Catalog

SAYfA CUMHURİYET 30 HAZİRAN 2000 CUMA 8 HABERLERIN DEVAMI DYP-ANAP işbirliği yaptı. Bahçeli oy kullanmadı. Ecevit; Çiller ve Yılmaz'ın Yüce Divan'a sevkine 'hayır' dedi TBMM'de 'aldama' tatnatn NOTLAR 'Küş, hep havadamıkahr?' TÜREY KÖSE/EMÎNE KAPLAN ANKARA-TBMM Genel Kuruludün "yazte- miziiğP'ni tamamladı ve eski bakanlar, başbakan- lar "aklanmış-paklannuiş'' olarak tatile çıktı. DYP'lilerle ANAP'hlann liderlerini Yüce Di- van'dan kurtarmak için "birbirlerine mecbur" ol- ması nedeniyle yaşadıklan flört, MHP'lileri kız- dırdı. Kulislerde a matik"li espriler yapıhrken MHP'liler "Ne yani hırsıza 'hırsız' diyemeyecek mryiz" sözleriyle ortaklannı hedef aldılar. MHP lideri ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli ise kuliste partililerle sohbeti sırasında, "Kurt, kuşa ulasamaz" diyen DSP Gencl Baskan Yardımcısı Rahşan Ecevit e "Kuş hep havada tnı kalır? Enin- de somında yere iner" karşılığını verdı. TBMM'nin iki aşamalı temizliği dün tamam- landı. Miiletvekilleri geçen hafta başlattıklan "aklanıa-paklama" operasyonunu dün tamamla- dılar. Görüşmeler sırasında yaşanan baa ilginç notiarşöyle: • DYP lideri Çiller'le ilgili komisyon raporu görüşülürken DYP'liler tam kadro kuliste olma- lanna karşın, genel kurul salonuna girmedi. Hat- ta DYP Grup Başkanvekili Nevzat Ercan, kapı- dan bakan nulletvekillenni bile dışanya çıkma- lan için uyardı. Genel kurul salonunun DYP sı- ralannda sadece Tunceli Milletvekili Kamer Genç oturuyordu. • MHP lideri Bahçeli. geçen hafta olduğu gibi yine oy kullanmadı. Çiller'le ilgili örtülü ödenek komisyonu raporunun oylaması öncesinde kulis- te MHP'li milletvekilleriyle sohbet etti. Sohbet dönüp dolaşıp "kurt-kuş" atışmasına gelince, Bahçeli, Rahşan Ecevit'e yanıt verdi: "Knş hep havada mı kahr? Eninde sonunda yere iner." • Çiller'in aklanmasıyla sonuçlanan oylama sonuçlanna MHP'liler tepki gösterdi. MHP Ço- rum Milletvekili VahitKayına, "Hıraza 'hırsız' diyemeyecek miyiz" derken MHP Genel Başkan Yardımcısı Adnan Uçaş. "Yine krvu-rolar" diye- rek ortaklannı hedef aldı. MHP Genel Başkan Yardımcısı Şevket Bülent Yahnki, "Madem ak- utvacakbnız, niye b.kladınız? HaysiyetsMk bu" derken MetinErgün. *Nepartiyrnişiz,kanlıbıcak- b iki partiyi bir araya getirdik'" diye konuştu. Bir başka milletvekili de, aklama yönünde oy kulla- nan milletvekillerine zeytinyağlı sabun gönder- mek gerektiğini söyledi. • Çiller, oylamalar öncesinde "Ne hafleri var- sa görsünler. Ben halkın bağnna gktecegün* di- yerek TBMM'ye gelmeyeceğini ortaya koymuş- tu. ANAP lideri Yılmaz da, Çiller'le ilgili komis- yon raporu görüşülürken oylamaya katılmayıp görüşmeleri Meclis'te odasmdaki televizyondan izlemeyi yeğledi. Yılmaz, daha sonra kendisiyle ilgili raporlar görüşülürken genel kurula indi. •Birbirlerine "mecbur" olan DYP ve ANAP'h- lar arasında "aklama flörtü" yaşandı. • 32 ANAP millervekilinin "Çifler Yöce Di- van'a gjtnıesuT diye oy kullanması dikkati çek- ti. • FP'de "yeniKkçiler'' olarak adlandınlan mil- letvekilleTİ, Yüce Divan'a sevk yönünde oy kul- landı. 