Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
12 AĞUSTOS 1999 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Türkiyeüekozmik gölgeoyunu
Güneydoğu'da halay, zılgıt ve kurşun Amasya'da Cünesin Ay'la valsi
MAHMLTORAL
ARİFASLAN
DİYARBAKIR/BATMAN - Gü-
neş tutulması, Güneydogu'nun çe-
şitli kentlerinde de ilgiyle izlendi.
Yurttaşlar havaya bınlerce mermi
sıktı. Silvan'ın Bağdere Köyü'nde
turistler çıklıklar atarken bölgenin
birçok yerinde yurttaşlar "Küsuf na-
nuzfkıldı.
Günler öncesinden izleme ıçin ha-
zırlıklar yapılan Silvan'ın Bağdere
köyünde ABD'li, Japon ve Kanada-
lı bilim adamlan agırlıkta olmak
üzere yaklaşık 500 dolayında turist
vardı. Sabahın erken saatlerinden iti-
baren, çok sayıda Diyarbakırlı, uz-
manlann önerdiği gibi metal kapla-
malı güneş gözlüklerini tanesi l mil-
yondan ve karaborsadan elde ederek
Bağdere'nin yolunu tuttu. Gözlük
bulamayanlar, röntgen fılmi, isli cam
ve bilgısayar disketi kullanmaktan
çekinmedi. Tutulma anı geldiğinde
Diyarbakır'dan köye izlemek için ge-
lenlerin sayısı 6-7 bini çoktan aşmış-
tı. Bölgenin birçok yerinde hava par-
çalı bulutlu olmasına rağmen. sıcak-
lık 40 dereceyi buldu. Tutulma sıra-
smda bilimsel verilere ulaşmak iste-
yen bilim adamlan bu nedenle za-
man zaman endişelendiler, ancak
bulutlar herhangi bir engel çıkarma-
dı. Diyarbakır il merkezi ile Bağde-
re Köyü'nde saat I4.39'da başlayan
tam tutulma yaklaşık 140 saniye ka-
dar sürdü. Bu süre içinde ısı iki de-
rece düştü. Tutulmayı izleyen turist-
ler çığlıklar atarken bazı vatandaşlar
"Küsuf namazır
kıldılar. Bu arada
"Ay'ın kötülük etmek için Güneş*le
Dünya'nın arasına girdiğin
gibi eski
bir inaruş nedeniyle. kent merkezin-
de ara sokaklarda ve varoşlarda ten-
cere kapaklan bıribirine vuruldu.
Özellikle kırsal alanda Ay'ı kovmak,
Dûnya ile Güneş'in arasını açmak
için gökyüzüne binlerce mermi sıkıl-
dı.
Elazığ'da ise tam bir bilim şöleni
yaşandı. Günlerdir süren "ll.Ulus-
İararası Astronomi Kongresi" için
kentte bulunan yüzlerce bilim ada-
mının yanı sıra aralannda eskı CHP
Genel Başkanı Erdal tnönü'nün de
bulunduğu TÜBİTAK Bilim Komi-
tesi üyeleri, Bağımsız Elazığ Millet-
vekili Mehmet Ağar da tutulmayı
izlemek üzere kente geldi. Fırat Üni-
versitesi Yerleşkesi'ndeki futbol sa-
hasına ve tarihi Harput kentine, NA-
SA'nın ve Istanbul Universitesi Kan-
dilli Rasathanesi ile Gürcistan Ast-
rofizik Gözlemevi'nin yüksek tek-
noloji ürünü aletleri yerleştirildi.
Elazığ'da köylüler, büyük ve küçük
baş hayvanlannı tutulma sırasında
başı boş bırakmamalan yönünde
uyanldı.
Tutulma Şırnak'ın Cizre ilçesinde
de ilgiyle izlendi. Batman'da ise
yurttaşlar namaz kılmak icin cami-
lere akm etti. Tarihi Hasankeyf ken-
ti de meraklılann akınına uğradı.
