayan grup, rurne kapsamında 50 Kuzey Amerika, 30 Avrupa konseri verecek. Gruba kimi konserlerinde PJ Harvey de eşlik edecek. • Cerard Depardieu son filmi' Le Placard'da (The Closet) Fransa'nın en büyük prezervatif dağıtımcı şırketinin homofobık yöneticisini oynuyor. Filmde, özellikle gençlerin AIDS'e karşı korunması ve toplum bilincı konulanna dikkat çekiliyor. Film, 52 yaşındaki • Depardieu "nun temmuzda geçirdiği kalp ameliyatmdan sonra rol aldığı ilk sinema projesi. • Nlcole Kidman, Paui Verhoeven'in yönettiği 'Mrs. Satan' fılmjnde başToJ^; • < üstlenecek. Fiknde, 19. yüzyılda kadınların cinsel özgürlüğü için militanca mücadele veren Amerikalı Victoria Woodhull- Martin'in hayatı anlatılıyor. • Britney SpearS. mart ayında çekimlerine başlanması planlanan bir gençlik filmınde rol alacak. Senaryosunu Shaonda Rhimes'in yazdığı filmde Spears, arkadaşlanyla bir-. müzisyen tarafından Los Angeles'taki bır müzik yanşmasına katılmaya ikna edilen liselı üç arkadaştan bırinı canlandıracak. Spears, aynca filmin şarkılannı da seslendirecek. • Roger Moore,, üne kaMişruğu ünlü lngiliz gizlı servis ajanı 'James Bond' tıplemesinde geçirdiği kazalara benzer bir araba kazası geçirdi. ' .„ • sandra BUİIOCk, Divine Secrets of tıe Ya-Ya Sisterhood'adlı fihnde nevıotik bır tiyatro yönetmenini oynuyor. Fim. Bullock'un canlandırdın karakterle gnnesi arasındaki larmaşık ilişkıyi konı alıyor.