'KârlabMkte insanı da düşünün' • Baştarafi 1. Sayfada tamalar şöyle: • Dünyada 1.2 milyar insan günde 1 dolann al- tında parayla geçinmeye çalışıyor. Bu kişiler en te- mel ihtiyaçlannı dahi kar- şılayamıyorlar. • Dünyada lOOmilyon çocuğun başrnı sokacak ' bir evi bile yok ve sokak- - ta yaşıyorlar. • Hergün30binçocuk »nlenebiliı hastalıklar so- nucu ölüyor. Her yıl bula- şıcı hastalıklar nedeniyle yaklaşık 18 milyon kişi ölüyor. • Dünyanınengelişmiş 10 ülkesi, Kanada. Nor- veç, ABD, Avustralya, Iz- landa, Isveç, Belçika. Hol- landa, Japonya ve tngilte- re oldu. însani gelişme sı- ralamasında en geride ka- lan 5 ülke ise Burundi, Eti- yopya, Burkina Faso, Ni- jer ve Sierra Leone oldu. • Dünyada 500 milyon küçük silah serbestçe el değiştiriyor. • 199O'lı yıllarda 50 milyon kişi savaşlar ve iç kanşıklıklar yüzünden evini terk etti. Dünyada bugün 10 milyon mülteci ve 5 milyon evsiz-barksız insanvar. îç savaşlarda son 10 yılda 5 milyon kişi ya- şamını yitirdi, yaklaşık 6 milyon kişi sakat kaldı. • Dünya parlamentola- nnda kadınlar yalnız yüz- de 14 oranmda temsil edi- liyor. • Ulusal ve uluslarara- sı eşitsizliklerin artması, haklan tehdit etmektedir. ' Afyon Cezaevi'nde rehine krîzi "** • AFYÖN (AA) - Afyon E Tipi Kapalı Cezaevi'nde bir grup mahkûm, 7 gardiyanı rehin aldı. Afyon Valisi Ahmet Özyurt ve Afyon Cumhuriyet Başsavcısı Halis Küçüksubaşı, saat 00.30 sıralarında başlayan olay nedeniyle cezaevine gelerek mahkûmlarla görüşmeye !!f~~başladı. Genel af çıkanTmamâsini Isteyen ANKARA (Cumhuriyet Buro- su) - TBMM Genel Kurulu'nda dün 8 soruşturma komisyonu ra- poru görüşüldü ve DYP-ANAP uzlaşmasıyla "akjama" operasyo- nu tamamlandı. Ortülü ödenek ile ilgili savlar nedeniyle DYP lideri Tansu ÇiDer'in Yüce Divan'a sev- kine karar veren komisyonun ra- poru 145 kabul oyuna karşılık, 123 oyla reddedildi. ANAP lideri Mesut Yılmaz hakmdaki GSM ihalesiraporunada 151 kabul, 190 ret oyu çıktı. Böylece Çiller ve Yılmaz, haklanndaki dosyalardan kurtuldu. 'Akianma operasyo- nu'nun tamamlanması üzerine Yılmaz'a hükümete girme yolu açıldı. MHP, her iki liderin Yüce Divan'a gönderilmesi yönünde oy kullanarak iki partiyi birbirine 'aklata' Hükümet ortaklan ara- sında sorun olan dosyalann ka- panması üzerine gerilim de aşıldı. Yılmaz hakkında, Kurtköy Ha- vaalanı ihalesiyle ilgili savlar üze- rine kurulan ve Yüce Divan'a sev- ke gerek olmadığına karar verilen komisyon raporu görüşülürken FP'lilerin verdiği Yüce Divan'a sevk önergesi de 57 kabul oyuna karşılık 175 oyla reddedildi. TBMM'de dünkü görüşmeler sırasında DYP'liler oylamalara katılmayarak Yılmaz'a dolaylı destek verdi. ANAP'lılar ise doğ- rudan