BAHAR TANRISEVER
AMASYA - Yüzyılın son Güneş
tutulmasını Amasya'da Viyana Sen-
foni Orkestrası'nın eşliğinde yerli-
yabancı binlerce kişi izledi. Tutulma
dünyanın dört bir yanından gelen
konuklar, gözlemciler. turistler ve
meraklılan buluşturdu.
Amasya Valiliği kentin 22 kilo-
metre dışındaki Gökhöyük mevkii
KJGEM arazisinde birgözlem istas-
yonu kurdu. Güneş tutulması önce-
sı alanda davul-zurna eşliğinde hal-
koyunu gösterileri gerçekJeştirildi.
Kilimden süs eşyalanna, sağlık
ürünlerinden bastonlar ve kitaplığa
dek uzanan çeşitli ürünlere yönelik
satış sergilerinin açıldıği alan yiye-
cek ve içecek satıcılanyla birlikte
panayıra dönüştü. Karavanla gelen
bazı yurttaşlar da burada aileleriyle
birlikte piknik yaptılar. Yediden yet-
mişe yerli ve yabancı binlerce kişi
tutulmayı izledi. Karavanla gelen
yurttaşlann birbölümü Viyana Sen-
foni Orkestrası'nın verdiği konseri
izlerken bir bölümü aileleriyle pik-
nik yaparken Güneş tutulmasını
gözlemledi. Parçalı Güneş tutulma-
sı alkışlar eşliğinde başladı. Turizm
Bakanlığı'nın organizasyonuyla ge-
len 19'u büyükelçi olmak üzere 35
ülkenin temsilcisi tutulmayı Gökhö-
yük'te izledi. Turizm Bakanı Erkan
Mumcu, Sağlık Bakanı Osman
Durmuş ve Devlet Bakanı Rama-
zan Mirzaoğlu da buradaki organi-
zasyona katıldı. Açık havada kuru-
lan dev sahnede Viyana Senfoni Or-
kestrası'nın şef Claudius TraunfeU-
ner yönetiminde verdiği konseri al-
kışlarla başladı. Büyük ilgi gören or-
kestra önce Gustav Holst'un ünlü
yapıtı "Gezegenkr Süjti"ni seslen-
dirdi. Tutulma sırasında kısa bir ara
veren orkestra daha sonra Johann
Straussun valslerini ve Mozart'ın
"TürkMarşı"nı yorumladı. Orkest-
ranın konseri izleyicilerin ayakta bü-
yük alkışıyla karşılandı.
Tam tutulmaya 10 dakika kala
Güneş'in bulutlarla gölgelenmesi
tüm başlann endişeyle gökyüzüne
çevrilmesine neden oldu. Güneş'in
tekrar görülmesi alkış ve ıslıklarla
karşılandı.
Cide'de Japonların cığlıkları
Hasankeyflilerin iki dakikalık keyfi
HATİCE TLNCER
HASANKEYF- Pırlantadan bir kolye gökyüzünde ası-
lıduruyor. Yıldızlaryanmdaserpıştirilmişelmaslargibi...
Dicle Nehri'nin sulan üzerinde Artukoğullan'ndan kalan
köprü ayaklannın gölgesi Dicle Nehn'ne düşmüyor artık.
Sadece silüetler. Ördekler gündüzün geceye dönmesinden
şaşkın kıyıda biizüşüyorlar. Davul sesleri, ıslıklar, çocuk-
lann bağınşlan o sihirli anı daha da heyacanlandınyor.
Hasankeyf GAP kapsamında yapılması planlanan Ilısu Ba-
rajı'nın sulanna gömülmeden yüzyılın son Güneş tutulma-
sını yaşadı. Mağara evler. kaleler, saray yıkıntılan sadece
minaresı ayakta kalan Ulucamı belki de Güneş tutulurken
son kez gökyüzünün altmdaydı. Hasankeyfliler ve güvefi-
lik güçleri Güneş tutulmasına iyi hazırlanmışlardı. Hasan-
keyf'in sokaklan bir sigara izmariti dahi bulunmayacak ka-
dar temizlenmiş, konuklannı bekliyordu. Dicle'nin kena-
nna kurulan çardaklarda balık lokantalan hazırlanmış, ma-
ğaralara kafeler açılmış, her türlü hediyelik eşya yığılmış-
tı. Ay yavaşca Güneş'in önünden çekildi, pırlantalar elmas-
lar kayboldu. Dünya güneşine yenıden kavuşurken Hasan-
keyfli çocuklann keyfi ise kapıştıklan Güneş tutulma göz-
lükleri oldu.