bir destek sergiledi ve 32 ANAP milletvekili Çiller'in Yü- ce Divan'a sevkine "hayır" dedi. ANAP'tan hiçbir milletvekiünin Çiller'in Yüce Divan'a sevki yö- nünde oy kullanmaması dikkati çekti. Başbakan Bûknt Ecevit de Çiller'in Yüce Divan'a gitmesine "hayır" derken Bahçeli, oy kul- lanmadı. MHP'den 102 milletvekili Çil- ler'in Yüce Divan'a sevki yönün- de oy kullanırken DSP'den 21, FP'den 22 milletvekili de aynı doğrultuda oy kullandı. DSP'den 73 milletvekili ise ret oyu kullan- dı. Çiller'le ilgili oylamaya FP'den 59 millervekilinin katılmaması "REFAHYOL dayanısması" yo- rumlanna neden oldu. Kurtköy Havaalam ihaîesiyİe ilgili olarak Yılmaz'ın Yüce Divan'a gönde- rilmesi için verilen önergeye ise, FP'den 48, MHP'den 8 millerve- kilinin yanı sıra DSP'li AHAraba- cı da destek verdi. TBMM Genel Kurulu'nda ge- çen hafta görüşülen 7 soruşturma komisyonuraporundansonra, dün de 8 raporun görüşülmesiyle "so- ruşturmalardefteri" kapandı. Ge- nel kurulda ilk olarak eski Devlet Bakanı Burhan Kara hakkında Denizcilik Müsteşarhğı'yla ilgili savlar üzerine kurulan ve Yüce Divan'a sevke gerek olmadığına karar verilen soruşturma komis- yonuraporugörüşüldü ve benim- sendi. DSP-ANAP atışması DYP liden Çiller'in Yüce Di- van'a sevki yönünde karar veren örtülü ödenekle ilgili soruşturma komisyonunun raporu görüşülür- ken, hükümet ortaklan DSP ile ANAP mületvekilleri arasında atışma yaşandı. ANAP'lı Bülent Akarcah. "Biz- ler sava, yargıç olamayrz. Ben hiç Yüce Divan'a sevk. dokunulmaz- uklann kaldırüması yönünde oy kuDanmadun, komisvonlarla ilgi- li anayasa değişikliği yapüıncaya kadar da aynı tavır içinde olaca- ğun" diyerek Çiller'e dolaylı da olsa destek vereceklerini ortaya koydu. Bu sözlere, örtülü ödenek komisyonunun DSP'li üyelerin- den Necdet Sanıhan tepki göster- di. Saruhan, "Sayın Akarcah, hem önergeye imza atıyor, hem de bu- raya çıkıp soruşturmalann huku- ka aykun olduğunu söylüyor" de- di. Saruhan" m "Çfller'in suçu sa- bh. Böyle bir durumda keyfryet içinde olamayız" sözleri, DSP'li- lerinden büyük alkış aldı. DSP'li Gaffar Yakm' ınu Hiçbir başbaka- nı üzmemetiyiz. Hiçbir bakan ve- ya başbakanın suç işlemesine ihti- mal\ermiyorum" sözleri ise ger- ginliği azalttı. Komisyon başkanı MHP'li Hû- seyin Akgûl. devletin parasmın başbakan tarafından bir dolandı- ncıya kaptınlmasının hiçbir bi- çimde mazeretinin olamayacağı- nı söyledi. Akgül, "Kapünlan pa- ra, Başbakan'ın şahsi parası de- ğüdir" dedi. Tansu Çiller, 312 millervekili- nin katıldığı oylamada 145 kabul oyuna karşılık 123 "ret" oyuyla aklandı. 44 milletvekili çekimser oy kullandı. Oylamada MHP'den 102 milletvekili kabul oyu verir- ken, Mehmet Kaya çekimser kal- dı. 24 milletvekili de oylamaya katılmadı. DSP'den 21 milletvekili kabul, 73 milletvekili ret oyu kullandı, 12 milletvekili de çekimser kaldı. 