Artık yüzyılın son Güneş tutulması izlenmiş, filmlere
kaydedilmiş, o sihirli an geride kalmıştı. Artukoğullan
köprüsünün kalıntılannın gölgesi yeniden Dicle üzerine
düştü, gökyüzü festıvalının konuklannı şimdı Dicle'nin
ılık sulan bekliyordu.
ESRA ALİÇAVUŞOĞLU
KASTAMONU - Ay, Güneş'i usul-
ca örttü, hava yavaş yavaş kararmaya
başladı. yıldızlar belirdi ve >r
üzyılın
son tam Güneş tutulması gerçekleşti.
Kastamonu'dan izlediğimız bu olağa-
nüstü doğa olaymda kente özellıkle
Japonların gelmesi dikkat çekiciydi.
Turizm Eğitim Merkezi, Gazi Univer-
sitesi Orman Fakültesi ve Ceritoğlu
Ilköğretim Okulu olmak üzere üç mer-
kezden izlenen Güneş tutulması saat
14.25'te başladı ve yaklaşık 2.5 daki-
ka sürdü.
Tutulma sırasında; izlemeye gelen
Japonların zafer çığlıklan atarak bir-
birleriyle kucaklaşmalan, bazılannın
duygulanarak ağlamalan ama tüm
bunlann yanı sıra kuşkusuz Güneşin
Ay'la kucaklaşması görülmeye değer-
di. Binyılın son Güneş tutulması ne-
deniyle Kastamonu'ya yabancı turist-
lerin yanı sıra yerli turist olarak sade-
ce Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin
Amatör Astronomi Kulübü geldi. Tu-
rizm Eğitim Merkezi'nin hemen ya-
nında inşa edilmekte olan Kastamonu
Havaalanı'na yerleşen kulüp üyeleri
Japonların aksine bu doğa olayıru çok
az sayıda teleskop ve dürbünle izledi.
Saat 10.30'dan itibaren tutulmanın
izleneceği merkezlerde kamp kurma-
ya başlayan turistler, bu tarihi olayı
yanlannda getirdikleri teknolojik açı-
dan en gehşmiş teleskop ve diğer ast-
ronomi aletleriyle izledi. Tutulmayı 4
yaşından 70 yaşına kadar çok sayıda
Japon izledi. Halkoyunlan sunuldu,
valilik ıl halkına ücretsiz gözlük dağıt-
tı. Kastamonu'ya tanhi olayı izlemek
için gelen Japonlar, her türlü olumsuz
propagandaya karşın Türkiye'ye gel-
meyi yeğlediklenni belirterek dostluk
mesajı veriyordu.
Tokyo Üniversitesi Gökbilim Ana-
bilim Dalı profesörü Hiroki Kosai,
Güneş tutulmasıyla ilgili olarak şun-
lan söyledi: 'GökbiUmci olarak tam
Güneş tutulması meteor yağmuıian
ve yıldız ka> malan görmek istediğimiz
en önemli olayların başında geli>or.
Hatta meteor yağmurlanm izlemek
için yann Kapadokya'ya gideceğiz.
Türk bayrağı ay-yıldızdan Japon bay-
rağı da güneşten oluşuyor. Güneş tu-
tulması da Ay'ın Güneş'i kapatması
olayıdır. Güneş Ay'la buluşur ve bir
anlamda el sılaşır. Böylece Japonya ve
Türkiye de el sıkışmış oluyor."