30 DSP'li ise oylamaya katılma- dı. FP'den 22 kabul oyuna karşı- hk, 13 ret, 9 çekimser oy çıktı. 59 FP'li milletvekili de oylamaya ka- tılmadı. ANAP'tan hiç kabul oyu çık- maması dikkati çekerken, 32 mil- letvekili de Çiller'in Yüce Di- van'a gitmesine karşı oy kullandı. 23 ANAP'h milletvekili çekimser kaldı, 32 milletvekili de oylama- ya katılmadı. DYP'den oylamaya katılan 2 milletvekili de 'hayır' oyu kullandı. Yılmaz hakkında Kurtköy Ha- vaalam ihalesi nedeniyle kurulan ve Yüce Divan'a sevke gerek ol- madığına karar verilen komisyon raporu görüşülürken, FP'lilerin verdiği Yüce Divan'a sevk öner- gesi, 57 kabul oyuna karşılık 175 oyla reddedildi. 5 milletvekili de çekimser kaldı. Oylamada FP'den 48, MHP'den 8 millervekilinin yanı sıra DSP'li AM Arabacı da Yılmaz'ın Yüce Divan'a sevki için oy kullandı. FP'li Mehmet Fuat Fırat önerge- nin aleyhinde oy kullandı. Topçu, Menzir veAğarda fc aklandı' Eski Bayındırlık ve Iskân Baka- nı Yaşar Topçu hakkında Yüce Divan'a sevk karan veren Karade- niz Sahil Yolu ihalesi ilgili soruş- turma komisyonuraporu,TBMM Genel Kurulu'nda 174 kabul oyu- na karşılık 176 "hayır" oyuyla reddedildi. 359 milletvekilinin ka- tıldığı oylamada 9 milletvekili de çekimser kaldı. Dönem'in Ulaştırma Bakanı Necet Menzir de GSM ihalesin- den aklandı. Eski tçişleri Bakanı Mehmet Ağar'ın Yüce Divan'a sevk edilmemesi yönündeki 'çete' • komisyonu raporu jet hızıyla be- nimsendi. DSP'bier, ANAP lideri Yılmaz'ın Yüce Divan'a gönderihnesine gerek olmadığı yönünde oy kullandı. Sezer: Anayasa değişmeli mahkûmlarla görüşmelerin devam ettiği bildirildi. Çukurova Bektrik AŞ'ye baskın • ADANA (AA) - SSK müfettışlen, Adana Emniyet ' v Müdürlüğü'ne baş\-urarak Çukurova Elektrik AŞ'nin (ÇEAŞ) hesaplannı incelemek istediklerini, bunun ] için güvenlik görevlilerinin de kendilerine yardımcı ' olmasını istediler. Bunun üzerine dün akşam saatlerinde SSK müfeftişleri ve Adana Mali Polis ekipleri ÇEAŞ'a girerek tüm hesaplan incelemeye 1 aldı. tncelemeler gazetemiz baskıya girdiği sırada " sürerken, ÇEAŞ'ın ikinci kapısınm da giriş-çıkışa kapatıldığı gözlendi. • Baştarafi 1. Sayfada den önce demokratik hukuk devletinin varlı- ğım koruması yönünden zorunludur. insan hak ve özgürlükleri, demokratik toplum dü- zeni içinde insan olmanın ve insanca yaşaya- bibnenin vazgeçihnez koşuludur. Özgürlük- çü demokrasilerin en önemli ilkesi, insanın devlet için değil, devletin insan için var oldu- ğu anlayışıdır. Demokratik hukuk devleti, çağdaş insan hak ve özgürlüklerini korumak ve yaşama geçirmekle yükümlüdür. • İnsan haklanna saygılı, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cum- huriyeti de, insan hak ve özgürlüklerini evren- sel standartlara uydurmalı, geliştirmeli ve ko- rumalıdır. Bunun için uluslararası sözleşmeler karşısuıda anayasa yeniden gözden geçirilerek, sözleşmelerde öngörülen evrensel standartlar hukukumuza kazandınlmalıdır. • Anayasa reformundan söz edilirken şu saptamanın iyi yapılması gerekir. Yasama ve yürütme üzerinde yargı denetimini güçlendi- ren, güvenceli bir özgürlük sistemi öngören, idare içinde özerk kurumlar oluşturan, devle- te yüklediği ödevlerle hukuk devletinin ötesin- de sosyal hukuk devletini amaçlayan 1961 Anayasası, yerini, bireyin üstünlüğü ve ku- rumlann özerkliği yerine devlete öncelik veren, yürüt- meye öteki organlar karşı- smda üstünlük tamyan, hak ve özgürlüklere sırurlamalar getiren, yargısal denetimi daraltan 1982 Anayasası'na brrakmıştır. Bir anayasa re- formundan söz edilebilmesi için göz önüne almması ge- reken temel düşünce, özgür- lükçü demokrasilerin koy- duğu ilkelere anayasada yer verilerek bunlann her alan- _da yaşama geçirihnesidir. : • 1982 Anayasası'nda yer verilen, hukuk devleti il- kesi, temel hak ve özgürlük- ler ve demokrasiyle çelişen kurallann değiştirilerek ger- çekleştirilecek bir anayasa reformu, vatandaşlanna ev- rensel ölçütlere uygun çağ- daş bir yaşam olanağı sun- ma amacındaki devletimizin önünde duran en önemli ko- nulardan biridir. Gerekli de- ğişikliklerin yapılarak, hu- kuk devleti, insan hak ve öz- gürlükleriyle ilgili sorunlann giderilmesi du- rumunda, uluslararası yargı organlannın karar- lan nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti bir yü- kümlülük altına girmeyecektir. • AB'ye girme sürecinde Türkiye'nin ek- sikliklerini tamamlayarak uyum sürecini başa- nyla gerçekleştirebilmesi için de kapsamlı bir reforma gereksinim vardır. AB'de yer almanın temel amacı Türk insanının gönencidir. Avru- pa hukukuna uyum, ancak iç hukukumuzda yapacağımız reformla olanaklıdır. Türkiye'nin reformlara anayasadan başlayarak bu kararlı- lığını ortaya koyması gerekmektedir. Adalet Bakanı Hikmet Samı Türk de deği- şiklik önerilerini kapsamlı biçimde dile getir- di. Bakan Türk'ün istemleri ana hatlanyla şöy- le: • Anayasa değişiklikleri demokratikleşme yönünde yapılmalıdu-. Temel hak ve özgürlük- ler daha geniş biçimde düzenlenmeli, kısıtla- malar kaldınlmalıdır. • "Egemenük kayıtsız şartsız milletindir" hükmünü düzenleyen anayasanın 6. madde- sinde yeni düzenleme AB'ye adaylık süreci için de gereklidir. Bu maddeye, Türkiye'nin uluslararası kuruluşlara ve kurumlara üyeliği halinde, diğer ülkelerle eşit koşullar altında ol- Yargıtay Başkanı ATO toplantısında konuştu Selçuky lidersultasım eleştinli ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yargıtay Başkanı Sami Selçuk, Türki- ye'de lider sultasının ^•ürütme" erki- nin, yasama ve yargıya göre güç ka- zanmasına neden olduğunu belirte- rek "Tûridye'de önderlerin, partile- rin başkanknnm elinde. milletvekil- lerİBm afao yazMi" dedi. Yargıtay Başkanı Selçuk. Ankara Ticaret Odası'mn (ATO) Meclis top- lantısında yaptığı konuşmada, TB- MM'de milletvekillerinin