Meclis bahçeye çıktı
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM
Genel Kurulu'nun öğleden sonrakı çalışmalan-
na başladığı saat 14.00'te, milletvekilleri top-
lantıya katılmak yerine Güneş tutulmasını izle-
mek üzere Meclis bahçesıne çıktılar. FP Sakar-
ya Milletvekih Cevat Ayhan ve bazı milletve-
killeri "kör eder" uyanlanna aldırmadan rönt-
gen filmi ile Güneş'in nasıl tutulduğuna baktı.
MHP milletvekilleri özel gözlüklerle tutulmayı
izlerken "Üç hilaL bozkurt göriiyoruz" dediler.
Bazı milletvekillerinin de özel olarak hazırlanan
gözlükleri kullandığı görüldü.
Meclis bahçesı, Güneş tutulmasının büyük
oranda gerçekleştiği saat 14.23 sıralannda mil-
letvekilleri, gazeteciler ve çalışanlar tarafindan
doldurulurken Vergi Yasasfnda değişiklik öngö-
ren tasannın ele alındığı Genel Kurul'da ise az
sayıda milletvekili yer aldı. ANAP Genel Baş-
kanı Mesut Yılmaz. Güneş tutulmasını Mec-
lis'teki odasından izlemeyi tercih etti. DYP Tun-
celi Milletvekili Kamer Genç, Güneş tutulma-
sını izlerken "ülkeyedemokrasigelmesüıi" dile-
di. ANAP Istanbul Milletvekili Cavh Kavak ise
Kamer Genç'e, "Sen bizün Güneş Taner'in önü-
ne geç de Güneş tutulması bir daha olsun" şek-
linde espri yaptı. Ankara'da insanlann cad-
delerde kalabalıklar halinde izlediği parçalı tu-
tulmanın gerçekleştiği anda, hava karardı ve ala-
cakaranlığın çöktüğü sokaklarda lambalar yan-
dı.
Parçalı ve tam tutulma Çorum ve çevresinde
son derece uygun hava koşullan içerisinde izlen-
di. Çorum ve yöresinde Güneş tutulmasını izle-
me merkezi olarak belirlenen Osmancık ilçesi-
ne de çok sayıda yerli ve yabancı bilim adamı
ile gözlemci akın etti.
Yüzyılra son Güneş tutulmasını izlemek iste-
yen. Izmirlilerin büyük çoğunluğu Cumhuriyet
Meydanı'nda toplanarak kentte kısmi olarak
gerçekleşen tutulmayı izlediler. Yurttaşlann, be-
raberlerinde getirdikleri, isli camlar. güneş göz-
lükleri, röntgen filmleri ve Güneş tutulması için
özel olarak hazırlanan gözlükleri kullandıklan
gözlendi.
Imaııı namaza çağırdı
HATİCE BİÇER/ALİ AYAROĞLU
SIVAS-ZONGULDAK - Sıvas ve Zongul-
dak'ta yerel televizyonlar ile belediye hoparlör-
lerinden "Namaz kıhn" çağnsı üzerine yurttaş-
lar camilere akın etti. Bingöl'de "Güneş nama-
n" kılmdı. Sıvas'ta Erzurumlu vaiz Ahmet Yıl-
maz önceki gün yerel SRT ve SlPAS'ta yaptığı
konuşmada. yurttaşlan Güneş tutulması sırasın-
da dua edip namaz kılmaya çağırdı. Yılmaz şöy-
le konuştu: "Bir daha ömrünüzde böyle şey gö-
remezsiniz. Güneş her Müslümana böyle görün-
mez. Siz çok şansh bir şehirdensiniz. tld rekat
sünnet iki rekaat farz kıhn. Sabah namazı gibi
niyet edin_ 'Allahım Güneş tutulması nzasıyla
niyet ettim dört rekatlık namazımı kılmaya' di-
yerek niyet edin."
Yılmaz'ın bu çağnsının ardından dün Sı-
vas'taki tüm camileTde büyük kalabalıklar top-
landı. Sıv^s'ta Güneş tutulması kente 18 kilo-
metre uzaklıkta Karaçayır Köyü'nde izlendi.