önergeleri- nin hiçbirinin yasallaşamadığını, çün- kü yasamanın, yürürmenin gerisinde kaldığıru söyledi. Hükümet önergele- rinin, muhalefete oranla daha hızlı ya- salaştığını belirten Selçuk, "Kim çı- kanyor, hükümet çıkanyor. Niye öy- fe? ÇünküTûridye'deönderlerin, par- tüerin başkanlarunn elinde, milletve- kfllerinin alın yazısL Gözünün içine bakryor başkanım ne der diye. Hayır diyorsa o da hayır diyecek" dedi. Sa- mi Selçuk, yapılan yanlışlıklara "re- form" adı verildiğirü, bunlardan biri- sinin de sorgu yargıçlığmın kaldınl- ması olduğunukayderti. Selçuk, "Bu- gün birçok gereksiz dava açıhyorsa, yere duruşmalar bu aşamarun kaldınlmasının çok bü- yük etkisi vartur" diye konuştu. Son dönemde Istinad Mahkemele- ri'nin de tartışıldığım, bu mahkeme- lerin "aramahkeme" olduğunu beUr- ten Selçuk, "Ara mahkemeleri, üst mahkeme yapısına göre kesinükle temyiz mahkemesi depdir. Eğer siz Yargıtay*ın işini azaltmak içinonu ku- rarsanızyeni Yargrtavlar yaraürsanız. bu yanhşbr. Çünkü temyiz yolu fle is- tinad yolunun uzaktan yakmdan ügi- si yok" dedi. mak kaydıyla o kurum ve kuruluşlann organ- lan ile egemenliği birlikte kullanacağı ekleme- si yapılmalıdır. • Anayasada cinsiyetaynmı konusundaka- dın ve erkeklerin eşit haklara sahip olduğu açıkça belirtilmelidir. Kanunla yasaklanmış diller ile ilgili hükümler kaldmlmalıdır. Ana- yasada dil yasağının anlamı kalmamıştır. Tür- kiye'de hiçbir zaman kanunla yasaklanmış dil olmamıştır. • Siyasi partilerin kapatılması dışında da- ha değişik yaptrrunlar uygulanmalıdır. Ara ya da genel seçimlerden yoksun bırakılma gibi. Siyasi partilerin kapatılması en son olarak dü- şünübnelidir. • Milletvekili seçilme yaşı 25'e düşürül- melidir. Cumhurbaşkanınm yetkileri smırlan- dınlmahdır. Soruşturma komisyonlan konu- sunda Yüce Divan'a sevk kararmı Meclis ver- meli, ancak gerekli incelemeler yargı tarafın- dan yapılmalıdır. • Başkanlık sistemi sadece belirli ülkeler- de başanh olmuştur. O ülkelerde bile zaman za- man sistemin tıkandığı göz önüne ahnmahdrr. Türkiye'de parlamenter sistemin sürdürübnesi gerekiyor. Cumhurbaşkanının halk tarafuıdan seçilmesi dunımunda yürütme ile cumhurbaş- kanı arasında farklı görüşler ortaya çıkabilir. • Toplumsal uzlaşma açı- sından, anayasada genel ve özel affa smırlama getiren 87. madde değiştirilmelidir. Bu takdir TBMM'ye veril- melidir. • Anayasa Mahkeme- si'nin yetkileri arttınlmalı- dır. OHAL ve KHK'ler de Anayasa Mahkemesi'nin denetimine açık obnalıdır. • 12Eylüldönemindeçı- kanlaııyasa veKHK'ler için Anayasa Mahkemesi'ne da- va açılabilmelidir. Anayasa- nın geçici 15. maddesinin anlamı kalmamıştır. Yalçınbayır ise, olağanüs- tü durumlarda yapılan ana- yasalann özgürlükçü olma- yacağmı vurgulayarak, "Za- man Kopenhag kriterierine uyum zamanıdır. Tepeden inmeci bir anlayışla değil tüm toplum kesimİerinin katıh- mıyla bir anayasa değişikliği yapılmalıdır" dedi. G U N D E M MUSTAFA BALBAY • Baştarafi 1. Sayfada ri olan "gen haritası" konuşuluyor. Gelinen nokta elbette, bilimin büyük başansı. Ancak, gen harita- sının yanına gezegen haritasını koyunca, ortaya hiç de parlak bir tablo çıkmıyor. Gezegen harita- sında, sakatlıklar, hastalıklar çıplak gözle bile gö- rülecek kadar açık olduğu halde çözüm daha güç görünüyoıi önce BM raporundan çarpıcı rakamlan aktaralım: -1.2 milyar insan hâlâ günde bir dolann altında ge- lirle yaşıyor. - En yoksul 43 ülkede yaşayan 582 milyon insanın geliri 146 milyar dolar. Buna karşılık en zengin 200 ki- şinin geliri 1 trilyon dolan geçiyor. - Her yıl 18 milyon kişi, kolây tedavi edilebilir hasta- lıklar nedeniyle yaşamını yitiriyor. - Dünya parlamentolanndaki kadın milletvekili oranı yüzde14'ün altında. Acaba insanoğluna "daha eşitlikçi bir dünyada ya- şamayı isteme" geni de ektenebilir mi? GenelrakamlardanTürkiye'ye gelelim. BM raporu- na göre Türkiye insani kalkınmışlıkta 174 ülke arasın- da 85. sırada. Bizim üzerimizdeki ülkelerin bazılannı aktaralım: Sri Lanka, Jamaika, Paraguay, Peru, Ukrayna, Fili- pinler, Tayland, Kazakistan, Romanya, Venezüella, Su- rinam, ütvanya, Suudi Arabistan, Küba, Meksika, Hır- vatistan, Kosta Rika, Estonya, Polonya, Macaristan, Bahreyn, Katar, Slovakya, Uruguay, Şili, Barbados, Gürcistan, Makedonya, Malta... Kıbns Rum Kesimi 22, Yunanistan 25. sırada. Tabloya küresel baktığımızda, zengin kuzeyin yeryü- zünde üretilen refahın yüzde 80'ini tükettiğini, fakir gü- neye ise yüzde 20 kaldığını görüyoruz. Türkiye, G-7'nin hemen dış halkasını oluşturan G- 20'lerin üyesi. Bu durum elbette umut verici. Ancak, ül- kedeki rakamlann toplamıyla, insanca yaşam kalitesi- nin toplamının örtüşmediği ortaya çıkıyor. İnsani gelişim listesınin ılk üç sırasında Kanada, Nor- veç, ABD var. En alttaki üç ülke Sierra Leone, Nijer, Bur- kina Faso... Türkiye'de bir kesim Kanada gibi yaşıyor, bir kesim Sierra Leone'yi aratmayacak sefalette... Bu zıtlıklar Anadolu coğrafyasının farklı uçlanrtda da değil. Öme- ğin, büyük bir semtin ana caddesi üzerinde oturanlar- la, onu ilk kesen sokakta oturanlar arasında 50 kat ya- şam farkı olabiliyor. Çok tehlikeli bir dinamit! Uç öneri ve biz... BM her bireye şu yedi temel hakkın verilmesini isti- yor: Aynmcılığa, korkuya, adaletsizliğe, yoksunluğa, sö- mürüye maruz kalmama, potansıyelini geliştirme, ka- rar mekanizmalanna katılma... Bu temel haklarda, temeli atıp inşaya başlayabildik mi dersiniz? BM'nin gelişmekte olan ülketere üç temel önerisi var 1- Kapsayıcı demokrasiler inşa edin. 2- Halka hesap veren kurum ve kuruluşlar oluşturun. 