150 kişilik ABD'li bilim adamı ile Johnson and
Johnson firmasının sahibi John Rondeh de Sı-
vas'taki gözlem merkezinde bulundu. Yere be-
yaz örtüler seren konuklar. kameralarla tutul-
mayı izlediler. Tam tutulma sırasında ABD'liler
sırtüstü yere yatarak tutulmayı izlediler. Bu sı-
rada çevredeki kuşlann da bağnşmalan dikkat
çekti.
Japonya'dan gelen 80 kadar turist ve bilim
adamı da Gardaşlar Tepesı'nde Güneş tutulma-
sını izledi. Tutulma sırasında sessiz kalan Ja-
ponlar ise daha sonra olayı alkışladı. Sıvas Va-
lisi Aydın Güçlü. BBP LıderiMuhsin Yazıcıoğ-
lu. TRT Genel MüdürüYücel Yener de Güneş tu-
tulmasını halkla birlikte izledi.
Zonguldak'ta müftülüğün. DSP'li belediyenin
hoparlöründen "Güneş rutulması sırasında na-
maz kıhn, dua edin" çağnsı üzenne yurttaşlar ca-
milere koştular. Zonguldak Müftülüğü'nün be-
lediye hoparlöründen yayımlartığı duyuru şöy-
le: "Zonguldak halkına, Aziz Müslümanlara...
Bugün saat 14J2'de Güneş tutulması nedeniyle
Zonguldak L lu Camii'nde tutulma sırasında na-
maz küınacak, dua edflecektir. Hepinizi bekliyo-
ruz."
Müftülüğün bu ilanının yayımlanmasma Zon-
guldak Vali Vekili Dursun AmH Şahin'in onay
veridiği öğrenildi. Şahin REFAHYOL dönemin-
de göreve getirilmişti. Bingöl'de de tutulma ger-
çekleştiğinde kent merkezi ile Solhan ilçesinde
tekbirler getiridi, camilerde sela verildi. Bingöl
Ulu Camii'nde güneş namazı kılındı. Erzurum
Müftülüğü yetkilileri. Güneş tutulması sırasın-
da iki rekat namaz kılmanın sünnet olduğunu be-
lirttiler.
Demir Çağı'ııın başkentinde
SEYFİ ÇELtKKAYA
YOZGAT - Medler ve Lidyahlar arasında 5 yıl
süren savaşın Güneş tutulması ile sona erdiği"De-
mir Çağı'nın başkenti" olarak bilinen "Kerkenes
şehri", sabahın erken saatlerinden itibaren Güneş
tutulmasını izlemek isteyen yerli ve yabancı ko-
nuklarla doldu.
Kerkenes'teki kaleden Güneş tutulmasını izle-
mek ve 2 bin 500 yıl önceki tarihi olayı yeniden
yaşamak ısteyen 85 ABD'li ve 24 Japon ile 16 Av-
rupa ülkesinden 55 üniversite öğrencisi, Kerke-
nes'e geldi. Binlerce Yozgatlı da bölgeye akın et-
ti. Aralannda îsrail Büyükelçisı L'ri Bar-Ner ve
eşinin de bulunduğu konuklar, Kerkenes'te ilk
kez düzenlenen "Banş ve Dostluk FestivalTne
katıldılar. Saat 10.00'da başlayan festivalde halk
oyunlan ekiplerinin gösterilerine konuklar da ka-
tıldı. Konuklara daha sonra Kerkenes şehri tanı-
tıldı.
Bölgede 1977 yılından bu yana arkeolojik ka-
zı yapan 15 kişilik ekibin başkanı, ODTÜ öğre-
tım görevlisi arkeolog Geoffrey Summers ve eşi
mimar Françoise Summers, konuklara Kerke-
nes'i gezdirerek aynntılı bilgi verdi. Arkeolog
Summers, şehrin 7 metre genişliğinde, 12 metre
yükseklikte ve 7 kilometre uzunluğunda surla
çevrili olduğunu, ancak bugün surlann yıkıldığı-
nı anlattı. Summers, bugün Keykavus Kalesi de
denilen şehir hakkmda şu bılgıleri verdi:
"Pteria antik kenti, MÖ 28 Mayıs 583 günü
meydana gelen Güneş tutulması ile sona eren sa-
vaşın ardından Kral Astyages tarafindan kurul-
muştur. Zlrvesi çevTeye hâkün konumda bulunan
Pteria, Anadolu platosunun en büyük Demir Ça-
ğı kenti olmuştur. Bu merkezi konumu nedeniyle
Medlerin baüdaki başkenti seçilmiştir. Heredot'a
göre Pteria. Kapadokya'nın en iyi korunan ken-
tidir. Kent MÖ 547'de Lid>a Krah Krezüs tara-
findan yok edilir. Krezüs, Pteriaulan esir ahr ve
bölgede yaşayanlan Kapadokya'dald yurtlann-
dan da sürer.r
D O C A O L A Y I VE D İ N L E R
Katoliklerin ruhani lideri Papa 2. Jean Paul.
2(kütikakutuıhkKampusu'ndaki merkezinden izledi. IÜ Astro-
nomi ve Uzay Bilimleri Merkezi görevlileri,
tam Güneş tutulmasını Elazığ ve Turhal'da, par-
çalı tutulmayı da Beyazıt Kampusu'ndeki göz-
lemevinden izledi. Tutulma sırasında Vertüs ge-
zegeni çıplak gözle görülebildi. Tutulma sırasın-
da parlak ışıklar yerini loş ışıklara bırakırken ba-
zı canlılarda akşam olurken verdikleri tepkiler
gözlendi.
Akşam olduğunu sanan yüzlerce leylek, bel-
li bir çizgi oluşturarak Beyazıt'ta hareketlen-
meye başladı. Havanm tekrar aydınlanmaya baş-
lamasıyla birlikte leylekler, üniversite bahçesi-
nin üzerinde tekrar büyük bir topluluk oluştur-
du. Leylekler, daha sonra geldikleri yöne doğ-
ru uçarak gözden kayboldular.
Parçalı Güneş tutulmasının ilginç bir bir gö-
rüntüsü de yere yansıdı. Ağaç yapraklanndan sı-
zan güneş ışığı, tutulma anını yansıtan bir şekil
alarak yerde yüzlerce minik yeni ay görüntüsü
oluşturdu.
Fılistinli iki Müslüman dua ediyor.
tsrail'de Ağlama Duvan'nın önü.
Hindular, Ganj ÎNehri kıyısında.
Istanbul Haber Servisi - Yüzyılın Güneş tu-
tulması Istanbul Kandilli Rasathanesi'nde bilim
adamlan, gazeteciler, meraklı yurttaşlar ve ço-
cuklann bulunduğu büyük bir kalabalık tara-
findan ilgiyle izlendi. Toplam 2 saat 50 dakika
süren tutulma, 12.49'da Güneş'in barısından do-
ğusuna doğru Ay'ın gölgesinin Dünya'ya düş-
mesiyle başladı ve 14.16'da tam tutulma gerçek-
leşti. tstanbul'da yüzde 95 oranında tutulma iz-
lenebildi ve hilal görüntüsü oluştu.
Kandilli Rasathanesi'nde teleskop ile oluştu-
rulan bir düzenekten Güneş tutulması izdüşüm
yöntemiyle izlendi. Boğaziçi Üniversitesi Kan-
dilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Ensti-
tüsü yetkilileri, Güneş tutulması sırasında tam
tutulma hattı üzerine oluşturulan gözlem istas-
yonlanndan Güneş'in en dıştaki korona tabaka-
sının yapısını inceleme şansını yakaladıklannı
belirttiler. Yetkililer, tutulma sırasında Güneş'in
korona tabakasındaki elektron yoğunluğu ve ta-
kabanın genişliğinin ölçüldüğünü söylediler
Yetkililer, tabakanın en dış-
taki katmanının sıcaklığının
2 milyon kelvin, güneşin
tam merkezindeki sıcaklı-
ğın ise 15 milyon kKelvin
olduğunu kaydettiler.