3- Eşitlikçi ekonomik büyüme sağlayın. Çok gerilere gitmeyelim; sadece bu hafta içindeki üç tartışma çerçevesinde yukandaki üç önerinin Türki- ye'ye yansımasına bakalım. Onceki gece TBMM'den bir yetki yasası daha geç- ti. Yasa, Meclis'in yetkilerinin büyük bölümünün Bakan- larKurutu'rıa verilmesini öngörüyor. Biz, Meciıs yaçal düz'enlerne'yaparken halka, ilgiîi kurumlara danışmalı diyoruz. Meclis tam tersini yapıp yetkisini hükümete devrediyor. Alın size kapsayıcı demokrasi! Meclis son iki perşembeyi çamaşırgünü olarak seç- ti. 22 Haziran ve 29 Haziran Perşembe günleri aklama var. Alın size halka hesap veren kurumlar! Ekonomik ve Sosyal Konsey'e sunulan DPT raporun- da kamu calışanlannın ücretlerindeki reel gerileme açık- ça belirtiliyordu. Devlet kurumlannın içindeki dengesiz- lik de konunun başka bir acı yanı. Diyelim ki mühen- dissiniz, alacağınız para yaptığınız işe göre değil, ça- lıştığınız kuruma göre değişiyor. DSl'de iseniz 270 mil- yon, TEDAŞ'ta iseniz 700 milyon... Alın size eşitlikçi ekonomi! balbay@cumhuriyet.com.tr Milli Piyango çekildi 500 milyar yanm bilete 500 milyar 407798 (Konya, Tekirdağ) 10 milyar 363018 (Istanbul, Ankara) 5 milyar 54775 i (Şarköy. Eskişehiı, Istanbul, Istanbul) 1 mllyar 027464 595304 500 milyon 004055029210035354050671140464160009 228368 259643 521563 562807 250 milyon 036703 068965 147186157401172140174401 245072 253748 279411290632 296282301772 350411361779 385579 422346 437342 497608 518620 554874 lOOmilyon 000917005860010685015508019231028765 030637033792057916062476068008071763112160113324 115159122477125113134961149971151097158995239477 245895255028268699278320310415313144357214358889 368439 373816 380544 389439 394871417827 420260 436390 448054 458394 471170 485245 503464 504949 532096 561989 569491 570922 587382 591618 50 milyon 0O298O OO4523 005983 027389 034383 041512 048282 050171050418 059954 061828 066755 071684 072742 078414080327093925101971106049113179113662119729 135013141665 144249149157152577162037162549164559 168116169518172620175583178242200708201126212485 221601230763 238047 242443 249032255283 258855 263941 267551279343282552282601 283472286464296828297216 308782314685 317007320630340064341656344796346469 364604369668372246391100399212400850409928411030 412197413707415181420002420404425268425659430765 432777466431474120 500161509577 522110 541342 541502 545623 547735 557904 559178 560016 561672 564316 567986 571393 584231 590664 591845 595198 598923 30 milyon 20086 60201 63722 66707 67536 71271 75057 8477090172 58823 20 milyon 2129 4365 4893 5015 9274 9911 10 milyon 034 427 506 682 6 milyon 23 73 90 Amortlive9 ACI KAYBIMZ ^Merhum Tümgeneral Cemil ve eşi Ş Kantemir'in oğlu, Melek ve CemiPin babası, Atilla ve Tümel'in kayınpederi, Ece'nin dedesi, Selim Kantemir'in biricik eşi, iyi ve güzel insan ECMEL KANTEMİR 29.06.2000 tarihinde vefat etmiştir. 30.06.2000 Cuma günü (bugün) Şişli Camii'nde kılınacak ikindi namazından sonra Feriköy Kabristaru'na defhedilecektir. Acımız sonsuzdur KANTEMİR AİLESt