Güneş tutulması sırasın-
da yaşlan 10-12 arasında
olan çocuklar, Güneş tutul-
masını hayatlannda ilk kez
görmenin heyecanmı yaşa-
dıklannı söylediler. Tutul-
ma sırasında vatandaşlar ve
turistler de heyecanlı daki-
kalar yaşadılar. Bazılan kör
olma endişesiyle Güneş'e
bakmadan kapalı yerlere
doğru yönelirken birçok
meraklı da elde ettikİeri
özel gözlük, röntgen filmi,
renkli camlarla, evlerin ça-
tılanndan, pencerelerden ve
sokakta uygun bulduklan
yerlerden tutulmayı dakika
dakika izlediler.
tstanbul Üniversitesi (fÜ)
Rektörü Prof. Dr. Kemal
Alemdaroğlu da yüzyılın
son Güneş tutulmasını, tÜ
Astronomi ve Uzay Bilim-
leri Bölümü'nün Beyazıt İstanbul'da tutulma yüzde 95 gerçekleşti.
Fımttçılarfirsatı kaçınnadı
tstanbul Haber Servisi-îstanbul'da, 20. yüz-
yılın son Güneş tutulması, hileli kazanç kapı-
sım da beraberinde getirdi. Tutuhna sırasmda
Sultanahmet Meydanı'nda yurttaşlara 5 mil-
yon liraya "özel yapun" isli cam satan bazı
"uyanık" satıcılar bir süre sonra "fiyat kıra-
rak" 2.5 milyon liradan satış yaptılar. 1. Ordu
Komutanı Orgeneral ÇevikBirve Istanbul Va-
lisi Erol Çakır birlikte valilikten özel gözlük-
lerini takarak Güneş tutulmasını izlediler.
Sultanahmet'te çimlere uzanarak Güneş tu-
tulmasını izleyen turistler ise hoş bir kompo-
zisyon yaratırken tutulma, camilere gıden yaş-
lı yurttaşlann pek ilgisini çekmedi.
Kadıköy Meydanı'nda ise kaynakçılar, kay-
nak camlannı keserek 500 bin lira ile 1 milyon
lira arasında değişen fiyatlarla yurttaşlara sa-
tış yaptılar.
Televizyon ve gazetelerde günlerdir süren
"koruyucu güneş ftttresi dışında Güneş'e bak-
mayın" uyanlanna aldınş etmeyen bazı yurt-
taşlar, isli camlarla,jelatinlerle. film şeritleriy-
le ve güneş gözlükleriyle güneş tutulmasını iz-
lemeye çalıştılar. Hatta ellerini siper ederek
çıplak gözle Güneş'e bakanlar ise bilim adam-
lannın "körlüktehKkesi'' uyanlanna tezat gö-
rüntüler sergilediler.
ABD'nin Kalifornia eyaletinde Beasley
Broadcasting adlı 30 radyo istasyonunu içeren
yaynn grubunun sahibi Yunan asıllı Amerika-
lı Simon T adlı kişi de, Kandilli Rasathanesi
Gözlemevi'ne gelerek Güneş tutulmasını izle-
di. ömründe ilk kez bir rasathanede Güneş tu-
tulması izlediğini belirten Simon T, "Burada
ohnak harika bir şey. Bu kadar eski bir rasat-
haneden yüzyıhn son Güneş tutulmasını izle-
mek heyecan verici. Kader beni buraya getir-
di'' dedi. Kandilli Rasathanesi'nde Güneş tu-
tulmasını izleyen 12 yaşındaki Samet Ağma ile
10 yaşındaki kardeşi SermetAğma adlı çocuk-
lar ise henüz çocuk yaşta olduklan için ilk kez
bir Güneş tutulması izlemekten heyecan duy-
duklannı söylediler. Ağma kardeşler. macera-
yı sevdikleri için Rasathane'ye gelmeden ön-
ce ansiklopedilerden Güneş tutulması hakkın-
da bilgi edindiklerini söylediler.